مطالب مرتبط با کلیدواژه

دولت الکترونیک


۸۱.

بازار سرمایه نوین در پرتو قانون برنامه ششم توسعه (کارکردسنجی فناوری بلاکچین در بازارسرمایه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بورس اوراق بهادار سال چهاردهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۶ 197 - 224

کلیدواژه‌ها: بلاکچین حقوق بازارسرمایه قرارداد هوشمند دولت الکترونیک فین تک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۲۶۴
استفاده از فناوری های پیشرفته اطلاعات و ارتباطات با هدف تغییر در ساختار سازمان ها و ارائه بهتر اطلاعات و خدمات در سال های اخیر مورد توجه بسیاری از سازمان ها و دولت ها و قانون گذاران در اقصی نقاط جهان قرار گرفته است. نمونه ای از توجهات قانون گذار داخلی را می توان در بند «چ» ماده 68 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه و در خصوص کاربست فناوری در بازارسرمایه مشاهده نمود که طی آن مجوز الکترونیکی شدن برخی از فرآیندهای مربوط به شرکت های ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار، به آن سازمان اعطا گردیده است. یکی از فناوری هایی که توانایی محقق ساختن این الزام قانونی را دارد، «فناوری بلاکچین» است که بنابرخصلت هایی همانند «غیرمتمرکزبودن» و «تغییرناپذیری اطلاعات»، ظرفیت کاربرد در اعمالی چون «احراز هویت و اعتبارسنجی جامع»، «برگزاری مجامع الکترونیکی» و «تسویه اوراق بهادار» را دارا می باشد و علی رغم وجود چالش ها و برخی نگرانی ها، می تواند «شفافیت»، «تضمین حقوق سهامداران خرد»، «دموکراتیک سازی مالی» و «کاهش هزینه ها و واسطه زدایی» را برای بازارسرمایه به ارمغان آورد.
۸۲.

بحران کرونا و توسعه فرایند دورکاری در نظام اداری ایران: تجارب سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت عمومی سال چهاردهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۴ 143 - 168

کلیدواژه‌ها: کرونا دورکاری دولت الکترونیک تحلیل تم سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۳ تعداد دانلود : ۲۴۸
دورکاری یکی از اقدامات اصلی سازمان ها و شرکت ها در سراسر جهان طی همه گیری کوید 19 بود که البته پیشتر نیز به دلایل مختلف، اما نه به گستردگی دوران پاندمی انجام می شد. پژوهش حاضر با هدف طراحی و تدوین مدل تجارب و درس آموخته های نوین سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران در حوزه پیاده سازی و مدیریت فرایند دورکاری در دوران بحران دنیاگیر کرونا با رویکرد استقرایی و روش کیفی انجام شد. جامعه هدف این پژوهش کارکنان و مدیران با سابقه دورکاری یا تصمیم گیر در فرایند دورکاری در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران بودند و نمونه گیری به صورت غیراحتمالی قضاوتی تا حد اشباع داده ها ادامه یافت. روش گردآوری اطلاعات مصاحبه های نیمه ساخت یافته و روش تجزیه و تحلیل آن ها، تحلیل تم بود. یافته های پژوهش نشان داد، تجارب سازمان از دورکاری در دوران دنیاگیری کرونا در قالب پنج تم اصلی و نوزده تم فرعی منتج از آن ها قابل دسته بندی است. به عبارت دیگر، برای مدیریت دورکاری در زمان بحران کرونا مواجهه صحیح در پنج حیطه اصلی ضروری می نمود: 1. فرهنگ سازمان، 2. سیستم ها و زیرساخت های سازمان، 3. ادراکات، نگرش ها و مهارت های کارکنان، 4. متناسب سازی سبک های مدیریت 5. استراتژی ها و کارکردهای سازمان.
۸۳.

ابعاد موثر در توسعه دولت الکترونیک: مطالعه موردی سازمان امور مالیاتی کلانشهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت کسب و کار هوشمند سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۸ 357 - 388

کلیدواژه‌ها: دولت الکترونیک توسعه دولت الکترونیک تکنیک دلفی سازمان امورمالیاتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۲ تعداد دانلود : ۲۰۱
توسعه دولت الکترونیک از اولویت های سال های اخیر مدیران سازمان امورمالیاتی است که علیرغم رشد سرمایه گذاری ها در حوزه فناوری های اطلاعاتی  و ارتباطی و ضرورت توسعه دولت الکترونیک در این حوزه، تاکنون در ادبیات دولت الکترونیک  به شناسایی ابعاد مؤثر درتوسعه دولت الکترونیک پرداخته نشده و مورد غفلت واقع شده است.  لذا، هدف پژوهش حاضر بررسی ابعاد موثر در توسعه دولت الکترونیک در سازمان امورمالیاتی شهر تهران بوده است. این پژوهش از نظرهدف کاربردی و از نظر روش، ترکیبی از روش های کیفی و کمی بود. جامعه آماری در بخش کیفی 15نفر از خبرگان و متخصصان و دربخش کمی 1097 نفراز کارکنان سازمان امورمالیاتی شهر تهران بودکه با استفاده از فرمول کوکران 285 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. دربخش کیفی روش نمونه گیری هدف مند ودر بخش کمی، روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای استفاده شد. جهت گردآوری داده ها در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و تکنیک دلفی و نظر نخبگان و در بخش کمی، از پرسشنامه استفاده گردید.  به منظور تحلیل داده ها و تایید سازه الگو آزمون های خی دو تک نمونه و رتبه بندی فریدمن مورداستفاده قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد که ابعاد موثر در توسعه دولت الکترونیک به ترتیب اهمیت عبارتند از:  فناورانه، سیاسی-  قانونی، فرهنگی- اجتماعی، سرمایه انسانی، سازمانی- مدیریتی و اقتصادی-  مالی.  
۸۴.

