درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۰٬۷۸۱ تا ۱۰٬۸۰۰ مورد از کل ۳۶٬۳۸۵ مورد.
۱۰۷۸۱.

ماهیت و جایگاه انواع اعتماد اجتماعی درگرشاسب نامه اسدی طوسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال نهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 83-100

کلیدواژه‌ها: ادبیات حماسی گرشاسب نامه سرمایه اجتماعی انواع اعتماداجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۶ تعداد دانلود : ۳۸۱
اعتماد یکی از جنبه های مهم روابط انسانی است و از لحاظ اجتماعی پیش شرط عمده ای برای موجودیت هر جامعه ای شمرده می شود؛از این رو مبحث عمده ای از نظریه ی سرمایه ی اجتماعی مبتنی بر مقوله ی اعتماد است.این مقاله با رویکرد جامعه شناختی به بررسی برخی از داستان های گرشاسب نامه می پردازد و در آن اعتماد به عنوان یکی از مؤلفه های سرمایه ی اجتماعی مورد کاوش قرار می گیرد،از این جهت که ادبیات حماسی به عنوان صدای درونی هر ملت،انعکاس دهنده ی پنهان ترین زوایای زندگی مردم و هم چنین منبع درخوری برای پژوهش های مردم شناسی، جامعه شناسی و روان شناسی به شمار می آید،بررسی موضوع مورد نظر در این نوع ادبی به عنوان بخشی از فرهنگ اصیل گذشته می تواند ما را از میزان انعکاس ابعاد اعتماد در جوامع سنتی آگاه سازد و در تسهیل کنش های هدف مند در جامعه ی امروز نیز نتایج پرثمری برجای گذارد. مقوله اعتماد در گرشاسب نامه با شاخص های اعتماد بین شخصی،اعتماد تعمیم یافته و اعتماد نهادی تقسیم بندی شده است.دستاورد این پژوهش ناظر بر این است که اعتماد به عنوان مؤلفه ای از سرمایه ی اجتماعی در گرشاسب نامه با شاخص های تعیین شده وجود دارد.
۱۰۷۸۲.

تعارضات روسیه و آمریکا در دوره ریاست جمهوری ترامپ و رویکرد رسانه ای به آن

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه رسانه بین الملل سال سوم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: فدراسیون روسیه ایالات متحده آمریکا رقابت های راهبردی همکاری های تاکتیکی دونالد ترامپ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۱ تعداد دانلود : ۴۳۹
روابط روسیه و آمریکا یکی از جذاب ترین موضوعات برای پژوهشگران حوزه روابط بین الملل محسوب می شود. در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ این روابط از نوسانات پیچیده ای برخوردار شده است. بخشی از این پیچیدگی به رقابت های راهبردی دو کشور و بخشی دیگر به کنش های همکاری جویانه تاکتیکی آن ها مربوط می شود. بر این اساس مقاله حاضر درصدد پاسخگویی به این سؤال است که مهم ترین تعارضات روسیه و آمریکا در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ چه مواردی است؟ یافته های مقاله نشان می دهد که در سه سطح دوجانبه، منطقه ای و بین المللی می توان تعارضات دو کشور را در مقطع مذکور دسته بندی کرد. از جمله محل های منازعه می توان به موازنه هسته ای، اختلافات تجاری، تحریم ها در سطوح بین المللی، گسترش ناتو به شرق، دخالت در امور داخلی یکدیگر، مسئله اوکراین و سوریه اشاره کرد. در این مقاله پژوهشی به روش «توصیفی- تحلیلی» و با استفاده از بررسی راهبردها، اسناد امنیتی منتشر شده و همچنین تجزیه و تحلیل تصمیمات تقابلی متصدیان حوزه های مختلف دو کشور، مؤلفه های رفتار راهبردی مؤثر بر گسترش اختلافات دوسویه، تبیین می شود.
۱۰۷۸۳.

ارتباطات فرهنگی ایران و آلمان و تاثیر آن بر جریانات روشنفکری در ایران (1256 تا 1297ه.ش- 1288تا 1336ه.ق.)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه سال اول بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 59-83

کلیدواژه‌ها: ارتباطات فرهنگی ایران آلمان جریان روشنفکری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۴ تعداد دانلود : ۶۷۰
دیپلماسی فرهنگی یکی از ابزارهای دیپلماسی عمومی است که حکومت ها تلاش می کنند با استفاده از آن پیش جذب حکومت های دیگر، مردم آن کشورها را جذب کنند؛ در میان انواع دیپلماسی نوین اعم از دیپلماسی عمومی، دیپلماسی رسانه ای و دیپلماسی آموزشی، دیپلماسی فرهنگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. دولت آلمان در دوران قاجار با درک ساختار بین المللی متاثر از دو قدرت روسیه و انگلستان و هم چنین درک صحیح قدرت دیپلماسی فرهنگی، فعالیت های فرهنگی منسجم و گسترده ای را در بسیاری از کشورها از جمله ایران آغاز نمود. بررسی ارتباطات فرهنگی ایران-آلمان و تأثیر آن بر جریان روشنفکر موضوع بسیار مهمی است که تلاش می شود در این مقاله مورد مطالعه قرار گیرد.
۱۰۷۸۴.

تحلیل و ارزیابی سرمایه اجتماعی درون گروهی در راستای توسعه پایدار روستایی (منطقه مورد مطالعه: استان کرمان، شهرستان ریگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 1-23

کلیدواژه‌ها: پروژه توانمندسازی جوامع محلی تحلیل شبکه توسعه پایدار روستایی روستای رستم آباد علی چارک سرمایه اجتماعی درون گروهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۱ تعداد دانلود : ۷۲۰
در راستای تحریک اتحاد و حفظ وفاداری میان افراد در گروه های مختلف، تقویت سرمایه اجتماعی درون گروهی امری ضروری است. هدف از پژوهش حاضر تحلیل سرمایه مذکور به منظور توسعه پایدار روستایی در روستای رستم آباد علی چارک از توابع شهرستان ریگان استان کرمان است که در آن توانمندسازی جوامع محلی عملیاتی شده است. جامعه آماری در این مطالعه اعضای گروه های توسعه روستایی است که 149 نفر در غالب 9 گروه را شامل می شود. در این تحقیق میزان روابط اعتماد و مشارکت در شبکه ذی نفعان با استفاده از پرسشنامه های تحلیل شبکه ای و براساس مشاهده مستقیم و مصاحبه با تمام کنشگران، همچنین توجه به سنجش شاخص های سطح کلان شبکه مانند تراکم، دوسویگی، انتقال یافتگی و میانگین فاصله ژئودزیک در دو مرحله قبل و بعد از اجرای پروژه بررسی شده و بیانگر میزان اعتماد، مشارکت و سرمایه اجتماعی متوسط پیش از اجرای پروژه توانمندسازی جوامع محلی است. پس از اجرای این پروژه میزان این شاخص ها افزایش پیدا کرده و به حد مطلوبی رسیده است. سرعت گردش و تبادل اعتماد و مشارکت بین افراد پس از اجرای طرح در مقایسه با قبل از اجرای آن افزایش یافته و اجرای طرح، اتحاد و همبستگی بین افراد را بیشتر کرده است؛ از این رو اجرای این پروژه میزان اعتماد، مشارکت و سرمایه اجتماعی را افزایش داده و درنتیجه بسترهای اجتماعی مورد نیاز برای تحقق مطلوب توسعه پایدار روستایی را فراهم کرده است.
۱۰۷۸۵.

بررسی جدایی گزینی های اجتماعی- فضایی مهاجران در شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هفتم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 151-178

کلیدواژه‌ها: انتخاب محل سکونت جدایی گزینی شکاف فضایی مشهد مهاجرت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۱۱۳
جدایی گزینی های اجتماعی-فضایی یکی از مهم ترین چالش های کنونی کلان شهرهایی نظیر مشهد است. یکی از زمینه های بروز این پدیده حضور مهاجران در شهرهاست که با توجه به ترجیحاتشان مکان های خاصی از شهر را برای سکونت انتخاب می کنند و براساس آن بر جدایی گزینی اجتماعی-فضایی شهری می افزایند. مطالعه حاضر درصدد است تا چگونگی سکونت مهاجران در شهر مشهد و ترجیحات آن ها را در انتخاب محل سکونتشان بررسی کند. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی است و برای گردآوری داده ها به داده های دست دوم سرشماری و طرح تفصیلی مشهد مراجعه شده است، همچنین برای تحلیل داده ها از شاخص های دوگروهی و چندگروهی، تحلیل های فضایی موران و نقاط داغ و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شده است. نتایج نشان می دهد با توجه به شاخص جدایی گزینی چندگروهی که برابر با 0/44 است و با توجه به آماره موران، مهاجران به صورت خوشه ای و جدا افتاده در شهر مشهد زندگی می کنند؛ یکی از مهم ترین ترجیحات آن ها برای انتخاب محل سکونت، حضور همنوعانشان در همسایگی آن هاست. از سوی دیگر، وجود ارتباط معنادار بین سهم مهاجران از جمعیت نواحی شهری و تعدادی از متغیرهای پایگاه های اقتصادی- اجتماعی و خانوادگی، بیانگر این موضوع است که مهاجران مشهد عمدتاً مکان هایی را برای سکونت انتخاب می کنند که با توجه به خواستگاه اقتصادی و اجتماعی شان برای آن ها قابل استطاعت است؛ به همین دلیل با خواستگاه ضعیف تر عمدتاً در مناطقی سکونت می کنند که از نظر کالبدی- سکونتی در شرایط مساعدی قرار ندارد. درنتیجه، این عوامل ضمن جداکردن مهاجران از بافت اصلی شهر و از یکدیگر، جدایی گزینی و شکاف فضایی را در مشهد تشدید می کند و مانع از تحقق انگاره توسعه پایدار می شود.
۱۰۷۸۶.

بررسی مدل علی رابطه تمایزیافتگی خود و ابعاد رفتار جامعه پسند با واسطه گری هویت اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره هفتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۶) 369-393

کلیدواژه‌ها: تمایزیافتگی خود رفتار جامعه پسند هویت اخلاقی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۸ تعداد دانلود : ۵۶۶
رفتار جامعه پسند نوع خاصی از رفتار هدفمند است که به منظور رفاه دیگران انجام می شود. در کنار تنوع رفتارهای جامعه پسند، نکته حائز اهمیت، شرایط و زمینه تحقق این نوع رفتارهاست. در این پژوهش، رابطه ساختاری تمایزیافتگی خود و ابعاد رفتار جامعه پسند با واسطه گری هویت اخلاقی در قالب یک مدل علی بررسی می شود. ابتدا 239 نفر از دانشجویان کارشناسی دانشگاه شیراز به روش نمونه گیری طبقه ای متناسب انتخاب شدند. سه مقیاس معتبر شامل پرسشنامه فرم کوتاه تمایز خود (DSI-SE) اریک، پرسشنامه رفتار جامعه پسند پنر و همکاران، و پرسشنامه هویت اخلاقی آکویینو و رید برای سنجش متغیرهای مدل به کار گرفته شدند. روایی و پایایی ابزارهای مورد استفاده در پژوهش، بررسی و تأیید شد. تجزیه و تحلیل داده ها به روش تحلیل مسیر انجام گرفت و برای بررسی معناداری واسطه گری و برازش مدل، از نرم افزار ایموس استفاده شد. نتایج نشان داد که مدل با داده های این پژوهش، برازش مناسبی دارد. با توجه به یافته ها، تمایزیافتگی به نحو منفی، رفتار جامعه پسند معطوف به دیگران را پیش بینی می کند. هویت اخلاقی نیز رفتار جامعه پسند کمک رسانی را به نحو مثبت و رفتار جامعه پسند معطوف به دیگران را به نحو منفی پیش بینی می کند. همچنین هویت اخلاقی، نقشی واسطه ای در رابطه میان تمایزیافتگی خود و رفتار جامعه پسند ایفا می کند. درمجموع، نتایج این پژوهش نشانگر اهمیت تمایزیافتگی خود و هویت اخلاقی در رفتار جامعه پسند است.
۱۰۷۸۷.

مواجهه و تعامل اجتماعی پیامبر(ص) با زنان مدینه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال ششم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۲۱) 116 - 139

کلیدواژه‌ها: تعامل اجتماعی پیامبر (ص) زنان مدینه حضور اجتماعی حقوق زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷۴ تعداد دانلود : ۹۶۶
رسول خدا(ص) در زمان ها و مکان های متفاوت و نیز با اقشار گوناگون تعامل هایی متناسب با شرایط داشته است. در دوران اقامت در مدینه کنش های آن حضرت(ص) به صورت خاص و از ابعاد گوناگون قابل بررسی و الگوبرداری است. یکی از این ابعاد، تعاملات اجتماعی پیامبر(ص) با زنان است. نوشتار حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که «تعامل پیامبر(ص) با حضور اجتماعی زنان در مدینه چگونه بوده است؟». در پاسخ به این سؤال که با روش حضور و غیاب ذهنی صورت گرفته، معلوم می گردد که رسول خدا(ص) در تعامل با زنان مدینه، اعتدال در کُنش را پیشه کرده که تحلیل این تعامل ها، می توان به اصول حاکم بر آنها دست یافت. پیامبر زنان را در امور سیاسی جامعه سهیم کرد. بیعت زنان، مشارکت آن ها در هجرت ها و حضور آن ها در جنگ ها به منظور پشتیبانی، تدارکات و مانند آن، بهترین گواه بر این ادعا است. زنان در تعاملات خود با پیامبر(ص) نیز به دنبال آگاهی و به دست آوردن حقوقی بودند که در جامعه جاهلی نادیده انگاشته شده بود.
۱۰۷۸۸.

الگوی تبلیغی امام موسی صدر در تعامل با شیعیان لبنان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و مطالعات اجتماعی سال ششم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۲۲) 58 - 84

کلیدواژه‌ها: تبلیغ الگوی تبلیغی امام موسی صدر شیعیان لبنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۱ تعداد دانلود : ۱۳۴۵
هدف از این پژوهش، بررسی الگوی تبلیغی امام صدر در تعامل با شیعیان لبنان با بهره گیری از روش تحلیل مضمون است. برای گردآوری و شناسایی مضامین مرتبط با الگوی تبلیغی امام صدر، ابتدا مبانی نظری اندیشمندان اسلامی بررسی شد، سپس با مطالعه کامل کتاب «گام به گام با امام» (12 جلدی)، مضمون های مرتبط استخراج و کدگذاری گردیده است. بررسی مجموعه ی آثار و فعالیت های امام موسی صدر نشان می دهد، ایشان الگوی متفاوتی از تبلیغ دین ارائه می کند. امام، مبلّغ را یک مُصلِح اجتماعی می داند و با تاکید بر توجه به عدالت طلبی از سوی مبلّغان، آنان را بر استقامت در راه تبلیغ فرا می خواند. هدف مبلِّغ از دیدگاه وی، پرورش انسان در راه کمال است و نقش اصیل عالم دین را انسان سازی و تربیت انسان می داند. امام در تبلیغ خود،  از دو ابزار سخنرانی و گفتگو بیش از ابزارهای دیگر بهره گرفته اند. ایشان در بُعد شیوه های تبلیغی، پنج شیوه ی: تسامح و سهل گیری، استفاده از دین در امور زندگی، تبلیغ عملی مبتنی بر خدمت، تبلیغ مبتنی بر فطرت و الگوسازی را شیوه های مُرجَح تبلیغی معرفی می کند. ایشان، خدمت به مردم را کارکرد اصلی ادیان می دانند و بر این باورند، تبلیغ دین از طریق خدمت رسانی به مردم و توجه به وضع معیشتی آنان می تواند در افزایش گرایش به دین موثر باشد؛ لذا در حوزه ی مخاطب شناسی، مطالعه میدانی مسائل اجتماعی و شناخت مخاطب و آشنایی با نیاز های روحی را ضروری می داند.
۱۰۷۸۹.

مطالعه عوامل مؤثر و زمینه ساز اجرای خط مشی های آموزش عالی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران سال دهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۳۸) ۴۶-۲۱

کلیدواژه‌ها: وزارت علوم تحقیقات و فناوری خط مشی گذاری عمومی نظام آموزش عالی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۲۱۱
پژوهش حاضر باهدف شناسایی و اولویت بندی عوامل زمینه ساز و مؤثر بر اجرای خط مشی های آموزش عالی ایران صورت گرفته است. پژوهش از نوع آمیخته بوده که در بخش کیفی داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته گردآوری شده و با کدگذاری باز، محوری و انتخابی عوامل زمینه ساز و مؤثر بر اجرای خط مشی های آموزش عالی شناسایی شد. در بخش کمی با استفاده از پرسشنامه ماحصل کار کیفی و بهره گیری از تحلیل سلسله مراتبی ازنظر 5۰ نفر عضو هیئت علمی و متخصصان آموزش عالی به اولویت بندی عوامل زمینه ساز و عوامل مؤثر پرداخته شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد عوامل زمینه ساز اجرای خط مشی های آموزش عالی شامل 6 مفهوم اصلی در قالب 6۰ مقوله است که مفاهیم اصلی به ترتیب بر اساس تحلیل سلسله مراتبی عبارت اند از: عوامل قانونی، سیاسی، اقتصادی، تکنولوژیکی، فرهنگی و اجتماعی. همچنین عوامل مؤثر بر اجرای خط مشی های آموزش عالی در 8 مفهوم اصلی در قالب 9۰ مقوله دسته بندی شده اند این مفاهیم اصلی به ترتیب بر اساس تحلیل سلسله مراتبی عبارت اند از: عوامل مربوط به تدوین خط مشی، عوامل اداری، ساختاری و بوروکراتیک، عوامل حمایتی، عوامل مربوط به نهادهای اجرایی، تجارب و مهارت های مجری، عوامل پشتیبانی، انتخاب ابزار مناسب اجرای خط مشی، عوامل محیطی و جغرافیایی است.
۱۰۷۹۰.

مطالعه انگاره های ذهنی تشکل های دانشجویی دانشگاه تهران: انگاره های شخصی انجمن اسلامی و خویشتن بسیج دانشجویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال یازدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 103 - 130

کلیدواژه‌ها: ارتباطات بین فرهنگی انگاره های ذهنی تشکل های دانشجویی انگاره های شخصی انگاره های خویشتن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶۶ تعداد دانلود : ۷۴۹
انگاره های ذهنی موجود میان گروه های اجتماعی، تأثیر مستقیمی بر شکل گیری تعاملات میان آن ها دارد. مردم اغلب دیگران را به عنوان اعضای یک گروه اجتماعی درک می کنند و براساس انگاره هایی که در ذهنشان از دیگری وجود دارد، تعاملات خود را شکل می دهند. مطالعه و شناسایی انگاره ها می تواند در برقراری یا عدم برقراری ارتباط درست، تأثیرگذار باشد. این مقاله به مطالعه انگاره های ذهنی شخصی اعضای انجمن اسلامی و انگاره های ذهنی خویشتن اعضای بسیج دانشجویی می پردازد. به این منظور سعی شده است از نظریه «انگاره های ذهنی» استفاده شود. براساس این نظریه، انگاره ذهنی، مجموعه ای از تجربه های گذشته هستند که در گروه های دانشی مرتبط دسته بندی شده اند و برای راهنمایی رفتارهای ما در موقعیت های آشنا به کار می روند. با توجه به تعریف های نیشیدا (1999) و ترنر (1987)، انگاره های ذهنی شخصی و خویشتن، دو نوع از انگاره های ذهنی هستند. رویکرد روشی پژوهش حاضر، رویکرد کیفی است و درمجموع با 46 نفر از اعضای فعال تشکل ها، مصاحبه نیمه ساخت یافته انجام شده است. تحلیل داده ها به صورت تحلیل مضمون انجام شده است؛ انگاره های شخصی اعضای انجمن اسلامی که شامل سه مضمون مطلق گرایی، سنت گرایی، و نسبی گرایی اخلاقی هستند در مقابل انگاره های خویشتن اعضای بسیج که شامل انگاره های خویشتن از منظر دیگری و از منظر خود هستند، مطالعه و بررسی شده و در ادامه انگاره های متضاد و مشابه بین این دو تشکل دانشجویی، شناسایی شده اند.
۱۰۷۹۱.

طرحی برای سنجش فرهنگ علمی و دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ «ویژه ایلام» 53 - 82

کلیدواژه‌ها: فرهنگ دانشگاهی فرهنگ سازمانی نهاد علم الگوی نظری سنجش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۵ تعداد دانلود : ۴۲۵
در قریب به دو دهه گذشته، درباب چیستی و چرایی فرهنگ دانشگاهی در جامعه ایرانی سخن گفته شده است، اما ازمنظر مقوله ای سنجیدنی با قابلیت مداخله در آن، که نظام برنامه ریزی و مدیران اجرایی بتوانند از آن استفاده کنند، کمتر توجه شده است. مقاله حاضر با هدف ارائه طرحی برای بررسی تجربی فرهنگ دانشگاهی با نیم نگاهی به ساختار طرح های پیشنهادی و رعایت کمینه ای اسلوب آن، با مروری بر آثار و نظرهای موجود، پس از تعریف فرهنگ ودانشگاه، به ترکیب نظری این مفاهیم می پردازد و نتیجه را درقالب الگویی تحلیلی با قابلیت بررسی میدانی پیشنهاد می کند و با استناد به آن می کوشد به دو پرسش چیستی فرهنگ دانشگاهی و تا حد امکان چگونگی تکوین آن به لحاظ نظری پاسخ گوید.
۱۰۷۹۲.

در امتداد رنج دیرین؛ معنای زمین لرزه سرپل ذهاب در متن تجربه زیسته راویان آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی پاییز ۱۳۹۷ شماره ۱۷ 29 - 55

کلیدواژه‌ها: زمین لرزه سرپل ذهاب برساخت اجتماعی هویت مکانی ترومای جمعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۵۱۸
زمین لرزه، تنها در کتب علمی است که به شیوه ای عینی فهمیده می شود، درحالی که در جامعه انسانی در زمینه ای اجتماعی معنا می یابد و در ادامه تجربیات تاریخی درک می شود. زمین لرزه سرپل ذهاب در زیست روزمره ساکنانش انقطاع نفس گیری ایجاد می کند و بااین حال در ادامه جریانی قرار می گیرد که قدمتی به طول تاریخ دارد. با حضور در محل و انجام مصاحبه های عمیق با روایان فاجعه مشخص شد که تاریخ اجتماعی منطقه (همزیستی مذاهب گوناگون، تجربه جنگ، اسارت، بمباران شیمیایی، کشتارهای داخلی، نسل کشی، فقر، کولبری، اعدام و سوابق مبارزات سیاسی) در فهم فاجعه طبیعی نقش آفرینی می کند. تجربه زمین لرزه در هویت فردی و جمعی بازماندگان ادغام می شود و با دیگر المان های حافظه جمعی آنان رابطه برقرار می کند. نظام معرفتی، تجربه زمین لرزه را در خود سامان می دهد و با تحلیل رنج های جمعی، کنشگری در برابر آن را رقم می زند. نتیجه بررسی نشان می دهد که هراس مشترک مرزنشینان ترس از خیانت، فراموش شدن و نادیده گرفته شدن است. عامل فاجعه، انسانی فهمیده می شود و احساس تعلق به مکان کاهش می یابد. به همین جهت پرورش بستری برای خلق روایات و هویت های جمعی، شنیده شدن آن ها، شناخته شدن آنان توسط یکدیگر و برقراری رابطه معنادار میان آن ها به نظر امری حیاتی می رسد.    
۱۰۷۹۳.

چالش های سیاست گذاری اجتماعی حوزه مسکن و تأثیر آن بر شکل گیری ناهنجاریهای اجتماعی (مطالعه موردی مسکن مهر پرند)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۶ 141 - 174

کلیدواژه‌ها: سیاستگذاری اجتماعی ناهنجاری اجتماعی مسکن مهر پرند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۳ تعداد دانلود : ۵۱۷
مسکن مهر سیاست خانه دار شدن دولت در سال های اخیر برای آن شهروندانی است که فاقد مسکن بودند. به نظر می رسد عدم برنامه ریزی و توجه به مسائل اجتماعی و فرهنگی در تشکیل و ساخت مسکن مهر از سوی تصمیم گیران، باعث پدیداری ناهنجاری های اجتماعی در آینده خواهد شد. مفهوم مسکن علاوه بر مکان فیزیکی، کل محیط مسکونی را نیز در برمی گیرد که شامل تمامی خدمات و تسهیلات ضروری مورد نیاز برای به زیستن خانواده ها است. ساخت مسکن حداقلی برای شهروندان بدون توجه به آسیب های اجتماعی آن، می تواند جامعه را با چالش های اساسی روبرو کند که حل آنها هزینه های بسیاری را می طلبد. مقاله حاضر بر آن است تا با روش توصیفی-تحلیلی با بهره جستن از نظریه های مختلف حوزه سیاستگذاری اجتماعی، ناهنجاری های اجتماعی در رابطه محیط مسکونی، اکولوژی شهری و بی سازمانی اجتماعی به تبیین چالش های سیاستگذاری اجتماعی در حوزه مسکن با تأکید بر شناسایی و سنجش میزان تأثیر مؤلفه های سیاستگذاری اجتماعی در شکل گیری ناهنجاری های اجتماعی در بین ساکنان مهر پرند، بپردازد. به منظور دستیابی بدین مهم، به کمک ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیونی و تحلیل مسیر میزان همبستگی، اثر و مسیر تأثیرگذاری این مؤلفه ها براساس فرضیات تحقیق، سنجیده شده است. نتایج بیانگر آن است که  ناهنجاری های اجتماعی در بین ساکنان مسکن مهر نتیجه ی عدم دسترسی به مؤلفه های؛ حس تعلق خاطر، فراغتی و تفریحی، نظارتی و کنترل، ارتباطی و تعاملات اجتماعی، سرمایه اجتماعی، تجانس فرهنگی، دسترسی به کار و اشتغال و سرانه های فرهنگی است که  تا حد زیادی در محدوده مورد مطالعه رعایت نشده و بروز پیدا کرده است.
۱۰۷۹۴.

تحلیل جامعه شناختی نقش رسانه اجتماعی تلگرام به مثابه حوزه عمومی درانتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی ایران، مطالعه موردی تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره پنجم پاییز و زسمتان ۱۳۹۷ شماره ۱۲ 213 - 245

کلیدواژه‌ها: حوزه عمومی رسانه های اجتماعی انتخابات مجلس دهم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۶ تعداد دانلود : ۶۹۵
حوزه عمومی، عرصه ای از زندگی اجتماعی است که مردم می توانند گرد هم آیند و آزادانه با یکدیگر گفتگو نموده و مشکلات اجتماعی شان را بشناسند و از طریق این مباحث بر کنش سیاسی موجود تأثیر بگذارند. به لطف گسترش فناوری های ارتباطی، رسانه های اجتماعی می توانند با احیا و گسترش حوزه عمومی، کنش ارتباطی و عقل ارتباطی مورد نظر هابرماس را به صحنه آورند و از زوال آن جلوگیری کنند. یکی از مهم ترین کنش های سیاسی شهروندان، مشارکت سیاسی و رفتار رأی دهی آنان است که بیش از هر چیز دیگری، در محدوده عمل و تأثیر رسانه های اجتماعی نوپدید قرار گرفته است. در این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی جهت دار و نمونه گیری هدفمند به تحلیل جامعه شناختی نقش رسانه اجتماعی تلگرام به مثابه حوزه عمومی در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی ایران مطالعه موردی تهران پرداختیم. جامعه آماری این تحقیق کانال های تلگرام در ایام انتخابات است. مطالعه مقولات حوزه عمومی پژوهش نشان داد که رسانه اجتماعی  (تلگرام)، با تقویت حوزه عمومی سیاسی، رفتار و مشارکت سیاسی مردم در انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی ایران را تحت تأثیر خود قرار داده است.
۱۰۷۹۵.

سبک زندگی در پرتو قرآن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه سبک زندگی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۷ 9 - 39

کلیدواژه‌ها: سبک قرآنی زندگی ارتباطات اجتماعی آرمان گرایی فرهنگ پذیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۴۴ تعداد دانلود : ۹۵۱
اگر بپذیریم که زندگی انسان به صورت یک سبک، نظام و مدل منسجم صورت بندی می شود و در هر نظام و سبک زندگی ای، مجموعه ها و عناصری را ادیان ارائه داده اند، می توان مسئله این تحقیق را این گونه صورت بندی کرد که نظام و سبک زندگی موردنظر اسلام بر اساس آیات قرآن چگونه سبکی خواهد بود. در این تحقیق به ظاهر آیات قرآن و پاره ای از روایات مرتبط، برای به دست آوردن سبک مؤمنانه زندگی و به تفسیر آیات برای تأیید و مستند کردن آن (سنجش اعتبار و پایایی داده ها) مراجعه می شود. در این تحقیق، استنباط و استخراج سبک زندگی از آیات و روایات مرتبط و تفسیری (بر اساس روش ترکیبی تفسیر موضوعی، تحلیل محتوا و نظریه زمینه ای) هدف است. مراحل روش این تحقیق به قرار زیر است: 1. استخراج آیات و عملیات مفهوم پردازی نخستین و متمرکز؛ 2. مقوله بندی مفاهیم متمرکز؛ 3. تعیین سازه های اصلی و نقش آن ها؛ 4. برقرار کردن پیوندهای منطقی بین مقوله های انتخابی و سازه ها به طور نظام مند در یک مدل نظری. نتیجه به دست آمده از بررسی آیات تأییدکننده یک مدل فرآیندی از زندگی است که شامل عوامل زمینه ای، مؤلفه های فردی، مؤلفه های اجتماعی و فعالیت های گوناگون اجتماعی است.
۱۰۷۹۶.

بازخوانی شعر احمد شاملو در چارچوب رویکرد ساختارگرایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی ایران سال نوزدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ 68 - 90

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان دال ساختارگرایی شعر معاصر مدلول

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۱ تعداد دانلود : ۷۶۶
این مقاله تحلیلی بینا رشته ای بین جامعه شناسی و ادبیات است و سعی دارد شعر احمد شاملو را از منظری جامعه شناختی بررسی نماید. برای این منظور ضمن استفاده از نظریه های مختلف جامعه شناختی مربوط حوزه ساختارگرایی، از روش شناسی تحلیل گفتمان فوکو و تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف نیز استفاده شده است. نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که شعر شاملو دارای تعین معنایی و خطی است که در آن ارتباط دال و مدلول یک به یک است. این امر امکان تولید معنی و خوانش های مختلف در آثار وی را کاهش می دهد و از این رو بافتی ساختارگرایانه به آثار و اندیشه های وی داده است. این تحقیق همچنین نشان می دهد که ادبیات ایران همپای ادبیات جهانی از ظرفیت بالایی در پرداختن به مسائل انسانی و اجتماعی برخوردار است و دارای رویکردهای متفاوتی در تفسیر این مسائل است که روایت شاملو تنها یکی از آن هاست. این تحقیق و کارهای مشابه ضمن کشف چنین توانمندی هایی، از مهجوریت این آثار کاسته، اهمیت تحقیقات بینارشته ای را روشن نموده و ضرورت آموزش توأمان آن ها را در رشته های دانشگاهی مربوطه یادآور می شود.  
۱۰۷۹۷.

تحقق توسعه سیاسی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی و ایرانی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱۱ 157 - 183

کلیدواژه‌ها: توسعه سیاسی الگو التزام عدالت پیشرفت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳۲ تعداد دانلود : ۸۰۴
الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت با بهره گیری از کلیّت نظام جمهوری اسلامی ایران و با توانایی درک و تحلیل واقعیت های جامعه و شناخت ارزش های ملی و بومی، درصدد پاسخ گویی به نیازهای مادی و معنوی جامعه است. این الگو دارای مبانی معرفتی، هستی شناسی و انسان شناسی است که ریشه در آموزه های وحیانی و عقیدتی اسلام دارد و محتوای آن مبتنی بر توحید، معاد و تفکیک نشدنِ دنیا و آخرت است. فرایند توسعه سیاسی در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مبتنی بر معارف الهی و اسلامی و برآمده از بطن و شرایط تاریخی، بومی و فرهنگی کشورمان است که در بستر نظام جمهوری اسلامی ایران تحقق می یابد. الگوهای گوناگونی برای نوسازی و توسعه کشور ارائه شده است که بیشترِ این الگوها به دلیلِ غیر بومی بودن و بی توجهی به شرایط تاریخی، فرهنگی و مذهبی با موانع و مشکلاتی مواجه بوده اند. هدف پژوهش حاضر این است که ضرورت و اهمیت توسعه سیاسی را در چهارچوب الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت مورد تأکید قرار دهد و اصول و مبانی و چگونگی تحقق آن را ترسیم کند. این پژوهش با تبیین شاخص های زیربنایی توسعه سیاسی، چگونگی اراده تحقق آن را در جامعه مورد توجه قرار می دهد. استراتژی های مدنظر برای تجزیه وتحلیل داده ها، در چهارچوب روش کیفی و مبتنی بر راهبرد توصیفی تحلیلی است. نتایج پژوهش نشان می دهد شاخص های توسعه سیاسی در این الگو منطبق بر شریعت بوده و با پایبندی به اجرای عدالت در فضای سیاست گذاری جامعه، زمینه توسعه سیاسی مطلوب فراهم می شود.
۱۰۷۹۸.

بررسی جایگاه و کاربرد زبانهای فارسی و کردی در اورامانات از دیدگاه زبان شناسی اجتماعی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۳) 133 - 164

کلیدواژه‌ها: زبان کردی زبان فارسی منطقه ی اورامانات زبان شناسی اجتماعی دوزبانگونگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۹ تعداد دانلود : ۵۸۰
در این مقاله به بررسی جایگاه و کاربرد زبان های فارسی و کردی در اورامانات (شهرستان های چهارگانه پاوه، ، جوانرود ، روانسرو ثلاث باباجانی) از دیدگاه زبان شناسی اجتماعی پرداخته شده است. براین اساس از میان جامعه آماری (شهرستان های چهارگانه منطقه ی اورامانات) ، 450 آزمودنی به عنوان نمونه به صورت تصادفی انتخاب شده اند. در این مقاله از پرسشنامه ی اصلاح شده الگوی پژوهشی پاراشر (1980) استفاده شده است. از آزمودنی ها خواسته شده که دو گونه زبانی فارسی و کردی را در شش حوزه اجتماعی خانواده، دوستی، همسایگی، داد و ستد، آموزش و اداری براساس یک میزان چهار گزینه ای «همیشه»، «اغلب»، «بعضی وقت ها» و «هیچ وقت» مشخص کنند. پرسشنامه شامل 36 سئوال است که براساس درجه رسمیت حوزه ها به ترتیب از غیررسمی به رسمی مرتب شده اند. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، اطّلاعات توسط کامپیوتر پردازش شدند. روش های آماری آزمون ت جفت و واکاوی واریانس یک سویه جهت تجزیه و تحلیل یافته های تحقیق به کار گرفته شده است. واکاوی یافته ها نشان می دهد که اختلاف در استفاده از دو زبان فارسی و کردی توسط گروه های مختلف سنی، تحصیلی، جنسی و افراد متأهل با همسر کرد و غیر کرد از نظر آماری معنی دار می باشد. به نوعی که افراد جوان و تحصیل کرده نسبت به بقیه در حوزه های اداری، آموزشی و دوستی از زبان فارسی نسبت به بقیه حوزه ها بیشتر استفاده می کنند.
۱۰۷۹۹.

ارائه الگوی امنیت هوشمند جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال هفتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: امنیت هوشمند امنیت نرم امنیت سخت قدرت هوشمند جنگ هوشمند دفاع هوشمند

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۲ تعداد دانلود : ۵۹۲
ارتقاء کیفیت هر یک از ابعاد نرم و سخت امنیت نیاز به برنامه ای راهبردی دارد تا بتوان به صورت هم افزا، اعضای مختلف جامعه امنیتی کشور را برای تحقق اهداف تعیین شده همراه نماید. مدیریت راهبردی و آینده نگر امنیت، خود مستلزم وجود الگویی جامع و مانع از امنیت جمهوری اسلامی ایران است که نهادهای دخیل در مدیریت امنیت را از تعارضات شناختی مصون دارد. هدف این پژوهش، ارائه الگویی جامع از امنیت هوشمند در جمهوری اسلامی ایران است. ابتدا با مطالعه ی کتابخانه ای، تحقیقات پیشین مورد بررسی قرار گرفت و ادبیات نظری بحث تدوین شد. سپس با بهره گیری از روش دلفی نظرات ده نفر از کارشناسان فقه امنیت و امنیت نرم که به صورت هدفمند انتخاب شدند، آنان در نقد الگوهای موجود اخذ گردید. در نتیجه محیط داخلی و خارجی امنیت نرم مورد بازنگری قرار گرفت. سپس موضوعات مرجع امنیت نرم تعیین، و امکان ترسیم توپولوژی مراجع امنیت نرم فراهم شد. در نهایت با بکارگیری داده های جمع آوری شده، الگوی کلان امنیت هوشمند در جمهوری اسلامی ایران ترسیم شد. در الگوی فوق، توحید ذاتی به عنوان مرجع اصلی امنیت ج.ا.ا به دلایل هستی شناختی در مرکز دیگر موضوعات مرجع امنیت نرم و بر فراز تمامی موضوعات مرجع امنیت قرار دارد. ارتباطات اجزای مدل در چهار محور «رابطه ی قدرت و سنن الهی با دیگر مولفه های الگوی امنیت»، «رابطه ی منابع قدرت، قدرت و اصل دفاع/ جنگ»، «نرم افزاری، سخت افزاری و هوشمندی دفاع/ جنگ»، «مسیرهای دفاع/جنگ» مورد تبیین قرار گرفته است.
۱۰۸۰۰.

واکاوی وضعیت روابط نسلی از دیدگاه دانشجویان دختر 26-20 سال دانشگاه های دولتی شهر تهران در سال 1395؛ با تأکید بر عوامل اجتماعی و فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال هفتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۸

کلیدواژه‌ها: عوامل اجتماعی عوامل فرهنگی روابط نسلی تفاوت نسلی تفاوت دانشی و تفاوت نگرشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۷ تعداد دانلود : ۶۸۱
هدف این پژوهش، «واکاوی وضعیت روابط نسلی از دیدگاه دانشجویان دختر 26-20 ساله است. روش پژوهش ترکیبی (کیفی و کمی) است. بنابراین ابتدا یک مطالعه اکتشافی کیفی با رویکرد پدیدارشناسی و تئوری زمینه ای از طریق نمونه گیری نظری و تکنیک مصاحبه انجام و ابعاد روابط نسلی در سه بعد تفاوت دانشی، نگرشی و رفتاری شناسایی شد. سپس به روش کمی تأثیر متغیرهای مستقل عوامل اجتماعی و عوامل فرهنگی بر متغیر وابسته روابط نسلی از طریق رگرسیون چندمتغیره بررسی شد. جامعه آماری 11406 نفر بود که از این میان ۳۸۲ نفر به وسیله پرسشنامه، اطلاعات جمع آوری شد. جهت بررسی پایایی از ضریب آلفای کرونباخ و رگرسیون چندمتغیره استفاده شد و نتایج نشان داد که متغیرهای وارد شده به معادله توانسته اند 55 درصد از واریانس تغییرات مربوط به متغیر وابسته را تبیین نمایند. ضرایب تأثیر مدل تبیین کننده روابط نسلی نیز نشان داد که از میان 7 متغیر وارد شده به معادله رگرسیون چهار متغیر «سبک زندگی، معاشرت با گروه همسالان، ارتباط و تعامل درون خانواده، دسترسی به وسایل ارتباط جمعی» معنادار شدند و سبک زندگی به واسطه تأثیر مستقیم و غیرمستقیم بیشترین تأثیر را بر متغیر روابط نسلی نشان می دهد. درنهایت با توجه به یافته های پژوهش، روابط نسلی از نوع تفاوت نسلی ارزیابی شد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان