جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی

نمایش ۳۰۱ تا ۳۲۰ مورد از کل ۸۴۷ مورد.

۳۰۱.

تأثیر روابط اجتماعی بر بروز رفتارهای پرخطر نوجوانان شهر بجنورد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم رحمانی وحید قاسمی سید علی هاشمیان فر

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هفتم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۶۱)

کلیدواژه‌ها: نوجوان عزت نفس حمایت اجتماعی رابطه اجتماعی شبکه اجتماعی بجنورد رفتار پرخطر

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۹۹ تعداد دانلود : ۸۹۰

پژوهش حاضر با سنجش رابطه اجتماعی از دو بعد ساختی و کارکردی در پی بررسی تأثیر رابطه اجتماعی بر بروز رفتارهای پرخطر در بین نوجوانان 19-15 ساله شهر بجنورد است. بعد ساختی رابطه اجتماعی با شبکه اجتماعی در چهار خرده مقیاس (خویشاوندان بلافصل، خویشاوندان گسترده، همسایگان و دوستان) و بعد کارکردی با حمایت اجتماعی و عزت نفس سنجیده شده است. رفتارهای پرخطر در هفت گروه (خشونت و حمل سلاح سرد، خودکشی، رابطه جنسی، مصرف سیگار، قلیان، مواد مخدر و مشروبات الکلی) مورد بررسی قرار گرفته اند. جمعیت مورد مطالعه شامل کلیه نوجوانان 19-15 سال شهر بجنورد در سال 1393با حجم نمونه 455 نفر است و نمونه گیری به روش سهمیه ای بر حسب سن و جنس، گردآوری شده است. نتایج پژوهش در بعد ساختی رابطه اجتماعی نشان می دهد شبکه روابط اجتماعی نوجوان با خویشاوندان بلافصل تأثیر منفی و معنادار و شبکه دوستان و همسایگان تأثیر مثبت و معنادار بر رفتارهای پرخطر نوجوانان دارد. شبکه خویشاوندان گسترده تأثیری بر بروز رفتارهای مذکور ندارد. نتایج پژوهش در بعد کارکردی رابطه اجتماعی نشان می هد عزت نفس بر رفتارهای پرخطر نوجوانان تأثیر منفی و معنادار دارد اما مقیاس کلی حمایت اجتماعی بر بروز رفتارهای پرخطر نوجوانان تأثیری ندارد، هرچند دو زیر مقیاس از شش خرده مقیاس حمایت اجتماعی شامل زیر مقیاس های اطمینان از ارزش و احساس پیوند قابل اعتماد، تأثیر منفی و معناداری بر رفتارهای پرخطر نوجوانان دارند. مدل معادله ساختاری برگرفته از مدل نظری پژوهش، از اعتبار مناسبی برای بررسی تأثیر رابطه اجتماعی بر بروز رفتارهای پرخطر برخوردار است.

۳۰۲.

چالش های زندگی دانشجویی در خوابگاه های خودگران در شهر تهران (با تأکید بر آسیب های اجتماعی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: ستار پروین

منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ 311 - 338

کلیدواژه‌ها: دانشجو خوابگاه های خودگردان آسیب های اجتماعی چالش های اجتماعی و فرهنگی تهران

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی

تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۲۲

مقاله حاضر به بررسی و ارزیابی چالش ها و مسایل اجتماعی- فرهنگی خوابگاه های خودگردان دانشجویی در شهر تهران می پردازد. جامعه آماری تحقیق کلیه دانشجویان ساکن خوابگاه های خودگردان در سطح شهر تهران است. داده های تحقیق از طریق روش تحقیق کمی (پرسشنامه) و کیفی ( مصاحبه و مشاهده) گردآوری شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که خوابگاه های خودگران با مسایل و چالش هایی مانند نداشتن حریم خصوصی ساکنین به دلیل ازدحام و تراکم جمعیت، شلوغی و سروصدا، نزاع و درگیری دانشجویان بر سر مسایل مختلف، سکونت افراد غیر دانشجو،عدم تعلق به خوابگاه، بیگانگی از محیط خوابگاه، درگیری با همسایگان و گرایش به رفتارهای پرخطر و آسیب های اجتماعی مانند اعتیاد و مصرف انواع مواد مخدر و... مواجه اند.از سوی دیگر سبک زندگی دانشجویان و مسایل فرهنگی مرتبط با آن دارای آسیبهای خاص خود در این گونه از خوابگاه های دانشجویی است.براساس نتایج، به ترتیب تماشای سایت ها و فیلم های غیرمجاز، مصرف سیگار، و مصرف قلیان دارای بیشترین شیوع در میان دانشجویان ساکن خوابگاه های خودگردان می باشد.از سوی دیگر مصرف کراک و شیشه ، هروئین و کوکایین و تریاک،دارای کمترین میزان شیوع می باشد

۳۰۳.

