رفاه اجتماعی

رفاه اجتماعی

رفاه اجتماعی سال 12 زمستان 1391 شماره 47 (مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

مقالات

۱.

مرور مدل های ارزیابی اثرات بر سلامت(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: ارزیابی اثرات بر سلامت مدل مرور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۵ تعداد دانلود : ۷۳
مقدمه: در بسیاری از کشورها سیاست های خارج بخش سلامت از نظر اثراتشان بر سلامت ارزیابی می شوند. «ارزیابی اثرات بر سلامت» روشی است که به شناسایی و پیش بینی و ارزشیابی تغییرات احتمالی، هم مثبت و هم منفی، در سلامت جمعیت تعریف شده که ناشی از سیاست یا برنامه یا اقدامی توسعه ای است، کمک می کند. این تغییرات ممکن است مستقیم و فوری یا غیرمستقیم و با تأخیر باشد. مرور انتقادی: این مطالعه به روش مروری و با مرور مدل های ارزیابی اثرات بر سلامت انجام شده است. از بین مدل های موجود، به هشت مدل اصلی از دیدگاه بسته تا وسیع اشاره شده است. از بین هشت مدل بررسی شده، چهار مدل دیدگاه بسته و چهار مدل دیدگاه باز دارند. از نظر مراحل فرایند ارزیابی اثرات بر سلامت، نوع ابزارهای استفاده شده در این فرایند و توجه به نابرابری های سلامت، بین این مدل ها تفاوت هایی وجود دارد. بحث: با وجود تفاوت بین مدل ها، در تمام آن ها به اهمیت در نظر گرفتن مسائل سلامت در تصمیم گیری و برنامه ریزی بخش های خارج از سلامت اشاره شده است. در این مدل ها بیان شده است که ارزیابی اثرات بر سلامت باید بر حوزه هایی تمرکز کند که در آن ها امکان ایجاد تغییر وجود دارد و سیاست گذاران و تصمیم گیرندگان، به اجرای هر گونه پیشنهاد برای بهبود تمایل دارند.
۲.

مدیریت سلامت زنان: توسعه سیاست ها و تحقیقات و خدمات(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: تحقیقات سلامت زنان خدمات سلامت زنان شاخص های سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۶۱
مقدمه: سلامت زنان یکی از اولویت های اساسی سلامت جامعه و اهداف توسعه هزاره سوم است. عوامل مختلفی طی دوره های زندگی زنان بر سلامت آن ها تأثیر گذار هستند. این مقاله، ضمن بررسی پیشینه تاریخی سیاست ها و برنامه های سلامت زنان در سطح بین المللی و ملی و رویکردهای مهم و تأثیرگذار در زمینه تحقیقات، شاخص های ارزیابی و اطلاعات سلامت زنان را در شناخت نیازها و خدمات و مراقبت های سلامت زنان و امر مشارکت آنان در تصمیم گیری را بررسی و پیشنهادهایی در جهت بهبود عملکرد نظام سلامت و مدیریت آن در ارتقای سلامت و نقش زنان ارائه می کند. روش: این مطالعه مروری، با استفاده از مقالات موجود در پایگاه های اطلاعاتی، مجلات، کتاب ها و گزارش های داخلی و خارجی و با در نظر گرفتن کلید واژه های منتخب انجام شده است. همچنین، از آمار و گزارشات بین المللی و ملی در بخش هایی از مقاله استفاده شده است. علاوه بر آن، پژوهشگر از نظرات تخصصی و تجربیات علمی و اجرایی خود نیز در این زمینه استفاده کرده است. یافته ها: پژوهش، به عنوان ابزاری برای تأمین اطلاعات مبتنی بر جامعه برای هرگونه تصمیم گیری در سیاست گذاری و برنامه ریزی و رفع موانع و تنگناهای سلامت زنان از اهمیت خاصی برخوردار است. همچنین تعامل مفید بین ساختارهای رسمی علمی پژوهشی و برنامه ریزی و اجرایی مؤثر بر سلامت زنان با هدف آگاهی از برنامه ها و شناخت نیازهای اطلاعاتی و خلأهای پژوهشی اولویت دار، موجب ارتقای مدیریت و تصمیم گیری ها درباره سلامت زنان در سطح ملی خواهد شد. ارزیابی مستمر وضعیت سلامت زنان و شناسایی عوامل مؤثر بر بهبود آن نیز نیازمند طراحی و استقرار نظام جامع اطلاعاتی در حوزه سلامت زنان است. بحث: با وجود برگزاری کنفرانس ها و تحولات به وجود آمده در خط مشی ها و سیاست های سلامت زنان در سطح بین الملل، هنوز کاستی های زیادی نسبت به این قشر آسیب دیده و آسیب پذیر، به خصوص در کشورهای فقیر نسبت به کشورهای توسعه یافته یا در بین مناطق مختلف جغرافیایی یا طبقات مختلف اجتماعی در کشورها دیده می شود. هدف این مطالعه بررسی عوامل مرتبط با سلامتی زنان و همچنین ارائه پیشنهاداتی در جهت ارتقا مدیریت، تحقیقات و پایش سلامت زنان می باشد
۳.

