درخت حوزه‌های تخصصی

با افزایش نفوذ فناوری های نوین، نقش مهارت های دیجیتالی در رهبری دانشگاهی بیش از پیش اهمیت یافته است. هرچه رهبران دانشگاهی از مهارت های دیجیتال بیشتری برخوردار باشند، توانمندی دانشگاه در تطبیق با واقعیت های دنیای دیجیتال نیز افزایش می یابد. هدف اصلی این پژوهش، شناسایی و تعیین مؤلفه های مؤثر بر رهبری دیجیتال در محیط دانشگاهی است. این مطالعه با رویکرد کیفی و با استفاده از روش تحلیل مضمون انجام شده است. جامعه پژوهش شامل کلیه منابع علمی مرتبط با رهبری دیجیتال در بازه زمانی ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۰ بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری، ۴۶ مقاله و کتاب به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. منابع مورد نظر مطابق با مراحل هفت گانه سندلوفسکی و باروسو (2007) تحلیل شدند. یافته ها شامل ۱۴۱ مضمون پایه، ۱۲ مضمون سازمان دهنده و ۳ مضمون فراگیر است. همچنین فرایند فراترکیب داده ها منجر به شناسایی ۱۲ مؤلفه کلیدی در حوزه رهبری دیجیتال شد: مهارت های فردی، مهارت های بین فردی، مهارت های دیجیتال، مهارت های سازمانی، مشارکت، سازگاری، پایداری، مأموریت، هوش هیجانی، هوش استراتژیک و هوش سازمانی.

لقد أصبحت المصطلحات العربیّه الحدیثه والقدیمه متداوله بحیث یمکن القول إنَّها أصبحت نکهه کل خطاب أو کتابه رسمیَّه وغیررسمیَّه فی العصر الحاضر، وتلعب دورا أساسیّا فی وسائل الإعلام مثل الصحف والمواقع الإلکترونیّه والنصوص الأدبیّه المختلفه والسیاسیّه والدینیّه فی الکتب والمقالات والمسرحیات والخطب وأیضاً فی المحادثات الیومیه. مما یدعو إلى إجراء بحث فی مجال التأصیل فی مجال المصطلحات والتحلیل والدراسه المفهومیّه واللغویّه والأدبیّه لهذه المصطلحات هو التعبیر عن الثراء الأدبی والبنیه اللغویّه وجمال الترکیب وعمق الموضوع والمعنى الذی تخفیه هذه المصطلحات. وکذلک یُبین أصلها ویِدرس مدی تأثیرها من باقی الثقافات واللغات الأخرى.المواضیع المذکوره هی التی سیتمّ تناولها فی هذا البحث؛ وبناء على ذلک فقد تضمن هذا البحث قسمین رئیسیین: أ) الدّراسه المفهومیّه. ب) الدّراسه الّلغویّه للمصطلحات العربیّه. ویتمّ دراسه الجزء المفاهیمیّ فی عدّه أجزاء، منها تأثیر المعتقدات والتّقالید، والثقافات، والبیئه المحیطه، والأصل القرآنیّ، والقصه أو الحدث التّاریخی، وفی الجزء الّلغوی، یتمّ التعبیر ودراسه البنیه الّلغویّه للمصطلحات، ولفظها وأیضاً یتمّ دراسه أوجه التّشابه الّلغویّه مع الّلغه الفارسیّه ومناقشه الإنسجام اللفظی والمفهومیّ وتواتر بعض الکلمات. وبالطبع یمکن استخدام هذه المصطلحات فی مختلف المجالات الدّینیّه والسیاسیّه والاجتماعیّه وغیرها، کما یتمّ فی هذا البحث مناقشه جوانبها الأدبیّه والثقافیّه فی شکل تحلیل مفاهیمیّ ولغوی أیضاً، وأخیرا تأتی النتیجه العامه لهذا البحث وهی مصممه للإجابه على أسئلته الرئیسیّه.

