سید مصطفی ابطحی

سید مصطفی ابطحی

مدرک تحصیلی: استادیار علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

مطالب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین

فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۳۶ مورد.
۱.

روند تاریخی شکل گیری سیاست جنسیت به مثابه منبع مشروعیت سیاسی در جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای تاریخی سال ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 93-120

کلیدواژه‌ها: جنسیت زنان مشروعیت سیاسی رژیم پهلوی جمهوری اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲ تعداد دانلود : ۲۶
مسئله جنسیت در ایران معاصر پیوندهای عمیقی با سیاست داشته است. روند سیاسی شدن مسئله جنسیت در راستای ساخت مشروعیت سیاسی، توسط رژیم پهلوی آغاز گردید و سپس توسط مخالفان رژیم و به هدف سلب مشروعیت از آن با شدت بیشتری پی گرفته شد. مشروعیت زدایی از رژیم مستقر با حمله به سیاست جنسیت آن، نقشی محوری در ساخت مشروعیت نظام جایگزین ایفاء کرد و بر این مبنا، رویکرد جنسیتی نظام جمهوری اسلامی به یکی از مهمترین منابع مشروعیت سیاسی آن تبدیل شد. این گزاره را در مقاله پیش رو، با رویکرد کیفی و تاریخی بررسی کرده ایم. یافته های پژوهش حاکی از آن است که در چارچوب سیاست جنسیت، نظام اسلامی علائق ایدئولوژیک خود در زمینه نظارت رسمی در حوزه فرهنگ و اجتماع را با رویکرد تاریخی جامعه ایران در ارتباط با ملاحظات اخلاق گرایانه در حوزه جنسیت پیوند زده و سیاستی مشروعیت بخش آفریده که قابلیت جذب طیف های وسیعی از جامعه را در بیشترین سال های حیات نظام داشته است. این سیاست محصول یک روند تاریخی است که اغلب نیروهای سیاسی ایران، بواسطه پیوند دو عنصر سنت گرایی و کنش انقلابی ضدغرب، در شکل گیری آن نقش داشته اند.
۲.

تحلیل روند جامعه پذیر نمودن ارزش های انقلاب اسلامی، فرصت ها و چالش ها؛ مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی سال ۱۳ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۸ 267-301
تعداد بازدید : ۱۹ تعداد دانلود : ۱۵
انتقال ارزش ها و هنجارهای اجتماعی طی فرایندی روی می دهد که اصطلاحاً «جامعه پذیری» نامیده می شود. اگرچه جامعه پذیری در مراحل مختلف خود از روند متفاوتی برخوردار است، اما دائمی است. مهمترین کارکرد جامعه پذیری، حاکمیت ارزش ها بر کنش های اجتماعی اعضای جامعه است. ارزشهای هر جامعه ای از طریق فرایند جامعه پذیری، حفظ و ارتقاء می یابد. نهادهای متولی امر جامعه پذیری طیفی را از خانواده، مدرسه، دانشگاه، رسانه و ... را شامل می شود که هر یک در امر جامعه پذیری به ایفای کارویژه خود می پردازند. در این مقاله با تمرکز بر نقش و کارکرد جامعه پذیری در دانشگاه، تلاش شده است پاسخ سوال اصلی مبنی بر اینکه:«روند جامعه پذیر نمودن ارزشهای انقلاب اسلامی در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران در چهار دهه گذشته در ایران، بر اساس نظریه ساختار- کارگزار چگونه قابل تبیین است؟» با روش توصیفی-تحلیلی، تحلیل مضمون و روش داده بنیاد پاسخ داده شد. بر اساس الگوی پیشنهادی حاصل از روش داده بنیاد مبتنی بر رویکرد استراوس- کربن، در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، ضمن بررسی شرایط علی، عوامل مثبت و منفی مداخله گر و زمینه ای به ارائه راهبردهای ایجابی و سلبی و بیان پیامدها پرداخته شد.
۳.

قدرت نرم در راهبرد منطقه ای بایدن و تاثیر آن بر امنیت ملی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم بهار ۱۴۰۳ شماره ۳۶ 7 - 33