سلامت خانوارهای روستایی و رفاه اجتماعی رالزی در ایران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:

کلید واژه ها: بهداشت و سلامت توسعه از پایین درآمد روستاییان رفاه اجتماعی رالزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳ تعداد دانلود : ۳۷
مقدمه: سلامت یکی از اَشکال سرمایه انسانی به حساب می آید که می تواند از طرق مختلف، عواید نیروی کار را تحت تأثیر قرار دهد. در مناطق روستایی، افراد در قالب نیروی کارِ یدی و عمدتاً در مشاغلی از قبیل کشاورزی، دامداری، دامپروری، صنایع دستی و... فعالیت می کنند و دسترسی کمتری به امکانات بهداشتی دارند؛ بنابراین مسئله بهداشت و سلامت روستاییان در مقایسه با شهرنشینان اهمیت بیشتری دارد. روش: در این مقاله، با استفاده از روش شناسی قیاسی و تحلیل اثباتی نظری سعی شده است که رابطه میان بهداشت و سلامت روستاییان و سطح درآمد آن ها شناسایی شود. ازآنجاکه این قشر از جامعه از لحاظ میزان دسترسی به فرصت ها و امکانات اقتصادی، محروم تر از قشر شهری اند، می توان براساس معیار بهبود رفاه جان رالز، به طور ضمنی درباره تأثیر بهداشت و سلامت روستاییان بر رفاه اجتماعی نیز سخن گفت. یافته ها: با استفاده از روش استفاده شده در تبیین مسأله، این فرضیه به دست آمد: بهبود بهداشت و سلامت خانوارهای روستایی در ایران، رفاه اجتماعی را بهبود می بخشد. بحث: نتایج این مطالعه با استفاده از تحلیل رگرسیونی و به روش گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) حاصل شده است. این نتایج نشان می دهد در دو دهه اخیر، بهداشت و سلامت روستاییان که براساس شاخص های هزینه و تعداد مراکز بهداشت و درمان در دسترس اندازه گیری می شود، تأثیر مستقیم و معنی داری بر درآمد آن ها گذاشته است. این عامل به خودی خود، مجرایی برای بهبود رفاه اجتماعی در ایران بوده است
۴.

آهنگ توسعه و سرعت کاهش باروری در کشورهای رو به توسعه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: انتقال جمعیتی باروری توسعه سرعت کاهش باروری کشورهای در حال توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲ تعداد دانلود : ۵۴
مقدمه: به رغم تحقیقات فراوان در زمینه باروری، زمان آغاز و سرعت کاهش باروری تاکنون کمتر مطالعه و تحلیل شده است. مقاله حاضر، ارتباط میان سرعت تغییر شاخص های توسعه را با آغاز و سرعت کاهش باروری مطالعه می کند . روش: براساس گزارش های بانک جهانی، اطلاعات سری زمانی شاخص های اقتصادی و اجتماعی و جمعیتی نود کشور در حال توسعه استخراج و تحلیل شده است . یافته ها: رابطه معکوس و ضعیفی بین زمان آغاز انتقال و سرعت کاهش باروری وجود دارد؛ ولی سطوح توسعه در بدو ورود به مرحله گذار باروری با سرعت سالانه کاهش باروری به شدت هم بسته اند . بحث: این فرضیه رایج که روابط باروری و توسعه، در بستر زمان دچار تغییر می شود و انتقال باروری هرچه دیرتر آغاز شود، با سرعت بیشتری کاهش می یابد، تأیید نمی شود. کشورهایی که در سطوح پایینی از توسعه به مرحله انتقالی وارد شده اند، آهسته تر به سوی باروری پایین حرکت کرده اند. برعکس، سریع ترین کاهش باروری در کشورهایی بوده که در سطوح بالایی از توسعه، وارد مرحله انتقالی شده اند
۵.

