درخت حوزه‌های تخصصی

هنر و معماری

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
تاریخ هنر جنبش ها/سبک ها/مکاتب گروه های ویژه منابع و کلیات نقد و بررسی کتاب هنرهای زیبا هنرهای کاربردی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۶٬۱۲۱ تا ۶٬۱۴۰ مورد از کل ۲۹٬۵۲۹ مورد.
۶۱۲۱.

مطالعه ویژگی ها و ثبات رنگی نخ پشمی رنگرزی شده با برخی از مواد رنگزای زرد طبیعی

نویسنده:
منبع: رج شمار دوره اول بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 51 - 63

کلیدواژه‌ها: رنگرزی سنتی مواد رنگزای طبیعی شید زرد قدرت رنگی ثبات رنگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۱ تعداد دانلود : ۳۵۲
مواد رنگزای طبیعی فراوانی مانند اسپرک، برگ مو، جاشیر، زرد چوبه، زعفران، سماق، پوست پیاز، اکالیپتوس، گلرنگ، گل بابونه، گل جعفری و بسیاری دیگر از گل های موجود در طبیعت وجود دارند که میتوان برای کسب رنگ زرد با درجات مختلف استفاده نمود. در این تحقیق از 10 رنگینه زرد طبیعی رایج در رنگرزی سنتی برای رنگرزی کلاف نخ پشمی استفاده شد. ابتدا، کلاف های نخ پشمی با سه غلظت مختلف از دندانه کلرید قلع (1، 2 و 3 درصد وزنی) به روش پیش دندانه عمل شد و بعد از آن با درصد های مختلف از ماده رنگزا (10%، 30% و 60%) در حضور اسید استیک رنگرزی شدند. طیف های انعکاسی نمونه های رنگرزی شده مورد بررسی و قدرت رنگی آنها محاسبه گردید. با توجه به قدرت رنگی نمونه های رنگرزی شده می توان بیان نمود که ماده رنگزای پوست پیاز و سماق به ترتیب دارای بیشترین و کمترین قدرت رنگی می باشند. نمونه کلاف نخ رنگرزی شده با ماده رنگزای زردچوبه نسبت به سایر نمونه ها دارای ثبات نوری کمتری می باشد.
۶۱۲۲.

بررسی انواع حاشیه در قالی های دوره صفوی

نویسنده:
منبع: رج شمار دوره اول بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 81 - 96

کلیدواژه‌ها: طرح حاشیه قالی صفوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۳ تعداد دانلود : ۴۶۷
از عوامل شکل دهنده یک قالی خوب ، طراحی آن است که بسیار تنوع پذیر و قابل گسترش می باشد. تقریباً همه ی قالی های امروزی بر اساس طرح و نقشه بافته می شوند بنابراین نیاز گسترده و سلیقه های مختلف ، بازنگری و تجدید نظر بر طرح ها و نقشه های موجود را لازم می نماید . حاشیه از عناصر ثابت ، سنتی و اصیل فرش و جزء لاینفک آن محسوب می شود و نقش بسزایی در ایجاد فضای بصری مناسب از نظر زیبایی شناسی در طرح قالی دارد.تنوع نقوش حاشیه در دوران های تاریخی فرش ایران بررسی و طبقه بندی آن ها ضروری می سازد .از این رو قالی های دوره صفوی که از درخشان ترین دوره های هنر قالی بافی ایران محسوب می شود مورد توجه قرار گرفت تا با مطالعه نمونه های برجسته آن به شناخت انواع نقوش حاشیه و عناصر به کار رفته در آن ها بپردازیم . پژوهش به روش تحلیلی و توصیفی به گردآوری اطلاعات با استناد به منابع کتابخانه ای پرداخته و نتایج حاصل از آن در جدول ونمودار ارائه شده است. در بررسی انجام شده بر روی نمونه آماری مورد نظر (56 تخته قالی) مشخص شد که حاشیه های این دوره اکثرأ به صورت حاشیه های سه گانه اند با نقش هایی کاملا متفاوت ، حاشیه ها به نسبت متن پهن ترند ، حاشیه کوچک بیرونی پهن تر از حاشیه کوچک درونی است . همچنین کاربرد نقش های کتیبه ای بیشتر از سایر نقش هاست .
۶۱۲۳.

واکاوی نگاره ی معراج پیامبر اکرم(ص) در نسخه ی خطی هفت اورنگ جامی گالری فریر با رویکرد بینامتنیت ژرار ژنت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگارینه هنر اسلامی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۹ 4 - 18

کلیدواژه‌ها: جامی سلطان ابراهیم میرزا هفت اورنگ مطالعات بینارشته ای بیش متنیت ژنت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۴۸۸
نگارگران و نقاشان ایرانی، در برخورد با متون ادب فارسی همواره هنر خویش را به منصه ظهور رسانده اند و رابطه ناگسستنی این دو حوزه در تاریخ هنر و ادب ایران انکار ناپذیر است. سلطان ابراهیم میرزا شاهزاده هنردوست عصر صفوی در نیمه دوم قرن 10 ﻫ.ق / 16 م. گروهی از هنرمندان با ذوق و با استعداد را برای به تصویر کشیدن هفت اورنگ، شامل هفت مثنوی از ماندگارترین منظومه های شعری جامی، گرد هم آورد که به خلق مجموعه ای شامل بیست و هشت نگاره فاخر از آن مثنوی انجامید. هدف اصلی این پژوهش، بررسی پیوند شعر و نقاشی ایرانی در خوانش بینامتنی نگاره های سلطان ابراهیم میرزا و هفت اورنگ جامی است. نگارندگان در این پژوهش بر آن است تا داستان معراج پیامبر(ص)منقول در منظومه خردنامه اسکندری را با نگاره آن از هف تاورنگ سلطان ابراهیم میرزا از بارویکرد بینامتنی و با تکیه بر الگوی بیش متنی ژنت به روش توصیفی- تحلیلی مورد بررسی قرار دهد و به این پرسش اصلی پاسخ دهد که برمبنای رویکرد غالب در پژوهش کمیت و کیفیت اشتراکات و افتراقات میان نگاره و شعر چگونه ارزیابی م یگردد. نقد مباحث همانگونگی و تراگونگی در شعر و نگاره و دقت در جایگشت ها نشان می دهد که نگارگر خود را ملزم به تصویرگری تمام ابیات نکرده است. یافته های این تحقیق حاکی از آن است که در تطبیق نگاره با شعر معراج پیامبر(ص) بیشتر وجه غالب از منظر بیش متنیت ژنت تراگونگی می باشد، و از میان موارد جابجایی، کاهشی و افزایشی بیشترین تکیه بر مورد افزایشی می باشد که نگارگر بر اساس تخیل و هنر خود نسبت به شعر در نگاره استفاده کرده است.
۶۱۲۴.

