ایلیا منزوی

این پژوهش با هدف ارائه الگوی توسعه منابع انسانی در بخش خبر صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر عوامل کلیدی موفقیت انجام شده است. از لحاظ رویکرد پژوهش، در این تحقیق، روش آمیخته اکتشافی به کار رفته است. در مرحله اول، از روش فراترکیب استفاده شد که از جمله روش های کیفی به شمار می رود. در مرحله دوم برای بررسی و اعتباریابی عوامل شناسایی شده و تهیه الگوی نهایی پژوهش، از روش پیمایشی یعنی نظرسنجی از خبرگان در قالب تشکیل گروه های کانونی و استفاده از پرسشنامه استفاده شده است. جامعه آماری اول پژوهش، کلیه اسناد مکتوب مربوط به مدیریت منابع انسانی شامل 40 مقاله و اثر بود که بر مبنای معیارهای معتبر از بین 175 مقاله و اثر، انتخاب و سپس تحلیل شدند. جامعه آماری دوم، شامل خبرگان حوزه مدیریت منابع انسانی بودند که از این میان، در نهایت، 30 نفر تعیین شدند و به دلیل شرایط و محدودیت های مربوط به پاندمی کرونا، از راه دور نسبت به ارائه نظرات و پیشنهادات خود اقدام کردند. با کاربرد مراحل هفتگانه فراترکیب، الگوی مفهومی در شش لایه مفهومی، مقوله ای و کدها به دست آمد. در هر یک از لایه ها، مفاهیم و موضوعاتی گنجانده شدند و در نهایت، 29 مقوله شناسایی شد. نتایج پژوهش نشان داد عوامل کلیدی موفقیت در بُعد همسوسازی راهبردی شامل مشخصه های مدیریتی و سیاست گذاری، در بُعد پیش نیازهای توسعه شامل ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی و در بُعد ابزارهای توسعه شامل فناوری اطلاعات و فرایندهای سازمانی است.

هدف از انجام این مقاله، شناسایی ابعاد توسعه شناختی دانشجویان مبتنی بر الگوی شناختی به صورت مطالعه کیفی در سطح دانشجویان دانشگاه تهران می باشد. این تحقیق با رویکردی اکتشافی در پی پاسخ به این سؤال اساسی است ابعاد و مؤلفه های توسعه شناختی دانشجویان مبتنی بر الگوی شناختی به صورت مطالعه کیفی در سطح دانشجویان دانشگاه تهران کدام اند؟ بنابراین پس از تبیین مفاهیم پایه و مرور مبانی نظری، گزارش ها و اسناد مرتبط، بررسی و راهنمای مصاحبه تهیه شد، سپس ضمن شناسایی هدفمند 15 نفر از خبرگان دانشگاهی و اجرایی متخصص و مرتبط در دانشگاه تهران، مصاحبه عمیق انجام پذیرفت و در پی آن مفاهیم، ابعاد و مؤلفه های توسعه شناختی از دیدگاه خبرگان با بهره گیری از استراتژی تحلیل مضمون استخراج شد. با انجام تحلیل مضمون، در مجموع 95 کد توصیفی(مضمون پایه) استخراج شد و از تحلیل آن ها 8 کد تفسیری(مضمون سازمان دهنده) به دست آمد و در آخر نیز با بررسی نهایی 2 کد رابطه ای(مضامین فراگیر) حاصل شد.بر اساس یافته های به دست آمده مشخص شد که تقویت احساس شایستگی در بین دانشجویان، ارتقاء سطح مسئولیت پذیری و قدرت اختیار دانشجویان، افزایش سطح تیم محور در بین دانشجویان، ایجاد اعتماد متقابل بین دانشجویان، به کارگیری استعدادهای دانشجویی، توانایی حل مسأله، کمک به سطح معیشت دانشجویان، افزایش سطح ارتباطات اجتماعی بر توسعه شناختی دانشجویان دانشگاه تهران مؤثر است.

علوم شناختی می تواند ساز و کارهایی را ایجاد کند که روند توسعه منابع انسانی تسهیل و تسریع شود. در این بین، صنایع خلّاق فرهنگی با توجه به نقش و جایگاه آن می تواند نقش بسزایی در توسعه ی اقتصادی و فرهنگی کشور داشته باشد که سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان طلایه دار حرکت فرهنگی کشور می تواند بر اساس تقویت و توانمندسازی کارکنان نسبت به افزایش صنایع خلّاق فرهنگی اقدام نماید. به همین منظور، مقاله حاضر با هدف ارائه ی الگوی شناختی توسعه ی کارکنان صنایع خلّاق فرهنگی در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. از لحاظ رویکرد پژوهش، روش کیفی به طور ویژه روش تحلیل مضمون بکار برده شده است. ابتدا محقق نسبت به تهیه پروتکل مصاحبه بر اساس ابعاد و مؤلفه های به دست آمده از مبانی نظری و پیشینه ی تحقیق اقدام نمود و سپس محقق از طریق روش تحلیل مضمون، نسبت به مصاحبه با 20 نفر از خبرگان حوزه ی منابع انسانی در سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران اقدام نمود و با کاربرد مراحل تحلیل مضمون، الگوی مفهومی در پنج لایه ی مفهومی، مقوله ای و کدها به دست آمد. نتایج تحقیق نشان داد که با توجه به مصاحبه های به عمل آمده و انجام فرآیند تحلیل مضمون ابعاد شامل 1-توسعه ی روحی – روانی کارکنان، 2-توسعه ی رفتاری کارکنان، 3-توسعه ی مهارتی کارکنان، 4-توسعه ی تحلیلی کارکنان و 5-توسعه ی حمایتی کارکنان می باشد که در قالب یک الگوی شبکه ای ارائه گردید.