درخت حوزه‌های تخصصی

مدتی است که چالش تازه ای  در استفاده از فنّاوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) پیش روی سیاستگذاران و دست اندر کاران آموزش کشور قرار گرفته است . مطالعات متعددی بر قابلیت استفاده از فنّاوری اطلاعات در فرایند یادهی  یادگیری تاکید کرده است . به همین منظور ، این مطالعه با توجه به ویژگی های خاص دانشگاه پیام نور در ارائه دروس و بهره مندی دانشجویان از راهبردهای یادگیری دانشجویان به بررسی تاثیر بهره مندی از ابزارها و امکانات فنّاوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا) بر پیشرفت تحصیلی و یادگیری دانشجویان دانشگاه پیام نور آستارا انجام گرفت .پژوهش حاضر ، یک مطالعه نیمه آزمایشی است که بر روی ۳۲۰ دانشجو با انتخابنمونه گیری طبقه ای نسبی صورت پذیرفت . ابزار گرد آوری اطلاعات، سیاهه میزان استفاده از فنّاوری اطلاعات، پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودگردان زیمزمن و پونز و آزمون الکز و همکاران است . برای سنجش میزان ( MSLQ ) راهبردهای انگیزش برای یادگیری پیشرفت تحصیلی نیز از معدل تحصیلی پایان ترم استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که میانگین متغیرهای پیشرفت تحصیلی ، یادگیری خودتنظیمی و انگیزش تحصیلی در بین دانشجویانی که از طریق (فاوا) به یادگیری پرداختند به مراتب بیشتر از دانشجویانی است که  به روش سنتی آموزش دیده اند .

هدف: محققان در پژوهش حاضر، در پی شناسایی نقاط قوّت، ضعف، تهدید و فرصتهای گروه معارف اسلامی در دانشگاهها و مراکز آموزش عالی استان گلستان مبتنی بر رویکرد علمی و نیز واکاوی و ارزیابی درونی و بیرونی این گروه آموزشی بوده اند. روش: این پژوهش به شیوه مقطعی و توصیفی- تحلیلی انجام شد. ابزار تحقیق پس از اجماع خبرگان، به روش بارش فکری مبتنی بر مدل راهبردی Swot در بین 28 نفر از اعضای هیئت علمی، مدرّسان و مدیران گروه معارف اسلامی دانشگاههای مرکز استان گلستان در سال 1394 توزیع و پس از ورود اطلاعات به محیط نرم افزار آماری Spss 18 ، با استفاده از شاخصهای مجذور مرکزی تجزیه و تحلیل شد. یافته ها و نتایج: در بین گویه ها، گویه «وجود منابع معتبر و تعدد تألیف در حوزه معارف اسلامی» در رتبه اول قوّتهای گروه معارف، «ناتوانی محتوای دروس معارف در ارائه مدلی کارا و بهینه در زندگی روزمره» اولویت اول نقاط ضعف، «غلبه رویکرد کمّیت گرایی در بین دانشجویان مبنی بر اخذ نمره بالا در دروس معارف برای ارتقای معدل» در رتبه اول تهدیدها و گویه «قدمت یگانه پرستی و اعتقاد وحدانی در بین مردم و همسویی زمینه های فرهنگ ملی با فرهنگ اسلامی» در رتبه اول فرصتهای(محیط بیرونی) گروه معارف اسلامی دانشگاهها گزارش شد.

طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی مجلس شورای اسلامی را می توان یکی از مهم ترین و مناقشه برانگیزترین طرح های قانونی و اسناد سیاستی در حوزه حکمرانی و سیاست گذاری فضای مجازی در جمهوری اسلامی ایران دانست. اگرچه این طرح و نسخه های پیش و پس از آن تاکنون به سرانجام مشخّصی در مجلس شورای اسلامی دست نیافته است، اما بررسی و تحلیل دقیق آن می تواند آموخته های سیاستی مهمی برای پژوهشگران و ذی ربطان این عرصه داشته باشد. پژوهش حاضر به دنبال آن است که از طریق روش تحلیل گفتمان، این طرح را واکاوی نماید و به گفتمان حاکم بر آن دست یابد. برای نیل به این مقصود از رویکرد تحلیل گفتمان لاکلا و موف، با تکیه بر شیوه نوآورانه والتون و بون استفاده شده است. نتایج این پژوهش در قالب ترسیم نقشه گفتمانی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی ارائه شده است. بر این اساس، «حمایت از مردم» دال شناوری است که گفتمان حاکم بر طرح و نیز گفتمانی که به مثابه رقیب تعریف می کند، بر سر آن در تنازع گفتمانی هستند. دال خالی مردم که در گفتمان حاکم بر طرح با عنوان مردم اخلاق گرا حضور دارد، محور اتصال دال های مرکزی حاکمیت و فضای مجازی داخلی است و دال های مرکزی امنیت، سلامت و استقلال نیز در نسبت با دال فضای مجازی داخلی قرار می گیرند.