بررسی و شناسایی نقش مایه کایلین در فرش های دوره صفویه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگارینه هنر اسلامی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۰ 23 - 41

کلیدواژه‌ها: نماد صفویه اسطوره فرش کایلین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۳۷۸
نقوش حیوانی یکی از مهم ترین و اثرگذارترین نقوشی است که می توان آن را از دیر باز تاکنون در فرش ایران مشاهده نمود. این نقوش در برگیرنده ی مفاهیم دینی و اسطوره ای کهن، بیان کننده موقیعت جغرافیایی و طبیعی، محل زندگی بشر و آمال و آرزوهای وی بوده است.کایلین نیز یکی از نقوش حیوانی است که اگر چه ما به ازای آن در طبیعت وجود ندارد اما به دلیل کاربرد زیاد در هنر صفوی از اهمیت خاصی برخوردار است و در هنر مناطق مختلف ازجمله ایران، چین و آسیای شرقی دیده می شود. در سرتاسر شرق آسیا کایلین یکی از چهار حیوان نجیب است که همراه با اژدها، ققنوس و لاک پشت می آید و تشکیل شده از سر اژدها، بدن آهو یا گاو و دم شیر است. کاربرد بی شمار این نقش در فرش های صفویه نویسندگان را برآن داشت تا ضمن معرفی نقش مایه ی کایلین و مفاهیم آن به این پرسش پاسخ می دهد که جایگاه بصری این نقش در فرش های این دوره چیست و چه انواع و طبقه بندی برای آن می توان ارائه داد؟ همچنین به جهت شناخت و درک مفهوم این نقش درهنر ایران لازم است به مفاهیم نمادین آن در هنر چین توجه کنیم و یا به بررسی بخش های مختلف این حیوان ترکیبی و نحوه ترسیم آن بپردازیم تا بتواند ما را در جهت شناخت علت کاربرد آن یاری نماید. این مقاله با روش توصیفی و تحلیلی و گردآوری مبانی نظری حاصل از پژوهش های اسنادی صورت گرفته است و براساس بررسی کلیه فرش های موجود در منابع این نقش در 13 تخته فرش به کار رفته که دارای تنوع رنگ، فرم و طراحی است. از نظر فرمی به صورت منفرد و یا گرفت و گیر با شیر، اژدها وگاو ترسیم شده است که بیشترین حضور در درگیری با نقش شیر است. کایلین در فرهنگ ایران نماد خیر است و با توجه به شرایط و جایگاه قرارگیری نماد و مفهوم آن می تواند جایگزینی برای نقش گاو یا اژدها در صحنه های گرفت و گیر با شیر باشد.
۶۱۲۵.

جایگاه نمادین نقش درخت در قالی های کرمان

نویسنده:
منبع: رج شمار دوره اول پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 5 - 21

کلیدواژه‌ها: قالی کرمان نقش درختی نقش سرو نماد درخت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۴ تعداد دانلود : ۴۴۷
هنرهای تزیینی و ذهنی همواره از دیرباز با نماد و اسطوره همراه بوده و باعث انتقال مفاهیم اسطوره ای از طریق ایجاد نقش به وسیله هنر بوده است. نقش درخت، یکی از این نمادها است که در قالی کرمان جایگاه خوبی به دست آورده است. نقش درخت در قالی کرمان معمولا به دو روش طراحی شده است. طرح اول، نزدیک به طرح درخت های موجود در طبیعت طراحی شده و طرح دوم، از قالب طبیعی بودن دور شده و طرح نمادین به خود گرفته و آن را حفظ کرده است. بدین منظور سوال های اصلی پژوهش عبارتند از: آیا به علت نمادین بودن طرح درختی-سروی در قالی کرمان، تزیینات و فرم بصری درخت، حفظ شده یا تغییراتی در آن به وجود آمده است؟ آیا طرح درختی های آزاد (رئالیسم) در قالی های درختی کرمان در شکل و فرم طبیعی نزدیک به طبیعت طراحی شده است؟ که در این پژوهش سوالاتی این چنین مورد بررسی قرار خواهند گرفت. این تحقیق به روش توصیفی-تحلیلی است که به طریق گردآوری اطلاعات کتابخانه ای انجام شده است. نتیجه پژوهش نشان می دهد، در گروه اول، فرم درخت ها (سرو) انتزاعی و متقارن و به دور از شکل طبیعی درخت در طبیعت است و مفهوم نمادین دارند و به همین علت نمادین بودن شکل آن حفظ شده و در گروه دوم، این فرم درخت ها به طبیعی بودن و یا رئالیسم نزدیک تر شده است و فرم رها و رقصان و غیر متقارن به خود گرفته و معنای نمادین ندارد.
۶۱۲۶.

سنجش عوامل مؤثر بر کیفیت زیبایی شناختی در مسکن شهری (مطالعه موردی: محله جمال آباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هویت شهر سال ۱۴ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴۲ 81 - 94

کلیدواژه‌ها: مسکن شهری کیفیت زیبایی شناسی زیبایی شناسی مسکن شهری محله جمال آباد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۲۴۴
دست یابی به محیطی مطلوب و زیبا ، توقعی است که هر شهروند از محیط دارد. هدف این مقاله تدوین عوامل موثر بر کیفیت زیبایی شناسی در مسکن شهری است. پژوهش از نوع تحقیق توصیفی – تحلیلی است و بر اساس هدف بنیادی-کاربردی  می باشد. درجمع آوری اطلاعات که از  شیوه کیفی و محتوایی با استفاده از مطالعات اکتشافی صورت گرفت. نتایج بدست آمده از مطالعات، بیان می کند که در ابعاد سازنده فضا (کالبدی ، عملکردی، اجتماعی، ادراکی و زیست محیطی) در محیط مسکونی  در دو قلمرو ساختمان و محله دارای ویژگی هایی است که در  دو زمینه زیبایی عینی و ذهنی کیفیت زیبایی شناختی محیط را فراهم آورد، مطرح گردیده است. به عنوان نمونه موردی محله جمال آباد تهران این شاخص ها سنجش گردید که بیانگر آن است که در بعد کالبدی کمترین توجه به ابعاد زیبایی شناختی مسکن شده است. درنهایت، پیشنهاد هایی در جهت دستیابی به محله زیبا ارائه گردیده است. برایند استفاده از این شاخص در طراحی محله سبب حصول زیبایی می گردد.
۶۱۲۷.

