مطالب مرتبط با کلیدواژه

تبریز


۱.

مزارات چرنداب تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های زبان و ادبیات فارسی ۱۳۸۸ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: صفویه تبریز ایلخانی روضات الجنان و جنات الجنان، قاجار چرنداب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه شاهنامه پژوهی
تعداد بازدید : ۳۶۹۹ تعداد دانلود : ۱۵۰۴
چرنداب نام یکی از محلات کهن تبریز و نیز نام یکی از مهمترین گورستانهای تاریخی شهر تبریز است. تنها آثار به جای مانده از گورستان تاریخی چرنداب و مزارات آن، سنگ قبرهای صندوقی شکل است که در بدنه دیوار برخی از بناهای تاریخی این محله و یا در کوچه پس کوچه های آن به چشم می خورد. عرصه گورستان تاریخی چرنداب تا حدود سال 1313 ش. معین و مشخص بوده، لیکن از این تاریخ به بعد با احداث خیابان و ساخت و ساز در عرصه آن، آثار به جای مانده از بین رفته است، ولی با این حال، هنوز هم می توان حدود تقریبی آن را بر اساس شواهد و اسناد موجود مشخص نمود. آنچه که در نوشتار حاضر بررسی می شود، پیشینه تاریخی این مکان و نیز گزارشهای تاریخی موجود درباره چرنداب از ادوار مختلف تاریخی تا دوره معاصر است. همچنین تلاش شده است شرح مختصری از آثار و احوال بزرگان مدفون در مزارات چرنداب از منابع تاریخی استخراج و ارایه گردد. مهمترین منبع تاریخی درباره چرنداب و بزرگان مدفون در آن،کتاب روضات الجنان و جنات الجنان است. این کتاب با آنکه درباب مزارات اکابر و اولیای تبریز و حواشی آن تحریر یافته، لیکن اطلاعات سودمندی در خصوص محلات تاریخی تبریز در بردارد و بیشترین اطلاعات مربوط به چرنداب و اهل مزارات آن در این کتاب ارایه شده است. همچنین تلاش شده بر اساس آثار بر جای مانده و نیز نقشه های تاریخی شهر تبریز، محدوده این محوطه تاریخی مشخص گردد.
۲.

بررسی رابطه تغییرات بارش سالیانه تبریز با ناهنجاریهای دمایی کره زمین و شبیه سازی عددی آن با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدرس علوم انسانی-برنامه ریزی و آمایش فضا ۱۳۸۷ شماره ۲ (پیاپی۵۷)

کلیدواژه‌ها: شبکه های عصبی مصنوعی تبریز تغییر اقلیم روشهای رگرسیون روند بارش پرسپترون چند لایه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹۴ تعداد دانلود : ۷۹۱
در این تحقیق داده¬های مربوط به ناهنجاریهای دمایی کره زمین و بارش متوسط سالیانه ایستگاه تبریز در طی دوره آماری 1951-2005 استفاده شده¬اند. روشهای اصلی به¬کار¬ گرفته شده در این مطالعه عبارت است از روش تعیین ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل مؤلفه روند سری¬های زمانی، رگرسیون خطی ساده و رگرسیون پولی¬نومیال به عنوان یک روش نیمه¬خطی و شبکه¬های عصبی مصنوعی. نتایج حاصل از کاربرد و تحلیل همبستگی پیرسون نشانگر همبستگی منفی و معکوس معنا¬داری بین بارش سالیانه تبریز و ناهنجاریهای دمایی کره زمین است. این به آن معنا است که غالباً با منفی¬شدن ناهنجاریهای دمایی کره زمین، بارش سالیانه تبریز افزایش¬پیدا کرده و ترسالی به¬وقوع می¬پیوندد و برعکس با مثبت شدن ناهنجاریهای دمایی کره زمین، متوسط بارش سالیانه تبریز کاهش پیدا کرده و خشکسالی به وقوع می¬پیوندد. تحلیل مؤلفه روند بلندمدت سری¬های زمانی نشان می¬دهد که در طول دوره آماری از بارش متوسط سالیانه تبریز کاسته می¬شود، اما روند ناهنجاریهای دمایی کره زمین روندی افزایشی از خود نشان¬می¬دهد. ارتباط بارش متوسط سالیانه تبریز با گرمایش جهانی نیز با استفاده از شبکه¬های عصبی مصنوعی شبیه¬سازی شده است. نتایج حاصل از کاربرد روشهای مختلف در این مطالعه نشان می¬دهد که روش شبکه عصبی مصنوعی در مقایسه با روشهای رگرسیون خطی ساده و رگرسیون نیمه خطی پولی¬نومیال درجه 6، روش شبیه¬سازی بهتر و دقیقتر است. روشهای مختلف شبکه¬های عصبی مصنوعی به¬کار گرفته شده در این مطالعه نشان¬ می¬دهد که روش پرسپترون چند لایه با 3 لایه مخفی و الگوریتم آموزش پس انتشار قابلیت بسیار عالی در پیش¬بینی همبستگی بین سری¬ها دارد.
۳.

