درخت حوزه‌های تخصصی

هنر و معماری

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
تاریخ هنر جنبش ها/سبک ها/مکاتب گروه های ویژه منابع و کلیات نقد و بررسی کتاب هنرهای زیبا هنرهای کاربردی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۴۰۱ تا ۵٬۴۲۰ مورد از کل ۲۹٬۵۲۹ مورد.
۵۴۰۱.

گاهنگاری مطلق و گوناگونی درون منطقه ای سنت سفالی دالما بر اساس تحلیل سفال منقوش تک رنگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهه باستان سنجی سال هفتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 123-103

کلیدواژه‌ها: زاگرس مرکزی سنت سفالی دالما منقوشِ تک رنگ نادعلی بیگ سنقر تاریخ مطلق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۶ تعداد دانلود : ۲۴۸
فرهنگ یا «سنت سفالی دالما»، همچون بسیاری از سنت ها و فرهنگ های پیش ازتاریخِ دیگر در فلات ایران، بیش از هر چیز، با مجموعه سفالی آن شناخته می شود. برای اولین بار سنت سفالی دالما پس از شناسایی و معرفی آن از خود تپه دالما، در تپه B سه گابی تعیین هویت و شاخصه های آن معرفی شد. اصلی ترین ویژگی این سنت سفالی، یک دستی چشمگیر آن در منطقه زاگرس مرکزی و شمالی است. شواهد باستان شناختی گویای آن است که این یک دستی، نشانگر ارتباط فرهنگیِ محسوسی بین ساکنان دشت های میان کوهی زاگرس مرکزی و زاگرس شمالی طی هزاره پنجم ق م است. طی دو دهه اخیر با پژوهش های میدانی در زاگرس مرکزی و جنوب دریاچه ارومیه با وجود اینکه شواهد بیشتری مبنی بر یکدستی فرهنگیِ این دو منطقه به دست آمده، ولی تفاوت هایی درون-منطقه ای نیز آشکار شده که تعیین آن ها می تواند در تعریف زیرحوزه های فرهنگی این سنت سفالی کارساز باشد. در کاوش محوطه نادعلی بیگِ سنقر و کلیایی شواهد سفالی بیشتری از تفاوت ها و شباهت های درون منطقه ای سنت سفالی دالما آشکار شد. اهمیت مجموعه سفالیِ نادعلی بیگ در مطالعات سنت سفالی دالما از این نظر است که برای اولین بار جایگاه گاه شناختیِ مطلقِ گونه های مختلف سفال دالما بر اساس هفت نمونه تاریخ رادیوکربن از این محوطه، قابل تعریف خواهد بود. بر اساس این تاریخ ها، می توان زمان پیدایی و ناپدید شدن گونه های مختلف سفال دالمایی را مشخص کرد و مبنایی برای تعیین بازه زمانی دیگر مجموعه های سفال دالمایی به دست داد. نتیجه کلی این پژوهش، که بر اساس تحلیل گونه شناختی سفال تک رنگ منقوش دالما به دست آمده، نشان می دهد که حوزه جغرافیایی بزرگی که سنت سفالی دالما در آن رایج بوده را می توان به دست کم چهار زیرحوزه زاگرس شمالی/ جنوب دریاچه ارومیه، کردستان، بیجار و ناحیه کنگاور یا شرق زاگرس مرکزی تقسیم کرد. همچنین، بر اساس توالی گاه شناختیِ مطلق مجموعه سفالی نادعلی بیگ، محدوده ای زمانی برای سفال تک رنگ منقوش دالما در این زیرحوزه ها پیشنهاد شده است.
۵۴۰۲.

مطالعه ساختاری و بررسی آزمایشگاهی آرایه های مسجد کبودانی خواف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهه باستان سنجی سال هفتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۱۳) 186-167

کلیدواژه‌ها: آرایه های معماری گچبری دیوارنگاره تخمه درآوری مسجد کبودانی خواف XRD XDF SEM-EDS

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۲۵۸
مجموعه تاریخی کبودانی خواف، یکی از مهمترین آثار عصر تیموری است که در دوران شکوفایی این منطقه، پیرامون مزار عارف شهیر این دوران، سلطان محمود کبودانی ساخته شده است. این مجموعه تاریخی که امروزه تنها ویرانه ای از آن باقی است، در گذشته، مجموعه کاملی بوده است، مشتمل بر مزار، مسجد و آب انبار. بدنه داخلی بناهای این مجموعه، با انواع مختلف آرایه های معماری، همچون: دیوارنگاره ها، تزئینات تخمه درآوری، رسمی بندی، مقرنس کاری و گچبری آراسته شده است. در میان این آرایه های معماری، آن چه بیش از همه جلب توجه می کند، دیوارنگاره ها و تزئینات تخمه درآوری بدنه داخلی مسجد کبودانی است که در آن، سطوح داخلی مسجد با این آرایه ها به نحو بسیار زیبایی با نقوش هندسی به رنگ های نارنجی، قرمز، زرشکی، آبی، نخودی و سفید تزیین شده است. با توجه به اهمیت این مجموعه تاریخی به جای مانده از عصر تیموری و عدم مطالعه آن از یک سو و وضعیت در حال تخریب آرایه های آن، از سوی دیگر، در این پژوهش سعی شد تا به روش تجربی و با کمک روش های آزمایشگاهی، آرایه های این مسجد تاریخی و رنگ های به کار رفته در آن، مورد بررسی و شناسایی قرار گیرد. بررسی آزمایشگاهی دیوارنگاره ها و تزئینات تخمه درآوری این بنا، با روش های مختلف آنالیز دستگاهی، همچون: پراش پرتوی ایکس (XRD)، فلورسانس اشعه ایکس (XRF) و میکروسکوب الکترونی روبشی مجهز به تجزیه پاشندگی پرتوی ایکس (SEM-EDS)، نشان داد که در اجرای آرایه های گچبری از گچ زنده و در بستر دیوارنگاره ها از لایه نازکی از گچ کشته استفاده شده است. آنالیز رنگدانه های به کار رفته در آرایه های این بنا به روش های دستگاهی، حاکی از این بود که تمامی رنگ های مورد استفاده، معدنی بوده اند و در طیف رنگ های قرمز از گل اخرا و از گل سفید به عنوان رنگ سفید و در رنگ آبی از لاجورد طبیعی، استفاده شده است.
۵۴۰۳.

شناسایی و اولویت بندی بافتهای فرسوده منطقه 17 شهر تهران با رویکرد برنامه ریزی عمرانی با مدل AHP در محیط(GIS)

نویسنده:
منبع: معماری شناسی سال چهارم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲۰ 47-55

کلیدواژه‌ها: بهسازی و نوسازی بافت فرسوده فرآیند تحلیل سلسله مراتبی(AHP) GIS منطقه 17 تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۲۴۷
فرسودگی بافت های شهری یکی از مهمترین مشکلات مربوط به فضای شهری است که باعث بی سازمانی، عدم تعادل وتناسب در فضای شهری می شود عدم بهره مندی از نظریه های علمی رشته های مرتبط با برنامه ریزی شهری ،منجر به رکود وعدم کارایی این تخصص درمدیریت بافت های فرسوده می گردد. بافت فرسوده بدون شک یکی از مهم ترین چالش های فراروی غالب شهرها و به طور خاص کلانشهرها طی دهه های اخیر است و از دغدغه های اصلی مدیریت شهری محسوب می شود، از این رو همواره برنامه ریزان و مدیران شهری به آن توجه داشته اند، این مسئله در ایران و بطور اخص در شهر تهران در چند سال گذشته دنبال می شود. بر همین اساس هدف از این پژوهش حاضر شناسایی و اولویت بندی بافت های فرسوده منطقه17 شهر تهران به منظور احیاء و نوسازی، با بهره گیری از روش فرایند سلسله مراتبی(AHP) در سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) بر اساس معیارها و شاخص ها می باشد. نوع پژوهش نظری کاربردی و روش آن پیمایشی است. برای رسیدن به این هدف با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی با بکارگیری معیارهای متناسب با آن، در محیط نرم افزاریARCGIS ، بافت های فرسوده منطقه17 شهر تهران شناسایی و ارزیابی شد. جامعه آماری تحقیق کارشناسان و مسئولان نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده محدوده مورد مطالعه است که به تعداد30 نفر انتخاب شدند. به منظور تحلیل داده ها، از مدل AHP استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد در منطقه مورد مطالعه وزن نهایی گزینه ها بدین صورت است که ناحیه یک با(402/0)، ناحیه دو با (351/0) و ناحیه سه با(247/0) از بیشترین امتیاز تا کمترین امتیاز برخوردار شده اند. و می توان گفت که در منطقه 17 شهرداری تهران، ناحیه یک در طرح های نوسازی و بهسازی اهمیت بیشتری یافته است و ناحیه 3 کمترین اولویت و توجه را با وجود دارا بودن پهنه های فرسوده زیاد نسبت به سایر نواحی، به خود اختصاص داده است. لذا اهمیت و توجه مسئولین شهری را طلب می کند تا با تدابیر و برنامه های پیشگیرانه لازم مانع تخریب بافت های فرسوده و یا حتی مسکونی شوند تا اینکه کمترین میزان خسارت مالی و جانی و مدیریت بحران را در سطح منطقه داشته باشیم.
۵۴۰۴.

بکارگیری نحو فضا برای تحلیل قرارگاه های رفتاری؛ نمونه مطالعاتی: پارک های محله ای منطقه ۵ شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقش جهان سال یازدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ ۲۴-۱

کلیدواژه‌ها: معماری منظر پایداری شهرداری تهران فناوری های نوین قرارگاه رفتاری جمعی باغ ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۲۴۵
اهداف: هدف پژوهش دستیابی به معیارهای عملیاتی برای طراحی و بهبود کیفیت قرارگاه های رفتاری مطابق با ارزش های کیفی_مکانی در پارک های محله ای و لحاظ نمودن مؤلفه های مؤثر با رویکردی کل نگر (عینی-ذهنی) است. بر اساس پیش فرض های باغ ایرانی، این مهم در معماری منظر، می تواند به تقویت تعاملات اجتماعی پارک ها، کمک نماید. روش ها: ابتدا با روش توصیفی- تحلیلی، معیار های عینی-ذهنی قرارگاه های رفتاری، در قالب چارچوب نظری تدوین می شود. به منظور ارزیابی و اولویت بندی معیارهای مذکور، از روش مطالعه موردی، با کمک فناوری های نوین منظر و ابزارهای مدلسازی نحوی و میدانی، شامل مشاهده، پرسشنامه بسته و نقشه های شناختی، استفاده شده است. یافته ها: مقایسه اصول در نظرگرفته شده در نمونه های انتخابی، نشان داد که از میان معیارهای عینی مکان در قرارگاه های رفتاری پارک های محله ای منطقه 5 شهرداری تهران، ایمنی، آسایش فیزیکی و فعالیت های پویا و از میان معیارهای ذهنی مکان، معیار امنیت و اجتماع پذیری درکیفیت کالبدی پارک از نگاه جامعه آماری تحقیق از الویت بیشتری برخوردار است. نتیجه گیری: افراد، موقعیت های مکانی را که دارای گشودگی طراحی اند و در مجاورت قرارگاه های اجتماعی فعال قراردارند، را به عنوان قرارگاه های ذهنی و بدون توجه به ارزش کالبدی و به واسطه ویژگی های ذهنی استفاده می کنند. بازه های عددی حاصل از مدلسازی و مقایسه، نشان دهنده توجه طراحان به شکل زمین در طراحی پارک و عدم توجه درست به کیفیت مکانی قرارگاه های رفتاری است که این مهم با امنیت و اجتماع پذیری پارک ارتباط مستقیم دارد.
۵۴۰۵.

پژوهشی در بررسی مولفه های موثر بر فرصت های کارآفرینی از دیدگاه کار آفرینان برتر در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال هفدهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴۴ 150 - 173

کلیدواژه‌ها: کارآفرین فرصت های کارآفرینی میراث فرهنگی تکنیک معادلات ساختاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۲۶۹
 امروزه که کار و فعالیت، شکل تازه ای به خود گرفته و به سوی خودکارفرمایی و خوداشتغالی در حرکت است، نقش های کارآفرینی، اهمیت زیادی پیدا کرده اند. کارآفرینی و کارآفرینان نقش کلیدی در روند توسعه و پیشرفت اقتصادی جوامع مختلف ایفا می کنند. کارآفرینان تنها به ایجاد فرصت های شغلی جدید نمی پردازند؛ بلکه با ساختار، تفکر، تحرک و فرهنگ لازم دست به خلاقیت می زنند. با توجه به اهمیت بخش گردشگری در اصفهان و اینکه رشد این بخش و معضل بیکاری در این استان، در بخش گردشگری و کار در صنایع دستی و کارخانجات، توجه به ماهیت کارآفرینی می تواند به عنوان راهکاری برای ایجاد فرصت های شغلی باشد؛ لذا ضرورت و انجام این تحقیق که سعی در نقش عوامل مرتبط با توسعه کارآفرینی و همچنین رتبه بندی آن را دارد، گامی در جهت بهبود مشکلات بوده و ضرورت می یابد. با توجه به اهمیت و ضرورت موضوع، پژوهش حاضر به بررسی مؤلفه های مؤثر بر کارآفرینی پرداخته است. جامعه آماری پژوهش حاضر را تعداد 80 نفر از کارآفرینان شهر اصفهان تشکیل داده اند که طبق فرمول کوکران تعداد اعضای نمونه،  66 نفر محاسبه شد. با استفاده از تئوری داده بنیاد به شناسایی این عوامل پرداخته شد که در نهایت در مرحله گزینشی شاخص های آموزش مهارت های کارآفرینی، مشاوره، تأمین منابع مالی، زیرساخت های اساسی (فرهنگی- اقتصادی- فیزیکی- تجاری)، عوامل محیطی، عوامل استراتژیک، عوامل فردی (ویژگی های شخصیتی)، عوامل فرهنگی، دانش اولیه، نیروهای پیش برنده، شبکه های اجتماعی، هوشیاری کارآفرینی، پیامدهای فردی، پیامدهای کلان، اصلاح قوانین و مقررات، ظرفیت سازی و توانمندسازی کارآفرینانه، نظام انگیزش کارآفرینانه، شرایط عمومی تسهیل گر، شرایط عمومی محدودکننده به عنوان مؤلفه های مؤثر بر کارآفرینی معرفی شدند. اهداف پژوهش شناسایی مؤلفه های مؤثر بر فرصت های کارآفرینی؛ 2.مطالعه فرصت های کارآفرینی در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری. سؤالات پژوهش شناسایی مؤلفه های مؤثر بر فرصت های کارآفرینی چگونه است؟ چه عواملی در فرصت های کارآفرینی در سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مؤثر است؟
۵۴۰۶.

راهکارهای طراحی مرکز تحقیقاتی زیست محیطی مبتنی بر الگوی تحقیقات اکولوژیکی

نویسنده:
منبع: معماری شناسی سال چهارم یهار ۱۴۰۰ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: مراکز علمی تحقیقاتی محیط زیست اکولوژی طراحی مرکز تحقیقاتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۴ تعداد دانلود : ۳۱۵
با آغاز دوره مدرن فعالیت های انسانی با بهره گیری بی ضابطه از طبیعت شرایط بی سابقه ای را بر آن تحمیل ساخت که آلودگی های محیطی، نابسامانی زیستگاه های جانوری و گیاهی، بر هم خوردن اکوسیستم های طبیعی انقراض گونه های کمی آب و درخطر قرار گرفتن نسل های دیگر جانداران و... اثرات تخریب های محیطی در این دوره است. انسان با مشاهده این آثار و اطلاع از خسارت های ناشی از بی توجهی به طبیعت، اندک اندک از روش های گذشته خویش پشیمان شده و سعی در جبران آن نموده است؛ چراکه وابستگی همه جانبه انسان به طبیعت وظیفه را بر عهده او گذاشته است. توجه به طبیعت و محیط زیست در مقیاس های مختلف به صورت پروژه های ملی، منطقه ای و فرا منطقه ای در جهان به مورداجرا گذاشته شده است. بی شک، تحقیقات و آموزش از زیرساخت های رشد و شکوفایی هر جامعه ای هستند و توجه به آن ها بسیار حائز اهمیت است. هدف از انجام این تحقیق، طراحی مرکزی تحقیقاتی، با استفاده از استانداردهای جدید و مطابق با نیازهای مراجعین این گونه مراکز بوده است. در کشور ما، باوجود توجه بسیار به امر آموزش و پژوهش، نیاز به طراحی و اجرای چنین مراکزی ضروری به نظر می رسد چراکه اغلب ساختمان های تحقیقاتی کشور، مربوط به دهه های پیش و با استانداردهای گذشته طراحی شده اند و به خوبی پاسخگوی تمامی نیازهای کاربران نمی باشند. این پژوهش در پی پاسخ به پرسش: اساساً طراحی اکولوژیک چیست و ضرورت آن در رابطه ی میان انسان، طبیعت و جامعه چگونه نمود می یابد؟ به منظور پاسخ به چنین پرسشی ابتدا با استناد بر مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به دنبال تبیین ماهیت واژگان کلیدی چون محیط زیست، اکولوژی و در راستای آن طراحی اکولوژیک برمی آید، در ادامه به منظور تسلط بر موضوع و موضع پژوهش اهداف آن به رشته ی تحریر درمی آید، نتایج حاکی از آن است که 6 راهکار برای طراحی معماری با رویکرد اکولوژیک مثمر ثمر است، که این 6 راهکار شامل 1) بهره گیری از منابع قابل احیاء، 2) بازیافت/حذف زباله و آلودگی، 3) انرژی نهاده شده، 4) عمر طولانی/تطبیق مناسب، 5) هزینه تمام طول عمر، 6) سلامتی و شادابی می باشد. این پژوهش از نوع بنیادی است چراکه در پی ارتقاء سطح دانش و آگاهی است.
۵۴۰۷.

بداهه پردازی؛ از طرح واره های خیالی تا تجسد هندسی

نویسنده:
منبع: معماری شناسی سال چهارم یهار ۱۴۰۰ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: بداهه خیال طرح واره ذهنی دست نگاره های معماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۴۶۶
هنر، تجلی شیدایی است؛ هنرمند تا زمانی که مفتون موضوعی نشود هرگز آن را به خلوت خود نمی خواند. هر آنچه در خلوت هنرمند راه می یابد با عنصر خیال در آمیخته و اثری جاودان به جای می گذارد. انسان و خیال پیوندی دیرینه با یکدیگر دارند و در واقع می توان تخیل را مادر همه ی حرکت های جهشی انسان در مسیر تکامل و تعالی دانست. اگر چنانچه اثری هنری بدون پیش زمینه و به ناگاه شکل یابد، هنر بداهه خلق می شود. این مقاله در پی بررسی عنصر بداهه، از مبنای شکل گیری به صورت طرح واره ای خیالی تا تجسد هندسی و نمود آن در آثار هنری و معماری می باشد. جمع آوری اطلاعات از منابع کتابخانه ای صورت گرفته و روش تحقیق به شیوه ی توصیفی-تحلیلی با رویکرد اکتشفافی می باشد که به تبیین نقش بداهه پردازی در آفرینش یک اثر هنری و تجسد هندسی آن پرداخته است. با بررسی های انجام یافته در این پژوهش در نهایت می توان به این نتیجه دست یافت که اندیشه ی هنرمند به یاری بداهه پردازی و طرح واره های ذهنی و با همراهی عنصر خیال و بهره گیری از تفکر خلاق، تجسم یافته در قالب اثری هنری و یا معماری نمود می یابد.
۵۴۰۸.

