۱.
کلید واژه ها:
بازی درمانی مبتنی بر روابط والد-فرزند تنظیم هیجان ناتوانی های یادگیری نشاط ذهنی همه گیری کووید
پژوهش حاضر، با هدف اثربخشی بازی درمانی مبتنی بر ارتباط والد-کودک به صورت مجازی بر تنظیم هیجان و نشاط ذهنی دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری اجرا شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرحِ پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری را دانش آموزان پایه ی سوم تا ششم دارای ناتوانی یادگیری شهرستان بیرجند در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل داده است که دارای مشکلات هیجانی بوده و به مراکز اختلالات یادگیری مراجعه کرده اند. تعداد 30 نفر به شیوه در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند و پرسشنامه های تنظیم هیجان برای کودکان و نوجوانان ( Gross & John, 2003 ) و نشاط ذهنی ( Ryan & Frederick, 1997 ) را تکمیل کردند. محتوای آموزشی بازی درمانی مبتنی بر ارتباط والد-کودک، در 10 جلسه به والدین گروه آزمایش، به صورت مجازی ارائه شد. نتایج تحلیل کوواریانس چندمتغیره و تک متغیره نشان داد درمان مدنظر بر تنظیم هیجان و نشاط ذهنی دانش آموزان دارای ناتوانی یادگیری تأثیر معناداری داشته است، اما بر تعامل ترکیبی تنظیم هیجان و نشاط ذهنی اثرگذار نبود. لذا، اگرچه استفاده مؤثر از تمام راهبردهای تنظیم هیجان بر بهزیستی و نشاط تأثیر داشت اما با استفاده از تنها دو راهبرد ارزیابی مجدد و سرکوبی نمی توان به طورقطع نشاط ذهنی را در این دانش آموزان افزایش داد. درنتیجه این درمان بر تنظیم هیجان و نشاط ذهنی دانش آموزان با ناتوانی یادگیری تأثیر داشته و استفاده از آن، جهت کمک به این دانش آموزان پیشنهاد می شود.
۲.
کلید واژه ها:
اضطراب کرونا تاب آوری تنظیم شناختی هیجان سرسختی روانی
هدف از این پژوهش بررسی پیش بینی اضطراب کرونا بر اساس مهارت های تنظیم شناختی هیجان، سرسختی روانی و تاب آوری بود. پژوهش حاضر با توجه به هدف کاربردی و با توجه به روش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه پیام نور شیراز در سال تحصیلی 1400-1399 که تعداد آن ها حدوداً 8064 نفر بود که نمونه ای به تعداد 367 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شد. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل مقیاس راهبردهای تنظیم شناختی هیجان (Garnefski et al., 2001)، پرسشنامه اضطراب کرونا ویروس علی پور و همکاران (1398)، مقیاس تاب آوری (Conner & Davidson, 2003)، پرسشنامه سرسختی روان شناختی (Lang & Goulet, 2003) بود. تجزیه وتحلیل داده ها به وسیله ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با استفاده از نرم افزار اس پی اس اس -23 انجام گرفت. یافته های حاصل از تجزیه وتحلیل آماری داده ها نشان داد که راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان، مؤلفه های سرسختی روانی و تاب آوری با اضطراب کرونا دارای همبستگی منفی در سطح 01/0 است و بین راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان با اضطراب کرونا رابطه ی مثبت و معناداری وجود دارد. یافته های حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه نیز نشان داد که از طریق راهبردهای مثبت تنظیم شناختی هیجان، تعهد، کنترل، چالش جویی و تاب آوری می توان نمرات اضطراب کرونا را به صورت معکوس پیش بینی کرد. راهبردهای منفی تنظیم هیجان نیز نمرات اضطراب کرونا را به صورت مستقیم پیش بینی کردند؛ بنابراین یافته های پژوهش نشان می دهد که راهبردهای تنظیم شناختی هیجان، تاب آوری و سرسختی روانی سهم معناداری در پیش بینی اضطراب کرونا دارند.
۳.
کلید واژه ها:
اضطراب پژوهشی خودکارآمدی پژوهشی کرونا ویروس کمک طلبی پژوهشی
این پژوهش با هدف تعیین نقش کمک طلبی پژوهشی و خودکارآمدی پژوهشی در پیش بینی اضطراب پژوهشی دانشجویان تحصیلات تکمیلی در دوران شیوع ویروس کرونا انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه یاسوج در سال تحصیلی 1399-1400 بود. 343 نفر به عنوان گروه نمونه پژوهش با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه کمک طلبی پژوهشی سعیدی رضوانی (1396)، پرسشنامه خودکارآمدی پژوهشی Büyükőztürk و همکاران (2011) و پرسشنامه اضطراب پژوهش بورنگ و همکاران (1396) بوده است. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین کمک طلبی پژوهشی و خودکارآمدی پژوهشی با اضطراب پژوهشی ارتباط معناداری مشاهده شد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد متغیرهای اجتناب از کمک طلبی، نیاز به کمک طلبی، خودکارآمدی شناخت مسئله، خودکارآمدی روش شناسی و خودکارآمدی گزارش نویسی توانایی پیش بینی اضطراب پژوهشی را دارند؛ بنابراین، می توان نتیجه گرفت که کمک طلبی پژوهشی و خودکارآمدی پژوهشی منجر به کاهش سطح اضطراب پژوهشی دانشجویان در دوران شیوع ویروس کرونا می شود.
۴.
کلید واژه ها:
خانواده دانش آموزان شاخص های آموزشی شیوع کرونا مدرسه یادگیری الکترونیکی
شیوع کرونا و به تبع آن تعطیلی مراکز آموزشی در جهان و ایران باعث شد تا شکل آموزش از حضوری به غیرحضوری یا مجازی تغییر یابد. ازاین رو، عدم فراهم بودن زیرساخت های لازم، عدم آشنایی معلمان و دانش آموزان با یادگیری های مجازی باعث شد تا خانواده ها، دانش آموزان و مدارس با چالش عظیمی در زمینه یادگیری روبرو شوند. به همین دلیل، هدف از انجام این پژوهش، شناسایی شاخص های آموزشی موجود در دوران کرونا بود. پژوهش به لحاظ ماهیت داده از نوع کیفی به سبک تحلیل محتوا بود. حجم نمونه پس از اشباع نظری به تعداد 11 نفر و به صورت هدفمند انتخاب شد. گردآوری داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختارمند و تجزیه وتحلیل اطلاعات به روش فن مضمون و با استفاده از نرم افزار MAXQDA10 انجام شد. یافته ها نشان داد شاخص های آموزشی در دوران بحران و شیوع کرونا به تعداد 5 مورد شامل؛ «عوامل مربوط به مدرسه، خانواده، معلمان، زیرساخت های ارتباطی و عوامل مربوط به دانش آموزان» است. لذا ایجاد زیرساخت های ارتباطی در تمامی نقاط کشور اعم از روستاها و شهرها، فرهنگ سازی یادگیری الکترونیکی و برگزاری دوره های ضمن خدمت جهت ارتقای بهره وری معلمان در انجام یادگیری های الکترونیکی می تواند به آموزش در دوران بحران کمک نماید.
۵.
کلید واژه ها:
احساس تنهایی بهزیستی روان شناختی ترس از کرونا حمایت اجتماعی ادراک شده
این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی گری احساس تنهایی بین ترس از کرونا و حمایت اجتماعی ادراک شده با بهزیستی روان شناختی دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول در دوره پاندمی کرونا انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول شهر اصفهان در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. به این منظور تعداد 225 به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب و به پرسشنامه های ترس از کرونا ویسی و همکاران (1399)، احساس تنهایی Rojel (1980)، حمایت اجتماعی ادراک شده Zimet و همکاران (1988)، بهزیستی روان شناختی Ryff و همکاران (2002) پاسخ دادند. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار آماری spss23 و PLS3 تحلیل شدند. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد، بهزیستی روان شناختی با ترس از کرونا و احساس تنهایی رابطه منفی و معنادار و با حمایت اجتماعی ادراک شده رابطه مثبت معنادار دارد (05/0>P). نتایج مدل معادلات ساختاری از برازش مطلوب برخوردار بود و احساس تنهایی در رابطه ی بین ترس از کرونا و حمایت اجتماعی ادراک شده با بهزیستی روان شناختی دانش آموزان پسر دوره متوسطه اول نقش میانجی گری داشت.
۶.