تبیین اثرات راه و سیستم حمل ونقل روستا - شهری بر توسعه اقتصادی، اجتماعی نواحی روستایی (مطالعه موردی: بخش بندپی شرقی شهرستان بابل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسکن و محیط روستا دوره ۳۹ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۶۹ ۳۲-۱۷

کلیدواژه‌ها: حمل و نقل روستا شهری توسعه اقتصادی اجتماعی روستاهای جلگه ای و کوهستانی بابل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۹ تعداد دانلود : ۲۰۲
سیستم حمل ونقل روستا شهری و راه روستایی نقش مهمی در پیش گیری از محرومیت اجتماعی، اقتصادی و انزوای مناطق دورافتاده و روستایی برعهده دارد و در همه جوامع پیش نیاز پیشرفت و توسعه می باشد. بنابراین، قابلیت دسترسی به حمل ونقل عمومی روستایی به عنوان یکی از مؤلفه های مهم توسعه می تواند آثار مختلفی بر توسعه اقتصادی و اجتماعی مناطق روستایی داشته باشد. در این مقاله، نقش شبکه راه های ارتباطی و سیستم حمل ونقل عمومی روستا شهری بر توسعه اقتصادی، اجتماعی نواحی روستایی مطالعه می شود. نوع پژوهش، از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش انجام تحقیق، توصیفی تحلیلی می باشد. داده های موردنیاز از طریق پرسش نامه گردآوری شده است. جامعه آماری پژوهش ساکنان روستاهای جلگه ای جنگلی و روستاهای کوهستانی جنگلی دهستان سجادرود و فیروزجاه شهرستان بابل می باشند. در این پژوهش از روش نمونه گیری طبقه ای نسبی با حجم نمونه ی 1028 خانوار (روش کوکران) استفاده شده و برای تحلیل متغیرها، متناسب با نوع داده ها، از آزمون من ویتنی و مدل معادلات ساختاری استفاده شده است. با توجه به یافته های تحقیق، توسعه اقتصادی روستاهای دهستان فیروزجاه بیشتر از عناصر تبیین کننده زیرساختی و کیفی شبکه راه ها و سیستم حمل ونقل عمومی (85 درصد) و توسعه اجتماعی آنها از عناصر تبیین کننده مرتبط با وضعیت خدماتی و ایمنی (30 درصد) تأثیر پذیرفته است. در مقابل روستاهای موردمطالعه دهستان سجادرود در بعد توسعه اجتماعی بیشتر از عناصر زیرساختی و کیفی (45 درصد) و از نظر توسعه اقتصادی بیشتر از عناصر خدماتی و ایمنی شبکه راه و سیستم حمل ونقل عمومی (61 درصد) تأثیر پذیرفته است. گسترش شبکه راه و حمل ونقل عمومی به عنوان پیش نیاز و زیربنای توسعه در باروری استعدادهای بالقوه جوامع نقشی اساسی دارد و پیوند ناگسستنی با توسعه اجتماعی و اقتصادی دارد و سبب تضعیف انزواگرایی و اقتصاد بسته روستاها و تقویت حس تعلق به جامعه بزرگ تر می شود.
۶۱۲۸.

آسیب شناسی آموزش در کارگاه های معماری با رویکردی سازنده گرا به ماهیت دانش طراحی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۲۵ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 43 - 54

کلیدواژه‌ها: دانش طراحی کارگاه معماری یادگیری سازنده گرا آموزش معماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۱ تعداد دانلود : ۲۸۶
این مقاله رویکردی سازنده گرا به ماهیت دانش طراحی دارد و با تاکید بر یادگیری سازنده گرا به بررسی آموزش در کارگاه های معماری و آسیب شناسی شیوه مرسوم در کارگاه معماری می پردازد. سوال این تحقیق عبارت است از، چگونه می توان با تحلیل ماهیت دانش طراحی، چهارچوبی جهت آسیب شناسی آموزش کارگاهی تبیین نمود؟ روش تحقیق این مقاله نظریه زمینه ای است که برای افزایش اعتبار پژوهش، گردآوری داده ها با استفاده از اجماع سه شیوه (منابع و مستندات معتبر، مصاحبه با اساتید و مطالعه میدانی از کارگاه های معماری) انجام می شود. تحلیل داده ها نشان داد که یادگیری سازنده گرا رویکردی مناسب برای آموزش در کارگاه های طراحی است زیرا که دانش طراحی باید ساخته شود و قابل انتقال نیست. برای طراحی، دانشی از پیش تعیین شده وجود ندارد، بلکه دانش طراحی در حین فرآیند طراحی بر اساس عوامل مختلفی که وجود دارد، همزمان با طراحی ساخته می شود. از این رو در کارگاه های طراحی باید به دنبال ساخت دانش باشند، که از آسیب های مهم در کارگاه ها، در حین انجام دادن تولید می شود. از عوامل مهم در ساخت دانش طراحی کارگروهی و تعامل بین اعضای گروه است، نبود کارگروهی موثر در کارگاه های طراحی از کاستی های آن محسوب می شود. در ارزیابی نهایی، عدم توجه به توانایی های فردی، مقایسه نهایی هر شخص با بقیه دانشجویان کارگاه از آسیب های این محیط ها می باشد.
۶۱۲۹.