بررسی نسبت بین احساس محلّی گرایی و ملّی گرایی (مورد : آذربایجان – تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی ۱۳۸۴ شماره ۵۲

کلیدواژه‌ها: ایران آذربایجان تبریز ملی گرایی محلی گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۶۰
تحقیق حاضر با این سئوال که چه نسبتی بین احساس محلّی گرایی و ملّی گرایی در آذربایجان ایران به مرکزیّت شهر تبریز وجود دارد، آغاز شد. روش تحقیق در این پژوهش از نوع پیمایشی و ابزار گردآوری اطّلاعات، پرسشنامه بود. جامعة آماری این تحقیق مردم باسواد ساکن در شهر تبریز بودند که با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای تصادفی از بین این جامعه تعداد 224 نفر به عنوان نمونة آماری تحقیق انتخاب شدند. نتایج حاصله از تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که میزان ملّی‌گرایی در سطح شهر تبریز بسیار قوی تر از محلّی‌گرایی می باشد. آزمون فرضیّات فرعی نشان داد که با وجود ضعیف بودن حسّ محلّی گرایی، عواملی مانند ارتباط با اقوام هم ریشه در آن سوی مرز و زبان محلّی می تواند آن را تقویت کند و عواملی مانند مذهب تشیّع، جشن ها و اعیاد ملّی و مذهبی می توانند ملّی گرایی را تقویت کنند.
۴.

درآمدی بر اثرات فضایی سیستم صنعتی فوردیزم در توسعه شهر و مکان یابی شهرک های صنعتی (مورد نمونه: منطقه شهری تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی ۱۳۸۶ شماره ۶۱

کلیدواژه‌ها: تبریز (سیستم صنعتی) فوردیزم (دوره) مدرنیزم روش بازتولید در برنامه ریزی شهری و منطقه‌ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳۳ تعداد دانلود : ۷۳۳
شهرسازی جدید زیربنا نیست. فلسفه و تئوری اقتصاد سرمایه‌داری است که فضا را شکل می‌دهد و آن را بازسازی می‌نماید. ظهور انقلاب صنعتی موجب تغییرات فضایی شد به‌طوری که در نتیجه آن مردم به تدریج از روستاها به شهرها مهاجرت کرده و شهرنشینی شتاب گسترده‌ای به خود گرفت. از آن زمان شهرگرایی و صنعتی شدن لازم و ملزوم هم شده و دست در دست هم به پیش رفته‌اند. تغییرات سیستم جهان و به وجود آمدن سیستمی از تولید به نام «فوردیزم» تأثیر عمیقی بر شهرنشینی چه در دنیای پیشرفته و چه در کشورهای رو به توسعه گذاشته است. این مقاله در جستجوی چنان تأثیرات مشابه بر روی تبریز می‌باشد. روش تحقیق در این مقاله به صورت ساختارگرایی و بازتولیدی می‌باشد که بنا به نظر پروفسور رونالد جانستون (Johnstone,1983:10) یکی از سه روش اصلی تحقیق در جغرافیاست. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که تا قبل از انقلاب اسلامی فوردیزم نقش خود را در میان سایر عوامل در شکل دهی شهر تبریز ایفا نموده است، ولی بعد از آن صنعت و به تبع آن شهرک‌های صنعتی نقش خود را از دست داده و در زمین های «پس مانده» سایر کاربری‌ها مکان گرفته‌اند.
۵.

تعیین تقویم زمانی مناسب برای گردش در تبریز با استفاده ازشاخص های دمای معادل فیزیولوژی(PET) و متوسط نظرسنجی پیش بینی شده(PMV)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی ۱۳۸۶ شماره ۶۲

کلیدواژه‌ها: فیزیولوژی تبریز شاخص دما آسایش حرارتی مدل بیلان انرژی انسان آب و هواشناسی توریسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۰۶ تعداد دانلود : ۱۱۶۳
شاخص های رقومی متعددی برای مطالعه زیست هواشناسی و زیست اقلیم شناسی از طرف دانشمندان پیشنهاد شده است که امروزه در مطالعات آب و هواشناسی توریسم نیز مورد استفاده قرار میگیرد. از آن میان شاخص های ترکیبی دما- فیزیولوژی که مبتنی بر بیلان انرژی بدن انسان می باشند از اعتبار بیشتری برخوردار هستند. در این مطالعه با استفاده از شاخص های دمای معادل فیزیولوژی) (PET و متوسط نظرسنجی پیش بینی شده (PMV)زمان مناسب گردشگری در شهر تبریز مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه مطالعه که از طریق مدل Ray Man انجام گرفته است نشان میدهد که دوره آسایش اقلیمی دراین شهر بسیار محدود است. به طوریکه دوره آسایش اقلیمی فقط به مدت 45 روز از اوایل خرداد تا اواسط تیر ماه بطول می انجامد و این در حالی است که دوره تنش گرما 80 روز از حوالی 10 تیر ماه تا 20 شهریور و دوره تنش سرما با درجات مختلف به مدت 240 روز از حوالی 15 مهر ماه تا پایان اردیبهشت ماه طول می کشد. بدیهی است توجه لازم به این موضوع برکارآمدی و موفقیت برنامه های توسعه توریسم در این شهر موثر خواهد بود کلید واژه ها: شاخص دما - فیزیولوژی، آسایش حرارتی، مدل بیلان انرژی انسان، آب و هواشناسی توریسم، تبریز.
۶.