در این مقاله پتانسیل استفاده از چت جی پی تی و گوگل جمنای در آموزش، طراحی و تحلیل مهندسی به روش مطالعه موردی چندگانه مورد بررسی و مقایسه قرار گرفته و از نتایج به دست آمده مقالات دیگر نیز بهره گرفته شده است و در چند نمونه مختلف مهندسی، به نحوه استفاده دانشجویان و مهندسان از ابزارهای فوق اشاره شده است. همچنین به توانایی و محدودیت ها، مزایای بهره گیری و معایب آنها در پژوهش و آموزش مهندسی اشاره شده است و راهکارهایی اجرایی جهت بهره گیری مؤثر دانشجویان، اساتید مهندسی و طراحان مهندسی از دو چت بات فوق ارائه گردیده است. نتایج به دست آمده نشان می دهند، استفاده از اطلاعات ورودی کافی و شفاف در چت بات های فوق، در رسیدن به پاسخ مناسب نقش تعیین کننده ای دارند. همچنین دو چت بات در روبه روشدن با مسائل پیچیده مهندسی چندان موفق عمل نمی کنند و در مواردی نیز، مسائل را به مشاوره با متخصص و یا به استفاده از نرم افزارهای مهندسی ارجاع می دهند. از طرفی در مسائل محاسباتی ساده مهندسی، چت جی ی ی تی برخلاف گوگل جمنای معمولاً پاسخ های صحیحی نمی دهد. در مجموع چت بات های فوق می توانند به طور قابل توجهی کار مهندسان را در طراحی، محاسبات، انتخاب مواد و... تسهیل کنند و همچنین در حوزه آموزش نیز کمک به سزایی نمایند.

هدف از این پژوهش شناسایی ابعاد و مولفه ها و اولویت بندی الگوی تربیت حرفه ای دانشجویان دانشگاه فرهنگیان بر مبنای معرفت شناختی تعلیم و تربیت اسلامی است. این پژوهش متکی بر روش ترکیبی (کیفی-کمی) است. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای قیاسی با مطالعه دقیق منابع تربیت حرفه ای و مصاحبه داده های اولیه که با تعداد 30 نفر از خبرگان جمع آوری شد، الگوی نظری پژوهش شامل 74 گویه بصورت کدگذاری باز، محوری و انتخابی مبتنی بر 3 بُعد، 9 مولفه و 62 شاخص تا مرحله اشباع نظری زیر نظر خبرگان تأیید گردید. در بخش کمی پژوهش از روش توصیفی- پیمایشی استفاده شد که ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته و جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دانشگاه فرهنگیان سراسر کشور در سال 1400-1399 تشکیل داده که حجم نمونه براساس فرمول کوکران تعداد 600 نفر تعیین گردید. روش نمونه گیری نیز مبتنی بر روش خوشه ای از بین 31 استان 5 استان بصورت تصادفی انتخاب و تعداد نمونه ها به نسبت توزیع در هر طبقه نیز به صورت تصادفی ساده نمونه گیری شد. یافته های پژوهش نشان می دهد، در بخش ابعاد اولویت به ترتیب با؛ 1- رسالت حرفه ای ، 2- عملکرد حرفه ای و 3 - بایسته ها حرفه ای و در بخش مولفه ها اولویت به ترتیب با: 1- توانایی های حرفه ای2- دانش حرفه ای، 3- بصیرت حرفه ای، 4- انگیزه بخشی، 5- ایجاد مدرسه صالح، 6 - نگرش حرفه ای، 7- عملکرد مشترک، 8- اصول تحول مداوم، 9- عملکرد اختصاصی است.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه آموزش کارکردهای اجرایی برای معلمان دوره ابتدایی بر روی شایستگی های حرفه ای آنان بود. روش پژوهش حاضر، شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل نامعادل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه معلمان پایه ابتدایی ناحیه یک استان یزد در سال تحصیلی 1401-1400 تشکیل می دهند (900نفر). ابتدا به روش خوشه ای از بین مدارس دوره ابتدایی 15 مدرسه به صورت تصادفی انتخاب شد و سپس از میان معلمان مدارس 30 نفر با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و به صورت تصادفی در گروه کنترل و آزمایش قرار گرفتند. گروه آزمایش طی 45 روز (15 جلسه 45 دقیقه ای) برنامه آموزشی را دریافت کردند. نتایج تحلیل کواریانس چند متغیری نشان داد برنامه آموزشی کارکردهای اجرایی در افزایش شایستگی آموزشی، رفتاری، اجتماعی، فکری، مدیریتی، طراحی محیط فیزیکی، طراحی محیط عاطفی، اخلاق حرفه ای، توسعه حرفه ای و فناوری در معلمان گروه آزمایش موثر بود. بنابراین، برگزاری دوره های آموزشی و کارگاهی در زمینه بهبود و تقویت کارکردهای اجرایی معلمان به منظور ارتقای شایستگی های حرفه ای معلمان و به تبع آن مهارت های اجرایی و عملکرد تحصیلی دانش-آموزان توصیه می شود.

سنجش تکوینی فرآیندی هدفمند است که به معلم و دانش آموز کمک می کند تا نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کنند و فرآیند آموزش و یادگیری را به طور مداوم بهبود ببخشند. در این پژوهش به کمک مدلی مفهومی، ساختار علّی بین مؤلفه های سنجش تکوینی، باورهای شایستگی و انگیزشی، و رفتارهای یادگیری علوم تبیین شد. نمونه ای 469 نفری از دانش آموزان دوره اول متوسطه در متغیر های بازخوردهای معلم، و تدریس انطباقی (مؤلفه های سنجش تکوینی)؛ انگیزه درونی، انگیزه ابزاری، و خودکارآمدی تحصیلی (مؤلفه های باورهای شایستگی و انگیزشی)؛ و رفتارهای یادگیری علوم سنجش شدند. به کمک مدل یابی معادلات ساختاری، روابط علّی بین متغیرها بررسی شد. یافته ها نشان دادند سنجش تکوینی هم به طور مستقیم و هم به طور غیرمستقیم و از طریق باورهای انگیزشی (متغیر میانجی) موجب ایجاد رفتارهای یادگیری علوم و تقویت آنها می شود. همچنین اثرمستقیم و غیر مستقیم بازخورد معلم بر رفتارهای یادگیری علوم بیشتر از اثر تدریس انطباقی است. نتیجه اینکه پیشنهاد، و بازخورد معلم هنگام ارائه مطالب در صورت تناسب با مقاصد یادگیری و انتظارات دانش آموزان موجب افزایش انگیزه و خودکارآمدی تحصیلی در آنها خواهد شد که پیامد مهم آن در درس علوم ایجاد رفتارهای علمی خواهد بود.

ضعف در مهارتهای اجتماعی کودکان با آسیبهای متعدد در دوران کودکی و بزرگسالی همراه است. پژوهش حاضر، با هدف بررسی تأثیر بازیهای گروهی بر بهبود مهارتهای اجتماعی کودکان انجام شده است. مطالعه حاضر از نوع مطالعه نیمه آزمایشی، با طرح پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری و با گروه کنترل بود. از میان کودکان 6-5 ساله مراکز پیش دبستانی واقع در منطقه 2 شهر تهران و با مهارت اجتماعی ضعیف، با روش نمونه گیری هدفمند، 30 کودک انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. به منظور آموزش مهارتهای اجتماعی، اعضای گروه آزمایش به مدت ده جلسه و دو بار در هفته در بازیهای گروهی شرکت کردند. برای ارزیابی رفتارهای اجتماعی از مقیاس مهارتهای اجتماعی ماتسون استفاده شد. داده های به دست آمده با آزمون آماری تحلیل واریانس آمیخته آنالیز شدند. نتایج نشان داد که بازیهای گروهی بر بهبود مؤلفه های مهارتهای اجتماعی شامل مهارتهای اجتماعی مناسب، رفتارهای غیراجتماعی، پرخاشگری، برتری طلبی و رابطه با همسالان در کودکان پیش دبستانی مؤثر است (0/05 > p). بر این اساس، متخصصان فعال در حوزه کار با کودکان می توانند در کنار سایر مداخلات از بازیهای گروهی نیز به منظور اصلاح و تقویت مهارتهای اجتماعی در کودکان بهره ببرند.

تدریس پژوهی رویکردی برای توسعه ی حرفه ای است که طی آن معلمان با یکدیگر در جهت تدوین طرح درس، اجرا، مشاهده و تحلیل نتایج آن در جهت بهبود یادگیری دانش آموزان همکاری و مشارکت می نمایند. پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر تدریس پژوهی بر غنی سازی شغلی معلمان ابتدایی با روش تحقیق نیمه آزمایشی با پیش آزمون پس آزمون و گروه کنترل انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه معلمان ابتدایی شهرستان کوهدشت بود که در سال تحصیلی 02-01 در مدارس محل خدمت خود مشغول به اجرای فرایند تدرس پژوهی بودند و همچنین معلمانی که در این دوره ها شرکت نکرده بودند. متغیر مستقل شرکت در فرایند تدریس پژوهی بود که تأثیر استفاده از آن بر غنی سازی شغلی معلمان و مؤلفه های آن به عنوان متغیر وابسته بررسی شد. کل فرآیند تدریس پژوهی در 9 جلسه ی 90 دقیقه ای دو روز در هفته برگزار شد. حجم نمونه برای گروه آزمایش 45 نفر و برای گروه کنترل 45 نفر در نظر گرفته شد که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه غنی سازی شغلی Hockman and Oldham (1976) گردآوری شد. روایی ابزار توسط متخصصان و آلفای کرونباخ پنج عامل استخراج شده نیز از 58% تا 62% گزارش شده است. آلفای کرونباخ کلی پنج استخراج شده در این پژوهش 724% به دست آمد. در این پژوهش، داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS ویرایش 26 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در بخش آمار توصیفی از آماره های میانگین و انحراف استاندارد استفاده شد و در قسمت آمار استنباطی برای تحلیل سؤالات از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بین نمرات غنی سازی شغلی معلمان شرکت کرده در فرایند تدریس پژوهی و معلمان شرکت نکرده در این فرایند تفاوت معناداری وجود دارد (p= 0/000). از این رو می توان گفت که تدریس پژوهی می تواند به غنی سازی شغلی معلمان کمک کند.

پژوهش حاضر یک پژوهش کیفی با هدف کاوش شایستگی های معلم تأثیرگذار دوره ابتدایی از دیدگاه معلمان و دانش آموزان است که با استفاده از روش پدیدارشناسی توصیفی انجام گرفته است. روش نمونه گیری در این پژوهش، هدفمند به شیوه نظری است. بدین منظور، داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته با 15 نفر از معلمان دوره ابتدایی و 18 نفر از دانش آموزان شاغل به تحصیل، در استان چهارمحال وبختیاری به دست آمد. بر پایه ی چارچوب نظری مسئله پژوهش، پرسش های مصاحبه طراحی و بازنگری شدند. به منظور تحلیل داده ها، پس از متن سازی هر مصاحبه، به منظور ساخت مفاهیم، داده ها به کمک رویکرد رفت و برگشتی و مقایسه مستمر، کدگذاری و ارائه شدند. یافته ها بیانگر آن است که سه مقوله ی اصلیِ شایستگی های شخصیتی، شایستگی های ادراک محیطی و شایستگی های حرفه ای نماینده ی فهم معلمان و دانش آموزان از ابعاد وجودی یک معلم تأثیرگذار است. بر پایه ی رهیافت های پژوهش، ضمن تأکید و توجه بیشتر به شایستگی های شخصیتی، دانش آموزان شرکت کننده در این پژوهش نشان دادند برای آن ها معلم تأثیرگذار در ویژگی های مراقبتی، عاطفی و حمایتی وجودی سرشار دارد حال آن که معلمان مشارکت کننده، به نفع صلاحیت های علمی و فنی نظر داشتند. از این رو این پژوهش می تواند زمینه ای برای ژرف اندیشی و بازاندیشی به مباحث مرتبط با تربیت معلم، به خصوص در بخش جذب و آماده سازی باشد.

آگاهی از تاریخ علم، البته نه صرفاً از منظر تقویمی و داستانی تاریخ علم، بلکه با رویکرد تحلیلی آن، با برانگیختن کنجکاوی و افزایش انگیزه یادگیرندگان، می تواند به درک بهتر دانش علمی پذیرفته شده منجر شود. این مطالعه از نوع مروری است. مطالب موجود در مقاله، با جستجوی متون مقالات اینترنتی، کتب و پایان نامه های پایگاههای اطلاعاتی همچون گوگل اسکولار، پاب مد، ساینس دایرکت گردآوری و بررسی شد. به منظور تسهیل فرایند یاددهی- یادگیری موضوعات درسی و کاهش کج فهمی ها، تحقیقاتی بر روی تاثیر تاریخ و فلسفه چگونگی شکل گیری نظریات و مفاهیم مختلف دروس علوم تجربی صورت گرفته است. مطالعه داستان های تاریخی شکل گیری نظریات و مفاهیم علمی، کلید و بستر بیان چگونگی تکوین نظریه های علمی هستند. هدف از این مطالعه، مروری بر نقش و پیامدهای رویکرد تاریخ و فلسفه علم در شکل گیری نظریات و موضوعات ارائه شده و نیز نحوه آموزش این مفاهیم در کتابهای درسی زیست شناسی است. به منظور استفاده بهینه از نقش تاریخ علم در پروسه یادگیری- یادهی، می توان از روش های مختلفی همچون بازتولید آزمایش های تاریخی، بازسازی نمایشی از وقایع تاریخی و زندگی نامه دانشمندان مطرح در زیست شناسی بهره برد.

پیشینه و اهداف: فلسفه تربیت معلم به چیستی، چرایی و چگونگی تربیت معلم نظر دارد و با سؤال هایی بنیادین، روبه رو است. هدف اصلی این پژوهش، واکاوی مبانی فلسفی تربیت معلم در تراز جمهوری اسلامی ایران در منظومه فکری امامین انقلاب است. فلسفه تربیت معلم در ایران به اندازه ارزش و حساسیتی که دارد موردتوجه قرار نگرفته است. فقدان فلسفه روشن در باب تربیت معلم، یک خلأ محسوب می شود؛ لذا محور این پژوهش، فلسفه تربیت معلم است. روش ها : در این راستا، برای پاسخ گویی به سؤالات تحقیق از روش تحلیلی - استنباطی استفاده شده است. یافته ها: نتیجه یافته ها نشان داد که در منظومه فکری امامین انقلاب تربیت معلم از جایگاه والایی برخوردار است. امام خمینی (ره) با دیدی همه جانبه و در ارتباط با کل هستی و جایگاه درخور انسان در این هستی که همان «خلیفه اللهی» است به موضوع تربیت می نگرد. ایشان به این نکته اشراف داشته اند که راه تربیت انسان در نیل به کمال راستین، از راه هستی شناسی، معرفت شناسی و انسان شناسی آن هم از منظر قرآن و اسلام می گذرد. در منظومه فکری امام خمینی (ره) فلسفه حاکم در تربیت معلم، تربیت معلمی که در مسیر قرب الهی است و در این مسیر از لحاظ اعتقادی و عبادی، اخلاقی، اجتماعی و سیاسی، علمی، عقلی و فناوری و زیباشناختی و هنری تربیت یافته است. در منظومه فکری مقام معظم رهبری (مدظله العالی) هم مبانی تربیت دربرگیرنده مبانی هستی شناسی با محوریت نگاه توحیدی، مبانی انسان شناسی با محوریت الهی بودن انسان و مبانی معرفت شناسی بر حضور الهی و ربوبیت الهی در نگاه حقایق هستی مبتنی است. نتیجه گیری: در گفتمان رهبر معظم انقلاب شکل گیری دولت اسلامی جوان و حزب الهی نیازمند تربیت افراد در تراز انقلاب اسلامی بوده که در این زمینه تربیت معلم نقش اساسی و محوری دارد.

هدف پژوهش حاضر طراحی و ارائه الگوی توسعه ای نگهداشت و گسترش فرصت های آموزش مجازی در جهت حرکت به سوی آموزش هیبریدی در دوره دبستان بود. این مطالعه با رویکرد کیفی به روش نظریه برخاسته از داده ها و با روش نمونه گیری هدفمند ازطریق به کارگیری معیار اشباع نظری داده ها، و با مشارکت مادران و کادر مدرسه و معلمان دانش آموزان دوره دوم دبستان شهر مشهد در سال1400 انجام شد. روش گردآوری داده ها در بخش معلمان با برگزاری گروه های متمرکز و مصاحبه های نیمه ساختاریافته و در بخش والدین با برگزاری گروه های متمرکز بوده است. جهت تامین اعتبار، از معیارهای چهارگانه اعتبارپذیری، تاییدپذیری، تکرارپذیری و اثبات پذیری و سه سویه سازی استفاده شد. در مراحل کدگذاری، 833 کد اولیه استخراج و این کدها در قالب 192 مفهوم و 26 خرده مقوله و20 مقوله اصلی در قالب ابعاد شش گانه مدل پارادایمی سازمان دهی شدند. در مدل به دست آمده شش عامل علّی شامل عوامل امکان پذیری، اقتصادی و سرمایه گذاری، نگرشی، فراگیرسازی، اعتدال جویی زیستی و روانی، اعتمادزایی و سه عامل مداخله گر شامل عوامل حرفه ای و مهارتی و سازمانی، عوامل انسانی- ارتباطی و عوامل خانوادگی، عوامل زمینه ای شامل عوامل زیرساختی و اقتصادی- اجتماعی شناسایی شدند و در راستای تحقق آموزش های هیبریدی و توسعه آن ها پنج راهبرد توسعه زیر ساختی و فناورانه، تربیت معلم هیبریدی، تبحرافزایی در طراحی مدیریت کلاس و آموزش های هیبریدی، ارتقای سواد فناورانه و رسانه ای والدین و دانش آموزان، غنی سازی آموزش هیبریدی با ارتباطات انسانی در مدل خروجی به دست آمد. در نتیجه براساس مدل ارائه شده در این پژوهش جهت حرکت به سوی آموزش هیبریدی در دوره دبستان باید ضمن در نظر گرفتن عوامل علّی و زمینه ای و کنترل عوامل مداخله گر، با به کارگیری راهبردهای توسعه آموزش هیبریدی و نگهداشت فرصت ها، زمینه ظهور پیامدهای اجرای این راهبردها ایجاد شود.

این پژوهش با هدف تدوین و اعتباریابی بسته آموزشی مهارت زندگی مبتنی بر مؤلفه های خرد در شاهنامه فردوسی و اثربخشی آن بر معناداری زندگی، هوش بین فردی و تنظیم هیجان در نوجوانان به انجام رسید. تحقیق حاضر از نظر هدف، در بخش نخست، از نوع بنیادی و در بخش دوم، از نوع کاربردی و بر اساس ماهیت تحقیق، پژوهشی ترکیبی مبتنی بر تئوری داده بنیاد و نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری در مرحله نخست شامل متن شاهنامه فردوسی و در مرحله دوم دانش آموزان دوره متوسطه شهر تهران و نمونه آماری در مرحله اول به صورت تمام شماری و در مرحله دوم برابر با 40 نفر بود. گروه آزمایش در معرض 13 جلسه آموزش قرار گرفت. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه هوش بین فردی چیسلت و چاپمن (2006)، معناداری زندگی استگر (2010) و تنظیم هیجان گارنفسکی و کرایج (2001) بود. یافته ها نشان داد که اعتبار بسته مبتنی بر دیدگاه متخصصان برابر با 89/0 تأیید گردید. تحلیل کوواریانس نشان داد که در پس آزمون، در سطح معناداری 001/0، معناداری زندگی، هوش بین فردی و تنظیم هیجان در آزمودنی های گروه آزمایش بیشتر از گروه کنترل بود. درنتیجه، آموزش مهارت زندگی خردمندانه مبتنی بر شاهنامه فردوسی می تواند ابزاری کاربردی برای خانواده ها، روان شناسان و مشاوران به منظور آموزش نوجوانان و در مسیر رسیدن به زندگی بهتر باشد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان های مبتنی بر نوروفیدبک بر روی شبکه های مغزی کودکان دبستانی دچار اختلال نقص توجه / بیش فعالی بود.روش پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف یک مطالعه شبه آزمایشی دارای گروه مقایسه همراه با گمارش تصادفی، پیش آزمون- پس آزمون است. هدف از پژوهش شبه آزمایشی، یافتن علت های احتمالی یک الگوی رفتاری است. طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل از جمله طرح های آزمایشی است که در آن آزمودنی ها به صورت تصادفی انتخاب و به کمک همین روش در گروه های مختلف جایگزین می شوند. در این پژوهش درمان مبتنی بر نوروفیدبک به عنوان متغیرهای مستقل در نظر گرفته شده است و اثر بخشی آن بر شبکه های مغزی کودکان دبستانی دچار اختلال نقص توجه / بیش فعالی به عنوان متغیر وابسته قرار می گیرد. جامعه آماری شامل کلیه کودکان دبستانی مبتلا به اختلال نقص توجه / بیش فعالی می باشد که به مراکز مرتبط در شهر شیراز مراجعه می کنند. حجم نمونه 160 نفر می باشد. روش نمونه گیری به صورت هدفمند است بدین صورت که که از مراکز درمانی مربوطه که در فصل بهار و تابستان پرونده فعال درمانی داشتند و بالغ بر 160 پرونده می شد، تعداد 30 مبتلا انتخاب شدند. شرکت کنندگان بر اساس پرسش نامه کانرز (فرم والدین) و همچنین مصاحبه بالینی با والدین و کودک دچار اختلال بیش فعالی / نقص توجه شناسایی و ارزیابی شدند. یافته ها: نتایج به دست آمده از پژوهش حاضر حاکی از آن است که مداخله نوروفیدبک بیشترین اثر را در ناحیه گیجگاهی در سمت راست در امواج تتا و آلفا و موج تتا در سمت مقابل نشان داده است. در نتایج به دست آمده از مقیاس برآورد کمی کوهرنس نشان داد بیشترین تغییرات در ناحیه Fp1/Fp2 در امواج دلتا، آلفا و بتا و همچنین F3/F4 در امواج دلتا، تتا و آلفا به میزان بیشتر و همچنین در T3/T4 روی موج دلتا، و نیز O1/O2 روی موج تتا ،F7/F8 روی موج بتا، F7/T5 روی موج آلفا و نیز C3/C4 به میزان کمتر دیده شد.نتیجه گیری: بررسی ها نشان داد که نوروفیدبک همراه با تکالیف شناختی، توانست نشانه های نقص توجه را کاهش دهد و از این رو روشی مؤثر برای کاهش نشانه ها در این اختلال می باشد. نتایج نمایانگر اثربخشی نوروفیدبک در درمان نشانه های اختلال نقص توجه بود. در پژوهشی های متعدد دیگر نیز نتایج همسو با پژوهش کنونی گزارش گردیده است و در همه آنها به اثر بخشی و اندازه اثر مناسب روش نوروفیدبک در بهبود نشانه های اختلال و بهبود سطح تمرکز افراد مبتلا در کنار سایر روش های درمانی نظیر دارودرمانی تأکید گردیده است.

پژوهش حاضر باهدف بررسی اثربخشی بازی درمانی شناختی- رفتاری بر اضطراب اجتماعی و خودپنداره تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی دارای لکنت زبان انجام شد. روش از لحاظ هدف، کاربردی و از جنبه گردآوری اطلاعات، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری، شامل کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی دارای لکنت زبان شهر شیراز بودند که از این تعداد، 30 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامه اضطراب اجتماعی (LSAS-SR) و پرسشنامه خودپنداره تحصیلی بر روی هر دو گروه اجرا شد و گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 60 دقیقه ای تحت مداخله قرار گرفت. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغیره و چند متغیره در SPSS-24 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد که بین میانگین نمرات گروه های مورد مقایسه تفاوت معناداری در اضطراب اجتماعی در پس آزمون وجود دارد که بیانگر این است که میانگین نمرات اضطراب اجتماعی در گروه آزمایش (93/53) نسبت به گروه گواه (06/57) به طور معناداری کاهش یافته است دارد. همچنین بین میانگین نمرات گروه های مورد مقایسه تفاوت معناداری در خودپنداره تحصیلی در پس آزمون وجود دارد که بیانگر این است که میانگین نمرات خودپنداره تحصیلی در پس آزمون در گروه آزمایش (66/47) نسبت به گروه گواه (36/43) به طور معناداری افزایش یافته است. لذا فرض تحقیق مبنی بر اثربخشی بازی درمانی شناختی- رفتاری بر اضطراب اجتماعی و خودپنداره تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی دارای لکنت زبان تأیید می گردد.

عواطف دینی نقش تعیین کننده ای در شکل گیری ایمان و تربیت دینی دانش آموزان ایفا می کنند. نظام آموزشی برای تحقق تربیت دینی از کتاب های درسی بهره می برد. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی جایگاه مؤلفه های عاطفه دینی در کتاب های پیام های آسمان دوره اول متوسطه است. روش پژوهش تحلیل محتوای کمّی بوده، و جامعه آماری شامل سه جلد کتاب درسی پیام های آسمان در سال تحصیلی 1403-1402 بود. برای انتخاب نمونه از روش سرشماری استفاده شد؛ بنابراین حجم نمونه منطبق بر جامعه آماری انتخاب گردید. جمع آوری داده ها با روش سندپژوهی و با استفاده از سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته انجام شد. برای برآورد روایی ابزار پژوهش از نظر متخصصان علوم تربیتی استفاده شد و اعتبار آن با استفاده از فرمول هولستی محاسبه گردید و مقدار ضریب ۸۳/0 به دست آمد. نتایج نشان داد که دو مؤلفه «محبت به خدا» و «بیزاری از دشمنان اولیای خدا» بیش از سایر مؤلفه ها مورد توجه مؤلفان بوده است. توجه به مؤلفه هایی مانند محبت به انبیاء و ائمه و اولیای الهی» و «محبت به مؤمنان» کمتر از حد مورد انتظار بوده است. در ارائه محتوا، بیشترین استفاده از کلمات و گزاره های متن بوده و کمترین استفاده از تصاویر صورت گرفته است. بیشترین توجه به مؤلفه های عاطفه دینی در کتاب پایه هشتم مشاهده شد. با توجه به یافته های پژوهش مشخص شد که در کتاب هدیه های آسمان عواطف مثبت بیش از عواطف منفی مورد اهتمام مؤلفان بوده است. همچنین توزیع نامتوازن مؤلفه ها و نبود ارتباط عمودی در سازماندهی محتوای کتاب ها از دیگر نتایج پژوهش بود.

مقدمه: آموزش ذهن آگاهی در جهت تقویت و بهبود پیش نیازهای یادگیری مفید می باشد. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش ذهن آگاهی مبتنی بر وب بر خودتنظیمی تحصیلی، اعتماد به نفس و خودکارآمدی دانشجویان پرستاری انجام گردید. روش کار: این مطالعه با روش، نیمه آزمایشی با مراحل پیش آزمون و پس آزمون و گروه های آزمایش و کنترل انجام شد. جامعه آماری کلیه دانشجویان رشته پرستاری دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران در سال تحصیلی 1402-1401 که به روش هدفمند، تعداد 40 نفر در دو گروه آزمایش (20 نفر) و گروه کنترل (20 نفر) گمارش شدند. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه های خود تنظیمی بوفارد و همکاران، اعتماد به نفس مهری و همکاران و خودکارآمدی شرر و مادوکس بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های توصیفی مانند میانگین، انحراف معیار و آزمون تحلیل کواریانس یک و جند متغیره استفاده شد. نتایج: یافته ها نشان داد که در سطح اطمینان 95 درصد (05/0=α)، آموزش ذهن آگاهی بر هر یک از متغیرهای خودتنظیمی تحصیلی، اعتماد به نفس و خودکارآمدی دانشجویان پرستاری موثر بوده و میزان تاثیر نخست بر خودکارآمدی (اندازه اثر: 91/0)، سپس بر خودتنظیمی تحصیلی (اندازه اثر: 71/0) و در نهایت بر اعتماد به نفس (اندازه اثر: 39/0) باشد. نتیجه گیری: آموزش ذهن آگاهی یکی از شیوه ها و روش های مؤثر در افزایش میزان خودتنظیمی تحصیلی، اعتماد به نفس و خودکارآمدی دانشجویان پرستاری است.

مقدمه و هدف: پرسش های اساسی پیرامون آگاهی مدیران مدارس از حقوق دانش آموزی، میزان پایبندی به حقوق دانش آموز و فراهم نمودن زمینه تحقق آنها در عمل، یک حوزه کمتر مطالعه شده در آموزش و پرورش ایران است. لذا این پژوهش با هدف ارائه تصویری روشن از روایت های مدیران مدارس از حقوق دانش آموزی، طراحی و اجرا شده است. روش شناسی پژوهش: برای پاسخ به سوالات اساسی مطرح شده، از روش پژوهش کیفی پدیدارنگاری استفاده شد. مشارکت کنندگان به روش نمونه گیری هدفمند مبتنی بر معیار برگزیده شدند تعریف شدند و سپس به روش گلوله برفی شناسایی و دعوت به مصاحبه شدند. پس از تهیه پروتکل مصاحبه، داده ها از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته عمیق با 20 نفر از مدیران جمع آوری شده و با استفاده از روش تحلیل محتوا، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: تحلیل روایت های مدیران مدارس نشان داد که اگرچه مدیران به طورکلی از حقوق دانش آموزی آگاه هستند و آن را می پذیرند، اما در عمل با مسائل متعددی در تحقق این حقوق مواجه اند. از جمله آنها می توان به تعارض میان حقوق فردی دانش آموزی و الزامات اجتماعی مدرسه، عدم تطابق سیستم آموزشی با نیازهای متنوع دانش آموزان، نابرابری در دسترسی به امکانات، ناسازگاری روش های ارزشیابی با نیازهای نسل جدید، کاستی های سیستم آموزشی در تأمین نیازهای بهداشتی و شکاف بین برابری و فراگیری در آموزش اشاره کرد. بحث و نتیجه گیری:  نتایج پژوهش نشان داد ناهماهنگی های عنوان شده علاوه بر ضعف آموزش های مدیران، عمدتاً ریشه در بافت اجتماعی و ساختار نظام آموزشی مانند محدودیت های بودجه ای، قوانین دست وپاگیر و عدم هماهنگی بین نهادها دارد. لذا، تحقق پایدار حقوق دانش آموزی مستلزم مشارکت فعال تمامی ذینفعان آموزش و پرورش در سیاست گذاری های آموزشی است.

مقدمه و هدف: توجه به مدیریت کیفیت فرگیر در دانشگاه از جمله مهم ترین رویکردهای بهبود کارآیی و اثربخشی آموزش عالی در سال های اخیر به شمار می رود. از این رو هدف پژوهش حاضر  شناسایی مؤلفه های مدیریت کیفیت فراگیر در آموزش عالی است. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی و مبتنی بر روش فراترکیب بر مبنای مدل اروین(2011) انجام شده است. جامعه پژوهش، متشکل از 214مقاله و پایان نامه تحصیلات تکمیلی درباره مؤلفه های مدیریت کیفیت فراگیر در مراکز آموزش عالی است که بین سال های 1395 شمسی و 2017 میلادی تا 1402 شمسی و 2024 میلادی ارائه شده اند. نمونه پژوهش شامل 30 مقاله پژوهشی است که به صورت هدفمند جمع آوری و براساس پایش موضوعی داده ها انتخاب شده اند. داده های پژوهش بر اساس تحلیل مضمون در سه سطح پایه، مضامین سازمان دهنده و فراگیر مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بر اساس تجزیه و تحلیل داده ها،  مؤلفه های مدیریت کیفیت فراگیر در مراکز آموزش عالی  در 7 بُعد و 66 عامل طبقه بندی شدند. این ابعاد شامل عوامل زمینه ای و زیرساختی، مستندسازی فرآیندها، برنامه درسی، منابع انسانی، مشتری مداری، نظارت و ارزشیابی و رهبری و مدیریت می باشد. بحث و نتیجه گیری: مدیریت کیفیت فراگیر از ضرورت های بهبود وضع موجود در آموزش عالی است با توجه به مؤلفه های شناسایی شده در این زمینه ضرورت ارزیابی و پایش منابع ساختاری موجود در دانشگاه، شبکه سازی اطلاعاتی در دانشگاه، دیدگاه تحولی در آموزش عالی و توسعه حرفه ای باید مورد توجه قرار گیرد.