مطالب مرتبط با کلیدواژه

دولت الکترونیک


۴۱.

آسیب شناسی موانع یکپارچه سازی سیستم های اطلاعاتی دولت الکترونیک در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و ششم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۸۳

کلیدواژه‌ها: ایران سیستم های اطلاعاتی دولت الکترونیک یکپارچه سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶۷ تعداد دانلود : ۷۱۲
یکپارچه سازی سیستم های اطلاعاتی دولت الکترونیک در کشور ایران با موانعی مواجه است که می توان آنها را در قالب موانع طراحی، انسانی، فنی، سیاسی و استراتژی دسته بندی کرد. جامعه پژوهش در برگیرنده اعضای هیئت علمی گروه های آموزشی علم اطلاعات، دانش شناسی و دست اندرکاران دولت الکترونیک بود که به دلیل محدود بودن تعداد افراد، نمونه گیری انجام نشد. به منظور کشف ابعاد اصلی سازه طراحی شده برای سنجش متغیرهای تحقیق از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد و از الگوی تحلیل عاملی تأییدی دومرحله ای (CFA) با استفاده از نرم افزار LISREL برای بررسی تأثیر مؤلفه های تبیین کننده موانع یکپارچه سازی دولت الکترونیک استفاده گردید. از کل جامعه پژوهش 134 نفر اقدام به تکمیل پرسشنامه کردند. از نظر پاسخگویان، درجه اهمیت موانع استراتژی در یکپارچه سازی سیستم های اطلاعاتی از همه موانع بیشتر بود (57/0). موانع سیاسی و موانع فنی به ترتیب با میانگین 54/0 و 45/0 در درجه دوم و سوم اهمیت و موانع انسانی و طراحی به ترتیب با میانگین 45/0 و 35/0 در رتبه های چهارم و پنجم قرار گرفتند.
۴۲.

ارزیابی سطح بلوغ خدمات دولتی الکترونیک در برخی از سازمان های دولتی

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم مدیریت و توسعه سال دوم آبان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۶)

کلیدواژه‌ها: سازمان های دولتی دولت الکترونیک خدمات الکترونیک ارزیابی بلوغ خدمات الکترونیک الکترونیک

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دولتی سازماندهی و اصلاح تشکیلات و روشها
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت دانش و IT مدیریت فناوری اطلاعات
تعداد بازدید : ۱۱۲۵ تعداد دانلود : ۳۶۵۶
با رشد و گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات در کسب و کارها و همچنین استفاده روز افزون از اینترنت جهت سهولت در انجام کارها، دولت ها نیز به ارائه خدمات به شهروندان به صورت الکترونیک روی آوردنده اند. جهت توسعه ارائه خدمات الکترونیک به صورت کارا و اثر بخش و افزایش کیفیت ارائه خدمات الکترونیک، ارزیابی سطح بلوغ خدمات دولتی الکترونیک گامی ضروری در تحقق این هدف می باشد. در پژوهش پیش رو مدل های گوناگونی از بلوغ دولت الکترونیک شرح داده شده است. سپس سطح بلوغ ارائه خدمات الکترونیک در چند سازمان دولتی با استفاده از مدل مفهومی پژوهش ارزیابی گردیده است. بر اساس ارزیابی صورت گرفته سازمان های بررسی شده در سطح دوم از بلوغ خدمات الکترونک قرار دارند.
۴۳.

زمینه های جذب نیروی انسانی در دانشگاه علوم پزشکی شهرستان بیرجند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت عمومی سال دهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳۷

کلیدواژه‌ها: دولت الکترونیک حکمرانی خوب سلامت اداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۴۰۵
تأمین نیروی انسانی یکی از وظایف اصلی مدیریت منابع انسانی هر سازمانی محسوب می شود و سایر وظایف مدیریت وقتی در عمل به درستی تحقق می یابد که نیروی انسانی شایسته برای اجرای آن وجود داشته باشد. از این رو، با توجه به اهمیت نیروی انسانی در سازمان ها، هدف اصلی این پژوهش شناسایی زمینه های جذب نیروی انسانی در دانشگاه علوم پزشکی شهرستان بیرجند است. این مطالعه از نظر هدف کاربردی است که به شیوه توصیفی– پیمایشی انجام شده است. نمونه آماری از میان کارکنان این دانشگاه به تعداد 143 نفر با استفاده از نمونه گیری قضاوتی انتخاب شد. به منظور بررسی وضعیت زمینه های نظام جذب نیروی انسانی شناسایی شده، از آزمون تی تک متغیره استفاده شده است. نتایج آزمون نشان داد، متغیرهای جو سازمان، ویژگی های شغلی و شرایط و محیط کار نسبت به سایر متغیرها دارای وضعیت مطلوب تری هستند و متغیرهای حقوق و مزایا، و مسئولیت پذیری اجتماعی در جامعه مورد مطالعه نسبت به سایر زمینه ها از مطلوبیت کمتری برخوردار می باشند. در نتیجه، به مدیران عالی پیشنهاد می شود، در تصمیم گیری ها و تعیین راهبردهای جذب نیروی انسانی در این دانشگاه، به دو عامل حقوق و مزایا و مسوولیت پذیری اجتماعی بیشتر از سایر عوامل توجه کنند.
۴۴.

