مطالب مرتبط با کلیدواژه

صنایع خلاق


۲۱.

تبیین مؤلفه های مؤثر بر ساختاردهی زنجیره ارزش صنایع خلاق در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: صنایع خلاق صنایع فرهنگی اقتصاد خلاق زنجیره ارزش مدل سازی ساختاری تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۲۸۶
مفهوم اقتصاد خلاق در اسناد خط مشی و سیاست های کلان کشورهای اروپایی ازجمله سیاست های اتحادیه ی اروپا، برنامه ی عمران ملل متحد و استراتژی های دیگر سازمان های بین المللی به وضوح قابل مشاهده است. تاکنون مفهوم خلاقیت در صنایع فرهنگی، اقتصاد خلاق و به طور ویژه صنایع خلاق در ایران، موردتوجه تعداد اندکی از اندیشمندان و پژوهشگران بوده است. نگاهی به اثرات توجه دیگر کشورها به این مفاهیم و درک پیامدهای آن منجر به تحولات عمیق در تفکر و نوع نگرش سیاست گذاران کلان فرهنگی و اقتصادی خواهد شد. هدف این پژوهش، نگاهی ساختاری به صنایع خلاق و استخراج و تبیین مؤلفه های مؤثر در ساختاردهی زنجیره ی ارزش صنایع خلاق در ایران است. با توجه به موقعیت ویژه ی جمهوری اسلامی ایران ازنظر فرهنگی و لزوم توجه به این مسئله، مؤلفه های مؤثر بر ساختاردهی زنجیره ارزش با استفاده از مصاحبه با خبرگان و به کارگیری روش تحلیل مضمون استخراج شده اند و با کاربرد روش مدل سازی ساختاری تفسیری به بررسی نحوه ی تأثیرگذاری این مؤلفه ها بر یکدیگر پرداخته شده است. درنهایت، نتایج پژوهش در قالب دو مدل ساختاری تفسیری و بر روی 15 مؤلفه ی مؤثر در ساختاردهی زنجیره ی ارزش صنایع خلاق، در دو بعد فعالیت های اصلی و پشتیبان، ارائه شده است.
۲۲.

تبیین شدت اثر عوامل مؤثر بر پایش توسعه صنایع خلاق با استفاده از روش دیمتل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: صنایع آینده صنایع خلاق اقتصاد خلاق دیمتل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۳۶۴
امروزه ما در آستانه انقلاب صنعتی چهارم قرار داریم و پیشرفت های حاصل از علوم مختلف در راستای تقویت یکدیگر قرار گرفته اند. توجه به مفهوم خلاقیت و کارکردهای فرهنگی این مفهوم در آمیختگی با سازوکارهای کسب وکار و اقتصاد و ظهور صنایع خلاق به عنوان زیربنای اقتصاد خلاق در عصر کنونی منجر به انقلابی در صنایع عصر آینده شده است. اهمیت روزافزون صنایع خلاق در اقتصاد کشورها با شاخص هایی همچون افزایش سهم این صنایع در تولید ناخالص داخلی و ملی در سال های اخیر مشخص می شود. هدف این پژوهش ایجاد درکی بهتر و عمیق تر از عوامل مؤثر بر صنایع خلاق است تا کشور در آینده بتواند با برنامه ریزی و سرمایه گذاری بر روی این عوامل به بهبود اقتصادی کمکی نماید. از این منظر، پژوهش حاضر رویکردی فراتحلیلی به پژوهش های اندک صورت گرفته در کشور و پژوهش های گسترده ی صورت گرفته در سطح دنیا داشته و با استفاده از تحلیل نظرات خبرگان و کاربست روش دیمتل به تبیین شدت اثر عوامل مؤثر بر توسعه صنایع خلاق در آینده پرداخته است. در این تحقیق، توجه به سرمایه های انسانی و سرمایه های فرهنگی دو عامل بسیار تأثیرگذار بر توسعه صنایع خلاق شناسایی شدند و سایر عوامل در رتبه های بعدی قرار گرفتند. در انتها نیز راهبردهایی برای بهره برداری از این فرصت ایجادشده، ارائه شده است.
۲۳.

شایستگی های شغلی مبتنی بر رویکرد صنایع خلاق در آموزش عالی صنایع دستی ایران: رویکرد ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه درسی آموزش عالی صنایع دستی صنایع خلاق شایستگی های شغلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۴۴۲
هدف از پژوهش حاضر، بررسی آموزش شایستگی های شغلی متناسب با رویکرد صنایع خلاق در آموزش عالی صنایع دستی ایران بود که با طرح ترکیبی اکتشافی متوالی مدل ابزارسازی انجام گردید. بخش کیفی با رویکرد چند روشی کیفی، به شیوه های تحلیل محتوا و پدیدارشناسی توصیفی انجام شد. در این بخش، با روش نمونه گیری هدفمند، 17 نمونه از دانش آموختگان این رشته در مصاحبه شرکت کردند و 8 مضمون، استخراج شد. بخش کمی، با روش پیمایشی انجام شد. بعد از تأیید مقیاس نهایی، با نمونه گیری خوشه ای و در دسترس، از دانشجویان سال آخر هر دو مفطع رشته صنایع دستی147 نمونه در ارزیابی شرکت کردند. عملکرد برنامه درسی کارشناسی و کارشناسی ارشد این رشته در آموزش شایستگی های شغلی در همه عناصر استخراج شده، پایین تر از میانگین معیار بود و پیشنهاد می شود در برنامه های آموزش عالی صنایع دستی ایران، واحدهای درسی متناسب با شایستگی های شغلی مورد نیاز به صورت اصولی، برنامه ریزی شود.
۲۴.

