تحلیل آیکونولوژیک عنصر تاج در قالیچه های محرابی دوره قاجار (مطالعه موردی قالیچه محرابی مظفرالدین شاه) (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
بیان مسئله : قالی و قالیچه ها به عنوان بستری جهت انتقال مفاهیم هر د وره از تاریخ و فرهنگ ایران بود ه است. جایگاه عناصر خاص و نقش مایه ها د ر قالی ها می توانند مبین اند یشه د وره ای باشد که اثر د ر آن خلق می شود . از جمله عناصری که د ر د وره قاجار د ر قالیچه های محرابی رواج گسترد ه ای پید ا می کند تاج است. این عنصر د ر زیر پیشانی محراب برخی از قالیچه های محرابی د وره قاجار جانشین قند یل یا اسم اعظم خد اوند د ر د وره های پیشین می شود . از ویژگی های برجسته د یگر این عنصر همنشینی آن با د رخت یا گلد ان است. د ر میان قالیچه های د وره قاجار که عنصر تاج د ر آن جایگاه ویژه ای د ارد ، قالیچه ای است که د ر موزه فرش ایران نگهد اری می شود ؛ این قالیچه د ارای متن کلامی و د ید اری است که هر د و به تاج گذاری مظفرالد ین شاه اشاره د ارند . همچنین د ر پیشانی محراب عنصر تاج با گل نیلوفر و... همنشین می شود که این پژوهش به د نبال پاسخ به چرایی و چگونگی ارتباط میان نام مظفرالد ین شاه، گل نیلوفر و تاج د ر زیر پیشانی محراب است و د ر شکل گسترد ه تر آن به تبیین و تحلیل نشانگان کلامی و د ید اری د ر همنشینی عنصر تاج است. هد ف پژوهش : هد ف از این پژوهش تحلیل و تبیین نقوش موجود د ر قالیچه محرابی مظفرالد ین شاه با تأکید بر عنصر تاج است. روش پژوهش : این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی است و د ر آن با روش آیکونولوژی، قالیچه محرابی مظفرالد ین شاه د ر سه سطح بررسی می پرد ازد . نتیجه گیری : پس از بررسی و تحلیل قالیچه نشان د اد ه می شود با توجه به گفتمان باستان گرایی، تاج د ر قالیچه هویت متفاوتی می یابد . مطابقت میان تاج کیانی و فرّ کیانی، د ر این گفتمان و قرارگیری آن د ر زیر پیشانی محراب محل آیه نور، آن را جانشین نور الهی می سازد . همچنین همنشینی آن با گل نیلوفر، د رخت و نام مظفرالد ین شاه به اعطای فره الهی به او اشاره د ارد . به علاوه بر ایجاد حکومت جد ید توسط مظفرالد ین شاه تأکید می کند .Iconological Analysis of the Crown Element in the Altar Carpets (Mihrābi Rug) of the Qajar Era Case Study: The Mihrābi Rugof Mozaffar al-Din Shah
Problem statement: Problem Statement: Carpets and rugs have always been used as a context for conveying the concepts of Iranian history and culture. The position of specific elements and motifs in carpets can manifest the idea of the time in which the work was created. One of the prevalent elements in altar rugs during the Qajar era is the crown. This element was replaced by a cresset form (Ghandil) or the great name of God in some altar rugs during the Qajar era, which was positioned lower than the forehead of the altar, as it was common in previous times. Another specific feature of this element is its association with tree or vase elements. Among the Qajar carpets with crown elements having a special place, there is a rug that is kept in the Carpet Museum of Iran that has a verbal and visual text and both refer to the coronation of Muzaffar al-Din Shah. Moreover, on the forehead of the altar, the crown element is associated with the lotus flower and similar icons. This study aims to answer the reason (why) and the manner (how) of the relationship between the name of Mozaffar al-Din Shah, the lotus flower, and the crown, below the forehead of the altar, and seeks to explain and analyze the verbal and visual icons which are associated with the crown element. Research objetive: This study attempts to analyze and explain the patterns used in the altar rug of Mozaffar al-Din Shah by addressing the crown element. Research method: This research used a descriptive-analytical method. To study the altar rug of Mozaffar al-Din Shah, the iconology method was used for analysis on three levels. Conclusion: Reviewing and analyzing the rug, has shown that according to the discourse of Archaism, the crown has a different identity in this kind of carpet. The resemblance between Taj-e Kiani (The Royal Crown) and FarreKiyâni (Faravahar), and its placement beneath the forehead of the altar, the position of the Quran Verse of Light (āyat an-Nūr) makes it a substitution for the Light of God (Nūr Allah). Moreover, its association with the ‘lotus flower’, the ‘tree’, and the name of ‘Muzaffar al-Din Shah’ refers to the granting of divine splendor (Farr or Farrah) to him. It also emphasizes the establishment of a new government by Muzaffar al-Din Shah. Research Objective: To indicate the role of the crown and its accompaniment with plant motifs in the Niche rugs of the Qajar period Research Method: In this research, altar rugs are analyzed by descriptive-analytical method and Panofsky iconological method. Therefore, in three levels or three layers, the altar carpet attributed to Muzaffar al-Din Shah is analyzed Conclusion: To summarize the results, it is shown that there is a correspondence between Kiani Crown and Farr-e Kiyâni. Also, its association with the lotus flower, the tree and the name of Muzaffar al-Din Shah refers to the granting of divine grace to him. In addition, he emphasizes the creation of a new government by Muzaffar al-Din Shah.
تبلیغات