کلید واژه ها:
افسردگی اضطراب Covid-19 بازخوردهای اصلاحی معلم
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر «بازخوردهای اصلاحی معلم» بر میزان اضطراب Covid-19 دانش آموزان دختر مبتلا به افسردگی دوره متوسطه دوم شهر اردبیل بود. این پژوهش به صورت نیمه آزمایشی بود که در آن از طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. بدین منظور 40 آزم ودنی از می ان دان ش آم وزان دخت ر دوره متوسطه دوم دارای افسردگی در سیاهه افسردگی بک 2 ش هر اردبیل با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخ اب و ب ا استفاده از روش نمونه گیری تص ادفی ساده در گ روه ه ای مداخله «ارائه بازخوردهای اصلاحی معلم» (20 نفر) و کنترل (20 نفر) گمارده ش دند. برای گروه مداخله 12 جلسه 90 دقیقه ای اجرا شد. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اضطراب Covid-19 علی پور و همکاران (1398) و پرسشنامه افسردگی بک نسخه دو (1978) در مراحل پیش آزمون و پس آزمون برای 2 گروه مداخله و کنترل استفاده شد. داده ها در نرم افزار spss نسخه 24 تحلیل شد. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری و تک متغیری تفاوت معنا داری بین 2 گروه نشان داد (01/0>P). یافته ها حاکی از آن بود که میزان اضطراب Covid-19 گروه مداخله به طور معناداری نسبت به گروه کنترل کاهش یافته است (01/0>P)؛ بنابراین با توجه به نتایج به دست آمده مشخص گردید که «بازخورد اصلاحی معلم» بر میزان اضطراب Covid-19 دانش آموزان دختر مبتلا به افسردگی، تأثیر مثبت و معناداری دارد. لذا باید مسئولین مربوطه که در حوزه آموزش وپرورش مشغول فعالیت هستند به بحث بازخوردهای اصلاحی معلم در این دوره Covid-19 توجه ویژه ای داشته باشند تا از این طریق بتوانند میزان اضطراب در دانش آموزان مبتلا به افسردگی را کاهش بدهند.
۷.
کلید واژه ها:
احساس تنهایی پریشانی روانی جو عاطفی خانواده کرونا ویروس معناداری زندگی
این پژوهش با هدف تدوین مدل علّی پیامدهای پریشانی روان شناختی ناشی از همه گیری کرونا ویروس و بررسی نقش میانجی گری جو عاطفی خانواده به انجام رسید که ازنظر هدف، کاربردی و از حیث ماهیت، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه ی آماری شامل ایرانیان سراسر کشور در سال 1400 بود. نمونه آماری برابر با 590 نفر بود که از استان های مختلف کشور انتخاب گردید. نمونه گیری به صورت خوشه ای چندمرحله ای انجام شد و پرسشنامه ها به شیوه ی نظرسنجی اینترنتی تکمیل شد. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه پریشانی روانی کسلر (2002)، معناداری زندگی استگر (2010)، احساس تنهایی محقق ساخته (1400) و جو عاطفی خانواده محقق ساخته (1400) استفاده گردید. به منظور تحلیل آماری از مدل معادلات ساختاری بهره گرفته شد. یافته ها نشان داد که پریشانی روانی دارای رابطه علّی مثبت با احساس تنهایی و رابطه علّی منفی با معناداری زندگی و همچنین، جو عاطفی خانواده دارای نقش میانجی گری در رابطه میان پریشانی روانی با احساس تنهایی و معناداری زندگی بود. درنتیجه، روان شناسان و دیگر متخصصان در عرصه ارتباطات اجتماعی باید ظرفیت جو عاطفی خانواده را به عنوان یک عامل اساسی در تبیین اثرات پریشانی روانی حاصل از گسترش بحران هایی همچون همه گیری کرونا ویروس موردتوجه قرار دهند.
۸.
کلید واژه ها:
اساتید دانشجویان سواد رسانه ای نگرش نسبت به یادگیری الکترونیکی
هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش سواد رسانه ای در پیش بینی نگرش نسبت به یادگیری الکترونیکی دانشجویان و اساتید در ایام کرونا بود. پژوهش حاضر ازنظر هدف کاربردی ازلحاظ روش تحقیق توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان و اساتید دانشگاه پیام نور کرمان بودند که 473 نفر از آن ها (366 نفر از دانشجویان و 107 نفر از اساتید) با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه نگرش به یادگیری الکترونیکی سید تقوی (1386) و سواد رسانه ای فلسفی (1393) بود. داده ها با استفاده از آزمون تی تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه تجزیه وتحلیل شدند. یافته های پژوهش نشان داد وضعیت نگرش نسبت به یادگیری الکترونیکی در بین دانشجویان، اساتید و کل نمونه پژوهش با سطح معنی داری کمتر از 05/0 به طور معنی داری بیشتر از حد متوسط (4) است (05/0 P< ). وضعیت سواد رسانه ای در بین دانشجویان، اساتید و کل نمونه پژوهش با سطح معنی داری 001/0 به طور معنی داری بیشتر از حد متوسط (3) است ( 01/0 P< ). بین سواد رسانه ای و نگرش به یادگیری الکترونیکی در دانشجویان و اساتید در ایام کرونا رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد (01/0> P ). متغیر سواد رسانه ای به صورت مثبت و معنی دار نگرش نسبت به یادگیری الکترونیکی را در دانشجویان و اساتید در ایام کرونا پیش بینی می کرد (01/0> p ، 0/81 = β ). بر اساس نتایج، می توان با برگزاری دوره های آموزشی مهارت های سواد رسانه ای دانشجویان و اساتید را جهت ایجاد نگرش مثبت نسبت به یادگیری الکترونیکی افزایش داد.