تعیین کننده های اقتصادی- اجتماعی سلامت در کشورهای غرب اقیانوس آرام: تحلیل داده های ترکیبی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: امید به زندگی تعیین کننده های اجتماعی سلامت داده های ترکیبی منطقه غرب اقیانوس آرام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۷۶
مقدمه: وضعیت سلامت و سطح توسعه یافتگی کشورها رابطه متقابل و تنگاتنگی با یکدیگر دارند. انسان سالم، اساس توسعه پایدار است و افزایش رشد و توسعه اقتصادی، یکی از عوامل اصلی و مؤثر بر وضعیت سلامت کشورهاست. روش: در این مطالعه، عوامل اقتصادی و اجتماعی مؤثر بر امید به زندگی در کشورهای واقع در منطقه غرب اقیانوس آرام، سازمان بهداشت جهانی، با استفاده از مدل رگرسیون خطی چندگانه و با بهره گیری از داده های ترکیبی (۱۹۹۵ تا ۲۰۰۷) بررسی شد. سپس روش اثرات ثابت (حداقل مربعات با متغیرهای مجازی) براساس نتایج آزمون هاسمن به منظور برآورد مدل انتخاب گردید. یافته ها: نتایج برآورد مدل برای منطقه غرب اقیانوس آرام، نشان دهنده اثرات مثبت و معنادار متغیرهای درآمد سرانه، آموزش، اشتغال، مخارج سلامت، ایمنی سازی در برابر سرخک (01/0 p< ) و شهرنشینی (05/0 p< ) بر امید به زندگی بود. بحث: توجه به سیاست های مربوط به توسعه اقتصادی و اجتماعی و برنامه های تثبیت اقتصادی مثل افزایش تولید، کاهش بیکاری و افزایش سطح آموزش و همچنین سیاست های مربوط به ارتقای کارایی سیستم های مراقبت سلامت به ویژه اصلاح شیوه های تأمین مالی و ارائه خدمات سلامت راه گشای افزایش طول عمر در کشورهای این مناطق خواهد بود
۶.

ارزیابی سکونتگاه های شهری با رویکرد شهر سالم(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷ تعداد دانلود : ۴۴
مقدمه: به دنبال رشد و گسترش بی رویه شهرها، رویکردهای متعددی برای تأمین وضعیت مطلوب زندگی برای نسل های امروز و آینده مطرح شد که یکی از این رویکردهای مهم ، رویکرد شهر سالم است؛ اما ارزیابی اینکه چه شهری سالم است یا اینکه در مقابل سایر شهرها در چه سطحی از سلامت قرار دارد، هنوز مسأله ای پیچیده و مبهم است. از این رو، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی سکونتگاه شهری با رویکرد شهر سالم، در استان مازندران، صورت پذیرفته است. یافته ها: در این پژوهش، پس از بررسی ادبیات تحقیق، معیارهای شهر سالم با روش دلفی و میانگین برتری نسبی آن ها با روش آنتروپی تعیین شد. سپس به منظور ارزیابی سکونتگاه های شهری، از مدل های تصمیم گیری چندمعیاره و روش های SAW و TOPSIS و LA استفاده شد. همچنین برای رسیدن به اجماع کلی، از روش کپ لند استفاده گردید. بحث : ارزیابی سکونتگاه های شهری استان مازندران با رویکرد شهر سالم، در این پژوهش، حاکی از آن است که سکونتگاه های شهری شهرستان بابل رتبه اول و سکونتگاه های شهری شهرستان های گلوگاه، نکا و سوادکوه رتبه آخر را دارند
۷.