طراحی مدل اقتصاد رسانه ای صنایع خلاّق در شبکه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: صنایع خلاق اقتصاد رسانه شبکه های اجتماعی رویکرد فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۸ تعداد دانلود : ۵۵۷
صنایع خلاق با داشتن مدل اقتصاد رسانه ای در فضای شبکه اجتماعی، دارای کارکردهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بوده و پتانسیل های تولید ثروت را در ابعاد مختلف دارند. هدف این پژوهش، طراحی مدل اقتصاد رسانه ای صنایع خلاق در شبکه های اجتماعی با استفاده از رویکرد فراترکیب است. روش پژوهش به صورت کیفی و با رویکرد فراترکیب انجام گرفته است. در این راستا، 221 پژوهش مرتبط با موضوع به عنوان نمونه اولیه ارزیابی شدند که در پایگاه های علمی معتبر از سال 2010 تا 2020 قابل دسترسی بودند. پس از غربال گری مطالعات مرتبط، 18 مطالعه به روش نمونه گیری هدفمند بررسی و انتخاب شدند تا نتایج و یافته ها با استفاده از نرم افزار کیفی اطلس تی آی با هم ترکیب و تحلیل شوند. نتایج بررسی باهدف سنتزپژوهی، با استفاده از روش کیفی گرانددتئوری (نظریه داده بنیاد) نشان داد 167 کُد اولیه، 30 مفهوم محوری و 9 مقوله اصلی شامل مقوله محوری «اقتصاد رسانه ای صنایع خلاق» بود که «اقتصاد محوری»، «دانش محوری»و «هویت محوری» به عنوان عوامل علّی تأثیرگذار بر مقوله محوری،«اطلاع رسانی و آموزش محوری» به عنوان عوامل زمینه ای (بسترها)، «خلاقیت و نوآوری» و «سیاست گذاری در شبکه های اجتماعی» به عنوان راهبردها و «ایده محوری» به عنوان عامل مداخله گر منجر به پیامدهای «حکمرانی فرهنگی» و «اکوسیستم رسانه ای» شناسایی شدند. پیشنهادها و توصیه های سیاستی پژوهش به برنامه ریزی نظام مند در شیوه کسب درآمد با رویکرد اقتصاد محوری، تدوین برنامه های دانش محور با هدف دانش اندوزی، تسهیم آن، هویت محوری با دادن هویت به کاربران در حوزه صنایع خلاق، دادن اطلاعات و آموزش های لازم به کاربران و عناصر سازمانی، با راهبرد نوآوری و خلاقیت و سیاست گذاری در عرصه شبکه های اجتماعی مرتبط است.
۲۵.

نقش نهاد مالی تخصصی در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در بخش فرهنگ مطالعه موردی سینمایِ فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد فرهنگ نهاد مالی تخصصی سرمایه گذاری مستقیم خارجی صنایع خلاق توسعه مالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۷ تعداد دانلود : ۳۱۲
امروزه صنایع فرهنگی به عنوان یک بخش پیشران در رشد اقتصادی، اشتغال و تجارت شناخته می شود. به همین دلیل، سرمایه گذاری و هدایت منابع مالی به حوزه فرهنگ اهمیت بالایی به ویژه برای کشورهای درحال توسعه دارد. صنعت سینما به دلیل زنجیره طولانی تولید -از خلق یک فیلم تا تماشای آن توسط مصرف کننده- نیازمند سرمایه گذاری های کلان و به کارگیری تعداد زیادی افراد متخصص است. فرانسه به عنوان یکی از بزرگ ترین و موفق ترین تولیدکنندگان فیلم در جهان با سابقه ی حمایت دولتی است که به جهت شیوه های متنوع و مختلف آن کشور در تأمین مالی سینما در راستای حفظ سینمای ملی و دفاع از تنوع فرهنگی بسیار مورد توجه است. هدف مقاله حاضر، بررسی تأثیر نهاد مالی تخصصی بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در بخش فرهنگ است که این مهم با مطالعه نهاد مالی تخصصی سینما در کشور فرانسه (سوفیکا) طی دوره 2016-1987و استفاده از روش خودتوضیحی با وقفه های توزیعی (ARDL) انجام می گیرد. نتایج نشان می دهد که در بلندمدت میزان حمایت نهاد مالی تخصصی در ساخت فیلم، تأثیر مثبت و معنی داری بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی در سینما داشته است. همچنین، میزان ورودی به سالن سینما و متغیرهای کلان اقتصادی از جمله حقوق مالکیت فکری و توسعه مالی، تأثیر مثبت و معنی داری بر جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی سینما داشته و در مقابل، متغیرهای کلان اندازه دولت و نرخ ارز دارای تأثیر منفی و معنی داری بر جذب سرمایه های خارجی در این بخش بوده اند.
۲۶.