ارزیابی آسیب پذیری مناطق شهری در برابر زلزله مبتنی بر روش هوشمند فازی شهودی بهبود یافته با الگوریتم سیاهچاله (نمونه موردی : مناطق سیزده گانه شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شهر ایمن سال ۳ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۰ 19 - 43

کلیدواژه‌ها: فازی شهودی شهرایمن سیاهچاله مسیر بهینه زلزله طبقه بندی فازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۷۴
 با بروز بحرانهای طبیعی مانند زلزله و سیل و در نتیجه کاهش توانمندی سازمانهای مسئول به دلیل آسیب دیدگی زیرساختها ، نبودن اطلاعات قطعی  و قابل استناد، تقاضا برای ارسال نیروهای امدادی متخصص و لجستیک افزایش می یابد. در چنین شرایطی نیاز است فرآیندهایی که در هنگام امدادرسانی پس از وقوع یک بحران به انجام می رسند به نحوی برنامه ریزی شوند تا در کوتاهترین زمان ممکن پاسخگوی نیاز آسیب دیدگان به بهینه ترین شکل ممکن در تحقق شهر ایمن باشند. هدف اصلی در این مقاله طبقه بندی مناطق آسیب پذیر در برابر زلزله با روشی ابتکاری به منظور ارسال تجهیزات و نیازهابراساس اولویت است در این پژوهش ابتدا و به منظور انتخاب شاخص های بهینه و موثر( ازبین شاخص های متعدد) در تخمین خسارت زلزله به منظور طبقه بندی مناطق از روش تحلیل سلسله مراتبی فازیFAHP) )Fuzzy Analytic Hierarchy Process استفاده کردیم.سپس به ارائه روش جدیدی به نام مدل فازی شهودی بهبود یافته با الگوریتم سیاهچاله  Black Hole- Intuitive  Fuzzy C Mean(BH-IFCM)  پرداختیم و بوسیله آن پهنه بندی خطرپذیری زلزله در مناطق سیزده گانه شهر مشهد انجام شده است. با توجه به استفاده از مدل فازی شهودی (در شرایط عدم قطعیت  اطلاعات در زمان زلزله) و به کار گیری الگوریتم سیاهچاله  نتایج عددی نشان دهنده  صحت طبقه بندی 97.34% بر روی داده های مشهد و 96.73% بر روی داده های بم می باشد .
۶۱۳۰.

فرایند ادراک منظر بر پایه ادراکات حسی و عقلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال هفدهم مهر ۱۳۹۹ شماره ۸۸ 27 - 38

کلیدواژه‌ها: منظر فرایند ادراک ادراک حسی ادراک عقلی حواس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲۹ تعداد دانلود : ۶۹۰
بیان مسئله: طبق تعاریف، منظر پدیده ای است که توسط انسان ادراک می شود. انسان در وهله اول از طریق حواس با محیط و محرک ها، ارتباطی فیزیولوژیک برقرار می کند و این به تقویت خاطره ذهنی و ادراک حسی منجر می شود. در ادامه در ادراک عقلی، تجارب حسی معنی دار شده و شناخت حاصل می شود. در نتیجه، عدم توجه به تمامی حواس موجب کاهش تجربیات حسی می شود. از آنجا که تا کنون تحقیق جامعی در زمینه فرایند ادراک مناظر ارائه نشده، پژوهش حاضر به دنبال پاسخگویی به این سؤال اصلی است که فرایند ادراک منظر چگونه است. در راستای پاسخ به این پرسش در ابتدا پاسخگویی به این سؤالات فرعی لازم است که ادراک حسی انسان بر پایه چه حواسی شکل می گیرد و ادراک عقلی انسان و عوامل تأثیرگذار بر آن کدام اند.هدف پژوهش: این پژوهش سعی در افزایش تجربیات حسی و پاسخ دهندگی بیشتر منظر، از طریق شناسایی و توجه به فرایند ادراک و عوامل تأثیرگذار در آن، دارد.روش پژوهش: پژوهش حاضر از لحاظ ماهیت از نوع کیفی با هدف کاربردی است و روش آن تحلیل محتوای کیفی و روش گردآوری اطلاعات با استفاده از روش کتابخانه ای از طریق بررسی متون و نقد نوشته های دیگران و تحلیل محتوای کیفی آنها بوده و به شیوه استنتاجی و استنباطی، به بررسی فرایند ادراک مناظر در دو حوزه ادراک حسی و ادراک عقلی می پردازد. نتیجه گیری: نتایج به دست آمده بیانگر آن است که بسنده کردن به حواس پنج گانه در ادراک منظر، فارغ از 51 حس و ادراکات عقلی و عوامل آن (منظر فیزیکی، عوامل فرهنگی، عوامل شخصی)، موجب توصیف عینی و فنی منظر، ثبت لایه ای سطحی از تجربیات حسی و تضعیف رابطه کاربر با محیط کالبدی شده و در صورت عدم تأمین انتظارات انسان، موجب رنجش و ترک محیط می شود.
۶۱۳۱.

بررسی آرایه جدول در نسخ خطی؛ با تأکید بر متون قرون چهارم تا نهم هجری قمری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگره بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۳ 99 - 113

کلیدواژه‌ها: جداول کاربردی جداول تزیینی نسخ خطی متون تاریخی سده چهارم تا نهم قمری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۸ تعداد دانلود : ۶۵۴
جدول آرایه ای ساده است که در نسخه های اسلامی اولیه هم دیده می شود. می توان این جداول را بر اساس نقش آنها در صفحه آرایی به دو شکل جداول کاربردی و جداول تزیینی تقسیم کرد. با توجه به اینکه این آرایه ها به صورت مستقل و با تکیه بر نمونه های متقدم موجود در نسخ اسلامی کمتر موردپژوهش قرارگرفته اند مطالعه پیش رو ضرورت یافته است. از طرفی شناخت هرچه بهتر این آرایه شناخت جنبه های دیگر هنر کتاب آرایی را هم تسهیل می کند. هدف این پژوهش شناخت این آرایه، پیشینه و سبک ها و ابزارهای مرتبط با آن بوده است. پرسش های مطرح در این زمینه عبارت بوده اند از: 1. آیا تعاریف لغوی موجود از جداول (اعم از کاربردی و یا تزیینی) در متون با توجه به نمونه های موجود از هریک از آنها در نسخه های خطی مطابقت دارد؟ 2. پیشینه جدول و جدول کشی با استناد بر متون به چه تاریخی بازمی گردد؟ 3. چه سبک هایی از جدول کشی در متون ذکرشده است؟ در مقاله پیش رو در مرحله نخست متون به روش تحلیل محتوایی موردبررسی قرارگرفته و سپس سبک های مطرح شده در متون در نسخ خطی شناسایی و معرفی شده اند و برای جمع آوری اطلاعات علاوه بر اینکه متون منثور و منظوم در بازه زمانی مدنظر موردبررسی و تحلیل قرارگرفته اند، تمامی نسخ خطی همزمان با متون نیز در کتابخانه های مجلس و ملک و دانشگاه تهران مشاهده و مورد ارزیابی قرارگرفته اند. درنتیجه این پژوهش تعاریفی دقیق تر برای هر دودسته از جداول ارائه شد، ضمن اینکه با توجه به متون مشخص گردید که پیشینه جداول کاربردی در نسخ خطی به پیش از اسلام بازمی گردد، هرچند که قدیم ترین جدول کاربردی در نسخ اسلامی موجود، متعلق به قرن چهارم قمری است و در مقابل، واژه جدول در معنای جداول تزیینی از قرون پنجم و ششم در متون بکار برده شده است و این در حالی است که از قرون اولیه جداول تزیینی در نسخ خطی (مصاحف) دیده می شوند. سبک هایی از نحوه جدول کشی همچون جدول سه تحریر و سیمین و شنگرف، نیز در متون آمده که اغلب آنها نیز در نسخ خطی تا پیش از قرن نهم شناسایی شده اند.
۶۱۳۲.