۹.
کلید واژه ها:
ذهن آگاهی رضایت زندگی سبک های مقابله معلمان
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه ذهن آگاهی با رضایت از زندگی معلمان با توجه به نقش میانجی سبک های مقابله در رویارویی با اپیدمی کرونا بود. روش پژوهش ازنظر هدف کاربردی، ازنظر ماهیت کمی و ازنظر نحوه گردآوری اطلاعات، همبستگی با کاربرد معادلات ساختاری بود. جامعه آماری، معلمان مقطع ابتدایی شهرستان بوکان در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که 189 نفر از آنان به شیوه هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند و به پرسشنامه های رضایت از زندگی داینر و پاوت (1985)، سبک های مقابله ای درتاج و همکاران (1399) و مقیاس پنج وجهی ذهن آگاهی Bauer و همکاران (2006) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از روش حداقل مجذورات جزئی (PLS) به کمک نرم افزار SPSS و PLS3 استفاده شد. نتایج نشان داد که بین متغیرهای پژوهش رابطه معنی دار وجود دارد و سبک های مقابله مثبت و منفی در رابطه بین ذهن آگاهی و رضایت از زندگی نقش میانجی را دارند و 19 درصد از اثر کل ذهن آگاهی بر رضایت از زندگی معلمان از طریق غیرمستقیم توسط متغیر میانجی سبک های مقابله مثبت تبیین می شود. همچنین، 18 درصد از اثر کل ذهن آگاهی بر رضایت از زندگی معلمان از طریق غیرمستقیم توسط متغیر میانجی سبک های مقابله منفی تبیین می شود. براساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که ذهن آگاهی به عنوان یک ویژگی مثبت و ارزشمند با تأثیر بر سبک های مقابله در رویارویی با اپیدمی کرونا، می تواند منجر به افزایش رضایت از زندگی معلمان گردد.
۱۰.
کلید واژه ها:
اضطراب کرونا دانش آموزان روان شناسی مثبت گرا
هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل اضطراب کرونا در دانش آموزان براساس ابعاد روان شناسی مثبت گرا بود. روش پژوهش توصیفی از نوع مطالعات همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان متوسطه دوره دوم ناحیه سه شهر مشهد در سال تحصیلی 1400-1401 به حجم 983 نفر بود که با استفاده از فرمول کوکران و به روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 276 نفر انتخاب شدند. ابزار گرداوری داده های پژوهش پرسشنامه های اضطراب کرونا علی پور و همکاران (1398) و روان شناسی مثبت گرا Arjiel (2011) بود. جهت تجزیه وتحلیل داده ها علاوه بر آمار توصیفی از تکنیک های آماری همچون ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و مدل معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان داد که ابعاد روان شناسی مثبت گرا بر اضطراب کرونا دانش آموزان تأثیر منفی و معناداری در سطح 05/0 دارد. نتایج شاخص های مدل برازنده حاکی از برازش مطلوب مدل بود. با توجه به یافته ها، با افزایش میزان شادی، بهزیستی روانی، خوش بینی، خودارزشمندی، امیدواری، مهارت های بین فردی و مسئولیت پذیری، میزان اضطراب کرونا در دانش آموزان کاهش می یابد؛ بنابراین به کارگیری راهبردهایی که موجب افزایش ابعاد روان شناسی مثبت گرا می شود، می تواند اضطراب کرونا ر کاهش دهد.
۱۱.