کلیدواژه‌ها: قدرت نرم موازنه نرم موازنه ژئوپلیتیکی ائتلاف گرایی چندجانبه گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵ تعداد دانلود : ۲۰
بایدن سیاست خاورمیانه ای امریکا را براساس «موازنه ژئوپلیتیکی» تنظیم نمود. هر گونه موازنه می تواند تاثیر خود را در فضای منطقه ای و راهبردی به جا گذارد. راهبرد «موازنه فراساحلی» بخشی از سازوکارهای موازنه و قدرت نرم آمریکا در فضای امنیت منطقه ای خاورمیانه و جنوب غرب آسیا بوده است. موازنه ژئوپلیتیکی ریشه در سیاست گذاری راهبردی و امنیت ملی ایالات متحده در دهه سوم قرن 21 دارد. سیاست گذاری موازنه ژئوپلیتیکی بر نشانه هایی از همکاری و ائتلاف بازیگران و کشورهای منطقه ای دارد. پرسش اصلی مقاله آن است که «سیاست گذاری راهبردی بایدن در خاورمیانه دارای چه ویژگی هایی بوده و این امر چه تأثیری بر امنیت منطقه ای و ایران به جا می گذارد؟» فرضیه مقاله بیانگر این گزاره است که «سیاست گذاری راهبردی بایدن براساس موازنه نرم شکل گرفته و مبتنی بر کنش همکاری جویانه ایران با بازیگران منطقه ای، ائتلاف گرایی، چندجانبه گرایی، کنش دیپلماتیک و کنش سازنده خواهد شد.» در تنظیم مقاله از رویکرد «موازنه نرم محیط منطقه ای» استفاده شده است. چنین رویکردی از سوی «سوزان ناسل» در تبیین ضرورت های سیاست خارجی و امنیت ملی آمریکا ارائه شده است. براساس چنین ادراکی، هرگونه کنش همکاری جویانه قدرت های بزرگ زمینه شکل گیری همکاری های منطقه ای متوازن و سازنده را فراهم می آورد. در تبیین مقاله از روش تحلیل داده ها و تحلیل محتوی استفاده می شود.
۴.

انگاره های سیاستگذاری مطلوب هوشمند شهری با تاکید بر اینترنت اشیاء به مثابه قدرت نرم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳۴ 93 - 112

کلیدواژه‌ها: قدرت نرم سیاستگذاری مطلوب اینترنت اشیاء شهر هوشمند توسعه پایدار شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴ تعداد دانلود : ۹۱
یکی از مفاهیم جدید و مولفه های قدرت نرم جهت مقابله با چالش های کنونی شهرها در عرصه های مختلف(رشد جمعیت شهری، افزایش شهرنشینی و ...) شهر هوشمند است و از مهمترین نیازهای ایجاد یک ساختار هوشمند، داشتن زیر ساخت مناسب ارتباطات و مخابرات است. نتایج بررسی در زمینه شاخص های شهر هوشمند مبتنی بر حکمروایی در شهر تهران نشان می دهد که دو بعد اساسی حکمروایی(مشارکت و نظام تصمیم گیری) پایین تر از حد متوسط می باشند، که نقش و جایگاه ضعیف شهروندان در نظام تصمیم سازی و تصمیم گیری را نشان می دهد و هرچند وضعیت اکثر شاخص های شهر هوشمند مبتنی بر حکمروایی، در شهر تهران در حد متوسط هستند، اما در بخش های جنوبی و مرکزی تهران نسبت به بقیه قسمت ها از وضعیت نامناسب تری برخوردارهستند. این وضعیت نمایانگر شکاف در بخش های مختلف شهر تهران از منظر شاخص های شهر هوشمند مبتنی بر حکمروایی و قدرت نرم می باشد. از این رو برای تحقق شهر هوشمند در تهران، قانون گذاری، تدوین سیاست های یکپارچه و داشتن چشم انداز بلند مدت جهت بهره مندی از قدرت نرم در سیاستگذاری مطلوب هوشمند شهری، ضروری بوده و در صورت تحقق حکمروایی هوشمند می توان شاهد بهبود شهر، تغییر شرایط دولت در مقابل سایر بازیگران، و تغییر سازمان یافته دولت بود.
۵.

الگوی سنجش جامعه پذیری ارزشهای انقلاب اسلامی در ارتقاء ثبات اجتماعی سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۱۶ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 101 - 138

کلیدواژه‌ها: الگو جامعه پذیری ارزش های انقلاب اسلامی دانشگاه ها ثبات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱ تعداد دانلود : ۱۶۷
الگوی سنجش جامعه پذیری ارزشهای انقلاب اسلامی در دانشگاهها در ارتقاء ثبات اجتماعی سیاسیالگوی سنجش جامعه پذیری ارزشهای انقلاب اسلامی در دانشگاهها در ارتقاء ثبات اجتماعی سیاسیالگوی سنجش جامعه پذیری ارزشهای انقلاب اسلامی در دانشگاهها در ارتقاء ثبات اجتماعی سیاسیالگوی سنجش جامعه پذیری ارزشهای انقلاب اسلامی در دانشگاهها در ارتقاء ثبات اجتماعی سیاسیالگوی سنجش جامعه پذیری ارزشهای انقلاب اسلامی در دانشگاهها در ارتقاء ثبات اجتماعی سیاسیالگوی سنجش جامعه پذیری ارزش های انقلاب اسلامی در دانشگاه ها در ارتقاء ثبات اجتماعی سیاسی
۶.