طراحی الگویی جهت اخذ سهم بیشتر از بازارهای بین المللی برای محصولات تصویری و سینمایی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: الگوی کسب سهم از بازار صنعت تصویر صنایع خلاق بازاریابی بین المللی فیلم رسانه سینما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۴۹۷
هدف: سینمای ایران با وجود موفقیت های چشمگیر در جشنواره های بین المللی، در کسب سهم از بازارهای جهانی ناموفق بوده است. این تحقیق بین رشته ای، ضمن بررسی عوامل موثر بر ورود سینمای ایران به بازارهای بین المللی، تلاش می کند دریابد محصول سینمای ایران در چه بستری تبلور یافته، چه گام هایی را برای کسب سهم از بازارهای بین المللی پیموده و برای این منظور چه اقدامات برنامه ریزی شده ای باید صورت گیرد تا بتوان فاصله آن را با کشورهای صاحب سهم در بازارهای جهانی مشخص کرده و در جهت پیشبرد هدف بین المللی شدن، راهکارهای لازم را ارائه داد. عوامل کلان اثرگذار بر کلیه کسب و کارها به طور عام و عوامل خاص این کسب و کار مورد بررسی قرار گرفته و در نهایت، پیامدهای چنین راهکارهایی روشن می شود. از این رو، هدف از انجام این تحقیق، ارائه الگویی جامع برای ورود محصولات تصویری و سینمایی ایران به بازارهای بین المللی است. روش: این تحقیق کیفی-اکتشافی با اتکا به الگوی نظام مند اشتراوس و کوربین درباره نظریه پردازی داده بنیاد با استفاده از 23 مصاحبه با متخصصان شامل مدیران و عوامل سینمایی، فعالان عرصه پخش بین المللی محصولات تصویری و اساتید رشته های مدیریت رسانه و مدیریت بازاریابی انجام شده است. یافته ها: : : الگوی ارائه شده، نقشه ای فراگیر از شرایط حال حاضر محصولات تصویری و سینمای ایران از منظر امکان ورود به بازارهای بین المللی فراهم کرده و جوانب مختلف آن را بررسی کرده است. نتیجه گیری : یک جانبه نگری، عدم وجود روح جمعی و عدم تخصص گرایی مانع از اقدامی صحیح برای ورود سینمای ایران به بازارهای بین المللی بوده است. نادیده گرفتن لزوم صنعتی شدن سینما و عدم توجه به قدرت رسانه ای آن، و صرف اتکا به بازاریابی و بازرگانی که آن هم به درستی انجام نمی شود، مانع از آن شده تا سینمای ایران بتواند سهمی از بازارهای جهانی را از آن خود کند. اما ورود فیلم های ایرانی به بازارهای بین المللی به عنوان پرچمدار فرهنگ و هنر می تواند هویت ملی کشور را بازنمایی کرده و به حفظ اعتبار کشور در عرصه دیپلماسی عمومی کمک کند. همچنین، کارکرد تجاری سینما به شرط تکمیل شدن چرخه صنعتی آن، منبع مهمی برای رشد صادرات غیرنفتی و کمک به استقلال اقتصاد کشور از نیاز به ارز حاصل از صادرات نفت خواهد بود.
۲۷.

طراحی مدل شایستگی رهبران صنایع خلاق با استفاده از روش پشتیبان اجماع گسسته و مدل سازی ساختاری تفسیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شایستگی صنایع خلاق مطالعه نظام مند ادبیات موضوع روش پشتیبان اجماع گسسته مدل سازی ساختاری تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۴۸۴
هدف: همگام با تغییرات رفتار مخاطبان، رشد فناوری های اطلاعات و ارتباطات، جهانی شدن و رفع محدودیت های بازار کسب وکار، صنایع خلاق و سازمان های رسانه ای، باید سریع تر با این تغییرات خود را سازگار کنند و همین تلاش برای سازگاری، این صنایع را پویا کرده است. در همین راستا، تکیه بر دارایی ها و سرمایه های سازمانی، رسیدن به موفقیت را تضمین می کند. از جمله سرمایه های کلیدی صنایع خلاق، شایستگی های رهبران آن است. هدف از اجرای این پژوهش، طراحی مدل شایستگی رهبران صنایع خلاق است. این مدل برای انتخاب و استخدام رهبران، توسعه و آموزش آنها، شناسایی استعدادهای سازمان های خلاق، ارتقا و انتصاب آنها کاربرد دارد. روش: در این مقاله، با بهره گیری از دو رویکرد کیفی و کمّی و در دو مرحله اصلی، ابتدا شایستگی ها شناسایی شدند، سپس مدل سازی مفهومی شایستگی رهبران صنایع خلاق انجام شد. برای شناخت شایستگی ها، از روش مطالعه نظام مند ادبیات موضوع استفاده شد. در ادامه، به کمک روش پشتیبان اجماع گسسته، این شایستگی ها غربال شدند. در انتها نیز به کمک مدل سازی ساختاری تفسیری، مدل مفهومی شایستگی ها به دست آمد. یافته ها: در گام اول، برای شناخت شایستگی ها و با روش مطالعه نظام مند ادبیات موضوع، 50 شایستگی شناسایی شد. در گام بعد و به کمک روش پشتیبان اجماع گسسته، این شایستگی ها غربال شده و به 38 معیار کاهش یافتند. در ادامه و با کمک مدل سازی ساختاری تفسیری، مدل سازی مفهومی 16 شایستگی انجام شده است. نتیجه گیری: مدل مفهومی شایستگی در 4 سطح طراحی شده است. به بیان دیگر، طبق این مدل، رهبران صنایع خلاق باید دارای چهار نوع شایستگی پایه ای، رفتاری، فنی و تعالی بخش باشند.
۲۸.

طراحی مدل مفهومی گردشگری خلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: گردشگری خلاق چشم انداز خلاق اکوسیستم گردشگری خلاق صنایع خلاق طبقه خلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۵ تعداد دانلود : ۲۲۶
تغییرات بنیادین در سمت تقاضا و عرضه گردشگری، همچنین ایجاد پارادایم های اقتصاد تجربه و اقتصاد دانش بنیان در فضای کلان توسعه اقتصادی، گردشگری را به سمت و سوی خلاقیت پیش برده است، بطوری که صاحب نظران را به این باور رسانده است که پایداری گردشگری در گردشگری خلاق است. در این پژوهش با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای، مفهوم و ابعاد گوناگون گردشگری خلاق در قالب مدلی نوین تبیین شده و با تکنیک دلفی دو مرحله ای، اجماع خبرگان در خصوص مدل، صورت گرفته است. گردشگری خلاق هم می تواند در طیفی دیده شود که یک سر آن عرضه محوری و سر دیگر طیف تقاضامحوری باشد و هم می تواند در گستره ای قرار گیرد که در دو سر آن، مقصدمحوری و فعالیت محوری جای گرفته است. بدیهی است که هر کدام از این رویکردها ویژگی ها و شاخص های خاص خود را دارند. پژوهش حاضر، با تلاقی دادن دو طیف یاد شده، مدل مفهومی جدیدی برای گردشگری خلاق طراحی کرده است. در این مدل چهارخانه ا ی، اکوسیستم گردشگری خلاق، چشم انداز خلاق، صنایع خلاق و طبقه (گردشگر) خلاق، معرفی شده است که می تواند ابعاد مختلف گردشگری خلاق را توصیف نماید. پس از طراحی مدل، به منظور اعتبارسنجی آن، پژوهش های انجام شده مجددا تحلیل شده و نشان داده شده است که وجه غالب آن پژوهش در کدام خانه مدل جای می گیرد.
۲۹.

