سناریونگاری آینده پژوهشی مسئولیت اجتماعی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

مسئولیت اجتماعی در حال تبدیل شدن به رویکردی غالب در تحقیقات و اقدامات پژوهش گران و مدیران است که با هدف هم سویی منافع با محیط زیست و توسعه پایدار مد نظر قرار می گیرد. پژوهش حاضر در صدد شناسایی عوامل تاثیرگذار بر مسئولیت اجتماعی در شرکت های بزرگ فعال در منطقه ویژه اقتصادی صنایع معدنی و فلزی خلیج فارس و ترسیم سناریوهای باورکردنی بر اساس نظر مدیران است. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت بر اساس روش سناریونگاری است. مشارکت کنندگان در این تحقیق 10 نفر از خبرگان آگاه به مسئولیت اجتماعی بودند که به روش هدفمند انتخاب شدند. برای تعیین عوامل کلیدی موثر بر مسئولیت اجتماعی از روش تحلیل ساختاری و تحلیل میک مک استفاده شد و سناریوهای پیش رو با استفاده از سناریو ویزارد ترسیم گردید. یافته های این پژوهش نشان می دهد که پنج عامل کلیدی بر مسئولیت اجتماعی شرکت ها تاثیرگذار هستند. نتایج حاصل از ترکیب 15 وضعیت برای 5 عامل مؤثر بر مسئولیت اجتماعی شرکت که شامل حالت های ممکن برای آینده پیش رو است، نشان داد که 5 سناریو با سازگاری بالا و 37 سناریو با سازگاری ضعیف را می توان در نظر گرفت. سناریوهای قوی براساس تشابه و درجه مطلوبیت، در سه گروه سناریوهای «خوش بینانه»، «بینابین» و «بدبینانه» قرار گرفتند. یافته های این تحقیق نشان می دهد که شدت تاثیرگذاری وضعیت های نامطلوب، بیشتر از وضعیت های مطلوب است. بنابراین شرکت ها باید سناریوها نامطلوب را بیشتر مد نظر قرار دهند تا آمادگی لازم برای مواجهه با آن وضعیت ها فراهم گردد.