سیاست مقایسه ای خاورمیانه ای ترامپ و بایدن؛ از موازنه نظامی تا موازنه فراساحلی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال ۲۶ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۰۲ 237 - 269

کلیدواژه‌ها: موازنه فراساحلی موازنه منطقه ای ترجیحی موازنه نظامی کنش پیش دستانه کنش پیشگیرانه خاورمیانه ترامپ بایدن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۶ تعداد دانلود : ۱۹۶
سیاست مقایسه ای رؤسای جمهور آمریکا از این جهت اهمیت دارد که الگوی کنش رفتاری آنان در ارتباط با حوزه های منطقه ای بررسی می شود. اگرچه هر یک از رؤسای جمهور آمریکا دارای انگاره های متفاوتی در ارتباط با حوزه سیاست خارجی هستند، آنان اهداف مشترکی را در ارتباط با امنیت منطقه ای و سیاست بین الملل در دستور کار دارند. ترامپ و بایدن شکل های مختلفی از سیاست خاورمیانه را برای مهار منطقه ای پی گرفته، هرکدام از سازوکارهای متفاوتی برای تحقق اهداف بهره می گیرند. در این فرایند دونالد ترامپ از سیاست موازنه ترجیحی قدرت بهره گرفت؛ در حالی که بایدن سازوکارهای موازنه همکاری جویانه در مقابله با تهدیدها و حداکثرسازی منافع از طریق موازنه گرایی فراساحلی را در دستور کار قرار داده است. اسناد امنیت ملی بایدن که در سال های 2021م. و 2022م. منتشر شد، بیانگر آن است که سیاست امنیتی آمریکا با تغییراتی همراه شده است. بحران اوکراین تأثیر خود را در ارتباط با امنیت منطقه ای و الگوی کنش راهبردی بایدن با ایران بر جای گذاشته است. اگرچه انگاره های تاکتیکی و راهبردی بایدن و ترامپ با یکدیگر تفاوت هایی دارند، هرکدام از رؤسای جمهور آمریکا، سیاست منطقه ای خود را بر اساس ضرورت های راهبردی سیاست بین الملل تنظیم می کنند. در این راستا، پرسش اصلی پژوهش حاضر آن است که سیاست امنیت منطقه ای آمریکا در دوران ترامپ و بایدن، چه نشانه هایی از کنش تاکتیکی و راهبردی دارد؟ در تبیین الگوی رفتاری رؤسای جمهور آمریکا، از نظریه نئونئو استفاده شده است؛ این نظریه به کنش منطقه ای بر اساس رهیافت نئولیبرالی و نئورئالیستی معطوف است. فرضیه پژوهش این است که سیاست امنیت منطقه ای دونالد ترامپ، بر اساس موازنه ترجیحی قدرت است و به کنش پیش دستانه در ایجاد موازنه انجامیده است؛ در حالی که بایدن از سازوکارهای موازنه فراساحلی بهره گرفته، درصدد ایفای نقش موازنه گر منطقه ای در خاورمیانه است.
۷.

مطالعه نسبت حاشیه نشینی و شکاف های اجتماعی در کلان شهر تهران (مطالعه موردی: خاتون آباد و حصار امیر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دوازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۴۲ 144 - 180

کلیدواژه‌ها: حاشیه نشینی شکاف تعارض کارکرد تعادل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۱ تعداد دانلود : ۳۱۶
حاشیه نشینی درمورد شهرها، به مثابه پدیده ای جامعه شناختی، عوارض و پیامدهای بی شماری را متوجه کشورها از جمله جوامع در حال توسعه کرده است. جدا شدن مردم مناطق روستایی از متن فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی خود و حضور در فضای پیرامونی شهرها، علاوه بر آسیب زدن به مهاجران حاشیه نشین، به ظهور شکاف های متعدد در کلان شهرها منجر شده است. شناخت دقیق این وضعیت و ارائه راه حل برای مقابله با پیامدهای مختلف آن، به عنوان هدف این مقاله، مستلزم مطالعه نسبت حاشیه نشینی و شکاف های اجتماعی در این مناطق است؛ بنابراین، در پژوهش حاضر برای مطالعه میدانی، دو منطقه خاتون آباد و حصار امیر در جنوب شرقی کلان شهر تهران، به عنوان جمعیت نمونه انتخاب و با شیوه خوشه ای تصادفی، سه محله از هرکدام از آن ها مورد مطالعه پیمایشی قرار گرفته است. نحوه مطالعه نیز بر اساس پرسشنامه محقق ساخته بود. که طبق طیف لیکرت تهیه شده است. در پرسش های مطرح شده، انواع شکاف های اجتماعی مورد بررسی قرار گرفته است. بر اساس تحلیل و ارزیابی پاسخ ها و استخراج آمارهای کمی با استفاده از Spss و Excel و... می توان گفت که تراکم نارضایتی حاصل از توسعه ناموزون و احساس محرومیت نسبی، مشکلات و ضعف های ساختاری در این مناطق، حدود 67 درصد است و این عدم رضایت، به ظهور انواع شکاف ها در مناطق حاشیه نشین منجر شده و این مناطق را مستعد کنش های اعتراضی کرده است.
۸.

