مجید ملکی

پژوهش حاضر باهدف شناسایی الزامات و پیامدهای ارتقاء توانمندی فن آورانه در بخش دفاعی انجام شده است. به منظور شناسایی الزامات و پیامدهای پیشرفت علم و فناوری، بیانات مقام معظم رهبری از اسفندماه سال 1400 تا پایان سال 1402 که در پایگاه اطلاع رسانی دفتر مقام معظم رهبری انتشاریافته است به عنوان جامعه تحقیق در نظر گرفته شده است. تحقیق حاضر کاربردی، تبیینی و کیفی است و داده ها با استفاده از تحلیل مضمون و به کمک نرم افزار مکس کیودا مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته های تحقیق حاکی از شناسایی 2 مضمون فراگیر، 18 مضمون سازمان دهنده و 53 مضمون پایه است. بنا بر یافته های پژوهش تعاملات سازنده نیروهای مسلح با مراکز علمی و حوزوی، تمرکز بر علوم نافع، جوان گرایی، تمرکز بر علومِ کاربردی، جهاد علمی، اصلاح فرآیندها و علم محوری در حوزه دفاعی و مدیریت استعداد، ایجاد کرسی های اندیشه ورزی، آسیب شناسی اقدامات گذشته، متناسب سازی ساختار و تقویت امید به آینده در نیروهای مسلح به عنوان الزامات ارتقاء توانمندی فن آورانه در حوزه دفاعی؛ و ارتقا سطح علوم دفاعی، ارتقاء توانمندی های دفاعی، حفظ هویت ایرانی اسلامی، ایجاد امنیت درون زا، ایجاد اقتدار ملی و ارتقاء رضایتمندی عمومی به عنوان پیامدهای ارتقاء توانمندی فن آورانه در بخش دفاعی مبتنی بر اندیشه های مقام معظم رهبری (مدظله العالی) شناسایی گردیدند..