تأثیر هنر کتاب آرایی مانوی بر هنر نگارش قرآن ها در قرون اولیه اسلام در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگره تابستان ۱۳۹۹ شماره ۵۴ 4 - 19

کلیدواژه‌ها: قرآن کتاب آرایی مانویان اسلام نقوش تزیینی دوره اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۵ تعداد دانلود : ۵۶۱
تا جایی که آخرین بررسی ها نشان می دهند، نخستین باری که به آرایه ها، تصاویر و زیبایی کتب و متون نوشتاری در تاریخ ایران (و احتمالاً تاریخ جهان) اهمیت داده شده در متون دینی مانویت بوده است، زیرا تا پیش از آن نمونه ای از آراستن نوشته ها در دست نیست، پس طبیعتاً این شیوه نوآورانه بر دوره های پس از خود نیز تأثیرگذار بوده است. هنگامی که ایران با دین اسلام آشنا شد، بسیاری از این دستاوردها را در هنر زیباسازی کتاب ها و به ویژه نگارش کتاب مقدس یعنی قرآن به کار گرفت. چگونگی اثبات و نمایاندن این تأثیرگذاری ها، مطلبی است که هسته اصلی مقاله حاضر را تشکیل می دهد. یکی از دشواری های اساسی در این پژوهش و دیگر مطالعات در باب امور کهن آن است که به سبب قدمت مباحث مطروحه، ارائه هرگونه نظریه دارای قطعیت در مورد آنها ناممکن است، بااین حال تلاش شده است مطالب تا جای ممکن بر پایه اسناد حقیقی و فرضیات درست واقع شوند. هدف از این تحقیق یافتن عناصر تأثیرگذار هند کتاب آرایی مانوی بر هنر کتاب آرایی اسلامی، به ویژه بر قرآن نگاری قرون اولیه اسلام است. پرسش های اصلی چنین است 1. آیا هنر کتاب آرایی مانوی بر هنر کتاب آرایی اسلامی و به ویژه بر قرآن نگاری قرون اولیه اسلام تأثیر چشمگیری داشته است؟ 2. درصورتی که چنین تأثیری وجود دارد، آیا می توان آن را بررسی، اثبات و طبقه بندی کرد؟ روش تحقیق در این پژوهش، توصیفی-تحلیلی با رویکردی تطبیقی است و شیوه جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای است. نتایج تحقیق نشان می دهد که هنر کتاب آرایی مانوی بر هنر کتاب آرایی اسلامی و به ویژه بر قرآن نگاری قرون اولیه اسلام مؤثر بوده است. در راستای طبقه بندی هنر کتاب آرایی مانوی و تأثیر آن بر قرآن نگاری، این تأثیر در بخش هایی چون استفاده از رنگ آبی در زمینه،استفاده از طلا، کشیده نویسی در نگارش متون و به کارگیری تزیینات در سرفصل ها و نقطه گذاری ها یا تزیینات کوچک دیده می شود.
۶۱۳۳.

مطالعه تطبیقی تصاویر شمعدان های فلزی در نگاره های شاهنامه طهماسبی و نمونه های مشابه دوره های اسلامی (دوره های سلجوقی، ایلخانی، تیموری و صفوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پیکره دوره نهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱۹ 30 - 41

کلیدواژه‌ها: شمعدان های فلزی شاهنامه طهماسبی سلجوقی ایلخانی تیموری صفوی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۴۸۵
بیان مسئله: شمعدان های فلزی یکی از لوازم پرکاربرد برای تأمین روشنایی و از وسایل رایج دوره های گذشته است که تصاویر آن در نگاره های شاهنامه، بسیار دیده  شده و به نمایش گذاردن این اشیاء، همواره مورد توجه هنرمندان بوده است. مسئله پژوهش حاضر بررسی ویژگی های کلی تصاویر شمعدان در نگاره های شاهنامه طهماسبی و وجوه اشتراک و افتراق این تصاویر با نمونه های  شمعدان های دست ساخته و فلزی دوران اسلامی به ویژه  دوره های سلجوقی، ایلخانی، تیموری و صفوی است.  پژوهش حاضر  در نهایت به این سؤال که تصویر شمعدان در نگاره های شاهنامه طهماسبی بیشتر به آثار دست ساخته کدام یک از دوره های مورد بررسی مشابه است، پاسخ  خواهد داد. هدف: شناخت سبک و سیاق  اشیاء و عناصر نگاره های ایرانی به منظور  آگاهی از تأثیرات ذهنی هنرمندان قدیم ایرانی در دوره زیست خود  است. روش پژوهش: داده های پژوهش به شیوه کتابخانه ای و اطلاعات اسنادی با روش توصیفی- تحلیلی و رویکرد تطبیقی مورد پژوهش قرار گرفته است. نمونه های این پژوهش با روش نمونه گیری مبتنی بر هدف صورت گرفته و از 18 نوع شمعدان دوره های مختلف حکومت ایران، از دوره سلجوقی 2،  ایلخانی10 و تیموری و صفوی 6 ،شمعدان انتخاب شده  است. جامعه آماری نگاره های مورد بررسی نیز، شامل 174 نگاره در نسخه شاهنامه طهماسبی، چاپ فرهنگستان هنر است که از این میان تصویر  4 شمعدان در 4 نگاره شناسایی شده است. یافته ها: نتایج نشان می دهد نمونه شمعدان های نگاره های شاهنامه شباهتی به شمعدان های دست ساخته های فلزی دوره صفوی ندارد و تفاوت های بسیاری بین تصاویر و نمونه های این دوره با دوره صفوی وجود دارد. نمونه های شمعدان های دوره صفوی استوانه ای شکل اند ولی نمونه های دیگر پایه ای چندضلعی دارند ویژگی های کلی این شمعدان ها بیشتر مشابه نمونه های دست ساخته دوران سلجوقی، ایلخانی و تیموری است و ساختار فرمی این اشیاء پایبند به نمونه های سلجوقی، ایلخانی و تیموری است.
۶۱۳۴.

