هدف این تحقیق، بررسی جلوه های گذار دوم جمعیتی شهر تهران است که از نظر کاربردی، ماهیت توصیفی- پیمایشی دارد و از نظر روش جمع آوری داده ها از نوع میدانی است. جامعه آماری تحقیق 384 نفر از زنان ازدواج کرده شهر تهران با استفاده از روش تصادفی ساده می باشد. برای سنجش روایی آن، از روش اعتبار صوری استفاده گردیده، و برای سنجش پایایی آن از روش آلفای کرونباخ استفاده شده که مقدار آن برای تمام متغیرهای مورد مطالعه(هم مستقل و هم وابسته) مورد قبول واقع شده است. نتایج تحقیق مبین این مهم است که نشانه هایی از ورود شهر تهران به گذار دوم جمعیتی با سطح بالایی از تمایل به طلاق و کاهش در میزان اجباری بودن ازدواج وجود دارد و سطح پایین سایر متغیرها به دلیل عدم تغییر در نظام خانواده در کشور منطقی به نظر می رسد. نظر به تغییرات سریع جامعه، وقوع سایر جنبه های گذار دوم جمعیتی نظیر افزایش هم خوابگی ها و سقط جنین خارج از ازدواج، تمایل به بی فرزندی قطعی و... که آمار رسمی از آن موجود نیست، دور از ذهن نمی نماید که این امر باید با انجام تحقیقات مستمر و آمارگیری غیررسمی رصد شود. لذا می توان پیشنهاد کرد با توجه به انجام این تحقیق در شهر تهران، محققان و پژوهشگران با بررسی این پدیده در دیگر شهرهای کشور به ثبت مشاهداتی دقیق تر بپردازند تا افق روشن تری از تغییرات جمعیتی کل کشور حاصل شود و در برنامه ریزی های کلان کشور به کار آید.
