علم اطلاعات و دانش‌شناسی

نمایش ۲٬۳۸۱ تا ۲٬۴۰۰ مورد از کل ۷٬۵۱۴ مورد.

۲۳۸۱.

پیوندهای کور، چالشی در ایده داده های پیوندی: واکاوی سرعنوان های موضوعی فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عاطفه شریف

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۹)

کلیدواژه‌ها: سرعنوان های موضوعی فارسی وب معنایی داده های پیوندی سرعنوان های موضوعی کنگره گنجینه کتاب های نوسا

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۰۵ تعداد دانلود : ۸۶۳

در این نوشتار ضمن طرح ایده داده های پیوندی، رویکرد انتشار، اشتراک و برقراری پیوند میان پاره های داده ، اطلاعات و دانش در وب معنایی، بخشی از اشکالات احتمالی در تبدیل رکوردهای مستند سرعنوانهای موضوعی فارسی به داده های پیوندی با روش پیمایشی شناسایی شد. 11233 رکورد مستند موضوع فارسی در سه نظام – فهرست پیوسته کتابخانه ملی ایران، فهرست پیوسته کتابخانه کنگره و گنجینه کتاب های نوسا – مورد کاوش قرار گرفت و چگونگی برقراری پیوند میان موضوعات فارسی و انگلیسی در 9519 رکورد مشترک در فارسی و کنگره، ثبت گردید. نتایج نشانگر آن است که برقراری پیوند میان موضوعات فارسی و انگلیسی در 20 درصد رکوردها با خطا مواجه می شود. بیش ترین بروز خطا مربوط به نامشخص بودن نظام موضوعی (6/7%) در پایگاه مستند موضوعی کتابخانه ملی ایران است. پیشنهاد می شود جهت تبدیل صحیح و فراهم ساختن امکان پیوند میان موضوعات فارسی و انگلیسی، قبل از تبدیل رکوردهای مستند موضوع به داده های پیوندی، خطاهای موجود در جریان پیش پردازش ها شناسایی و برطرف گردد.

۲۳۸۲.

ارزیابی پورتال های کتابخانه ای دانشگاه های دولتی ایران در سال1392(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن نوکاریزی اکرم کوچکی

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۸ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ 563 - 582

کلیدواژه‌ها: پورتال های کتابخانه ای دانشگاه های دولتی ایران کتابخانه های دانشگاهی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۲۳ تعداد دانلود : ۹۹

هدف: هدف این پژوهش تعیین وضعیت پورتال های کتابخانه ای دانشگاه های (دولتی) در ایران بود. روش: پژوهش حاضر به روش پیمایشی - ارزیابانه (تلفیقی از پیمایشی با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و ارزیابانه با استفاده از سیاهه وارسی محقق ساخته) به ارزیابی پورتال های کتابخانه ای دانشگاه های (دولتی) ایران اختصاص یافت. جامعه پژوهش پورتال کتابخانه ای 57 دانشگاه برتر وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بود که دارای پورتال کتابخانه ای مستقل بودند. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، 40 پورتال کتابخانه ای انتخاب و دیدگاه مدیران آنها درباره به کارگیری مؤلفه های حوزه های تحت بررسی در این پژوهش بررسی شد. یافته ها: پورتال های کتابخانه ای دانشگاه های (دولتی) ایران از نظر مؤلفه های مورد بررسی در وضعیت «خوبی» قرار داشتند. حوزه «امکانات مدیریتی» با میانگین نمره 61/3 کمترین و حوزه «کیفیت نوشتار» با میانگین نمره 58/4 بیشترین نمره را کسب کردند. همچنین پورتال کتابخانه 13 دانشگاه در سطح مطلوب، 24 دانشگاه در سطح خوب و 3 دانشگاه نیز در سطح متوسط بودند. ابعاد مورد بررسی در حوزه «کیفیت نوشتاری» و «دسترس پذیری» در وضعیت مطلوب و در حوزه «بازیابی اطلاعات»، «خدمات عمومی و اطلاع رسانی»، «شخصی سازی»، «مدیریت محتوا»، «سازماندهی»، «حفاظت و امنیت» و «امکانات مدیریتی پورتال در بخش امانت و مرجع» در وضعیت خوبی قرار داشت. به نظر می رسد با توجه به زیرساخت های موجود در پورتال، بستر مناسبی برای عرضه خدمات و امکانات هر چه بیشتر به کاربران از طریق آن وجود دارد.

۲۳۸۳.

ارتباط بین سرمایه فرهنگی والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای کتابخانه های عمومی استان خراسان جنوبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن نوکاریزی مهدی نارمنجی کلثوم دهقانی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۷۷

کلیدواژه‌ها: والدین خراسان جنوبی کتابخانه های عمومی سرمایه فرهنگی مواد کتابخانه ای