طراحی مدل سنجش بلوغ دولت الکترونیک (مورد مطالعه: استانداری استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت سازمان های دولتی سال دهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۸) 11 - 26

کلیدواژه‌ها: دولت الکترونیک مدل بلوغ دولت الکترونیک استانداری لرستان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۲ تعداد دانلود : ۲۳۵
دولت الکترونیک به واسطه مزایای فراوانی که برای هر کشور به ارمغان می آورد بسیار مورد توجه جوامع علمی قرار گرفته است. ضرورت هایی مثل شفافیت، چابکی، سهولت دسترسی به خدمات و صرفه جویی در زمان و هزینه مواردی هستند که باعث می شود دولت ها به این مهم علاقه نشان دهند و برای اجرای سخت افزاری و نرم افزاری دولت الکترونیک بکوشند. هدف از انجام این پژوهش، طراحی مدل سنجش بلوغ دولت الکترونیک و به کارگیری مدل مزبور برای تعیین سطح بلوغ دولت الکترونیک در استانداری استان لرستان است. مدل طراحی شده دارای 4 سطح شامل حضور در وب، تعامل دولت و شهروندان، تراکنش و یکپارچه سازی است. با توجه به پژوهش انجام شده مشخص شد که در مقطع انجام پژوهش  مطابق مدل ارائه شده در این مقاله سطح  بلوغ دولت الکترونیک در استانداری استان لرستان  از سطح اول که اصلی ترین موضوع آن حضور در سطح وب است عبور کرده  ولی در سطح دوم که تعامل بین دولت و شهروندان است به میزان کافی از توسعه در حوزه دولت الکترونیک برخوردار نیست و براساس نتایج حاصله سازمان مذکور در حال گذار از سطح 2 به 3 است. در پژوهش حاضر از روش های آمار استنباطی شامل، آزمون همبستگی پیرسون، رگرسیون خطی و از شاخص های آمار توصیفی مانند میانگین و انحراف معیار و روش های آماری ازجمله آلفای کرونباخ و تحلیل اکتشافی با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس. 22  استفاده شد. همچنین برای برازش مدل مفهومی پژوهش از نرم افزار لیزرل استفاده شده است.
۸۵.

رتبه بندی عوامل کلیدی مؤثر بر افزایش شفافیت و پاسخگویی دولت الکترونیک در شهرداری (مورد مطالعه: شهرداری های شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت دولتی ایران دوره چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 167 - 205

کلیدواژه‌ها: دولت الکترونیک شهرداری مناطق 22 گانه تهران شفافیت پاسخگویی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۲۲۸
دولت الکترونیک بیش از یک دهه است که توجه زیادی را به خود جلب کرده است. پژوهش حاضر با هدف رتبه بندی عوامل کلیدی مؤثر بر افزایش شفافیت و پاسخگویی دولت الکترونیک در شهرداری های مناطق 22گانه شهرداری تهران به شیوه توصیفی تحلیلی صورت گرفته است. جامعه آماری این پژوهش تعداد 25 نفر از مدیران ارشد شهرداری های تهران بوده که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه بوده و شیوه تجزیه و تحلیل داده ها مبتنی بر روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) است. نتایج نشان داد که شاخص «عوامل راهبردی C5»، با وزن 0.387 در رابطه با رتبه بندی عوامل کلیدی مؤثر بر افزایش شفافیت و پاسخگویی دولت الکترونیک در شهرداری های مناطق 22گانه تهران از اهمیت بیشتری برخوردار بوده و شاخص های «عوامل سازمانی C1»، «عوامل ساختاری C2»، «عوامل فرهنگی C4» و «عوامل فناوری C3»، به ترتیب با اوزان 0.230، 0.156، 0.125 و 0.101 در رتبه های دوم تا پنجم قرار دارند. همچنین در بررسی صورت گرفته در رابطه با رتبه نهایی شاخص های فرعی مشخص گردید که شاخص های فرعی، «حمایت های دولتی» و «سازوکارهای قوانین استفاده از اینترنت» از گروه شاخص اصلی، «عوامل راهبردی» و «کاهش ساختارهای دیوان سالار» از گروه شاخص اصلی، «عوامل سازمانی» به ترتیب با اوزان 0.1192،0.1424 و 0.0846 در رتبه اول تا سوم قرار گرفتند.
۸۶.