بافت تاریخی به مثابه موزه هنرهای بصری جهت گردشگری تاریخی با تأکید بر نمونه شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: گردشگری فرهنگ دوره دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۴ 21 - 30

کلیدواژه‌ها: گردشگری فرهنگی میراث فرهنگ بافت تاریخی شیراز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۵ تعداد دانلود : ۳۹۲
بافت تاریخی به مثابه مکانی با کالبدی تاریخی و محوطه میراثی در شهرها شناخته می شود و سالانه گردشگران زیادی به بافت های تاریخی شهرها سفر می کنند و در کشورهای در حال توسعه مثل ایران مکان های مهمی جهت جذب گردشگر محسوب می شوند. عنوان بافت قدیم شیراز از زمان رضاشاه در اسناد مربوط به توسعه شهر و تخریب بافت قدیم با نوسازی های دوران پهلوی اول باب شد که هم اکنون با عنوان محدوده تاریخی شناخته می شود. تغییرات بنیادین در ساختار شهرهای سنتی منجر به فرسودگی این بافت ها شده و جمعیت ساکن در بافت قدیم شیراز به عنوان نمونه در این تحقیق، به بافت اطراف مهاجرت کردند. از طرفی طبق تعاریف سازمان جهانی یونسکو، گردشگر فرهنگی با هدف آشنایی با فرهنگ جامعه میزبان عازم مقصد می شود. با مهاجرت پذیری بافت تاریخی شهرها و تغییر اساسی در ساختار جمعیتی، آیا میراث فرهنگی ناملموس بافت، که به عنوان مثال در بافت تاریخی شهر شیراز حدود هزارسال هویت فرهنگی آن را شکل داده است، به حیات خود ادمه می دهد؟ نتایج حاصل از تحقیق حاکی از آن است که از دوره پهلوی اول تا کنون اقدامات صورت گرفته در بافت تاریخی شیراز در قالب حفاظت و توسعه منجر به تحول در ساختار جمعیتی بافت تاریخی و در نتیجه تغییر اساسی در «میراث فرهنگی ناملموس» بافت شده است و هم اکنون بافت تاریخی شیراز به استثنای بازار، علی رغم برخورداری از پتانسیل برای توسعه گردشگری فرهنگی، مکان بازنمایی هویت فرهنگی شهر شیراز نیست و به مثابه موزه هنرهای بصری است که گردشگران از بخشی از «میراث ملموس» به جای مانده از گذشته بازدید می کنند.
۵۴۰۹.

مطالعه سبک شناختی پروژه های عمومی اراضی عباس آباد در پارادایم معماری پست مدرن

نویسنده:
منبع: معماری شناسی سال چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: اراضی عباس آباد نظریه معماری پست مدرن تاریخ گرایی پست مدرن پوسته تزئینی دیکانستراکتیویسم معماری های-تک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۳۶۱
اراضی عباس آباد با داشتن موقعیتی منحصربه فرد در شهر تهران، همواره به عنوان یک کانون مهم در توسعه شهر مورد توجه بوده است. با بی سرانجام ماندن طرح-های پیش از انقلاب، پروژه های عمومی بی شماری پس از انقلاب با هدف ایجاد مرکزی شهری برای اجتماعات انسانی و تأمین امکانات آموزشی-فرهنگی و سرگرمی در شهر تهران در این اراضی بنا گردیدند. مصلای بزرگ تهران، مجموعه فرهنگستان های علوم ایران، باغ موزه دفاع مقدس، پل طبیعت و برج سازمان بنادر و دریانوردی از جمله آنها هستند. این پژوهش به روشی توصیفی-تحلیلی در پی شناسایی سبک طراحی هرکدام از این پروژه ها در چارچوب پارادایم معماری پست مدرن است. این مطالعه مدعی این امر است که سبک طراحی هرکدام از این پروژه ها در بستر نظریه معماری پست مدرن و گرایشات مدرن خواه و ضد مدرن آن قابل تفسیر و تحلیل هستند. بنابراین در پی برجسته کردن تأثیرات رویکرد طراحی پروژه های عمومی بزرگ مقیاس اراضی عباس آباد از سبک هایی مانند تاریخ گرایی، پوسته تزئینی، دیکانستراکتیویسم و معماری های-تک است. تا از این طریق بتواند ویژگی ها و شاخص های طراحی هرکدام از این پروژه ها را نمایان کند. در نهایت روشن می گردد که در طراحی هرکدام از نمونه های مورد مطالعه در پاسخ به نوع عملکرد بنا و مکان قرارگیری در بستر توپوگرافیک این اراضی، طیفی از سبک ها و گرایشات متکثر معماری پست مدرن قابل پیگیری است. مصلای تهران و مجموعه فرهنگستان های علوم ایران آثاری با گرایش سبکی پست مدرن تاریخ گرا، باغ موزه دفاع مقدس دیکانستراکتیویستی، پل طبیعت به سبک های-تک و برج سازمان بنادر و دریانوردی با پوسته تزئینی شمایلی و پست مدرن تحلیل و تفسیر شدند.
۵۴۱۰.