تبیین جامعه شناختی عوامل مرتبط با بی تفاوتی اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: موسی عنبری سارا غلامیان

منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ 133 - 159

کلیدواژه‌ها: بیتفاوتی بی تفاوتی اجتماعی بی هنجاری اعتماد اجتماعی رضایت اجتماعی احساس خوداثربخشی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی

تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۲۷

بی تفاوتی اجتماعی با شاخص هایی مانند کناره گیری مدنی و سهیم نشدن در مسائل و موضوعات زندگی اجتماعی، دلسردی، تفکیک عامدانه منافع شخصی از خواسته های عمومی و عام المنفعه، بی اعتنایی نسبت به رخدادهای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تعریف می شود. پژوهش حاضر، موضوع بی تفاوتی را با روش پیمایشی در میان ساکنین بالای 18 سال دو منطقه ی شهری(محله ی قزل قلعه –منطقه ی 6 تهران) و روستایی(نظام آباد اسلام شهر) سنجیده است. یافته های پژوهش نشان می دهد بی تفاوتی اجتماعی بیش از آنکه به عوامل و متغیرهای فردی نسبت داده شود، تابعی از ادراکات و تفسیرهای اجتماعی افراد خاصه میزان اعتماد عمومی، رضایت اجتماعی، حس بی هنجاری در جامعه، تقدیرگرایی و احساس بی عدالتی بوده است. دراین میان، اثرگذاری متغیرهای «بی اعتمادی» در جامعه ی شهری و «نارضایتی اجتماعی» در جامعه ی روستایی بارزتر بوده است. به این معنا که افراد با بی تفاوتی بالاتر، در مقایسه با دیگران، جامعه را بی هنجارتر و قانون گریزتر دیده اند. از سوی دیگر، هرچه میزان اعتماد ایشان به جامعه، سازمان ها و گروه ها، بیشتر شده و از فرایندهای اجتماعی راضی تر بوده اند، نسبت به مسائل و رخدادهای اجتماعی نیز، حساسیت بیشتری داشته اند. یعنی بی اعتمادی و نارضایتی خود به مثابه شاخصی همگرا با بی تفاوتی عمل کرده اند.

۳۰۴.

فهم تجربه ی زیسته ی دانشجویان غیر مذهبی از طرد و پذیرش (مورد مطالعه: دانشجویان کارشناسی ارشد رشته های علوم اجتماعی دانشگاه تهران و دانشگاه علامه طباطبائی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید ضیاء هاشمی سارا شریفی یزدی

منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۷ بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 155 - 178

کلیدواژه‌ها: زیست جهان طرد پذیرش تکثر معنا دانشجویان غیر مذهبی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی

تعداد بازدید : ۳۰ تعداد دانلود : ۲۰

هدف اصلی این پژوهش فهم چگونگی و دلایل غیر مذهبی شدن برخی از دانشجویان با نگاه به زیست جهان آنان است که چارچوب مفهومی این تحقیق شامل نظریات برگر و هابرماس است. رویکرد روشی این تحقیق کیفی است لذا برای گردآوری دادهها از تکنیک های مصاحبه ی نیمه ساخت یافته عمیق، اپیزودیک؛ و تکنیک مشاهده و در تحلیل دادهها از روش نظریه مبنایی استفاده گردید. نمونه ی این تحقیق، شامل 23 نفر از دانشجویان گرایشهای علوم اجتماعی تحصیلات تکمیلی می باشند. نتایج گویای آنست که مجموعه شرایطی اولین جرقه های تغییر در عقاید را ایجاد کرده اند. این تغییرات با توجه به دو تجربه ی مدارا و طرد شدگی تقویت می شوند لذا غیر دینداران در واکنش دست به اتخاذ استراتژیهایی همچون فاصله گیری، مدارای اجباری، مقابله به مثل و... می زنند و همچنین از پیامدهای غیر مذهبی شدن می توان از عدم آرامش، احساس محرومیت، خشونت، انگ زنی، خود سانسوری و... نامبرد.

۳۰۵.

تحلیل و ارزشیابی سیاست گذاری در زمینه خانواده با تکیه بر طرح شکوفه های عشق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمد غیاثوند

منبع: جامعه شناسی نهادهای اجتماعی دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: خانواده الگوی سیپ سیاست های تحکیم خانواده طرح شکوفه های عشق