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۳۰ تعداد دانلود : ۶۷۹

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر، بررسی رابطه بین سرمایه فرهنگی والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای در بین کاربران کتابخانه های عمومی استان خراسان جنوبی بوده است. روش : روش پژوهش، پیمایشی و از نوع کاربردی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه اعضای کتابخانههای عمومی نهادی شهری زیر پوشش اداره کل کتابخانه های عمومی خراسان جنوبی بوده که در زمان اجرای پژوهش (مهر ماه 1392) عضو فعال کتابخانه بودند و در محدوده سنی 15-30 سال قرار داشتند. حجم کل جامعه آماری حدود 15.500 نفر بود و حجم نمونه بر اساس جدول کرجسی و مورگان تعداد 377 نفر تعیین شد. در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای استفاده شد. در مرحله اول 11 شهرستان استان خراسان جنوبی به عنوان خوشه ها در نظر گرفته شدند. در مرحله دوم، در هر یک از 13 کتابخانه برگزیده شده به تعداد مساوی 29 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه ها بین آنها توزیع گردید. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. در مجموع 317 پرسشنامه بازگردانده شد، ولی فقط 292 پرسشنامه کامل بود که مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که بیشترین استفاده پاسخگویان در میان انواع مختلف مواد کتابخانه ای مربوط به کتاب های تخصصی رشته تحصیلی شان بود. همچنین پاسخگویان از کتاب های مرجع نسبت به سایر مواد کتابخانه ای کمتر استفاده می کردند. بین سرمایه فرهنگی غیرمادی والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای رابطه معناداری وجود داشت اما بین سرمایه فرهنگی نهادینه شده والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای و نیز بین سرمایه فرهنگی مادی والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای رابطه معناداری وجود نداشت. همچنین نتایج نشان داد متغیرهای جنسیت و سطح تحصیلات پاسخگویان بر رابطه بین سرمایه فرهنگی غیرمادی، مادی و نهادینه شده والدین و میزان استفاده فرزندان از مواد کتابخانه ای تأثیری نداشتند. اصالت/ارزش: نتایج پژوهش حاضر می تواند در برنامه ریزی فرهنگی کشور، و نیز برنامه ریزی خدمات به کاربران توسط نهاد کتابخانه های عمومی کشور مورد استفاده قرار گیرد.

۲۳۸۴.

نیازهای اطلاعاتی کاربران با آسیب بینایی و نقش کتابخانه ها در تامین آنها: مرور نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسن صیامیان محمد حسن زاده فاطمه نوشین فرد نجلا حریری

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۹۸

کلیدواژه‌ها: ایران نیازهای اطلاعاتی خدمات کتابخانه ها نابینایان و کم بینایان

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۵۱ تعداد دانلود : ۹۴۹

هدف : هدف از این تحقیق، مرور نظام مند نیازهای اطلاعاتی کاربران با آسیب بینایی و نقش کتابخانه ها در تأمین آنهاست. روش/ رویکرد پژوهش : روش پژوهش مرور نظام مند است. بدین منظور پژوهش های مرتبط در ایران در پایگاه های اطلاع رسانی , medlib, magiran, Sid, Irandoc, NLAI Iranmedex با کلیدواژه های نیاز اطلاعاتی، کتابخانه، نیازهای اطلاعات بهداشتی، نیازهای اطلاعاتی افراد با آسیب های بینایی، خدمات کتابخانه ای، نابینایان، منابع اطلاعاتی، ابزارها، فناوری اطلاعات، کتابخانه ها، کم بینایان، نابینایان، نقش کتابداران و تأمین کنندگان اطلاعات؛ و در جهان در پایگاه های اطلاعاتی PMC, Pubmed, Scopus, CINAHL با کلیدواژه های nformation needs, health information needs, library services, visually impaired people, low vision, blind people and شناسایی و نتایج مرتبط در این حوزه در چهار عامل مؤثر بر نیاز اطلاعاتی کاربران یعنی منابع اطلاعاتی، ابزارها و فناوری ها، نقش کتابخانه ها و خدمات آنها و نقش کتابداران و تأمین کنندگان اطلاعات، از پژوهش ها استخراج شدند و مورد مقایسه قرار گرفته اند . یافته ها : پژوهش ها نشان داد ابزار مورد استفاده اکثر آنها پرسشنامه بوده، بنابراین روش پژوهش اکثر آنها نیز پیمایشی- توصیفی است. جامعه پژوهش ها در خارج از کشور برحسب نوع کتابخانه و سازمان بود. نتیجه گیری : در ایران، عوامل مؤثر بر نیازهای اطلاعاتی کاربران وضعیت مطلوبی ندارد و تنها نقش کتابداران در این خصوص قابل توجه است. جمع بندی حاصل از این پژوهش ها به ویژه در ایران، نشان داد که منابع اطلاعاتی، ابزارها و فناوری ها، و کتابخانه ها در تأمین نیاز اطلاعاتی کاربران نابینا موفق عمل نکرده اند و کاربران از وضعیت آنها رضایت کمتری دارند. از میان این چهار عامل، نقش کتابداران و اطلاع رسانان در تأمین نیازهای اطلاعاتی آنها قابل توجه است.

۲۳۸۵.

چرا پژوهشگران استناد می کنند؟: پیمایش نظرات اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اورانوس تاج الدینی علی سادات موسوی فخر السادات هاشمی نسب

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۹۹

کلیدواژه‌ها: اعضای هیأت علمی رفتار استنادی ارتباطات علمی زمان استناد دانشگاه شهید باهنر کرمان

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۷۹ تعداد دانلود : ۹۱۷

هدف: دانستن اینکه اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان چه وقت در تألیفات، گزارش های پژوهشی و تدریس روش تحقیق به آثار دیگران استناد می کنند. روش/ رویکرد پژوهش: دیدگاه همه اعضای هیأت علمی دانشگاه با استفاده از سیاهه وارسی برگرفته از مقاله گارفیلد (1996) بررسی شده است. یافته ها: ارائه منابع برای مطالعه بیشتر، اثبات ادعاها، اعتباربخشی به داده ها و قسمتی از واقعیت اثبات های فیزیکی و غیره، روش شناسی، اثبات روایی ابزارهای مورد مطالعه، و غیره از مهم ترین دلایل استناد ارزیابی شده اند.