بررسی‌ وضعیت‌ سلامت‌ روانی‌ کارکنان‌ شرکت‌ پالایش‌ نفت‌ تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

منبع: دانشور رفتار سال ۱۳۸۳ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: تبریز سازمانی سلامت روانی اختلالات‌ روانی‌، روانشناسی صنعتی شرکت‌ پالایش‌ نفت‌

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۷۳ تعداد دانلود : ۸۲۶
به‌صورت‌‌ سرشماری‌ ، مشتمل‌ بر 985 نفر با میانگین‌ سنی‌ 5/42 سال‌ و میانگین‌ سنوات‌ خدمت‌ 19 سال‌ در پژوهش‌ شرکت‌ کردند. ابزار پژوهش‌ فرم‌ تجدید نظر شده‌ چک‌ لیست‌ نشانه‌یابی‌ 90 سئوالی‌ است . نتایج‌ نشان‌ داد که‌ بعد افسردگی‌ و بعد ترس‌ ‌ مرضی‌ ، به‌ ‌ ترتیب‌ بالاترین‌ و پایین‌ترین‌ میانگین‌ را در پژوهش‌ داشته‌اند . تفاوت‌ بین‌ دو گروه‌ روزکار و نوبتی فقط‌ در بعد اختلال‌ وسواس‌ ، معنادار بوده‌ و در سایر ابعاد تفاوت‌ معناداری‌ به‌دست‌ نیامده‌ است‌. ع لاوه‌ بر این با تقسیم‌ آزمودنی‌ها بر حسب‌ سطح‌ تحصیلات‌ نیز فقط‌ در بعد پارانوئید تفاوت‌ معناداری‌ به‌دست‌ آمد. همچنین‌ در بین‌ ابعاد آزمون‌ ، به‌ تفکیک‌ مجرد و متاهل‌ تفاوت‌ معناداری‌ به‌دست‌ نیامد ولی‌ تفاوت‌های‌ معناداری‌ در ابعاد اضطراب‌، افسردگی‌، وسواس‌، پارانویید و شکایات‌ جسمانی‌ در بین‌ سازمان‌‌های‌ هشتگانه‌ پالایشگاه‌ به‌ دست‌ آمد. سرانجام این نتیجه حاصل شد که کارکنان‌ با افزایش‌ سن‌ و سابقه‌ خدمت‌ از سلامت‌ روانی‌ بهتری‌ برخوردار بودند.
۷.

بررسی ویژگی های مشاغل بخش غیررسمی در مادرشهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات جغرافیایی سال ۱۳۸۷ شماره ۹۱

کلیدواژه‌ها: اشتغال تبریز بخش غیررسمی مادرشهر مهاجرت و حاشیه نشینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴۸
مقاله حاضر تلاشی است جهت شناخت ویژگیهای اجتماعی - اقتصادی بخش غیررسمی در مادرشهر تبریز. نتایج به دست آمده نشان می دهد که این پدیده از تنوع و گستردگی زیادی برخوردار است و اهمیت آن در اقتصاد شهری تا حدی است که نمی توان آن را نادیده گرفت. بخش غیررسمی تعداد درخور توجهی از جمعیت شهر تبریز را به خود جذب کرده، نقش مهمی در اقتصاد شهری این مادرشهر ایفا می کند. در این پژوهش از روش توصیفی - پیمایشی استفاده شده که با به کارگیری مطالعات اسنادی و میدانی از طریق تکمیل 350 پرسشنامه 277) مرد و 73 زن) به طور تصادفی و مشاهده انجام شده است. داده های پژوهش نیز با بهره گیری از روش های آمار توصیفی - استنباطی تجزیه و تحلیل شده. یافته های تحقیق نشان می دهد که در مادرشهر تبریز:-1 توزیع جغرافیایی فعالیت های بخش غیررسمی یکنواخت نیست؛ -2 سطح سواد اکثریت افراد شاغل این بخش پایین تر از مدرک دیپلم است؛ -3 میان فعالیت در بخش غیررسمی و مهاجرت های روستا - شهری رابطه وجود دارد؛ -4 اغلب افراد شاغل در بخش مذکور در مناطق حاشیه نشینی و بقیه در سایر مناطق شهر تبریز سکونت دارند؛ -5 اکثر جمعیت شاغل در بخش غیررسمی متاهل و میانسال اند؛ -6 میان نوع فعالیت زنان و مردان در بخش مذکور تفاوت وجود دارد؛ -7 میان بیکاری و اشتغال در بخش غیررسمی رابطه وجود دارد؛ -8 اکثریت افراد شاغل در بخش غیررسمی مالیات پرداخت نمی کنند. -9 بخش عمده ای از شاغلان این بخش با مشکلات عدم رضایت شغلی و عدم برخورداری از حق بیمه مواجهند.
۸.