کلید واژه ها:
آموزش مجازی دوره ی ابتدایی کلاس های چندپایه همه گیری کرونا
پژوهش حاضر باهدف تحلیل آموزش در کلاس های چندپایه در ایام شیوع بیماری کرونا و آموزش مجازی صورت گرفته است. بدین منظور از رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد. جامعه ی آماری شامل ۱۸۷ نفر از معلمان مدارس ابتدایی چندپایه در سال های ۱۳۹۹-۱۴۰۰ در استان مرکزی است که ۵ معلم به صورت هدفمند انتخاب شدند، سپس ۱۰ معلم دیگر از طریق معرفی نفرات قبلی به صورت نمونه گیری گلوله برفی شناسایی و موردمطالعه قرار گرفتند. اطلاعات این پژوهش از مصاحبه با ۱۵ نفر به حد اشباع رسید. جهت جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه سازمان یافته استفاده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با الگوی کلایزی و در طی ۷ مرحله شامل: مطالعه ی دقیق مصاحبه ها، استخراج مضامین اصلی، فرموله کردن معانی شناخته شده، دسته بندی کدها، تلفیق کدها، روشن شدن ساختار پدیده، اعتبارسنجی نهایی؛ انجام شد. یافته های حاصل از پژوهش در ۵ مضمون اصلی شامل تغییر ساختار کلاس های چندپایه، دانش آموزان، والدین، معلمان و امکانات آموزشی و ۱۷ مضمون فرعی قرار گرفت. نتایج نشان می دهد در ایام شیوع بیماری کرونا آموزش در کلاس های چندپایه، از حالت چندپایه بودن خارج شده است و درنتیجه از مزایای این نوع آموزش کاسته شده است. همچنین محدودیت های آموزش مجازی در کلاس های چندپایه ناشی از عدم دسترسی به گوشی هوشمند و اینترنت بیشتر بروز پیدا کرده است.
۱۲.
کلید واژه ها:
تاب آوری تنظیم هیجان سازگاری تحصیلی کیفیت زندگی کووید-19
پژوهش حاضر باهدف بررسی نقش تنظیم هیجان و تاب آوری در سازگاری تحصیلی و کیفیت زندگی دانش آموزان در دوران همه گیری کووید-19 انجام شد. این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم شهر مشهد در سال تحصیلی 1399-1400 بودند، که 400 دانش آموز به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل، پرسش نامه های تنظیم هیجان گراس و جان (2003)، تاب آوری کانر و دیویدسون (2003)، سازگاری تحصیلی بیکر و سریاک (1984) و کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی (1998) بود. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون خطی هم زمان انجام شد. تحلیل داده ها نشان داد که بین تنظیم هیجان با سازگاری تحصیلی و کیفیت زندگی رابطه مثبت معناداری وجود داشت و همچنین بین تاب آوری با کیفیت زندگی رابطه مثبت معناداری مشاهده شد؛ اما بین تاب آوری و سازگاری تحصیلی دانش آموزان رابطه معناداری مشاهده نشد. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون، تنها تنظیم هیجان پیش بین معناداری برای سازگاری تحصیلی بود. همچنین تنظیم هیجان و تاب آوری هر دو پیش بین خوبی برای کیفیت زندگی دانش آموزان بودند. براساس یافته های به دست آمده می توان نتیجه گیری کرد که در دوران همه گیری کووید-19، مهارت تنظیم هیجان در دانش آموزان نقش معناداری در سازگاری تحصیلی دارد، همچنین تنظیم هیجان و تاب آوری بالا در این دوران در کیفیت زندگی دانش آموزان نقش معناداری دارند.
۱۳.
کلید واژه ها:
پذیرش آموزش مجازی فرسودگی شغلی کووید-19 معلم نگرش نسبت به تغییر
هدف پژوهش بررسی رابطه بین نگرش نسبت به تغییر و فرسودگی شغلی معلمان در دوران کووید-19 با نقش واسطه ای پذیرش آموزش مجازی بود. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی و به طور خاص مدل یابی معادلات ساختاری بود. از جامعه آماری معلمان دو استان خوزستان و ایلام در سال تحصیلی 1400-1401، 353 نفر به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بودند از پرسشنامه استاندارد نگرش نسبت به تغییر (Dunham et al, 1989)؛ پرسشنامه پذیرش آموزش الکترونیک حسینی و همکاران، 1393؛ پرسشنامه فرسودگی شغلی (Maslach & Jackson, 1997). داده ها به روش مدل یابی معادلات ساختاری تجزیه وتحلیل شدند و یافته ها حاکی از معنی داری رابطه مستقیم بین نگرش نسبت به تغییر با پذیرش آموزش مجازی بود (01/0>P)، رابطه مستقیم بین پذیرش آموزش مجازی و فرسودگی شغلی معنی دار بود (01/0>P)، اما رابطه مستقیم بین نگرش نسبت به تغییر و فرسودگی شغلی ازنظر آماری معنی دار نبود (05/0<P)؛ بین نگرش نسبت به تغییر و فرسودگی شغلی از طریق پذیرش آموزش مجازی رابطه غیرمستقیم معنی داری وجود داشت (01/0>P). لذا می توان گفت نگرش مثبت نسبت به تغییر، با تأثیر بر میزان پذیرش آموزش مجازی در معلمان به صورت غیرمستقیم فرسودگی شغلی را در دوره همه گیری کووید-19 پیش بینی می کند.