۲۳۸۶.

تدوین برنامه راهبردی کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علوم پزشکی تهران با استفاده از مدل دیوید(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه شیخ شعاعی حسین انتظامی سید محمد موسوی

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۶۶) 5 - 30

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی راهبردی کتابخانه دانشگاهی ماتریس SWOT ماتریس QSPM کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علوم پزشکی تهران مدل دیوید راهبرد تهاجمی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۵۳۲ تعداد دانلود : ۴۰۹

هدف : پژوهش حاضر با هدف تدوین برنامه راهبردی برای کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه علوم پزشکی تهران صورت گرفته است. روش : پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر گردآوری داده ها، توصیفی است که در زمره مطالعات موردی قرار می گیرد. جامعه پژوهش را 21 نفر شامل مدیر، معاون، مسئولان و کارکنان کتابخانه مرکزی تشکیل می دهند. به سبب محدود بودن تعداد اعضای جامعه، تمامی اعضا مورد پیمایش قرار گرفتند. اطلاعات مراحل مختلف این برنامه ریزی شامل ماتریس های ارزیابی عوامل داخلی و خارجی، سیاست های راهبردی، و ماتریس «برنامه ریزی راهبردی کمی» [1] طی دو میزگرد و دو سری پرسشنامه، به دست آمده است. برای تدوین برنامه راهبردی، از الگوی جامع مدیریت راهبردی و مدل دیوید استفاده شده است. یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد کتابخانه از نظر نقاط قوّت و ضعف در وضعیت متوسط و از نظر فرصت ها و تهدیدها، نزدیک به حد متوسط قرار دارد. در ماتریس QSPM بیشترین نمره یا امتیاز، به راهبردهای SO یا تهاجمی تعلق دارد. نتیجه گیری : با توجه به یافته ها، باید نقاط قوّت تقویت و نقاط ضعف برطرف شود. همچنین، از فرصت ها نهایت استفاده صورت گیرد و با بهره گیری از نقاط قوّت، تهدیدها از بین برود. امتیاز بالای راهبردهای تهاجمی نشان دهنده آن است که کتابخانه با وجود نقاط ضعف و تهدیدهایی که دارد، دارای نقاط قوّت و فرصت های خوبی است که به آن اجازه می دهند رویه راهبردهای تهاجمی را برای تثبیت و توسعه جایگاه خود در سطح ملی و منطقه ای در پیش بگیرد.

۲۳۸۷.

شناسایی و اعتبارسنجی شاخص های ارزیابی کیفیت نمایه های تخصصی در حوزه های موضوعی علوم پایه، مهندسی، کشاورزی، علوم انسانی، علوم پزشکی و هنر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالرضا نوروزی چاکلی آمنه راه جو

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۷۸)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی اعتبارسنجی شاخص ها نمایه های تخصصی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۱۳ تعداد دانلود : ۸۹۴

این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی شاخص های ارزیابی کیفیت نمایه های تخصصی معتبر در شش حوزه موضوعی فنی و مهندسی، علوم کشاورزی، علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی و هنر انجام شده است. برای شناسایی شاخص ها، ابتدا مطالعات کتابخانه ای جامعی بر متون صورت پذیرفت و شاخص های مرتبط شناسایی شد. سپس، این شاخص ها به دو گروه شاخص های مربوط به ارزیابی کیفیت نمایه های تخصصی ""چاپی"" و ""الکترونیکی"" تقسیم شد. در مجموع ۴۶ شاخص برای ارزیابی کیفیت نمایه-های تخصصی چاپی و ۹۱ شاخص برای ارزیابی کیفیت نمایه های تخصصی الکترونیکی به دست آمد که برخی از این شاخص ها در هر دو شکل نمایه ها (چاپی و الکترونیکی) مشترک بود. سپس با مطالعه متون و بهره گیری از نظرات صاحبنظران، ابعاد و قابلیت های هر یک از این شاخص ها شناسایی شد. پس از شناسایی این ابعاد، کلیه شاخص ها با توجه به ابعاد و قابلیت هایشان در طبقات جداگانه ای قرار گرفت و از شاخص های شناسایی شده، پرسشنامه هایی تدوین شد و جهت اولویت بندی بر اساس میزان اهمیت، در اختیار تعدادی از افراد در هر یک از حوزه های موضوعی شش گانه قرار گرفت. نتایج این پیمایش به صورت جداول و نمودار ارائه شد. بررسی ها نتایج نشان داد، بین امتیازاتی که به وسیله صاحب نظرانِ شش حوزه موضوعی فنی و مهندسی، علوم کشاورزی، علوم انسانی، علوم پایه، پزشکی و هنر در خصوص میزان اعتبار شاخص های ارزیابی کیفیت نمایه های تخصّصی ""چاپی"" و ""الکترونیکی"" داده شده, تفاوت معنی داری وجود ندارد. این در حالی است که بین نظرات این شش گروه صاحب نظران در خصوص میزان اهمیّت شاخص های ارزیابی کیفیت نمایه های تخصّصی چاپی و الکترونیکی تفاوت معنی داری وجود دارد.

۲۳۸۸.