تراکم زدایی حقوقی اداری از تهران در پرتو اصول قانون اساسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه حقوق اسلامی سال هجدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 97-122

کلیدواژه‌ها: تراکم زدایی از تهران قانون اساسی آمایش سرزمین دولت الکترونیک کوچک سازی دولت دموکراسی مشارکتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۲ تعداد دانلود : ۶۲۸
الگوی نظام حکومتی در ایران تک ساخت و بسیط است، که بر اساس آن قدرت سیاسی در دست شخصیت حقوقی واحدی بنام حکومت مرکزی قرار دارد که در تهران به عنوان پایتخت مستقر بوده و از این مکان بصورت عمودی حاکمیت خود را اعمال می نماید. علاوه بر این نظام اداری در دستگاههای حکومتی، متمرکز بوده و فرآیندهای اداری و بوروکراتیک برای اداره امور اجرایی، فنی و خدماتی در سطوح مختلف تقسیمات فضایی کشور، به مرکزیت تهران شکل گرفته است.تراکم زدایی از تهران به صورت قانونی، از معدود مباحث مورد اجماع در میان کارشناسان حقوقی،مدیریتی آحاد مردم و مسوولین عالی رتبه کشور می باشد.برای نیل به تراکم زدایی حقوقی از شهر تهران می توان از ظرفیت های قانون اساسی به نحو مطلوبی در اجرا بهره جست تا دیگر نیازی به تصویب و اجرای طرح های موقتی هم چون طرح خروج کارمندان از تهران، طرح خروج دستگاههای دولتی از تهران و.... نباشد.یک تراکم زدایی و تمرکز زدایی اصولی می بایست اهداف مهمی چون مسوولیت پذیری اجتماعات محلی،کاهش بوروکراسی اداری،افزایش مشارکت شهروندان در فرآیند برنامه ریزی توسعه،توسعه متوازن،تخصیص بهینه امکانات و... را در پی داشته باشد و از طرف دیگر حقوق بنیادین مصرح افراد در قوانین، علی الخصوص قانون اساسی را در مورد حقوق شهروندی تضمین نماید.در این پژوهش بر آنیم تا ظرفیت های قانونی که در قالب تکالیف بر دولت در قانون اساسی بار شده است به عنوان راهکارهای تراکم زدایی حقوقی شهر تهران مورد بررسی قرار گیرد و با تاکید بر اجرایی نمودن این قوانین توسط قوه مجریه و عدم توسعه تورم تقنینی از تصویب قوانین جدید توسط نهادهای قانونگذار حذر شود. هدف اصلی این تحقیق ارایه راهکارهای قانونی موثر با توجه به ظرفیت نظام حقوقی کشور برای تراکم زدایی حقوقی از شهر تهران و حفظ حقوق و آزادی های بنیادین از جمله:حق انتخاب محل سکونت و حق انتخاب محل اشتغال افراد می باشد.این تحقیق از لحاظ روش شناسی یک تحقیق توصیفی-تحلیلی و کاربردی می باشد. واژگان کلیدی:تراکم زدایی از تهران،قانون اساسی،آمایش سرزمین،دولت الکترونیک،کوچک سازی دولت،دموکراسی مشارکتی.
۴۵.

تأملی بر تکالیف قانونی دولت برای تراکم زدایی از تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات حقوق عمومی دوره ۴۸ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ 765-785

کلیدواژه‌ها: آمایش سرزمین تراکم زدایی تمرکزگرایی دولت الکترونیک کوچک سازی دولت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۳ تعداد دانلود : ۴۹۶
از تمرکزگرایی که در ساختار حقوقی– سیاسی کشور و اندیشه فرمانروایان ریشه دوانیده است، می توان به عنوان اصلی ترین چالش شهر تهران نام برد. دلیل اصلی تراکم بالا در پایتخت را نیز می توان تمرکز افسارگسیخته سیاسی - اداری در آن دانست. به واقع اگر تمرکزی وجود نداشته باشد، تراکمی نیز وجود نخواهد داشت، ازاین رو با نیل به تمرکززدایی می توان به تراکم زدایی از تهران دست یافت. به دلیل اهمیت چنین مسئله مهمی (تراکم زدایی حقوقی شهر تهران) ضروری است که در زمینه آن وضع قانون و نه تنظیم مقررات صورت گیرد و در نتیجه، برای تحقق تراکم زدایی به نحو مطلوب باید از مقررات گذاری توسط قوه مجریه در این حوزه پرهیز شود. در این پژوهش برآنیم تا ظرفیت های قانونی را که در قالب تکالیف بر دولت در قوانین مختلف از جمله: ق.ا.، سیاست های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری، قوانین برنامه های پنج ساله توسعه و قانون مدیریت خدمات کشوری در خصوص دولت الکترونیک، کوچک سازی دولت، آمایش سرزمین، و... بار شده است، به عنوان راهکارهای تراکم زدایی حقوقی شهر تهران بررسی کنیم و با تأکید بر اجرایی کردن این قوانین توسط قوه مجریه بر عدم تصویب قوانین جدید توسط نهادهای قانونگذار تأکید ورزیم. این تحقیق از لحاظ روش شناسی توصیفی-تحلیلی و کاربردی است. از آنجا که تاکنون پژوهشی در عرصه تراکم زدایی از منظر حقوقی-اداری صورت نگرفته است، می توان به بدیع بودن این موضوع اشاره کرد. با تحلیل موضوع از منظر تکالیف قانونی دولت به این نتیجه می رسیم که امکان تراکم زدایی حقوقی-اداری از تهران در پرتو قوانین موضوعه فعلی کاملاً دست یافتنی است و آنچه مانع تحقق این مهم تاکنون شده، اجرا نشدن یا ناقص اجرا شدن قوانین مرتبط از جانب دستگاه های دولتی بوده است.
۴۶.

