درخت حوزه‌های تخصصی

هدف از این مطالعه، بررسی مفهوم سواد دیجیتالی و جایگاه مؤلفه های مختلف تفکر انتقادی در توسعه آن بوده است. با مرور منابع، مؤلفه هایی مانند: مهارت های دیداری- بصری، بازآفرینی، فعالیت در مسیر شاخه ای، اطلاعاتی، عاطفی- اجتماعی و تفکر بلا درنگ؛ به همراه مؤلفه های تفکر انتقادی، در دو بعد شناختی و عاطفی به دست آمده و سپس، مهارت تفکر انتقادی، به عنوان پیش نیازی بسیار ضروری برای آموزش مهارت های سواد دیجیتالی و محیط های دیجیتالی به عنوان زمینه و محیطی بسیار کارآمد برای پرورش مهارت های تفکر انتقادی مورد بحث قرار گرفته است. در نهایت، تعدادی راهکار عملی برای تقویت توأمان هر دو مهارت ارائه شده است.

هدف: تحقیق حاضر به دنبال کشف ارائه الگوی پارادایمیِ رابطه جوانان شهر شیراز با رسانه می باشد. روش: روش تحقیق بر اساس روش گروه کانونی، و تحلیل آن بر اساس مدل های نظریه زمینه ای می باشد. نتایج: مفاهیم اکتشاف شده تحقیق نشان می دهد که فهم و درک جوانان در ششسؤال تحقیق عبارتند از: به لحاظ هویتی خود را افرادی با خلاقیت بالا و عقلانیت پایین تعریف می کنند؛ از نظر عقیده، الگوپذیر و در عین حال منتقد هستند؛ نگاهشان نسبت به رسانه داخل همراه با بی اعتمادی و تک کارکردی بودن آن است و متمایل به رسانه خارجی هستند؛ مدیریت گذران اوقات فراقت توسط جوانانجام می شود که به شدت متأثر از فضای رسانه ای است؛ از نظر رابطه با رسانه، اعتماد به رسانه بیگانه و کم اعتمادی به رسانه داخل، و نیز تمرکز بر رسانه مدرن تا سنتی است؛ و از نظر عملکرد رسانه در ایران، آن را غیرعملکردی، خاص گرایانه، و عاطفی قلمداد می کنند. بحث: رسانه در کشور ما لازم است به کیفیت تعامل خود با مخاطب، سبک زندگی و مصرف رسانه ای آن ها، و نیز به ترجیحات و علائق جوانان توجه داشته باشد. در این زمینه توجه به تغییرات وسیع اجتماعی و شکل گیری رسانه های نوین یک ضرورت انکارناپذیر است.

تاثیر عمیق تبلیغات بازرگانی در زمینه های مختلف اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی واقعیتی است که خود را بر هر جامعه ای تحمیل می کند. از آنجا که تبلیغات بازرگانی یکی از مهم ترین منابع مالی رسانه ها به حساب می آیند و رقابت در جذب و انتشار پیام های تجاری روز به روز گسترده تر می شود، تعیین چارچوب حقوقی متناسب با این پدیده از ملزومات غیر قابل انکار هر کشوری است. از طرف دیگر اپراتورهای تلفن همراه به عنوان یکی از وسایل ارتباط جمعی مدرن، روز به روز خدمات گسترده تری را در اختیار کاربران خود قرار می دهند که از جمله مهم ترین آنها می توان به خدمات ارزش افزوده ((Value Added Services(VAS) اشاره کرد. ایجاد تعادل بین حقوق و مسؤلیت اپراتورها در ارایه این خدمات و حقوق مصرف کننده از نظر حقوق تبلیغات بازرگانی از مسائل قابل بحث در این مقاله است.

