اشتغال بانوان

 یکی از مسائل اجتماعی حاضر به ویژه در کشورهای اسلامی، مسئله اشتغال و شرایط حضور زنان در جامعه می باشد. مقاله حاضر به روش تحلیل محتوا به دنبال بررسی تجربه تاریخی اشتغال زنان در صدر اسلام می باشد. در ابتدا مشاغل بانوان در صدر اسلاماحصا شده، بدین نتیجه می رسد که دارای طیف گسترده ای از شغل های کاملاً زنانه تا شغل های به ظاهر مردانه هستند. برای تحلیل مشاغل، شاخصه هایی که در مشاغل بانوان می تواند اهمیت داشته باشد، احصا و میزان فراوانی آنها در اشتغال بانوان در صدر اسلام بررسی شد و بر این اساس تحلیل های لازم صورت گرفت. با توجه به تحلیل های به دست آمده از مشاغل بانوان در صدر اسلام می توان گفت هر الگوی مطلوب اشتغال زنان باید ویژگی هایی همچون مدیریت حداکثری وقت بانوان بر حرفه خویش، عدم اختلاط با مردان، تناسب با ویژگی های جسمی و روحی زنان، محدودنکردن بانوان در شغل های به ظاهر مردانه، در نظرگرفتن مصالح جامعه، به رسمیت شناختن حق کسب درآمد بانوان و... را دارا باشد.  بر این اساس می توان به برخی از توصیه های سیاستی اشتغال زنان به شرح ذیل دست یافت: فراهم کردن زمینه اشتغال در کارهای نیمه وقت، پاره وقت یا دورکاری، توسعه آموزش بانوان، حمایت از زنان در بخش دولتی، هدفمندکردن تسهیلات اشتغال بانوان، حمایت از مشاغل خانگی و پیش بینی تمهیداتی برای زنان خانه دار، ایجاد محیط های شغلی زنانه و توسعه شغل های مختص بانوان و محدودکردن مردان در آن مشاغل.

هدف پژوهش حاضر، تعیین شرایط و حدود و ثغور اشتغال مناسب برای مادران ( باتوجه به چالش میان اشتغال بانوان و نقش مادری آن ها) است؛ به گونه ای که از پیامدهای منفی احتمالی آن بر فرزندان خردسال کاسته شود. از آنجا که ایران به ویژه در سال های اخیر با افزایش تعداد زنان تحصیل کرده و گرایش روزافزون و گاه افراط گرایانه آن ها به اشتغال روبه رو است، بنابراین پرداختن به حدود و ثغور اشتغال مناسب برای مادران ضروری به نظر می رسد. روش پژوهش، پژوهش از نوع کیفی کتابخانه ای و روش تحقیق، توصیفی تحلیلی است و برای پاسخگویی به سؤالات پژوهش از دیدگاه های مقام معظم رهبری در حوزه زنان، خانواده و بانوان نخبه استفاده شده است. براساس یافته ها، هشت ضرورت (مقوله) در قالب چهار محور درارتباط با مسئله اشتغال بانوان استخراج شده است: 1 محور توصیه به بانوان (احترام به تفاوت های زن و مرد و افتخار زنان جامعه به زن بودن / اولویت بندی مسئولیت ها توسط بانوان)، 2 محور توصیه به همسران ( مردها) (قدرشناسی و حمایت از زحمات بانوان در خانواده / پرهیز از اجبار کردن زنان به اشتغال و کارهای سنگین)، 3 محور توصیه به فعالان فرهنگی (نگاه معقول و معتدل به اشتغال زنان / اجتناب از تبلیغ افکار فمینیستی) و 4 محور توصیه به نهادهای قانونی و اجرایی (مدیریت و تنظیم مشاغل مناسب بانوان / حمایت های قانونی از مادران شاغل). درنهایت براساس این یافته ها، حدود و ثغور اشتغال مناسب برای مادران تعیین و در این زمینه راهکارهایی نیز مطرح شده است.

هدف: اشتغال زایی برای بانوان با استفاده از قابلیت های موجود در شبکه های اجتماعی، راه حلی برای جوامعی است که سرانه اشتغال کمی برای بانوان دارند. با توجه به شیوه های بازاریابی در شبکه های اجتماعی، فارغ از برخی محدودیت های دنیای واقعی جامعه ایران، شرایطی برای مشارکت بانوان در حوزه هایی از صنایع خلاق (تولید محتوا به منظور بازاریابی در شبکه های اجتماعی)، فراهم شده است. با توسعه شبکه های اجتماعی (به ویژه اینستاگرام) در ایران، صفحه های متنوعی با هدف بازاریابی و درآمدزایی در حوزه نیازهای بانوان (آرایش و لوازم آن، فرزندداری، ورزش و تناسب اندام و...) به وجود آمده است. هدف از این پژوهش شناسایی نظام بازاریابی با استفاده از محتوای زنانه در شبکه های اجتماعی، به ویژه اینستاگرام بوده است. روش: این پژوهش با رویکرد کیفی و روش تحلیل مضمون اجرا شده است. در این تحقیق 30 نمونه از فایل های صوتی و تصویری از سه صفحه موفق در اینستاگرام انتخاب و پیاده سازی شده و با استفاده از روش تحلیل مضمون طی چند مرحله کدگذاری، تحلیل شدند. یافته ها: با تمرکز بر مفاهیمی چون صنایع خلاق، بازاریابی خلاق و بازاریابی محتوا، عناصر ویژه این حوزه در زمینه بازاریابی محتوای زنانه در شبکه اجتماعی اینستاگرام ایران شناسایی شد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد تم هایی همچون ارتباط دوسویه، صمیمیت، ایجاد هم ذات پنداری، استفاده از اعضای خانواده در تولید محتوا، شفافیت در توصیف نظام پخش محصولات، هویت دهی به سایر اعضای گروه و.... از جمله ویژگی های نظام بازاریابی محتوای زنانه در شبکه اجتماعی اینستاگرام است.

مادری به عنوان بخشی از زندگی زنان مرحله ای ارزشمند است که زن را برخوردار از شأنی متفاوت تر از زمانی می کند که وارد چنین مرحله ای نشده است. اشتغال بانوان به عنوان امری رایج که به مثابه ارزش اقتصادی و یک نوع شأن اجتماعی برای زنان جامعه معاصر ارزش یافته است، با شأن مادری آنها در بسیاری از موارد معارض است. مدافعان هرکدام از این طرفین تعارض اخلاقی، استدلال هایی را طرح می کنند. رسیدن به استقلال مالی و برخورداری زن از منزلت اجتماعی، بخشی از استدلال موافقان اشتغال زن در مقابل مادری است. در پاسخ، ضمن ارزیابی استدلال های موافقان اشتغال بانوان، می توان ادله ای به نفع شأن اخلاقی مادر اقامه نمود. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی بیانگر آن است که مادری ضمن آنکه با اقتضائات روحی و جسمی و نیازهای واقعی زن هماهنگ است، نسبت به شئون عارضی دیگر چون اشتغال مقدّم است. از سویی، ورود زنان به مشاغل مختلف و حضور در اجتماع اگر هم سو و هماهنگ با نقش مادری آنان نباشد، باعث لطمه های بسیاری به مادران و فرزندانشان خواهد شد.

هدف: شواهد آماری در ایران بیانگر آن است که وضعیت بیکاری دانش آموختگان دانشگاهی بدتر از سایر مقاطع می باشد و در این میان وضعیت بیکاری زنان نسبت به مردان بالاتر است.  بنابراین، این پژوهش با هدف بررسی راهکارهای اشتغال بانوان دانش آموخته در سه بخش خدمات، صنعت و کشاورزی و ارائه مشاغل مناسب در این بخشها در استان همدان انجام شد. روش پژوهش: در پژوهش حاضر از راهبرد پژوهش کیفی و نظریه زمینه ای استفاده شده همچنین ابزار جمع آوری اطلاعات مصاحبه بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل چهار گروه بودند: دانش آموختگان، کارفرمایان، کارشناسان و استادان دانشگاه. روش نمونه گیری به صورت هدفمند بود که با شیوه گلوله برفی به اجرا درآمد. پس از جمع آوری داده ها؛ تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل محتوای مصاحبه ها در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی انجام شد. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان داد که بانوان دانش آموخته استان همدان برای احراز مشاغل موجود در کنار کسب مهارت های اجتماعی، ارتباطی، فردی، و  تخصصی نیازمند اصلاح رویکرد موجود دانشگاه ها به سمت مهارت آموزی می باشد. همچنین اصلاح فرهنگ جامعه نسبت به اشتغال زنان، حمایت های ویژه از بانوان (حمایت های دولتی، قانونی، خانوادگی، تسهیلاتی و بانکی) تسریع بخش و تسهیل کننده شرایط ورود بانوان به بازار کار می باشند. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده از جمله مشاغل مناسب برای بانوان دانش آموخته می توان مشاغل زیر را پیشنهاد کرد: خدمات آموزشی و تحقیقاتی، خدمات الکترونیکی و کامپیوتری، خدمات تبلیغاتی و بازاریابی، صنایع دستی صنایع کوچک مثل فرش و سفال،  صنایع نساجی و پوشاک، صنایع بسته بندی، کشت گیاهان دارویی، تاسیس گلخانه، فراوری و تهیه محصولات جانبی کشاورزی و دامی.