تحلیل فضایی توسعه شاخص های بهداشتی درمانی در استان آذربایجان غربی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: استان آذربایجان غربی تحلیل فضایی توسعه شاخص های بهداشتی درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۶۷
مقدمه: در هر جامعه ای، بهبود وضعیت بهداشت و سلامتی شهروندان یکی از نشانه های ارتقا و توسعه انسانی است. با توجه به اهمیت و نقش توسعه و توزیع مطلوب امکانات و شاخص های بهداشتی درمانی در بهبود کیفیت زندگی و توسعه پایدار مناطق، در پژوهش حاضر توزیع و توسعه این شاخص ها در سطح شهرستان های استان آذربایجان غربی ارزیابی مقایسه ای شده است . روش: در این تحقیق، روش مطالعه توصیفی تحلیلی بوده و از روش های کمّی همچون شاخص Z ، ضریب هم بستگی اسپیرمن، روش تصمیم گیری چندمعیاره تاپسیس، AHP و روش تحلیل خوشه ای سلسله مراتبی استفاده شده است . یافته ها: محرومیتی کلی در سطح کل استان از نظر برخورداری از شاخص های بهداشتی و درمانی حاکم است و توزیع امکانات موجود نیز چندان متناسب با توان و نیاز جمعیتی شهرستان ها انجام نشده است . بحث: شهرستان ارومیه، به عنوان مرکز اداری سیاسی و اقتصادی استان، برخوردارترین شهرستان از نظر توسعه شاخص های بهداشتی درمانی بوده و اختلاف نسبتاً چشمگیری با سایر شهرستان ها دارد. شهرستان های شاهین دژ، مهاباد، ماکو، تکاب و نقده، به ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفته و شهرستان های نیمه برخوردار استان را تشکیل می دهند. بقیه شهرستان ها نیز محروم شناخته شده اند.
۸.

ارتباط سرمایه فرهنگی با مدیریت بدن در میان دانشجویان دانشگاه تبریز(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸ تعداد دانلود : ۵۵
مقدمه: بدن نه تنها پدیده ای زیستی و فرهنگی و اجتماعی است، بلکه امروزه به عنوان نشانگانی از هویت فردی و فرهنگی افراد به شمار می رود که به صورت اجتماعی ساخته می شود و ساخت و کارکرد آن حالتی از باورهای اجتماعی و فرهنگی است. پژوهشگران بر این باورند که بدن و فرهنگ جدای از یکدیگر وجود ندارند. افراد فرهنگ و جامعه ای را که در آن زندگی می کنند، در بدن خود «تجسّم» می نمایند. در فهمی کلی، بدن یک فرهنگ بوده که بیانی از موضوع های اساسی درون آن فرهنگ و جامعه است. روش: در این پژوهش ارتباط بین مدیریت بدن و سرمایه فرهنگی به کمک روش پیمایشی بررسی می شود. در این مطالعه توصیفی تحلیلی از پرسش نامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. حجم نمونه ۲۳۵ نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز هستند که با استفاده از نمونه گیری طبقه ای انتخاب شده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد سطح مدیریت بدن در میان دانشجویان در حد متوسط است و بین مدیریت بدن و سرمایه فرهنگی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد که از میان متغیرهای مستقل و شناسایی، دو متغیر سرمایه فرهنگی و سن توانسته اند حدوداً ۱/۱۸ درصد پراکنش مدیریت بدن (متغیر وابسته) را تبیین کنند. بحث: سرمایه فرهنگی یکی از مؤلفه های تبیین کننده مدیریت بدن در میان دانشجویان است و افزایش در سطح سرمایه فرهنگی دانشجویان، به بهبود مدیریت بدن آن ها منجر می شود
۹.

ارتباط نابرابری جنسیتی با شیوع HIV(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۶۷
مقدمه: بحث درباره ارتباط تبعیض جنسیتی و سلامت، موضوع تازه ای نیست. نابرابری و تبعیض جنسیتی تأثیر چشمگیری بر سلامت دارد؛ لذا توجه کافی به تعیین کننده های جنسیتی اساسی است. این تحقیق با هدف بررسی ارتباط نابرابری جنسیتی در چهار حوزه اقتصاد، آموزش، سیاست و سلامت با درصد شیوع HIV انجام گرفته است. روش: در این تحقیق از تحلیل ثانویه استفاده شده است. داده های این پژوهش از دو منبع «گزارش سالانه مجمع اقتصاد جهانی از شاخص شکاف جنسیتی» و آمار بخش ایدز سازمان ملل متحد برداشته شده است. نمونه تحقیق شامل ۱۱۵ کشور از مناطق مختلف جهان است که اطلاعات آن ها وجود داشت. یافته ها: نتایج به دست آمده حاکی از این است که از میان چهار زیرمقیاس شاخص شکاف جنسیتی، فقط زیرمقیاس دسترسی به آموزش و نشانگرهای آن، به جز نشانگر نسبت خالص ثبت نام زنان در سطوح ابتدایی به مردان، ارتباط منفی معناداری با درصد شیوع HIV دارد و در این میان، نشانگر نسبت ناخالص ثبت نام زنان در تحصیلات عالیه به مردان، بیشترین هم بستگی را با متغیر ملاک دارد (351/0- r= ). بحث: می توان نتیجه گرفت که دسترسی بیشتر زنان به آموزش، به ویژه تحصیلات بالاتر از ابتدایی، عامل مهمی در کاهش میزان شیوع HIV است
۱۰.

