فنآوری اطلاعات و ارتباطات

اقبال پژوهشگران وطنی به چاپ مقالات علمی در سال‌های اخیر ضرورت تجدید نظر در سازوکار¬های سنتی اداره نشریات علمی¬پژوهشی را دو چندان نموده است بدین منظور نگارندگان این سطور در ابتدا با تدقیق در فرم‌های داوری نشریات و کنفرانس‌های معتبر و مشورت با اهل نظر، شاخص¬‌های ارزیابی مقالات مدیریتی استخراج نموده و سپس با همکاری 17 استاد دانشگاه و با بهره‌گیری از روش تحلیل سلسله مراتبی شاخص‌ها را نمره¬دهی کردند. حاصل این مرحله ارائه یک فرم داوری کامل و موزون بود. نتایج به دست آمده تا این‌جا می‌تواند مستقل از مابقی تحقیق مورد استفاده قرار گیرد اما به این مرحله اکتفا نشد و با هدف فراهم‌آوری قابلیت‌های توسعه‌ای برای سیستم، یک مدل برنامه‌ریزی صفر ویک که از خروجی تحلیل سلسله مراتبی بهره می‌گیرد، طراحی گردید. ‌پس از اتمام طراحی مفهومی نوبت به پیاده‌سازی مدل رسید. حاصل تلاش ما در این مرحله یک نرم‌افزار کامپیوتری خواهد بود که پشتیبانِ تصمیمات نشریات علمی- پژوهشی مدیریت در تأیید یا رد مقاله‌های واصله می‌باشد. این سیستم از نرم‌افزار لیندو به عنوان موتور استفاده کرده و تجزیه‌گرهای متنی لازم را جهت تفسیر خروجی لیندو در اختیار دارد.

هدف مقاله حاضر مطالعه عوامل موثر بر پذیرش و بکارگیری فنآوری اطلاعات و ارتباطات در روستاهای استان فارس است. چارچوب نظری مورد استفاده مبتنی بر پژوهش‏های پیشین داخلی و خارجی و‏ترکیبی از نظریه‏های جامعه‏شناختی و جامعه اطلاعاتی است. مدل تجربی برگرفته از آن شامل 18 متغیر مستقل و پذیرش و بکارگیری فنآوری اطلاعات به‏مثابه متغیر وابسته است. این پژوهش به شیوه پیمایش در 68 روستای استان فارس که دارای این فنآوری هستند با حجم نمونه 389 خانوار انجام شده است. پس از آزمون 18 فرضیه، نتایج به‏دست آمده چنین است: بین سن، شغل، تحصیلات، آشنایی با زبان انگلیسی، دانش و آگاهی روستائیان، نگرش روستائیان به زیر ساخت‏ها و تجهیزات فراهم شده در دفاتر، نوع و نحوه ارائه خدمات در دفاتر، کنترل و نظارت، تبلیغات، وجود انگیزه برای بکارگیری فنآوری اطلاعات و ارتباطات، آموزش روستائیان در مورد رایانه، میزان مهارت کارگزاران، دستورالعمل‏ها و آیین نامه‏های مربوط به دفاتر، نگرش روستائیان به اهداف دولت و نگرش روستائیان به سرمایه‏گذاری و هزینه‏های انجام شده در دفاتر با پذیرش و بکارگیری فنآوری اطلاعات و ارتباطات رابطه معنی‏داری وجود دارد. در مقابل بین جنس، درآمد و نگرش روستائیان به مدیریت دفاتر با پذیرش و بکارگیری فنآوری اطلاعات و ارتباطات رابطه معنی‏داری وجود ندارد.

