مشارکت هیئت مدیره در پایش راهبردی: نقش ساختار (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

 مزیت رقابتی پایدار سازمان در گرو توانایی آن در ساخت فعالانه محیط و یا انطباق منعطف با آن است. پایش راهبردی نظامی است که نیل به این پیش دستی و انعطاف را کانون تمرکز خود قرار داده است. از سوی دیگر، با توجه به جداسازی روزافزون مالکیت از مدیریت در سازمان ها و افزایش حضور گروه هایی تحت عنوان هیئت مدیره در صدر سلسله مراتب تصمیم گیری این هستارهای اجتماعی، بررسی نقش گروهِ حاکمیتیِ هیئت مدیره در جهت گیری راهبردی سازمان ها سهم چشمگیری در افزایش شناخت سازمان و مدیریت آن خواهد داشت. این نوشتار رابطه میان ساختار هیئت مدیره و مشارکت آن در پایش راهبردی سازمان را تبیین می کند. برای تحقق این هدف، ابعاد مختلف پایش راهبردی و ساختار هیئت مدیره تعیین می گردند. سپس، چارچوب نقش ساختار هیئت مدیره در مشارکت آن در پایش راهبردی به دست می آید و فرضیه هایی مبتنی بر چارچوب مذکور تعریف می شوند. با آزمون این فرضیه ها با اتکا بر پاسخ های 180 عضو هیئت مدیره شرکت های بورسی ایران به پرسشنامه 29 پرسشی محقق ساخته و با استفاده از آزمون های میانگین، همبستگی (پیرسون و مجذور اتا) مشخص می شود که متغیرهای دوگانگی مدیریت، تنوع، اندازه و درونی بودن رابطه معناداری با مشارکت کنش گرایانه هیئت مدیره در پایش راهبردی سازمان دارند. برازش مدل پیشنهادی با اتکا بر روش معادلات ساختاری تأیید می شود.