عوامل مرتبط با سلامت اجتماعی معلمان شهر مراغه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: جنسیت رضایت از شغل سلامت اجتماعی و طبقه اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۴۶
مقدمه: در این پژوهش مهم ترین عوامل مرتبط با سلامت اجتماعی معلمان شهر مراغه، شناسایی و تجزیه و تحلیل شده است. سپس بر آن مبنا، راهکارها و پیشنهادهای کاربردی، برای برنامه ریزی ها و سیاست گذاری های کلان، به منظور ارتقاء سلامت اجتماعی آنان ارائه شده است. روش: روش پژوهش حاضر، پیمایش و جامعه آماری آن، تمام معلمان مقاطع مختلف تحصیلی شهر مراغه است. روش نمونه گیری از نوع تصادفی طبقه ای است. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه استاندارد اندازه گیری سلامت اجتماعی کیز و خودساخته استفاده شده است. اطلاعات به دست آمده با استفاده از آزمون های تحلیل پراکنش یک طرفه ( ANOVA ) و T و ضریب هم بستگی پیرسن تجزیه و تحلیل شده است. یافته ها: ارتباط متغیرهای مستقل جنسیت، سن، طبقه اجتماعی و رضایت از شغل با متغیر وابسته سلامت اجتماعی در میان معلمان شهر مراغه بررسی شد. براساس یافته ها، بین متغیرهای رضایت از شغل و سن و طبقه اجتماعی با سلامت اجتماعی افراد مطالعه شده رابطه معناداری با ضریب اطمینان ۹۹ درصد اطمینان به دست آمد، درحالی که بین دو جنس زن و مرد از نظر سطح سلامت اجتماعی تفاوت معناداری مشاهده نشد. بحث : این بررسی نشان می دهد بین سلامت اجتماعی معلمان و میزان رضایت از شغل و نوع طبقه اجتماعی و سن رابطه وجود دارد. افرادی که از شغل خود راضی بودند، وضع سلامت اجتماعی آن ها در حد بالایی بود. همچنین بین میزان سلامت اجتماعی و طبقه اجتماعی معلمان رابطه مستقیم وجود داشت. جنسیت افراد در میزان سلامت اجتماعی آن ها تأثیر گذار نبود. با توجه به نمرات کسب شده، بیش از ۸۵ درصد از معلمان شهر مراغه از سلامت اجتماعی در حد متوسط و بالایی برخوردار بودند
۱۱.

تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: انگیزش پیشرفت پیشرفت تحصیلی مهارت های زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۸۸
مقدمه: پژوهش های پیشین اغلب، اثر آموزش مهارت های زندگی بر متغیرهای روان شناختی را بررسی کرده اند و به اثر این آموزش ها بر متغیرهای تحصیلی کمتر توجه کرده اند. پژوهش حاضر به منظور بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی بر انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان کلاس سوم راهنمایی شهرستان پیرانشهر انجام شده است. روش: این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل است. از بین دانش آموزان کلاس سوم راهنمایی شهرستان پیرانشهر در سال تحصیلی ۸۹-۱۳۸۸، ۱۴۵ نفر شامل ۷۷ پسر و ۶۸ دختر، به روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب و در دو گروه شامل ۷۴ نفر آزمایش و ۷۱ نفر کنترل جایگزین شدند. پیش و پس از آموزش، هر دو گروه به پرسش نامه «انگیزش پیشرفت هرمنس» (۱۹۷۰) پاسخ دادند؛ سپس مداخله آزمایشی یعنی ارائه آموزش مهارت های زندگی، به گروه آزمایشی ارائه شد. معدل نمرات نوبت اول و دوم دانش آموزان به عنوان شاخص پیشرفت تحصیلی مورد استفاده قرار گرفت. داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و تحلیل هم پراکنش تحلیل شدند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های زندگی بر انگیزش پیشرفت و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تأثیر معنادار داشته (01/0P<) و تأثیر این آموزش ها بر دانش آموزان دختر و پسر یکسان است. بحث: با توجه به نقش و اهمیت مهارت های زندگی، آموزش این مهارت ها باید به یکی از مؤلفه های برنامه درسی در مدارس و در کل دوره های تحصیلی تبدیل شود.
۱۲.

نقش سبک های حل تعارض والدین و سازگاری اجتماعی و شیوه های حل مسأله اجتماعی فرزندان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: سبک های حل تعارض سازگاری اجتماعی حل مسأله اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۵۸
مقدمه: تعارضات والدین و نحوه حل آن ها نقش عمده ای در شکل گیری رفتارهای نامناسب اجتماعی در فرزندان دارد. سازگاری اجتماعی و حل مسأله اجتماعی از جمله این رفتارها هستند که در این مقاله موضوع بررسی و بحث قرار گرفته اند. روش: به منظور بررسی تأثیرسبک های حل تعارض والدین بر دو رفتار یاد شده ۳۰۰ نفر از دانشجویان سال های اول و دوم کارشناسی دانشگاه علامه طباطبایی و تهران انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بود از پرسش نامه های سبک های حل تعارض والدین، حل مسأله اجتماعی و سازگاری اجتماعی. تحلیل داده ها با استفاده از روش هم بستگی پیرسون و رگرسیون انجام گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که سبک های حل تعارض والدین، سبک های حل مسأله و سازگاری فرزندان (۱۱۸/0=2R) را پیش بینی می کند. بحث: یافته ها تأیید می کنند که سبک های مثبت حل تعارض در والدین با برخورد مؤثر فرزندان با مسائل اجتماعی رابطه دارند. در مقابل سبک های منفی حل تعارض با برخورد نامؤثر با مسائل اجتماعی در فرزندان و ناسازگاری آنان ارتباط دارند. این نتایج همسو با پژوهش های پیشین و مفروضات نظریه شناختی اجتماعی یادگیری نقش رفتارهای والدین در رفتارهای اجتماعی فرزندان را تأیید می کند
۱۳.

مقایسه کارکرد خانواده در ازدواج های سنّتی و مدرن در زنان متأهل شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: ازدواج سنتی ازدواج مدرن کارکرد خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴ تعداد دانلود : ۶۳
مقدمه: ازدواج و گزینش همسر از مهم ترین شاخص های تحرک اجتماعی در هر جامعه است. امروزه با توجه به تغییر شیوه های همسرگزینی و الگوهای نوین ازدواج از شکل سنّتی به مدرن، کارکرد خانواده نیز از این امر تأثیر می پذیرد و به نظر می رسد کارکرد خانواده در این ازدواج ها نیز متفاوت است. این پژوهش به شناخت تفاوت کارکردهای خانواده در ازدواج های سنّتی و مدرن از دید زنان متأهل می پردازد که هر یک از این دو نوع ازدواج را داشته اند . روش: این مطالعه از نوع علّی مقایسه ای است. جامعه آماری در این پژوهش زنان متأهل شهر تهران است که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی، ۳۸۴ نفر از زنان متأهل شرق و غرب تهران با مراجعه به پارک های موجود در این مناطق به طور تصادفی انتخاب شده اند. پرسش نامه سنجش کارکرد خانواده براساس مدل مک مستر در اختیار آن ها قرار داده شده و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون تی و خی دو ا ستفاده شده است. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد که بین زنان با ازدواج سنّتی و زنان با ازدواج مدرن به لحاظ توانایی حل مسأله تفاوت معناداری وجود ندارد. بین زنان با ازدواج سنّتی و زنان با ازدواج مدرن به لحاظ توانایی برقراری ارتباط، ایفای نقش، پاسخ دهی عاطفی، آمیختگی عاطفی و کنترل رفتار تفاوت معناداری وجود دارد. بحث : بین زنان با ازدواج سنّتی و زنان با ازدواج مدرن به لحاظ توانایی برقراری ارتباط، ایفای نقش، پاسخ دهی عاطفی، آمیختگی عاطفی و کنترل رفتار تفاوت معناداری وجود دارد. زنانی که ازدواج مدرن کرده اند، در این ابعاد از کارکرد خانواده امتیاز بیشتری گرفته اند. بنابراین ازدواج مدرن و آشنایی زوجین پیش از ازدواج، در تقویت کارکرد خانواده و ثبات و استحکام بنیان خانواده می تواند مؤثر باشد
۱۴.

بررسی کیفی وضعیت کراک در شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷ تعداد دانلود : ۸۱
مقدمه: عرضه مواد غیرقانونی نقش تعیین کننده ای در ابتلا به موارد جدید و عود پس از درمان و بعضی از معیارهای بهداشتی دارد. اخیراً، ایران با ماده غیرقانونی جدیدی به نام کراک مواجه شده است که عمدتاً از دسته اوپیوئیدهاست. مقاله حاضر با هدف بررسی وضعیت عرضه کراک در بازار خرده فروشی شهر تهران ارائه شده است. روش: این مطالعه، با استفاده از روش های مطالعات کیفی و در سال های ۸۶ تا ۸۷، در شهر تهران انجام شده است. برای دستیابی به اطلاعات، با فروشندگان کراک، مصرف کنندگان، درمانگران و افراد کلیدی و با استفاده از پرسش نامه با سؤالات باز و چند چک لیست مصاحبه شد. یافته ها: تهیه کراک، از نظر همه افراد، خیلی راحت ذکر شد و مشکلات تهیه آن، بی پولی و حضور مأموران انتظامی بود. اکثر پاسخ گویان معتقد بودند که قیمت کراک، نوسان داشته، رنگ و خلوص آن طی زمان تغییر کرده و کیفیت آن بدتر شده است و عمده ترین ناخالصی کراک را اضافه شدن دارو به آن دانستند. فروش کراک، پرسودتر از فروش سایر مواد و در سطح خرده فروشی ناشی از نیاز و فقر حاصل از اعتیاد ذکر شد. به طورکلی، ابهام و اختلاف نظر زیادی درباره کیفیت و ترکیب کراک و نحوه تولید آن وجود داشت. بحث : این مطالعه نشان داد که با توجه به افزایش قابل توجه عرضه کراک در کشور، طی سال های اخیر، تغییرات سریعی نیز در کیفیت این ماده و نحوه تهیه آن رخ داده است. اولویت دادن به مقابله با عرضه این ماده، در مقابل مواد سبک تری مانند تریاک، تولید اطلاعات صحیح درباره کراک و آموزش آن به درمانگران و عموم مردم توصیه می شود
۱۵.

وبلاگ نویسان دارای معلولیت: تجربه مقتدرسازی فردی اجتماعی در فضای وبلاگ(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: افراد دارای معلولیت جسمی تجربه زیسته توانمند ی فردی و اجتماعی جذب اجتماعی وبلاگ نویسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸ تعداد دانلود : ۳۵
مقدمه: هدف از این مقاله، مطالعه چگونگی تأثیر وبلاگ نویسی بر مشارکت جویی و افزایش قدرت کنترل معلولان جسمی و خویشان دسته اول آنان، در حوزه های مختلف زندگی ، در دو سطح فردی و اجتماعی، است. روش: مصاحبه عمقی با پانزده تَن از وبلاگ نویسان فعال حوزه معلولیت و وبلاگ نویسان دارای معلولیت های متفاوت جسمی صورت گرفت. روش نمونه گیری، هدفمند و به طریقه گلوله برفی بود. یافته ها: وبلاگ نویسی در میان افراد معلول، باعث افزایش احساس قدرت در کنترل زندگی شخصی و دستیابی اطلاعات و تغییر تصورات دیگران از فرد معلول می شود و در ایجاد کنترل نسبی بر زندگی فردی این عده کمک می کند. همچنین وبلاگ نویسی به افزایش احساسِ مشارکت اجتماعی به واسطه حضورِ آنلاین در میان افراد هم فکر و مشارکت در تجارب و اطلاع از نیازهای افراد دیگر و نیز دریافتِ حمایت و تشویق دیگران، کمک می کند. هرچند مشاهده شد که جماعت های آنلاین این افراد، حول سرگرمی و دریافت حمایت اجتماعی بوده و در ایران، کارکرد نقادی و مباحثه حول مسائل معلولان را نداشته است. بحث: وبلاگ ابزاری است که فرد معلول، بعد از کاربرد آن، در مسائل فردی و اجتماعی نسبت به قبل توانمندتر می شود؛ اگرچه وبلاگ نویس توانایی تغییر در جماعتِ در پیوند با خود را ندارد .
۱۶.