تبیین نقش قدرت در بافت جوامع قرون وسطی و اثر آن بر تحولات کارکردی باغ های قرن 6-15 م.(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: باغ نظر سال هجدهم شهریور ۱۴۰۰ شماره ۹۹ 43 - 52

کلیدواژه‌ها: کارکرد باغ های قرون وسطی بافت جامعه نظام کلیسا-فئودال اصناف تجاری قدرت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۳۰۸
بیان مسئله: در باغسازی قرون وسطی عامل مذهب و تسلط آموزه های کلیسا دلیل اصلی رشدنیافتگی باغسازی سده های میانه خوانده می شود که براساس آن انسان عصر مسیحیت به دلیل دیدگاه های ایدئولوژیک و افراطی از طبیعت و مظاهر آن چشم پوشی می کرده است. در واقع قدرت اندیشه های مذهبی سبب عدم شکل گیری باغ های منسجم در اوایل قرون وسطی و کاهش این قدرت در اواخر دوره، باعث شکل گیری باغ ها در وجه زیباشناسانه شده است. در مطالعات باغسازی قرون وسطی مذهب به عنوان پدیده ای همه گیر به تمام ابعاد جامعه بسط داده شده و تأثیر عواملی چون وضعیت اجتماعی و معیشتی مردم، تحولات سیاسی قدرت های حاکم و شرایط اقتصادی، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است.اهداف پژوهش: این پژوهش با هدف بررسی علل مغفول ماندن و رشدنیافتگی باغسازی سده میانه، به این پرسش پاسخ می دهد که آیا دگماتیزم مذهبی و باورهای کلیسا درباره طبیعت علت اصلی اثرگذار بر ماهیت و کارکرد باغ های قرون وسطی بوده است؟ به جز عامل مذهب چه عوامل دیگری در تحولات کارکردی باغ های این دوره دخالت دارند؟روش پژوهش: این پژوهش با بهره گیری از رویکرد تبیینی به بررسی کارکردهای باغ های قرون وسطی با روش تحلیلی از دریچه تحولات رویدادهای تاریخی و بافت اجتماعی می پردازد و بر مبنای تحلیل داده های نوشتاری و تصویری نقش عوامل مذهبی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی را مورد بررسی قرار می دهد.نتیجه گیری: یافته های پژوهش نشان می دهد مجموعه عوامل مذهبی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعیِ شهرهای قرون وسطی در طی 9 قرن، باغسازی این دوران را تحت تأثیر قرار داده و عامل قدرت و گروه های صاحب قدرت در هر دوره تعیین کننده ماهیت، کالبد و کارکرد باغ بوده اند. در قرن 12- 6 م. قدرت حاکم (نظام کلیسا-فئودال) گونه باغ های مذهبی و معیشتی-کارکردی را پدید آورده و در قرن 15-12م. اشراف شهرنشین (اصناف تجاری) باغ های لذت را شکل داده اند.
۵۴۱۱.

مطالعه تحولات سیاسی و فرهنگی دوره شاه تهماسب صفوی وتأثیرآن در نقاشی این دوره با توجه به نظریه بازتاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نگره تابستان ۱۴۰۰ شماره ۵۸ 89 - 103

کلیدواژه‌ها: دوره صفوی نگارگری شاه تهماسب اول نقاشی مکتب تبریز 2 مکتب قزوین مکتب مشهد نظریه بازتاب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۲ تعداد دانلود : ۵۱۱
ایران در دوره صفوی دستخوش تحولات سیاسی و اجتماعی عظیمی شده است. شاهان صفوی برآن بودند تا میان گروه های مختلف سیاسی موازنه برقرار کنند و این امر موجب شده بود تا مناسباتی پیچیده بر شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و همچنین میان مردم و حاکمیت برقرار گردد. این مناسبات گریبان هنرمندان را نیز گرفته بود، هدف این مقاله بررسی تأثیرتحولات سیاسی و فرهنگی دوره شاه تهماسب را بر روند نقاشی ایران مورد مطالعه قرار دهد  و سئوالاتی که مطرح بوده این است که 1.مناسبات اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در دوره شاه تهماسب چگونه شکل گرفته است؟ و2.این مناسبات چگونه در نقاشی دوره شاه تهماسب بازتاب می یابد؟ روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و با رویکردی تطبیقی با ابتنا بر نظریه بازتاب در حوزه جامعه شناسی است. شیوه جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و روش تجزیه و تحلیل کیفی  بوده است.  ازنتایج تحقیق چنین بر می آید که مناسبات بر اساس توازن قدرت میان نیروهای درون نظام صفوی شکل گرفته است و در موقعیت های مختلف نسبت به موازنه میان این نیروها اقدام صورت می گرفته است و شاه تهماسب دردوره دوم زندگی  برای تعادل بخشی به نیروهای مختلف داخل در نظام سیاسی و شرایط و موقعیتی که در سطح روابط خارجی داشته کمتر توانسته به هنر توجه کند. این امر موجب شده است بسیاری از هنرمندان از جمله نقاشان همکاری محدودتری با دربار داشته باشند. بر این اساس می توان گفت نقاشی ایران در این برهه از تاریخ و طی پنجاه و اندی سال سلطنت شاه تهماسب از نظر سبک شناسی کم مایه تر و محدودتر با موضوعات مختلف درباری، مذهبی و در برخی موارد نزدیک به جریان عامیانه پیش رفته است.
۵۴۱۲.

خوانش منظر خیابان، بالاخیابان و پایین خیابان شهر مشهد به مثابه آستانه تشرف به حرم رضوی(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: منظر دوره ۱۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵۷ 64 - 77

کلیدواژه‌ها: منظر خیابان مشهد بالاخیابان پایین خیابان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۰ تعداد دانلود : ۵۱۳
بالاخیابان(خیابان بالاسر) و پایین خیابان (خیابان پایین پا) نخستین مداخله در مقیاس شهری، توسط حکومت صفویه به عنوان اولین خیابان شهر مشهد احداث شد و محوری شرقی-غربی به مرکزیت حرم مطهر ایجاد کرد. این خیابان همواره در طول تاریخ نقشی مهم در سازمان فضایی شهر و در ذهن شهروندان ایفا نموده و از همین روی، همواره مورد توجه تمام حکومت ها بوده است. اما مداخلات صورت گرفته طی چند دهه اخیر (به خصوص پهلوی دوم تا امروز)، موجب برهم خوردن شاکله بافت، ساختارها، محلات و نظامات حاکم بر آن شده، ساکنان را به عنوان بهره برداران اصیل بافت، بیرون رانده و موجب بروز معضلات عدیده اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و ... شده است. پژوهش حاضر یک مطالعه استنباطی است که با تحلیل منابع مختلف در سه دوره تاریخی به خوانش منظر بالاخیابان و پایین خیابان در شهر مشهد می پردازد. سه دوره سنت (قبل از پهلوی): با استفاده از اسناد تاریخی و آثار روشنفکری، پهلوی: با استفاده از اسناد تاریخی و اسناد شهری و بعد از انقلاب اسلامی: با استفاده از اسناد شهری و مصاحبه عمیق بررسی شدند. بر مبنای رویکرد منظر هدف این پژوهش کشف نقش «بالا و پایین خیابان» در سازمان فضایی شهر مشهد است. با جمع بندی مطالعات پژوهش، این گونه استنباط می شود که تا قبل از شروع مداخلات شهری اولین طرح جامع در دوره پهلوی، عناصر تشکیل دهنده منظر محور مورد مطالعه به گونه ای هماهنگ، برای هدفی واحد در ارتباط با یکدیگر ایفای نقش کرده اند. علی رغم بحران به وجود آمده و تأثیرات مخرب آن بر صورت و کالبد خیابان در دوره معاصر، قدرت ادراکات ذهن و اندیشه انسان به عنوان مخاطب همواره بر ماده غلبه داشته است، به طوری که معنای ذهنی آن، یا به عبارت بهتر منظر این خیابان هنوز تا حدی پابرجا و با مداخلاتی در جهت نقش اصلی آن قابل احیاست. نتیجه گیری گویای آن است که خیابان مورد مطالعه همواره به عنوان محوری متعالی در ذهن مخاطبانش ایفای نقش کرده که به مفهوم مقدس زیارت پیوند خورده است.
۵۴۱۳.