هدف: نیل به اهداف جامعه اسلامی و تحقق تمدن اسلامی، نیازمند نگاه مدیریتی متفاوت و مبتنی بر آموزه های دین مبین اسلام است که جز با تلاش خستگی ناپذیر و اتکا به توانمندی های داخلی محقق نخواهد شد. در این راستا، حرکت مستمر نظام حکمرانی و مدیریتی کشور به سمت مدیریت جهادی، بسیار مهم و قابل توجه است؛ زیرا برابر فرمایش امیر مؤمنان، امام علی(ع)، اصلاح زمامداران مقدمه اصلاح جامعه است. بنابر این، مفهوم پردازی و تبیین مختصات مدیریت جهادی، ضروری به نظر می رسد. هدف پژوهش حاضر، تبیین مختصات مدیریت جهادی بر اساس کتاب حماسه حسینی استاد شهید مرتضی مطهری، به منظور تبیین سیره امام حسین(ع) بود. روش: رویکرد پژوهش، استقرایی و نحوه انجام آن، کیفی بود و بر اساس راهبرد نظریه داده بنیاد، مضامین و مقوله ها و مفاهیم مرتبط با مدیریت جهادی استخراج شدند. یافته ها: بر اساس سیره امام حسین(ع)، نهادینه سازی مدیریت جهادی در نظام حکمرانی و مدیریتی کشور، نیازمند توجه به الزامات ذیل است: حفظ، اصلاح و تقویت جامعه اسلامی؛ اشاعه امر به معروف و نهی از منکر؛ پرهیز از دنیاپرستی در قالب پناه بردن به خدا از حرص و بی تابی و پرهیز از طمع به منصب، پول و لذت؛ اخلاص؛ تمسّک به سیاست علوی و منطق انقلابی؛ عدالت گستری؛ ظلم ستیزی؛ جهل ستیزی؛ صبر در مسیر حق و قیام مقدس و جاویدان علیه باطل. نتیجه گیری: مدیریت جهادی در مکتب امام حسین(ع) با تهذیب نفس؛ تبعیت محض از منطق حق پرستی و اصلاح؛ اطاعت پذیری؛ جامع نگری و رویکرد سیستمی؛ مدیریت کارامد منابع؛ مدیریت راهبردی سرمایه های انسانی؛ تکلیف مداری و مسئولیت پذیری مشخص می شود.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی تأثیر محیط آموزشی دروس معارف اسلامی بر تقویت سرمایه اجتماعی دانشجویان انجام شده است. موضوع سرمایه اجتماعی از ضرورتهای مورد نیاز عصر کنونی بوده و دروس معارف اسلامی ارائه شده در دانشگاهها می تواند زمینه ساز تقویت این عنصر در میان نسل جدید باشد. روش: پژوهش حاضر بر اساس هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر ماهیت، جزء تحقیقات توصیفی- همبستگی و از شاخه میدانی به شمار می آید. جامعه آماری پژوهش حاضر، کل دانشجویان دانشکده های فنی و مهندسی و علوم پایه دانشگاه لرستان به تعداد 300 نفر بودند که در نیمسال انجام پژوهش، یکی از دروس معارف اسلامی را انتخاب کرده بودند. یافته ها: محیط آموزشی دروس معارف اسلامی بر تقویت سرمایه اجتماعی دانشجویان، تأثیر مثبت و معناداری دارد. نتیجه گیری: محیط آموزشی دروس معارف اسلامی می تواند به عنوان یک متغیّر تأثیرگذار، سرمایه اجتماعی دانشجویان را به صورت مثبت تحت تأثیر قرار دهد؛ به این معنی که با تلاش برای بهبود فضای آموزشی این دروس، می توان سرمایه اجتماعی دانشجویان را شامل سرمایه ساختاری، شناختی و ارتباطی، تقویت کرد.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی تعارضات مؤثر بر عملکرد دانشگاه افسری امام علی(ع) انجام شده است. این پژوهش از نوع تحقیق آمیخته، پیمایشی و توصیفی است. در فاز اول ابتدا با بررسی کتابخانه ای تعدادی از تعارضات مؤثر بر عملکرد شناسایی شده و سپس موارد شناسایی شده در اختیار 14 نفر از خبرگان قرار گرفته تا ضمن اعلام نظر در مورد تعارضات شناسایی شده، نسبت به معرفی تعارضات جدید احتمالی اقدام نمایند. نتیجه ی این فاز از تحقیق شناسایی 43 نوع تعارض مؤثر بر عملکرد دانشگاه افسری امام علی(ع) بود. تعارضات شناسایی شده در قالب پرسشنامه دوم، جهت بررسی روایی در اختیار خبرگان قرار گرفت؛ با توجه به مقدار پایین  برای تعداد 18 نوع تعارض، تعارضات مذکور از پرسشنامه حذف و 25 نوع تعارض باقی مانده در فاز دوم در قالب یک پرسشنامه، به منظور شناسایی مهمترین تعارضات مؤثر بر عملکرد دانشگاه افسری امام علی(ع) در اختیار تعداد 40 نفر از فرماندهان، استادان و مدیران این دانشگاه که با استفاده از روش نمونه گیری قضاوتی انتخاب شده بودند، قرار گرفت. تعداد 33 نفر از نمونه آماری پرسشنامه مذکور را تکمیل نموده که داده های حاصل با استفاده از آزمون t و نرم افزار spss مورد تحلیل قرار گرفتند. نتیجه این مرحله از تحقیق، شناسایی 15 نوع تعارض به عنوان مهمترین تعارضات مؤثر بر عملکرد دانشگاه افسری امام علی(ع) است.

حراست از نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و تمامیت ارضی و منافع آن، مستلزم شناسایی نیازمندی های خاص جنگ های آینده و مدیریت جهادی به منظور احصاء این موارد است. از جمله مهمترین عوامل در این مسیر، فناوری و توانمندسازی فناورانه سرمایه انسانی برای بکارگیری آن می باشد. هدف از انجام این پژوهش، مفهوم پردازی و تبیین مولفه ها، پیشایندها و پیامدهای توانمندسازی فناورانه سرمایه انسانی در دانشگاه های بخش دفاع (مورد مطالعه دانشگاه افسری امام علی(ع)) است. پژوهش از نظر هدف، اکتشافی و جهت گیری آن، بنیادی است. رویکرد پژوهش، استقرایی و نحوه انجام آن، ترکیبی (کیفی و کمی) است. در فاز کیفی براساس تئوری داده بنیاد، مضامین و ابعاد قابل توجه در این رابطه استخراج شد. یافته های حاصل از فاز کیفی با ابزار پرسشنامه در فاز کمی و با استفاده از آزمون تحلیل عاملی، تحلیل همبستگی پیرسون و رتبه بندی فریدمن مورد ارزیابی و تایید قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهند که به منظور توانمندسازی فناورانه سرمایه انسانی؛ پیشایندهای توانمندسازی فناورانه سرمایه انسانی شامل زیرساخت های سازمانی، فرهنگ سازمانی، روابط کاری و تعهد و حمایت سازمانی؛ مولفه های توانمندسازی فناورانه سرمایه انسانی شامل تحقیق و توسعه، ارزیابی و اکتساب فناوری، بکارگیری فناوری، خلاقیت و نوآوری، یادگیری، جذب فناوری و پیوند خارجی و پیامدهای توانمندسازی فناورانه سرمایه انسانی شامل رشد و توسعه فردی، رشد و توسعه سازمانی، بهره وری، خلق مزیت رقابتی، توانمند سازی کارکنان، مدیریت تغییر، مدیریت امنیت اطلاعات، تمرکز زدایی و مدیریت مشارکتی باید مورد توجه قرار گیرند.

توسعه منطقه پذیرش، براى سازمان هاى نظامی و به خصوص دانشگاه افسری امام علی (ع) به مثابه بازوی توانمند علمی و مرکز آموزش عالی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی از اهمیت بالایی برخوردار است. لذا تحقیق حاضر با استفاده از روش داده بنیاد و مبتنی بر مصاحبه های عمیق و نیمه ساختاریافته با خبرگان درصدد شناسایی عوامل موثر بر توسعه منطقه پذیرش کارکنان دانشگاه افسری امام علی (ع) می باشد. نتایج تحقیق حاکی از شناسایی مقبولیت دستوردهنده (با 6 مولفه و 35 شاخص)، آمادگی دستور گیرنده (با 5 مولفه و 20 شاخص) و ویژگی های دستور (با 2 مولفه و 9 شاخص) به عنوان عوامل مؤثر بر توسعه منطقه پذیرش می باشد. از طرفی راهبردهای توسعه منطقه پذیرش شامل 8 مولفه (شایسته گزینی، اجتماعی کردن مناسب، روابط متنوع، تنوع شغلی، سیستم پاداش متنوع، تنوع شغلی، آموزش، توانمندسازی و مدیریت برمبنای هدف) شناسایی گردیدند که این مولفه ها نیز از ویژگی های سازمان و ویژگی های جامعه تاثیر می پذیرند. دانشگاه افسری امام علی (ع) با استفاده از اقدامات مدیریت منابع انسانی شناسایی شده می تواند نسبت به توسعه منطقه پذیرش کارکنان اقدام نماید.

ارزیابی سطح مدیریت دانش، برای سازمان های دانشی نظیر دانشگاه ها و به خصوص دانشگاه افسری امام علی(ع) به مثابه بازوی توانمند علمی و مرکز آموزش عالی نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی از اهمیت بالایی برخوردار است؛ لذا تحقیق حاضر با استفاده از شیوه توصیفی و پیمایشی، به کمک پرسشنامه محقق ساخته، در صدد ارزیابی سطح مدیریت دانش در دانشگاه افسری امام علی(ع) است. روایی ابزار تحقیق با استفاده از نظرهای استادان مجرب و صاحب نظر در مدیریت دانش و پایایی آن نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ (0.91=α) مورد تأیید قرار گرفت. داده های به دست آمده از طریق آماره های توصیفی و استنباطی میانگین یک جامعه و فریدمن تجزیه و تحلیل شد. یافته ها حاکی از آن است که دانشگاه افسری امام علی(ع) در هیچ کدام از ابعاد مدیریت دانش دارای وضعیت ایده آلی نیست و به طور نسبی در بین ابعاد مدیریت دانش، به کارگیری دانش بهترین وضعیت را به خود اختصاص داده است و تشخیص، اشتراک، تحصیل، توسعه و نگهداری دانش به ترتیب در رتبه های بعدی قرار دارند.

با هدف به جریان افتادن حیات در دل کویر که بخش اعظمی از خاک ایران را در برگرفته است، نیاز مبرم به آب از گذشته تا به حال احساس می شده است. آبی که همچون خون در طول سال ها به جان جوامع شهری-روستایی تزریق شده و در گذر زمان به شکوفایی همه جانبه این جوامع کمک شایانی کرده است. پیدایش پدیده ای همچون قنات به عنوان یک سازمان طبیعی در این راه بسیار حائز اهمیت می باشد. این پدیده علاوه بر آب رسانی به صورت مستقیم، به صورت غیر مستقیم بر ساختار فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، معماری و شهرسازی جوامع نیز تأثیر گذاشته است، تأثیراتی بنیادین در جوامع شهری- روستایی که منجر به بروز بازخوردهایی در سطح خُرد جهان و کلان جهان شده است. در این تحقیق از طریق تعریف سازمان و سازمان طبیعی به بازخوانی مجدد سیستم قنات پرداخته می شود. هدف اصلی پژوهش پیش روی، نگاه به پدیده قنات از منظری جدید و تعمیم آن در قالب یک سازمان(طبیعی) مدون و منسجم است. به این معنا که مشخص گردد نحوه عملکرد و ارتباط میان قنات و محیط اطراف، رابطه ای هوشمند، هماهنگ با طبیعت و در راستای پایدارسازی محیط است. بررسی های اولیه از طریق مطالعات کتابخانه ای و میدانی آغاز می شود. سپس با اشاره ای کوتاه به روستای بیابانک واقع در استان سمنان به عنوان نمونه موردی، در رابطه با تأثیرات روابط برون سازمانی قنات بحث می شود. امید است با حمایت مسئولان ذیربط، نتایج حاصله به ارائه سیستم آبیاری نوینی بیانجامد که همساز با محیط پیرامون(بوم) بوده و با وجود خود تنظیم کننده بودن، تعادل طبیعت را بر هم نمی زند. در این مسیر روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و کمی-کیفی برای انجام این پژوهش انتخاب شده اند.

"مقدمه: بیماری‌های قلب و عروق یکی از دلایل مهم مرگ و میر انسان‌ها‌ و از عوامل مهم غیرفعال کردن منابع انسانی است. در طراحی سامانه‌ی طبقه‌بندی اقدامات بیماری‌های قلب و عروق، توجه به اهداف، قوانین ملی، نیازها و استانداردهای بهداشتی ضروری است. این پژوهش با هدف مقایسه‌ی سامانه‌ی طبقه‌بندی‌ اقدامات سلامت قلب و عروق در کشورهای منتخب، به سیاست‌گذاران بهداشتی در جهت مبارزه با بیماری‌های قلب و عروق و ارتقای نظام سلامت کمک می‌کند. روش بررسی: این نوع پژوهش توصیفی- تطبیقی بود و در سال 1386 انجام شد. سامانه‌های طبقه‌بندی بیماری‌های قلب وعروق کشورهای آمریکا، استرالیا، انگلیس و کانادا بررسی گردید و از طریق اطلاعات موجود در کتب‌، نشریات، اینترنت و همچنین مکاتبه با کشورهای منتخب، ساختار سامانه طبقه‌بندی آن‌ها استخراج شد. سامانه‌ی طبقه‌بندی بیماری‌های قلب و عروق در کشور ایران نیز بررسی شد، تحلیل این سامانه‌ها با استفاده از اطلاعات موجود در جداول مقایسه‌ای انجام گردید. یافته‌ها: یافته‌ها نشان دهنده‌ی آن است که تمامی کشورهای منتخب دارای سامانه طبقه‌بندی اقدامات قلب و عروق خاص کشور خود هستند. کشورهای منتخب به استثنای انگلیس از یک سامانه‌ی طبقه‌بندی اقدامات چند محوری استفاده می‌کنند. در تمامی سامانه‌های اقدامات کشورهای منتخب، خصوصیاتی مانند استفاده از قوانین و استانداردهای مراقبت، استفاده از آموزش از راه دور، برنامه‌ی آموزش سالیانه و مشاوره با متخصصین قلب و عروق دیده می‌شود. ایران فاقد سامانه‌ی ملی اقدامات سلامت قلب و عروق است. نتیجه‌گیری: ملی کردن سامانه‌ی طبقه‌بندی اقدامات سلامت بیماری‌های قلب و عروق در ایران، با توجه به اهداف، نیازهای جامعه و توسعه‌ی فن‌آوری‌های جدید در جهت پیشگیری از بیماری‌های قلب و عروق و ارتقای مدیریت اطلاعات سلامت ضروری به نظر می‌رسد. "