بررسی وضعیت اقتصادی ربع رشیدی در دوره ایلخانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فصلنامه علمی پژوهشی علوم انسانی دانشگاه الزهرا ۱۳۸۴ شماره ۵۵

کلیدواژه‌ها: تبریز ایلخانان ربع رشیدی رشید الدین فضل اله همدانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۶۲ تعداد دانلود : ۱۶۹۳
با حمله مغول بسیاری از مراکز اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی ایران از بین رفت. اما به کمک دیوانسالاران ایرانی بخش های مختلف کشور بازسازی شد. از جمله دیوانسالاران ایرانی که در این بازسازی نقش مهمی بر عهده داشته اند می توان به خواجه رشید الدین فضل اله همدانی وزیر سه ایلخان: غازان، اولجاتیو و ابوسعید اشاره کرد. وی علاوه بر اداره امور سیاسی کشور درصدد فرو کاستن و ترمیم اثرات حمله مغول بر ایران بود. تاسیس ربع رشیدی را می توان یکی از تلاش های او در این زمینه دانست. او با احیای زمین های بایر و کشت محصولات کشاورزی به رونق اقتصادی کشور کمک کرد.ربع رشیدی پس از موقوفات غازان و اولجاتیو مهم ترین موقوفه دوره ایلخانی به حساب می آید. این موقوفه با داشتن حدود 350 تا 374 مرتزقه و عمله نسبت به سایر موقوفات دوره ایلخانی امکانات بهتری را برای کارکنان خود فراهم کرده بود. متاسفانه پس از مرگ خواجه رشیدالدین و همچنین بعد از مرگ فرزندش، خواجه غیاث الدین رشیدی، مجتمع ربع رشیدی غارت شد. اما خود محدوده ربع رشیدی برای مدتی از نقطه نظر موقعیت آب و هوایی و سوق الجیشی برای استقرار بازماندگان دولت ایلخانی محل مناسبی بود. بنا به نوشته مورخان و گزارش های سیاحان خارجی بخش هایی از موقوفه تا عصر صفویه و حتی در دوره قاجار پا بر جا بود. ولی در حال حاضر جز دیوار استحکاماتی و پایه برج ها چیزی از آن باقی نمانده در حال حاضر اماکن مسکونی جانشین آن شده است.
۹.

کانون های تغذیه فکری امیرکبیر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مسکویه دانشگاه آزاد ری بهار ۱۳۸۶ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: امیرکبیر تبریز روسیه عثمانی کانون های تاثیرگذار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹۰ تعداد دانلود : ۱۱۶۴
با آغاز تحولات و دگرگونیهای صنعتی، اقتصادی و فکری دنیای غرب و نفوذ آن به دنیای شرق، کشورهای روسیه و عثمانی به علت همجواری با دنیای غرب، نفوذ اندیشه های فکری دنیای غرب در این کشورها زودتر از سایر کانون های شرق آغاز گردید. لذا روشن فکران و دولت مردان بیش تر کشورهای شرق الگوهای این کشورها را مورد استفاده خود قرار دادند. شهر های آذربایجان و گیلان نیز به علت قرار گرفتن در مسیر ارتباطات تجاری و داشتن ارتباط فکری با روسیه و عثمانی زودتر از سایر شهرها در جریان تحولات دنیای غرب قرار گرفت . امیرکبیر یکی از دولت مردان بزرگ ایران نیز با استفاده از جریان های فکری این سه کانون، توانست اندیشه های فکری خود را متحول سازد.
۱۰.

زمینه های شکل گیری اندیشه های نوگرایانه امیرکبیر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مسکویه دانشگاه آزاد ری تابستان و پاییز ۱۳۸۶ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: قائم مقام تبریز سفرهای امیرکبیر کنفرانس ارزنه الروم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶۲ تعداد دانلود : ۹۲۵
پدیدار شدن اندیشه های جدید در دوره قاجاریه، یکی از مهمترین علل تغییرات در ایران دوره قاجار است. این تحولات سرانجام باعث دگرگونی اساسی در بنیان و نوع حکومت ایران شد. جریانی که شخصیت هایی مانند امیرکبیر در آن نقش مهمی داشتند. تفکرات امیرکبیر در رویارویی با عناصر متعدد، از تفکری سنتی به تفکری شبه مدرن گرایش پیدا می کرد. این علل را باید در مکان زندگی امیر، شهر تبریز، تاثیرگذاری شخصیت هایی چون قائم مقام ها و سفرهای امیر به مسکو، پترزبورگ، و ایروان دانست. همچنین، شخصیت واراده وعلاقه زیاد امیربرای مدرنیزاسیون (نوسازی) ایران جزو علت هایی است که باید به آن اشاره شود.
۱۱.