این مقاله با هدف بررسی دیپلماسی رسانه ای آمریکا در قبال دولت یازدهم، به ارزیابی و تحلیل ابعاد و چارچوب های محتوایی سایت فارسی صدای آمریکا، به مثابه یک شاخص و نمونه ای از فعالیت های رسانه ای این کشور می پردازد. این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی، با رهیافت عرفی، انجام گرفته و بازه زمانی مورد بررسی آن نیز 10 مرداد تا 7 آذر 1392 است. نتایج این مقاله نشان می دهد که شبکه صدای آمریکا تلاش کرده است تا با ارائه تصویری صلح جو و منطقی از کشورهای غربی و آمریکا از یک سو و با نشان دادن چهره جدی و قاطع در مقابله با ایران از سوی دیگر، افکار عمومی را برای مذاکره ایران و 1+5 و تسلیم شدن تهران در برابر تصمیمات غرب آماده سازد. از جهت دیگر صدای آمریکا تلاش می کند تا حمایت مردمی را به سمت سیاست های همسو با غرب جلب کند و در مقابل، دیدگاه های انتقادی را نسبت به سیاست های ناهمسو شکل دهد. صدای آمریکا هم چنین این دیدگاه را در افکار عمومی ایجاد می کند که دولت یازدهم در ساختار غیرانتخابی جمهوری اسلامی ایران نمی تواند کاری از پیش ببرد و تمایل دولت ایران به مذاکره نیز ناشی از فشارهای شدید تحریم ها است. صدای آمریکا شرایط را به گونه ای تصویر می کند که رویکردهای پیشینی که با اهداف غرب تناقض بیشتری داشته، شکست خورده است و تنها راه نجات حکومت ایران اتخاذ الگوی غربی و برقراری رابطه با غرب است. این رسانه، شرایط فعلی را بهترین وضعیت برای برقراری صلح و اصلاح حکومت ایران می شمارد.

  عوامل موثر برای پیدایش دیدگاه غرب نسبت به شرق به طور کلی و به طور ویژه جهان عرب را باید از سده های دور در متون کتاب های مقدس، ماجراهای جنگ های صلیبی و در سده های متاخر در آثار سفرنامه نویسان وجهانگردان اروپایی در پی رویارویی با سرزمین های عربی و فرهنگ مردمان عرب دانست. این مقاله در چارچوب نظریات پژوهشگران مطالعات فرهنگی به نگارش در آمده است. براساس این دیدگاه، آثار و تصویر های که غرب درباره اعراب و سرزمین شان ساخته است، غالبا آمیخته با برتری طلبی است. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و مشاهده مجموعه ها و فیلم های انیمیشنی نسبت به گردآوری داده ها اقدام و سپس با روش تحلیلی و انتقادی آنها را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده است. نتیجه ی این مقاله نشان می دهد که پدیده (بازنمایی) غرب از اعراب و سرزمین های عربی، به عنوان یک پدیده رسانه ای مطرح است و غرب، مردمان خاورمیانه عربی را به عنوان (دیگری) نشان می دهد تا برای ایجاد هویت (خویش) به صورت کلیشه های ایدئولوژیک تمدن غربی بهره گیری و اعراب را در محصولات فرهنگ و هنر تصویری به صورت مردمانی ناشناس و هراس انگیز بازنمایی می کند. هنرهای تصویری به ویژه فیلم های انیمیشن به عنوان یکی از بخش های مهم رسانه ای، فرادستی فرهنگ غربی را از طریق، اندیشه ها، باورها و الگوهای زندگی غربی به کودکان و نوجوانان سراسر دنیا بازتولید و تلقین می کند.

روزنامه نگاری گفت وگو زمینه مطالعاتی و حرفه ای جدیدی است که به سبب اهمیت یافتن گفت وگو در رسانه ها مورد توجه جدی محافل علمی، آکادمیک و حرفه ای و مجامع بین المللی از جمله یونسکو قرار گرفته است. مسئله پژوهش حاضر بررسی و تبیین مبانی و مؤلفه های روزنامه نگاری گفت وگو و وضعیت آن در رسانه های ایران است. چهارچوب مفهومی این تحقیق بر پایه بسط مفهوم حوزه توسعه مجاور[1] لِو ویگوتسکی و تلفیق آن با منطق گفت وگویی میخائیل باختین، کنش ارتباطی و حوزه عمومی یورگن هابرماس و ارتباطات مشارکتی جان سرواس تنظیم شده و در قالب الگوی توسعه فرهنگی در حوزه توسعه مجاور رسانه ای، ویژگی ها و الزامات روزنامه نگاری گفت وگو را طراحی کرده است. روش پژوهش برای انجام این مطالعه، مصاحبه عمقی با متخصصان است که به صورت هدفمند با 21 تن از استادان ارتباطات، روزنامه نگاران و صاحبنظران حوزه گفت وگو انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد روزنامه نگاری گفت وگو مبتنی بر ارزش های نوینی چون حقیقت گرایی، راه حل گرایی، فرایندمداری و مردم گرایی است و به ارزش های کلاسیک هم در ذیل آنها توجه می کند. همچنین تلفیق روزنامه نگاری حرفه ای با ژانرهای نوینی مانند روزنامه نگاری شهروندی، شبکه ای و کنشگر، بیشتر با روزنامه نگاری گفت وگو مناسبت دارد. در عین حال روزنامه نگاری گفت وگو در حال حاضر فاقد جایگاه و کارکرد مناسب خود در کشور ماست اما می توان به وسیله آموزش سواد رسانه ای به عموم، آموزش های عمومی، تخصصی و حرفه ای درباره زمینه ها، لوازم و کارکرد روزنامه نگاری گفت وگو و تهیه مرامنامه ای عملیاتی، این نوع روزنامه نگاری را ترویج کرد.

مرگ، پدیده ای فراگیر است و همواره یکی از دغدغه ها و پرسش های اصلی بشر بوده است. درعین حال اندیشه های مرتبط با مرگ در یک زمینه ی اجتماعی شکل می گیرند؛ و سنت های دینی یکی از منابع اصلی برای پاسخگویی به مسئله ی مرگ و غلبه بر تجربه های ناخوشایند مرتبط با آن بوده اند. درعین حال، با اشاعه ی نظام های معنابخش غیردینی در جامعه ی جدید، این پرسش مطرح می شود که افراد در نظام های معنابخش غیردینی چگونه با مسئله ی مرگ و دغدغه های مرتبط با آن مواجه می شوند. این مقاله، مرگ اندیشی دانشجویان را با توجه به وضعیت دین داری شان مطالعه می کند. داده های پژوهش با نمونه گیری هدفمند و نمونه گیری نظری و از طریق مصاحبه باز و عمیق گردآوری شده و برای تجزیه وتحلیل اطلاعات به دست آمده، از روش نظریه ی زمینه ای استفاده شده است. نتایج مطالعه در هشت مقوله ی عمده صورت بندی شده اند. «مرگ اندیشی معطوف به زندگی» به عنوان مقوله ی هسته مطرح شده و مرگ اندیشی دانشجویان در دو نگرش لاهوتی (دینی) و ناسوتی (غیردینی) باهم مقایسه شده است.

امروزه فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی بوجود آمده اند که می توانند از طریق اطلاع رسانی صحیح و به موقع به افراد به ویژه دانشگاهیان در آموزش آنها مؤثر بوده و زمینه های توسعه همه جانبه افراد را فراهم نماید. این پژوهش با هدف بررسی نقش فناوری اطلاعات و ارتباطات و تأثیر آن بر مدیریت دانش در دانشجویان دانشگاه اصفهان به صورت پیمایشی انجام شده است. روش این پژوهش کمی بوده و اطلاعات از طریق پرسشنامه در بین 384 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان جمع آوری و به کمک نرم افزار SPSS و AMOS تحلیل آماری شده اند. نتایج حاصل از تحلیل های آماری نشان داده است که رابطه معناداری بین میزان استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و مدیریت دانش وجود دارد. این نتیجه در یافته های آماری و نتایج حاصل از مدل سازی و معادله ساختاری در راستای هم بود و همچنین در راستای برازش مدل، شاخص های برازش نتایج قابل قبولی را برای مدل ارایه کردند.

موسیقی تصویر   Music Video، قالبی نسبتاً جدید و بسیار تأثیرگذار در برنامه سازی و تلویزیونی ترین شکل استفاده از موسیقی است. موسیقی تصویر به عنوان شکلی جذاب، اکنون در بسیاری از شبکه های تلویزیونی غرب جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص داده است. این پدیده، ابزار جدیدی برای گسترش امکانات بیانی در فرم های پیشرو فیلم سازی و هنرهای رسانه ای است. اما نکتة مهم، تأثیر انکارناپذیر این پدیده بر ذهن مخاطب است. به خصوص از این نظر که مخاطبانِ این پدیده را غالباً جوانان تشکیل می دهند. پرسش اصلی این پژوهش آن است که زمینه های نشانه شناسانة موسیقی تصویر و حضور ستاره (خواننده)، تا چه حد برای هویت سازی در ذهن مخاطب (که غالبا طیف نوجوان و جوان را در برمی گیرد) تأثیرگذارند؟ از این رو این مقاله در پی آن است تا چهارچوبی نشانه شناسانه برای درک هویت سازی در موسیقی تصویر، به عنوان پدیده ای همه گیر و عامه پسند Popular، بیابد. مبنای بحث در این مقاله، قطعات موسیقی تصویر غربی است که اجراکننده (خواننده) نقشی کلیدی در آن ها ایفا می کند. در چنین حالتی ارائة تصویری یک قطعه موسیقی، به حضور خواننده به عنوان راوی، شخصیت داستانی و خالق جهانِ درونِ اثر، در نوعی حالت آرمانی، و القای تفکرات مورد نظر سیاست گذاران رسانه ای غرب، بسیار وابسته است. در واقع موسیقی تصویر نشانه های جدیدی را برای ارتباط با مخاطب ساخته و رمزگان هایی را به کارگرفته که بر ناخودآگاه تماشاگر تأثیر می گذارد. این رمزگان ها، بنا به گفتة پژوهش گران علوم رسانه ای، زمینه ای مناسب را برای هویت سازی و القای ایدئولوژی های خاص بر ذهن جوانان پدید می آورند. ایدئولوژی هایی که گاه در غالب یک تفکر منحط (تقابل با هنجارهای فرهنگی جامعه) و گاه در هیئت فرهنگ های مصرفی (برای وابسته سازی بیش تر جوانان) نمود می یابند. از این رو در این مقاله پس از مرور تاریخ موسیقی تصویر، به نشانه شناسی عناصر اثرگذار آن و سپس به عنوان پدیده ای که هر روز جلوه ای نو می یابد، می پردازیم و سپس سیستم و کارکرد ستاره سازی در موسیقی تصویر بررسی شده و در نهایت عملکرد این سیستم در خلق جهانی آرمانی برای جذب بیننده و ساخت هویتی تازه برای او تحلیل می شود.بررسی کارکردهای اثرگذاری این پدیده، از مهم ترین بحث های آکادمیک امروز جهان در علوم رسانه ای، هنرهای بصری و روان شناسی اجتماعی است.

ترل باینوم((Terrell Ward Bynum تأثیرگذارترین فیلسوف اخلاق در سه دهه اخیر است که در سال 1998، مقاله ای با عنوان «اخلاق و انقلاب اطلاعات» را منتشر کرد. اخلاق اطلاعاتی به شناسایی و تحلیل تأثیرات فناوری اطلاعات بر ارزش های اجتماعی و انسانی نظیر حریم خصوصی، امنیت، خودسازی و مواردی دیگر می پردازد. با توجه به اهمیت این موضوع در محیط دیجیتال، بر آن شدیم تا از طریق میدانی دیدگاه کاربران اینترنت در کتابخانه های پژوهشی مستقر در تهران را درباره اخلاق اطلاعاتی جویا شویم. جامعة آماری مقاله، کاربران آشنا به محیط دیجیتال در 139 کتابخانة پژوهشی مستقر در شهر تهران است که ازطریق نمونه گیری ساده تصادفی(306 از 338 نفر) انتخاب شدند. روش پژوهش حاضر، پیمایشی- توصیفی و ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه شامل 14 سؤال است. یافته ها نشان می دهد که بیش از 70 درصد کاربران پژوهشی با اخلاق اطلاعاتی آشنایی دارند و این موضوع را بسیار باارزش و مهم تلقی می کنند. آشنایی کاربران کتابخانه ها، به ویژه کتابخانه های پژوهشی، با شاخص های اخلاق اطلاعاتی بسیار مفید است زیرا رعایت این اصول را بسیار سهل تر می کند نقطه قوت این پژوهش جدیدبودن و مهم بودن آن است؛ زیرا هنوز پژوهش قابل اتکایی در این زمینه یا صورت نگرفته یا به صورت جزئی در یکی از موضوعات اخلاق اطلاعاتی بوده است

این پژوهش، گونه گفتمان زنان مسلمان را در رسانه های قدیمی و جدید مورد بررسی قرار می دهد تا با مقایسه ویژگیهای گونه بتوان شیو ه های آموزشی جدیدی را با بهره گیری از رسانه های نوین برای یاد دهی زبان انگلیسی به عنوان زبان بین المللی به زنان مسلمان به کار برد. از این رو به منظور پاسخ به این پرسش، که آیا شیوه یاد دهی گونه مدار یا عادی می تواند بر گفتگوی زنان مسلمان تأثیر داشته باشد، 198 نفر از زنانی که در رشته روابط بین الملل در دانشگاه های شهر اصفهان تحصیل می کردند به صورت نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده انتخاب شدند. از این میان، 182 نفر با سطح مهارت زبانی متوصط ضعیف به منظور بررسی کارامدی شیوه آموزش گونه مدار به شکل تصادفی به دو گروه 91 نفری تقسیم شدند. گروه اول به شیوه عادی و گروه دوم به شیوه آموزش گونه مدار، محتوای انگلیسی را در 18 جلسه مجازی روی تلفن همراهشان دریافت می کردند. تحلیل داده های گردآوری شده با استفاده از ضریب همبستگی اسپیر من و مربع کای پیر سون از تأثیر شیوه آموزش گونه مدار بر رسایی و شیوایی گفتمان بین المللی زنان حکایت می کرد. تحلیل داده های گردآوری شده از همسویی پاسخ نگرش زنان به شیوه آموزش گونه مدار و عملکرد آنها خبر می داد. این نتایج نظریه آموزش گونه مدار سویلز (1990) را تأیید می کرد؛ چرا که تمرکز بر گونه سبب شد تا گفتگوی فراگیران با بهره مندی از جزئیات بیشتر درک و انتقال پیام را برای آنها آسان تر سازد.

سیما و شخصیت شیطان به عنوان موجودی که از جانب پرودگار رانده شده است، همواره بحث برانگیز بوده است. شیطان در برابر پروردگار سوگند یاد کرده است که همواره تلاش خواهد کرد انسان ها را از صراط مستقیم دور سازد و آنها را به سمت خود یعنی به سوی کفر و شرک به پرودگار هدایت کند. قرآن کریم همواره انسان را از فریب و شیطان برحذر داشته است. با توجه به تأکیدات قرآن کریم و منابع دیگر همچون احادیث و روایات، شخصیت شیطان برای مسلمانان و مؤمنان منفور است. سینما و تلویزیون به عنوان مهمترین و پرمخاطب ترین رسانه جهانی، سعی در بازنمایی و مصور کردن دنیای نامرئی و ماورایی داشته اند. زیرا نه تنها برای انسان پرسش برانگیز است، بلکه بازنمایی چنین موجودات و جهانی، انسان را در شناخت و درک آنها یاری می دهد. اما بدون تردید این بازنمایی باید قبل از هر چیز بر آموزه های اسلامی تکیه کند. سریال تلویزیونیاغماء و او یک فرشته بود، که توسط رسانه ملّی تولید و پخش شده اند، ابلیس را به تصویر کشیده اند. پژوهش حاضر تلاش دارد به روش کیفی و توصیفی، ابتدا سیما و جایگاه ابلیس را در جهان مورد واکاوی قرار دهد و سپس با تحلیل موضوعی این دو سریال تلویزیونی به چگونگی بازنمایی ابلیس در رسانه بپردازد.

در سال های اخیر، برخی متفکران با رویکردی بینارشته ای، با پیوند میان دستاوردهای روایت شناسی، اسطوره شناسی و روان شناسی، زمینه های تازه ای را برای مطالعات فیلم فراهم آورده اند. روایت ها، عموماً بیانگر گونه ای نگرش به جهان و چگونگی ادراک آن به شمار می روند. در این میان، روایت های اسطوره ای به واسطه ارائه الگوهایی پربسامد و پایدار از تجارب بشری، اهمیت ویژه ای می یابند. اسطوره قهرمان، متداول ترین و مأنوس ترین اسطوره در جهان امروز به شمار می رود و از همین روست که تأثیری عمیق بر طراحی ساختار نظام های دراماتیک دارد. هدف اصلی این مقاله، واکاوی ساختار روایت اسطوره ای در نظام دراماتیک فیلم های حماسی بر اساس الگوی سفر قهرمان است. برای این منظور، با استناد به مطالعه ویلیام ایندیک، ضمن تحلیل روایت شناختی فیلم سینمایی دلاور (1995) به کارگردانی مل گیبسون و بازخوانی مراحل مختلف سفر قهرمان، به بررسی چگونگی کاربرد این الگو در طراحی ساختار دراماتیک فیلم های حماسی پرداخته شده است.

اینترنت مهمترین شاخصه عصر ارتباطات است. گسترش و تبادل اطلاعات سبب شده تا ابزار مختلفی برای سهولت ارتباط بین کاربران ایجاد شود. اما در کنار این پیشرفت فناوری، متأسفانه جرائم سایبری نیز گسترش پیدا کرده است. جاسوسی رایانه ای، شنود غیر مجاز، کلاهبرداری در فضای مجازی نمونه هایی کوچک از این جرائم می باشد. نکته مهم آسیب رساندن به زنان و دختران در این فضا با توجه به ویژگی های عاطفی و جسمی آن ها می باشد. وابستگی در ارتباطات مجازی ، انتشار اطلاعات خصوصی و همچنین آزار جنسی از جمله خطراتی است که متوجه زنان و دختران است.

تلفن همراه امروزه جزء جدانشدنی مناسبات و ارتباطات روزمره محسوب می شود، و با توجه به پیشرفت های روزافزون این وسیلة ارتباطی، مطالعه در مورد آن ضروری است. هدف اصلی پژوهش حاضر توصیف و تبیین فرهنگ مصرف تلفن همراه با استفاده از شاخص های سبک زندگی در بین دانشجویان است. چارچوب نظری این پژوهش نظریة مصرف بوردیو است. این پژوهش مطالعه ای پیمایشی با حجم نمونة چهارصد نفر، با استفاده از ابزار پرسش نامه بر روی دانشجویان دانشگاه دولتی و علوم پزشکی شهرکرد است. نتایج پژوهش نشان می دهد که نظریة مصرف بوردیو در جامعة مورد مطالعه به میزان زیادی رفتار مصرفی دانشجوها در ارتباط با تلفن همراه را به خوبی تبیین می کند. همچنین نتایج مربوط به شبکه های اجتماعی مجازی، نظریة گمنامی در فضای مجازی را در زمینة مصرف برنامه های نرم افزارهای پیام رسانی وایبر، لاین، واتس آپ و... را تأیید می کند.

پیدایش اینترنت به عنوان یک تکنولوژی نوین ارتباطی، مباحث مهم و متفاوتی را در خصوص نسبت این تکنولوژی با حوزه عمومی به همراه داشته است. در این مقاله سعی شد بر مبنای حوزه عمومی مورد نظر هابرماس، با طرح چهار سؤال اساسی در خصوص امکان یا امتناع شکل گیری حوزه عمومی در فضای مجازی با روش مرور سیستماتیک به مطالعه دیدگاه های مطرح شده در این زمینه پرداخته شود. براساس این مطالعه، در مجموع سه دیدگاه امکان، امتناع و مشروط بودن شکل گیری حوزه عمومی مجازی را می توان از هم متمایز کرد. برآیند این سه دیدگاه این است که با وجود برخی ظرفیت های فضای مجازی برای شکل گیری حوزه عمومی، همچنان چالش های مهمی از جمله شکاف دیجیتال، قطبی بودن و چندپاره گی در فضای مجازی، ناشناس بودن، و در نهایت سست شدن پیوندهای اجتماعی واقعی وجود دارد. همچنین مطالعه دقیق تر نسبت فضای مجازی با حوزه عمومی نیازمند اجتناب از جبرگرایی تکنولوژیک و در نظر گرفتن زمینه نهادی و اجتماعی و مطالعه مقایسه ای در زمینه های اجتماعی و نهادی مختلف است.