۱۴.
کلید واژه ها:
کیفیت زندگی سلامت روان ناگویی هیجانی تحمل پریشانی پرستاران
هدف از انجام این پژوهش مقایسه کیفیت زندگی، سلامت روان، ناگویی هیجانی و تحمل پریشانی پرستاران شاغل در بخش های ویژه مراقبت از بیماران کووید-19(کرونا) با پرستاران سایر بخش ها بود که با روش توصیفی از نوع مطالعات علی-مقایسه ای انجام شد. جامعه آماری این پژوهش تمام پرستاران شاغل در بیمارستان های منطقه سه تهران بود، که از بین آن ها نمونه ای برابر 97 نفر (47 نفر پرستار در بخش مراقبت از بیماران کووید-19، 50 نفر پرستار در بخش عادی) با روش در دسترس انتخاب شد. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش شامل پرسشنامه کیفیت زندگی (فرم کوتاه) سازمان بهداشت جهانی (1989)، پرسشنامه سلامت عمومی Goldberg & Hilder (1979)، مقیاس ناگویی هیجانی تورنتو Bagbay et al., 1994) (، مقیاس تحمل پریشانی Simons & Gaher (2005) بود. برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از آزمون t مستقل و نرم افزار SPSS22 استفاده شد. یافته ها نشان داد کیفیت زندگی و سلامت روان پرستاران شاغل در بخش های عادی از پرستاران شاغل در بخش های کرونا بالاتر است؛ اما تحمل پریشانی و ناگویی هیجانی پرستاران شاغل در بخش کرونا بالاتر از پرستاران شاغل در بخش های عادی بود. براساس نتایج بررسی حاضر، تأمین تجهیزات محافظت شخصی کافی و ایجاد زمینه بهره گیری از خدمات مشاوره و روان شناسی به موقع، در کنار سایر اقدامات تأمینی و تشویقی، می تواند در کاهش اضافه بار روانی پرستاران مفید باشد.
۱۵.
کلید واژه ها:
اضطراب کرونا امید تحصیلی بهزیستی تحصیلی دانش آموزان متوسطه
گسترش بیماری کرونا و اضطراب کرونا با تعطیلی مدارس و تغییر سریع شیوه آموزشی، بر زندگی تحصیلی و آموزشی دانش آموزان تأثیرگذار بوده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه اضطراب کرونا با بهزیستی تحصیلی دانش آموزان با توجه به نقش میانجیگری امید تحصیلی بود. روش پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش کلیه دانش آموزان دوره اول و دوم متوسطه شهر ارومیه است (حدوداً 20000 نفر)، نمونه پژوهش شامل 400 نفر است که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده اند. جهت جمع آوری داده ها از سه پرسشنامه، مقیاس اضطراب کرونا ویروس ( CDAS ) (علی پور و همکاران، 1398)، مقیاس امید به تحصیل ( AHS ) (خرمایی و کمری، 1395)، و پرسشنامه استاندارد بهزیستی تحصیلی پیترینن و همکاران (2014) استفاده شد که به صورت آنلاین در اختیار دانش آموزان قرار گرفت. داده های جمع آوری شده به وسیله آزمون تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار لیزرل مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های به دست آمده در سطح (01/0 > P ) نشان داد بین اضطراب کرونا با امید تحصیلی و بهزیستی تحصیلی دانش آموزان رابطه منفی و معناداری وجود دارد و امید تحصیلی نقش میانجیگری را بین اضطراب کرونا و بهزیستی تحصیلی دانش آموزان ایفا می کند. درنتیجه افزایش اضطراب کرونا با کاهش امید به تحصیل همراه می شود و این کاهش امید تحصیلی منجر به کاهش بهزیستی دانش آموزان می گردد. بر این اساس، نیاز است تا مدارس و نظام آموزشی در زمان حضور بیماری کرونا و پس ازآن، آموزش ها، اقدامات و مشاوره های لازم را برای بهبود اضطراب کرونا، بهزیستی تحصیلی و امید تحصیلی دانش آموزان انجام دهند.