بررسی الگوی مصرف برق در خانوارهای آذربایجان شرقی و پیشنهاد یک تعرفه هدفمند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشور رفتار سال چهاردهم تیر ۱۳۸۶ شماره ۲۳

کلیدواژه‌ها: تعرفه آذربایجان شرقی تبریز الگوی مصرف برق خانوارها یارانه هدفمند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۹۰ تعداد دانلود : ۷۰۵
تدوین و استفاده از یک تعرفه هدفمند و کارا، نه تنها به سود صنعت برق، بلکه در نهایت به سود کل جامعه و اقتصاد ملی است. اگر روش های قیمت گذاری منطقی و ساختار تعرفه، پایه و اساس علمی داشته باشد، می توان هزینه و سوبسید برق مشترکان را به صورت هدفمند توزیع کرد. در این تحقیق، مبانی نظری قیمت گذاری و تعرفه بندی در صنعت برق مورد بررسی قرار گرفته است. توزیع آماری مصرف برق خانوارهای شهر تبریز به تفکیک شش منطقه و دوره های دوماهه طی سال های 1380-1378 مشخص شده است. آنگاه دهک های مصرفی، فواصل آن ها، نرخ رشد فواصل مصرفی دهک ها و میزان مصرف آن ها محاسبه شده است. سپس درآمد دریافتی شرکت برق براساس تعرفه جاری و سوبسید دریافتی مشترکین به تفکیک دهک ها برآورد شده است. در پایان با هدف توزیع هدفمند یارانه در این بخش، روش تعرفه بندی و اعمال ضرایب سیاستی مناسب پیشنهاد شده است. نتایج حاکی از آن است که طبق تعرفه های موجود سوبسید دریافتی در دهک های بالاتر مصرف برق خانگی به طور قابل ملاحظه بیش تر بوده است. برای مثال، در سال 1380، سهم دهک اول 2 در صد و سهم دهک دهم 20 درصد از کل بوده است. به عبارت دیگر، سهم دهک آخر ده برابر سهم دهک اول بوده است. در تعرفه پیشنهاد شده، یک نوع ضریب سیاست گذاری پیشنهاد شده که تغییر آن بر جریان توزیع سوبسید نظارت علمی داشته، در صورت تمایل آن را به صورت هدفمند به نفع دهک های پایین مصرف برق تعدیل می کند.
۱۲.

بررسی جامعه شناختی گرایش به فرزندآوری و برخی عوامل مرتبط با آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی کاربردی دانشگاه اصفهان دوره ۲۱ بهار ۱۳۸۹ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: جوانان تبریز گرایش دینی مشارکت اجتماعی پذیرش اجتماعی منافع اقتصادی فرزندآوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۶۴ تعداد دانلود : ۴۴۳۷
فرزندآوری یکی از مهمترین مؤلفه های علم جمعیت و از جمله موضوعاتی است که درحوزه مسائل اجتماعی، توجه زیادی را به خویش معطوف داشته است. به دلیل اهمیت تحولات جمعیتی ایران در چهار دهه اخیر و تاثیر پذیری فرزندآوری از عوامل اقتصادی، اجتماعی و.. ، پژوهش حاضر در نظر دارد با استفاده از تئوریهای مبادله، وبر، استرلین، فازیو، دورکیم و... به بررسی جامعه شناختی ارتباط بین گرایش دینی، پذیرش اجتماعی، مشارکت اجتماعی و منافع اقتصادی با گرایش به فرزندآوری پرداخته و سهم و تاثیر هر کدام از متغیرهای یاد شده را بر میزان گرایش به فرزندآوری مشخص نماید. روش تحقیق، روش پیمایشی است. به منظور جمع آوری اطلاعات از ابزار «پرسشنامه ساخت یافته» بهره گرفته شده است. جامعه آماری بررسی حاضر، شامل جوانان متاهل شهر تبریز بوده که بر اساس فرمول کوکران، 386 نفر به روش نمونه گیری تصادفی مطبق انتخاب گردیده است. نرم افزار مورد استفاده برای تجزیه و تحلیل های توصیفی و استنباطی رگرسیونی، SPSS و برای تجزیه و تحلیل های ساختاری چند متغیره، LISREL بوده است. در مجموع نتایج به دست آمده نشان می دهد که متغیرهای مورد استفاده در پژوهش توانسته اند، 22 درصد تغییرات متغیر وابسته را تبیین نمایند. نکته قابل توجه این است که مشارکت اجتماعی تاثیر کاهنده ولی متغیر گرایش مذهبی تاثیر فزاینده ای بر میزان گرایش جوانان به فرزندآوری داشته است.
۱۳.

کاربرد روش التذاذی(هدونیک)در برآورد ارتباط میان سطح خدمات، آلودگی و بهای مسکن در مناطق انتخابی تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: محیط شناسی (محیط زیست) دوره سی و پنجم پاییز ۱۳۸۸ شماره ۳ (پیاپی ۵۱)

کلیدواژه‌ها: محیط زیست قیمت مسکن تبریز سطح آلودگی روش هدونیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷۱ تعداد دانلود : ۱۱۹۶
ارزش اقتصادی و بازاری کالاها و خدمات زیست محیطی دستکم در ظاهر پنهان است. در میان روش های مرسوم برای تعیین بها, یا ارزشگذاری اقتـصادی برای محیط زیست، روش تعیین بـهای مـحیط زیست شهری براسـاس اصل رفاه گرایی معروف به روش هدونیک، یا التذاذی(HPM) است که از نظر اقتصادی بر پایة این فرضیه استوار است که افراد غالباً با انتخاب مکان مسکونی و منازل خویش سطح تقاضای خود را نسبت به کیفیت محیط زیست نشان میدهند. بنابراین در تصمیم گیری برای خرید یک خانه، بازار نهفته ای وجود دارد که در آن کیفیت محیط زیست نیز ارزیابی میشود و میزان تقاضا برای مصرف یا استفاده از کالاها و خدمات زیست محیطی غیربازاری همچون وجود، یا فقدان آلودگی هوا، یا صدا، با قیمت کالاها مرتبط است. روش هدونیک با استفاده از تکنیکهای کمی و آماری و سایر روش ها به برآورد ارزش اقتصادی مکان ها از نظر زیست محیطی میپردازد. این مقاله با تحلیل بها و ارزش مساکن در نقاط مختلف انتخابی شهر تبریز، با بهره گیری از روش التذاذی در تلاش برای برقراری ارتباط در بین این عوامل و ویژگیهای زیست محیطی و نیز عوامل دیگر است. نتایج تحقیق مبین معنیداربودن همبستگیهای مورد نظر است که به عنوان شاخص هایی مهم, اما اندازه گیری نشده برای ارزش بالای محیط زیست و مواهب زیست محیطی در تصمیم گیریهای مردم برای خرید خانه به شمار میرود که میتوان این عامل نهفته را میزان تمایل و اشتیاق مردم به پرداخت بیشتر برای زیستن در محیطی بهتر و بدون آلودگی تلقی کرد.
۱۴.

ارزیابی میزان کیفیت مجتمع های سکونتی با تأکید بر رویکرد رضایت مندی در محله نواب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدرس علوم انسانی-برنامه ریزی و آمایش فضا ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی۶۵)

کلیدواژه‌ها: تبریز سختی زمستان نوسانات شمالگان شاخص سختی زمستان پیوند از دور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۸ تعداد دانلود : ۸۰۷
این مقاله با هدف ضرورت بازنگری و ارزیابی پروژه های توسعه شهری به ویژه طرح های تأمین نیازهای سکونتی اقشار کم درامد در خصوص میزان دست یافتن به اهداف مورد مطالعه صورت گرفت. به این ترتیب محدوده مطالعه شده، یعنی سه فاز اجراء شده پروژه نواب انتخاب شده و میزان کیفیت مجتمع های سکونتی نواب با استفاده از رویکرد رضایتمندی ارزیابی گردید. همچنین وجود یا عدم تأثیر برخی از متغیرهای شخصی و خانوار بر درک میزان رضایت مندی از سوی ساکنان مختلف سنجش شد. حجم نمونه شامل 270 عدد و جمع آوری داده ها از طریق پرکردن پرسشنامه و یا مصاحبه رودررو و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Spss Ver 15انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده، میزان رضایت مندی ساکنان نواب از واحدهای سکونتی تقریباً در حد متوسط (5>95/2>1 با میانه نظری 3) ارزیابی شد. در بین 6 عامل سازنده رضایت مندی از مجتمع های سکونتی، ساکنان تنها از امنیت مجتمع اظهار رضایت مندی کردند. روابط همسایگی را در حد متوسط و از سایر عامل ها (تسهیلات مجتمع، بهداشت مجتمع، دید و منظر، ویژگیهای کالبدی) اظهار نارضایتی کردند. تسهیلات مجتمع بالاترین و امنیت مجتمع و دید و منظر کمترین اهمیت را از دید ساکنان داشتند. در بررسی میزان تأثیر متغیرهای شخصی و خانوار بر رضایتمندی درک شده از سوی ساکنان نتایج نشان داد که هیچ کدام از این متغیرها تأثیرگذار نبودند.
۱۵.

طبقه بندی جلدهای روغنی تبریز عصر قاجار از حیث طرح و نقش به کار رفته با تاکید بر آثار موجود در موزه قرآن و کتابت مسجد صاحب الامر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره چهاردهم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۵۴)

کلیدواژه‌ها: تبریز قاجار جلدهای شاخص نقشها و طرحها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی صنعت و تجارت کتاب طراحی کتاب
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی صنعت و تجارت کتاب صحافی کتاب
تعداد بازدید : ۲۰۱۱ تعداد دانلود : ۱۰۶۰
منطقة آذربایجان شرقی ـ بویژه تبریز ـ از جمله سرزمینهایی است که به علت دارا بودن شرایط مناسب برای ایجاد تحولات فرهنگی و هنری در عصر قاجار، بستر مناسبی برای خلق آثار تجلید روغنی در خور توجه بوده که شاخص ترین نمونه های آن در موزه های تبریز موجود است. در این مقاله، با بررسی میدانی آثار تجلید روغنی نایاب عصر قاجار در تبریز، شاخصهای این نوع جلدها از حیث نقشها و طرحهای به کار رفته، مطالعه شده است
۱۶.

تحلیل کارکردهای اقتصادی بازار تبریز و حوزه نفوذ آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای جغرافیای انسانی بهار ۱۳۹۰ شماره ۷۵

کلیدواژه‌ها: بازار تبریز حوزه نفوذ کارکرد اقتصادی ساختار کالبدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳۷ تعداد دانلود : ۱۴۰۰
بازار تبریز از گذشته های دور با کارکردهای قوی و متنوع، حوزه نفوذی وسیع و گسترده در سطح ملی و بین المللی داشته؛ اما در دهه های اخیر به دلیل بی توجهی طرح های شهری به آن در معرض افول قرار گرفته است. روش تحقیق در نوشتار حاضر توصیفی و تاریخی است، که با استفاده از داده های حاصل از روش های میدانی و کتابخانه ای انجام شده است.کاهش بارگذاری سطح فعالیت های تجاری به لحاظ کمی، ایجاد رقابت پذیری با هدف کارایی فضایی و اقتصادی، تقویت، احیا و توسعه محوری کشور با عملکرد بازرگانی ـ تجاری، ارتقای کارایی و بهره وری بهینه اقتصادی، و همچنین فعالیت های کلان شهر تبریز با استفاده از ظرفیت های درونی مرکزیت بافت تاریخی منطقه، تقویت کیفی و ارتقای شان بازار به عنوان مرکز اقتصادی کلان شهر تبریز، از یافته های تحقیق به شمار می آید.
۱۷.

نقش سیاست های فرهنگی دورهٔ رضاشاه در وضعیت آموزش و پرورش تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای تاریخی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: آموزش و پرورش تبریز سیاست های فرهنگی دوره رضاشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹۶ تعداد دانلود : ۲۵۹۴
در عرصهٔ آموزش و پرورش تبریز در دورهٔ رضاشاه دگرگونی های گسترده ای ایجاد شد که بخشی از آن به بعد کمّی (امور عمرانی و تعداد دانش آموزان) و بخش دیگر به بعد محتوایی (متن های آموزشی و فوق برنامه ها)مربوط می شد. سیاست های فرهنگی حکومت وقت بیشترین تأثیر را بر هر دو بعد کمّی و کیفی آموزش و پرورش تبریز بر جای گذاشت. بازشناسی سیاست گذاری های فرهنگی حکومت رضاشاه و تأثیر آن بر جریان آموزش و پرورش در تبریز محور مطالعه در تحقیق حاضر است. این تحقیق از نوع بنیادین و روش آن توصیفی ـ تحلیلی است.
۱۸.

تحلیلی بر الگوی توسعه ناموزون تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات جغرافیایی سال بیست و ششم بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۰۰)

کلیدواژه‌ها: تبریز روش های کمی پراکنش شهری مدل هلدرن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱۴ تعداد دانلود : ۲۲۲۱
ابزارهای تحلیل برنامه­ریزی شهری و منطقه­ای، دامنه گسترده­ای از مفاهیم و فنون مختلف را در بر می­گیرند. این مدل ها و فنون که برای درک و بیان ماهیت پیچیده شهرها و پیش­بینی پیامدهای آنها با اهمیت هستند، می­توانند ما را به درک هرچه بهتر سیستم های شهری و پیش­بینی رفتار این سیستم ها نزدیک کنند. در این زمینه، مدل هلدرن، یکی از مدل های کمی در تجزیه و تحلیل کاربری اراضی شهری است که برای مشخص نمودن رشد بی­قواره و ناموزون شهرها به کار می­رود. در این مقاله برآنیم با استفاده از این مدل و تجزیه و تحلیل های آماری، الگوی توسعه ناموزون تبریز را در خلال سال های(85-1335) در گستره فضایی آن مورد بررسی و مداقه قرار دهیم. نتایج بررسی و تحلیل فرایند توسعه کلانشهر تبریز در نیم قرن اخیر، گویای این واقعیت است که شهر با روند توسعه ناموزون درونی روبه روست. فضاهای باز و بویژه فضاهای سبز، باغ ها و اراضی کشاورزی اطراف آن، بیش از پیش در معرض تداخل با کاربری های دیگر و نهایتاً تخریب قرار گرفته و به لحاظ جمعیت پذیری، همواره بر تراکم های انسانی و ساختمانی آن، افزوده می­شود، تا جایی که طرح­ها و پروژه­های شهرسازی پاسخگوی تحولات و پیامدهای حاصله نبوده، نوعی شهرسازی نااندیشیده و ناموزون در حال وقوع است. چنین شکلی از توسعه، الگویی از یک شهر بیمار است که انسجام کالبدی- فضایی خود را از دست داده است.
۱۹.