مقایسه الهیات رهایی بخش آمریکای لاتین و الهیات رهایی بخش شیعی از حیث چشم انداز عملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال یازدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۲۵) 55 - 84
تعداد بازدید : ۲۶۵ تعداد دانلود : ۲۳۱
درکشورهای آمریکای لاتین طی دهه های1960و1970 جریانی از الهیات درکلیسای کاتولیک شکل گرفت که بواسطه جهت گیریش برآن نام اِلهیات رهایی بخش نهاده شد. مضمون اصلی این الهیات عطف توجه به مسایل فَقر و تُهیدستی اکثریت عظیم مردم آمریکای لاتین و سلطه پذیری و وابستگی کشورهای این منطقه بود. بسیار جلوتر از این به شیوه ای مشابه در کشورهای اسلامی بویژه کشورِما نهضتی در بیداری و اصلاح دینی شکل گرفت که اساساً در میان متفکران دینی و حوزه های علوم دینی شکوفا شد و رشدکرد که می توان آن را نیز الهیات رهایی بخش تعبیرکرد. پرسش این مقاله آن است که چه تشابهاتی بین این دو جریان قابل مشاهده است و بویژه وجه مهم تمایز الهیات رهایی بخش شیعی با اِلهیات رهایی بخش آمریکای لاتین را چگونه می توان تبیین کرد?( مسئله ). این تحقیق با مطالعه این دو جریان و تأمل درباب آن ها، این فرضیه را قابل طرح دانست که با وجود تشابهات بسیار میان این دو، اِلهیات رهایی بخش شیعی به سبب مختصات وجود شناسی اش که معطوف به نظام ولایی وسرانجام ولایت ظاهری و باطنی فقیه است، از شرایط منحصربه فردی برای تبدیل شدن به یک ایدئولوژی انقلابی برای بَسیج عمومی جهت تحقق عَملی آرمانِ رهایی برخوردار است( فرضیه )؛مقاله با رویکرد تحلیلی و تکیه بر رهیافت اِنتقادی به اثبات این دعوی پرداخته است( روش ).
۹.

Comparison of Competition Patterns and Political Participation in the Islamic Republic of Iran and Discourse Analysis of Political Participation from 1376 to 1396(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۴, Issue ۱۴, Autumn ۲۰۲۲ 63 - 84

کلیدواژه‌ها: Political competition political participation Election people

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۸۳
This article is an effort based on critical discourse analysis and is carried out by the descriptive-analytical method. The results show that The Reformists and Principlist do not have the same attitude to the political participation. Based on the Guardianship of the Islam Jurist in the field of political principles, the Principlist believe in appointment and consider the legitimacy from top to bottom. They consider the voting of people is a confirmation to them. They also believe that approbatory supervision is necessary and try to develop Islamism rather than republic. On the other hand, the Reformist consider the political participation form bottom to top and they believe that it results in political development. They believe that the government should be formed based on people’s opinion and compared to Principlist, they believe less to approbatory supervision. They emphasize on the importance of republic. In order to determine their own destiny, they try to take the advantage of political participations including voting in elections, establishing societies and organizations, media activities, guild activities, etc. Anyway, the researches show that different patterns can be considered in the field of competition and political participation in Iran.in iran in iran in iran in iran in iran
۱۰.

مطالعه تجربه زیسته حاشیه نشینی در کلان شهر تهران از چشم انداز شکاف سنت و مدرنیته(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال نوزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۷۵ 139 - 155

کلیدواژه‌ها: مدرنیته شکاف اجتماعی حاشیه نشینی مرکز پیرامون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۹۵
حاشیه نشینی در سطح جهان به ویژه در مناطق درحال توسعه، ارتباطی ناگسستنی با شهرنشینی مدرن دارد و در روند خود، به تکوین انواعی از شکاف های اجتماعی منتهی شده است. هدف این پژوهش بررسی حاشیه نشینی از منظر شکاف سنت و مدرنیته در پیرامون کلان شهر تهران است که به صورت توصیفی تحلیلی و با دو روش مطالعه کتابخانه ای و ثانویه از طریق کلان داده ها، انجام شده است. مبنای کلان داده ها، مطالعات پیمایشی در دو منطقه حاشیه نشین جنوب شرقی تهران (خاتون آباد و حصار امیر) بود که با تفسیر کلیت سبک زندگی رایج در منطقه، مظاهر تلاقی سنت و مدرنیته مورد توجه قرار گرفت. بر اساس یافته های پژوهش، زمینه های حاشیه نشینی در تهران با برچیده شدن حصارهای ناصری در دوره پهلوی اول فراهم شد و با رشد شهرنشینی مدرن، تکنولوژی های صنعتی و... در دهه های بعد، سیل مهاجران به پیرامون این شهر سرازیر شدند. با تحولات ادراکی شناختی در میان ساکنان جدید، صورت بندی نوینی از شکاف ها با محوریت سنت و مدرنیته در کلان شهر تهران تکوین یافت.
۱۱.