۱۶.
کلید واژه ها:
تجربه زیسته جامعه پذیری دانشگاهی دانشجویان دکتری کرونا
هدف پژوهش حاضر توصیف عمیق از تجربه زیسته دانشجویان دکتری دانشگاه های تهران، علامه طباطبایی و امیرکبیر از جامعه پذیری دانشگاهی خود در دوران کرونا است. با استفاده از رویکرد کیفی و استراتژی استفهامی و نمونه گیری نظری، مصاحبه نیمه ساختار یافته با 18 دانشجوی دکتری (در سال 1399) انجام شد. سپس اطلاعات به دست آمده از مصاحبه ها با استفاده از نرم افزار MAXQDA11 و روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت و درنهایت 139 کد باز، 20 کد محوری و 5 کد انتخابی شامل آموزش (با 5 کد محوری)، پژوهش (با 4 کد محوری)، تعاملات کنشگران علمی (با 6 کد محوری)، زیست روزمره (با 3 کد محوری) و تعاملات علمی بین المللی (با 2 کد محوری) استخراج شد. یافته ها نشان داد استفاده از اساتید سایر دانشگاه ها برای تدریس، امتحان جامع مجازی، عدم کسب مهارت ها از طریق سیستم مجازی، افت یادگیری، تأخیر در فرصت های مطالعاتی خارج از کشور، دسترسی محدود به منابع موردنیاز، محدودیت ارتباطات رشته ای و بین رشته ای، تجربه احساس تنهایی، کاهش فرصت تدریس یاری اساتید، کاهش حس پویایی از تجربیات دانشجویان در فرایند جامعه پذیری دانشگاهی در دوران شیوع ویروس کرونا بوده است. بحران کرونا شیوه های پیشین آموزش و حتی برخی شیوه های پژوهش را بی اعتبار ساخته است. ضرورت جلوگیری از اجتماعات (علمی و غیرعلمی) بر ارتباطات و اجتماعات تأثیرگذار بوده است. دانشجویان کاهش تعاملات رشته ای و بین رشته ای با دیگر دانشجویان را آسیب زننده می دانند از طرف دیگر، افزایش چشمگیر کنفرانس ها، سمینارها و لایوهای مجازی به دلیل کم هزینه بودن و امکان مشارکت از نقاط مختلف کشور و دنیا زمینه تعاملات اعضای هیئت علمی، دانشجویان و متخصصین و تقویت اجتماعات علمی را فراهم کرده است. این موارد نشان از تغییر در شیوه-های جامعه پذیری دانشجویان دکتری در دوران حضور فیزیکی اندک در دانشگاه می دهد.
۱۷.
کلید واژه ها:
آموزش و تدریس چالش های نوپدید کرونا مدارس ابتدایی
هدف این پژوهش، بررسی چالش های نوپدید آموزش و تدریس در ایام کرونا از دیدگاه معلمان و مدیران مدارس ابتدایی شهر اصفهان بود. روش پژوهش ازنظر هدف کاربردی و با رویکرد تحلیل محتوا است. جهت جمع آوری داده ها از ابزار مصاحبه نیمه ساختارمند استفاده شد. مشارکت کنندگان در پژوهش معلمان و مدیران مدارس ابتدایی شهر اصفهان در سال تحصیلی 1400-1399 بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب و فرایند جمع آوری اطلاعات در ده مصاحبه به اشباع نظری دست یافت. داده ها با استفاده از مراحل تحلیل داده ها از طریق سه گام کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی با استفاده از نرم افزار 10MAX QDA مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. به طورکلی تعداد کدهای باز 150، کدهای محوری 137 و کدهای انتخابی 4 شناسایی و به دست آمد و نشان داد که عوامل اقتصادی (هزینه و نبود تجهیزات کافی، عدم پاسخگویی به تمام مشکلات دانش آموزان، عدم کنترل خانواده، عدم ارتباطات بین دانش آموزان، جدی نگرفتن کلاس، مشکلات نحوه آموزش)، آموزش ضمن خدمت برای معلمان (ابزار کمک آموزشی در دوران کرونا، برگزاری دوره های آموزشی برای معلمان و ایجاد برنامه تشویقی برای دانش آموزان)، تولید محتوا (ایجاد محتوای جذاب آموزشی و برنامه های رفع اشکال مجازی) و تعامل و ارتباطات ) ایجاد تعامل میان والدین و معلم، برگزاری برنامه تشویقی مجازی، همکاری والدین، ویژگی های استراتژیک و ویژگی های نرم افزار) شناسایی گردید. نتایج کلی پژوهش نشان داد که با توجه به محتوای آموزشی و مشکلات زیرساختی و ایجاد برنامه تشویقی می توان چالش های نوپدید آموزش و تدریس در ایام کرونا را به حداقل رساند.
۱۸.
کلید واژه ها:
اخلاق تحصیلی بهزیستی روان شناختی کرونا هوش اخلاقی
بیماری کروناویروس علاوه بر ایجاد آسیب های جسمی، بر سلامت روان افراد نیز تأثیر جدی دارد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش هوش اخلاقی بر بهزیستی روان شناختی و اخلاق تحصیلی دانش آموزان دختر متوسطه دوم شهر ارومیه در دوره همه گیری کرونا انجام گرفت. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم دبیرستان شاهد شهر ارومیه در سال تحصیلی ۱۴۰۰_۱۴۰۱ بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 40 دانش آموز دختر، از بین دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر ارومیه انتخاب و به تصادف در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شد. ابتدا هر دو گروه با استفاده مقیاس اخلاق تحصیلی گل پرور (1389) و مقیاس بهزیستی روان شناختی فرم کوتاه ریف (2004) مورد پیش آزمون قرار گرفتند. سپس گروه آزمایش در 11 جلسه 90 دقیقه ای آموزش هوش اخلاقی شرکت کردند، درحالی که گروه کنترل در فهرست انتظار قرار داده شد و آموزشی دریافت نکردند. پس از پایان جلسات از هر دو گروه پس آزمون گرفته شد. درنهایت، داده های جمع آوری شده با استفاده از تحلیل کوواریانس تک متغیری مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. بر اساس یافته های به دست آمده مشخص شد که آموزش هوش اخلاقی بر بهزیستی روان شناختی و اخلاق تحصیلی دانش آموزان تأثیر دارد. (05/0>P). نظر به تاثیر آموزش هوش اخلاقی بر بهزیستی روان شناختی و اخلاق تحصیلی دانش آموزان و با توجه به نیاز جامعه و سیستم آموزشی، آموزش هوش اخلاقی می تواند یک روش مداخله ای مناسب جهت ارتقای عملکرد رفتاری و روابط اجتماعی دانش آموزان باشد و بستر تعاملات سالم و یادگیری باکیفیت و صادقانه را فراهم کند.
۱۹.
کلید واژه ها:
اضطراب کووید- 19 ترس از کووید- 19 خشم روش های مقابله
شرایط بحرانی کرونا می تواند باعث آثار منفی روانی شود که به نوعی بر سلامت روان افراد جامعه اثرگذار هستند. بر این اساس هدف پژوهش حاضر بررسی روابط ساختاری ترس از بیماری کووید 19 با اضطراب کووید 19 و روش های مقابله با نقش واسطه ای خشم بود. پژوهش حاضر از نوع توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری را کلیه دانشجویان دانشکده روان شناسی دانشگاه آزاد تهران جنوب در سال تحصیلی 1399-1400 تشکیل می دادند که بالاتر از 20 سال داشتند. با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس تعداد 250 نفر، ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه های ترس از ابتلا به بیماری کرونا ویروس و همکاران ( 2020 )، مقیاس اضطراب بیماری کرونا علیپور و همکاران (1398)، پرسشنامه اظهار حالت-صفت خشم ( 1988 ) و پرسشنامه راه های مقابله ( 1990 ) را تکمیل کردند. تحلیل یافته ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر انجام شد. نتایج نشان داد که بین متغیرهای اضطراب کرونا و ترس از کرونا و بین متغیرهای خشم و ترس از کرونا رابطه مثبت و معناداری وجود دارد همچنین بین متغیرهای راهبردهای مقابله و ترس از کرونا رابطه معکوس و معناداری وجود دارد. ( P<0.05 ). نتایج تحلیل مسیر نیز نشان داد مدل ترس از بیماری کووید 19 با اضطراب کووید 19 و روش های مقابله: با نقش واسطه ای خشم مدلی روا در جامعه موردپژوهش است و داده ها برازش مناسبی با مدل نظری دارند. با توجه به نتایج پژوهش حاضر، لزوم اجرای کارگاه های آموزشی مناسب جهت کاهش اضطراب و خشم در افراد، به منظور جلوگیری از بروز ترس از کرونا احساس می شود.