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۲۱ تعداد دانلود : ۳۷۸

امروزه بسیاری از برنامه های توسعه ی اجتماعی و اقتصادی سازمان های دولتی و غیردولتی با هدف تقویت زمینه های اجتماعی و حمایت از خانواده و ازدواج تدوین شده است. طرح «شکوفه های عشق» در جهت توسعه و تقویت ازدواج پایدار جوانان شهر تهران با مشارکت تشکل های مردم نهاد، از سال 1386 تاکنون به اجرا در آمده است. هدف کلی پژوهش حاضر، ارزیابی و مطالعه ی اثربخشی این طرح در ابعاد مختلف، بر اساس الگوی سیپ، (CIPP)، است. مطالعه ی پیش رو، با روش پیمایش تلفنی انجام شده و جامعه ی آماری آن را کلیه ی زوج های جوان شرکت کننده در طرح شکوفه های عشق در سال 1392 تشکیل می دهند. در این راستا برای حصول اعتبار، از روش صوری و نمونه گیری و برای کسب پایایی، از آزمون آلفای کرونباخ بهره برده ایم. طبق یافته های حاصل از مراحل و مکانیسم ارزشیابی (زمینه، درون داد، فرایند و برون داد)، با تکیه بر دو.. استراتژی آموزشی مشاوره ای و مادی مالی برنامه ریزی، اولویت ارائه ی خدمات به جوانان عبار ت است از: خدمات مشاوره ای، برگزاری کارگاه های آموزشی، برگزاری همایش های سراسری ازدواج، توسعه و استفاده از سالن های یاس، تهیه ی جهیزیه ی رایگان یا ارزان قیمت، ارائه ی وام ازدواج.

۳۰۶.

مطالعه کیفی تصمیم گیری های زنان در رابطه با جراحی های زیبایی (با رویکرد نظریه مبنایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: نسرین ظریف مرادیان هما زنجانی زاده

منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۷ بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 179 - 202

کلیدواژه‌ها: جراحی زیبایی زنان مدیریت بدن نظریه ی مبنایی مدل پارادایمی عوامل مداخله گر تأثیر پذیری از محیط پیرامونی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی

تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۱۹

این مقاله با رویکرد نظریه مبنایی به مطالعه کیفی شرایط مداخله گر در تصیم گیری های زنان در رابطه با جراحی زیبایی پرداخته است. در ابتدا با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه ساخت یافته و روش گروه متمرکز با 14 زن ساکن در مشهد که جراحی زیبایی انجام داده اند، از طریق نمونه گیری هدفمند، مصاحبه های عمیق صورت گرفت و پس از تحلیل داده ها براساس مدل پارادایمی اشتروس و کربین، پیوند بین مقولات اصلی و فرعی تحقیق، یرای تأیید مدل ساخته شده با 15 نفردیگر مصاحبه عمیق صورت گرفته است. یافته ها نشان می دهد که زنان در پی آگاهی یافتن از امکانات و روش های جدید در جراحی زیبایی، به دنبال اطلاعات بیشتر رفته و پس از بررسی در این مورد و به توصیه ی پزشکان، تصمیم به جراحی زیبایی گرفته اند. در بعضی موارد ایده ی اولیه ی جراحی زیبایی، پس از مراجعه ی آنان به پزشکان به منظوری غیر از جراحی زیبایی، شکل گرفته. تمامی مشارکت کنندگان به تأثیر پذیرفتن از دوستان و آشنایانی که اقدام به جراحی زیبایی نموده اند، اشاره داشته اند. در نتیجه، مدل نظریه ساخته شده، نقش عواملی همچون پیشرفت پزشکی، عاملیت جراحان، الگوپذیری از تجربه ی زنان دیگر را به عنوان عوامل مداخله گری که تصمیم گیری زنان را در انتخاب راهبرد جراحی زیبایی تسهیل می کنند، بسیار تأثیر گذار نشان می دهد

۳۰۷.

تحلیل جنسیتی ادارک جوانان از اکوتوریسم (مطالعه موردی،دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان میاندورود)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرامرز بریمانی مهدی رمضان زاده لسبویی سید حسین حسینی ولشکلایی

منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان (مطالعات زنان سابق) دوره چهاردهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۴۷)