اثرات سیاسی مالی دولت بر اقتصاد ایران با تأکید بر سیاست های ارزی کاربرد الگوهای عمومی قابل محاسبه(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: مخارج دولت سیاست مالی سیاست ارزی تعادل عمومی قابل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳ تعداد دانلود : ۴۳
مقدمه: در این تحقیق اثرات کاهش مخارج دولت از طریق مدل تعادل عمومی قابل محاسبه بر متغیرهای کلان مورد بررسی قرار گرفت. روش: پایه آماری الگوی تعادل عمومی ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1378 می باشد. یافته ها: بررسی حاصل از الگوی تعادل عمومی نشان داد با کاهش مخارج دولت تحت نظام ارزی شناور (غیرشناور) تولید ناخالص داخلی به میزان اندکی کاهش (افزایش) می یابد. درحالی که قیمت ها نیز تنها تحت نرخ ارز شناور مقدار ناچیزی افزایش می یابد. افزون بر این مشخص گردید با کاهش مخارج دولت تحت نظام ارزی غیرشناور، صادرات کل و به ویژه صادرات کشاورزی افزایش می یابد. بحث : نتایج نشان داد با کاهش مخارج دولت، تولید بخش کشاورزی افزایش و تولید بخش غیر کشاورزی کاهش می یابد
۱۷.

سطح تشریک مساعی دانش و تجربه مدیران در بهبود و هدایت فرایند اجرایی در دانشگاه علوم بهزیستی و توان بخشی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: تشریک مساعی دانش و تجربه ساختار سازمانی فاکتور های انگیزشی فرایند های اجرایی مدیریت دانش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵ تعداد دانلود : ۵۸
مقدمه: ازآنجاکه ارزیابی سازمان از نظر مؤلفه های تشریک مساعی دانش و تجربه، پیش نیازی برای برنامه ریزی و پیاده سازی آن در سازمان به شمار می رود، بررسی درجه مقبولیت زیرساخت های سخت افزاری و نرم افزاری، با هدف پیدایش قوت ها و ضعف ها در فرایند های اجرایی سازمان و بهبود آن ها، می تواند بسیار سودمند باشد. روش: در این پژوهش، پنج فرضیه درباره زمینه سازمانی و تکنولوژی، ویژگی های تیمی، ویژگی های فرهنگی و رقابتی، ویژگی های فردی و فاکتور های انگیزشی بررسی شد. ابزار تحقیق، پرسش نامه است که پایایی آن با روش آلفای کرونباخ 919/0 محاسبه شد و ۱۰۸ نفر از مدیران دانشگاه مذکور و مراکز درمانی تابع، آن را تکمیل کردند. سپس، داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمون تی تحلیل شد. یافته ها: اغلب مدیران بر این باورند که ساختار سازمانی برای به اشتراک گذاری دانش و تجربه با توجه به تکنولوژی روزِ موجود مناسب نیست. همکاری بین گروه ها بر به اشتراک گذاری دانش و تجربه چندان تأثیرگذار نیست و فرهنگ سازمانی در به اشتراک گذاری دانش و تجربه میان مدیران کمتر کمک می کند؛ اما اغلب مدیران عنوان کردند که ویژگی های فردی، برای انتقال دانش و تجربه زمینه مناسب را فراهم کرده و عوامل انگیزشی و اعتماد مناسب، به انتقال دانش و تجربه کمک بسیاری می کند. بحث: ساختار سازمانی با توجه به تکنولوژی روز برای تشریک مساعی دانش میان مدیران، به بازبینی نیاز دارد. همچنین افزایش همکاری گروه ها و توسعه فرهنگ سازمانی ضرورت تاز های را می طلبد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۹۱