عدالت بین المللی از منظر اندیشه سیاسی جان راولز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۴۳) 215 - 237
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۱۴۵
جان راولز به عنوان یک اندیشمند تأثیرگذار در مکتب لیبرالیسم برای تبیین جایگاه و مفهوم عدالت در عرصه بین المللی، اصولی را مطرح نموده که در عرف بین الملل به صورت معقولانه می تواند مورد توافق دولت ها قرار گیرد و این اصول را به عنوان یک مبنای مشترک و عادلانه مطرح نموده است. راولز در راستای بررسی سیاست خارجی «دولت های لیبرال دموکرات» در عرصه بین المللی، رابطه این دولت ها با دولت های دیگر را تنها با توجه به رعایت اصول برشمرده از جانب آنان مورد ارزیابی قرارداده. بدین صورت، رابطه یک دولت لیبرال دموکراسی با دیگر لیبرال دموکراسی ها و یا با دولت های شریف می تواند در همه عرصه ها و بطور عادلانه و برابر اتفاق بیافتد. البته این رابطه با «دولت های تحت فشار» تنها در قالب کمک های مالی و با «دولت های قانون شکن» صرفاً به شکل جنگ عادلانه متصور است، که از منظر اندیشه سیاسی راولز این مفهوم واقعی عدالت در عرصه بین المللی می باشد.
۱۲.

توسعه یافتگی سیاسی از منظر سرمایه اجتماعی با تاکید بر اعتماد (با رویکرد اسلامی-ایرانی) مطالعه موردی شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۰) 23-50

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی توسعه سیاسی الگوی اسلامی ایرانی اعتماد شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۲۲۲
پیش شرط توسعه سیاسی و کارآمدی حکومت ها به سرمایه اجتماعی هر کشوری برمی گردد. سرمایه اجتماعی به عنوان پیوندها و هنجارهای مشترک و تعمیم اعتماد اجتماعی در سطح خرد و کلان نه تنها عامل تسهیل امور برای افراد و گروه هاست بلکه عامل مهم در شناسایی جامعه سیاسی نیز می باشد. هدف این پژوهش، بررسی ارتباط میان سرمایه اجتماعی و توسعه سیاسی و شناساندن جایگاه سرمایه اجتماعی و عنصر سازنده آن یعنی اعتماد، در رسیدن به توسعه سیاسی با نگاه بومی(اسلامی-ایرانی) در ایران است. پژوهش حاضر به لحاظ نوع تحقیق؛ توسعه ای- کاربردی و روش تحقیق؛ آمیخته(کمی- کیفی)، ابزار تحلیل؛ مبتنی فیش برداری و پیمایش می باشد. جامعه آماری شهروندان شهر شیراز با حجم نمونه 283 نفر به صورت تصادفی ساده می باشد. اندازه گیری پایابی داده ها با آلفای کرونباخ 810/0 و در محیط نرم افزار spss20 و نرمال بودن توزیع داده ها نیز با آزمون کولوموگروف-اسمیرنوف مورد بررسی قرار گرفت و روایی محتوا نیز توسط اساتید تایید شد. نتیجه کلی پژوهش بر این است که رابطه مستقیم و معنا داری بین سرمایه اجتماعی با مولفه اعتماد و توسعه سیاسی با رویکرد بومی وجود دارد.
۱۳.