حکمرانی الکترونیک، چالش های مردم سالاری

نویسنده:
منبع: چالش های جهان سال دوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۷) 127-154

کلیدواژه‌ها: مردم سالاری حکمرانی مردم سالاری الکترونیک دولت الکترونیک حکمرانی الکترونیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۴ تعداد دانلود : ۸۷۲
پیشرفت هایاخیر در زمینه فناوری اطلا عات و ارتباطات در طول سال های اخیر منجر به آغاز عصر جدید اصلا حات در بخش عمومی شده است. این اصلا حات از طریق استفاده از ابزارهای فناوری اطلا عات و ارتباطات به دگرگونی سیاست ها، فرآیندها و کارکردهای بخش عمومی انجامیده است. برنامه های اجرایی دولت الکترونیک،مردم سالاریالکترونیکوحرکتبه سمتحکمرانیالکترونیکنه تنها به منظور ارائة هرچه مطلوب تر خدمات به شهروندان، بلکه برای بهبود کارآییو اثربخشی بخش عمومی، افزایش مشارکت مردم در امور عمومی و سیاسی و ایجاد شفافیت و پاسخگوییدر اموردولتی طراحی شده است. در این زمینه مردم سالاری الکترونیک به عنوان اهرمی برای شفافیت در عرصه هایسیاسیدولتدرنظر گرفتهمی شود ومطرح شدن برنامهدولتالکترونیکو حرکت به سمت حکمرانی الکترونیک همراه با توسعه مداوم فناوری اطلا عاتوارتباطاتمنجر بهایناتفاق نظر شده استکهاستفاده از این فناوری های نوین هرچه سریع تر در تمامی عرصه های ارائة خدمات به شهروندان جامعه اجرایی گردد و نهایتاً با استفاده از این فناور های نوین در عرصه های سیاسی ،دولتیومدیریتیموجبمشارکتو تعامل هرچه بیشتر بین مردم و نهادهایحکومتی حاصل گردد.درایننوشتار پسازطرح بررسی مفاهیم و مؤلفه هایاصلی مرتبطبادولتالکترونیک ، حکومت الکترونیک ،حکمرانی الکترونیک و مردم سالاریالکترونیکو مقایسه موردیآن ها با یکدیگر به بررسی چالش های پیش روی اجرای مردم سالاری الکترونیکی و حکومت الکترونیکدرجهانو ایران پرداخته و نهایتاً به بیان آینده حکومت الکترونیک پرداخته خواهد شد.
۴۷.

مدلی برای تحقق حاکمیت الکترونیک در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۳ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۹۴) 1549-1574

کلیدواژه‌ها: دولت الکترونیک حاکمیت الکترونیک خدمات الکترونیک مولفه ها و شاخص ها

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۷ تعداد دانلود : ۳۹۳
در سال های اخیر باتوجه به گسترش فناوری اطلاعات و ارتباطات و نیز تصویب اسناد بالادستی در کشور نظیر نقشه راه دولت الکترونیک ایران، توجه به مفهوم دولت الکترونیک و در سطحی بالاتر، حاکمیت الکترونیک از جایگاه ویژه ای برخوردار گردیده و تحقق اهداف مربوطه، از عوامل موثر در توسعه پایدار کشور، ارتقای کیفیت ارائه خدمات و کاهش هزینه های مربوطه، افزایش شفافیت فرآیندها و در نهایت توسعه دموکراسی برشمرده می شود. در این راستا، در مقاله پیش رو، با تکیه بر مطالعات انجام شده و نیز مصاحبه با خبرگان این حوزه، به معرفی مولفه ها و شاخص های تاثیرگذار در تحقق حاکمیت الکترونیک در کشور پرداخته شده است. بدین منظور پس از انجام بررسی های لازم، 7 مولفه کلیدی به همراه 39 عنوان شاخص احصاء گردید و پرسشنامه دراختیار صاحب نظران این حوزه قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از پرسشنامه ها و تحلیل عاملی تائیدی انجام پذیرفته با استفاده از نرم افزار لیزرل بیانگر میزان تاثیر مولفه ها و شاخص های احصا شده در تحقق حاکمیت الکترونیک در کشور به منظور استفاده در برنامه ریزی های کلان در این حوزه می باشد.
۴۸.

مقایسه ی شاخص بین المللی توسعه ی دولت الکترونیک بین مناطق جغرافیایی جهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال چهارم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱۳ 137 - 172

کلیدواژه‌ها: دولت الکترونیک فضای مجازی دولت کارکردهای حکومت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۰۸ تعداد دانلود : ۵۰۴
یکی از کارکردهای نوین سیاسی حکومت در عرصه ی فضای مجازی شکل دهی «دولت الکترونیک» است که حکومت مرحله به مرحله در شکل گیری آن ایفای نقش می کند. مسأله ی این تحقیق این است که دولت الکترونیک در کدام مناطق توسعه ی بیشتری یافته است؟ وضعیت دولت الکترونیک در ایران چگونه است و چه عواملی می توانند تأثیر بیشتری در توسعه ی دولت الکترونیک در ایران داشته باشند؟ در تحقیق حاضر سعی شده با استفاده از داده های مربوط به «پیمایش دولت الکترونیک سازمان ملل متّحد» و با استفاده از آزمون های آماری و نرم افزار SPSS مناطق مختلف جهان با یکدیگر مقایسه شوند. این رتبه بندی بر اساس «شاخص توسعه ی دولت الکترونیک» انجام می گیرد. نتایج تحقیق نشان می دهد که شاخص توسعه ی دولت الکترونیک در کشورهای اروپای غربی و آمریکای شمالی و همچنین تا حدودی در کشورهای اروپای شرقی نسبت به سایر مناطق توسعه ی بیشتری یافته است. البته لازم به ذکر است که کشورهایی از آسیای شرقی و غربی در لیست برترین کشورها از نظر شاخص توسعه ی دولت الکترونیک حضور دارند، اما میانگین آسیا نسبت به اروپا و آمریکای شمالی بسیار پایین است که خود این امر نشان دهنده ی شکاف دیجیتالی و فاصله ی زیاد کشورهای آسیایی در توسعه ی فضای مجازی است. کشورهای آفریقای سیاه بدترین وضعیّت را در این زمینه دارا هستند. فاصله ی بین مناطق در شاخص های خدمات آنلاین و زیرساخت های مخابراتی بیشتر است و در زمینه ی شاخص سرمایه ی انسانی اختلاف مناطق کمتر است. نمره ی ایران در شاخص خدمات آنلاین 33/0 است که نمره ی بسیار پایینی است و نشان می دهد که خدمات آنلاین در ایران هنوز جای پیشرفت بسیار دارد. نمره ی ایران در شاخص زیرساخت های مخابراتی 35/0 است که برابر با میانگین کشورهای آسیای شرقی است. نمره ی ایران در شاخص سرمایه ی انسانی 71/0 است که نمره ی خوبی است و نشان دهنده ی جایگاه خوب ایران از نظر سرمایه ی انسانی است و از میانگین همه ی مناطق به جز اروپا بالاتر است. در نهایت با استفاده از پرسشنامه ی محقق ساخته که پایایی و روایی آن در حد مطلوبی به دست آمد، نگرش دانشجویان و فارغ التحصیلان رشته ی جغرافیای سیاسی در رابطه با عوامل مؤثر در توسعه ی دولت الکترونیک در کشور سنجیده شد. نتایج نشان داد که از نظر افراد مورد بررسی توسعه ی خدمات آنلاین و زیرساخت های مخابراتی بیش از توسعه ی سرمایه ی انسانی در توسعه ی دولت الکترونیک نقش دارد.
۴۹.