تحلیل گره چینی های بکار رفته در صندوق قبر شاه اسماعیل صفوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای صناعی اسلامی سال پنجم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶) ۴۴-۳۵

کلیدواژه‌ها: آرامگاه شاه اسماعیل صفوی صندوق قبر گرههای هندسی روش ترسیم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۲۷۳
آرامگاه شاه اسماعیل صفوی در قسمت انتهایی قندیلخانه در مجاورت گنبد الله الله در بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی قرار دارد. صندوق بسیار نفیس و ظریفی بر روی قبر ایشان واقع است. این صندوق از نقشها و طرحهای متفاوتی با تکنیکهای بسیار متنوع و زیبا در یک نظام هندسی منسجم به اجرا در آمده است. گرههای هندسی یکی از انواع نقوش به کار رفته بر روی این صندوق می باشد که در تمامی جوانب کار مشاهده میشود. این پژوهش سعی دارد تمام نقوش هندسی موجود بر روی این اثر ارزشمند را گره گشایی کرده و به نحوه ترسیم آنها دست یابد. مقاله حاضر درصدد پاسخگویی به این سوال اصلی است که، گرههای هندسی صندوق قبر شاه اسماعیل صفوی از چه روش ترسیمی پیروی کرده است و رمزگشایی گرههای مذکور در چیست؟ روش پژوهش به صورت توصیفی – تحلیلی بوده که با آنالیز یک اثر تاریخی به بحث و بررسی آن پرداخته میشود. جمع آوری اطلاعات به روش اسنادی و میدانی می باشد. یافته های حاصل نیز نشان میدهد که سه نوع شمسه «هشت»، «ده تند» و «دوازده تند» در تمامی جوانب کار با ترکیب بندیهای متفاوت دیده میشود که شمسه «ده تند» به مراتب کاربرد بیشتری در اجرا دارد. نوع تقسیم بندی فضای کلی کار و همچنین نوع آلت هایی که با گرههای نامبرده، ایجاد شده در تمامی جوانب آن متفاوت از هم میباشند. با وجود تنوع و تعدد گره ها در کار، یک وحدت و انسجام خاصی در قسمتهای مختلف صندوق ایجاد شده است. گره های بکار رفته بر روی این صندوق موقع ترسیم در یک چهارم دایره، شمسه آنها ترسیم شده و در قاب واگیره مربع یا مستطیل البته براساس نوع گره قسمتهای دیگر آن نیز ترسیم میشود. در حالت کلی شمسه ها با ستاره پنجپر و یا آلت ترقه شکل میگیرند. بخشهای مختلف این صندوق در مکعب مستطیل بالایی و پایینی هر کدام مانند یک تابلو با نقوش متعددی مثل اسلیمی ها، ختاییها و کتیبه که در بستری از نقوش هندسی با رنگهای خاصی به اجرا درآمده اند به نوعی ویژگیهای هنری ایرانی – اسلامی را به نمایش گذاشته اند.
۵۴۱۴.

طراحی رابط کاربری وب سایت طراحان گرافیک بر پایه نظریه گشتالت

نویسنده:
منبع: فردوس هنر سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 64 - 79

کلیدواژه‌ها: وب سایت رابط کاربری نظریه گشتالت طراحان گرافیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۸ تعداد دانلود : ۱۶۷
بیان مسئله: طراحی رابط کاربری وب سایت دارای استاندارد ثبت شده نیست، بلکه دارای شیوه ای است که از تجربیات به دست آمده از زمان به وجود آمدن وب سایت ها تا امروز پدید آمده و به نوعی استاندارد تبدیل شده است. با توجه به این که در گذشته پژوهشی در این موضوع انجام نشده، در این مقاله سعی بر آن شده که به کشف الگوی تاثیرگذار برای طراحی رابط کاربری وب سایت های هنری به ویژه وب سایت های طراحان گرافیک بپردازد.هدف پژوهش: هدف از این پژوهش مطالعه و بررسی مسیری در جهت طراحی و بهینه سازی آن یک رابط کاربری مناسب با تاثیرپذیری از نظریه گشتالت است. همین طور به بررسی عوامل تاثیرگذار در موفقیت یک وب سایت با محوریت طراحی گرافیک پرداخته شده که با توجه به نظریه گشتالت بهینه شده است. سعی بر آن است با مطالعه و پیروی از نظریه گشتالت شیوه و روشی را کسب نمود که با کمک آن رابط کاربری وب سایت ها به ویژه رابط کاربری وب سایت طراحان گرافیک را بهبود بخشید.روش پژوهش: در این تحقیق به پردازش اطلاحات به شیوه تحلیلی و نیز با مطالعه و شناخت نظریه گشتالت به تحلیل و بررسی پرداخته شده است. مطالعه به صورت توصیفی تحلیل بوده و روش جمع آوری اطلاعات با کمک فیش برداری از مقالات، کتب و دانشنامه ها است.نتیجه گیری: وب سایت های طراحان گرافیک مانند گالری آثار به معرفی و کمک به مخاطب برای درک سبک هنری هنرمند می پردازد. بهتر است رابط کاربری وب سایت های طراحان گرافیک توسط خود هنرمند طراحی شده و با همکاری متخصص توسعه وب ایجاد و اجرا شود. در هنگام ساخت یک وب سایت می بایست در اولین قدم به سهولت استفاده از وب سایت و محتوای آن توجه ویژه داشت و سپس آن را با رویکردهای روان شناختی و زیبایی شناسی در هم آمیخت تا نتیجه آن استفاده هرچه ساده تر همراه با جذابیت و همچنین تأثیر ذهنی مثبت از وب سایت باشد. نیز وب سایت ها برای ارائه خدمات هرچه بهتر و بهینه سازی نیاز مستمر به بروزرسانی دارند.
۵۴۱۵.