نسبت سازمان منافقین با جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: مطالعات دولت پژوهی در جمهوری اسلامی ایران سال هفتم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 91 - 119

کلیدواژه‌ها: التقاط مارکسیسم مصادره ی به مطلوب انقلاب اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۲۷۴
انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام خمینی (ره) به علت پیروی و تبعیت از اصول و مبانی مکتب تشیع و اهل بیت (ع) با تشکل ها و احزاب رقیب وارد چالشی تمام عیار و راهبردی گردید. یکی از این تشکل ها سازمان مجاهدین خلق (منافقین) با اصول و مبانی التقاطی است که در دهه ی 1340 توسط سه تن از اعضا شاخه ی دانشجوئی «نهضت آزادی» تأسیس شد. این تشکل از همان بدو تأسیس مدعی نجات ایران از زیر یوغ امپریالیسم آمریکا و ایادی داخلی اش (رژیم پهلوی) با توسل به نبرد مسلحانه بود.این تشکل تروریستی به رغم تمام فراز و فرودهای فعالیت هایش در طول تقریباً پنج دهه، لیکن در یک موضع و رویکرد ثابت بوده است و آن عناد با انقلاب اسلامی و اصل ولایت فقیه بوده است (بهرامی،1391، 22). اختلاف و تعارض دیرینه ی سازمان مجاهدین خلق (سازمان منافقین) با انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی در زمینه های اعتقادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است. در حوزه ی اعتقادی عدم اعتقاد به جهان شمول بودن اصول و مبانی اسلام و التقاط با اصول و مبانی مارکسیستی و «مصادره به مطلوب» مفاهیم و ارزش های اسلامی به منظور پوشاندن و استتار کفر و الحاد مارکسیستی. در حوزه ی سیاسی وابستگی به الگوهای بیگانه و وارداتی مارکسیستی. در زمینه ی فرهنگی و اجتماعی، عدم اعتقاد به نقش واقعی توده های مردم در روند تحولات انقلابی.
۱۴.

کنش پذیری سوژه زن در تحولات تاریخ معاصر ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زن و جامعه سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 30 - 45

کلیدواژه‌ها: کنش پذیری سوژه زن فمینیسم اسلامی مارکسیسم ساختارگرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۸ تعداد دانلود : ۴۴۵
هدف: هدف پژوهش حاضر این است تا نشان دهد زنان با گذشت زمان به عنوان حاملان حرکت های اومانیسیتی، به جای عدم کنش پذیری در مقابل ساختار مذکر به سوژه های سر به راهی در ساختار مذکر تبدیل شده اند و به جای تاکید بر ساختار غیر جنسیتی و نقد نابرابری های ساختار اجتماعی، سیاسی و اقتصادی مذکر، خود به عنوان جزیی از ساختار، حضور در ساختار را به عنوان یک وظیفه اجتماعی برای خود در نظر گرفته اند. روش: روش تحقیق تحلیلی و توصیفی است و چارچوب نظری تحقیق مارکسیسم ساختارگرا است.یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که جنبش های دفاع از حقوق زنان گرچه در اعتراض به برخی نابرابری ها در صورتبندی های اجتماعی، سیاسی و اقتصادی شکل گرفته است، اما اعتراضات زنان هم موجبات گسترش مشارکت زنان در زندگی سیاسی و فرهنگی را هموار نکرده است و هم این اعتراضات، زنان را به سوژه های متوهم و سربه راهی تبدیل کرده است.
۱۵.

ارائه مدل سیاست گذاری قومی در جمهوری اسلامی ایران با رویکرد گراندد تئوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۲۲ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۸۸) 49 - 67
تعداد بازدید : ۷۰۳ تعداد دانلود : ۲۷۸
ایران در طول تاریخ، کشور و ملتی با اقوام و مذاهب بوده است. این تنوع به مدیریت و سیاست گذاری متناسب در فضای جغرافیایی نیازمند است. بر همین اساس هدف پژوهش حاضر ارائه مدل سیاست گذاری قومی در جمهوری اسلامی ایران با رویکرد گراندد تئوری است. روش پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش اجرا کیفی از نوع گراندد تئوری بود. جامعه پژوهش حاضر شامل خبرگان و صاحب نظران حوزه سیاست گذاری قومی بودند. نمونه پژوهش با توجه به اشباع نظری داده ها در پژوهش کیفی مشخص شد و بر این اساس تعداد مصاحبه ها با 15 نفر به اتمام رسید. روش نمونه گیری، روش هدفمند بود. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود و تجزیه وتحلیل داده ها در قالب کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که مدل مناسب سیاست گذاری قومی در جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر شش مقوله است: 1. مقوله های علی (فرهنگی، سیاسی- امنیتی)؛ 2. شرایط مداخله گر (مثبت و منفی)؛ 3. بسترها؛ 4. محوری؛ 5. راهبردها (فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی) و 6. پیامدها (اقتصادی- فرهنگی، سیاسی- امنیتی). براساس مقوله های شش گانه روش داده بنیاد در نهایت چهار مؤلفه اصلی هویت ملی، هویت دینی، شهروند محوری و عدالت محوری به عنوان مهم ترین مؤلفه ها شناسایی شدند. با ترکیب چهار مؤلفه فوق؛ الگوی «تکثرگرایی ایرانی_اسلامی» به عنوان الگوی مطلوب سیاست گذاری قومی در جمهوری اسلامی ایران معرفی شد.
۱۶.