امکان سنجی تحقق پذیری شهر الکترونیک در کلان شهرهای ایران (مطالعه ی موردی: کلان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی منطقه ای سال هشتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۱ 115 - 128

کلیدواژه‌ها: سازمان های شهری شهر الکترونیک دولت الکترونیک کلان شهر تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۵ تعداد دانلود : ۵۴۸
توسعه ی چشمگیر فناوری های اطلاعات و ارتباطات و گسترش اینترنت از یک سو و نیاز مدیریت شهری به ایده های نو در اداره ی شهرها و ضرورت ارتقاء مشارکت شهروندان از سوی دیگر، ما را در برابر دروازه های شهرهای الکترونیک قرار داده است. با نگاهی به کشورهای پیشرفته جهان درمی یابیم دولت الکترونیکی تا چه حد توانسته است هزینه های عمومی را کاهش دهد و کارایی و اثربخشی کنترل و مدیریت سیستم های اجتماعی، مالیاتی، بهداشتی، درمان عمومی و تأمین اجتماعی را به حداکثر برساند. با توجه به اهمیت شهر الکترونیک هدف این تحقیق سنجش تحقق پذیری شهر الکترونیک و امکان سنجی آن در کلان شهر تبریز می باشد. نوع تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از نظر ماهیت و جمع آوری اطلاعات اسنادی – میدانی (پیمایشی) میباشد. جامعه ی آماری تحقیق مدیران و کارشناسان مسائل شهری کلان شهر تبریز (1400 نفر) می باشد که حجم نمونه به روش نمونه گیری ساده تصادفی 182 نفر انتخاب شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بیش ترین تحقق پذیری در متغیرهای مکانیزه کردن امور شهرداری، شبکه ی محلی و شبکه ی اینترنت (فیبر نوری، بی سیم و DSL و ...) به ترتیب با میانگین رتبه ای فریدمن 19/20، 46/18 و 52/17 می باشند. همچنین کمترین میزان تحقیق پذیری مربوط به متغیرهای امنیت، یکپارچگی سیستم های موجود و آمادگی مالی (بودجه ی عمرانی و جاری IT) می باشد که میانگین رتبه ای فریدمن آن ها نیز 06/4، 23/4 و 62/4 بوده است. همچنین نتایج آزمون تی نشان می دهد که از 18 متغیر، 7 متغیر دارای وضعیت بحرانی و عدم تحقق پذیری مناسب بوده اند که ارزش آزمون تی آن ها کمتر از میزان ارزش آزمون (یعنی 3) می باشد و تحقق یافتگی کمتری دارند.
۵۰.

تحلیلی بر وضعیت آمادگی الکترونیکی کلانشهر تبریز جهت استقرار شهر الکترونیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی سال ۲۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۶۶ 230 - 249

کلیدواژه‌ها: آمادگی الکترونیکی شهر الکترونیک فناوری اطلاعات دولت الکترونیک تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۰ تعداد دانلود : ۲۹۷
مهم ترین  هدف شهر الکترونیک، خدمت رسانی مطلوب به شهروندان و کسب رضایت آنان می باشد. برای نیل به مقوله شهر الکترونیک، شهر باید به درجه ای مطلوب از آمادگی الکترونیکی دست یابد. عدم توجه به کاربران به عنوان عامل بازدارنده در آمادگی الکترونیکی عمل می کند. بدین معنی که جهت موفقیت در هر طرح ابتکاری دولت الکترونیک، شهروندان باید به خوبی از سیستم استفاده کنند. از این رو، هدف پژوهش حاضر، ارزیابی آمادگی الکترونیکی شهر تبریز در به کارگیری فناوری اطلاعات می باشد. تحقیق حاضر به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته و داده های مورد نیاز از طریق مطالعه کتابخانه ای و میدانی (پرسشنامه) جمع آوری گردید. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه به تعداد 383 نفر تعیین گردید. روش نمونه گیری به کار رفته در این تحقیق نیز،       نمونه گیری طبقه ای- خوشه ای بوده است. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ میزان پایایی پرسشنامه ها، 76% به دست آمد. بر اساس مدل CID مؤلفه های تحقیق در 5 دسته طبقه بندی گردید. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های آماری کروسکال والیس، تی تک نمونه ای و روش دیون انجام گرفت. بر اساس آزمون تی تک نمونه ای در تمام مناطق، مقدار میانگین مؤلفه ها بیشتر از حد مبنا (2) بوده و میزان سطح معناداری (000/0) یعنی کمتر از 05/0 به دست آمد. بنابراین مناطق مورد مطالعه از لحاظ آمادگی الکترونیکی در وضعیت مطلوبی قرار دارند. جهت مقایسه بین مناطق از آزمون کروسکال والیس و دیون استفاده شد. بر اساس این آزمون بین مؤلفه های دسترسی الکترونیک، جامعه الکترونیک، اقتصاد الکترونیک و سیاست الکترونیک تفاوت های معنی داری بین مناطق وجود دارد. فقط در مؤلفه آموزش الکترونیک هر 4 منطقه در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. بر اساس یافته های این تحقیق، اگر آمادگی الکترونیکی یک شهر مورد توجه قرار نگیرد؛ می تواند به عنوان یک عامل بازدارنده و مانع در طرح های ابتکاری دولت الکترونیک عمل کند.
۵۱.