مکان یابی مراکز آموزشی دبیرستان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، نمونه موردی شهر تبریز

نویسنده:
منبع: تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۸۶ شماره ۱۰

کلیدواژه‌ها: تبریز GIS کاربری اراضی مکان یابی فضاهای آموزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۲ تعداد دانلود : ۳۱۶۸
افزایش سریع جمعیت شهرهای ایران به خصوص شهرهای بزرگ موجب افزایش تقاضا برای خدمات و کالاهای عمومی شده است. و این امر به دلیل نبود نظام مدون و دقیق برنامه ریزی در اکثر شهرهای ایران مشکلات فراوانی را به وجود آورده است، که از مهم ترین آنها کاهش سرانه خدمات آموزشی می باشد. مکان های آموزشی یکی از کاربری های اساسی است که تخصیص فضا به این کاربری از موضوعات مهم برنامه ریزان و برنامه ریزی شهری می باشد. به دلیل حساسیت این کاربری و ارتباط مستقیم آن با خانواده ها ،نحوه تخصیص فضا برای کاربری آموزشی از اهمیت زیادی برخوردار است. این مساله در شهرهای بزرگ از جمله تبریز بنا به دلایل متنوعی چون تراکم بالای جمعیت،کمبود زمین و همجواری کاربری های مختلف با یکدیگر دشواری مساله را افزایش داده است. در تحقیق حاضر با تشکیل پایگاه اطلاعاتی، مراکز آموزشی دبیرستان شهر تبریز با بررسی متغیرهای مهمی چون جمعیت،کاربری مطلوب شهری، مکان مدارس، عامل سازگاری، مطلوبیت، فاصله از کاربری های دیگر و با بهره گیری از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی موردارزیابی قرار گرفته است. سپس از طریق مدلAHP هر کدام از لایه ها ابتدا به صورت منفک وزن دهی شده و پس از آن در ترکیب با لایه های دیگر وزن نهایی آنها مشخص گردیده است.
۲۰.

فعالیت محلات تبریز در انقلاب مشروطیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: تبریز مشروطیت محلات انجمن ها انجمن ایالتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۴ تعداد دانلود : ۱۰۷۶
تبریز یکی از کانون های مهم انقلاب مشروطیت بود. با پیروزی مشروطیت و تشکیل انجمن ایالتی، نقش گروه های مختلف محلات تبریز از قشر کارگر تهی دست شهر گرفته تا مجاهدان، واعظان، روشنفکران، و تجار بسیار مؤثر و چشم گیر شد. به خواست انجمن ایالتی، در محلات تبریز انجمن های فرعی شکل گرفتند. از آن پس اعضای انجمن های محلات که نماینده انجمن مرکزی در محله خود به شمار می آمدند، به فعالیت های سیاسی و فرهنگی پرداختند. از سوی دیگر، اهالی هر محله نیز، از قشر های مختلف، فعالیت های فرهنگی و نظامی را آغاز کردند. تشکیل دسته های مجاهدان و برگزیدن زبده ترین افراد نظامی به فرماندهی آنان و دفاع از مشروطیت در لحظات بحرانی از مهم ترین فعالیت های نظامی آن ها بود. در این هنگام معارف دوستان، خیرین، و اعضای انجمن های مشروطه خواه محلات به تأسیس مدارس و انتشار روزنامه پرداختند. با تشدید اختلاف ها، مخالفان مشروطه نیز در محلات دوه چی، سرخاب، و ششکلان برای مقابله با فعالیت های مشروطه خواهان روزنامه منتشر کردند و انجمن تشکیل دادند. در این مقاله، با روش تحلیلی و توصیفی فعالیت دو گروه در محلات مشروطه خواه شامل اعضای انجمن های فرعی و اهالی غیر عضو انجمن هر محله در زمینه های سیاسی و فرهنگی و نظامی بررسی می شود تا نقش این دو گروه در هر محله در دفاع از مشروطیت مشخص شود. در کنار آن، به فعالیت های سیاسی، نظامی، و فرهنگی مخالفان مشروطیت در محلات تبریز برای مقابله با مشروطه خواهان و تلاش برای متوقف ساختن نهضت مشروطیت اشاره خواهد شد تا نقش ارزنده اهالی محلات مشروطه خواه در جلوگیری از سقوط نهضت مشروطیت نشان داده شود.