شناسایی و رتبه بندی زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری در کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: پیمان جلیل پور مهدی بریاجی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: کتابخانه های دانشگاهی مدیریت ارتباط با مشتری زیرساخت

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۸۱ تعداد دانلود : ۹۴۹

هدف: هدف از این پژوهش بررسی زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری در کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز است. روش: روش پژوهش پیمایشی، از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و جامعه آماری آن را کلیه کتابداران کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز تشکیل می دهند که به روش نمونه گیری تصادفی ساده، نمونه ای شامل 54 نفر از آن ها انتخاب و پرسشنامه پژوهش توسط آن ها تکمیل گردید. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری کین کید (2003) است. فرضیه های پژوهش با استفاده از آزمون t استیودنت و آزمون فریدمن مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که در فرآیند بررسی و رتبه بندی زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری بالاترین امتیاز به «فرایند» و پایین ترین امتیاز به «افراد» اختصاص دارد. برای موفقیت در استقرار زیرساخت های مدیریت ارتباط با مشتری، کتابخانه های دانشگاه های شهید چمران و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز باید به «افراد» توجّه جدی کنند.

۲۳۸۹.

مقایسه دستنامه مارک ایران (برای تک نگاشتها)، مارک 21 و یونی مارک، با 17 مشکل شناسایی شده در رابطه با مارک ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: میترا پشوتنی زاده مرتضی کوکبی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۹)

کلیدواژه‌ها: مارک ایران یونی مارک مارک 21 دستنامه مارک ایران

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۲۸ تعداد دانلود : ۷۴۵

از آنجایی که یونی مارک مبنای مارک ایران قرار گرفته است، به همین دلیل در این پژوهش به بررسی 17 مشکل شناسایی شده در سال 1994 توسط نامه کوکبی در مورد به کارگیری یونی مارک در ایران پرداخته شده است. این مشکلات ابتدا با دستنامه مارک ایران برای تک نگاشتها مقایسه شده تا راهکارهای پیشنهادی برای این مشکلات و میزان بومی سازی یونی مارک برای ایران مشخص گردد. پس از آن با توجه به این که در حال حاضر دو فرمت مارک 21 و یونی مارک به صورت جهانی در حال فعالیت هستند، این 17 مشکل با هر یک از این فرمتها نیز مقایسه شده است، تا مشخص گردد که آیا در ویرایش های جدید یونی مارک، این مشکلات رفع شده اند یا همچنان به همان صورت باقی مانده اند. همچنین از بررسی این مشکلات در مارک 21 و مقایسه نتایج آن با نتایج بررسی این 17 مشکل در یونی مارک، می توان تعیین کرد که کدام یک از این دو فرمت بیشتر با ویژگی های کتابشناختی و فهرست نویسی فارسی سازگاری دارند. در نهایت مشخص گردید که در مورد این 17 مشکل، مارک 21 نسبت به یونی مارک عملکرد بهتری در رفع آنها داشته است.

۲۳۹۰.

مروری بر متون رفتار اطلاع یابی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید احمدی شیوا یاری

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۹)

کلیدواژه‌ها: ایران رفتار اطلاع یابی پژوهش ها بنیان های نظری

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۴۹ تعداد دانلود : ۱۱۴۶

نوشتار حاضر به منظور ارائه تصویری روشن، علمی و واقعی از وضعیت رفتار اطلاع یابی در ایران، با رویکردی تحلیلی و کیفی در دو بخش، متون منتشر شده در باب مباحث و بنیان های نظری و پژوهش های انجام شده در حوزه رفتار اطلاع یابی را در ایران بررسی کرده است. بر این اساس کلیه متون چاپی اعم از کتاب ها، مقالات، پایان نامه ها و طرح های پژوهشی که در حوزه رفتار اطلاع یابی در ایران چاپ و انتشار یافته و در پیشبرد این حوزه مؤثر واقع شده اند، مورد مطالعه قرار گرفته است. بررسی ها مبین آن است که در طی 17 سالی که از طرح بحث رفتار اطلاع یابی در ایران می گذرد، روند رو به رشدی هم از لحاظ کیفی و هم از لحاظ کمی در انتشار منابع به چشم می خورد. کمتر از 4 درصد از متون منتشر شده در حوزه رفتار اطلاع یابی، ترجمه شده اند. عمده منابع این حوزه در قالب پژوهش به بررسی رفتار اطلاع یابی افراد پرداخته اند. در بیشترین پژوهش های انجام یافته (در حدود 34 درصد کل پژوهش ها) رفتار اطلاع یابی اعضاء هیأت علمی مورد مطالعه قرار گرفته است. پس از آن رفتار اطلاع یابی دانشجویان (در حدود 17 درصد) و سپس پژوهشگران (در حدود 14 درصد) بررسی شده است. کمترین میزان توجه به سنجش رفتار اطلاع یابی عامه مردم از جمله مراجعان و اعضاء کتابخانه های عمومی صورت گرفته است. بررسی ها بیانگر آن است که بیشترین پژوهش های رفتار اطلاع یابی در دانشگاه های آزاد اسلامی به ویژه واحد علوم و تحقیقات تهران و واحد علوم و تحقیقات اهواز انجام شده است. بر اساس تحلیل صورت گرفته، بیشترین مقالات به ترتیب در فصلنامه مطالعات ملی کتابداری و اطلاع رسانی (فصلنامه کتاب سابق)، فصلنامه پردازش و مدیریت اطلاعات و فصلنامه کتابداری و اطلاع رسانی منتشر شده است. این حوزه مورد توجه کتابداران و تا حدودی متخصصان رشته های کشاورزی، علوم ارتباطات اجتماعی، برنامه ریزی درسی و مدیریت دولتی قرار گرفته است.

۲۳۹۱.