ICT ابعاد مطالعاتی متعددی دارد و پیشرفت حرفه ای معلمان در زمینه ICT از مهم ترین ابعاد آن است که بیشتر بر نگرش و اشتیاق معلمان تأکید دارد. اکنون فعالان آموزش و پرورش از تمام امکانات زیرساختی، سازمانی و مالی به منظور ارتقاء دانش مدیران و معلمان استفاده میکنند. در این پژوهش ابعاد ICT(خط مشیها ، تربیت معلم، هزینه و تجهیزات و طرح های ابتکاری) در نظام آموزش و پرورش سه کشور مالزی، انگلستان و آمریکا بر اساس مطالعات انجام شده، با روش تحقیق توصیفی مبتنی بر تجزیه و تحلیل مقایسه ای، مورد بررسی قرار گرفته است. در این مقاله پیشرفت حرفه ای معلم مورد بررسی قرار گرفته و یک الگوی کاربردی ارائه شده است. مطالعه گروهی، فردی، اقدام پژوهی و مشورت با همکاران و ناظران از دیدگاه های جدید در ارتقاء مهارت حرفه ای معلمان است. رویکرد جدید صاحب نظران این است که در تربیت معلمان باید بر بعد آموزش تأکید شود نه بعد فنی آن هم چنین عقیده بر این است که استانداردهای فنآوری دانش آموزان، اساس شکل گیری استانداردهای فنآوری معلمان و مدیران آموزشی میباشد. امروزه معلمان نامزد اصلی پیشرفت حرفه ای هستند و پیشرفت حرفه ای به صورت یک فرآیند است.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نظام آموزشی تربیت معلم در عصر فن آوری اطلاعات و ارتباطات براساس تحلیل مبانی فلسفی و اجتماعی آن از دیدگاه معلمان و دانشجویان انجام شد. این پژوهش با عنایت به روش تحقیق، توصیفی از نوع زمینه یابی است. جامعه آماری آن را کلیه معلمان مشغول به تدریس در نظام آموزش و پرورش و دانشجو معلمان در حال تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی و مراکز آموزشی آموزش و پرورش تشکیل داده که تعداد آنها 4366 نفر برآورد شد. برای انتخاب نمونه آماری، از روش نمونه گیری تصادفی - طبقه ای استفاده شد، که نمونه آماری مورد پژوهش از جامعه مورد نظر براساس جدول مورگان، 349 نفر تعیین شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود که از گویه های مبتنی بر دلالت های فلسفی و اجتماعی در نظام آموزشی مراکز تربیت معلم در عصر فن آوری اطلاعات و ارتباطات تشکیل شده بود. داده های گردآوری شده با استفاده از آزمون یومان – ویتنی و آزمون t دو گروه مستقل مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج حاصل نشان داد که تفاوت معناداری در مبانی فلسفی نظام آموزشی تربیت معلم بین دیدگاه دانشجو معلمان و معلمان وجود دارد. هم چنین بین دیدگاه معلمان و دانشجویان نسبت به مبانی اجتماعی نظام آموزشی و برنامه ریزی درسی تربیت معلم در عصر فاوا تفاوت معنی داری وجود داشته است.

در آستانه ماه های آغازین دهه دوّم چشم انداز ۲۰ ساله ایران، سیاست های کلّی برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور، توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد که دوّمین سرفصل در این برنامه «امور فنّ آوری اطّلاعات و ارتباطات» و اوّلین بند در این سرفصل، «کسب جایگاه برتر منطقه در توسعه دولت الکترونیک در بستر شبکه ملّی اطّلاعات» است. در همین راستا، پژوهش حاضر به منظور آسیب شناسی وضع موجود و تدوین راهبردهای تحقّق این هدف با استفاده از روش های ممیزی راهبردی شامل تحلیل موقعیت راهبردی و شناسایی قوت ها، ضعف ها، تهدیدها و فرصت ها انجام شده است. در این پژوهش، با شناسایی عوامل مؤثّر بر توسعه دولت الکترونیک، چهار دسته راهبرد تهاجمی، محافظه کارانه، تدافعی و رقابتی تدوین شده و با نظرات خبرگان دانشگاهی و دولتی و آسیب شناسی وضعیّت حاضر دولت الکترونیک در ایران، با استفاده از تصمیم گیری های چند معیاری، مجموعه راهبرد های محافظه کارانه حائز اولویت شناخته شدند. مطابق نتایج، راهبرد 1) توزیع اوراق مشارکت شرکت های دولتی از طریق سیستم بانکی کشور و زمینه سازی برای فعّالیّت افراد حقیقی و حقوقی بخش خصوصی، از سایر راهبردها کارآمدی بالاتری دارد، سپس به ترتیب راهبردهای 2) توجّه به سودمندی ادراک شده در راستای تسهیل استفاده از خدمات الکترونیکی؛ 3) استفاده از استانداردهای مطلوب بین المللی در راستای ایجاد شبکه ارتباطی سراسری نوین و کارآمد؛ 4) استفاده از مدل های علمی پذیرش فنّ آوری و 5) همکاری و هماهنگی متقابل با سایر دولت های جهان، در اولویت های بعدی قرار دارند.