مقایسه تطبیقی مبحث 19مقررات ملی و معیارهای سامانه ارزیابی ساختمان سبز آلمان (DGNB)

نویسنده:
منبع: معماری سبز سال هفتم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ (پیاپی ۲۷) جلد دوم 37-46

کلیدواژه‌ها: مبحث 19 مقررات ملی سامانه ارزیابی ساختمان سبز DGNB

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۰ تعداد دانلود : ۲۵۸
باتوجه به بحران های زیست محیطی و انرژی، امروزه بحث معماری پایدار و سبز از مباحث پرطرف دار است. جهت رسیدن به این هدف در صنعت ساخت وساز، سیستم های ارزیابی ساختمان ها و استانداردهای ساخت از اهمیت ویژه ای برخوردار هستند. در ایران نیز در چند سال اخیر مبحث 19 مقررات ملی به عنوان استاندارد بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان موردتوجه ویژه قرار دارد. ازاین رو در این مقاله سعی شده است با بررسی معیارهای سامانه ارزیابی ساختمان سبز آلمان که از سال 2007 در این کشور تهیه و اجرا شده است و تطابق آن با موضوعات موردتوجه در مبحث 19 مقررات ملی، زمینه های مشترک و متفاوت آنها شناسایی نموده تا کمکی در جهت تکامل مقررات ملی و رسیدن به سیستم بومی ارزیابی ساختمان ها نماییم. در این مطالعه مشخص شد که در مبحث 19 بیشتر به معیارهای کیفیت فنی توجه شده است و در درجه بعدی به برخی از معیارهای کیفیت های عملکردی، محیطی و فرایند نیز اشاره شده است. کیفیت های اقتصادی و سایت در مبحث 19 موردبحث قرار نگرفته اند.
۵۴۱۶.

تبیین مدل ارزیابی استفاده مجدد سازگار از خانه های میراثی تهران (با استفاده از روش FANP)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - معماری و شهرسازی دوره ۲۶ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 5 - 19

کلیدواژه‌ها: استفاده مجدد سازگار شاخص ارزیابی خانه های میراثی تهران مدل F ANP

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۲ تعداد دانلود : ۲۴۹
امروزه استفاده مجدد سازگار به عنوان یکی از راهبردهای اصلی برای حفظ میراث معماری محسوب می شود. این فرآیند عموماً به حفاظت از بناهای میراثیِ بدون استفاده از طریق تبدیل آنها برای استفاده های جدید و عملکردهای مناسب تر، ضمن حفظ ساختار، شخصیت، و هویت اصلی آنها برای نسل های آینده اشاره دارد. نیاز به یادگیری از تجارب گذشته و ارزیابی اشتباهات و موفقیت ها پس از استفاده مجدد همواره وجود دارد؛ و به دلیل اهمیت داشتن رویکردی یکپارچه در ارزیابی پروژه های استفاده مجدد، تعیین شاخص هایی جامع که دارای وزن می باشند، ضرورت می یابد. در مقاله حاضر ابتدا شاخص های استفاده مجدد سازگار با بررسی متون نظری و اسناد بین المللی این حوزه تعیین، و سپس با وزن دهی آنها به روش F’ANP مدل ارزیابی استفاده مجدد سازگار از خانه های میراثی تهران ارائه می گردد. نتیجه حاصل از این بررسی نشان می دهد که 4 معیار «ارتقاء ساختار اقتصادی»، «توسعه فرهنگی- اجتماعی»، «پایداری کالبدی»، و «ملاحظات محیطی» بیشترین تأثیر را بر استفاده مجدد سازگار از خانه های میراثی تهران داشته اند و شاخص «توجه به ویژگی های منطقه» با بالاترین وزن نهایی، بیشترین اهمیت را در ارزیابی دارد. پس از سه شاخص ملاحظات محیطی، شاخص های پتانسیل کالبدی تغییر عملکردی، ایجاد فرصت های شغلی، اقدامات حفاظتی، توسعه گردشگری، و تداوم منزلت فرهنگی در اولویت های بعدی می باشند.
۵۴۱۷.

تنوع طرح و نقش در کوبه های ابنیه ی تاریخی بافت سنتی شهر یزد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۶ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 51 - 64

کلیدواژه‌ها: کوبه صنایع دستی ابنیه تاریخی یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۴ تعداد دانلود : ۲۸۰
کوبه، اولین شیئی ا ست که انسان، پیش از وارد شدن به فضای معماری ایرانی، لمس می کند و تزئینات آن، می تواند بهترین آغاز بر منظر خیال معمار ایرانی باشد. از آنجا که سازندگان کوبه، در طراحی فرم کلی و نقوش تزئینی، جدای استفاده از نقوش معنادار، به خوبی تخیل را با تکنیک های مختلف اجرا در قالب تجربه ای زیسته آمیخته اند و از آنجا که فرم کلی کوبه ها و چیدمان نقوش آن ، به ندرت به صورت خاص مورد توجه پژوهندگان قرار گرفته است، این مقاله کوشیده است با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی، به چیستی و چگونگی فرم و تزئینات کوبه ها و سپس طبقه بندی نقوش آن ها به صورت موردی، در بافت سنتی شهر یزد، بپردازد. بر این اساس مشخص شد، قلمزنی و مشبک کاری، دو شیوه ی تزئین کوبه ها و فرم سروی شکل بزرگ، رایج ترین فرم کوبه در یزد بوده است. شیوه قلمزنی که رونق بیشتری داشته، تنها بر کوبه های گرد با حاشیه ی حلقه ای و سروی بزرگ دیده می شود. همچنین چیدمان عناصر تزئینی بر کوبه، متأثر از فرم کلی شیء و موضع تزئینی بوده و تزئینات، به ترتیب اهمیت، بر نقوش هندسی، گیاهی، حیوانی و نوشته، تمرکز یافته اند.
۵۴۱۸.