ارائه الگوی مطلوب سیاستگذاری قومی در جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی: دانشجویان دانشگاه امام صادق(ع) و واحد علوم و تحقیقات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال ۳۰ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۹۹ 393 - 425

کلیدواژه‌ها: سیاستگذاری قومی جمهوری اسلامی ایران دانشجویان دانشگاه امام صادق (ع) دانشجویان دانشگاه علوم و تحقیقات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۲۲۹
نظام سیاسی در کشورهایی نظیر ایران که به لحاظ تنوع قومی و زبانی، در وضعیت ناهمگن و متنوعی به سر می برند، برای پایداری و بقا، به ایجاد حس همبستگی ملی در بین اقوام خود نیاز دارد. بنابراین در کشورهای چند قومی از جمله اصلی ترین اقدام ها، تدوین و اجرای سیاست های قومی است. با توجه به ضرورت تدوین سیاست های قومی، هدف پژوهش حاضر ارائه الگوی مطلوب سیاستگذاری قومی در جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی: دانشجویان ساکن مناطق قومی و در حال تحصیل در دانشگاه امام صادق (ع) و دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات) بود. روش پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش اجرا توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان مقطع کارشناسی تا دکتری به تعداد 850 نفر بودند که براساس جدول مورگان 265 نفر به عنوان نمونه آماری به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه ای محقق ساخته دارای 6 مؤلفه و 79 سوال بود که پایایی پرسشنامه با میزان آلفای کرونباخ 94/0 مورد تأیید قرار گرفت. همچنین برای تجزیه و تحلیل فرضیات نیز از روش معادلات ساختاری و نرم افزار Amos استفاده گردید. در نهایت 4 مؤلفه اصلی هویت ملی، هویت دینی، شهروند محوری و عدالت محوری به عنوان مهم ترین مؤلفه ها شناسایی شدند. با ترکیب 4 مؤلفه فوق، الگوی «تکثرگرایی ایرانی_اسلامی» به عنوان الگوی مطلوب سیاستگذاری قومی در جمهوری اسلامی ایران معرفی شد.  
۱۷.

روان شناسی اجتماعی پیدایش گروه های تکفیری در عراق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۷) 91-124

کلیدواژه‌ها: تحقیر گروه های تکفیری داعش خاورمیانه عراق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۶ تعداد دانلود : ۴۷۰
در این مقاله تلاش شده است ظهور و گسترش پدیده تکفیر از منظر احساس تحقیر مورد بررسی قرار گیرد. موضوع تحقیر منجر به بروز هیجان جمعی و فردی است که در شرایط خاصی می تواند به کنش یا واکنش خشونت آمیز منتهی گردد. در جوامعی که تضادهای اجتماعی نابرابری های ناموجه، فشارها و تحقیرهای داخلی و خارجی در کنار شرایط استبداد و انسداد وجود داشته باشند. حس ناکامی و ناامیدی رشد می کند و در پی آن در بستر فضای اجتماعی گروه های رشد می کنند که از وضع موجود ناراضی و درتلاش برای تغییر آن می افتند. این تغییرات با توجه به متن خود آغشته به نفرت و خشونت هستند. در چارچوب عراق ایده هویت دهنده اسلام تکفیری است، ایده ای که رنگ زمینه خود را دارد و در مقابل هویت ملی قرار گرفته است. برپایه چارچوب نظری روان شناسی اجتماعی درصدد پاسخ به این سئوال هستیم که چگونه احساس تحقیر باعث ظهور و گسترش گروه های تکفیری در خاورمیانه بطور کلی و علی الخصوص در عراق شده است؟ گروه های تکفیر چگونه هویت خود را در تضاد با هویت ملی و بر پایه اسلام تعریف کرده اند.
۱۸.

نقش فضای مجازی بر وضعیت شفافیت در ایران (بررسی دیدگاه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ در دانشگاه اسلامی سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳۴) 127 - 156
تعداد بازدید : ۹۹۸ تعداد دانلود : ۸۳۴
امروزه فضای مجازی بر تمامی عرصه های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جوامع مؤثر بوده و با توجه به ظرفیتهایی چون: سرعت، فراگیری، دسترسی دائم، تعامل دوسویه و چندسویه، فرامکانی و فرازمانی، توانسته به عنوان ابزاری مؤثر و اثربخش بر حکمرانی خوب مطرح شود. هدف: این تحقیق در پی مطالعه نقش فضای مجازی و شبکه های اجتماعی به عنوان جدیدترین دستاورد آن بر وضعیت شاخص شفافیت به منزله یکی از مؤلفه های مهم حکمرانی خوب انجام شده است. روش: در بخش مبانی نظری از روش توصیفی- تحلیلی و بهره گیری از منابع اسنادی و کتابخانه ای و در بخش پیمایشی از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری در این پژوهش، تعداد 389 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران بودند و از نرم افزار اس.پی.اس.اس-۲۱ برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شده است. یافته ها: مهم ترین یافته های این پژوهش حاکی از این نکته است که فضای مجازی و شبکه های اجتماعی از طریق آگاهی بخشی، افزایش نظارت در جامعه و تعامل دوسویه میان دولت و مردم و انعکاس خواسته های آنان موجب بهبود و افزایش شفافیت در ایران می شود. نتیجه گیری: این پژوهش نشان می دهد فضای مجازی در تقویت و ارتقای شاخص شفافیت در ایران نقش بسزایی داشته است.
۱۹.

جایگاه نوع انسان در فلسفه تاریخ کانت و نقش آن در تاسیس حکومت دموکراسی نمایندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۱۲) 1637 - 1657

کلیدواژه‌ها: کانت فلسفه تاریخ حکومت نوع انسان جمهوری دموکراسی نمایندگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۷۶
زمینه و اهداف: فیلسوفان و اندیشهوران با کاوش در تاریخ پرفراز و نشیب فلسفه، تقریبا با یکدیگر هم رای و هم داستان هستند که جهان از سپیده دم تاریخ تاکنون در حوزه مغرب زمین سه فیلسوف بزرگ به خود دیده است. این فیلسوفان عبارتند از: افلاطون، ارسطو و کانت. در ارتباط با افلاطون و ارسطو و اندیشه های سیاسی و غیرسیاسی آنها به کرات بحث شده است، به طوری که امروزه حتی در بین عوام نیز، این دو فیلسوف شناخته شده اند. در این بین، کانت و فلسفه سیاسی وی با وجود غنای کم نظیر و تاثیرگذاری که فلاسفه بعدی داشته و حتی در تدوین اسناد بین المللی مورد استفاده قرار گرفته، بنا به دلایلی مورد غفلت قرار گرفته است. از جمله مهمترین اندیشه های کانت که تاثیرگذاری زیادی در شکل گیری حکومتها در غرب داشته، نوع نگاه به انسان در حکومت است که هدف از نگارش این مقاله آشنایی با این اندیشه می-باشد. روششناسی پژوهش: این تحقیق از جهت هدف کاربردی و از جهت روش توصیفی (تحلیل محتوا) است. یافتهها: کانت با مدنظر قرار دادن جایگاه انسان معتقد است که باید حکومتی تشکیل شود که براساس اصول پیشینی، یعنی آزادی، استقلال و برابری انسان ها بنا شده باشد که حکومت جمهوری یگانه حکومتی است که از مشروعیت برخوردار است. فقط در این حکومت است که قانون و حق طبیعیِ آزادی با هم هماهنگی دارند. نتایج: قدرت سیاسی باید بازتابی از اراده عمومی باشد و این امر فقط در نظام جمهوری امکان پذیر است
۲۰.

سیاستگذاری قومی در جمهوری اسلامی ایران و نقش آن در امنیت و انسجام ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۰) 889 - 905

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری قومیت انسجام ملی امنیت ملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۱۷۵
پژوهش حاضر به منظور بررسی سیاست گذاری قومی در نظام جمهوری اسلامی و نقش آن در امنیت و انسجام ملی به روش کتابخانه ای انجام گرفته است. هدف این پژوهش بررسی سیاست قومی برای حفظ امنیت و انسجام ملی می باشد. هر کشوری درصدد است ملتی متحد، منسجم، یکپارچه و وفادار به هویت ملی خود داشته باشد و برای رسیدن به این هدف نیازمند سیاستگذاری قومی مناسب و مدیریت حرفه ای می باشد تا بتوان در جهت تحکیم و ارتقاء امنیت و انسجام ملی گام برداشت . توسعه ناموزون در زمینه های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، برخورد سلیقه ای و بدون توجه به سیاست گذاری تعیین شده قومی، از عوامل شکست سیاست های قومی محسوب می شوند . تلاش در جهت مشارکت سیاسی اقوام، توجه به زبان، آداب اقوام، بهره گیری از نخبگان قومی در مناصب و پست های اداری، از نقاط موفقیت آمیز سیاست های قومی در ایران بوده که در امنیت و انسجام ملی تاثیرگذار است. تنوعات دینی، مذهبی و قومی در برخی ادوار تاریخی و عمدتاً به دلیل مداخله های کشورهای استکباری زمینه ساز پیدایش بحران در ایران بوده است. در صورتی که تنوع قومی و مذهبی در ایران به درستی مدیریت نشود و سیاستگذاری متناسب با آن صورت نگیرد، امنیت و انسجام ملی با تهدید مواجه می شود.

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان