تولیدات نمایشی

تولیدات نمایشی محبوب ترین و پیچیده ترین محصول رسانه ای هستند. از این رو، تولید و پخش آنها در شبکه های برون مرزی صداوسیما، در مقام رسانه هایی با ظرفیت کنشگری در روندهای فرهنگی منطقه ای و فرامنطقه ای، نیازمند تدوین راهبردهای کارآمد است. بر این اساس، هدف این مقاله، پیشنهاد راهبردهای مطلوب برای تولیدات نمایشی در برون مرزی صداوسیما است. برای دستیابی به این هدف آراء 11 صاحبنظر، در چارچوب ماتریس سوات (SWOT) احصا و تدوین شدند. تعداد صاحب نظران به روش «نمونه گیری زنجیره ای» و شاخص «اشباع نظری» تعیین شده است. در تفکیک و ادغام نظرات حاصل از «مصاحبه عمیق»، از تکنیک «مقایسه دائمی» استفاده شده است. در مجموع 24 راهبرد در چهار دسته راهبردهای تهاجمی، رقابتی، محافظه کارانه و تدافعی صورت بندی و تبیین و  براساس شرایط و اقتضائات کنونی برون مرزی اولویت بندی شدند. از مهم ترین این راهبردها می توان به این موارد اشاره کرد: تولید محصولات نمایشی با برند «پاک، سالم و حلال»، تقویت و تکمیل ساختار نیروی انسانی، جذب بودجه کافی، استفاده از اشتراکات تمدنی، گفتمانی و فرهنگی با کشورهای مختلف، تشکیل کارگروهی تخصصی برای ارائه مشاوره به گروه های تولید محصولات نمایشی و پشتیبانی و تقویت تعامل با عوامل، گروه ها، اتحادیه ها و مراکز رسانه ای و هنری منطقه ای و بین المللی همسو. نتیجه مقاله نشان می دهد که راهبردهای تهاجمی در مقایسه با سایر راهبردها در اولویت هستند، هرچند ترکیبی از تمام راهبردها در مقاطع مختلف راهگشا خواهد بود.

تأمین مالی تولیدات رسانه ای، یکی از مسائل مهم در سازمان صداوسیما و از طرف دیگر، محدودیّت در روش های فعلی تأمین مالی همیشه یک مشکل جدی برای این سازمان بوده است.  یکی از روش های جدید تأمین مالی در دنیا تأمین مالی جمعی ا ست.  تأمین مالی جمعی این ایده را مطرح می کند که برای ساخت یک محصول الزاماً نیاز نیست به دنبال سرمایه گذاران بزرگ بود؛ می توان سرمایه های کوچک اما متعدد را برای تحقّق آن جذب کرد.  در این پژوهش؛ به دنبال آن بودیم که آیا می توان از این روش نوین و مشهور جهانی در تأمین مالی تولیدات نمایشی سازمان صداوسیما نیز بهره برد یا خیر؟  برای این منظور؛ روش دلفی انتخاب و در مرحله ی اول با 20 کارشناس مصاحبه انجام شد؛ بعد از تحلیل و تقلیل داده های این مرحله، 52 گویه منحصربه فرد به دست آوردیم.  در راند دوم و سوم که به صورت پرسشنامه ی ایمیلی انجام شد؛ به ترتیب 18 و 15 نفر از اعضای پنل دلفی حضور داشتند و در انتها به 34 گویه در قالب 12 دسته رسیدیم؛ ازاین بین 5 دسته جزو ظرفیت ها و 7 دسته، جزو موانع تحقّق این مدل بود. آنتن گسترده ی صداوسیما، آشنایی مردم با مدل های اقتصادی مشابه، شبکه ی توزیع وسیع، ازجمله مهم ترین ظرفیت های اشاره شده؛ عدم شفاف سازی، ترس مدیران از اثرگذاری مردم در فرهنگ و نیاز مالی بالا در تولیدات نمایشی، ازجمله مهم ترین موانع اشاره شده برای تحقّق مدل تأمین مالی جمعی برای تولیدات نمایشی سازمان صداوسیما بود.  درنهایت: باتوجه به گویه های به دست آمده، می توان گفت که صداوسیما می تواند از تأمین مالی جمعی بهره ببرد؛ اما مقدمه ی این بهره برداری تغییراتی در رویکردها، سازوکارها و ساختارها را می طلبد که در بخش نتیجه گیری به عنوان پیشنهاد های کاربردی ارائه گردیده است.