کلیدواژه‌ها: جنسیت ادراک گردشگری اکوتوریسم شهرستان میاندورد

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۰۲ تعداد دانلود : ۷۱۴

رویکرد به اکوتوریسم به عنوان الگوی فضایی گردشگری در طبیعت، امروزه مورد توجه فراوانی قرار گرفته است، محققان معتقدند که اکوتوریسم یک ابزار مناسب برای رسیدن به توسعه گردشگری پایدار است. از انجا که هر فعالیتی از جمله گردشگری به شرایط ذهنی مناسب جامعه میزبان نیازمند است و این شرایط نه تنها حسب پایگاه اجتماعی و اقتصادی متفاوت است بلکه از منظر جنسیتی در میان دو گروه مرد و زن نیز تفاوت دارد. این پژوهش با هدف تحلیل جنسیتی از ادراک و تصورات جوانان از اکوتوریسم انجام شد. جامعه آماری تحقیق، دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان میاندورود می باشد که نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران 275 نفر به صورت تصادفی در رشته های مختلف انتخاب شدند. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی است. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از منابع اسنادی و پیمایشی با بهره گیری از ابزار پرسشنامه جمع آوری شده است. داده های تحقیق در دو سطح آمار توصیفی و آمار تحلیلی یا استنباطی با استفاده از آزمون های آماری میانگین، من ویتنی، تی مستقل و ضریب همبستگی فی با استفاده از نرم افزار آماری SPSS مورد پردازش قرار گرفتند. یافته های تحقیق حاکی از آن است که: تفاوت معناداری بین دیدگاههای دختران و پسران در درک مولفه های اکو توریسم و جود دارد. و نیز دختران درک بیشتری از مولفه زیستی نسبت به مولفه های دیگر اکو توریسم دارند. و در نهایت یافته نشان می دهد که در درک مولفه های اجتماعی فرهنگی بین دوگروه واگرایی وجود دارد. واژگان کلیدی:گردشگری، اکوتوریسم ،جنسیت، ادراک، دانش آموزان متوسطه، شهرستان میاندورد

۳۰۸.

ارزیابی سیاست های حمل و نقل شهری ایران (مورد مطالعه: تحلیل محتوای مصوبات شورای عالی هماهنگی ترافیک شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مرتضی خلیلی مهسا حاجیانی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱۹

کلیدواژه‌ها: حمل و نقل شهری سیاست های شهری ارزیابی سیاست ها مصوبات شورای عالی هماهنگی ترافیک

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۱۴ تعداد دانلود : ۷۷۲

هدف اصلی مقاله حاضر بررسی مهم ترین جهت گیری ها و مضامین اسناد و سیاست های مصوب در ایران است. از آنجا که شورای عالی هماهنگی ترافیک عالی ترین مرجع سیاست گذاری در امور حمل و نقل کشور است، کلیه مصوبات این شورا از ابتدا تا مصوبه 105، تمام شماری و با ابزار پرسشنامه معکوس تحلیل محتوا شده است. این مصوبات از لحاظ خاستگاه های نظری، نوع مشکلات احصاشده توسط شورا و میزان توجه آنها به معیارهای مهم سیاست گذاری حمل و نقل واکاوی شده است. یافته ها نشان داد: بیشترین دغدغه شورا طی دو دهه گذشته، آلودگی هوا بوده است و شورا متمایل بوده با روش شهروندمداری به آن پاسخ دهد. مهم ترین مبنای نظری نیز نظریه حمل و نقل پایدار بوده است، اما از لحاظ استراتژی، تنوع و پراکندگی فراوانی در سیاست ها مشاهده می شود، همچنین اشکال و انواع تناقضات و بلاتکلیفی ها نیز در سیاست های مصوب حمل و نقل این شورا دیده می شود

۳۰۹.

تبیین جامعه شناختی عوامل موثر بر مدیریت بدن با تأکید بر خودنمایی (مورد مطالعه: مردان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی نوری علیرضا محسنی تبریزی

منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ 29 - 53

کلیدواژه‌ها: مدیریت بدن خودنمایی هویت پایگاه اجتماعی-اقتصادی سرمایه فرهنگی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی

تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۱۹

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر عوامل اجتماعی بر مدیریت بدن با تأکید بر خودنمایی است. در دنیای روابط کوتاه و مقطعی امروزی، ظاهر هر فرد نقش عمده ای در معرفی هویت فردی او ایفا می کند. لذا بدن به عنوان ابزار تجلی هویت، اهمیتی اساسی می یابد. اصلاح بدن و کنترل آن که ویژگی جامعه مدرن است در راستای ایجاد تصور مطلوب برای دیگران از بدن و ظاهر فرد صورت می گیرد. نظریات گافمن، گیدنز، الیاس، بوردیو و باندورا چارچوب نظری پژوهش را تشکیل می دهند. جامعه آماری پژوهش اعضای باشگاه های پرورش اندام شهر تهران بودند و برای تعیین حجم نمونه، با استفاده از فرمول کوکران تعداد 384 نفر به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند. از روش پیمایشی برای تبیین تأثیر عوامل اجتماعی ( شامل متغیرهای نمایش تمایز خود با دیگران، نمایش ظاهر مورد پسند دیگران، نمایش پایگاه اجتماعی- اقتصادی، سرمایه فرهنگی و یادگیری رفتار دیگران) بر مدیریت بدن - با درنظر گرفتن نقش واسطه ای متغیر خودنمایی- استفاده گردیده است. اطلاعات لازم از طریق پرسش نامه محقق ساخته جمع آوری و با آزمون آلفای کرونباخ اعتبار سنجی شد. از آزمون های آماری همبستگی و رگرسیون برای تحلیل فرضیه ها استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که بین عوامل اجتماعی و خودنمایی، بین خودنمایی و مدیریت بدن و بین عوامل اجتماعی و مدیریت بدن رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که متغیر واسط خودنمایی در مجموع توانسته است در رابطه با عوامل اجتماعی فوق الذکر و متغیر وابسته مدیریت بدن نقش واسطه ای ایفا نماید.

۳۱۰.

آسیب شناسی سیاست گذاری آب در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مریم اسماعیلی فرد حسن کاوه فیروز

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: سیاست گذاری محیط زیست مسئله آب مفهوم مرجعیت تفسیر دکترین

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۶۷ تعداد دانلود : ۹۴۵

موضوع آب در ایران امروز به «مسئله ای» نیازمند اقدام تبدیل شده است و ضروری است که از طریق گفتگوهای عمومی همه ذی ربطان صاحب نظران به شناخت چیستی علل و راهکارهای برخورد با آن بپردازیم. در این چارچوب، مقاله حاضر در بخش اول مروری بر تطور حکمرانی آب در ایران دارد. در بخش دوم با هدف مسئله شناسی تحلیلی به ترسیم سیمای کمی و کیفی و مصرف آب با استناد به گزارشات متعدد ملی و بین المللی می پردازد و وضعیت آب ایران را با سایر کشورها مقایسه می کند. بخش سوم با استفاده از تفسیر دکترین و چارچوب مفهومی مرجعیت در سیاست گذاری عمومی به تبیین مهم ترین چالش های بخش و فرابخش می پردازد. مدعای این قسمت آن است که علت وضعیت کنونی آب فراتر از ضعف های بخشی، معطوف به سطح مرجعیت و فلسفه و دکترین است که بر مبنای احترام به طبیعت و توسعه پایدار شکل نگرفته است. بخش نهایی با اتکا به چالش های احصاءشده، اختصاص به ارائه راهکارهای سیاستی دارد.

۳۱۱.

جلوه های عدالت ترمیمی در نهادهای موجب سقوط کیفر در قانون مجازات اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجتبی فرهمند حسین آقایی نیا

منبع: دانش انتظامی سال هجدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۷۲)

کلیدواژه‌ها: عدالت ترمیمی بزه دیده قانون مجازات اسلامی جبران کیفرزدایی گذشت.

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۹۴ تعداد دانلود : ۹۷۷

۳۱۲.

تجربه زیسته ی جوانان در مواجهه با چالش های هویتی جامعه ی گذار (مطالعه کیفی جوانان 30-20 سال شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: خدیجه سفیری سمیه کلانی

منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۷ بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 99 - 124

کلیدواژه‌ها: چالش هویتی زندگی روزمره نسل جوانان نسل مسن جامعه ی گذار هویت سنتی هویت مدرن نظریه معطوف به زمینه

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی

تعداد بازدید : ۲۸ تعداد دانلود : ۲۲

با توجه به اینکه جامعه ی کنونی ما درحالِ گذر از هویت سنتی به هویت مدرن است، پژوهش حاضر با استعانت از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی به بررسی چالش هایی که جوانان به لحاظ هویتی در بافت زندگی روزمره با آن ها مواجه می شوند، پرداخته است. در این پژوهش تلاش شده است از طریق روش پژوهش کیفی و تکنیک مصاحبه به یک نظریه ی زمینه ای دست یابیم. براساس روش نمونه گیری کیفی-هدفمند (نمونه گیری نظری) و معیاراشباع نظری با 28 نفر از جوانان 20 تا 30 سال شهراصفهان مصاحبه صورت گرفت، یافته های به دست آمده با استفاده از روش نظریه مبنایی شامل 21 مقوله است. مقوله ی محوری این بررسی «انتخاب گری عناصرهویتی» است سایر مقولات را دربرمی گیرد. براساس مقوله محوری از مهم ترین یافته های پژوهش، وجود تضادنسلی میان نسل جوان و نسل مسن است که در مدل پارادایمی نیز قابل مشاهده است...

۳۱۳.

تحلیل عوامل مؤثر بر بی نظمی اجتماعی (با تأکید بر رفتار زباله پراکنی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی اصغر فیروزجاییان فاطمه غلامرضازاده

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هفتم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۶۱)

کلیدواژه‌ها: هنجارهای اجتماعی گردشگران بی نظمی اجتماعی نگرش زیست محیطی زباله پراکنی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۴۷ تعداد دانلود : ۶۴۳

نظم اجتماعی در هر جامعه اهمیت بالایی دارد. اخلال در نظم اجتماعی هزینه های زیادی برای جامعه در پی خواهد داشت. زباله پراکنی مصداقی از بی نظمی اجتماعی شهروندان، در حوزه شهروندی زیست محیطی است که در جامعه ما به مسأله ای اجتماعی تبدیل شده است. هدف تحقیق حاضر تحلیل عوامل مؤثر بر بی نظمی اجتماعی با تأکید بر زباله پراکنی است. در این تحقیق از رویکرد تلفیقی پاول استرن برای تحلیل زباله پراکنی استفاده شده است. روش تحقیق از نوع پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری شامل کلیه گردشگران داخلی است که در تابستان 1393 وارد استان مازندران شده اند. حجم نمونه آماری بر اساس فرمول کوکران تعداد 385 نفر برآورد شده است. نتایج تحقیق نشان داد که رفتار زباله پراکنی با متغیرهایی چون نگرش زیست محیطی ضعیف، کنترل اجتماعی، ارزیابی منفی نسبت به زباله پراکنی، عدم احساس مسؤولیت، احساس منفی نسبت به زباله، زباله پراکنی توسط دیگران، عادت، گمنامی، فقدان خدمات و عدم آگاهی زیست محیطی رابطه معناداری دارد. همچنین با توجه به مدل مسیر ارائه شده، همه این متغیرها 36 درصد از تغییرات متغیر وابسته (رفتار زباله پراکنی) را تبیین کرده اند.

۳۱۴.

بررسی تأثیر ویژگی های سازمانی بر هویت منسجم سازمانی برای توسعه ظرفیت های سازمانی در دانشگاه های شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا اردلان سیروس قنبری ایمان کریمی

منبع: جامعه شناسی کاربردی سال بیست و هفتم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۶۲)

کلیدواژه‌ها: توسعه کارکنان هویت سازمانی ویژگی های سازمانی ظرفیت های سازمانی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۱۰ تعداد دانلود : ۵۰۴

هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های سازمانی مؤثر بر هویت منسجم سازمانی کارکنان برای بسترسازی توسعه ظرفیت های سازمانی است. این پژوهش بر حسب هدف، کاربردی و بر اساس شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان دانشگاه های شهرستان همدان تشکیل می دهد، که با استفاده از نمونه گیری از فرمول کوکران برای جامعه نامحدود، 392 کارمند به صورت تصادفی از چهار دانشگاه شهرستان همدان (بوعلی سینا، علوم پزشکی، صنعتی و آزاد اسلامی) انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های ویژگی های سازمانی، هویت سازمانی و ارزیابی ظرفیت های سازمانی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با روش تحلیلی عاملی تأییدی و مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای LISREL و SPSS انجام شد. نتایج تحلیل روابط ساختاری نشان داد از پنج ویژگی سازمانی انتخاب شده، به ترتیب دانش استراتژی کارکنان، ارتباطات داخلی، ابزارها و حمایت، کیفیت مدیران و گشودگی و پویایی بیشترین تأثیر را بر هویت یابی سازمانی کارکنان داشتند. همچنین رابطه علی بسیار قوی میان هویت منسجم سازمانی و ابعاد ظرفیت های سازمانی وجود دارد.

۳۱۵.

ارزیابی سیاست های جمهوری اسلامی ایران در خصوص تغییر اقلیم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محسن ناصری محمدصادق احدی

منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال ششم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم کاهش انتشار گازهای گلخانه ای برنامه راهبردی کشور سازگاری با تغییر اقلیم تحلیل سیاست ها و چالش ها

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۳۸ تعداد دانلود : ۱۱۶۴

جمهوری اسلامی ایران به دلیل بهره مندی از منابع هیدروکربنی و قرار گرفتن در کمربند بیابانی زمین، از جمله کشورهای مهم تأثیرگذار و تأثیرپذیر از موضوع تغییر اقلیم است. بر اساس تعهد داوطلبانه جمهوری اسلامی ایران، کشور متعهد به کاهش 4 الی 12 درصد از انتشارگازهای گلخانه ای و همچنین اقدامات مهمی در زمینه افزایش سازگاری است. شناسایی توان ساختاری، نقاط قوت و ضعف، چالش ها و توانمندی های کشور جهت حصول به یک برنامه راهبردی کارآمد موضوع مقاله حاضر است. در این مقاله، ضمن شناسایی چالش های کلان متأثر از تغییر اقلیم در کشور که منتجه از سیاست ها و برنامه های توسعه گذشته تا کنون کشور است، بر اساس اجماع خبرگان سعی در تشریح اجزاء برنامه ای راهبردی در جهت کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و سازگاری با اثرات آن نموده است. این برنامه در چهار جزء کاهش انتشار، مدیریت منابع آب، امنیت غذایی و کشاورزی، منابع طبیعی و تنوع زیستی (منابع زیستی) به بررسی چالش ها و نقاط قوت و ضعف پرداخته و در قالب ساختاری مفهومی راه برون رفت خویش را در دو سطح سیاست های کلان و اجرایی ارائه نموده است.

۳۱۶.

رابطه علم و فنّاوری از منظر سیاست گذاری، آموزش مهندسی و حوزه عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی چاپرک حجت الله حاجی حسینی

منبع: راهبرد فرهنگ سال نهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۳۴

کلیدواژه‌ها: علم سیاست گذاری فناوری حوزه عمومی آموزش مهندسی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۱۴ تعداد دانلود : ۸۱۸

علم و فنّاوری در جهان امروز دارای نقشی کلیدی در اکثر حوزه هاست. این نقش به ویژه در سه حوزه سیاست گذاری، آموزش مهندسی و فضای عمومی از اهمیت بسیار برخوردار است. از این رو چیستی و چگونگی رابطه بین آنها اهمیت فراوانی دارد. در باور عمومی غالب رابطه این دو بدین صورت تعریف می شود که فنّاوری همان علم کاربردی است. هدف ما در این نوشته بررسی و نقد این باور از طریق استدلالات نظری و تجربی است. نشان داده می شود که این خوانش از رابطه علم و فنّاوری درست و دقیق نیست و نیازمند بازبینی و بازتعریف است. در انتها نیز پیشنهادهایی برای حالات بدیل رابطه بین علم و فنّاوری مطرح می گردد.

۳۱۷.

مطالعه کیفی علل و زمینه های سرقت از منازل و تأثیر آن بر نظم و امنیت اجتماعی (مورد مطالعه: شهر قم)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: داوود صفا حفیظ الله فولادی

منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۷ بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 125 - 154

کلیدواژه‌ها: سرقت از منازل علل و سرقت سارقان گراندد تئوری شهر قم

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی

تعداد بازدید : ۲۹ تعداد دانلود : ۲۷

این مقاله برمبنای مطالعات انجام شده و مبانی نظری موجود، با طرح سؤالاتی باز جهت انجام مصاحبه اکتشافی و عمیق با سارقان منازل در سال 1394 شهر قم، انجام شده است. برای کشف و تبیین مهمترین علل و زمینه های گرایش به سرقت از منازل، از روش استقراء کیفی و تکنیک نظریه زمینه ای بهره برده ایم. حجم نمونه بر مبنای اصل اشباع نظری و شیوه نمونه گیری هدفمند 21 نفر از سارقان حاضر در زندان مرکزی قم تعیین شده است. برحسب یافته ها، مجموعه ای از عوامل اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی، خانوادگی، قضایی، انتظامی و فردی سوق دهنده افراد به سرقت بوده است و برای انجام سرقت از منازل زمینه هایی همچون بی احتیاطی بزه دیدگان، سهولت فروش لوازم سرقت شده، شرایط خاص محیطی و نیز طردشدگی دخیل بوده اند. در تحلیل پیامدهای مترتب بر سرقت، وقوع جرائم خشن حین سرقت، ایجاد ناامنی، تخریب وجهه شهر قم به عنوان مهمترین پیامدها قابل طرحند. در نهایت می توان گفت شرایط و زمینه های رخداد سرقت منزل با هزینه پایین و سود زیاد برای سارقان از سویی و داشتن پیامدهای مخرب برای جامعه از سوی دیگر وجود دارد.

۳۱۸.

همگون گزینی در جامعه ناهمگون: تبیین گرایش عام به همسان همسری در بین جوانان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی شکوری زینب شفیعی

منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۷ پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ 105 - 132

کلیدواژه‌ها: همسریابی اینترنتی همسان همسری همسان گزینی برترگزینی ترجیحات همسریابی

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی

تعداد بازدید : ۲۵ تعداد دانلود : ۳۴

دغدغه ما از نگارش این مقاله پرکردن خلایی بود که از دو پژوهش پیشین ما پیدا شده بود. پس از مطالعه دو حوزهمرتبط با این موضوع (بازتولید محافظه کاری ارزشی و تفاوت های جنسیتی در همسریابی اینترنتی) به این نتیجه رسیدیم که محوریت بحث ترجیحات همسرگزینی جوانان ایرانی، با همگون گزینی آنان در جامعه ای ناهمگون است،که همین موضوع نیز دغدغه اصلی این مقاله به شمار می آید.بنابراین از آنجایی که تحلیل های جامعه شناختی بر مبنای نظریه همسان گزینی و یا همسان همسری بخش قابل توجهی از ادبیات مربوط به انتخاب همسر را به خود اختصاص داده است و با توجه به ظهور شکل های جدید همسریابی و ابعاد و اثرات مختلف آن مانند همسریابی اینترنتی در جامعه ایران این نکته حائز اهمیت است که بدانیمکه آیا ترجیحات افراد در همسریابی اینترنتی در ایران نیز از الگوی رایج همسان گزینی تبعیت می کند یا خیر؟ و اینکه آیا پدیده عام و فراگیر همگون گزینی و همسان همسری در ترجیحات همسرگزینی افراد در دنیای واقعی، در بستر و فضای مجازی نیز قابل رویت است؟ برای پاسخ گفتن به این پرسش اساسی در این مقاله از داده های مندرج در پروفایل 84 هزار کاربر سایت همسریابی طوبی بهره گرفته شده است و نتایج آن در قالب جداول آماری ارائه شده است.

۳۱۹.

احساس امنیت اجتماعی و رابطه آن با رضایت از زندگی (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه پیام نور استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جعفر هزارجریبی جواد فعلی

منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲۷

کلیدواژه‌ها: احساس امنیت اجتماعی دانشجویان دانشگاه پیام نور احساس رضایت از زندگی ابعاد احساس امنیت اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۰۶ تعداد دانلود : ۷۶۳

پژوهش حاضر به بررسی رضایت از زندگی دانشجویان و رابطه آن با احساس امنیت اجتماعی پرداخته است. روش پژوهش تبیینی از نوع پیمایش است. نمونه پژوهش شامل 409 نفر از دانشجویان دختر و پسر مشغول به تحصیل در دانشگاه های پیام نور استان کرمانشاه در سال 1394 بوده که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند و با آزمون های استنباطی تحلیل آماری شده اند. عمده ترین یافته های پژوهش نشان داد: بین میزان احساس امنیت اجتماعی (و ابعاد آن شامل احساس امنیت اقتصادی، سیاسی و جانی) و میزان احساس رضایت از زندگی رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. یعنی با افزایش احساس امنیت میزان رضایت از زندگی هم افزایش می یابد و بالعکس با کاهش احساس امنیت اجتماعی، میزان رضایت از زندگی کاهش می یابد. همچنین بین همه ابعاد امنیت اجتماعی و رضایت از زندگی رابطه معناداری وجود دارد؛ به طوری که با بالا رفتن احساس امنیت اقتصادی، احساس امنیت سیاسی و احساس امنیت جانی میزان رضایت از زندگی دانشجویان افزایش می یابد و بالعکس. همچنین از بین ابعاد امنیت اجتماعی، احساس امنیت اقتصادی بیشترین تاثیر را - نسبت به دو بعد دیگر احساس امنیت (امنیت سیاسی و احساس امنیت جانی) - بر میزان احساس رضایت از زندگی دارد.

۳۲۰.

شبکه های اجتماعی و چالشهای آن برای نظام خانواده در ایران: مطالعه عضویت زوجین در فیس بوک و مسائل و پیامدهای اجتماعی آن بر حریم خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید عبداللهیان حسین حسنی

منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران دوره ۷ بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ 228 - 203

کلیدواژه‌ها: اینترنت شبکه های اجتماعی فیس بوک چالش های خانوادگی روابط زوجین حریم خانواده شفافیت حدود خانواده

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی کاربردی و برنامه ریزی اجتماعی

تعداد بازدید : ۲۴ تعداد دانلود : ۱۷

هدف این مقاله تحلیل و تبیین پیامدهای عضویت زوجین ایرانی در فیس بوک و آثار و پیامدهای آن بر حریم خانوادگی در ایران است؛ به عبارت دیگر، مسئله اصلی این پژوهش ناظر بر این پرسش است که عضویت و کاربرد یک شبکه اجتماعی فراگیر همچون فیس بوک چگونه می تواند چالش هایی را برای ثبات نظام خانواده در ایران به ویژه در حوزه هنجارهای حریم خانواده ایجاد کند؟ گذشته از این، قصد ما این است که به این پرسش پاسخ بدهیم که آیا فیس بوک به تنهایی تعیین کننده است یا عوامل دیگری در وقوع این دگرگونی دخیل هستند؟ در این پژوهش، از نظریه نظام های خانواده برای سامان دادن به تبیین مقدماتی و نظری پرسش و هدایت پژوهش استفاده شده است اما تدوین نظام نظری را به بعد از تحلیل ها موکول کردیم. به همین دلیل، برای فهم عمیق تر و کشف دلالت های حاکم بر پیامدهایی که استفاده از فیس بوک بر حریم خصوصی دارد، روش شناسی کیفی از نوع نظریه زمینه ای را به کار برده ایم. پس از جمع آوری داده ها به کمک روش های مصاحبه گروهی آنلاین، مصاحبه فردی آنلاین و نیز مصاحبه گروهی چهره به چهره، یافته ها به کمک رویکرد نظریه زمینه ای تحلیل شده اند. بر اساس شواهد به دست آمده، فیس بوک، در تحول حدود خانواده ایرانی به منزله شرایط زمینه ای یا تسهیل گر عمل می کند و نمی توان این شبکه اجتماعی را به تنهایی عامل تحولات خانواده در ایران قلمداد کرد. گذشته از این، طیفی از عوامل فردی تا دگرگونی های کلان اجتماعی در تحول نظام خانواده ایرانی از منظر شفاف شدن حدود خانواده و تغییر تصور سنتی از حریم خانواده دخالت دارند. این نیز بخشی از دستاورد نظری این مقاله خواهد بود.

درخت حوزه‌های تخصصی