مهناز احمدی

زمینه و هدف: افسردگی وضعیتی است که با رنج شدید و آسیب های عمده در سلامت عمومی، کیفیت زندگی و فعالیت های اجتماعی و شغلی بیمار همراه است که در برخی موارد ممکن است منجر به خودکشی شود. افسردگی یکی از علل ناتوانی در جهان است که بارمراقبت و باراقتصادی بیشماری را به همراه داشته است. بنابراین در نظر گرفتن راه های جدید برای درک ناهمگونی فنوتیپ های بالینی در افسردگی ضرورت دارد. در سال های اخیر مطالعات ایمنی شناسی عصبی روانی در شناسایی نشانگرهای زیستی مرتبط با اختلالات خلقی منجر به یافته هایی در مورد دخالت سیستم ایمنی در علت شناسی و درمان افسردگی شده است. مواد و روش ها: این مقاله مروی، گزارشی باهدف مروری بر مطالعات ایمنی شناسی عصبی روانی در افسردگی ارائه می کند. با توجه به گستردگی تحقیقات علمی در این زمینه صرفاً از مقالات انگلیسی و فارسی با رویکرد ایمنی شناسی عصبی روانی گزارش شده در سال های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴ و در پایگاه های اطلاعات داده PubMed, google scholar و Scopus استفاده شده است. کلمات کلیدی استفاده شده عبارت بودند از: Neuroinflammation، Inflammation، Depression وpsychoneuroimmunology. یافته ها: این مقاله، مرور ادبیات پژوهشی در حوزه ایمنی شناسی عصبی روانی افسردگی را در سه سطح ۱-التهاب و افسردگی، ۲-مسیرهای ایمنی شناسی در افسردگی و ۳- مداخلات مبتنی بر ایمنی شناسی عصبی روانی در افسردگی بررسی کرد. نتیجه گیری: مطالعات ایمنی شناسی عصبی روانی افسردگی یا مطالعه ارتباط متقابل بین سیستم های عصبی، ایمنی و غدد درون ریز به طور گسترده ای شکاف علمی و پژوهشی در خصوص رابطه بین افسردگی و سیستم ایمنی را برطرف می کند. به دلیل اثربخشی و مقرون به صرفه بودن نسبی مداخلات روانی اجتماعی برای درمان بیماری های مزمن، مداخلات روانی اجتماعی ممکن است یک راهبردمناسب برای کاهش بار بیماری و بهبود سلامت انسان باشد.

زمینه و هدف: مفهوم ذهنی سازی به عنوان یک ظرفیت کاملاً انسانی به درک و فهم فرایندهای روان شناختی حالات ذهنی خود و دیگران اشاره دارد که در چهار بعد، زیربنای تعاملات روزمره فرد را تشکیل می دهد. امروزه این فرایند روان شناختی اساسی در همه اختلالات روانی عمده موردتوجه قرار گرفته است. در این مطالعه مروری، جمع بندی از مفهوم و ماهیت چندبعدی ذهنی سازی موردبررسی قرار گرفته است . مواد و روش ها: این مطالعه مروری در آذرماه ۱۳۹۹ با استفاده از واژه های Mentalization ، Automatic mentalizing ، Controlled mentalizing ، Cognitive mentalizing ، Affective mentalizing و کتاب ها و مقالات نمایه گذاری شده با این واژگان در پایگاه های اطلاعاتی Pubmed ، (SID)Scientific Information Database ، Google Scholar ، Scopus انجام شد. مقالات مربوط به ذهنی سازی و چهار بعد مربوط به آن استفاده شدند . یافته ها: پژوهشگران حوزه علوم اعصاب چهار مؤلفه یا ابعاد مختلف ظرفیت ذهنی سازی را شناسایی کرده اند که عبارت اند از: ۱-ذهنی سازی خودکار در مقابل ذهنی سازی کنترل شده ۲-ذهنی سازی خود در مقابل ذهنی سازی دیگران ۳-ذهنی سازی درونی در مقابل ذهنی سازی بیرونی ۴-ذهنی سازی شناختی در مقابل ذهنی سازی عاطفی که نشان دهنده فرایندهای مختلف شناختی اجتماعی است و انواع مختلف بیماری های روانی را می توان به عنوان عدم تعادل در این ابعاد تبیین کرد . نتیجه گیری: کاربست ذهنی سازی در حوزه تشخیص و درمان مبتنی بر آن از درمان چندین اختلال سلامت روانی مختلف مانند روان پریشی، افسردگی، اختلالات خوردن و همچنین اختلالات شخصیت خبر می دهد. این الگو برای کاربرد در طیف وسیعی از زمینه ها و شرایط همچون فرزند پروری، زوج درمانی و خانواده درمانی، هنر درمانی و خدماتی که برای کمک به برخی از افراد بسیار آسیب پذیر و زمینه های اجتماعی مانند مدارس و حتی زندان ها گسترش یافته است.

هدف: در این نوشتار ضمن معرفی چارچوب جدید ۲۰۱۶ و مبانی نظری حاکم بر آن مانند نظریه معنابخشی و رویکرد ساخت گرایانه، تفاوت ها و شباهت های این دو سند بررسی خواهد شد. روش: اسناد مرتبط با استانداردهای سواد اطلاعاتی ۲۰۰۲، سه پیش نویس و متن نهایی چارچوب سواد اطلاعاتی ۲۰۱۶ مرور گردید. یافته ها: چارچوب سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی به منزله جایگزینی برای استاندارد سواد اطلاعاتی ۲۰۰۲ جهت آموزش سواد اطلاعاتی در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالی منتشر شد و در سال ۲۰۱۶ به تصویب نهایی رسید. چارچوب سواد اطلاعاتی ۲۰۱۶ با ساختار متفاوتی تدوین شده و با توجه به تغییرات محیط اطلاعاتی جدید و نظام های آموزشی مبتنی بر فضای اطلاعاتی و ارتباطی نوین می تواند به عنوان چارچوبی مناسب در آموزش سواد اطلاعاتی مورد استفاده قرار گیرد.