بررسی توانمندی های نیروی انسانی مرتبط با بلوغ تعامل پذیری دولت الکترونیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت منابع انسانی سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۳۳) 47 - 68

کلیدواژه‌ها: توانمندی های نیروی انسانی تعامل پذیری بلوغ تعامل پذیری دولت الکترونیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۵ تعداد دانلود : ۴۱۹
هر تغییری در سازمان، نیازمند پذیرش و کسب توانمندی های لازم از سوی نیروی انسانی آن سازمان است. تعامل پذیری دولت الکترونیک ازجمله مباحث جدید در سازمان های امروزی است که به مفهوم همکاری مشترک بین سازمان های متقابل اشاره دارد. در این مقاله به دنبال بررسی توانمندی های موردنیاز نیروی انسانی سازمان ها در مراحل مختلف بلوغ تعامل پذیری دولت الکترونیک هستیم. نمونه گیری در این پژوهش غیرتصادفی و هدفمند بوده و تعداد نمونه 16 نفر از خبرگان است که ازطریق معیارهای تحصیلات، سابقه کار حرفه ای و آثار مکتوب انتخاب شده اند. این پژوهش از نوع ترکیبی بوده که در مرحله اول ازطریق تحلیل محتوای کیفی جهت دار مراحل بلوغ تعامل پذیری و توانمندی های نیروی انسانی مرتبط با هر مرحله مشخص شد و سپس در مرحله کیفی با استفاده از فن دلفی فازی، موارد احصاشده توسط خبرگان تأیید شد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که توانمندی های موردنیاز نیروی انسانی در مراحل اولیه بلوغ تعامل پذیری عمدتاً فنی است و هم ز مان با پیشرفت مراحل بلوغ تعامل پذیری این توانمندی ها پیچیده تر شده و شامل مهارت های نظری یا ادراکی می شود.
۵۲.

همگام سازی شهر اسلامی با چارچوب های مدیریت شهری الکترونیک در فضای شهر ایرانی- اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر پایدار دوره ۱ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 97 - 111

کلیدواژه‌ها: دولت الکترونیک شهر اسلامی شهر ایرانی - اسلامی مدل DEMATEL Fuzzy

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۴۱۵
در جهان امروز انگاره ها و پارادایم های گوناگونی مطرح شده است که هر یک به نحوه بر شهرها و به ویژه اقتصاد آن ها تأثیرگذار است. یکی از این انگاره ها شهر اسلامی می باشد. شهر اسلامی به راحتی می تواند با عملکردهای جدید و استانداردهای زندگی تطبیق پیدا کند و همخوانی خود را با محیط طبیعی، مذهبی و اجتماعی- فرهنگی ما حفظ کند. این عامل باعث شده تا شهر اسلامی همچنان برای نیازهای شهری حال حاضر جامعه ما مناسب و زیست پذیر باشد. این پژوهش باهدف شناسایی و تطبیق ملاک های و معیارهای شهر اسلامی و عوامل مؤثر بر ایجاد شهر الکترونیک درصدد اجرا و همگام سازی اصول دولت الکترونیک در شهر اسلامی با تأکید بر اقتصاد شهری می باشد. رویکرد حاکم بر فضای پژوهش توصیفی و تحلیلی است، که برای تدوین چارچوب نظری تحقیق و مروری بر تحقیقات پیشین، از روش کتابخانه ای (اسنادی) بهره گرفته شد. در این راستا در گام نخست ملاک ها و شاخصه های شهر اسلامی استخراج گردید، و از طرف دیگر عوامل مؤثر بر ایجاد شهر الکترونیک استخراج و به جهت ارائه راهکارها و جهت دهی به این فرایند همگام سازی با استفاده از مدل رتبه بندیDEMATEL Fuzzy اقدام به رتبه بندی این عوامل مؤثر در ایجاد دولت الکترونیک شد. در راستای انجام مقایسه های زوجی بین شاخص ها در مدل DEMATEL از دیدگاه 30 کارشناس و مدیر در زمینه فناوری اطلاعات استفاده شده است. درنهایت با توجه به این ملاک ها و معیارهای استخراج شده فرصت های پیش روی شهر اسلامی الکترونیک مطرح شده و در پایان در جهت اجرای این مهم پیشنهادهایی ارائه شد. بر ابن اساس، تعلیم و تربیت نیروی متخصص در زمینه فناوری اطلاعات و درعین حال آگاه به اصول و ضوابط شهر اسلامی و دین مبین اسلام، فعال کردن روح مدیریت و اقتصاد اسلامی در بین مدیران شهری، ایجاد پلیس الکترونیک و تدابیری خاص در جهت ایجاد امنیت در فضای الکترونیکی ضروری می باشد.
۵۳.