نظام های شناسه گر دیجیتالی: ارزیابی تطبیقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمیدرضا خدمتگزار مهدی علیپور حافظی پیام حنفی زاده

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۳۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸۰)

کلیدواژه‌ها: ارزیابی تطبیقی شئ نظام های شناسه گر دیجیتالی محیط دیجیتالی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۸۷ تعداد دانلود : ۷۶۹

یکی از مفاهیم اصلی در شناسایی یک شئ در محیط دیجیتال شناسه گر دیجیتالی است. نظام های شناسه گر دیجیتالی به دنبال بروز مشکلات زیادی از جمله عدم ثبات و یکتایی نظام های شناسه گر فیزیکی و مکانیاب یکدست منابع (یو.آر.ال) در محیط دیجیتالی، شکل گرفتند. این شناسه گرها با استفاده از نام های غیر مستقیم برای «دی.ان.اس.»، ثبات و یکتایی نام های میزبانی را تضمین می نمایند. با توجه به اهمیت این شناسه گرها در مدیریت محتوا در محیط دیجیتالی، هدف اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش مهم است که چگونه می توان یک نظام شناسه گر دیجیتالی را از دیگر نظام های شناسه گر تشخیص داد؟ در این پژوهش ابتدا بر اساس مرور ادبیات و برگزاری مصاحبه گروه متمرکز، 7 معیار اصلی متمایزکننده شناسه گرهای دیجیتیال در سه حوزه خصوصیات شناسه گر شامل یکتایی و ثبات شناسه گر، پوشش محیط دیجیتالی شامل شناسایی دیجیتالی، یکتایی دیجیتالی، ثبات دیجیتالی و دسترسی دیجیتالی و جامعیت و گستره شامل جامعیت شناسایی مورد شناسایی قرار گرفت. یافته های انجام ارزیابی تطبیقی بر اساس معیارهای تطبیقی در مورد 22 نظام شناسه گر مطرح در سطح جهان نشان داد که شش نظام شناسه گر «دی.اُ.آی.»، «هندل»، «یو.سی.آی.»، «یو.آر.ان.»، «آ.ر.ک.» و «پی.یو.آر.ال.» می توانند به عنوان بهترین گزینه های نظام شناسه گر دیجیتالی در کلیه حوزه ها و سه نظام «ماریام»، «آی.اس.ان.آی.» و «ان.بی.ان.» در حوزه های تخصصی خاص مورد استفاده قرار گیرند. نتایج این پژوهش می تواند به متخصصان محیط دیجیتالی در تشخیص نظام های شناسه گر دیجیتالی و استفاده مؤثر از آنها در حوزه های کاربرد یاری رساند.

۲۳۹۲.

مقایسه نتایج ارزیابی وب سایت های دانشگاه های دولتی ایران با دو روش «وب کیو ای ام» و نمایه ارزیاب وب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منیره غریبه نیاری معصومه کربلاآقایی کامران

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۸ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ 263 - 285

کلیدواژه‌ها: روش ارزیابی کیفیت وب سایت «وب کیو ای ام» روش های ارزیابی کیفی نمایه ارزیاب وب وب سایت های دانشگاهی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۱۰۹

هدف: هدف این پژوهش مقایسه نتایج ارزیابی وب سایت های دانشگاه های دولتی ایران با استفاده از روش های ارزیابی «وب کیو ای ام» و نمایه ارزیاب وب است. روش: روش این پژوهش ترکیبی از پیمایش توصیفی و تکنیک دلفی خواهد بود. جامعه آماری شامل 100 وب سایت دانشگاه های دولتی ایران است. ابزار گردآوری داده ها چک لیست بوده و برای تجزیه و تحلیل داده های آماری از آمار توصیفی (میانگین، انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آزمون نمونه های وابسته و جفت) استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان دادند که 60 درصد وب سایت ها بر اساس 4 معیار «وب کیو ای ام» (قابلیت استفاده پذیری، قابلیت عملکرد، قابلیت اطمینان و کارایی) در وضعیت مطلوب و 37 درصد در وضعیت متوسط قرار دارند. 64 درصد وب سایت ها بر اساس 5 معیار نمایه ارزیاب وب (قابلیت دسترسی، سرعت، ناوبری، قابلیت اطمینان و محتوا) در وضعیت مطلوب و 30درصد در وضعیت متوسط قرار دارند. همچنین در روش «وب کیو ای ام»، دانشگاه فردوسی مشهد با امتیاز 822/0 در رتبه نخست، دانشگاه اصفهان با امتیاز 798/0 در رتبه دوم و دانشگاه تربیت مدرس با امتیاز 797/0 در رتبه سوم قرار دارند. در روش نمایه ارزیاب وب دانشگاه فردوسی مشهد با امتیاز 88 در رتبه نخست، دانشگاه تربیت مدرس با امتیاز 85 در رتبه دوم، دانشگاه تهران با امتیاز 83 در رتبه سوم قرار گرفتند و نیز تفاوت معناداری بین نتایج دو روش ارزیابی وجود ندارد. اصالت اثر: اصالت پژوهش مقایسه نتایج ارزیابی وب سایت های دانشگاه های دولتی ایران با روش های «وب کیو ای ام» و نمایه ارزیاب وب است.

۲۳۹۳.

بررسی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی از طریق مدل تحلیل شکاف مبتنی بر دیدگاه کاربران: مطالعه موردی کتابخانه های عمومی مستقر در شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یعقوب نوروزی مهدی درم نثاری

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۷۹

کلیدواژه‌ها: کیفیت خدمات تبریز کاربران تحلیل شکاف کتابخانه های عمومی لایب کوال مدل های ارزیابی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۹۳ تعداد دانلود : ۹۳۱

هدف: هدف این پژوهش ارزیابی کیفیت خدمات کتابخانه های عمومی مستقر در شهر تبریز از طریق مدل تحلیل شکاف مبتنی بر دیدگاه کاربران با استفاده از ابزار لایب کوال است. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و به روش پیمایشی تحلیلی انجام گرفته است. تعداد کتابخانه های عمومی مورد مطالعه در این پژوهش 19 کتابخانه است. در زمان انجام پژوهش، تعداد اعضای کتابخانه های عمومی مستقر در شهر تبریز 46 هزار نفر بود که با مد نظر قرار دادن ضریب خطای 5 درصد، 381 نفر به عنوان نمونه انتخاب شد که با افزایش میزان دقت، 450 نفر از اعضای کتابخانه ها به صورت نمونه تصادفی برای پژوهش انتخاب گردید. پس از حذف پرسشنامه های ناقص، تعداد 414 پرسشنامه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. به منظور انجام تحلیل های آماری از آزمون های U من ویتنی و کروسکال والیس استفاده شده است. یافته ها: یافته های این پژوهش نشان می دهد که سطح خدمات دریافتی کاربران از کتابخانه ها در تمام موارد از سطح حداقل مورد انتظار آنها فراتر است؛ اما هنوز حداکثر سطح مطلوبیت مورد نظر کاربران را فراهم نکرده اند. همچنین بر اساس یافته های این پژوهش و امتیازات تعلق یافته از سوی کاربران، بخش منابع کتابخانه ها نسبت به سایر بخش ها ضعیف تر است. قویترین بخش کتابخانه ها مربوط به حوزه وجود کارکنانی با برخورد مؤدبانه می باشد. در این پژوهش فرض تفاوت معنی داری بین حداکثر و حداقل سطح انتظار کاربران از کتابخانه با سطح کیفی خدمات ارائه شده فعلی مورد تأیید قرار گرفت. اصالت/ارزش: نتایج حاصل از این پژوهش می تواند مدیران و مسئولان کتابخانه های عمومی این شهر را در ارتقای کیفیت خدمات یاری رساند. همچنین برای رفع شکاف بین حداکثر مطلوبیت کیفیت خدمات با سطح واقعی که در حال حاضر ارائه می شود میتوان با برنامه ریزی و آسیبشناسی دقیقتر- به تفکیک هر کتابخانه- اقدام نمود.

۲۳۹۴.

کهن ترین نسخه خطی کتابخانه گنج بخش درطب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی (پدرام) میرزایی

منبع: مطالعات شبه قاره سال ششم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: زبان فارسی طب نسخه خطی گنج بخش

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۶۵۶ تعداد دانلود : ۱۱۰۶

نسخه های خطی بازگوینده ی گذشته ی درخشانِ فرهنگ و زبان هر ملتی است. معرفیِ نسخه های خطیِ فارسی ورق زدن برگ هایِ زرینِ زبان فارسی و فرهنگ و تمدنِ ایران است. نسخه های خطی بسیاری در کتابخانه ی گنج بخشِ اسلام آباد پاکستان به زبان فارسی وجود دارد. یکی از این نسخه ها کتابی در طب از اوایل قرن هفتم هجری قمری با شماره ی15597 است. این نسخه از نظر ویژگی های سبکی و واژگان زبان فارسی حایز اهمیت فراوانی است، ازسویی دیگر این نسخه متنی ناشناخته در زمینه ی طب با اصطلاحات و ترکیباتِ علمی است با شناخت چنین متونی می توان بهتر از توانِ زبان فارسی درمعادل سازی اصطلاحات جدید بهره برد. این مقاله با روش تحلیل محتوا و تجزیه وتحلیل یافته ها به روش توصیفی - استنباطی تدوین شده است.

۲۳۹۵.

مکان یابی کتابخانه های عمومی با سامانه اطلاعات جغرافیایی نمونه: شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرزانه عفیفیان زهیر حیاتی علی گلی

منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی دوره ۲۰ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۷۷

کلیدواژه‌ها: شیراز مکان یابی کتابخانه های عمومی سامانه اطلاعات جغرافیایی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۴۳ تعداد دانلود : ۶۴۶

هدف: هدف از انجام این پژوهش، ارزیابی نحوه توزیع کتابخانههای عمومی شهر شیراز و تعیین بهترین مکان برای احداث کتابخانه های عمومی این شهر می باشد. روش: به منظور ارزیابی نحوه توزیع کتابخانههای عمومی، دادههای توصیفی با استفاده از مطالعه، مشاهده، مصاحبه جمع آوری شد و دادههای مکانی با استفاده از نقشهها گردآوری گردید. سپس دادههای گردآوری شده در محیط نرمافزار سامانه اطلاعات جغرافیایی وارد و پایگاه داده مکانی تشکیل شد. با استفاده از تلفیق لایه ها، نخست توزیع فضایی کتابخانه های موجود ارزیابی و سپس الگوهایی جهت استقرار کتابخانه های عمومی در شهر شیراز طراحی شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که کتابخانههای عمومی شهر شیراز به لحاظ نحوه توزیع در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و توزیع کتابخانه ها در شهر شیراز به صورت اتفاقی صورت گرفته است. همچنین الگوهایی جهت استقرار کتابخانههای عمومی شهر شیراز در سطح محله، ناحیه، منطقه و مرکزی ارائه شد. اصالت/ارزش: از معیارهای رشد و توسعه فرهنگی در هر جامعه میزان استفاده از کتابخانهها به خصوص کتابخانههای عمومی است و استفاده از کتابخانههای عمومی نیز در گرو سهولت دسترسی به آنهاست. با توجه به رشد و توسعه جمعیت، مسئله دسترسی چالش برانگیزتر شده و لزوم اهمیت مکانیابی برای کتابخانههای عمومی را آشکارتر میکند.