بازآفرینی مبتنی بر فرهنگ از طریق توسعه صنایع خلاق و تبیین محله های فرهنگی در بافت های تاریخی شهر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بازآفرینی شهری صنایع خلاق سیاست های فرهنگی اقتصاد خلاق محله فرهنگی لاله زار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۱۵۰
از ویژگی های جدایی ناپذیر تحول در شهرها، ارزش اقتصادی و نمادینی است که صنایع فرهنگی آنها را به ارمغان آورده است. شهر و خصوصاً مراکز تاریخی آن، به نوبه خود، همچون مجموعه ای از منابع فرهنگی عمل می کنند که عرصه های خلاقانه ای برای تولید و مصرف فرهنگی، زمینه های رقابت با هریک از دیگری، افزایش جذابیت شهر در سرمایه گذاری بالقوه و بهبود تعامل با جوامع محلی و ایجاد مکان خاطره انگیز را فراهم می کند. علاوه بر اینها، توانایی این بخش در رشد شهر می تواند شاخص مهمی در ظرفیت های نوآورانه بخش های دیگر شهر و اقتصاد گسترده آن در سطح منطقه ای و ملی باشد. محله های فرهنگی مبتنی بر نوآوری، انعطاف پذیری، ایده پروری و تغییرپذیری درعین حفاظت ارزش های تاریخی متداوم می توانند راهنما و شاخصی مفید برای مجموعه ای از تحولات گسترده و مؤثر بر اقتصاد محله و شهر و توسعه صنایع خلاق را فراهم کنند. ازاین رو، توسعه صنایع خلاق ازطریق راهکار ایجاد مناطق خلاق و فرهنگی به عنوان کلیدی برای توسعه منطقه و تغییر چشم انداز محله های تاریخی، مهم ترین ضرورت این مقاله است. هدف از مقاله حاضر، تبیین راهکاری در راستای توسعه اقتصاد خلاق در بافت های تاریخی با تأکید بر بن مایه های فرهنگی و تاریخی و همچنین تبیین راهبردی خلاقیت مدار، برای نیل به تکوین نظام یکپارچه بازآفرینی شهری و کسب هویتی جدید و ارتقای تصویر شهر در عرصه های رقابت بوده؛ که با روشی کیفی و شیوه ای توصیفی و تحلیلی مبتنی بر مرور اسناد و مدارک و تبیین در نمونه موردی به آن پرداخته شده است. درنهایت مقاله، محرک های تبیین محله فرهنگی درون بافت های تاریخی را در نمونه مورد مطالعه، لاله زار، پیشنهاد می دهد.
۳۰.

شناسایی ویژگی های نظام بازاریابی محتوای زنانه در صنایع خلاق(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: صنایع خلاق بازاریابی محتوا اشتغال بانوان شبکه های اجتماعی اینستاگرام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۱۴۷
هدف: اشتغال زایی برای بانوان با استفاده از قابلیت های موجود در شبکه های اجتماعی، راه حلی برای جوامعی است که سرانه اشتغال کمی برای بانوان دارند. با توجه به شیوه های بازاریابی در شبکه های اجتماعی، فارغ از برخی محدودیت های دنیای واقعی جامعه ایران، شرایطی برای مشارکت بانوان در حوزه هایی از صنایع خلاق (تولید محتوا به منظور بازاریابی در شبکه های اجتماعی)، فراهم شده است. با توسعه شبکه های اجتماعی (به ویژه اینستاگرام) در ایران، صفحه های متنوعی با هدف بازاریابی و درآمدزایی در حوزه نیازهای بانوان (آرایش و لوازم آن، فرزندداری، ورزش و تناسب اندام و...) به وجود آمده است. هدف از این پژوهش شناسایی نظام بازاریابی با استفاده از محتوای زنانه در شبکه های اجتماعی، به ویژه اینستاگرام بوده است. روش: این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون اجرا شده است. در این تحقیق 30 نمونه از فایل های صوتی و تصویری از سه صفحه موفق در اینستاگرام انتخاب و پیاده سازی شده و با استفاده از روش تحلیل مضمون طی چند مرحله کدگذاری، تحلیل شدند. یافته ها: با تمرکز بر مفاهیمی چون صنایع خلاق، بازاریابی خلاق و بازاریابی محتوا، عناصر ویژه این حوزه در زمینه بازاریابی محتوای زنانه در شبکه اجتماعی اینستاگرام ایران شناسایی شد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد تم هایی همچون ارتباط دوسویه، صمیمیت، ایجاد هم ذات پنداری، استفاده از اعضای خانواده در تولید محتوا، شفافیت در توصیف نظام پخش محصولات، هویت دهی به سایر اعضای گروه و.... از جمله ویژگی های نظام بازاریابی محتوای زنانه در شبکه اجتماعی اینستاگرام است.
۳۱.

بازآفرینی بافت فرسوده شهری با تاکید براقتصاد خلاق (مطالعه موردی: محله بازار شهر دزفول)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد خلاق بازآفرینی بافت تاریخی بازار دزفول صنایع دستی صنایع خلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۲ تعداد دانلود : ۱۸۸
هدف کلی از پژوهش حاضر، توسعه اقتصادی است که با ایجاد در نظام مدیریت شهری در کنار دسترسی به خدمات، امکانات و بهره برداری از قابلیت های اجتماعی ساکنان محله مقدور می گردد. این تحقیق با سنجش مؤلفه های محرک اقتصادی خلاق، به اندازه گیری و ارائه راهکارهای پیشنهادی پرداخته است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. جمع آوری داده ها با برداشت های میدانی و توزیع 176 پرسشنامه در میان کسبه محله بازار و ساکنین که به روش طبقه ای سیستماتیک انتخاب شده بودند، گردآوری شده است. نتایج به دست آمده نشان می دهد شاخص هایی که می توان در بازآفرینی محله قدیم بازار دزفول با رویکرد اقتصاد خلاق استفاده کرد عبارت اند از صنایع دستی، صنایع خلاق (صنایع فرهنگی) و صنعت گردشگری. اطلاعات به دست آمده، با استفاده از آزمون های برازش نکویی «خی دو»، «تی تک نمونه ای» و «رتبه بندی فریدمن» تجزیه وتحلیل شده است. درنهایت با استفاده از آزمون مقایسه ای دلفی مدل های راهبرد دهی، راهبردهای مناسب جهت بازآفرینی محله بازار دزفول با رویکرد اقتصاد خلاق پیشنهادشده است.
۳۲.

چیزی میان هنر و تجارت: مطالعه جامعه شناختی جنبش هنرها و صنایع دستی مدرن ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۱۶۲
جایگاه صنایع دستی در طول تاریخ همواره پرمناقشه بوده است. در این رابطه سه دوره را می توان تفکیک کرد: دوره اول، دوره ای است که صنایع دستی به مثابه پسرعموی فقیر هنرهای زیبا، ذیل دوگانه والا/پست طبقه بندی می شود؛ در دوره دوم، همزمان با ظهور جنبش هنرها و صنایع دستی شاهد نزدیکی جایگاه هنرمند و استادکار هستیم؛ و در دوره سوم، ظهور صنایع خلاق را داریم که از سویی با مفهوم خودانجامی(آماتور)، و از سویی دیگر، با بازتولید هژمونی گفتمانی هنرهای والا پیوند خورده است. بسیاری از تألیفات دانشگاهی ظهور این مدل های جدید اقتصاد خلاق را در سایه فرهنگ وب۲ مطالعه کرده اند. در این پژوهش ها آمده است که اتسی (Etsy) به عنوان یک مکان بازار، مرز بین کار حرفه ای و آماتور را از بین برده و بحث کار را پیچیده تر کرده است. پرسشی که در اینجا مطرح می شود این است که در دنیای امروز با حرکت صنایع دستی به سوی «دوره پساحرفه ای»، آیا مفاهیم «آماتور» و «حرفه ای» کاربرد خود را از دست داده اند؟ نقطه عزیمت مقاله حاضر همین جاست و قصد دارد از طریق مطالعه ای کیفی اکتشافی به این پرسش پاسخ داده و به جایگاه صنایع دستی مدرن در ایران بپردازد. بدین منظور، دو تیپ سازنده، از یکدیگر تفکیک شده اند:حرفه ای ها و آماتورها. هر تیپ ویژگی های منحصر به فرد خود را دارد. حرفه ای ها فارغ التحصیلان رشته های هنری هستند که کنش خود را در قالب مفاهیم خاص میدان هنرهای والا توصیف می کنند. اینها اصل هومولوژی را برای کارآفرینی هنری به کار می گیرند. در مقابل آماتورها خودآموختگان هنری قرار می گیرند. آنها در پی یک شانس، سرگرمی شان به کسب وکار تبدیل شده و قدرت پیوند با غریبه ها را جایگزین قدرت پیوندهای ضعیف کرده اند. فقدان اصل هومولوژی در بین آماتورها مانع کارآفرینی آنها نشده است.
۳۳.

تببین سطوح خلاقیت در نظام شهری کلان شهر تهران

کلیدواژه‌ها: شهرخلاق صنایع خلاق مشارکت تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۶ تعداد دانلود : ۱۲۴
زمینه و هدف: در سال های اخیر مفهوم شهر خلاق به یکی از مباحث پرطرفدار نزد صاحب نظران، محققان و تصمیم سازان بدل شده است، به طوری که  شهرهای بزرگ و کلان شهرهایی تمرکز دارند که بتوانند آستانه ی تقاضای کافی و متنوعی از مردم و فعالیت ها را به وجود آورند. هدف از انجام این پژوهش بررسی وضعیت کلان شهر تهران می باشد، به این منظور که وضع موجود تا چه حد می تواند شهر تهران را به عنوان شهری خلاق با توجه به عوامل و ویژگی های عنوان شده، معرفی کند. در همین راستا پرسش نامه ای براساس مبانی نظری و پیشینه پژوهش در 6 شاخص (سرزندگی شهری، مشارکت، تکنولوژی ارتباطی، کارآیی و اثر بخشی، تنوع شهری و صنایع خلاق)  طراحی گردید. روش بررسی:  با توجه به اینکه جمعیت شهر تهران در سال 1395 برابر با 8679936 نفر است. طبق  فرمول کوکران تعداد پرسش نامه توزیع شده برابر با 403 عدد می باشد. در تجزیه و تحلیل داده ها از روش های اماری آزمون t، آزمون فیشر، میانگین رتبه، رگرسیون و همبستگی چند متغیره استفاده شده است. یافته ها و نتیجه گیری:     بیشترین مقدار t متعلق به تکنولوژی ارتباطی می باشد که مقدار آن برابر033/11می باشد.  کمترین مقدار هم متعلق به صنایع خلاق امور با 780/2- می باشد که بیانگر نامطلوب بودن وضعیت این گویه می باشد. در تمامی شاخص های به جزء صنایع خلاق مقدار t بیشتر از صفر و مثبت است. نتایج پژوهش نشان می دهد از میان شاخص های بررسی شده، شاخص صنایع خلاق با مقدار بتای313/0 بیشترین نقش و قدرت تبیین را در پیش بینی تحقق شهر خلاق در محدوده مورد مطالعه داشته است. همچنین با توجه به آزمون های آماری مناطق 22، 6 و 2، 1، 21 در رتبه های اول و دوم سطوح خلاقیت در شهر تهران قرار گرفته اند.
۳۴.

برندسازی در صنایع خلاق (مورد مطالعه: صنعت مد لباس ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: صنایع خلاق صنعت مد لباس برندسازی هویت برند نظریه داده بنیاد چندگانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۵۱
هدف: مد لباس محصولی از صنایع خلاق است و از فرهنگ منطقه ریشه می گیرد. در ایران با توجه به سابقه زیاد نساجی و تولید لباس، محدود برندهایی از صنعت مد لباس توانسته اند در بازارهای داخلی بین المللی به برندی قوی تبدیل شوند. غالب محصولات مد لباس ایران از طریق مبادی رسمی و غیرسمی وارد کشور می شود. علی رغم کیفیت عالی لباس های داخلی، تولیدکنندگان تمایل دارند که تحت نام های تجاری خارجی محصولات خود را معرفی و به بازار عرضه کنند که گویای نبود برندهای قدرتمند داخلی در این صنعت است. هدف پژوهش حاضر، ارائه مدلی منسجم در زمینه برندسازی مدل لباس کشور است و به این سؤال ها پاسخ می دهد: چالش های برندسازی مد لباس در داخل ایران چیست؟ فرایند برندسازی در مد لباس کشور دارای چه مراحل و نکاتی است و چه تمایزی با سایر صنایع دارد؟ روش: پژوهش حاضر از طریق روش تئوری داده بنیاد چندگانه و با استفاده از ادبیات و تئوری های موجود و همچنین مصاحبه های نیمه ساختاریافته با متخصصان و کارشناسان این صنعت، مدلی منسجم در زمینه برندسازی مدل لباس کشور ارائه کرده است. روش نمونه گیری قضاوتی بوده و مصاحبه ها تا زمان اشباع نظری ادامه یافته است. یافته ها: داده های به دست آمده از نرم افزار مکس کیودا تحلیل و به استخراج 744 کد، 255 مفهوم و 10 مقوله منجر شد. برندسازی در محصولات مد لباس، شامل سه مرحله کلان پیش برندسازی، برندسازی و پس برندسازی است که در قالب هشت گام طرح ریزی شده است: الزامات برندسازی؛ فرصت های برندسازی؛ چالش های برندسازی؛ هویت برند؛ جایگاه یابی برند؛ اعمال ابزارها و آمیخته های بازاریابی متناسب؛ ارزیابی برند؛ رشد، توسعه و جایگاه یابی مجدد. دو مقوله باقی مانده نیز در خصوص تفاوت برندسازی مد لباس لوکس و انبوه و ترتیب مراحل برندسازی هستند. نتیجه گیری: برندسازی در حوزه مد لباس با توجه به ماهیت طراح محور بودن و خلاق بودن با برندسازی سایر صنایع، تفاوت اساسی دارد. از سوی دیگر، مقررات و محدودیت های قانونی در این حوزه، فضای برندسازی صنعت مد لباس را متفاوت تر از سایر صنایع می کند.
۳۵.

بازتعریف صنایع دستی معاصر ایران با رویکرد آینده پژوهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: صنایع دستی معاصر صنایع خلاق آینده پژوهی توسعه پایدار کارآفرینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۲۷۱
  از ابتدای شکل گیری تمدن بشری، صنایع دستی به عنوان حیاتی ترین امکان برای حفظ و تداوم شرایط زیستِ بشر در خدمت انسان بوده و تا به امروز نیز حضور آن به عنوان امکانی برای تبیین هویت و معرفی فرهنگ غنی تمامی تمدن ها حائز اهمیت است. صنایع دستی همچنین در هر دورانی به فراخور تغییر شرایط زیست و نیاز جامعه، رویکردی جدید یافته و به نیازهای مادی و معنوی مخاطب، پاسخی متناسب می دهد. مجموع این ویژگی ها باعث می شود تا این مفهوم، نمونه ای کارآمد و مؤثر در زمینه صنایع خلاق و فرهنگی باشد. از سوی دیگر تنوع فنی و گستردگی اقلیمی آن تعاریفِ متعدد (و گاه مبهمی) برای صنایع دستی ارائه داده است. در این میان و با توجه به مفاهیم و مؤلفه های آینده پژوهی، به نظر می رسد هیچ یک از این تعاریف به ویژگیِ روزآمد بودن این هنر- صنعت(جنبه معاصر بودن) و تأثیر آن در ایجاد توسعه پایدار نپرداخته اند. لذا در این پژوهش بنیادی با رویکرد آینده پژوهیِ اکتشافی، تلاش می شود تا با مرور پیشران های مفهومی جهت نیل به توسعه پایدار، تعریفی علمی، نوین و راهبردی با هدف حفظ جایگاه صنایع دستی معاصر ارائه شود. در این مسیر، گردآوری داده ها، بر اساس مطالعات اسنادی و منابع کتابخانه ای در کنارِ روش میدانی (دلفی کلاسیک) است. نتیجه این پژوهش مبین آن است که وجه تمایز صنایع دستی معاصر با تعاریف سنتی، در ارتباط معنادار آن با صنایع خلاق است. در دنیایی که سرعت گذر زمان به حدی است که ارزش آن درک نمی شود، در اختیار گرفتن و خلق زمان، موهبتی است که با طراحی سناریوهایی آینده نگرانه، صنایع دستی معاصر را به راهکاری برای توسعه فرهنگی و اقتصادی بدل می کند. به این منظور می توان صنایع دستی معاصر را برای نسل امروز و مخاطبان فردا این گونه تعریف کرد: صنایع دستی پاسخی برخاسته از نیاز جامعه است که با ترکیبِ اخلاق و مهارتِ ناشی از تجربه، به تجلی شخصیتِ هر بوم می انجامد.  
۳۶.

مؤلفه های خلاقیت در صنایع خلاق (مطالعه موردی گروه کامکارها)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خلاقیت صنایع خلاق کامکارها موسیقی موسیقی ایرانی موسیقی کردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۱۴۶
طی چند دهه گذشته، صنایع خلاق به بخش مهمی از اقتصاد جهانی تبدیل شده اند. صنایع خلاق و به ویژه صنعت موسیقی را می توان به عنوان بهره برداری تجاری از دانش هنری در نظر گرفت. صنایع موسیقی به عنوان بخشی از صنایع خلاق، نمونه ای آشکار از تغییرات اجتماعی-اقتصادی معاصر هستند که از صنایع تولیدی به سمت کسب وکارهای مبتنی بر دانش و خلاقیت حرکت می کنند. هدف اصلی پژوهش حاضر واکاوی مؤلفه های خلاقیت در صنایع خلاق با تأکید بر گروه کامکارهاست. در این راستا داده های پژوهش از ترکیبی از روش های مطالعه اسنادی و تحلیل تماتیک گردآوری شده اند. نتایج پژوهش حاضر مؤید ده مؤلفه اصلی در فعالیت های گروه کامکارها در راستای ترویج صنایع خلاق هستند که عبارت اند از: برقراری ارتباط دوجانبه بین موسیقی کردی و موسیقی ایرانی، ترویج و ارتقا سازهای محلی و ایرانی، استفاده از زبان های کردی و فارسی در آهنگ ها، شیوه انتخاب پوشش در اجراها، عضویت زنان در گروه، هم راستا بودن عضویت گروهی و خلاقیت فردی، همکاری با سایر گروه ها و خواننده ها، آموزش موسیقی، برگزاری کنسرت در مناطق مختلف و ارتقای وجه اجتماعی گروه با انجام کارهای عام المنفعه. نتایج پژوهش حاضر مؤید این نکته هستند که در فعالیت کامکارها تعامل دائمی بین امر کلی و امر جزئی مشاهده می شود. امر کلی در اینجا موسیقی ملی ایرانی و امر جزئی موسیقی محلی کردی است. کامکارها با ترکیب این دو سبک موسیقایی توانسته اند پایه گذار سبکی نوین باشند که مؤلفه های هر دو سبک موسیقایی را داشته باشد.
۳۷.

الگوی بین المللی شدن فیلم و سینمای ایران درجهت کسب سهم از بازارهای منطقه ای و بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: صنعت فیلم و محصولات تصویری دیپلماسی سینمایی تجارت و بازاریابی بین المللی فیلم کسب سهم از بازار فیلم رسانه سینما صنایع خلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۱۳۴
آنچه باعث رشد نامتوازن سینما در کشور ما شده است، غفلت از وجوه مختلف این هنر/صنعت در چهاردهه اخیر بوده است. از مهمترین مصادیق این رشد نامتوازن را می توان عدم تناسب میان حجم قابل توجه جوایز کسب شده توسط سینماگران ایران و سهم اندک سینمای ایران از بازار جهانی سینما دانست. در این پژوهش تلاش شده، علل و زمینه های این عدم تناسب بر مبنای تجزیه و تحلیل مبتنی بر روش نظریه پردازی داده بنیاد و با ابتنا به گفتگوهای روشمند با بیش از 23 صاحب نظر طی دو سال واکاوی شود. تحلیل یافته های مبتنی بر اسناد و پژوهش های پیشین و مصاحبه های اشاره شده نشان می دهد رشد نامتوازن بین المللی سینمای ایران حاصل نگرش نامتوازن سیاست گذاران و سینماگران سینمای ایران در دهه های اخیر بوده است. در حالی که می توان با توجه یکسان به محتوای هدفمند و انتخاب آگاهانه مخاطب و بازار، این نقیصه را برطرف کرده و به توسعه و توفیقی پایدار و بهره مند از بازارهای متنوع رسید. این رویکرد را می توان رویکرد جامع به صنعت سینما دانست که علاوه بر تضمین وجوه اقتصادی و تجاری سینما موجب می شود این رسانه نقش دیگر خود را که پیشبرد دیپلماسی سینمایی است نیز به درستی ایفا کند.
۳۸.

ارائه ی الگوی توسعه ی کارکنان مبتنی بر رویکرد شناختی در صنایع خلّاق فرهنگی (مورد مطالعه: سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۴۲
علوم شناختی می تواند ساز و کارهایی را ایجاد کند که روند توسعه منابع انسانی تسهیل و تسریع شود. در این بین، صنایع خلّاق فرهنگی با توجه به نقش و جایگاه آن می تواند نقش بسزایی در توسعه ی اقتصادی و فرهنگی کشور داشته باشد که سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان طلایه دار حرکت فرهنگی کشور می تواند بر اساس تقویت و توانمندسازی کارکنان نسبت به افزایش صنایع خلّاق فرهنگی اقدام نماید. به همین منظور، مقاله حاضر با هدف ارائه ی الگوی شناختی توسعه ی کارکنان صنایع خلّاق فرهنگی در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. از لحاظ رویکرد پژوهش، روش کیفی به طور ویژه روش تحلیل مضمون بکار برده شده است. ابتدا محقق نسبت به تهیه پروتکل مصاحبه بر اساس ابعاد و مؤلفه های به دست آمده از مبانی نظری و پیشینه ی تحقیق اقدام نمود و سپس محقق از طریق روش تحلیل مضمون، نسبت به مصاحبه با 20 نفر از خبرگان حوزه ی منابع انسانی در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران اقدام نمود و با کاربرد مراحل تحلیل مضمون، الگوی مفهومی در پنج لایه ی مفهومی، مقوله ای و کدها به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که با توجه به مصاحبه های به عمل آمده و انجام فرآیند تحلیل مضمون ابعاد شامل 1-توسعه ی روحی – روانی کارکنان، 2-توسعه ی رفتاری کارکنان، 3-توسعه ی مهارتی کارکنان، 4-توسعه ی تحلیلی کارکنان و 5-توسعه ی حمایتی کارکنان می باشد که در قالب یک الگوی شبکه ای ارائه گردید.
۳۹.

طراحی مدل عوامل مؤثر برصنایع فرهنگی خلاق در ایران

تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۳۹
هدف:   هدف از انجام پژوهش حاضر،طراحی مدل  عوامل مؤثر برصنایع فرهنگی خلاق در ایران بود. روش شناسی پژوهش:   روش پژوهش آمیخته (کمی-کیفی) است و از نظر هدف کاربردی بود. جامعه آماری این پژوهش شامل خبرگان و اساتید بود در بخش دلفی جهت شناسایی از108 نفر خبره  با روش های نمونه گیری هدفمند-قضاوتی استفاده شد و در بخش مدل سازی کارشناسان وزارت میراث فرهنگی،گردشگری و صنایع دستی که  حدوداً 10000نفر  بود. با توجه به جدول کرجسی و مورگان، حجم نمونه برابر با 384 نفر  با روش  طبقه ای ساده  انتخاب شدند . از پرسشنامه دلفی جهت شناسایی عوامل و پرسشنامه محقق ساخته جهت مدل سازی استفاده شده است که هر دو پرسشنامه روایی آن تأیید شده و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ اندازه گیری شد و این مقدار  بالای70/0 بود. یافته ها :   جهت شناسایی عوامل تأثیرگذار از آزمون شناسایی به روش دلفی استفاده شد که  طی دو مرحله عمل غربال گیری صورت گرفته و در نهایت خبرگان از معیارهای شناسایی شده در پیشینه تحقیق در تعداد 6 معیار و 16 زیرمعیار تأثیرگذار بر صنایع فرهنگی خلاق، در تعداد 7 معیار اصلی و 17 زیرمعیار به اجماع نظر رسیدند همچنین نتایج تحلیل عاملی اکتشافی نتایج را تأیید کرده است، سپس با کمک اطلاعات به دست آمده از پرسشنامه ای که در اختیار خبرگان قرار گرفته است و با معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل مدل سازی شده است و این عوامل رتبه بندی شد و میزان اهمیت هر کدام از معیارها از اول تا سوم به ترتیب اهمیت عبارتند از: سرمایه های ساختاری و انسانی، زیرساخت های مورد نیاز، حمایت های دولت. اصالت/ارزش افزوده علمی: صنایع فرهنگی خلاق، با تولید نیازهای جدید، نه تنها می توانند باعث تولید مصرف کنندگان فرهنگی جدید در جامعه باشند بلکه همچنان با تشدید مصارف فرهنگی می توانند انباشت فرهنگی را که نیازمند ارتقای سرمایه فرهنگی در جامعه است را موجب شوند.لذا طراحی مدل  عوامل مؤثر برصنایع فرهنگی خلاق به تولید مخاطبین جدید ارزشی نائل آیند و به درستی با بهره گیری از دانش و تکنولوژی و به صورت هدفمند در راستای تولید محصولات و خدمات فرهنگی اقدام نمایند.  
۴۰.

تحلیل اهمیت- عملکرد از منظر عوامل کلیدی موفقیت در "صنایع خلاق"(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۲۴
نوآوری و خلاقیت واژگانی هستند که به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند و مفهوم اقتصاد خلاق هم در اسناد خط مشی و سیاست های کلان کشورهای اروپایی از جمله سیاست های اتحادیه اروپا، برنامه عمران ملل متحد و دیگر اسناد سازمان های بین المللی به وضوح قابل مشاهده است. از سویی مفاهیم صنایع فرهنگی، صنایع خلاق و اقتصاد خلاق، تاکنون در ایران مورد توجه تعداد اندکی از اندیشمندان و پژوهشگران بوده است. در عین حال، توجه دیگر کشورها به این مفاهیم و درک پیامدهای آن منجر به تحولات عمیق در تفکر و نوع نگرش سیاست گذاران کلان فرهنگی و اقتصادی شده است. هدف این مقاله ایجاد درکی بهتر و عمیق تر از مفهوم صنایع فرهنگی و صنایع خلاق به عنوان زیربنای اقتصاد خلاق از دیدگاه عوامل کلیدی موفقیتِ این صنایع است. این پژوهش بر مبنای نظرات 40 نفر از خبرگان حوزه صنایع خلاق که بر اساس معیارهای تخصص و سابقه فعالیت آنها انتخاب شده اند انجام گرفته و در آن با بکارگیری تکنیک تحلیل اهمیت-عملکرد به بررسی عوامل کلیدی موفقیت در صنایع خلاق کشور پرداخته شده است. نتایج پژوهش هم حاکی از آن است که از نظرگاه خبرگان و فعالان دخیل در این صنعت، هنوز توجه به عوامل کلیدی موفقیت بجز برای عامل سرمایه های فرهنگی در وضعیت مطلوبی قرار ندارد.