اين مطالعه با هدف مطالعه میزان استقرار فنآوری اطلاعات و ارتباطات در مدارس دوره دوم متوسطه و میزان به کارگیری آن در فرآیندهای آموزشی در مدارس آموزش و پرورش ناحیه یک تبریز انجام شد.در اين مطالعه توصيفي – پيمايشي 186 نفر از معلمان مدارس دوره دوم متوسطه آموزش و پرورش ناحیه یک تبریز در سال تحصیلی 1397- 1396 با روش نمونه گيري تصادفي طبقه اي انتخاب شده و مورد بررسي قرار گرفتند. از پرسشنامه محقق ساخته كه روايي و پایايي (8/0) آن مورد تاييد قرار گرفت، براي جمع آوري داده ها استفاده شد. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از نرم افزار spss و به كمك آمار توصيفي و آزمون T تك نمونه اي نشان داد که : در مدارس دوره دوم متوسطه میزان استقرار عوامل فنی فنآوری اطلاعات و ارتباطات در حد متوسط و این میزان در عوامل مدیریتی و انسانی در حد پایین تر از متوسط و میزان به کارگیری آن در فرآیندهای آموزشی در مدارس آموزش و پرورش ناحیه یک تبریز در حد متوسط است.

هدف پژوهش حاضر بررسی دیدگاه معلمان و متخصصان در رابطه ب ا اولوی تبن دی مهارتهای فنآوری اطلاعات و ارتباطات )فاوا( مورد نیاز دانشآموزان در برنامه درس ی دوره راهنمایی میباشد. بر این اساس از بین 11010نفر از معلمان دوره راهنمایی مناطق نوزده گانه شهر تهران با استفاده از جدول مورگان 280نفر و از بین 130نفر از کارشناس ان 37نف ر ب ه روش تصادفی خوشهای انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته میباش د ک ه ب ا استفاده از ماژولهای بنیاد جهانی ICDLو تغییرات آن بر اس اس بنی اد ICDLای ران ایج اد گردید.جهت تجزیه و تحلی ل دادهه ا از آزم ونه ای خ ی دو، تحلی ل واری انس ی ک راه ه، آزمونهای توکی و Uمان ویتنی استفاده گردیده است. نتایج پژوهش ح اکی از ع دم تف اوت دیدگاه معلمان و کارشناسان در خصوص بکارگیری مهارتهای فاوای مورد نیاز دانشآم وزان میباشد. از دیدگاه معلمان و کارشناسان، بکارگیری کامپیوتر و مدیریت فایلها، بکارگیری واژه پرداز، جستجوی اینترنتی و پست الکترونیک و مفاهیم پایه سخت افزار و فنآوری اطلاعات و ارتباطات از نظر اهمیت در اولویت اول آموزش بکارگیری نرم افزار ارائ ه مطل ب در اولوی ت دوم و بانک اطلاعاتی و صفحه گسترده در اولویت سوم آموزشی قرار دارند