نقش اینترنت اشیاء در تحقق دولت الکترونیک و ارتقاء جایگاه قدرت منطقه ای ایران با تأکید بر سند چشم انداز 1404(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روابط خارجی سال چهاردهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ 182 - 212

کلیدواژه‌ها: جمهوری اسلامی ایران سند چشم انداز 1404 اینترنت اشیاء دولت الکترونیک منطقه آسیای جنوب غربی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۲۱۶
یکی از مهمترین الزامات ارتقاء جایگاه کشور در نظام توزیع جهانی و منطقه ای قدرت،برخورداری از دانش پیشرفته و جایگاه اول علمی و فناوری در منطقه است که در سند چشم انداز 1404 جمهوری اسلامی ایران انعکاس یافته است. تحقق دولت الکترونیک در شاخص های مختلف آن نیز از جمله شاخص های مهم کسب جایگاه اول علمی و فناوری در منطقه می باشد. در این چارچوب، یکی از مهمترین روندها و ابزارهای نوظهور فناورانه در سال های اخیر رشد اینترنت اشیاء به عنوان یک شبکه جهانی از ماشین ها و دستگاه هایی است که توانایی تعامل با یکدیگر را از طریق عملکردها و پروتکل های خاص برای منتفع ساختن جامعه کاربران هدف، بر اساس سیاست های ویژه دارند.در این مقاله به این پرسش اساسی پرداخته می شود که آیا اینترنت اشیاء در تحقق دولت الکترونیک و جایگاه قدرت منطقه ای ایران موثر است؟ جامعه آماری این تحقیق شامل 30 نفر از اساتید هئیت علمی آشنا با موضوع تحقیق می باشد که نظر آنها درباره مدل مرجع اینترنت اشیاء توسط پرسشنامه گرفته شد و با استفاده از نرم افزار SPSS ویراست 25 داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج تحقیق نشان داد مدل مرجع بر افزایش راهبری اینترنت اشیاء در دولت الکترونیک و ارتقاء جایگاه قدرت منطقه ای ایران متناسب با سند چشم انداز 1404 تاثیرگذار است (05/0>p). همچنین مقدار کای دو؛برای تعامل مدل مرجع برابر با 67/32 و مقدار کای دو در جدول در سطح 95 درصد با 4 درجه آزادی برابر 67/11 است لذا از نظر اساتید تاثیرگذاری مدل مرجع پذیرفتنی است.
۸۷.

الکترونیک شدن دستگاه قضایی در پرتو مؤلفه های حکمرانی خوب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای حقوقی دوره ۱۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۱ شماره ۲۲ 53 - 70

کلیدواژه‌ها: الکترونیک شدن دولت الکترونیک حکمرانی خوب دادرسی منصفانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۱۵۱
پیشرفت دانش فناوری اطلاعات و ارتباطات و ورود آن به عرصه تعاملات دولت منجر به شکل گیری مفهوم دولت الکترونیک شده است. در این راستا دستگاه قضا به دلیل جایگاهش در تحقق، حفظ و ترویج حقوق بشر و همچنین به دلیل داشتن بیشترین امکان نقض حقوق شهروندان، اهمیت ویژه ای دارد و تنها تغییری قابل پیشنهاد و اعمال است که به رابطه شهروند و این نهاد بهبود بخشد. مقاله حاضر به چگونگی تأثیر فناوری اطلاعات به دستگاه قضایی و تأثیرات مثبت و منفی آن بر کیفیت فرایندهای قضایی در پرتو الگوی حکمرانی خوب می پردازد.
۸۸.

بررسی راهکارهای مبارزه با فساد در مناقصات دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای حقوقی دوره ۱۸ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۰ 411 - 447

کلیدواژه‌ها: فساد مالی قرارداد عمومی مناقصه شفافیت دولت الکترونیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۲۶۷
فساد مالی از مسائلی است که امروزه کشورهای مختلف جهان دست به گریبان آن هستند و این مسئله اقتصاد کشورها را تحت تأثیر خود قرار داده است. در این حوزه قراردادهای دولتی که حجم عظیمی از عملیات مالی دولت را تشکیل می دهند و عمدتاً از طریق تشریفات مناقصه منعقد می شوند، یکی از نقاط آسیب پذیر و جرم خیز در نظام اداری کشورها هستند که زمینه را برای بروز فساد مالی ایجاد کرده اند. به همین خاطر همه کشورها ازجمله کشور ایران، به دنبال راهکارهایی هستند که بتوانند از بروز فساد در این گونه قراردادها جلوگیری و درصورت بروز با آن مبارزه کنند. در این راستا در این تحقیق تلاش شده است به بررسی راه های مبارزه با فساد مالی در مناقصات دولتی پرداخته شود و به این سؤالات پاسخ داده شود که چه راهکارهایی برای مبارزه با فساد مالی در این گونه مناقصات وجود دارد؟ و آیا این راهکارها توانسته است جلوی فساد مالی در قراردادهای عمومی را بگیرند یا نه؟ و به این نتیجه رسیدیم که اگر در کشور ما شفاف سازی در قراردادهای دولتی افزایش یابد و با تقویت دستگاه های نظارتی، این دستگاه ها بتوانند به صورت هماهنگ با یکدیگر وظایف خود را به درستی انجام دهند و از طریق الکترونیکی کردن فرایند مناقصات و استفاده هرچه بیشتر از ظرفیت پایگاه اطلاع رسانی مناقصات می توان تا حد زیادی جلوی فساد در قراردادهای دولتی را گرفت.
۸۹.

تحول گرایی حکمرانی: از دولت الکترونیک تا حکمرانی دیجیتال

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۷ 115 - 162

کلیدواژه‌ها: تحول گرایی حکمرانی دولت الکترونیک حکمرانی دیجیتال تحول حکمرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۰ تعداد دانلود : ۴۰۷
چشم انداز حکمرانی دیجیتال، پیوسته در حال تغییر است. در همین راستا تحولات ناشی از دولت الکترونیک سبب وقوع مجموعه ای از تغییرات سازمانی و فرهنگی شده است. عدم تبعیت این تحولات از یک مدل تکامل یافته مانع از تحقق بایسته حکمرانی دیجیتال می گردد. یکی از مدل های معرفی شده در این زمینه مدل مفهومی تحول گرایی حکمرانی (T-Gov) است. نوشتار حاضر بدنبال معرفی این مدل مفهومی و نقش آن در تحول حکمرانی می باشد. در این مطالعه کیفی، مرور نظام مند 35 پژوهش صورت گرفته، در حوزه "حکمرانی دیجیتال" طی سال های 2000 تا 2021 نشان می دهد که مدل تحول گرایی حکمرانی یک مدل تطبیقی با قابلیت فراهم سازی شرایط سازمانی و فرهنگی لازم در جهت حرکت از "دولت الکترونیک" بسمت "حکمرانی دیجیتال" می باشد؛ همچنین در گذار تدریجی و برنامه ریزی شده این مدل، مردم در مرکز ساماندهی مجدد مکانیسم های حکمرانی قرار می گیرند. لذا این مطالعه نتیجه گرفت که مشارکت شهروندان مهمترین هدف استراتژی های تحولی می باشد و مدل تحول گرایی حکمرانی با مفهوم سازی حکمرانی دیجیتال این مهم را میسر می سازد.
۹۰.

مرور نظام مند عوامل درون سازمانی مؤثر بر داده های دولتی باز با رویکرد دستیابی به نوآوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت دولتی دوره ۱۴ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ 479 - 501

کلیدواژه‌ها: داده های دولتی باز دولت الکترونیک عوامل درون سازمانی فراترکیب نوآوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۲۲
هدف: داده های دولتی در برگیرنده حجم وسیعی از داده های ارزشمند است که در صورت باز شدن، می توان از آن ها در حوزه های مختلف بهره برد. بهره گیری از داده های دولتی باز، علاوه بر فراهم آوری امکان نظارت بر عملکرد دولت و نیز، ایجاد شفافیت و عدالت، کارکرد بسیار مهم دیگری دارد، همچون دستیابی به نوآوری که اخیراً در کانون توجه بسیاری از محققان قرار گرفته است. تاکنون در پژوهش های گذشته، عوامل درون سازمانی مؤثر بر داده های دولتی باز، برای دستیابی به نوآوری پراکنده و نامنسجم انجام شده است. پژوهش حاضر به دنبال شناسایی عوامل درون سازمانی مؤثر بر داده های دولتی باز، جهت دستیابی به نوآوری در خدمات دولتی است و در صورت تقویت این عوامل، نوآوری های متعدد در سطح جامعه به واسطه باز شدن داده های دولتی محقق خواهد شد. روش: در این پژوهش به منظور شناسایی عوامل درون سازمانی مؤثر بر داده های دولتی باز و دستیابی به نوآوری در خدمات دولتی، از روش نظام مند فراترکیب استفاده شده است. برای این منظور 888 مقاله مرتبط بر مبنای عنوان، چکیده و محتوا پالایش و 51 مقاله نهایی انتخاب شد. یافته ها: براساس نتایج به دست آمده از روش تحلیل مضمون، 4 مقوله اصلی، شامل ابعاد فناوری، مدیریتی، انسانی و حکمرانی و 13 مقوله فرعی مشتمل بر جنبه های زیرساختی، سامانه های کاربردی، داده ای، ساختاری، فرایندی، راهبردی، اقتصادی، فردی، ارتباطات سازمانی، فرهنگ سازمانی، سیاستی، قانونی و حقوقی، و مرتبط با حکمرانی داده استخراج شد که دربردارنده 101 مفهوم و 479 کد نهایی است. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که عوامل سخت فناورانه، کمترین میزان اهمیت و به ترتیب عوامل داده ای، ساختاری و راهبردی بیشترین اهمیت را داشتند. از این رو، در راستای سیاست های داده های باز، نیاز است ابتدا موضوع نحوه دسترسی به داده ها و سپس کیفیت داده ها در اولویت سیاست گذاران قرار گیرد، در حوزه سیاست های ساختاری نیاز است که نحوه بسیج منابع و امکانات در کانون توجه قرار گیرد و در حوزه سیاست های راهبردی، باید نحوه تعامل با ذی نفعان تبیین شود.
۹۱.

نقش فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک در ارتقای شاخص های حکمرانی صالح (مطالعه موردی سازمان اداری و استخدامی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال هجدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۳۶) 539 - 562

کلیدواژه‌ها: پاسخگویی حکمرانی صالح دولت الکترونیک سازمان ادار ی و استخدامی کشور شفافیت فناوری اطلاعات

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۳۰۱
ظهور فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک فرصت های بیشماری را برای توسعه کشورها به وجود آورده و دولت ها از این فناوری به عنوان ابزاری برای تحقق حکمرانی صالح بهره گرفته اند. پژوهش حاضر کاربردی و به دنبال بررسی نقش فناوری اطلاعات و دولت الکترونیک و تأثیر آن در ارتقای شاخص های حکمرانی صالح است. جامعه آماری پژوهش 375 نفر از کارکنان سازمان اداری و استخدامی ایران است که با محاسبه نمونه به روش کوکران با خطای 5 درصد، تعداد 189 پرسشنامه توزیع شد. فرضیه پژوهش این است که دولت الکترونیک با استفاده از ابزار فناوری اطلاعات ضمن تأثیر در ارتقای شاخص های حکمرانی صالح، باعث بهبود عملکرد سازمان اداری و استخدامی کشور خواهد شد. یافته های پژوهش گویای جدید بودن و حاکی از آن است که ب ین می زان استقرار دولت الکترونیک و ارتقای شاخص های حکمرانی صالح در نظام م دیریتی سازمان مذکور ارتباط معناداری وجود دارد.
۹۲.

شبکه ملی اطلاعات و تحقق حکمرانی سایبر ی در جمهور ی اسلامی ایران با رو یکرد تجربه کشورها

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۹ 75 - 100

کلیدواژه‌ها: حکمرانی حکمرانی هوشمند فناوری اطلاعات و ارتباطات فضای مجازی دولت الکترونیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۸۳
فضای مجازی را میتوان مولود بلا منازع بلوغ فناوری اطلاعات و ارتباطات دانست. فضایی پیچیده متشکل از سخت افزارها و نرمافزارهای ارتباطی و محاسباتی، سیستمهای کنترلی، اطلاعات، انسان و تعامل بین آنها. امروزه فضای مجازی آن چنان با ابعاد مختلف زندگی بشر درهم تنیده است که بدون آن امکان تداوم زندگی فردی و اجتماعی غیرممکن مینماید. از آنجا که تسلط و هژمونی فضای مجازی بر جوامع و به ویژه کشور ما با شتاب روزافزونی در حال افزایش است، بنابراین تحقق حکمرانی این فضا برای مدیریت کلان جامعه دارای اهمیت حیاتی است. در این راستا بسیاری از کشورهای صاحب قدرت سایبری برای مدیریت فضای سایبر خود مبادرت به طراحی و اجرایی نمودن شبکه ملی اطلاعات بومی نموده اند. نوع پژوهش حاضر کاربردی و آینده نگرانه است و روش تحقیق آن کیفی و از نوع توصیفی - تحلیلی است. در ابتدا اطلاعات مورد نیاز برای این پژوهش با استناد به منابع کتابخانهای و با تحلیل و بررسی اسناد در این حوزه، گردآوری شده و سپس مورد مداقه و تحلیل قرار گرفته است و با توصیف مفاهیم حکمرانی ،حکمرانی سایبری و شبکه ملی اطلاعات، با در نظر داشتن زیست بوم فضای مجازی کشور بر مبنای اقتضائات داخلی و سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران در مقابله با جبهه استکبار و صهیونیسم جهانی به تبیین مولفه های مطلوبیت استقرار شبکه ملی اطلاعات در کشور با استفاده از تجربیات دو کشور پیشرو در این زمینه یعنی روسیه و چین پرداخته است.
۹۳.

توسعه روابط عمومی الکترونیک در سازمان های دولتی و غیر دولتی(NGO)و سمن ها

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ارتباطات سال اول بهار ۱۴۰۰ شماره ۳ 5-26

کلیدواژه‌ها: دولت الکترونیک نهادهای دولت ی و غیر دولتی توسعه روابط عمومی الکترونیک سازمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳ تعداد دانلود : ۱۷۰
یکی از مهمترین ملزومات برقراری دولت الکترونیک و بهره گیری فراگیر از اینترنت در نهادهای دولت ی و غیر دولتی ، وج ود ش بکه گسترده با سرعت و پایایی مناسب و امنیت قابل قبول است، از آنجایی که شبکه های مخابراتی علی رغم تکمیل شبکه فیبر نوری توانایی سرویس دهی مناسب را اینترنت ندارند.در این مقاله به منظور توسعه روابط عمومی الکترونیک در سازمان های دولتی و خصوصی و ضرورت تأمین و بازآموزی نیروه ای ش اغل مستعد در سازمان های دولتی و غیر دولتی با توجه به کاهش فاصله دیجیتالی و فراهم شدن امکان براب ر اس تفاده از خدمات فن آوری اطلاعات برای همه ارایه خدمت بیشتر به اقشار جامعه در نگاه روابط عمومی و دریچه های علوم ارتباطات و رسانه های گوناگون پرداخته می شود .بررسی فعالیت های رواب ط عم ومی الکترونیک و پیمودن گام های ایجاد سازمان الکترونیک و درنهایت دولت الکترونیک با ضرورت داشتن رواب ط عم ومی ب ا توج ه ب ه ماهیت اطلاعاتی خود، جایگاه مناسبی است برای استفاده از تکنیک ها، ابزارها و روشهای فنآوری اطلاعات و ارتباط ات همسو با دانش مدیران و کارمندان سازمان ای دولتی و غیر دولتی فراهم خواهد شد.
۹۴.

طراحی و تبیین مدل سیاست گذاری دولت الکترونیک با رویکرد اقتصاد مقاومتی در وزارت علوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت دولتی سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۱ 115 - 141
تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۲۰۲
هدف : با توجه به نگرانی های اجتماعی موجود در سال های اخیر به دلیل بحران های اقتصادی، اجتماعی، مالی و زیست محیطی ناشی از تحریم ها، خط مشی دولت ها برای افزایش تاب آوری به سمت اقتصاد مقاومتی سوق پیدا کرده است. هدف این پژوهش طراحی و تبیین مدل سیاست گذاری دولت الکترونیک با رویکرد اقتصاد مقاومتی در وزارت علوم است. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد:  تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی توسعه ای بوده و از تکنیک تحلیل تم حاصل از مصاحبه با مدیران عالی وزارت علوم و اساتید دانشگاه استفاده گردیده و در انتها با استفاده از مدلسازی ساختاری-تفسیری و تشکیل ماتریس خودتعاملی مدل نهایی استخراج گردیده است. در این پژوهش با استفاده از روش گلوله برفی با 15 نفر مصاحبه صورت پذیرفته است. یافته های پژوهش:   پس از گردآوری داده ها، تحلیل داده های پژوهش آغاز گردید این بخش شامل دو مرحله بازبینی و تصفیه تم ها بود. در بخش اول کدها مورد بازبینی قرار خواهد گرفت و در مرحله دوم اعتبار آنها در نظر گرفته خواهد شد، در نهایت 12 تم اصلی و 24 تم فرعی از آن استخراج گردید که با استفاده از مدلسازی ساختاری-تفسیری و تشکیل ماتریس خود تعاملی مدل طراحی گردیده و در پایان مدل نهایی تحقیق بر اساس تم های به دست آمده ارائه شد. محدودیت ها و پیامدها : این پژوهش در وزارت علوم تحقیقات و فناوری برای طراحی و ارائه مدل بومی موجود برای شناسایی متغیرها و نحوه تاثیرگذاری آنان صورت پذیرفته است. پژوهش های آتی باید از دیگر وزارتخانه ها و سازمان های دولتی صورت گیرد. پیامدهای عملی : مدل حاصل از پژوهش در حوزه وزارت علوم برای اولین بار ارائه گردیده است و می تواند نقش مهمی در تصمیم سازی مدیران عالی داشته باشد. ابتکار یا ارزش مقاله : پژوهش حاضر تنها تحقیق در این زمینه بوده که طراحی مدل پرداخته شیوه نوینی از اطلاعاتی را برای تحلیل اصلاح سیاست ها به شکل منسجم در اختیار مدیران عالی قرار داده است. نوع مقاله: مقاله پژوهشی
۹۵.

رابطه حکمرانی خوب با اعتماد عمومی با میانجی گری ادراک اثر بخشی دولت الکترونیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: چشم انداز مدیریت دولتی سال سیزدهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۵۲ 113 - 136
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۹۰
هدف : هدف این مطالعه بررسی ارتباط بین ادراک در پاسخگویی، مسئولیت پذیری و شفافیت با اعتماد عمومی با میانجی گری اثربخشی درک شده از حکومت الکترونیکی در مدیریت دولتی می باشد. طراحی/ روش شناسی/ رویکرد:  پژوهش حاضر با استفاده از یک بررسی میدانی مقطعی کمی صورت پذیرفته است. داده های اولیه در سطوح ج ام عه آماری مربوط به 23 دفتر فعال خدمات الکترونیکی انتظامی (پلیس10 +) در سطح استان گیلان بوده و حجم نمونه 392 نفر از مراجعه کنندگان به دفاتر خدماتی می باشد که از طریق نمونه گیری احتمالی (تصادفی طبقه ای) انتخاب گردیده است. روش گردآوری داده ها توصیفی بوده و از نظر نوع تحلیل از همبستگی پیرسون استفاده شده است. جهت جمع آوری داده ها و اطلاعات از روش میدانی در توزیع پرسشنامه استفاده شده است. یافته های پژوهش: برای تمامی پیوندهای فرضی (روابط مستقیم و غیرمستقیم) نتایج مثبت به دست آمد. نتایج R 2 تغییر 2/79 % را در کلیت اعتماد عمومی به دولت به دلیل تمام ساختارهای مستقیم و میانجی نشان می دهد. R 2 برای اثربخشی دولت الکترونیک 4/56٪ می باشد که نمایانگر رابطه حکمرانی خوب با اعتماد عمومی از انتظارات شهروندان به واسطه اثربخشی دولت الکترونیک است. محدودیت ها و پیامدها : محدودیت این پژوهش انجام آن در حوزه جغرافیایی استان گیلان بوده که قابلیت تعمیم نتایج آن به کل سطح کشور را دشوار می نماید. پیامدهای عملی : این مطالعه چارچوبی اجرایی را برای اعتماد عمومی در راستای حکمرانی دولت به واسطه ادراک شهروندان از اثربخش بودن خدمات دفاتر الکترونیک ارائه می نماید. ابتکار یا ارزش مقاله : این مقاله مطابق با استدلال های انجام شده، به این نتیجه رسید که شیوه های حکمرانی خوب باعث ایجاد و افزایش اعتماد عمومی به دولت می شود، بنابراین جهت گیری هایی را در خط مشی های کلیدی ارائه می دهد. همچنین یافته های این تحقیق به اعتبار نظریه حکمرانی خوب با حکمرانی الکترونیک کمک می نماید. نوع مقاله: مقاله پژوهشی
۹۶.

چارچوب نظری فناوری بلاک چین در حاکمیت بخش عمومی

نویسنده:
منبع: حسابداری و بودجه ریزی بخش عمومی سال سوم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۷) 19-31
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۲۱۰
امروزه فناوری بلاک چین در امور مالی و بخش خصوصی رواج بسیاری یافته است و مزایای کاربردی آن برای همگان روشن است. اما در بخش عمومی، شرایط متفاوت است. یک چالش کلیدی در پشت پرده پذیرش بلاک چین در بخش عمومی، درک پویایی حاکمیت بلاک چین است. در مقاله حاضر بر اساس مرور ادبیات سیستماتیک، رویکردهای مختلف برای حاکمیت بلاک چین تحلیل می گردد و یک چارچوب نظری جامع برای مطالعه تصمیمات حاکمیت بلاک چین در بخش عمومی ایجاد می گردد. این چارچوب 9 نوع تصمیم حاکمیتی (طراحی زیرساخت، طراحی کاربردی، قابلیت همکاری، مکانیزم تصمیم گیری، مکانیزم تشویقی، مکانیزم اجماع، سازماندهی دولت، پاسخگویی دولت و کنترل دولت) را در سه سطح تحلیل (خُرد، میانی و کلان) دسته بندی می کند. این مقاله با تکیه بر نظریه ها و مفاهیم مدیریت عمومی نوین، پیامد انتخاب های مختلف حاکمیتی در هر سطح از حکمرانی را روشن می کند و مقدمه ای را برای محققان و دست اندرکاران در طراحی سیستم های مبتنی بر بلاک چین در بخش عمومی فراهم می کند.
۹۷.

دولت الکترونیک به مثابه نظام فنی- اجتماعی: دسته بندی الگوهای پیاده سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست علم و فناوری سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۲۴) 21 - 32
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۶۶
پیاده سازی دولت الکترونیک در کشورهای مختلف بر اساس الگوهای مختلفی صورت می گیرد که این الگوها از میزان توجه دولت ها به ابعاد مختلف دولت الکترونیک ناشی می شود. با این وجود شناسایی و فهم مشخص از ابعاد دولت الکترونیک از اهمیت زیادی برخوردار است. این مقاله با درنظر گرفتن دولت الکترونیک در قالب یک نظام فنی-اجتماعی به شناسایی ابعاد توسعه دولت الکترونیک و الگوهای مختلف توسعه دولت الکترونیک در جهان می پردازد. برای شناسایی ابعاد پیاده سازی دولت الکترونیک پس از مطالعات کتابخانه ای از نظرات خبرگان برای تشخیص تناسب و مرتبط بودن ابعاد استفاده شده است، سپس با استفاده از داده های آرشیوی موجود، فرآیند خوشه بندی و تعیین الگوها انجام شده است. بر اساس پژوهش انجام شده الگوهای پیاده سازی دولت الکترونیک در کشورهای جهان در قالب پنج دسته متمایز قابل دسته بندی هستند. این 5 دسته شامل کشورهای دسته پیشتازان، توسعه یافته ها، خدمت دهندگان، مایل به رشدها و عقب ماندگان هستند که ایران در دسته مایل به رشدها قرار گرفته است.
۹۸.

واکاوی مشکلات ارائه خدمات دولت الکترونیک در سکونتگاه های روستایی استان همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روستا و توسعه پایدار فضا دوره سوم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۱) 102 - 126

کلیدواژه‌ها: دولت الکترونیک دفاتر فاوا روستایی توسعه پایدار روستایی استان همدان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۱۸۵
با قدم نهادن به دهکده جهانی و ظهور تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات، جوامع دچار دستخوش تغییرات بنیادین و اساسی شده است. با توجه به اینکه بخش قابل توجهی از جمعیت جهان در روستاها سکونت دارند، بدینسان ایجاد و گسترش دولت الکترونیک در مناطق روستایی بسیار حائز اهمیت بوده و می تواند چشم انداز های مثبتی را برای این سکونتگاه ها در حوزه های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در پی داشته باشد و موجب توانمندی جمعیت روستایی گردد؛ با این وجود به دلایل متعدد، برخی از کشور ها در تحقق اهداف دولت الکترونیک موفق نبوده اند. در ایران نیز، این مسئله به خریداری سخت افزار ها محدود و در بهترین حالت، اطلاعات محدودی در وب سایت سازمان ها یا وزارتخانه ها قرار داده شده است و در عمل با مشکلات متعددی به خصوص در مناطق روستایی مواجه بوده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی مشکلات ارائه خدمات دولت الکترونیک در مناطق روستایی استان همدان (شهرستان های همدان، بهار و فامنین) از دید گاه کار گزاران دفاتر فاوای روستایی است. روش پژوهش توصیفی-پیمایشی با بهره گیری از ابزار پرسشنامه است. جامعه آماری پژوهش شامل 91 نفر از کار گزاران دفاتر بوده که با روش تمام شماری به عنوان نمونه مورد بررسی انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آمارهای توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین، ضریب تغییرات) و استنباطی (تی تک نمونه ای، فریدمن) در نرم افزار SPSS و تحلیل عاملی تاییدی در نرم افزار LISREL استفاده شد. نتایج بیانگر شناسایی و اولویت بندی موانع و مشکلات ارائه خدمات دولت الکترونیک در پنج حوزه جداگانه بود که به ترتیب موانع حوزه سازمانی و مدیریتی، اقتصادی- مالی، اجتماعی- فرهنگی، فنی- مخابراتی و قانونی- حقوقی، مهمترین اولویت های اثرگذار بر ارائه خدمات دولت الکترونیک در مناطق روستایی بوده است. درنهایت مدل مفهومی مشکلات و موانع گسترش دولت الکترونیک در دفاتر فاوای روستایی از برازش نسبتا خوبی برخوردار بوده و در جامعه آماری تحقیق، صحیح به کار گرفته شده است.
۹۹.

مدل حکمرانی داده باز در راستای سلامت اداری با استقرار دولت الکترونیک در سازمان امور مالیاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال دهم زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴۰ 826 - 846

کلیدواژه‌ها: حکمرانی داده باز سلامت اداری دولت الکترونیک سازمان امور مالیاتی رویکرد نظریه داده بنیاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۲۱۸
پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل حکمرانی داده باز در راستای سلامت اداری با استقرار دولت الکترونیک در سازمان امور مالیاتی انجام شده است. تحقیق حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش اجرا کیفی از نوع نظریه داده بنیاد بود. اطلاعات نیز با ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شد. جامعه آماری پژوهش شامل تمام مدیران رده بالای سازمان امور مالیاتی، مدیران کل و معاونان، مشاوران مالیاتی، استادان گروه اقتصاد، متخصصان و محققان فناوری اطلاعات خبرگان فعال در زمینه حکمرانی و سلامت اداری، مدیران نهادهای نظارتی بودند. نمونه پژوهش نیز با توجه به اشباع نظری داده ها در پژوهش کیفی مشخص گردید و حجم نمونه دوازده نفر انتخاب شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش کدگذاری شامل سه مرحله کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی به صورت دستی انجام شد. نتایج پژوهش نشان داد شش مقوله مورد نظر در نظریه داده بنیاد در پژوهش شامل این موارد بود: 1. عوامل محوری شامل وجود پایگاه داده ای مشترک، نظام پاسخ گویی مناسب و شفافیت سازمانی، و زیرساخت های فنی؛ 2. شرایط مداخله گر شامل عوامل مشترک (داخلی و خارجی)، عوامل داخلی و عوامل خارجی؛ 3. عوامل علّی شامل عوامل مشترک (درون و برون سازمانی)، عوامل فردی و عوامل اجتماعی؛ 4. بسترها شامل بسترهای درون سازمانی و بسترهای برون سازمانی؛ 5. راهبردها شامل راهبردهای مشترک (درون و برون سازمانی)، راهبردهای درون سازمانی و راهبردهای برون سازمانی؛ 6. پیامدها شامل پیامدهای مشترک (درون و برون سازمانی)، پیامدهای درون سازمانی و پیامدهای برون سازمانی.
۱۰۰.

اولویت بندی پارامترهای کلیدی موثر در مبارزه با فساد در دولت الکترونیک ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت عمومی سال ۱۶ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۰ 163 - 190

کلیدواژه‌ها: دولت الکترونیک فساد اداری فناوری اطلاعات مبارزه با فساد اداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۲۴۶
آمارهای سازمان شفافیت بین الملل درباره شاخص ادراک فساد در سال های اخیر نشان دهنده وضعیت ناخوشایند رتبه عمومی کشور در این حوزه می باشد. عدم یکپارچگی بین سازمانی و از دست رفتن بخش عمده ای از پروژه های این حوزه طی حملات باج افزاری اخیر به دلیل نداشتن نقشه راه جامع سبب شده است تا حد زیادی جایگاه فناوری اطلاعات در این حوزه در کشور کتمان گردد. پژوهش حاضر با هدف توسعه مدل دولت الکترونیک با تمرکز بر مقابله با فساد در ایران با رویکرد اولویت بندی پارامترهای کلیدی موثر در مبارزه با فساد در راستای شکل گیری ساختار جامع دولت الکترونیک انجام گرفته است. پژوهش برمبنای هدف، کاربردی-توسعه ای، برمبنای روش از نوع آمیخته متوالی- اکتشافی و از نظر مسئله پژوهشی، توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری در بخش کیفی، خبرگان در زمینه دولت الکترونیک و رفتار سازمانی و در بخش کمی، کارمندان بازرسی و نظارت، حراست و مدیران اجرایی دستگاه های اجرایی منتخب و تعدادی از اساتید حاذق دانشگاه است. روش نمونه گیری در مرحله کیفی، قضاوتی و در مرحله کمی، خوشه ای است. ابزار جمع آوری داده در مرحله کیفی، مصاحبه  و در مرحله کمی، پرسشنامه با سؤالات بسته می باشد. به منظور تحلیل داده ها در بخش کیفی، از روش تحلیل تم و در مرحله دوم از روش دلفی فازی استفاده شده است. نتایج نشان داد که فناوری اطلاعات و دسترسی به شبکه، قوانین و مقررات ، خدمات و سرمایه انسانی ضمن اثرگذاری بر کاهش فساد، اولویت های کلیدی را در ساختار دولت الکترونیک شکل می دهند. لذا دولت الکترونیک عاملی اثرگذار بر کاهش فساد است و این امر زمانی محقق می شود که اجزای دولت الکترونیک به درستی مورد توجه قرار گیرند.