۲۳۹۶.

استاندارد نقشه های عنوان و کاربرد آن در علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فاطمه باجی مرتضی کوکبی

منبع: پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات دوره ۲۹ بهار ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۷۷)

کلیدواژه‌ها: معماری اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات علم اطلاعات و دانش شناسی استاندارد نقشه های عنوان سازمان دهی دانش تاپیک مپس

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی

تعداد بازدید : ۱۴۸۹ تعداد دانلود : ۷۴۵

نقشه های عنوان، یک استاندارد ایزو است که برای نمایش اطلاعات مربوط به ساختار منابع اطلاعاتی به کار می رود. ایده اولیه این استاندارد در سال 1991 مطرح شد. مدل اولیه نقشه های عنوان به دلیل برخورداری از استحکام لازم در سال 2000 به یک استاندارد ایزو تبدیل شد. مقاله حاضر به بررسی مفاهیم و مدل استاندارد نقشه های عنوان پرداخته و درصدد است تا کاربردهای این استاندارد را در حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی مورد اشاره قرار دهد. یک نقشه عنوان، از نظر فنی به عنوان یک نوع مدرک در «اس جی ام ال» یا «اکس ام ال» تعریف می شود. بررسی ها نشان می دهد که استاندارد نقشه های عنوان با برخی از اصول و فنون سنتی کتابداری به خصوص در حوزه سازمان دهی دانش همخوانی دارد، با این تفاوت که در تلاش است تا چنین اصولی را در محیط وب به کار گیرد. بر این اساس می توان گفت که با توجه به چالش هایی که حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی در رابطه با تطبیق فنون سنتی سازمان دهی دانش در محیط وب با آن ها روبه روست، می توان از فناوری استاندارد نقشه های عنوان در این زمینه بهره جست و این همان کاری است که برخی از متخصصین حوز ه علم اطلاعات و دانش شناسی به آن اهتمام ورزیده اند.

۲۳۹۷.

تعیین پوشش موضوعی اولویت های پژوهشی علم اطلاعات و دانش شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی شرفی حمزه علی نورمحمدی

منبع: پژوهشنامه کتابداری و اطلاع رسانی سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلیدواژه‌ها: کتابداری و اطلاع رسانی علم اطلاعات و دانش شناسی اولویت های پژوهشی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۳۸ تعداد دانلود : ۸۳۷

هدف:هدف این پژوهش تعیین پوشش موضوعی عناوین اولویت های پژوهشی، رشته کتابداری و اطلاع رسانی می باشد. روش: این پژوهش از نوع توصیفی به روش تحلیل محتوا می باشد.جامعه مورد مطالعه در این پژوهش شامل 364 عنوان اولویت پژوهشی گردآوری شده از سایت های سازمان های مختلف می باشد.ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش فهرست کنترل بوده و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار اکسل انجام شده است. یافته ها: یافته ها نشان دادند که موضوعات کتابداری و بازیابی در موضوعات اولویت های پژوهشی بیشتر، ولی موضوعات تکنولوژی اطلاعات، کتابسنجی، منابع چاپی و الکترونیکی، مدیریت اطلاعات، رده بندی، ارتباطات علمی و نشر الکترونیک کمتر بررسی شده اند.این مقاله نتیجه گیری می کند که اولویت های پژوهشی در رشته علم اطلاعات و دانش شناسی از پوشش موضوعی متنوعی برخوردارمی باشند.

۲۳۹۸.

بررسی تنوع الگوهای نگارش فارسی و تاثیر آن بر جامعیت بازیابی اطلاعات : مطالعه موردی : پیکره همشهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هاجر ستوده زهره هنرجویان

منبع: کتابداری و اطلاع رسانی دوره هفدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۶۶) 31 - 49

کلیدواژه‌ها: بازیابی اطلاعات نگارش فارسی چالش پیکره همشهری

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۳۴۹

در الگوهای نگارش می تواند بر اثربخشی بازیابی اطلاعات فارسی تأثیر منفی داشته باشد. آشکار است که تلاش در جهت لحاظ کردن همه الگوها در الگوریتم های بازیابی اطلاعات فارسی، بر پیچیدگی آنها می افزاید و کارآیی سامانه های بازیابی اطلاعات را کاهش می دهد. از این رو، ضروری است با بررسی رفتارهای نگارندگان فارسی، میزان چندگانگی الگوها و تأثیر آن بر بازیابی اطلاعات در عمل و در نتیجه، ضرورت لحاظ کردن آنها در الگوریتم های فارسی آشکار گردد. روش پژوهش : در پژوهش حاضر که به روش تحلیل محتوای مفهومی انجام گرفته است، 7 چالش از میان 43 چالش نگارشی که با مرور ادبیات مربوط، شناسایی شده بود انتخاب گردید و پس از محاسبه تنوع و فراوانی رویداد آنها در متون پیکره همشهری، میزان انطباق شیوه نگارش آنها با دستور خط مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی بررسی شد. یافته ها : نتایج پژوهش نشان داد نگارندگان متون پیکره به طور کلی تمایل به حذف یا جایگزینی نویسه های چالشی دارند. بنابراین، به نظر می رسد دست کم درباره هفت چالش مورد بررسی در این پژوهش، با نادیده گرفتن این چالش ها در سامانه های بازیابی اطلاعات، اثربخشی بازیابی چندان متأثر نمی شود. مقدار کلی شاخص«ضریب درگیری» برابر با 033/0 به دست آمد که بیانگر انطباق نداشتن گسترده الگوی نگارشی نگارندگان با دستور خط مصوب فرهنگستان است. از دلایل این امر می توان به تمایل نگارندگان به ساده نگاری در اثر «اصل کمترین کوشش» و عدم احساس ضرورت رعایت رسم الخط مرسوم عربی توصیه شده در دستور خط مصوب فرهنگستان، اشاره کرد.

۲۳۹۹.

شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه سیستم کتابخانه دیجیتالی: دیدگاه مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: یعقوب نوروزی نیره جعفری فر

منبع: تحقیقات کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاهی دوره ۴۸ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ 391 - 412

کلیدواژه‌ها: توسعه سیستم خدمات دانشگاه های دولتی شهر تهران فناوری کتابخانه های دانشگاهی کتابخانه دیجیتالی مجموعه مدیران اطلاعاتی نیروی انسانی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی

تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۸۱

هدف: این پژوهش با هدف شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه سیستم کتابخانه دیجیتالی کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران از دیدگاه مدیران این کتابخانه ها انجام شد. روش: پژوهش از نوع کاربردی بوده و به شیوه پیمایشی – تحلیلی صورت گرفته است. ابزار گردآوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود که بر مبنای تعریف فدراسیون جهانی کتابخانه دیجیتالی (شامل چهار محور اساسی نیروی انسانی، مجموعه، خدمات و فناوری) و با مرور متون و منابع مرتبط و با اعمال نظر متخصصان حوزه تهیه شد. جامعه آماری پژوهش مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی شهر تهران بودند. یافته ها: از سوی جامعه آماری 43 عامل مطرح شده در این پژوهش، همگی مؤثر قلمداد شدند. مؤثرترین عاملی که برای توسعه کتابخانه های دیجیتالی ایران مدنظر قرار گرفت، عامل آموزش نیروهای داخلی در کنار برون سپاری برخی از فعالیت ها به متخصصان حوزه کتابخانه دیجیتالی بود و مهم ترین راهکار برای ارتقای خدمات، آگاهی و الگوبرداری از تجربیات برتر داخلی و بین المللی (با کسب بالاترین رتبه لیکرت83/4 از 5 در طیف لیکرت) است و تعیین سطوح دسترسی به اطلاعات کتابخانه دیجیتالی (با کسب پایین ترین رتبه لیکرت 33/3 از 5 در طیف لیکرت) کم اهمیت ترین عامل بود. تفاوت معناداری بین دیدگاه مدیران مورد مطالعه، نسبت به راهکارهای مؤثر بر توسعه خدمات و فناوری سیستم کتابخانه دیجیتالی وجود دارد. اصالت / ارزش: پژوهش حاضر جزو اولین پژوهش هایی است که به شناسایی عوامل مؤثر بر توسعه سیستم کتابخانه دیجیتالی می پردازد. شناسایی این عوامل شاید نقش بسیار مهمی در پیشرفت و بهبود امور کتابخانه های دیجیتالی ایفا کند.

۲۴۰۰.

بررسی استانداردهای به کاررفته در توصیف نسخه خطی در پایگاه های اطلاعاتی پیوسته نسخ خطی اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید نبوی غلامرضا فدایی نادر نقشینه

منبع: مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات دوره ۲۵ تابستان ۱۳۹۳ شماره ۹۸

کلیدواژه‌ها: ابرداده های نسخ خطی استانداردهای توصیف نسخ خطی پایگاه نسخ خطی اسلامی نسخ خطی اسلامی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۶۶ تعداد دانلود : ۸۸۲

هدف :هدف از مقاله حاضر، بررسی میزان یکدستی در توصیف نسخه های خطی در پایگاه های نسخ خطی اسلامی از سه منظر فهرست نویسی، یکدستی عناوین، موضوعات و نام مولفان وکاتبان، و همچنین استانداردهای ابرداده ای است روش/رویکرد پژوهش : برای رسیدن به هدف مذکور، ار روش پیمایش توصیفی استفاده شد به این صورت که در ابتدا پایگاه های اطلاعاتی نسخ خطی اسلامی شناسایی وسپس از طریق مکاتبه با افراد مطلع در این پایگاه ها، و همچنین بررسی گزارشات و مقالات منتشر شده در زمینه ایجاد و توسعه پایگاه های مربوطه، اطلاعات 17 پایگاه اطلاعاتی نسخ خطی اسلامی در زمینه توصیف منابع، گردآوری گردید. یافته های پژوهش : یافته های پژوهش حاصل نشان می دهد که پایگاه های اطلاعاتی مورد بررسی در بخش فهرست نویسی از استانداردهای آنگلوامریکن و AMREMM ، و در بخش استاندارد ابرداده ای بیشتر از استانداری تی.ای.آی استفاده کرده اند. در زمینه استفاده از منابع استاندارد یکدست سازی موضوعات، و نام مولفان و کاتبان، از منابع پراکنده ای استفاده شده است نتیجه گیری : در زمینه توصیف نسخه های خطی در پایگاه های اطلاعاتی نسخ خطی اسلامی یکدستی در ارائه مطالب نسخه ها و همچنین استفاده از استانداردهای توصیف کتابشناختی در سطح بسیار پایین بوده و از اینرو نیازمند توجه و اهتمام بیشتر به این بخش هستیم .

درخت حوزه‌های تخصصی