شناسایی راهکارهای توسعه آینده پژوهی در نظام آموزش عالی کشور با رویکرد کیفی (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
مقدمه و هدف: امروزه آینده پژوهی در آموزش عالی به عنوان یکی از پیش نیازهای اصلی سیاست گذاری و برنامه ریزی بلندمدت نظام دانشگاهی ضروری شده است. لذا هدف پژوهش حاضر شناسایی راهکارهای توسعه رشته آینده پژوهی از دیدگاه صاحب نظران بود. روش شناسی پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و با رویکرد کیفی انجام شده است. گروه هدف پژوهش حاضر نیز صاحب نظران و متخصّصان حوزه آینده پژوهی در کشور بود که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی 12 نفر از صاحب نظران این حوزه به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند و مصاحبه، نیمه ساختاریافته انجام گرفت و اشباع نظری حاصل گردید. جهت تحلیل داده ها نیز از روش تحلیل مضمون استفاده شد. یافته ها: پس از تجزیه و تحلیل دادههای حاصل از مصاحبه، مجموع کدهای آزاد استخراج شده از محتوای مصاحبهها 76 کد بود که در 12 مفهوم مشابه، طبقهبندی و در نهایت 12 راهکار بر اساس دیدگاه صاحبنظران برای توسعه رشته آیندهپژوهی در دانشگاههای کشور شناسایی شد که عبارتند از: گفتمانسازی ضرورت آیندهپژوهی در کشور؛ تهیه بستههای آموزشی آیندهپژوهی؛ حمایت از پژوهشهای نظری در حوزه آیندهپژوهی؛ تقویت فعالیتهای بینرشتهای در دانشگاهها؛ سیاستگذاری در سطح وزارتخانه؛ عملیاتی کردن آیندهپژوهی در دانشگاهها؛ درک ضرورت آیندهپژوهی در نهادهای حاکمیتی؛ اصلاح و بازنگری سرفصلهای درسی رشته؛ تثبت جایگاه آیندهپژوهی در سازمآن ها و پروژهها؛ بهرهگیری از تجارب موفق دانشگاههای برتر جهان؛ فراهمسازی فرصتهای اشتغال؛ نهادینهکردن فرهنگ و تفکر آیندهپژوهی در دانشگاه. بحث و نتیجه گیری: یافتههای این پژوهش میتواند در سیاستگذاریهای کلان آموزش عالی در راستای توسعه رشته آیندهپژوهی مورد استفاده قرار گیرد.Identifying future development strategies for research in the Iranian higher education system with a qualitative approach
Background and Objective: Today, future research in higher education has become necessary as one of the main prerequisites for long-term policy and planning of the university system. Therefore, the aim of the current research was to identify the solutions for the development of the field of future research from the experts' point of view.
Research Methodology: The current research was conducted with a qualitative approach in terms of practical purpose. The target group of the current research was experts and specialists in the field of future research in the country, using the purposeful and snowball sampling method, 12 of the experts in this field were selected as the sample of the research, and a semi-structured interview was conducted. and theoretical saturation was obtained. Thematic analysis method was also used to analyze the data.
Findings: After analyzing the data from the interviews, the total of free codes extracted from the content of the interviews was 76 codes, which were classified into 12 similar concepts and finally 12 solutions based on the opinions of the experts. It was identified for the development of the field of future research in the country's universities, which are: creating a discourse on the necessity of future research in the country; preparation of educational packages for future studies; supporting theoretical research in the field of future research; Strengthening interdisciplinary activities in universities; policy-making at the ministry level; operationalizing future research in universities; Understanding the necessity of future research in governing institutions; Modifying and revising the course headings of the field; Establishing the position of future research in organizations and projects; Taking advantage of the successful experiences of the world's top universities; providing employment opportunities; Institutionalization of future-research culture and thinking in the university.
Conclusion: The findings of this research can be used in the macro-policies of higher education in line with the development of the field of future studies.