سیاست های فرهنگی – هویتی پروژه های معماری با تأکید بر شهرک اکباتان تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸ 37 - 47

کلیدواژه‌ها: کیفیت محیطی سیاست های هویتی-فرهنگی تحلیل رگرسیونی چند متغیره ی سلسله مراتبی شهرک اکباتان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۹ تعداد دانلود : ۱۱۴۰
معماری، در طول تاریخ، تجسمی از آرمان های فرهنگی جوامع بشری بوده و بر اساس این آرمان ها، محیط های زیستی ساخته شده به دست افراد مختلف، به صورت یک تمامیت با هویت خاص خود در آمده است. به نظر می رسد با وقوع مدرنیسم و جهانی شدنِ معماری، مفاهیم هویتی فرهنگی معماری به مفهومی متغیر و پیچیده بدل و به چالش کشیده شده است. از این رو مقاله ی حاضر بر آن است رابطه ی بین سیاست های فرهنگی–هویتی و کیفیتِ محیط های مسکونی را تحلیل و تفسیر نماید. بدین منظور با انتخاب شهرک اکباتان تهران، به عنوان نمونه ی مورد مطالعه، به سنجش کیفیت خانه های مسکونی در فاز 1و2 این شهرک پرداخته شده است. روش تحقیق برمبنای تحلیل رگرسیونی چند متغیره ی سلسله مراتبی و مدل استفاده شده در فرایند تحلیل نیز به مدل تجربی سنجش کیفیت محیط سکونت موس وم اس ت .ای ن مدل دارای ساختاری سلسله مراتبی و متشکل از معیارهایی است که مبنای تنظیم پرسشنامه ی تحقیق قرار گرفته و براساس رعایت معیارهای هویت اجتماعی-فرهنگی مورد نظر امتیازدهی شده است (ما بین 1 تا 5). نتایج بررسی ها حاکی از آن است که کیفیت محیط بیرونی مجتمع های مسکونی فاز 1 (5>62/2>1) و فاز 2 (5>88/2>1) شهرک اکباتان مطابق با هویت اجتماعی-فرهنگی، پایین تر از حد متوسط است. حال آنکه کیفیت محیط داخلی واحدهای مسکونی مطابق با همان اصول، در وضعیت خوبی قرار دارد (فاز1 (5>08/4>1) و فاز 2 (5>18/4>1)). هم چنین هر دو فاز به لحاظ رعایت اصول و معیارهای هویت اجتماعی-فرهنگی همسو و شبیه به یکدیگر هستند. هدف پژوهش: 1. تبیین رابطه ی بین مقوله های فرهنگی-هویتی و کیفیت فضای معماری. 2. بررسی سیاست های فرهنگی-هویتی در خانه های مسکونی فاز 1و2 شهرک اکباتان و سنجش کیفیت خانه های مسکونی در آن. سئوالات پژوهش: 1. چه رابطه ای بین مقوله های فرهنگی-هویتی و کیفیت فضای معماری وجود دارد؟ 2. سیاست های فرهنگی-هویتی در خانه های مسکونی فاز 1و2 شهرک اکباتان به چه صورت نمود یافته و چه تأثیری در کیفیت این خانه ها داشته اند؟
۶۱۳۵.

حمزه نامه و شکل گیری مکتب نگارگری گورکانیان هند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهپویه هنر/ هنرهای تجسمی دوره سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۸) 13 - 23

کلیدواژه‌ها: گورکانیان هند هنرمندان ایرانی مکتب نگارگری حمزه نامه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۱۳ تعداد دانلود : ۱۵۷۵
هدف از نگارش مقاله حاضر بررسی مکتب نگارگری گورکانیان با شکل گیری اثر حمزه نامه است که هنرمندان ایرانی در ایجاد آن سهم مهی داشتند. در این کنکاش در پی آنیم که: عوامل مؤثر در شکل گیری مکتب نگارگری گورکانیان کدامند؟ ساختار این مکتب هنری برگرفته از کدام مکاتب است؟ نگارگری ایرانی در این مکتب چه تأثیری داشته است؟ به عنوان یافته ای این پژوهش می توان چنین اظهار نمود که حضور هنرمندان ایرانی در دوره دوم حکومت همایون گورکانی(962-963 ه ) در هند سبب تأثیرگذاری هنر ایرانی بر هنر هندی شد و هسته اولیه مکتب نگارگری گورکانی پدید آمد که در آن متعاقبا نگرش و رویکردهای قابل توجهی دیده می شود که جای واکاوی و تعمق دارد. سرانجام به عنوان نتیجه حاصل شده باید گفت که علاقه و تمایلات سلاطین گورکانی از دیگر سو، و نبود بستر و فضای مناسب برای هنر نگارگری در مقاطعی از دربار صفوی از سوی دیگر سبب شد تا هنرمندان بسیاری به دربار گورکانیان مهاجرت کنند. این مهاجرت عامل اصلی در شکل گیری مکتب نگارگری گورکانیان گردید و به موجب آن معنا و مفهوم فضا در هنر نگارگری در نظر گورکانیان تغییر کرد. روش این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است و با رویکردی تاریخی، در پی بازخوانی عامل مهم در ایجاد مکتب نگارگری گورکانیان و اولین اثر ارزشمند در آن است. داده های علمی، به شیوه کتابخانه ای از میان آثار تاریخی و هنری در تمدن اسلامی گردآوری شده است.
۶۱۳۶.

واکاوی جایگاه برنامه ریزی توسعه شهری مشارکتی و چالش های فراروی آن در اندیشه نهادگرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش شهرسازی دوره ۴ زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴ 37 - 62

کلیدواژه‌ها: مشارکت نهادگرایی برنامه ریزی شهری مشارکتی موانع نهادی چارچوب تحلیل نهادی استروم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۵۲۱
بیان مسئله: در متون سیاست گذاری عمومی و برنامه ریزی دهه های اخیر، مشارکت عمومی به منزله ی یک خیر مطلق یا نوعی کنش اعتقادی رایج در نظر گرفته شده است که به ندرت مورد تردید و پرسش واقع می شود. بااین وجود، شواهد اندکی مبنی بر کارایی بلندمدت کاربست رهیافت های مشارکتی در بهبود شرایط مادی آسیب پذیرترین گروه ها یا موفقیت آن ها در ایجاد تغییر اجتماعی وجود دارد. درعین حال، ازآنجاکه مباحث مرتبط با انگاشت مشارکت به شدت متأثر از نظریه های نونهادگرایی هستند و از سوی دیگر، فرایندهای مشارکتی خود توسط قواعد تشکیل و تنظیم می شوند، شناسایی موانع و چالش های برنامه ریزی مشارکتی به تفکیک سطوح نهادی و قواعد نهادی مؤثر بر هر دسته از این موانع برای برون -رفت از آن ضرورت می یابد. هدف: بررسی علل عدم دستیابی رهیافت های مشارکتی به اهداف نخستین آن ها به عنوان یک مشکل در کنش جمعی، از طریق ردیابی علل و عوامل رفتارهای غیرهمکارانه در فرایندهای مشارکتی منجر به شکست و تدوین چارچوب تحلیل نهادی فرایندهای مشارکتی برای به غلبه بر این مشکل. روش:پژوهش حاضر با رویکرد تبیینی- اکتشافی و در چارچوب استراتژی پژوهش استفهامی، با به کارگیری فنون مختلفی همچون بررسی و تحلیل محتوای سیستماتیک و تحلیل کیفی استنتاجی متون به پاسخ به پرسش های پژوهش می پردازد. یافته ها: پس از شناسایی چالش های نهادی مطرح در خصوص انگاشت مشارکت در حیطه ی نظری با تأکید بر انتقادات محتوایی در مسیر کاربست رهیافت های مشارکتی و با بهره گیری از چارچوب توسعه و تحلیل نهادی معرفی شده توسط الینور استروم، شناسایی قواعد نهادی هفت گانه ی تنظیم کننده ی فرایندهای مشارکتی در حیطه ی برنامه ریزی توسعه شهری و در نهایت، تبیین مدل مفهومی «چارچوب تحلیل نهادی برنامه ریزی توسعه شهری مشارکتی» صورت گرفته است. نتیجه گیری: چارچوب تحلیل معرفی شده در این پژوهش، در پژوهش های کاربردی آتی، در سه سطح عملیاتی برای تولید برآمدهای عملی برنامه ریزی مشارکتی، سطح سیاست گذاری برای تصمیم گیری و خط مشی گذاری در قالب محدودیت ها و قواعد انتخاب جمعی تأثیرگذار بر ساختار موقعیت های کنش برنامه ریزی مشارکتی و در سطح قانونی برای تعیین ترکیب مشارکت کنندگان ذی صلاح سیاست گذاری و قواعد تعیین کننده در این راستا، قابل توسعه و بهره برداری خواهد بود.
۶۱۳۷.

تسهیل مشارکت عمومی در طرح های توسعه شهری با استفاده از ابزار واقعیت مجازی مطالعه موردی؛ بافت مرکزی شهر تهران (خیابان جمهوری اسلامی)

نویسنده:
منبع: هویت محیط دوره اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴ 59 - 72

کلیدواژه‌ها: مشارکت عمومی طرح های توسعه شهری واقعیت مجازی بافت مرکزی شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۲۷۹
فرآیند مشارکت به عنوان یک فرهنگ عمومی در اندیشه و عمل شهروندان، از جایگاه مناسبی برخوردار نیست یا کمرنگ است. با توجه به اهمیت مشارکت شهروندان در طرح های توسعه شهری ، پژوهش های زیادی در زمینه افزایش مشارکت انجام شده است.هدف این تحقیق نیز تسهیل نمودن مشارکت شهروندان در طرح های توسعه شهری است. اما آنچه این تحقیق را از سایر پژوهش ها متمایز می سازد، استفاده از ابزارهای جدید و تکنولوژی های به روز همچون واقعیت مجازی می باشد.در همین راستا محیط شبیه سازی شده محدوده مورد مطالعه را در فضای آزمایشگاه تخصصی واقعیت مجازی اجرا نموده و افرادی به عنوان نمونه مورد آزامایش قرار داده شدند. عدم آشنایی افراد با محیط مجازی باعث شد افراد به سختی بتوانند خود را نزدیک به محیط واقعی حس اما جذابیت های محیط مجازی باعث شد افراد با علاقه در محیط آزمایشی حرکت کنند.در نهایت نیز مشخص گردید که نمونه های مورد آزمایش احساس رضایت دارند و به سوالات مربوطه به خوبی پاسخ دادن که نشان از اشتیاق به مشارکت در طرح مورد نظر بود.در نهایت اگر برخی از مهمترین نقاط ضعف واقعیت مجازی مرتفع گردد، مثلا اگر حس غوطه وری را افزایش دهیم یا واقعیت مجازی رابا واقعیت افزوده ادغام کنیم این امر باعث افزایش کارایی این ابزار در بالا بردن میزان مشارکت میگردد.
۶۱۳۸.

مدل بازاریابی هوشمند در توسعه شرکت های سرمایه گذاری صنایع دستی کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۰ 7 - 20

کلیدواژه‌ها: بازاریابی هوشمند سرمایه گذاری شرکت های سرمایه گذاری صنایع دستی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۳۴۴
امروزه بازاریابی یکی از مهمترین اصول موفقیت شرکت های مختلف است. با توجه به تنوع روزافزون شرکت های تجاری و رقابت در عرصه خدمات، دغدغه بازاریابی تبدیل به یکی از مهم ترین مسائل آن ها شده است. با توجه به رشد تکنولوژی در عصر حاضر، بازاریابی هوشمند مسئله قابل تأمل در این حوزه است. در چنین محیطی، مدیریت ناگزیر است در همه تصمیم گیری ها میزان ریسک را مورد ارزیابی قرار دهد و هوشمندانه عمل کند. پژوهش حاضر با روش توصیفی و تحلیلی و با رویکرد کمی و کیفی انجام شده است. یافته های تحقیق حاکی از این است که اطلاعات دقیق، به روز و شفاف، ریسک تصمیم گیری غلط را کاهش می دهد و این یکی از دلایل مهم ضرورت انجام تحقیقات بازاریابی و ارتقای هوشمند بازاریابی در نهاد سازمان است. در این تحقیق تلاش شده تا به معرفی مدل بازاریابی هوشمند در توسعه شرکت های سرمایه گذاری صنایع دستی کشور (مورد مطالعه گسترش پایا صنعت سینا) مبادرت گردد. نتایج تحلیل داده های به دست آمده با تکنیک دلفی فازی نشان داده که مهم ترین ابعاد مدل بازاریابی هوشمند در 3 فاز (ورودی، تحلیل و خروجی) 13 مؤلفه کلی و 42 شاخص شناسایی گردیدند. در نهایت با توجه به تحلیل های انجام شده مدل نهایی بازاریابی هوشمندی در شرکت سرمایه گذاری در سه فاز طراحی گردید. در این میان، سرمایه گذاری در حوزه صنایع دستی با توجه به داشتن مسائل و دغدغه های خاص خود در صورت کاربست بازاریابی هوشمند موفق خواهد بود. اهداف تحقیق: 1. شناخت اهمیت بازاریابی هوشمند در حوزه رقابت در صنعت صنایع دستی. 2. آشنایی با فرصت ها و تهدیدهای موجود در بازار صنایع دستی. سؤالات تحقیق: 1. مدل بازاریابی هوشمند در شرکت های سرمایه گذاری صنایع دستی چگونه است؟ 2. ابعاد، مؤلفه ها و ارتباطات آن ها به چه صورتی است؟
۶۱۳۹.

بررسی مقایسه ای تأثیر فاکتور رنگ بر مطلوبیت مبلمان شهری؛ مورد واکاوی (محورهای مسجد حکیم و محمدباقر صدر در شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مرمت و معماری ایران سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲۱ ۴۴-۲۷

کلیدواژه‌ها: مبلمان شهری رنگ زیبایی شناسی اصفهان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۲۴۳
عنصر رنگ، یکی از عناصر فراموش شده در طراحی فضاهای شهری است که می تواند با توجه به اصول، ارزش ها، عقاید و ویژگی های طبیعی و اقلیمی، محیطی خوانا و هماهنگ در شهرهای اسلامی برای شهروندان مهیا کند. متأسفانه رشد سریع پدیده شهرنشینی در دهه های اخیر، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، چشم اندازهای شهری را به شدت تغییر داده است و صدق این موضوع در خصوص شهرهای ایران موجب شده در بهره گیری از قابلیت های عنصر رنگ در مبلمان شهری به عنوان بخشی از چشم اندازهای مصنوع شهر، دقت لازم به عمل نیاید و بدون هیچ گونه برنامه ریزی و استاندارد و معیاری از آن استفاده شده و در نتیجه، موجب ایجاد سردرگمی و عدم خوانایی می شود. شهر اصفهان به عنوان یکی از برجسته ترین شهرهای مرکزی ایران، از جمله نمونه هایی است که با حفظ بافت و آثار تاریخی به جای مانده، با گذشت سال ها همچنان توانسته از عنصر رنگ در جهت بهبود کیفیت منظر شهری و حفظ و ارتقای اصالت خویش بهره برد. هدف تحقیق حاضر، شناسایی فاکتورها و کدهای رنگی بهینه و مطلوب بر مبلمان شهری بوده که در نمونه موردی حاضر این فاکتور با تکیه بر فضاهای شهری نواحی مرکزی ایران با فرهنگ مسلط اسلامی، مورد بررسی قرار گرفته است. این پژوهش، به روش توصیفی- تطبیقی و با بهره گیری از متون و اسناد کتابخانه ای و همچنین جمع آوری اطلاعات در بستر مطالعات میدانی به انجام رسیده است. یافته های پژوهش که از طریق شناخت بستر طرح، داده های آماری و همچنین مقایسه و تحلیل کد رنگی دو محور مطالعاتی (محور مسجد حکیم در محله حکیم به عنوان بافت قدیمی و محور محمدباقر صدر به عنوان بافت جدید در شهر اصفهان) و نیز با بهره گیری از تجارب موفق داخلی و خارجی و اصول به کارگیری رنگ در آنها به دست آمده، نشان می دهند وحدت طیف رنگی در عناصر منفرد و متحرک مبلمان شهری، موجب افزایش خوانایی و هویت محیط شده است؛ در حالی که استفاده از طیف رنگی متنوع برای سایر عناصر مبلمانی، موجب مخدوش شدن دو فاکتور خوانایی و هویت نمی شود
۶۱۴۰.

مروری بر رابطه انسان با طبیعت در تمدن های مشرق زمین

نویسنده:
منبع: معماری شناسی سال سوم یهار ۱۳۹۹ شماره ۱۴

کلیدواژه‌ها: نسان طبیعت تمدن های مشرق زمین دوره های تاریخی تعامل با طبیعت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸۰ تعداد دانلود : ۸۶۲
بی گمان مطالعه رابطه میان انسان و طبیعت با توجه به دوره های تاریخی آن در شکل گیری معماری در بستر زمان بسیار حائز اهمیت بوده چرا که بشر از دیرباز در رابطه ای تنگاتنگ با طبیعت بوده است. این مقاله با هدف بیان چگونگی رابطه انسان با طبیعت با توجه به دوره های زمانی مشخص(تمدن های مشرق زمین) به نگارش در آمده و سوال اصلی این پژوهش آن است که رابطه انسان با طبیعت در هر یک از تمدن های مشرق زمین براساس تقسیم بندی دوره های زندگی انسان در طول تاریخ شامل ارگانیک، فراارگانیک، فروارگانیک و سمی ارگانیک از کدام نوع است؟ تحقیق از نوع تحقیق های بنیادین و توصیفی بوده و روشی جمع آوری اطلاعات کتابخانه ای است. مقاله با مقدمه ای از اهمیت تعامل انسان و طبیعت شروع و سپس تقسیم بندی دوره های زندگی انسان در طول تاریخ، چگونگی تعامل انسان و طبیعت در دوران پیش از تاریخ و سپس هر یک از تمدن های مشرق زمین شامل رابطه انسان و طبیعت در تمدن بین النهرین، مصر باستان، ایران، هند، چین و ژاپن تشریح و سپس در مرحله تحلیل آن ها به تفکیک دوره، چگونگی رابطه انسان با طبیعت و نحوه برخورد او مورد بررسی قرار گرفته و در جداول تحلیلی اصلی ترین این مفاهیم را طبقه بندی می کند. پژوهش نشان می دهد که در اکثر فرهنگ ها و تمدن های مشرق زمین ارتباط نزدیکی بین انسان و طبیعت وجود داشته و همسویی با طبیعت ملاک اکثر این تمدن ها بوده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان