پژوهش در نظام های آموزشی

پژوهش در نظام های آموزشی

پژوهش در نظام های آموزشی دوره 7 زمستان 1392 شماره 23 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

طراحی الگوی تبیین کننده رویکرد مدیران دانشگاهی نسبت به آموزش و بهسازی اعضای هیئت علمی: مدلی برآمده از نظریه ای داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش و بهسازی اعضای هیئت علمی رویکرد مدیران دانشگاهی نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 94 تعداد دانلود : 615
این پژوهش فرایند رویکرد مدیران دانشگاهی نسبت به آموزش و بهسازی اعضای هیئتعلمی را با استفاده از طرح نظامدار نظریه داده بنیاد کاوش نموده است. برای این منظور از 21 نفر از سیاستگذاران در عرصه آموزشعالی، مدیران دانشگاهی، خبرگان حوزه آموزش و بهسازی اعضای هیئتعلمی درزمینه تحقیق مصاحبه به عمل آمد و دادهها از مصاحبهها استخراج شد. نتایج تحلیل دادهها طی سه مرحله، کدگذاری باز، محوری و انتخابی حاکی از دوازده مقوله کلی بود که در قالب مدل پارادایمی شامل: شرایط علّی (عوامل فردی: نگرش مدیران دانشگاهی نسبت به آموزش و بهسازی اعضای هیئتعلمی، توانمندیهای مدیران دانشگاهی و مهارتهای مدیران دانشگاهی و عوامل سازمانی: فرهنگسازمانی، قوانین و مقررات، ساختار سازمانی و منابع مالی و کالبدی)؛ مقوله کانونی (رویکرد مدیران دانشگاهی نسبت به آموزش و بهسازی اعضای هیئتعلمی)؛ راهبردهای بهبود رویکرد مدیران دانشگاهی (سطح خرد: "توجه به شایستهسالاری در مدیریت دانشگاهی، آگاهسازی مدیران دانشگاه نسبت به آموزش و بهسازی و تفویض اختیار" و سطح کلان: تسهیم تجارب مدیران دانشگاهی، استقلال دانشگاهی و بازنگری و پالایش قوانین و مقررات)، زمینه (مدیریت و سیاستگذاری کلان آموزشعالی و کنش گری اعضای هیئتعلمی)؛ شرایط مداخلهگر (عوامل محیطی: نقش دولت، عوامل اجتماعی فرهنگی و عوامل اقتصادی) و پیامدها (پیامد فردی:"رضایتمندی و بالا رفتن انگیزش اعضای هیئتعلمی" و پیامد سازمانی: بهبود کارایی و اثربخشی، بهبود پاسخگویی و اعتبار و شهرت سازمانی)، فرایند رویکرد مدیران دانشگاهی نسبت به آموزش و بهسازی اعضای هیئتعلمی و روابط بین ابعاد مختلف آن را منعکس مینمایند.
۲.

بررسی رابطه مهارت مدیریت زمان مدیران با استرس شغلی کارمندان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق (قیام دشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استرس شغلی ک‍ارم‍ن‍دان مهارت مدیریت زمان مدیران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 185 تعداد دانلود : 237
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه مهارت مدیریت زمان مدیران بر استرس شغلی کارمندان بود. بدین منظور تعداد 28 نفر از مدیران و 69 نفر از کارمندان دانشگاه آزاد اسلامی دانشکده علوم انسانی 1389 به کلیه گویه های پرسشنامه مهارت مدیریت زمان و - واحد تهران شرق (قیام دشت) در سال 90 استرس شغلی پاسخ دادند. یافتهها با استفاده از رگرسیون چندمتغیری نشان داد که بین مهارت مدیریت رابطه معناداری وجود دارد. همچنین در P 0/ زمان مدیران با استرس شغلی کارمندان در سطح 05 خردهمقیاس مهارت مدیریت زمان بین هدفگذاری و تفویض اختیار مدیران با استرس شغلی در وجود دارد. بین مهارت مدیریت زمان مدیران با P 0/ کارمندان رابطه منفی معناداری در سطح 05 استرس سازمانی و استرس ماهیت شغلی در کارمندان (در خردهمقیاسهای استرس شغلی) ارتباط منفی وجود دارد؛ اما ارتباط معنیداری بین مهارت مدیریت زمان مدیران با P 0/ معناداری در سطح 05 استرس فیزیکی وجود ندارد بنابراین میتوان نتیجه گرفت که مهارت مدیریت زمان در مدیران یک متغیر پیشبینی کننده جهت استرس شغلی در کارمندان است.
۳.

مطالعه تطبیقی "سلامت اجتماعی" در مجلات علمی پژوهش های آموزشی داخل و خارج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلامت اجتماعی ایران مالزی امریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 911 تعداد دانلود : 295
سلامت اجتماعی مفهومی نسبتاً جدید در مباحث، نظرات و مطالعات اجتماعی است. این مفهوم هم بعد نظری وهم کاربردی تجربی و میدانی دارد. یکی از حوزههایی که هم در سطح جهانی وهم در سطح ایران محل طرح و بهکارگیری سلامت اجتماعی بوده و هست، حوزه آموزش و بالطبع قلمرو پژوهشهای آموزشی است. مطالعه دیگری نشان داده است که بهطورکلی ادبیات ایرانی این قلمرو چه در بعد نظری و جه در بعد کاربردی ضعیف ولی رو به رشد است. مطالعه حاضر در پی ارزیابی وضعیت طرح این مفهوم بهطور مقایسهای در مجلات علمی پژوهشهای آموزشی داخل و خارج از کشور و بهعنوان نمونه سه مجله مطرح در این قلمرو از ایران، مالزی و آمریکا بوده است. چنانکه در این مقاله خواهیم دید، پوشش سلامت اجتماعی در کل و نیز به لحاظ محورها و مؤلفهها در مجله ایرانی کمتر از دوتای دیگر است.
۴.

بررسی رابطه بین جو گروه های آموزشی باز و بسته با تعهدسازمانی اعضای هیئت علمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جوسازمانی تعهدسازمانی تعهد مستمر تعهد هنجاری تعهد عاطفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 427 تعداد دانلود : 717
هدف از این تحقیق بررسی رابطه بین جو گروههای آموزشی باز و بسته با تعهدسازمانی اعضای هیئتعلمی دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی بوده است. جامعه آماری تحقیق شامل 120 نفر از اعضای هیئتعلمی دانشکده روانشناسی و علوم اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی با مرتبه علمی مربی، استادیار و استاد بوده است که نمونهای با حجم 70 نفر با استفاده از جدول تاکمن و به روش نمونهگیری تصادفی ساده انتخاب شد و برای « تعهدسازمانی » هالپین و کرافت و OCDQ « جوسازمانی » گردآوری دادهها از دو پرسشنامه توصیف مستقل t آلن ومی یر استفاده شد. دادهها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و آزمون OCQ تجزیهوتحلیل شدند. نتایج تحقیق نشان داد که بین جو گروههای آموزشی بازو بسته با تعهد مستمر رابطه معناداری وجود دارد، اما بین جو گروههای آموزشی باز با تعهدسازمانی و هنجاری و عاطفی رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین بین جو گروههای آموزشی بسته با تعهدسازمانی و هنجاری و عاطفی رابطه معناداری وجود ندارد.
۵.

ارزیابی مدل علَی روابط بین پیشینه تحصیلی، خودکارآمدی، اهداف عملکردی و پیشرفت تحصیلی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیشینه تحصیلی خودکارآمدی اهداف عملکردی پیشرفت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 659 تعداد دانلود : 479
هدف این تحقیق بررسی الگوی ساختاری پیشینه تحصیلی، خودکارآمدی، اهداف عملکردی و پیشرفتتحصیلی دانشجویان از طریق روش تحلیل مسیر بود. به همین منظور، نمونه آماری به تعداد 370 نفر از دانشجویان دانشگاه بوعلی به روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند و به ( پرسشنامه خودکارآمدی شرر و همکاران ( 1982 ) و اهداف عملکردی میدگلی و همکاران ( 1994 پاسخ دادند. همچنین، برای اندازهگیری پیشرفتتحصیلی دانشجویان، از معدل نمرات پایانی نیمسالهای قبلی و نیمسال کنونی آنها استفاده شد. نتایج نشان دادند که مدل با دادههای این پژوهش از برازش کاملی برخوردار است. پیشینه تحصیلی، هم بهطور مستقیم و هم غیرمستقیم، از طریق واسطهگری متغیرهای خودکارآمدی و اهداف عملکردی بر پیشرفتتحصیلی بعدی تأثیر معنادار دارد.
۶.

نقش خودکارآمدی تحصیلی، خودنظم دهی فراشناختی و تفکر انتقادی در پیش بینی عملکرد تحصیلی دانش آموزان مقطع دبیرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودکارآمدی تحصیلی خودنظم دهی فراشناختی تفکر انتقادی عملکرد تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 15 تعداد دانلود : 461
هدف اصلی پژوهش حاضر پیشبینی عملکرد تحصیلی بر اساس خودکارآمدی تحصیلی، خودنظمدهی فراشناختی و تفکر انتقادی بود. بدین منظور 294 نفر از دانشآموزان مقطع دبیرستان به روش نمونهگیری تصادفی خوشهای چندمرحلهای انتخاب شدند. برای سنجش متغیرهای پژوهش از سه خردهمقیاس پرسشنامهی راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (پینتریج و دگروت، 1990 ) استفاده شد. دادهها با استفاده از شاخصهای آمار توصیفی، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه ورود تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که بین نمره متغیرهای خودکارآمدی تحصیلی، خودنظمدهی فراشناختی و تفکر انتقادی با نمره عملکرد تحصیلی رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد. همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که متغیرهای مذکور میتوانند درمجموع 16 درصد از واریانس متغیر عملکرد تحصیلی را تبیین نمایند و خودکارآمدی تحصیلی بهترین پیشبینیکننده عملکرد تحصیلی میباشد.
۷.

شناسایی نیازها و تعیین اولویت های پژوهشی آموزش وپرورش: اداره کل آموزش وپرورش خراسان رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نیازسنجی پژوهشی اولویت یابی آموزش وپرورش استان خراسان رضوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 101 تعداد دانلود : 903
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی نیازهای پژوهشی و اولویتبندی آنها در اداره کل آموزشوپرورش خراسان رضوی است. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش میدانی استفاده شد. جامعه آماری ناظر بر کلیه گروههای ذینفع و گروههای ذیصلاح آموزشوپرورش استان، اسناد توسعه آموزشوپرورش نظیر سند ملی و استانی آموزشوپرورش و پژوهشهای انجامشده در واحد کارشناسی تحقیقات میباشد. شناسایی نیازهای پژوهشی و اولویت یابی آنها از طریق مصاحبه گروهی به شیوه بحثهای گروهی متمرکز، نظرخواهی از صاحبنظران تعلیم و تربیت و تحلیل محتوای اسناد توسعه آموزشوپرورش صورت گرفت. بنابر نتایج بهدستآمده، 394 نیاز پژوهشی شناسایی شدند. مهمترین نیازهای پژوهشی از طریق حصول توافق افراد شرکتکننده در جلسات گروههای بحث متمرکز، ارزشیابی پژوهشهای انجامشده، بررسی و داوری اعضای کمیسیون پژوهشی آموزشوپرورش استان و نیز مطابقت با فهرست نیازهای شناساییشده، اولویتبندی شدند که درنهایت 185 اولویت پژوهشی استخراج شدند.
۸.

بررسی ویژگی های اثربخشی مدیران مدارس متوسطه دولتی شهر تهران و ارائه استراتژی مناسب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اثربخشی مدیریت آموزشی ویژگی های شخصیتی ویژگی های رهبری مدارس متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 759 تعداد دانلود : 183
هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی ویژگیهای اثربخشی مدیران مدارس متوسطه دولتی شهر تهران میباشد. روش این پژوهش بر اساس هدف، کاربردی و از منظر نحوه گردآوری دادهها، توصیفی از نوع پیمایشی است. جامعه آماری، مدیران زن و مرد مدارس متوسطه دولتی شهر تهران میباشد و نمونه آماری آن بر اساس جدول مورگان و گریج 135 نفر از مناطق آموزشوپرورششهر تهران بهصورت خوشهای چندمرحلهای انتخاب شد که تعداد 170 پرسشنامه توزیع و 130 پرسشنامه جمعآوری گردید و نرخ بازگشت پرسشنامهها حدود 76 % به دست آمد؛ نتایج پژوهش نشانگر آن است که: ویژگیهای شخصیتی بهطور معناداری با اثربخشی مدیران رابطه دارد و روابط انسانی، شوق تغییر و واقعبینی به ترتیب بیش از سایر ویژگیهای شخصیتی با اثربخشی مدیران مرتبط است. ویژگیهای رهبری بهطور معناداری با اثربخشی مدیران رابطه دارد و برنامهریزی آموزشی، تمرکز بر یادگیری و بهرهگیری از مشارکت والدین، دانش آموزان و کارگزاران آموزشی بیش از سایر ویژگیهای رهبری با اثربخشی مدیران در ارتباط است. بین دیدگاههای کارشناسان و صاحبنظران آموزشوپرورش و مدیران مدارس متوسطه در مورد ویژگیهای شخصیتی و رهبری با اثربخشی مدیران تفاوت معناداری وجود دارد و مدیران مدارس بیش از صاحبنظران معتقدند این ویژگیها با اثربخشی مدیران رابطه دارند.
۹.

بررسی نقش فناوری ارتباطات و اطلاعات در آموزش زبان و نگرش های موجود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش زبان فنآوری اطلاعات سیستم کال نگرش ها رایانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 423 تعداد دانلود : 769
فناوری هم در زندگی شخصی و هم در زندگی کاری ما اهمیت فزایندهای پیداکرده و زبانآموزان بیشازپیش از فناوری استفاده میکنند. بااینحال در برنامههای تربیت مدرسی زبان، آموزش با استفاده از فناوری ارتباطات و اطلاعات اغلب نادیده گرفته میشود و وقتی سخن از استفاده از فناوری روز دنیا به میان میآید بیشتر مدرسان نسبت به دانشآموزان خود مهارت و دانش کمتری در این زمینهدارند. نقش فناوری ،« یادگیری زبان با کمک رایانه » مقاله پیش روی با ارائه توضیحاتی روشن راجع به مفهوم در آموزش زبان، بررسی نگرشها به فناوری، پیادهسازی فناوری ارتباطات و اطلاعات در کلاس درس و مهارتها و تجهیزات برای شروع درصدد ایجاد پلی بر این شکاف برآمده است.
۱۰.

نقش فناوری اطلاعات در بهبود فرآیند تدریس از دیدگاه معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزشوپرورش فناوری اطلاعات و ارتباطات فرآیند تدریس یاددهی - یادگیری و فناوری اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 458 تعداد دانلود : 629
پژوهش حاضر به نقش فناوری اطلاعات در بهبود فرآیند تدریس از دیدگاه معلمان دوره متوسطه 1388 پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش کل معلمان - شهرستان ماسال در سال تحصیلی 1390 دوره متوسطه شهرستان ماسال است که 188 نفر میباشند که به هر 188 نفر پرسشنامه ارائه شد از این تعداد 164 نفر به پرسشنامه جواب دادند و 24 نفر به دلیلهای مختلف حاضر به پاسخگویی نشدند این پژوهش پیمایشی- توصیفی است؛ در اجرای آن از پرسشنامه محقق ساخته بهره گرفته که دارای 21 سؤال بسته پاسخ است و برای اندازهگیری نگرش معلمان با استفاده از مقیاس لیکرت درجهبندیشده است. برای روایی پرسشنامه از روایی محتوا و پایایی از روش آلفای کرونباخ استفادهشده. از آمار توصیفی شامل فراوانی، میانگین، انحراف استاندارد و واریانس بهمنظور استخراج و طبقهبندی دادهها در قالب جدولهای توزیع فراوانی از نرمافزار اکسل استفادهشده. آمار استنباطی نظیر آزمون تی تک متغیری برای تحلیل استنباطی دادهها با نرمافزار اس. پی اس.اس بهکاررفته. در تحلیل و پاسخ به سؤال پژوهشی که: آیا از دیدگاه معلمان، فناوری اطلاعات در بهبود فرآیند تدریس تأثیر دارد؟ نتایج تحلیل آزمونتی تک متغیری نشان داد که تی محاسبهشده برای همه سؤالهای پژوهش بزرگتر است از تی جدول است؛ بنابراین میتوان گفت فناوری اطلاعات در بهبود فرآیند تدریس معلمان نقش دارد.
۱۱.

نقش ویژگی های شخصیت در پیش بینی سبک های هویت دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک های هویت شخصیت دانشجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 188 تعداد دانلود : 764
هدف از پژوهش حاضر پیشبینی سبکهای هویت (اطلاعاتی، هنجاری و سردرگم - اجتنابی) بر اساس مؤلفههای شخصیت است. طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. شرکتکنندگان این پژوهش شامل تمامیِ دانشجویان دوره کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه سمنان بودند که در سال 89 مشغول به تحصیل بودند که از این تعداد 220 نفر به شیوه نمونهگیری در دسترس - تحصیلی 90 انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش سیاهه سبک هویت برزونسکی و پرسشنامه شخصیتی پنج عاملی بود. و آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گامبهگام SPSS دادهها با استفاده از نرمافزار تجزیهوتحلیل شدند. نتایج تحلیل نشان داد که هم سبک هویت اطلاعاتی و هم هنجاری با روانرنجوی رابطه منفی معنادار و با برونگرایی، گشودگی به تجربه، توافق جویی و باوجدان بودن رابطه مثبت معنادار دارند، اما صرفاً باوجدان بودن و گشودگی در برابر تجربه توانستند این دو سبک هویتی را بهصورت معناداری پیشبینی کنند. همچنین بین سبک هویت سردرگم – اجتنابی با روان رنجوری رابطه مثبت معنادار وجود داشت و این ویژگی توانسته این سبک هویتی را بهصورت معناداری پیشبینی کند. بر اساس یافتههای پژوهش حاضر میتوان تا حدی به نوجوانان در دستیابی به هویتی موفق بر اساس مؤلفههای شخصیتیشان یاری رساند.
۱۲.

بررسی مشکلات نظام آموزش از راه دور در فرایند تعلیم و تربیت مؤسسات و مراکز آموزش عالی: چالش ها و راهکارها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: آموزش از راه دور فناوری اطلاعات و ارتباطات خودآموزی برنامه ریزی درسی چالش ها و راهکارها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 370 تعداد دانلود : 983
هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی مشکلات نظام آموزش از راه دور در فرایند تعلیم و تربیت مؤسسات و مراکز آموزشعالی از دیدگاه اساتید و دانشجویان بود. روش تحقیق پژوهش حاضر با توجه به موضوع آن توصیفی- پیمایشی از نوع مقطعی بود. برای وصول به هدف از بین جامعه آماری پژوهش حاضر که شامل کلیه دانشجویان و اساتید دانشگاههای پیام نور استان اردبیل در سال تحصیلی 1387-88 بودند، با استفاده از روش نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای 400 دانشجو و 50 استاد از انتخاب شدند. در این پژوهش برای جمعآوری اطلاعات موردنیاز از اساتید حیات علمی و دانشجویان، از دو پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد نتایج پژوهش نشان داد که دانشجویان در همه سؤالات پژوهشی (تعاملات مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات، خودآموزی، برنامهریزی درسی، ارزشیابی و مشکلات برونسازمانی)، مشکلات را بیشتر از حد متوسط خودارزیابی نمودهاند و اعضای هیئتعلمی نیز در این زمینهها بهغیراز مسائل برونسازمانی مشکلات را بیشتر از حد متوسط ارزیابی کردهاند. برای توسعه و تکمیل سیستم آموزش از راه دور زمینههای لازم ارائهشده در زیر را باید تأمین نمود: 1- برای توسعه سیستم آموزش از راه دور باید برنامههای دولتی کامل ایجاد گردد. 2- برای فعالیت سیستم آموزش از راه دور باید کادر متخصص به وجود آید. 3- در سیستم آموزش از راه دور لازم است قانونی و نظارتی، اطلاعات تحلیلی و خدمات بازاریابی توسعه یابد. 4- در سیستم آموزش از راه دور اطلاعات و زیرساختهای ارتباطی باید تکمیل گردد. 5- برای توسعه سیستم آموزش از راه دور روشهای تدریس، روشهای علمی و سایر روشها باید تکمیل گردد. 6- باید مکانیزم های کنترل فردی در سیستم آموزش از راه دور ایجاد گردد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۷