راقم التصویر: بررسی ویژگی های رقم های میرزا علی قلی خوئی، هنرمند سیاه قلم کار عهد قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هنرهای زیبا - هنرهای تجسمی دوره ۲۶ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 5 - 15

کلیدواژه‌ها: هنر دوره قاجار چاپ سنگی تصویرگری علی قلی خوئی رقم خوشنویسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۴ تعداد دانلود : ۲۳۰
درج نام هنرمند یا رقم زدن در نگاره ها از حدود قرن نُهم در هنر ایران رایج بوده است. این رقم ها شامل اطّلاعاتی در خصوص نام، کنیه، نام پدر، تاریخ و نام حامی خلق اثر، استاد هنرمند، محل تولّد و زیستن بوده اند و اکنون جزء معدود منابع قابل اعتنای پژوهشگران برای شناخت هنرمند و شیوه کار او به شمار می آیند. سنّت رقم زدن پس از نگاره های نسخه های خطّی در تصاویر کتاب های چاپ سنگی دوره قاجار نیز ادامه پیدا کرد. رقم های میرزا علی قلی خوئی، با اهمیت ترین هنرمند این دوره، دارای شاخصه هایی به لحاظ فُرم و محتوا است که آنها را از رقم های بسیاری از تصویرگران چاپ سنگی همعصر او متمایز می کند.این تحقیق که از لحاظ رویکرد، کیفی است و از منظر هدف، بنیادی طبقه بندی می شود، در پی یافتن پاسخ این پرسش است که علی قلی خوئی به چه شیوه هایی رقم خود را در تصاویر به یادگار گذاشته است. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که علی قلی نه تنها به ثبت اطّلاعات در رقم های خود توجّه داشته، بلکه استفاده از رقم به مثابه جزیی از ساختار بصری تصویر برای او اهمیّت داشته است. او رقم های خود را به مثابه ناظر در تصویر قرار می دهد و با این روش نگاه خود را به مسایل مختلف و داستان های مختلف، خاصّه داستان های مذهبی، بیان می کند.
۵۴۱۹.

Muqarnas, Fold, and the Parametric Transition from Body to Soul(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Architecture and Urban Development, Volume ۱۱, Issue ۳ - Serial Number ۴۱, Summer ۲۰۲۱ 39 - 48

کلیدواژه‌ها: Muqarnas Ornament Deleuze Fold Parametric Transition

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۸ تعداد دانلود : ۲۳۶
More than eight hundred years ago, before the invention of digital tools, Muslim builders had achieved the creative vision and aes thetic complexity required for the production of Muqarnas: an architectural device that connects surface ornament to divine concepts. This research adopts a qualitative, comparative, and critical use of architectural source material to cons truct an alternative unders tanding of Muqarnas within a documented his tory of architectural allegories and theories. The paper follows the argument that in the absence of figurative depiction in Islamic art, geometry assumes greater symbolic power, which manifes ts itself in ornament, s tructure, and space. In this sys tem, Muqarnas uses complex geometry to connect wall surfaces to spacious volumes. In the metamorphosis of two-dimensional planes to three-dimensional space, Muqarnas occupies the in-between space that connects the two worlds in a smooth and parametric process of transition. Thus, Muqarnas operates similarly to the folds of Baroque architecture and expresses, in a manneris t, yet geometric manner, the connection between the two realms of body and soul. However, unlike the Deleuzian model of Baroque sacris ty, light does not enter from below; from the realm of the body and the senses, but rather it shines from above; from the realm of the soul and divine concepts. From this point of view, Muqarnas becomes a significant phenomenon in architecture being a symbolic, ornamental, and parametric architectural device that simultaneously alludes to the allegories of the Platonic tradition, the Deleuzian concept of fold/unfold, and to recent theories of Parametricism.
۵۴۲۰.

تحلیل معماری و ساختاری کاربندی های ویژه تیمچه های بازارتاریخی تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهه باستان سنجی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) ۸۹-۷۳

کلیدواژه‌ها: ساختار کاربندی ویژه بازارتاریخی تبریز تیمچه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۲ تعداد دانلود : ۲۶۷
معماران ایرانی معمولا سعی می کرده اند عناصر نازیبای سازه ای را در پشت عناصر پوششی پنهان سازند. چنین پیچیدگی و ابهامی درک ساختار کاربندی ها را دشوار می سازد. کاربندی های موجود در سقف تیمچه های بازار تبریز نیز از نظر ساختاری با کاربندی های بقیه جاها متفاوت هستند. به همین جهت ویژه نامیده می شوند. به عبارتی تویزه های باربر کاربندی های مورد استفاده در تیمچه ها از هندسه معمول کاربندی که از زیر سقف دیده می شود تبعیت نمی کند. همچنین کاربندی گوناگونی هستند که دارای هندسه نظری یکسان هستند ولی در اجرا (هندسه عملی) شکلی متفاوت پیدا می کنند. با شناخت و تحلیل کاربندی های ویژه بازار تبریز از لحاظ فرم و هندسه می توان به ساختار فرمی و نحوه اجرای آنها پی برد. این فن آوری اولین فن آوری ثبت شده در یونسکو به نام ایران ( قبل از قنات) است. با توجه به کمبود نوشتار تخصصی درزمینه کاربندی ویژه ، تناقض بسیاری از این نوشته ها در مورد عملکرد سازه ای تویزه ها در این ساختار و نبود تعریف مشخص پژوهش درباره آن ها لازم می آید. در این مقاله با استناد به منابع کتابخانه ای، مطالعات میدانی و تحلیل و تفسیر یافته ها، پژوهشی در باب هندسه و فن آوری ساخت کاربندی های ویژه پوشش های بازار تاریخی تبریز انجام و مفاهیم نهفته در آن بازخوانی شده است. بدین منظور با بررسی اسناد اندک حاصل از مرمت های انجام شده و مراحل اجرایی کاربندی های ویژه ، هندسه تویزه های دز این نوع کاربندی ها از پشت بام و تصویر آن از داخل فضا مقایسه گردید. نتیجه پژوهش مبین این مطلب است که برای تحلیل کاربندی های ویژه بازار تبریز باید خصوصیات شکلی، خصوصیات ساختاری، نقش ساختمانی وکاربرد، جنس مصالح لنگه ها و نقش سازه ای لحاظ گردد. فرم هندسی کاربندی ها به شکل مستقیم از اندازه، ابعاد، پلان و شکل آن تاثیر می گیرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان