مطالب مرتبط با کلیدواژه

اقتصاد


۴۰۱.

نگرش ابعاد حقوقی اقتصاد جامعه

کلیدواژه‌ها: حقوق اقتصاد نگرش اقتصادی یکسان سازی مقررات حقوقی تجارت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۱۰۶
حقوق همواره درکنار اقتصاد بوده و در اصل هم عرض با اقتصاد به حیات خود در زندگی بشر ادامه داده است. بسیاری از مفاهیم حقوقی با نگرش های اقتصادی شکل گرفته است. در همین راستا شاخه ای نوین در علم حقوق تحت عنوان تحلیل اقتصادی حقوق یا نگرش اقتصادی به حقوق ایجاد شده است. حقوق در رابطه با تجارت و اقتصاد هم نقش ایفا می کند. تجارت و اقتصاد گاها در یک مفهوم قرار داده می شوند؛ پس از تاثیر قوانین تجاری بر روی اقتصاد( بالعکس) به سادگی نمی توان گذشت. به طورکلی، امروزه جامعه بین الملل به سوی متحدالشکل کردن مقررات حقوقی با بهره گیری از نگرش اقتصادی می رود. اما نگرش اقتصادی صرف به حقوق با درنظر نگرفتن تاثیرات آن می تواند مشکلاتی را در آینده در پیش رو داشته باشد. در این مقاله درباره رابطه حقوق و اقتصاد، تاثیر نگرش اقتصادی به حقوق، اشاره ای مختصر به اهمیت تجارت و قوانین تجاری در اقتصاد و درآخر نیاز اقتصاد به یکسان سازی مقررات حقوقی در جهت رسیدن به توسعه اقتصادی واقتصاد جهانی بیان کرده است.
۴۰۲.

نگرش ابعاد حقوقی - اقتصاد جامعه

کلیدواژه‌ها: حقوق اقتصاد نگرش اقتصادی یکسان سازی مقررات حقوقی تجارت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۶ تعداد دانلود : ۱۲۵
حقوق همواره درکنار اقتصاد بوده و در اصل هم عرض با اقتصاد به حیات خود در زندگی بشر ادامه داده است.بسیاری از مفاهیم حقوقی با نگرش های اقتصادی شکل گرفته است.در همین راستا شاخه ای نوین در علم حقوق تحت عنوان تحلیل اقتصادی حقوق یا نگرش اقتصادی به حقوق ایجاد شده است.حقوق در رابطه با تجارت و اقتصاد هم نقش ایفا می کند. تجارت و اقتصاد گاها در یک مفهوم قرار داده می شوند؛پس از تاثیر قوانین تجاری بر روی اقتصاد( و بالعکس) به سادگی نمی توان گذشت. به طورکلی، امروزه جامعه بین الملل به سوی متحدالشکل کردن مقررات حقوقی با بهره گیری از نگرش اقتصادی می رود. اما نگرش اقتصادی صرف به حقوق با درنظر نگرفتن تاثیرات آنمی تواند مشکلاتی را در آینده در پیش رو داشته باشد.در این مقاله درباره رابطه حقوق و اقتصاد ،تاثیر نگرش اقتصادی به حقوق،اشاره ای مختصر به اهمیت تجارت و قوانین تجاری در اقتصاد و درآخر نیاز اقتصاد به یکسان سازی مقررات حقوقی در جهت رسیدن به  توسعه اقتصادی واقتصاد جهانی بیان کرده است.
۴۰۳.

ارتباط بزرگداشت شب یلدا و جشن سده با اقتصاد و بقاء زندگی انسان کشاورز

تعداد بازدید : ۲۲۰ تعداد دانلود : ۱۹۱
جشن ها در تقویم ایران باستان از پرتکرارترین مراسم ها هستند که با مطالعه و تحلیل آن ها، می توان به فرهنگ و نوع نگاه مردمان این دوران نسبت به مسایل پی برد. یکی از مسائل مهم در مطالعه جشن های ایرانی، پژوهش در باب دلایل ماندگاری آن ها در طول زمان است و اینکه انسان به چه علت به برگزاری این رسم رغبت داشته و نسبت به آن پایبند بوده است. اقتصاد به عنوان یکی از مهم ترین دغدغه های انسان باستان، مبحثی است که می تواند دلیلی بر بزرگداشت شب یلدا و جشن سده باشد. این پژوهش با هدف تحلیل تأثیر اقتصاد بر جشن های ایرانی به مطالعه دو جشن شب یلدا و سده می پردازد. سوال این پژوهش این است که امر اقتصاد و تلاش برای بقاء در زندگی انسان کشاورز، تا چه حد در بزرگداشت شب یلدا و جشن سده تاثیر داشته است؟ پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت، کاربردی بوده و جمع آوری داده ها با روش گردآوری کتابخانه ای و تحلیل با روش کیفی و رویکرد واقع گرایانه صورت می پذیرد. این پژوهش نشان می دهد که خورشید و آتش نزد ایرانیان باستان مقامی والا داشته و مقدس بوده اند. خورشید جنبه حیات بخشی داشته و باعث باروری گیاهان و زمین شده و آتش نیز سرما و تاریکی را که از اعمال اهریمن هستند، از بین می برد. هم خورشید و هم آتش با اعمال خود به کشاورزی رونق می بخشند و به بقاء زندگی انسان کشاورز مدد می رسانند. پس بزرگداشت هر دو جشن تاثیر مستقیم بر اقتصاد و بقاء زندگی انسان کشاورز دارد.
۴۰۴.