هدف: هدف از انجام این پژوهش، بررسی سیره عملی پیامبر اکرم(ص) در بخش سیاسی و کشف مؤلفه های اصلی ساختار سیاسی مطلوب به منظور ارائه الگوی اصیل اسلامی است که توان شکل دهی به تمدّن نوین اسلامی را داشته باشد. روش: در این مقاله با روش تحلیل مضمون و واکاوی سیره عملی پیامبر(ص)، مؤلفه های تمدّن ساز سیره در بعد سیاسی استخراج و معرفی شده است. یافته ها: یافته های پژوهش را می توان ذیل مواردی چون: ایجاد امت واحده اسلامی، تأکید بر امامت و رهبری امت، مدارا و رواداری، مشورت و پرهیز از استبداد رأی، قانون مداری در امر حکومت، آزادی بیان، پایبندی به عهد و پیمان و برخورد قاطعانه با تخلفات عوامل حکومت دسته بندی کرد. نتیجه گیری: رعایت موارد پیش گفته، زمینه ساز به سامان آمدن ساختار مطلوب سیاسی است که با توجه به شرایط و اقتضائات زمانی و مکانی می تواند صورتهای مختلف به خود بگیرد، اما در هیچ حالتی نباید به کلی از این اصول تهی و عاری باشد.

هدف : هدف اصلی از انجام پژوهش حاضر، تعیین رابطه جهت گیری دینی والدین و سبک فرزندپروری آنان با بهزیستی ذهنی فرزندان بود. روش: روش این پژوهش، توصیفی- همبستگی است و جامعه آماری آن را کلیه دانش آموزان دختر دبیرستانی منطقه 20 آموزش و پرورش شهر تهران و مادران آنها تشکیل می دهد. تعداد نمونه آماری با فرمول گرین 200 نفر به دست آمد و به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه های جهت گیری دینی آلپورت(1950)، سبکهای فرزندپروری بامریند(1971) و بهزیستی ذهنی کییز ، شموتکین و ریف (2002) بود. در این پژوهش برای تجزیه و تحلیل داده ها از روشهای آماری فراوانی، درصد، میانگین، انحراف معیار و تحلیل رگرسیون چندمتغیّره استفاده شد. یافته ها: رابطه جهت گیری دینی درونی والدین با مؤلفه های عاطفه مثبت، عدم وجود عاطفه منفی و رضایت کلی از زندگی بهزیستی ذهنی فرزندان، مثبت و معنادار است. همچنین جهت گیری دینی بیرونی والدین در پیش بینی مؤلفه های بهزیستی ذهنی فرزندان معنادار نبود. در سبک فرزندپروری والدین؛ سبک مقتدرانه، مؤلفه عاطفه مثبت، عدم وجود عاطفه منفی و رضایت کلی از زندگی بهزیستی ذهنی فرزندان را مثبت و سبک فرزندپروری مستبدانه؛ مؤلفه عاطفه مثبت، عدم وجود عاطفه منفی و رضایت کلی از زندگی بهزیستی ذهنی فرزندان را منفی پیش بینی می کند. اما سبک فرزندپروری سهل گیرانه هیچ یک از مؤلفه های بهزیستی فرزندان را به صورت معنادار پیش بینی نکرد. نتیجه گیری: جهت گیری دینی درونی والدین و سبک فرزندپروری مقتدرانه آنان، با بهزیستی ذهنی فرزندان رابطه مثبت دارد.

هدف نوشته حاضر ارائه بنیان های حکمی «نظم اجتماعی» از منظر حکمت اسلامی است. مدعای نویسنده این است که هر نوع نظریه پردازی یا کنشگری درباره «نظم اجتماعی» قبل از هر چیز متأثر از نگاه حکمی و فلسفی نظریه پرداز و کنشگر است. بنابراین پیش از هر چیز لازم است با روش استدلالی بنیان های انسان شناختی، اجتماع شناختی و نظام هنجاری شناخته شود تا بر اساس آن معنا، محتوا، مدل و سازمان طراح و اجراکننده «نظم» را بتوان ارائه کرد.  این نوشته تلاش کرده است انواع سرشت های انسان، اجتماع و گونه های متفاوت نظام هنجاری مطرح شده در «حکمت اسلامی» را نشان دهد. از دستاوردها و نتایج این نوشته می توان برای پژوهش های بنیادی، توسعه ای و کاربردی مربوط به «نظم اجتماعی» و سایر موضوعات جامعه شناسی و نظریه اجتماعی بهره برد.

این پژوهش با هدف ارائه الگویی به منظور شناسایی عوامل کلیدی مؤثر بر آینده منابع انسانی در ناجا انجام گرفته و از روش تحلیل تأثیرات متقاطع به منظور شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی استفاده شده است. داده های تحقیق با کمک مصاحبه با فرماندهان و مدیران و خبرگان ناجا در حوزه سرمایه انسانی جمع آوری و تجزیه و تحلیل با استفاده از نرم افزار میک مک انجام شده است. نتایج به دست آمده از روش تحلیل تأثیرات متقابل حاکی از آن است که چهار عامل کلیدیِ استفاده از فناوری های جدید به جای نیروی انسانی، توسعه تبادل الکترونیکی، سرعت گستره تغییرات در جامعه و تأثیر آن بر فرهنگ جامعه و سیطره فضای الکترونیکی و استفاده از فناوری های جدید از میان شانزده عامل شناسایی شده در مصاحبه، بیشترین تأثیر را بر آینده سرمایه انسانی در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران خواهند داشت. این عوامل به عنوان عوامل اصلی در سناریونویسی به کار می روند. مجموعه وضعیت های محتمل این عوامل به شکل شفاف مسیرهای سیاست گذاری را برای فرماندهان و مدیران ناجا مشخص می کند. به منظور سناریونگاری در این مرحله، از خبرگان نظرخواهی شد و در نهایت با جمع بندی آنها وضعیت های محتمل برای چهار عامل یادشده تعریف شد. وضعیت محتمل برای هر عامل شبیه سایر عوامل بود و طیفی از وضعیت های نامطلوب تا مطلوب را پوشش می داد. با تحلیل های انجام شده توسط نرم افزار سناریوی ویزارد، 2 سناریوی قوی و 16 سناریوی باورکردنی بر اساس 12 وضعیت محتمل مربوط به 4 پیشران کلیدی استخراج شد.

هدف: هدف از این نوشتار، بررسی تطبیقی نظریه مقاصد شریعت با اهداف شریعت از منظر تفکر شیعه و اهل سنت و واکاوی تأثیر اهداف شارع در تغییر احکام شرعی بوده است. روش: در این پژوهش از روش کتابخانه ای و فیش برداری استفاده کرده و با توجه به منابع معتبر علمی به ارزیابی و تحلیل موضوع پرداخته ایم. یافته ها: خداوند متعال در تشریع احکام الهی حتماً مقاصدی را در نظر داشته است که آن مقاصد از طریق قرآن، نصوص معتبر و عقل قابل فهم اند و با توجه به اینکه هدف خداوند از تکلیف بندگان خود، تأمین مصالح آنها بوده؛ اگر مصلحت دار بودن عملی با سند معتبر احراز شود، خداوند آن مورد را هدف تشریع احکام قرار خواهد داد. به بیان دیگر؛ چنانچه حتمی و تام بودن مصلحتی محرز شود، چنین مصلحتی حتماً از مقاصد شارع مقدس خواهد بود. نتیجه گیری: هر چند دلیل نقلی از شرع بر اعتبار مصلحتِ ذکرشده وجود نداشته باشد، اما می توان بتوان بین اهداف شریعت و مقاصد آن (با نگاه اهل سنت) فرق گذاشت، اما نمی توان با نگاه افراطی به اهداف شریعت دست از ظهور احکام شریعت برداشت.

هدف: هدف این پژوهش بررسی تطبیقی آرای سید مرتضی و علامه طباطبایی در چیستی عقل و کارکردهای آن از دیدگاه این دو بزرگوار بود. روش: برای بررسی عنوان این پژوهش تا رسیدن به نتیجه مطلوب، از شیوه توصیفی و تحلیلی استفاده شد. یافته ها: با توجه به جایگاه مهم و حجیت عقل نزد سید مرتضی و علامه طباطبایی، می توان شش کارکرد مهم برای عقل از دیدگاه ایشان در نظر گرفت: 1. اثبات اصول و مبانی تشیّع، 2. عقل به عنوان منبع و مُدرِک، 3. تأویل و توجیه آیات و روایات ناسازگار با اصول عقلی، 4. عقل و معتبر دانستن یک خبر یا ابطال آن، 5. عقل به عنوان ابزار فهم، استنباط و تبیین متون دینی، 6. عقل و خرافه ستیزی. نتیجه گیری: اگرچه سید مرتضی و علامه طباطبایی در حجیت عقل و تبیین بسیاری از کارکردهای عقل، اشتراک نظر داشته اند؛ ولی به نظر می رسد در تعریف عقل، تبیین برخی از کارکردها، مثل تأویل و توجیه آیات و روایات ناسازگار با اصول عقلی و نوع رویکردشان نسبت به تبیین مسائل دینی با یکدیگر تفاوتهایی نیز داشته اند. رویکرد سید مرتضی، کلامی بود؛ ولی علامه طباطبایی بیشتر با روش فلسفی با مسائل دینی مواجهه داشته است.

این مطالعه با هدف ارزیابی درونی گروه مهندسی محیط زیست دانشگاه تهران انجام گرفت. ارائه یک نیم رخ جامع و روشن از عملکرد یک مؤسسه یا برنامه براساس خودارزیابی و تجزیه و تحلیل نقاط قوت، ضعف، فرصت ها و تهدید ها نیازمند بکارگیری فرایند ارزیابی می باشد. به این منظور از روش تحقیق ارزشیابی و اقدام پژوهی استفاده شد و با کمک پرسشنامه و چک لیست اطلاعاتی، اطلاعات مورد نیاز از مدیر گروه، اعضاء هیأت علمی، دانشجویان و مسئول کتابخانه به شیوه سرشماری و دانش آموختگان و کارفرمایان آنها به شیوه نمونه گیری در دسترس جمع آوری گردید. نتایج نشان داد میانگین وزنی بدست آمده در عامل های هیأت علمی (4/2)، دانشجو (43/2)، دانش آموخته-پیامد (5/2) و پژوهش و تألیفات (4/2) با توجه به ملاک ها و نشانگر های در نظرگرفته شده نشان دهنده وضعیت نسبتاَ مطلوب گروه در عامل های مورد نظر و میانگین عامل های امکانات و فضا های آموزشی (17/2)، ساختار سازمانی (92/1)، فرایند تدریس– یادگیری (11/2) و دوره های آموزشی مورد اجراء (13/2) نشان دهنده وضعیت نامطلوب گروه در عامل های موردنظر می باشد. این نتایج حاکی از این می باشد که گروه مهندسی محیط زیست تهران در برخی ابعاد تا رسیدن به وضع مطلوب و یا هدف های نهایی خود فاصله زیادی ندارد و این امر مستلزم برنامه ریزی و ارائه راه کارهایی برای رفع نقاط ضعف خود در ابعادی می باشد که دارای ضعف می باشند.

 یک مسئله اساسی در مباحث امام شناسی که به ندرت درباره آن بحث شده، این است که چه رابطه و نسبتی میان وجود امام با عقل، اعم از عقل به معنای هستی شناسانه و معرفت شناسانه برقرار است. هدف: امام(ع) به سبب مقام و رتبه وجودی، از قدرت عقلانی برتر و معارف الهی برخوردار است که از آن برای شناخت و درک اشیا و هدایت به سوی حقیقت بهره می گیرد. هدف از این نوشتار این بود که به مسائل پیرامون مقوله عقل امام و نسبت میان الهامات ربّانی و علوم و معارف شهودی و لدنَی امام با عقلش و نیز رابطه میان عقل و علم امام(ع) بپردازد. روش: پژوهش پیش رو با شیوه توصیفی و تحلیلی به این موضوع غامض و پیچیده که کمتر مورد توجه و رمزگشایی قرار گرفته، پرداخته است. یافته ها: قرآن و روایات با اشاره به عصمت و خطاناپذیری عقل و اهل بیت(ع) و کارکرد یگانه ای که هر دو در هدایت بشر داشته اند، ما را به این نکته رهنمون می سازند که با توجه به کمال نفس امام، عقل ایشان، هم به عنوان منبع و هم ابزار شناخت کامل بوده و نقص ندارد. نتیجه گیری: به نظر می رسد عقل به عنوان یک حقیقت مجرد و مستقل که اولین و محبوب ترین مخلوق و واسطه ایجاد موجودات دیگر معرفی شده است، در واقع به حقیقت وجود امام معصوم(ع) اشاره دارد.

مقاله حاضر به بررسی عوامل مؤثّر بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دانشگاه علوم و فنون مازندران می پردازد. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه است. نتایج حاکی است که بین متغیرهای رتبه آزمون سراسری، فضای علمی موجود در دانشگاه، سهمیه ورود به دانشگاه، علاقه به رشته تحصیلی، معدل پیش دانشگاهی، وضعیت والدین، شاغل بودن و تجربه عاطفی با پیشرفت تحصیلی دانشجویان رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین متغیرهای فضای علمی، علاقه به رشته تحصیلی و معدل پیش دانشگاهی تأثیر مستقیمی بر پیشرفت تحصیلی دانشجویان دارند؛ به علاوه بین پیشرفت تحصیلی دانشجویان رشته صنایع با رشته کامپیوتر، پیشرفت تحصیلی ورودی 87 با پیشرفت تحصیلی ورودی 89 تفاوت معنی داری وجود دارد. مشاهده شد دانشجویان دختر در مقایسه با پسران، عملکرد تحصیلی بهتری دارند و اینکه بین میانگین متغیرهای رتبه آزمون سراسری، شاغل بودن، فضای علمی، سهمیه، علاقه، تجربه عاطفی و معدل پیش دانشگاهی دانشجویان ممتاز و مشروط تفاوت معنی داری وجود دارد. 

هدف: هدف از انجام این پژوهش، مقایسه اندیشه هایدگر و نصر در باب علم مدرن بود. در راستای نیل به این هدف، نخست دیدگاه هایدگر در باب علم مدرن، واکاوی و به این امر اشاره شد که وی ماهیت فنّاوری در جهان مدرن را نه امری تکنیکال، بلکه امری متافیزیکی و مبتنی بر سوبژکتیویسم می داند. همچنین او در مصاف با سوبژکتیویسم مترتّب بر علم مدرن، به تفکر هستی شناسانه مبتنی بر از میان برداشتن شکاف میان سوژه و ابژه روی آورده است. سپس در واکاوی دیدگاه نصر در باب علم مدرن، بر این امر تأکید شد که نزد وی، تنها راه مصون ماندن از هجوم امواج فنّاوری و علوم مدرن، گسست کامل از علم مدرن و بازگشت به سنّت و علم قدسی است. در پایان پژوهش نیز به شباهتها و تفاوتهای میان هایدگر و نصر در باب علم مدرن اشاره شد. روش: روش مورد استفاده در این تحقیق توصیفی- مقایسه ای بود. یافته ها: اگر چه هایدگر نیز همچون نصر، عقلانیت فنّاورانه مترتّب بر عالم مدرن را به مهمیز نقد کشید؛ اما او همانند نصر قصد وانهادن کامل علم مدرن و بازگشت به دوران قدیم را نداشت و روش شناسی او در مواجهه با علم مدرن، گسستی-پیوستی بود. نتیجه گیری: از نظر هایدگر، تنها راه مواجهه صحیح با فنّاوری و علم مدرن این است که ضمن استفاده صحیح و بهینه از دستاوردهای علمی و فنّاورانه می توان اسیر و خادم فنّاوری هم نشد. اما نصر بر خلاف هایدگر، رویکردی کاملاً گسستی و سلبی در قبال علم و فنّاوری مدرن دارد. واقع امر این است که به دلیل عدم مخالفت دین مبین اسلام با برگرفتن علم و فنّاوری مدرن، رویکرد گسستی-پیوستی در مواجهه با علم و فنّاوری مدرن، راهکاری منطقی تر و کارامدتر در راستای مواجهه با علم مدرن به شمار می آید.

پژوهش حاضر، با هدف تبیین نقش مهندسی مجدد در بهسازی کارکنان انجام گرفت. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی و جامعه آماری شامل همه کارکنان دانشکده های علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه تهران بود (303 N=). با استفاده از فرمول کوکران تعداد 162 نفر با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب به عنوان نمونه انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته مهندسی مجدد و پرسشنامه بهسازی کارکنان (اطهری و همکاران، 1391) استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه ها با استفاده ازنظر متخصصان تأیید شد. پایایی پرسشنامه ها نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد که مقدار آن به ترتیب 91/0 و 88/0 به دست آمد. برای تحلیل داده ها از آزمون t تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که الف- وضعیت مهندسی مجدد و بهسازی کارکنان دانشکده های علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه تهران بالاتر از میانگین فرضی قرار دارد؛ ب- بین متغیرهای مهندسی مجدد و بهسازی کارکنان دانشکده های علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه تهران رابطه معنی داری وجود دارد؛ ج- متغیر مهندسی مجدد قابلیت تبیین بهسازی کارکنان دانشکده های علوم اجتماعی و رفتاری دانشگاه تهران را دارد.

ارزیابی کیفیت آموزشی دانشگاه ها از مهم ترین موضوعات پژوهشی به شمار می رود. هدف از اجرای این پژوهش، بررسی کیفیت خدمات آموزشی دانشگاه تربت حیدریه از نگاه دانشجویان است. پژوهش از نوع توصیفی- مقطعی است و برای گرد آوری داده ها از پرسشنامه سروکوال استفاده شد که بر اساس مقیاس پنج درجه لیکرت طراحی شده است. پایایی این پرسشنامه با استفاده از آلفای کرونباخ برابر 0.921 به دست آمد. برای توصیف اطلاعات از آماره های توصیفی (میانگین و انحراف معیار) بهره گرفته شد. نرمال بودن داده ها با روش کولموگوروف-اسمیرنوف و همچنین روش شاپیرو-ویلک بررسی شد که سطح معنی داری به دست آمد. شکاف بین مرد و زن با استفاده از آزمون تی مستقل انجام گرفت که مشخص شد تفاوت معنی داری وجود ندارد. شکاف بین رشته ها با آنالیز واریانس تفاوت معنی داری را نشان داد. براساس آزمون تعقیبی توکی تفاوت معنی داری بین رشته های برق و باستان شناسی کشف شد. نتایج نشان داد در تمامی ابعاد کیفیت خدمات، شکاف منفی جود دارد که بیانگر نیاز اساسی به بررسی و رفع مشکلات موجود است. در آخر نیز پیشنهادهایی مانند در اولویت قرار دادن کارگاه های آموزشی مرتبط با مشاغل به عنوان نتایج نهایی کار معرفی شده است.

امروزه مقوله کیفیت مهم ترین دغدغه در آموزش عالی است و در این راستا نظام های مختلف ارزیابی برای سنجش کیفیت عرضه شده است. یکی از این نظام ها، ارزیابی درونی است که با استفاده از آن می توان به نقاط ضعف و قوت یک سیستم پی برد و اقدامات لازم را درجهت تقویت آن انجام داد. این مقاله به بیان نتایج حاصل از طرح پژوهشی ارزیابی درونی گروه آموزشی مدیریت صنعتی دانشگاه تهران (که درسال 84 انجام شده است) و راهکارهای بهبود کیفیت این گروه می پردازد. در اولین مرحله از اجرای ارزیابی درونی، رسالت و اهداف گروه در سه حوزه درون داد، فرایند و برون داد تدوین گردید و سپس عوامل، ملاک ها و نشانگرهای ارزیابی و معیارهای مطلوبیت هر یک تدوین شد. در ادامه، ابزارهای گردآوری داده ها تهیه شد و در گام بعدی به جمع آوری و تحلیل داده ها پرداخته شد. نتایج این ارزیابی نشان می دهد که عوامل درون داد، فرایند و برون داد گروه در سطح”نسبتاً مطلوب“ قرار دارد و می توان با انجام یک برنامه ریزی راهبردی کیفیت گروه را به وضعیت مطلوب ارتقاء داد.

هدف: هدف پژوهش حاضر، طراحی الگوی ویژگی های استاد حمایتگر در نظام آموزش عالی به صورت مطالعه چند روشی کیفی بود.روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی، در زمره پژوهش های کیفی و از نوع چندروشی بوده که برای طراحی الگوی استاد حمایتگر در نظام آموزش عالی با یک فراترکیب، یافته های مطالعات جهانی و در ادامه به پشتوانه بهره گیری از پدیدارشناسی، تجارب زیسته دانشجویان در رابطه با استاد حمایتگر را مورد کاوش قرار داده است. طرح فراترکیب با استفاده از روش ساندلوسکی و باروسو و طرح پدیدارشناسی با استفاده از الگوی کلایزی انجام شد. ابزار مورد استفاده مصاحبه نیمه ساختمند و مشارکت کنندگان در این بخش 15 دانشجو در سال تحصیلی 1401- 1400 بودند که برای انتخاب از رویکرد هدفمند ملاکی، تکنیک گلوله برفی و معیار اشباع نظری استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده های این بخش نیز با استفاده از روش تحلیل مضمون صورت پذیرفت.یافته ها: بر اساس نتایج دو طرح الگوی استاد حمایتگر در نظام آموزش عالی در قالب چهار مضمون اصلی مهارت های روان شناختی، ویژگی های شخصیتی، مهارت های تدریس و ارزشیابی و مهارت های تعاملی و اجتماعی طراحی گردید.نتیجه گیری: اساتید حمایتگر با استفاده از مهارت های یادشده می توانند نیازهای دانشجویان را در زمینه های علمی، تخصصی و روانی مرتفع و محیط دانشگاه را به عنوان محملی برای توسعه فردی خود و دانشجویان تبدیل نمایند.

مطالعه و بررسی ظرفیتهای فکری، فرهنگی ایرانیان که به عنوان مجوس در میان مسلمانان شناخته می شوند، علاوه بر فایده علمی، می تواند نتایج فقهی و حقوقی نیز داشته باشد. هدف : هدف این پژوهش، بررسی و تبیین و اثبات باور به توحید در میان ایرانیان باستان با استفاده از منابع اسلامی، تاریخی و فقهی بود. روش: روش این پژوهش، مطالعه کتابخانه ای از طریق اسناد و مدارک مکتوب اسلامی و تحلیل آنهاست. یافته ها: یافته ها نشان داد در قرآن، روایات، منابع تاریخی و فقهی مسلمانان، ایرانیان زردشتی دارای جایگاه اهل کتاب اند. نتیجه گیری: بررسی ها نشان می دهد قبل از ورود اسلام به سرزمین ایران، ایرانیان با دعوت زردشت به خداوند یکتا ایمان آورده بودند و در مکه به انجام آیین مذهبی می پرداختند. زردشت، دارای کتاب آسمانی بوده که بخشهایی از آن از بین رفته و به لحاظ انحراف به وجود آمده پس از او، آثار اعتقاد به ثنویت در میان ایرانیان نمودار شد.

مقاله حاضر به تقدم حکیمانه «نظم و امنیت» بر «تمدن نوین اسلامی» می پردازد و اینکه «نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران» زیباترین واژه انتخابی برای این نهاد مقدس است؛ زیرا اقتدار، نظم دهی و امنیت بخشی شاکله اسمی و رسمی این نیرو است. مقایسه اجمالی امنیت در نگاه غربی و اسلامی موضوع دیگری است که در این مقاله بررسی می شود. برخلاف آموزه های اسلامی و فرمایشات مقام عظمای ولایت که امنیت و نیروی انتظامی همواره ایجابی است، در باور غربی، امنیت همواره به معنای سلبی تعریف می شود و به کار می رود. در تحلیل فرمایشات مقام معظم رهبری، امنیت از اساسی ترین ارکان و مؤلفه های تمدن نوین اسلامی است. امنیت و حافظان آن را می توان به سه مقوله «تعریف»، «گستره» و «راهکارها» دسته بندی کرد. نیروی انتظامی در این تعریف و بازخوانی، مایه پیشرفت مادی و معنوی نظام و جامعه لحاظ و از آن به عنوان مظهر حاکمیت و امنیت و یار مهربان و مقتدر نظام و مردم یاد شده است که مردم باید این اقتدار و احترام را احساس کنند. نیروی انتظامی باید اقتدار، عدالت، مروت و ترحم را شاکله امنیت و خود بداند و نه صرفاً کارویژه. در تشبیه امن الهی به امنیت عمومی و تشبیه این نیرو در ذات و صفات و افعال به ذات اقدس حق، زیباترین، عمیق ترین معنا و مسئولیت فهم و القا می شود و انتظار می رود. در مقوله «گستره»، حدّ یقفی برای امنیت و نیروی انتظامی تعیین نشده و سیطره آن علاوه بر آنکه همه ابعاد زندگی مادی انسان ها را دربرمی گیرد، بلکه بعد معنوی و عبودیت و تقرّب به خدا نیز در سایه و استقرار آن تعریف می شود و تحقق می یابد. در مورد «راهکار ها» نخست، سلامت و صداقت و تزکیه خود این نیرو مورد توجه است تا به سلامت بار مسئولیت نظم و امنیت را با همه گستره عهده دار شود. برای «نظم» به ویژه نظم عمومی نیز معنای تمام شمولی دیده شده که هماهنگی «کلام تکوینی خدا» و «کلام تشریعی خدا» و «کلام بشری» مؤیّد آن است و اینکه نظم با فرمان و دستور، قابلیت اجرا ندارد و عارضی نیست، بلکه بر منطق «دلالت» استوار است. در بخش دیگر مقاله به اختصار به مؤلّفه های اساسی تمدن نوین اسلامی همچون خردورزی، انسانِ خلیفه خدا انسانی آزاده و با کرامت نگاه هدفمند به عالم هستی، جامع نگری به همه ابعاد زندگی، عدالت و صلح مبتنی بر عدالت، مردم سالاری دینی... و نظم و امنیت حداکثریِ در این تمدن اشاره شده است. ناگفته نماند تمدن نوین اسلامی، ظرف از پیش ساخته نیست، بلکه مؤلفه های مهم محتوایی، قالب این تمدن را ترسیم می کند. در پایان مقاله به استناد فراز هایی از سوره یوسف، تعهد و تخصص این نیرو برای برقراری امنیت حداکثری و جامع، مطرح و با بیان داستان شعیب و موسی(ع)از سوره قصص، نظم و امنیت نیروی انتظامی در تراز تمدن نوین اسلامی تحدید شده است.    

زمینه و هدف: در عصر حاضر موضوع تمدن نوین اسلامی همواره با مفهوم انتظام اجتماعی گره خورده و بیشتر متفکران تمدن را با مدنیت و شهرنشینی خلط کرده اند. انتظام اجتماعی به معنی نبود آشوب نیست، بلکه بخش عمده آن احساس امنیت و نبود آشوب ذهنی است. به عقیده هگلی، اگر امنیت صرفاً برای امنیت باشد، ناامنی ایجاد می کند. بنابراین امنیت باید هدفمند باشد. البته این موضوع به مؤلفه های انتظام بخش و مجریانی که در انتظام اجتماعی نقش اساسی دارند، باز می گردد. از این رو به منظور انتظام اجتماعی و پیشگیری از جرم، هر تمدنی ضمن تمرکز بر مؤلفه های انتظام بخش، نیازمند نیروهای مقتدری است که انتظام بخشی را در جامعه مدیریت کنند. در این راستا در تمدن ایران اسلامی، ناجا به عنوان نیروی انتظام بخش، ضمن تقید جنبه معنوی انتظام اجتماعی، با حفظ مشارکت مردمی، صیانت از دین، التزام به قانون، ارتقای دانش علمی و سلامت کاری و پای بندی به ارزش های رفتاری پلیس اسلامی، مسئولیت انتظام بخشی و مدیریت پیشگیری از جرم در جامعه را عهده دار است. به همین منظور، در پژوهش حاضر به ارزیابی تأثیر مؤلفه های انتظام بخش در تحقق تمدن نوین اسلامی در مقوله پیشگیری از جرم پرداخته شده است. روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است و روش انجام آن تلفیقی از مطالعات اسنادی و پیمایشی (میدانی) است. ابزار جمع آوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته است که برای پاسخ به سؤال ها از آزمون t و ضریب همبستگی پیرسون و برای رتبه بندی مؤلفه ها از ضریب فریدمن استفاده شده است. جامعه آماری 30 نفر از صاحب نظران حوزه انتظام اجتماعی هستند و نمونه گیری آن به صورت تصادفی با استفاده از جدول مورگان و ضریب آلفای کرونباخ انجام گرفته است. یافته ها: تحلیل آماری پژوهش حاضر با سطح معنادار (0/000=sig) که کوچک تر از سطح آزمون (0/01=a) بوده، فرض صفر (H) را رد کرده و با 0/99 اطمینان تأثیر مؤلفه های انتظام بخش بر تمدن نوین اسلامی در مقوله پیشگیری از جرم را تأیید کرده است. نتایج: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که بین مؤلفه های انتظام بخش با ارتقای تمدن نوین اسلامی در سطح معنادار 0/01 همبستگی مثبت و رابطه دوسویه معنادار وجود دارد.