بررسی نقش فناوری اطلاعات در شفاف سازی و کاهش فساد سازمان های دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت دولتی سال پنجم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: فناوری اطلاعات دولت الکترونیک شفافیت سازمان های دولتی شاخص درک فساد شاخص توسعه دولت الکترونیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹۹ تعداد دانلود : ۶۱۶
امروزه فساد در بخش دولتی معضل و چالشی قابل توجه است که مدیران و سران کشورها را بر آن داشته که درصدد یافتن راه حلی برای کاهش فساد برآیند. از سویی دیگر، قابلیت های فناوری اطلاعات منجر به شکل گیری مفاهیمی مانند دولت الکترونیک شده است که می تواند به عنوان گزینه ای در راستای شفاف سازی و کاهش فساد اداری سازمان های دولتی مطرح باشد. در این راستا، پژوهش حاضر به بررسی رابطه دولت الکترونیک و شفافیت و کاهش فساد اداری می پردازد. در این راستا کاربردهای فناوری اطلاعات در سازمان های دولتی نیز مطالعه خواهد شد. نتایج به دست آمده از بررسی های این پژوهش نشان می دهد که توسعه دولت الکترونیک در کشورها موجب افزایش شفافیت و کاهش فساد در فعالیت ها و اقدامات دولت می گردد.
۵۴.

مدلی برای دولت هوشمند: تبیین ابعاد دولت هوشمند با استفاده از روش فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت فناوری اطلاعات سال ششم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۲۱ 131 - 168

کلیدواژه‌ها: دولت الکترونیک دولت هوشمند ابعاد دولت هوشمند روش فراترکیب آنتروپی شانون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۱ تعداد دانلود : ۷۳۲
  نزدیک به دو دهه است که در دنیا ارائه انواع خدمات الکترونیکی از سوی سازمان ها آغاز شده است و بسیاری از پژوهشگران از رویکرد هوشمند سازی دولت سخن گفته اند. با این وجود تعریف دقیقی از دولت هوشمند، اجزاء و ابعاد آن که دارای اجماع باشد وجود ندارد. از طرفی هزینه بالای اجرای پروژه های خدمات الکترونیکی در سطح کلان، دولت ها را به مدل سازی اولیه دولت الکترونیکی و کنترل هزینه ها تشویق می کند. ازاین رو در این حوزه بیش از یک دهه است که مدل های مختلف توسعه، ارائه خدمات، ارزیابی و دیگر ابعاد دولت الکترونیکی مطرح و بحث شده است اما به دلیل نو بودن مباحث دولت هوشمند به عنوان نسل جدید دولت الکترونیک هنوز چارچوب و مدل مشخصی ارائه نشده است. هدف از این پژوهش احصاء و شناسایی اجزاء و ابعاد دولت هوشمند و طبقه بندی آن هاست؛ بنابراین تلاش شده است تا با روش فراترکیب به مطالعه نظام مند مستندات علمی مرتبط با بحث پرداخته و مدلی برای دولت هوشمند ارائه شود. در پایان با استفاده از روش آنتروپی شانون شاخص های هر بعد با توجه به مطالعات پیشین رتبه بندی می شود. نتیجه پژوهش نشان می دهد که دولت هوشمند دارای شش بعد است: 1 مدیریت و رهبری هوشمند، 2 زیرساخت و فناوری هوشمند، 3 تعامل هوشمند، 4 خدمات هوشمند، 5 محیط هوشمند و 6 امنیت هوشمند. نتایج تحقیق نشان می دهد که مدل ارائه شده در مقایسه با پژوهش های دیگر کامل تر و دارای دسته بندی مشخص است. این پژوهش اولین پژوهش به منظور رتبه بندی شاخص ها و ابعاد دولت هوشمند است.  
۵۵.

آسیب شناسی و تدوین راهبردهای کسب جایگاه برتر منطقه ای در توسعه دولت الکترونیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت راهبردی سال هفتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۸ 53 - 82

کلیدواژه‌ها: فنآوری اطلاعات و ارتباطات دولت الکترونیک سند چشم انداز برنامه ریزی راهبردی ممیزی راهبردی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۳۷۴
در آستانه ماه های آغازین دهه دوّم چشم انداز ۲۰ ساله ایران، سیاست های کلّی برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور، توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد که دوّمین سرفصل در این برنامه «امور فنّ آوری اطّلاعات و ارتباطات» و اوّلین بند در این سرفصل، «کسب جایگاه برتر منطقه در توسعه دولت الکترونیک در بستر شبکه ملّی اطّلاعات» است. در همین راستا، پژوهش حاضر به منظور آسیب شناسی وضع موجود و تدوین راهبردهای تحقّق این هدف با استفاده از روش های ممیزی راهبردی شامل تحلیل موقعیت راهبردی و شناسایی قوت ها، ضعف ها، تهدیدها و فرصت ها انجام شده است. در این پژوهش، با شناسایی عوامل مؤثّر بر توسعه دولت الکترونیک، چهار دسته راهبرد تهاجمی، محافظه کارانه، تدافعی و رقابتی تدوین شده و با نظرات خبرگان دانشگاهی و دولتی و آسیب شناسی وضعیّت حاضر دولت الکترونیک در ایران، با استفاده از تصمیم گیری های چند معیاری، مجموعه راهبرد های محافظه کارانه حائز اولویت شناخته شدند. مطابق نتایج، راهبرد 1) توزیع اوراق مشارکت شرکت های دولتی از طریق سیستم بانکی کشور و زمینه سازی برای فعّالیّت افراد حقیقی و حقوقی بخش خصوصی، از سایر راهبردها کارآمدی بالاتری دارد، سپس به ترتیب راهبردهای 2) توجّه به سودمندی ادراک شده در راستای تسهیل استفاده از خدمات الکترونیکی؛ 3) استفاده از استانداردهای مطلوب بین المللی در راستای ایجاد شبکه ارتباطی سراسری نوین و کارآمد؛ 4) استفاده از مدل های علمی پذیرش فنّ آوری و 5) همکاری و هماهنگی متقابل با سایر دولت های جهان، در اولویت های بعدی قرار دارند.
۵۶.