تأثیر عوامل سیاسی اجتماعی بر رکود و انحطاط اقتصادی ایران در دورۀ افغان ها (1135- 1142 ه. ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایران افغان سلسله صفویه عوامل سیاسی اجتماعی اقتصاد رکود و انحطاط

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲ تعداد دانلود : ۱۹۹
سقوط سلسله صفویه در سال 1135ه.ق، ناشی از بحران های اقتصادی، سیاسی، نظامی و ایدئولوژیکی؛ زمینه را برای نیروهای موازی قبیله ای باز کرد؛ یکی از مهم ترین مسائل این دوره تأثیر اوضاع نابسامان سیاسی اجتماعی بر اقتصاد جامعه است. بی ثباتی سیاسی، هرج ومرج، استقرار نظام ملوک الطوایفی در مدت کوتاهِ سروری افغان ها جامعه ایران را درگیر مسائلی کرد و از همه مهم تر اینکه حیات اقتصادی ایران را تحت تأثیر خود قرار داد. سؤال اصلی نوشتار حاضر این است که اقتصاد ایران در دوره افغان ها چگونه از عوامل سیاسی اجتماعی تأثیر پذیرفته و دچار رکود و انحطاط شده است؟ به منظور یافت پاسخ این پرسش با تکیه بر روش توصیفی تبیینی، شرایط اقتصادی و تأثیر عوامل سیاسی اجتماعی بر وضع موجود بررسی شد و چنین به نظر رسید که نبود ثبات و امنیت سیاسی، پیدایش مراکز متعدد قدرت، اخذ مالیات های سنگین، ناامنی راه ها، قتل و غارت و کاهش جمعیت فعال کشور منجر به رکود و انحطاط اقتصادی و توقف تولید و تجارت داخلی و خارجی در دوره افغان ها شده است.
۴۰۵.

مقایسه مصالح آجر (سنتی) و هبلکس (جدید) در میزان مصرف انرژی و اقتصاد

کلیدواژه‌ها: آجر هبلکس انرژی ساختمان پایداری اقتصاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۷۵
صرفه جویی در انرژی های فسیلی و استفاده از منابع پاک انرژی، موجب کاهش هزینه های بهره برداری، حفظ محیط زیست و سلامت انسان می شود. جداره های ساختمان و مصالح به کاررفته در آن، از اصلی ترین منابع هدر رفت انرژی محسوب می شوند. آجر از مصالح ساختمانی است که سابقه مصرف آن به دوران باستان بازمی گردد. علت استفاده از آن، پایداری، ارزان بودن و سرعت بالای ساخت می باشد. در سال های اخیر بنابر دلایلی مانند، افزایش جمعیت و به طبع آن افزایش تراکم ساختمانی، عایق نبودن آجر و نیاز به نیروی انسانی زیاد، استفاده از آن کمتر مورد توجه است و مصالحی همچون هبلکس، که در آن بسیاری از نواقص آجر رفع شده است، کاربرد بیشتری یافته است، اگرچه آجر همچنان کاربرد دارد. باتوجه به اهمیت مبحث انرژی در دهه های اخیر و تأکید مقررات ملی ساختمان بر عایق بودن ساختمان ها و صرفه جویی بناها در مصرف کمتر انرژی، با توجه بر این که هبلکس عایق بسیار مناسبی در برابر حرارت و صوت می باشد و علاوه براین هزینه نهایی استفاده از آن در ساختمان سازی بنابر دلایلی چون، زمان ساخت کمتر و نیاز به نیروی کار کمتر، پایین تر است، در این تحقیق سعی بر این است، این دو مصالح سنتی و جدید، از منظر میزان مصرف انرژی سرمایش و گرمایش و در پی آن مصرف سوخت برق و گاز ساختمان و همین طور میزان صرفه جویی ریالی مصرف برق و گاز، با یکدیگر مقایسه شوند. نتایج این تحقیق با استفاده از نرم افزار دیزاین بیلدر به دست آمده و مدل موردبررسی، مکعبی با ابعاد 10*10*4 در اقلیم مشهد انتخاب شده است. مدل موردبررسی در نرم افزار مدل سازی شده است و سپس میزان بار سرمایش، بار گرمایش و بار کل ساختمان در دو حالت، دیوارهای آجری و دیوار با مصالح هبلکس، استخراج شده و نتایج به صورت درصد عنوان گردیده است. نتایج به دست آمده بیانگر این است که با جایگزین کردن هبلکس با آجر تا 12/55 درصد در میزان مصرف انرژی ساختمان صرفه جویی می گردد. در ادامه باتوجه به بهای برق و گاز مصرفی و میزان صرفه جویی در بار کل ساختمان، مقدار ریالی بهای برق و گاز برای هر دو مدل موردبررسی، برآورد شده است و مشخص شد که با جایگزین کردن هبلکس با آجر، 5/55 درصد در اقتصاد خانوار، بابت پرداخت قبوض برق و گاز، صرفه جویی می گردد.
۴۰۶.

بازتاب استعمار در رمان های سیمین دانشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رمان های دانشور استعمار فرهنگ سیاست اقتصاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۰۹
بررسی موضوع استعمار در رمان های دانشور، رویکرد و راه کارهای وی را برای هویت یابی و شیوه ی مبارزه با استعمار مشخص می کند. هدف در این پژوهش نیز واکاوی این موضوع در رمان های جزیره سرگردانی، ساربان سرگردان و سَووشون با روش تحلیل محتواست. از نظر بسامد، دانشور بیشتر سلطه فرهنگی استعمار را به خصوص در زمینه ی خانواده برجسته کرده است و این که کشورهای استعمارگر از طریق آموزش زبان، هنر و معماری، می کوشند مردم مستعمره را از فرهنگ بومی تهی کنند. در زمینه سیاست، بیشتر به فعالیت های ضد استعماری و وابستگی و دست نشاندگی مسئولان پرداخته است. سلطه اقتصادی استعمار فراوانی کمی در آثار وی دارد و اشاره هایی به غارت منابع ملی و تبدیل شدن کشور، به بازاری برای کالاهای خارجی شده است. از نظر دانشور، فقر و جهل، مهمترین عوامل زمینه ساز استعمار شدن هستند و بازگشت به سنت های اصیل ضمن توجه به ویژگی های مثبت فرهنگ مدرن، مهمترین راه کار برای مبارزه با استعمار است.
۴۰۷.

ارزیابی مؤلفه های مسکن گروه های آسیب پذیر شهری مطالعه موردی کلان شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مسکن گروه های آسیب پذیری اقتصاد تحلیل عاملی تبریز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۴۰
مسکن به عنوان اصلی ترین نیاز تشکیل دهنده یک شهر محسوب می شود. توزیع نابرابر درآمد و ضعف نظام برنامه ریزی به منظور حمایت از گروه های هدف در بخش مسکن در شرایط رشد قیمت زمین و مسکن سیاست های تأمین مسکن مناسب برای گروه های آسیب پذیر را مشکل ساخته است. تجسم کالبدی این امر در شهرها به صورت رشد و توسعه محلات غیررسمی و فقیرنشین و پیدایش نواحی مسکونی جدید در حاشیه شهرها ظهور کرده است. بر این اساس هدف پژوهش شناسایی و تحلیل شاخص های موثر در مسکن گروه های آسیب پذیر می باشد. روش این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نوع توصیفی و پیمایشی می باشد. یافته های تحقیق نشان می دهد شاخص های اجتماعی و اقتصادی تاثیر بسزایی در امر مسکن گروه های کم در آمد دارد. نتایج نشان می دهد، 22 شاخص در عام ل اول با واریانس 37 بارگذاری شده اند. 4 شاخص مرب وط ب ه ش اخص های درصدجمعیت نسبت به کل شهری، بعدخانوار، تعداد نفر در هر اتاق و درصد مهاجرت جمعیتی، می باشند. ب ا توج ه ب ه اینک ه شاخص های گوناگونی در این عامل بارگذاری شده اند، برای نامگذاری به شاخص هایی که دارای عدد بارگذاری بیشتری هستند توجه می کنیم که شاخص اقتصادی، اجتماعی می باشند.
۴۰۸.

آموزش برای توسعه گردشگری پایدار با تأکید بر آموزش مجازی

کلیدواژه‌ها: آموزش مجازی گردشگری توسعه پایدار اقتصاد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۹۸
صنعت گردشگری یکی از مهمترین و پرجاذبه ترین فعالیتها در جهان امروز است که در طول زمان، به یکی از بزرگترین و سریع ترین بخش های اقتصادی در جهان تبدیل شده است و به عنوان موتور توسعه تلقی می شود. یکی از چالش های صنعت گردشگری، کاهش شکاف بین برنامه های آموزشی فعلی گردشگری و نیازهای نیروی کار است زیرا توسعه شدید صنعت گردشگری نیاز به نیروی کار ماهر و واجد شرایط دارد. از آنجا که آموزش ابزاری کلیدی برای دست یابی به پایداری است، برنامه های آموزشی اثربخش می توانند بخشی اساسی از برنامه های پایداری گردشگری را تأمین کنند. بنابراین آموزش گردشگری در آماده سازی بازیگران اصلی خط مقدم برای مقابله با دوره بهبود در بخش گردشگری بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله مروری با استفاده از منابع الکترونیکی و منابع مکتوب ضمن اشاره به اهمیت برنامه های آموزشی در ارتقاء توسعه گردشگری بویژه آموزش مجازی پیشنهاداتی ارائه شده است. واژه های کلیدی: آموزش مجازی، گردشگری، توسعه ی پایدار، اقتصاد
۴۰۹.

درآمدی بر اقتصاد تئاتر در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اقتصاد تئاتر تولید توزیع مصرف

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۱۰
در این مقاله، با نگاهکلی به اقتصاد هنر و با در نظرگرفتن اصول و دیدگاه های اقتصادی و فرهنگی حاکم بر جامعه امروز ایران، رابطه اقتصاد وتولید تئاتر مورد بررسی قرار گرفته است. اگر به تئاتر به عنوان یک محصول فرهنگی بنگریم که از ساز و کارهای مختلف تولید تا اجرا برخوردار است و مانند هر کالای دیگری قابلیت مصرف شدن دارد، بطوری که بخشی از نیازهای انسانی ما را تامین می کند، می باید همانند هر کالای دیگری به توازن میانه هزینه ها ودرآمدهای ناشی از آن توجه کنیم. زیرا تئاتر همچون سایر کالاها تابع سه عنصر اقتصادی تولید، توزیع و مصرف است. در نگرش توسعه ای، تئاتر یک "کالای در خور" محسوب می شود و دولت مایل است که مردم بیش از آنچه در جامعه دیده می شود، مصرف کننده آن باشند. لیکن علیرغم این تمایل، وجود عوامل بازدارنده سهم اندک تئاتر از بودجه های فرهنگی را سبب گردیده است. مقاله حاضر روشن می سازد که با توجه به سیاست های فرهنگی و نظام تولید تئاتر در ایران، وضعیت کنونی تئاتر نامطلوب بوده و سهم تئاتر در سبد مصرف خانواده ایرانی  و نیز سهم تئاتر در برنامه های توسعه و اقتصاد ملی و جایگاه این تولید هنری در عرصه فرهنگ  و هنر به لحاظ کمی و کیفی رو به کاهش است.
۴۱۰.

توسعه و سقوط حکومت پهلوی دوم؛ بررسی برنامه پنجم توسعه اقتصادی با تکیه بر اسناد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۳۷ تعداد دانلود : ۱۷۳
آخرین برنامه مصوب پهلوی دوم، برنامه عمرانی پنجم بود که با کمترین مواد و تبصره (نه ماده و دو تبصره) در سال 1351 ش تصویب شد. برنامه پنجم اولین برنامه ای بود که بعد از مدت کوتاهی از تصویب، به دلیل افزایش قیمت نفت مورد بازنگری قرار گرفت. فصل اول این برنامه اهداف و خطوط اصلی را مشخص کرد و فصول دیگر، به امور اقتصادی، توسعه منطقه ای، محیط زیست انرژی و حمل ونقل پرداخت. در طی اجرای برنامه پنجم، افزایش بهای نفت و به تبع آن افزایش درآمدهای نفتی، نقدینگی زیادی را در اختیار دولت قرار می داد که ساختار اقتصادی را برهم می زد. افزایش نقدینگی موجب افزایش تقاضای داخلی گردید. ناتوانی اقتصاد کشور در پاسخگویی به افزایش تقاضاها که ناشی از ایجاد پول برای دولت بود، بهای محصولات و کالاهای وارداتی را نیز افزایش می داد و اقتصاد کشور را به سوی فرآیند رکود تورمی می کشاند. ازاین رو، هزینه کردن منابع مالی، موجب از دست رفتن منابع می گردید. با توجه به تأثیر این برنامه ها بر روند مدرنیزاسیون نامتناسب با جامعه که می توان آن را یکی از علل وقوع انقلاب اسلامی و پایان سلطنت پهلوی دانست، پژوهش حاضر با رویکرد توصیفی-تحلیلی سعی بر آن دارد به بازخوانی برنامه عمرانی پنجم مبتنی بر اسناد بپردازد.
۴۱۱.

بررسی اثرات ارز دیجیتال بر آینده اقتصاد استان سمنان و ارتباط آن با امنیت عمومی

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۰۴ تعداد دانلود : ۱۳۳
ورود هر نوع فنآوری به هر جامعه ای نیازمند واکاوی، بررسی مزایا و معایب، مشکلات احتمالی پذیرش یا رد آن و در نهایت برنامه ریزی و اتخاذ تصمیمات کلان کشوری است. ارزهای دیجیتال، ازجمله فنآوری های همه گیری در سطح جهانی هستند که به عنوان واسطی برای تبادل سریع و امن پول و ارز تبدیل شده است. استان سمنان به واسطه موقعیت جغرافیایی و نیروی انسانی خود متأثر از این حوزه فنآوری می باشد. به همین دلیل باید مزایا و معایب این فنآوری در استان شناسایی و در نهایت راه حل هایی برای حل مسائل موجود پیشنهاد شود. در این پژوهش با استفاده از تکنیک تاپسیس به بررسی اثرات مثبت و منفی ارزهای دیجیتال بر اقتصاد و امنیت عمومی استان می پردازیم. براساس یافته های حاصل از مصاحبه، مطالعات کتابخانه، اخبار، مجلات و مقاله ها، از جمله مهمترین معایب ارزهای دیجیتال در حوزه اقتصادی می توان به وابستگی به تعداد ماینر، امکان سو استفاده از کارگاه های نیمه تعطیل، تسهیل در جرائم مالی و تأمین مالی تروریسم اشاره کرد. در حوزه امنیت عمومی نیز، افزایش روحیه ریسک پذیری کاذب، افزایش فشارهای روحی روانی، مشکلات امنیتی ناشی از کلاهبرداری های اینترنتی و همچنین آلودگی هوا از جمله این موارد می باشد. در مقابل از مزایای ارزهای دیجیتال می توان به سرعت بالای تراکنش، ورود ارز، دور زدن تحریم ها، افزایش نشاط اجتماعی، کاهش تورم و افزایش درامدهای استان اشاره نمود. در کل بهترین پیشنهاد در مورد فنآوری ارزهای دیجیتال، قانون گذاری نظام مند پیش از وقوع بحران های مالی و اجتماعی است. در صورت تأخیر در پذیرش یا رد این فنآوری، صدمات جبران ناپذیری بر پیکره جامعه وارد خواهد آمد.
۴۱۲.

جامعه شناسیِ تحت امپریالیسم علمی؛ امپریالیسم علمی روانشناسی و اقتصاد در جامعه شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۳۲
تعامل میان اصناف معرفت می تواند دستاوردهای نیکویی برای جامعه بشری داشته باشد. رویکردهای چندرشته ای و  میان رشته ای نیز این ظرفیت را دارند تا ما را، هر چند به اندازه چند گام، به چیستی جهان واقعی نزدیک تر کنند. با این حال، همیشه اوضاع بر این منوال نیست! گاهی صنفی از اصناف معرفت سودای فراتر رفتن از قلمروی خود و تسلط بر سایر اصناف معرفت را دارد و این همان امپریالیسم علمی یک شاخه از دانش بر سایر شاخه ها است. در این مقاله می کوشم چنین تعامل استعماری را در باب سلطه مکتب نامینالیسم بر جامعه شناسی در قالب استیلای روانشناسی و اقتصاد نشان دهم. روش های تحقیق به کار رفته در این مقاله از دو نوع کتابخانه ای و تحلیل مبانی است. یافته نشان می دهد هستی شناسی اجتماعی نامینالیستی می تواند منجر به انزوا و کم رنگ شدن امر اجتماعی و فربه شدن گفتمان فردمحور شود. به ویژه، این واقعیت که دو علم روانشناسی و اقتصاد در این امر پیشگام شده اند. به این شیوه که هستی شناسی فردمحور آن ها بر هستی شناسی جمع گرای جامعه شناسی تسلط یافته و این نوع از هستی شناسی در تحلیل موضوعات اجتماعی نیز سلطه فزاینده ای یافته است. این شرایط سبب شده تا در تحلیل رویدادهای اجتماعی، نوعی تقلیل گرایی به سود فردگرایی رخ دهد. این امپریالیسم سبب می شود تا به جای افکندن نوری بر مسیر معرفت، تاریکی مضاعف بیافریند.
۴۱۳.

پیامدهایِ اقتصادیِ اصلاحات ارضی در لرستان (مورد مطالعه؛ منطقه رومشگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۹۹
با توجه به اقلیم جغرافیایی خاص و زندگی کشاورزی، و شبانی محوری که در ایران و لرستان نهادینه و رایج بود، زمین و مالک و رعیت، مناسبات سیاسی و اقتصادی هر منطقه را مشخص می کردند. اصلاحات ارضی که با فرمان شاه در سال 1341 برای برون رفت از بسیاری تنش های اجتماعی داخلی و بیرونی جهت رشد و توسعه و پیشرفت و بهبود شاخص ها طراحی و اجرا شد، در استان های مختلف با واکنش های گروه های مختلف همراه بود. این مقاله به روش توصیفی -تبیینی و با اتکاء به کتب، اسناد آرشیوی و انجام مصاحبه در صدد پاسخ به این پرسش می باشد که اجرای قانون اصلاحات ارضی در مناطق تابعه لرستان چون رومشگان چه پیامدهای اقتصادی به همراه داشت؟ یافته ها حکایت از آن دارد که در رومیشگان ساختار ناهمگون اجتماعی- اقتصادی و سیاسی با توجه به قدرت منطقه ای زمین داران و رعیت باعث شد آنچه که به عنوان قانون و نحوه اجرا و تقسیم املاک بین مالک و رعیت از تهران تا رومشگان اجرا شد، تفاسیر مختلفی بر اساس منفعت مادی و معنوی طرفین صورت گرفت و عدم آگاهی مأموران اجرایی و رعیت در مقابل قدرت مالکین باعث تنش های زیادی در منطقه رومشگان شد. مالکین با آگاهی از این موضوع که با اجرای قانون اصلاحات ارضی و از دست دادن زمین های زراعی به نفع کشاورزان از تعدیات و مزایای قبل، چون بهره مالکانه و پیشکش های مرسوم محروم می شوند، با تهدید و سوء استفاده از قانون اصلاحات ارضی و دور زدن قوانین به نفع خود از ثبت زمین ها به نفع زارعین خودداری نمودند. این موضوع شکایت کشاورزان و دادخواهی آنان به مقامات مختلف استانی و کشوری را به همراه داشت که در بسیاری موارد به سرانجام نرسید و این زمین ها همچنان در اختیار مالکان قرار گرفت و مناقشات زیادی را به همراه داشت. در جریان اصلاحات ارضی مالکان فقط زمین های اطراف روستا که به اصطلاح مردم رومشگان"خرچری" و قابل کشت نبودند را به رعایا واگذار نمودند. در مرحله دوم و سوم نیز واگذاری قابل توجهی صورت نگرفت و بیشتر مأموران اصلاحات ارضی و ژاندارمری های منطقه در پی حل و فصل نزاع ها و درگیری بین طرفین بودند.نظامیان با حمایت از مالکان و اعمال نفوذ طبقه مالک بر مراجع ذی صلاح چون دادگستری لرستان از عوامل سلب مالکیت بر کشاورزان تا سالهای پایانی حکومت پهلوی بود.
۴۱۴.

نقش مسؤولان در «پیشرفت اقتصادی درون زا» با تاکید بر آموزه های قرآنی و بیانات رهبر انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۵۳ تعداد دانلود : ۱۲۷
در سال های اخیر که کشور گرفتار آسیب های متنوع اقتصادی از جمله تحریم های ظالمانه است، راهبردهایی از سوی رهبر معظم انقلاب ارائه شده است؛ که یکی از مهم ترین آن ها، استفاده از ظرفیت های داخلی یا دنبال نمودن «پیشرفت اقتصادی درون زا» است. این راهبرد بی گمان از ارکان اصلی اقتصاد مقاومتی بوده و می تواند اثر سیاست های خصمانه خارجی را تا حدّ زیادی کاهش دهد و تحقق آن، بطور عمده، مستلزم مشارکت سه رکن مردم، نخبگان جامعه و مسئولان است. این مقاله از میان این سه رکن، بر نقش مسئولان متمرکز شده و با محوریت قرآن، روایات و بیانات رهبر انقلاب بر اساس روش توصیفی و تحلیلی، به استخراج و تبیین این عامل اهتمام ورزیده است. بررسی ها نشان می دهد، مسئولان از یک سو در بهره گیری از ظرفیت های طبیعی کشور همچون معادن، زمین ها و نفت دارای نقش هستند؛ و از سوی دیگر، خود به عنوان یک شاخه از ظرفیت های انسانی کشور مورد توجه اند. این تأثیرگذاری، شامل: اجرای عدالت، مبارزه با فساد، کارآفرینی، جلوگیری از اسراف و... است.
۴۱۵.

بررسی عملکرد اقتصادی دولت سامانی در حوزه علم و دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۱۹۹
یکی از دوره های شکوهمند تمدن اسلامی، دوره امارت سامانیان بود. سامانیان نسبت به ترویج دانش اهتمام داشتند و با حمایت مالی از دانش و دانشوران، سبب گسترش حوزه های دانش می شدند. هدف این تحقیق، پاسخ به این پرسش است که دولت سامانی چگونه با سیاست های اقتصادی خود در حوزه دانش تأثیر می گذاشت؟ پژوهشگران با انتخاب چارچوب نظری؛ « دولت یکی از مؤلفه های تأثیرگذار در حوزه دانش است و می تواند بنا به نیاز و اقتضائات خود، دانش را تولید یا گسترش و رشد آن را متوقف کند» و بر اساس منابع موجود کتابخانه ای با روش توصیفی- تحلیلی در پی پاسخ به پرسش فوق است. دستاورد پژوهش حاضر این است که: سامانیان با حمایت مالی از عالمان - در قالب معافیت دانشمندان از خراج، اعطای صله و قرار دادن موقوفات برای طلاب- در پیشرفت دانش های نقلی، گام های اساسی برداشته بودند. دیوان حِسبه سامانی در گسترش فقه سیاسی و فقه معاملات مؤثر بود. دولت سامانی با ایجاد یا توسعه جوامع، رباط ها و کتابخانه ها، به صورت عمده به گسترش دانش های نقلی و سپس دانش های عقلی کمک مؤثر می کرد. دانش های حساب و ریاضیات، نجوم و هیئت و جغرافیا، به سبب کارکرد اقتصادی که داشتند، توسط دولت سامانی حمایت شده و توسعه یافته بودند. مدارس حنفی و شافعی با حمایت مالی دولت سامانی اداره می شد و در نتیجه، فقه حنفی و شافعی پیروان زیادی در قلمرو سامانیان داشتند. دانش های نقلی و دینی به جهت مشروعیت بخشی به دولت، بیشتر مورد توجه بوده و به این سبب، توسعه و گسترش یافته بودند.
۴۱۶.

تغییر و تداوم عادت واره اقتصادی در میدان عشایری (مطالعه موردی: عشایر شهرستان گیلانغرب)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۱۲۹
پژوهش حاضر درصدد کشف ساختار عادت واره اقتصادی در میدان عشایری است، تا بدین وسیله نگاهی واقعبینانه به نحوه عمل عشایر در عرصه تصمیم گیری اقتصادی بیندازد. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش ساختار گرایی برساختگرا است و برای گردآوری داده از مصاحبه های نیمه ساختار یافته و عمیق بهره گرفته شده است و حجم نمونه نیز شامل 19 مشارکت کننده بوده که با استفاده از نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند و مصاحبه ها با استفاده از روش تحلیل محتوای جهت دار تجزیه و تحلیل شده اند. یافته های تحقیق نشان می دهد که نوع عادت واره ای که عاملان اجتماعی درون میدان عشایری دارند بسیار مقتصدانه است. عاملان اجتماعی این میدان، به ویژه اعضای بزرگسال، هزینه مصرفی اندک و هزینه تجملی ندارند و بسیار پرتلاش و اقتصادی هستند. پرورش گوسفند برای عاملان اجتماعی این میدان امری صرفاً صرفاً اقتصادی نیست، بلکه هدف و معنای زندگی است. با این حال میدان فعالیت آنها سبب شده آن ها مدام در حال تلاش و کوشش بوده و با صرف کمترین هزینه بیشترین بهره اقتصادی را نصیب خود کنند. این عاملان نسبت به شغل و دام های خود چنان وابستگی عاطفی ای دارند که توان تصور زندگی به شیوه ای دیگر برایشان ممکن نیست. آن ها به دنبال سود اقتصادی نیستند ولی عادت واره آن ها سبب شده که نتیجه کار و اعمال آن ها منجر به کسب سود و سرمایه گذاری اقتصادی شود و از اتلاف سرمایه اقتصادی اجتناب ورزند. اعضای جوان میدان، همراه با تداوم شیوه کسب سود و درآمد اقتصادی، تغییراتی اندکی در نوع نگاه به سود و فعالیت اقتصادی دارند.
۴۱۷.

نقش آلمان در آینده همکاری های ایران و اتحادیه اروپا(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۸۵ تعداد دانلود : ۱۲۷
به دنبال شکست قدرت های اروپایی در جنگ های جهانی, اروپا نقش محوری خود در نظام بین الملل را از دست داد و با تقسیم این قاره، کشورهای اروپایی تحت سیطره و نفوذ دو قطب بزرگ قدرت، آمریکا و شوروی سابق قرار گرفتند و تحوّل امنیّت و یا توسعه آنها در این چارچوب رقم خورد. اروپای ضعیف شده برای ایفای نقشی مؤثرتر در نظام بین الملل راه همکاری و همگرایی را در قالب سازمانهای منطقه ای، در پیش گرفت که نمونه بارز امروزین آن اتحادیه اروپا ست. در بین اعضای اتحادیه، آلمان به عنوان قدرت اقتصادی و صنعتی،جایگاه برجسته را به خود اختصاص داده است. ایران درگیر چالش های عمیقی با ایالات متحده است ،همواره در صحنه بین المللی و در روابط تجاری و اقتصادی خود به اتحادیه اروپا نظر داشته تا از علم و فناوری کشورهای عضو در راستای اهداف سیاسی و توسعه اقتصادی بهره جوید. مقاله حاضر می کوشد به این سؤال پاسخ دهد که چگونه روابط نزدیک با آلمان به عنوان عضو قدرتمند اتحادیه اروپایی می تواند سبب تحکیم روابط ایران با این اتحادیه و تأمین منافع اقتصادی و توسعه صنعتی این کشور گردد؟ برای پاسخ به این سوال، این فرضیه مورد بررسی قرار می گیرد که در صورت غلبه بر چالش های سیاسی، با توجه به قدرت اقتصادی و صنعتی آلمان و جایگاه آن در اتحادیه اروپایی، روابط نزدیک ایران با این کشور می تواند زمینه ساز تحکیم روابط با اتحادیّه اروپا و بهره گیری از این مناسبات در راستای توسعه اقتصادی و صنعتی کشور باشد.
۴۱۸.

الگوی سیاست گذاری اقتصاد سیاسی توسعه اقتصاد و رسانه با محوریت خبرگزاری ها(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۹۵ تعداد دانلود : ۱۶۸
اقتصاد رسانه، مطالعه علم اقتصاد را با مطالعه رسانه ترکیب می کند و صنایع خلاق با داشتن مدل اقتصاد رسانه ای در فضای شبکه اجتماعی، دارای کارکرد های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بوده و پتانسیل تولید ثروت را دارند. این تحقیق که یک پژوهش بنیادی از نوع توصیفی- اکتشافی است، تلاش شده تا بر مبنای روش «داده بنیاد» در مطالعات علوم انسانی، الگوی اقتصاد رسانه ای را با محوریت بازارهای رسانه ای متناسب با روش تحقیق و اهداف ارایه شود. ابزار اصلی پژوهش مصاحبه های نیمه ساختار یافته با افراد آگاه و متخصص در حیطه موضوع بود که نمونه گیری به صورت گلوله برفی از میان مدیران دستگاه های اجرایی و اعضای هیات علمی دانشگاه که ویژگی های مورد نظر را داشتندانجام شد. معرفی مفاهیم، مقوله و فرامقوله های رویش یافته از درون داده ها تا رسیدن به اشباع، مورد مطالعه قرار گرفت. الگوی اقتصاد رسانه ای در 5 طبقه اصلی با مقولات فن آوری، تولید محتوا، مخاطب به عنوان مشخصه های اقتصاد و رسانه ؛ عوامل بسترساز با فرامقوله های اعتمادسازی، رقابت پذیری، خصوصی سازی و ارتباطات؛ طبقه عوامل تقویت کننده شامل: عوامل انسانی، مدیریت منابع، عوامل محیطی و عوامل فرهنگی پیامدها شامل: جهانی شدن و الگوسازی و موانع شکل گیری شامل موانع مداخلات دولتی و سوءمدیریت احصاء شد.
۴۱۹.

چالش بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا و هژمونی مالی اقتصادی آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۳۵
پس از پایان جنگ جهانی دوم ایالات متحده بر اساس نسبت چشم گیری که از منابع مادی قدرت جهان داشته است، به عنوان یک قدرت بزرگ به بازسازی نظم بین المللی پرداخته است. این نظم بین المللی تا حدودی بر فرماندهی ایالات متحده بر متحدین و مشارکت با دولت های توسعه یافته صنعتی و از طرفی توازن قوا و بازدارندگی در برابر رقبا شکل یافته است. ایالات متحده هم چنین نقش محوری در ایجاد نهادهای مالی و تجاری صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و سازمان تجارت جهانی ایفا کرده است. این نهادها نقش برجسته ای در متن سیاست ها و منافع ایالات متحده در عرصه بین المللی داشته اند. هم اکنون در پی رشد قدرت های نوظهور و بیش از همه چین، سهم نسبی ایالات متحده از ثروت و قدرت جهانی کاهش یافته است و قدرت های نوظهور و در راس آن چین خواستار بازتوزیع مزیت ها در نهادهای مالی و اقتصادی برجسته بین المللی هستند، این تقاضا و گرایش ایالات متحده به حفظ نقش مسلطش در نهادهای مالی و اقتصادی جهانی، چین را به این باور رسانیده است که این نهادها از لحاظ کارکردی قابلیت های اساسی برای مواجهه با چالش های جدید سرمایه گذاری به ویژه در آسیا ندارند. بر این اساس پکن نقش محوری در تأسیس بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا ایفا کرده است. در این مقاله از چشم انداز نظری نظم نهادینه بین المللی و بر اساس روش تبیینی به مساله چالش بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا برای هژمونی مالی اقتصادی آمریکا در عرصه بین المللی پرداخته ایم.
۴۲۰.

ناآرامی های عربی: ریشه های اجتماعی در بستر تاریخی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۱۲
بروز و گسترش قیام های فراگیر در اواخر 2010 در کشورهای عربی خاورمیانه که از آن با عنوان ناآرامی های عربی یاد می شود یکی از مراحل حساس تاریخی منطقه به حساب می آید. با تمرکز بر روی شعارهای معترضین در طول ناآرامی های مورد بحث مشخص خواهد شد که عمده نارضایتی جوامع عربی ریشه در نابسامانی های سیاسی-اقتصادی این کشورها دارد. بررسی تاریخ خاورمیانه بیانگر آن است که وضعیت سیاسی-اجتماعی جوامع عرب در طول تقریباً یک سده اخیر برآیندی از اتصال محیط های داخل و خارج است؛ این ارتباط به گونه ای درهم تنیده می باشد که امکان جدایی آنها قابل تصور نیست. به عبارت دیگر، شرایط درونی این دولت ها از یک سو ناشی از کاستی های داخل و از سویی دیگر متأثر از محیط بین الملل می باشد بر این اساس، برای فهم کامل چرایی بروز قیام های عربی ضروری است ساختار سیاسی، اجتماعی و اقتصادی دولت های عربی به عنوان یک کلیت در بطن روابط بین الملل مورد واکاوی قرار گیرد. در این راستا، با توجه به اشتراکات سیاسی، فرهنگی، هویتی و اقتصادی جوامع عربی و سرشت چندگانه ناآرامی های مورد بحث (سیاسی، اجتماعی، اقتصادی) مقاله حاضر از منظر جامعه شناسی تاریخی روابط بین الملل به بررسی موضوع پرداخته است.