فناوری اطلاعات و تحول در مفهوم حکمرانی خوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۷ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱ 79 - 97

کلیدواژه‌ها: حکمرانی حکمرانی خوب دولت الکترونیک فناوری اطلاعات و ارتباطات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۵ تعداد دانلود : ۵۳۶
فناوری اطلاعات به منزله ابزاری نوین و بسیار کارامد در ارتباطات انسانی، کارکردهای متعددی دارد که تأثیر بر مدیریت امور عمومی از جمله آنهاست. همگام با رشد و گسترش این فناوری ها در جهان معاصر، این کارکرد نیز توسعه یافته و در حال تبدیل شدن به پارادایمی مهم در مدیریت و اداره کارامد جوامع در اقصی نقاط جهان است. از دیگر سو حکمرانی خوب نیز به مثابه مقوله ای که از دیرباز در بحث از کارامدی حکومت ها مطرح بوده است، در سال های اخیر بار دیگر مورد توجه و تدقیق قرار گرفته و به یک معنا در مشروعیت بخشی دولت ها نقش اساسی ایفا کرده است. عنایت به گسترش حجم و کیفیت خدماتی که از سوی جامعه و بخش های مختلف آن مورد انتظار است، بر دشواری تحقق حکمرانی خوب افزوده و الزاماتی را برای آن تعریف کرده است؛ تا آنجا که به نظر می رسد تنها از رهگذر کاربست فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی می توان به تحقق شاخص های حکمرانی خوب در یک جامعه امید داشت. مقاله حاضر ضمن توجه به رابطه تنگاتنگ فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی بر مقوله حکمرانی خوب در سالیان اخیر بر آن است تا تحول حادث شده در مفهوم حکمرانی خوب تحت تأثیر فناوری اطلاعاتی را در چارچوب پرسش چگونگی این تأثیر بررسی کند. بر این مبنا، فرض اصلی در این پژوهش تحول مفهوم حکمرانی خوب در سایه ایجاد و تأسیس ابزارها و روش های نوین خدماتی با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات خواهد بود.
۵۷.

طراحی مدل نظری ارزیابی امنیت اطلاعات دولت الکترونیک، راهبردی برای تحقق جامعه مطلوب اطلاعاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و هشتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۹۲

کلیدواژه‌ها: ارزیابی امنیت اطلاعات دولت الکترونیک جامعه اطلاعاتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶۰ تعداد دانلود : ۵۶۲
چکیده زمینه و هدف: برای تحقق اهداف و ماموریت های دولت الکترونیک، حصول اطمینان از امنیت فضای تبادل اطلاعات آن از درجه اهمیت بالایی برخوردار است و این مهم میسر نمی گردد مگر با ارزیابی امنیت اطلاعات با اتکاء به مدلی قابل اطمینان. هدف این تحقیق ارایه یک مدل نظری برای ارزیابی امنیت اطلاعات دولت الکترونیک در رسیدن به یک جامعه مطلوب و بسترساز توسعه پایدار است. روش شناسی: با مطالعه دستاوردها و تجربه های موفق جهانی در این حوزه و تحقیق در زمینه اسناد راهبردی با لحاظ مقتضیات، پیشران ها، موانع و چالش های هرکدام، مدل اولیه ارزیابی شامل ساختار، مولفه ها و معیارها، به بوته نظرات تجربی خبرگان سپرده شد. مولفه های حائز بالاترین میانگین هندسی در جدول امتیازات، در گراف روابط متقابل درج شدند. در خصوص سلسله مراتب نفوذ، اهمیت و رتبه بندی مولفه های مدل، باروش دیماتل تصمیم گیری شد. یافته ها: ده مولفه برتر مدل با ساختار لایه ای، به ترتیب عبارتند از: معیار اثربخشی تدابیر حفاظتی موجود، لایه مدیریت و عملیات، مشخصه استقلال از زمینه، لایه صلاحیت امنیتی با رویکرد فرهنگ سازی امنیت جامع، لایه بنیادین تصمیم گیری (امنیت فناوری)، معیار احتمال اثربخشی برنامه حفاظتی پیشنهادی، مشخصه کاربرد برای اهداف مختلف، معیار تاثیر رویداد امنیتی بر روی دارایی یا عملیات در صورت وقوع، لایه سیاست های امنیتی و لایه قشری فناوری امنیت. نتیجه گیری: با استنتاح از دانش و تجربیات خبرگان، مدلی بدست آمد که خروجی آن، صرفا اعلام آمار وضعیت فعلی امنیت نیست بلکه با لحاظ معیار اثربخشی برنامه حفاظتی موجود و پیشنهادی، با رویکرد فرهنگ سازی و حفظ استقلال از زمینه، با معیار ضریب حساسیت پیامد، دارایی ها و عملیات دولت الکترونیک را ارزیابی و نسخه مناسب برای لایه فناوری امنیتی را تجویز می کند. یک ارزیابی جامع امنیتی با این مدل، می تواند به عنوان راهبرد اساسی حفاظت از امنیت اطلاعات دولت الکترونیک بشمار آید چراکه همزمان با ارزیابی امنیت اطلاعات، اقدامات لازم برای اتخاذ تدابیر حفاظتی مناسب و مسیر اولویت بندی اقدامات مدیریتی و تخصیص منابع را مشخص می کند.
۵۸.

الگوی الزامات استقرار خدمات دولت الکترونیکی در بستر رسانه های اجتماعی: دولت الکترونیک 2.0(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت عمومی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۶ 149 - 170

کلیدواژه‌ها: دولت الکترونیک رسانه اجتماعی وب 2.0 خدمات دولتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۸ تعداد دانلود : ۳۹۶
امروزه فناوری وب 2.0 و رسانه های اجتماعی با قابلیت توسعه ی تعاملات و ارتباطات دوطرفه در حوزه های گوناگون،  بسیار موردتوجه بخش دولتی قرارگرفته اند. درواقع بخش دولتی جهت خدمات رسانی بهتر به مشتریان خود نیازمند همراهی با تغییرات و مجهز شدن به فناوری مذکور است. هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل زمینه ای و الزامات استقرار دولت الکترونیک 2.0 است. در تحقیق حاضر از روش تحقیق آمیخته استفاده شد. در بخش کیفی با بررسی مقالات و پژوهش های پیشین و انجام مصاحبه با 15 نفر از خبرگان حوزه ی فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک و با استفاده از روش تحلیل تماتیک، الزامات استقرار دولت الکترونیک 2.0 شناسایی شد. در بخش کمی نیز پرسشنامه محقق ساخته شامل 33 سؤال بسته بین 250 نفر از خبرگان دانشگاهی، سازمانی و فارغ تحصیلان حوزه ی فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک 2.0 که روایی صورتی و محتوای آن با نظر اساتید و خبرگان و پایایی آن با استفاده از آزمون آلفای کرون باخ با مقدار 0.90 مورد تائید قرار گرفت، استفاده شد. درنتیجه با استفاده از آزمون T تک نمونه ای، عوامل شناسایی شده در بخش کیفی موردبررسی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشان داد که توجه به عوامل فنی، اجتماعی، قانونی، سازمانی، امنیتی جهت استقرار و بهره مندی از فناوری دولت الکترونیک 2.0 دارای اهمیت بالایی است.
۵۹.

گذار از «الگوی پیشرفت خطی نخبه گرایانه»* به «الگوی پیشرفت غیرخطی مشارکتی» در تحلیل پیشران ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اقتصاد اسلامی سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۲۴) 295 - 322

کلیدواژه‌ها: نخبه روش خطی غیرخطی مشارکتی پیشران عدم قطعیت الگوی پیشرفت دولت الکترونیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۲۳۰
اسناد الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی، اسنادی بالادستی می باشد که نصب العین قوای سه گانه و نهادهای حاکمیتی خواهد بود که به اعتبار آن آینده ای مطلوب برای کشور ترسیم گردد. موانع و اشکالات متعددی در مقابل تحقق آمال های مرکز الگوی پیشرفت وجود دارد که باید با اتخاذ تدابیر لازم و بهره گیری از نقطه نظرات مختلف در جهت اعتلای اهداف خود اهتمام وافر نماید. از جمله این موانع و اشکالات، وجود رویه ای خطی نخبه ای که در فحوای سند الگو، بدون پیش نگری نسبت به عدم قطعیت های آینده، مفروض قرار گرفته شده است. در حالی که شرایط حاکم بر جهان پیرامون، به علت وجود پیشران های متکثر، کاملاً متفاوت و به صورت غیرخطی مشارکتی می باشد. در شرایط غیرخطی، تکامل و پیشرفت تابع سامانه (سیستم) پیچیده و آشوبناک می باشد و پیشران ها به مثابه متغیّرهایی هستند که در چنین فضای ناشفاف و فازی، نه تابع روابط خطی یک طرفه علی معلولی می باشند و نه اجماع نخبگانی منفک از اجتماعات متنوع مردمی از کفایت لازم در آینده اندیشی برخوردار است. مقاله حاضر، ضمن نقد رویه های حاکم بر سندسازی مرکز الگوی پیشرفت، تحقق هر برنامه و سندی را مستلزم توجه به دو عامل می داند : 1. توجه به ساختارها و تأثیرات متقابل پیشران ها در سامانه ای پیچیده و غیرخطی از جمله شناخت عدم قطعیت ها؛ 2. تنظیم کلیت صورتبندی های اسناد پیشرفت به اعتبار روش های آینده پژوهی مشارکت جویانه که با شکل گیری دولت الکترونیک قابل پیاده سازی است.  *«این مقاله در زمره مقالات برگزیده هشتمین کنفرانس الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگزار شده توسط مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در تاریخ ۲۲و۲۳ خرداد ۱۳۹۸ می باشد که پس از تکمیل توسط نویسندگان و ارزیابی مجدد برای انتشار در این مجله انتخاب شده است».
۶۰.

نقش فضای مجازی بر وضعیت شفافیت در ایران (بررسی دیدگاه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ در دانشگاه اسلامی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳۴) 127 - 156
تعداد بازدید : ۹۵۶ تعداد دانلود : ۸۰۹
امروزه فضای مجازی بر تمامی عرصه های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جوامع مؤثر بوده و با توجه به ظرفیتهایی چون: سرعت، فراگیری، دسترسی دائم، تعامل دوسویه و چندسویه، فرامکانی و فرازمانی، توانسته به عنوان ابزاری مؤثر و اثربخش بر حکمرانی خوب مطرح شود. هدف: این تحقیق در پی مطالعه نقش فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به عنوان جدیدترین دستاورد آن بر وضعیت شاخص شفافیت به منزله یکی از مؤلفه های مهم حکمرانی خوب انجام شده است. روش: در بخش مبانی نظری از روش توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از منابع اسنادی و کتابخانه ای و در بخش پیمایشی از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش، تعداد 389 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران بودند و از نرم افزار اس.پی.اس.اس-۲۱ برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها: مهم ترین یافته های این پژوهش حاکی از این نکته است که فضای مجازی و شبکه های اجتماعی از طریق آگاهی بخشی، افزایش نظارت در جامعه و تعامل دوسویه میان دولت و مردم و انعکاس خواسته های آنان موجب بهبود و افزایش شفافیت در ایران می شود. نتیجه گیری: این پژوهش نشان می دهد فضای مجازی در تقویت و ارتقای شاخص شفافیت در ایران نقش بسزایی داشته است.