پژوهش در نظام های آموزشی

هدف مطالعة حاضر تعیین اثربخشی بستة آموزشی مبتنی بر نرم افزار چندرسانه ای ساخت نقشة ذهنی بر مهارت های شناختیِ درسِ علومِ دانش آموزان دختر پایة هشتم بوده است. روش پژوهش، از نوع آزمایشی بود. در این پژوهش از طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. جامعه آماری پژوهش دانش آموزان دختر پایه هشتم مدارس شهر کرمان بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه ( 20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه کنترل) جایگزین شدند. در پیش آزمون و پس آزمون همه آزمودنی ها، با استفاده آزمون محقق ساختة مهارت های شناختی درس علوم، شامل 60 سوال چهار گزینه ای و 10 سوال تشریحی، مورد ارزیابی قرار گرفتند. آزمودنی های گروه آزمایش در ده جلسة دو ساعته بستة آموزشی را دریافت کردند. جهت تحلیل داده های آماری از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد، دانش آموزانی که بستة آموزشی مبتنی بر نرم افزار ساخت نقشة ذهنی را آموزش دیدند، نمرة بالاتری در مهارت های شناختی کل و همچنین در کلیة سطوح مهارت های شناختی به وبژه مهارت های (یادآوری، فهمیدن، کاربستن، تحلیل) کسب کردند. همچنین بر اساس نتایج این مطالعه، پیشنهاد می شود از نقشه های ذهنی به عنوان ابزاری جهت فعال کردن یادگیری های قبلی دانش آموزان و ایجاد ارتباط بین مفاهیم درسی به منظور درک هر چه بیشتر مطالب در آموزش و تدریس استفاده شود.

هدف از این تحقیق تعیین رابطه مولفه های نابرابری های جنسیتی در حیطه های (اجتماعی،آموزشی-فرهنگی،اقتصادی، سیاسی، و حقوقی) با انگیزش تحصیلی زنان بود. این پژوهش مقطعی از نوع همبستگی می باشد. شرکت کنندگان 360 زن دانشجوی 20 تا 35 ساله دانشگاه های آزاد ساری، تنکابن، و چالوس بودند که به روش تصادفی و خوشه ای انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه سنجش نابرابری جنسیتی محقق ساخته و انگیزش تحصیلی والرند استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آمار توصیفی، همبستگی پیرسون، و رگرسیون درنسخه 23 SPSS انجام شد. بین کل مولفه های نابرابری جنسیتی با انگیزش تحصیلی ارتباط مثبت وجود داشت و با افزایش نابرابری جنسیتی،انگیزش افزایش می یافت. همبستگی بین نابرابری آموزشی، اقتصادی، حقوقی، و سیاسی با انگیزش تحصیلی معنی دار بود. بر اساس یافته ها،اهمیت نابرابری جنسیتی بر انگیزش تحصیلی زنان مورد بحث قرار گرفت. کلمات کلیدی: انگیزش تحصیلی، زنان، نابرابری جنسیتی

هدف پژوهش حاضر، تعیین مولفه های تشکیل دهنده و عوامل تاثیرگذار بر موفقیت تحصیلی رتبه های برتر کنکور در قالب یک الگوی پارادایمی بود. برای دست یابی به این هدف، از روش پژوهش کیفی، نظریه زمینه ای مبتنی بر رویکرد اشتراس و کوربین و مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد. شرکت کنندگان شامل 33 دانشجوی رتبه برتر کنکور در مقاطع و رشته های مختلف تحصیلی در سال 96-1395 بودند که براساس روش نمونه گیری نظری و اصل اشباع انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل اطلاعات براساس سه روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی صورت گرفت. یافته های تحقیق نشان دادند که سازه موفقیت تحصیلی به عنوان مقوله اصلی مبتنی بر مولفه دست یابی به اهداف است. از مولفه های تشکیل دهنده این مقوله می توان به قبولی در دانشگاه های معتبر، رسیدن به مدارج عالی علمی و کسب تخصص در رشته تحصیلی اشاره کرد. همچنین از عوامل اثرگذار بر موفقیت تحصیلی می توان به غایت نگری و خودباوری به عنوان شرایط علی؛ حمایت خانوادگی و امکانات آموزشی به عنوان شرایط زمینه ای؛ هوش تحصیلی به عنوان شرایط واسطه ای و پشتکار و برنامه ریزی به عنوان راهبرد اشاره کرد. مقوله مرکزی بدست آمده، انگیزش موفقیت تحصیلی است که تمام عوامل علی، زمینه ای و مداخله ای تاثیرگذار بر موفقیت تحصیلی را دربر گرفته، و نیز پاسخ نهایی به سوال اصلی تحقیق یعنی عوامل موثر بر موفقیت تحصیلی است.

این پژوهش با هدف تعیین نقش واسطه ای سبک های مقابله در رابطه بین هسته ارزشیابی های خود و فرسودگی تحصیلی انجام شد. با استفاده از روش خوشه ای چندمرحله ای، 233 نفر از دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب در نیمسال تحصیلی دوم 95-94 انتخاب شدند و به مقیاس هسته ارزشیابی های خود (جاج، ارز، بونو و تورسن، 2003)، سیاهه فرسودگی تحصیلی (برسو، سالانوا و شوفلی، 2007) و فرم کوتاه سیاهه مقابله با شرایط تنیدگی زا (کالزبیک، ریجکان، هنگوون و دکر، 2002) پاسخ دادند. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که مقابله مسئله محور و مقابله هیجان محور در ارتباط بین هسته ارزشیابی های خود و مؤلفه های فرسودگی تحصیلی نقش واسطه ای معنادار دارد اما مقابله اجتنابی نقش واسطه ای معنادار ندارد. نتایج نشان داد مقابله مسئله محور و مقابله هیجان محور در ارتباط بین هسته ارزشیابی های خود با خستگی هیجانی و بی علاقگی تحصیلی نقش واسطه ای منفی معنادار و با ناکارآمدی تحصیلی نقش واسطه ای مثبت معنادار دارد. بر اساس یافته های این پژوهش می توان دریافت رگه های شخصیت به عنوان عامل فردی، تفاوت های افراد در سبک های مقابله و فرسودگی تحصیلی را پیش بینی می کند و درنتیجه آموزش سبک مقابله ای مناسب به دانشجویان، فرسودگی تحصیلی آنها را کاهش می دهد.

اثر آموزش بر توسعه یکی از مهمترین موضوعات مورد علاقه اندیشمندان در زمینه های مختلف علوم انسانی بخصوص در حوزه آموزش می باشد. این پژوهش به منظور بررسی تأثیر آموزش بر توسعه در بازه زمانی 2015-1980 در ایران و 11 کشور منتخب اثر متغیرهای آموزشی را بر روی توسعه مورد تحلیل قرار گرفته و با استفاده از تحلیل طولی و پانل دیتا مدل مورد نظر برازش داده شده است. مطابق یافته های تحقیق از طریق تحلیل داده ها توسط نرم افزار R و روش آنالیز واریانس در شاخص های آموزش و توسعه اختلاف معناداری مشاهده می شود. بر اساس مدل پانلی برازش داده شده بیشترین تأثیر را آموزش عمومی(نرخ سواد) و پس از آن شاخص هزینه های دولت در آموزش عالی بر توسعه دارد. کشورهای انگلستان، ایالات متحده و ژاپن که دارای سابقه بیش تری در امر توسعه آموزشی می باشند، از نظر شاخص های توسعه هم در وضعیت بالاتری قرار دارند. ضرایب تأثیرگذاری شاخص های آموزشی بر توسعه در زمینه آموزش های عمومی بیانگر این است که کوچکترین تغییر در سطح سواد اثر بیش تری روی شاخص توسعه در کشورهای توسعه یافته دارد. اما با توجه به پایین بودن نسبی سطح سواد در کشورهایی نظیر ایران، هند و مصر هنوز فضای زیادی برای سیاست گذاری در آموزش عمومی جهت تأثیرگذاری بر توسعه وجود دارد. کشورهایی که دارای رشد شتابان و معاصر در توسعه آموزشی هستند (کره جنوبی، چین، ترکیه و برزیل) در میانه این دو طیف قرار دارند. از نظر تأثیرگذاری آموزش عالی بر توسعه، ضرایب کشورهای کمتر توسعه یافته اغلب بیشتر از کشورهای توسعه یافته است.

این پژوهش با هدف تدوین مؤلفه های رهبری استراتژیک از طریق مراجعه به نظریات و تعاریف ارائه شده از سوی متخصصین و بررسی تطابق آن با ویژگی های مورد نیاز مدیران ارشد دانشگاه فرهنگیان انجام شده است. برای دستیابی به اهداف فوق از روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است، بدین شکل که ابتدا با مرور نظامند مبانی نظری تعاریف و نظریه های منتشر شده در اسناد و مدارک مکتوب و الکترونیکی بررسی شد سپس با تبدیل این مفاهیم به مؤلفه ها سعی شد تا ارتباط های معنادار مفاهیم اصلی مشخص شود. در گام نهایی مؤلفه ها در سه دسته اصلی فردی، سازمانی و محیطی تقسیم بندی شد. یافته های پژوهش نشان می دهد از جنبه فردی، رهبری استراتژیک دارای ویژگی هایی چون خرد مدیریتی، یادگیرندگی، انعطاف پذیری، ظرفیت جذب، ظرفیت تنظیم و تنش خلاق است. از نظر سازمانی، رهبر استراتژیک با ویژگی های پیوند فعالیت ها با استراتژی سازمان، یکسان نگری به حال و آینده، مدیریت سراسری، بهره وری و بهبود مستمر، انگیزش و ترغیب، مدیریت تغییر، نظارت مستمر، رابطه تنگاتنگ رهبر و پیرو و... شناخته می شود. در حوزه محیطی نیز یک رهبر استراتژیک باید با رصد کردن محیط اطراف سازمان، تفکر استراتژیک، تبیین مسیر صحیح، آینده نگری، پیش بینی کردن، مزیت رقابتی، مشتری مداری و توسعه بازار را در برنامه های خود لحاظ کند.

هدف این پژوهش دستیابی به معنای ذهنی دانشجویان و درک آنها از دانشگاه پیش از ورود به این محیط بوده است. بنابراین از روش پدیدارشناسی استفاده شد و با انجام مصاحبه های عمیق با ۵۳ دانشجوی دوره کارشناسی دانشگاه تهران از دانشکده های علوم اجتماعی، فنی-مهندسی-علوم پایه، حقوق و علوم سیاسی، ادبیات و علوم انسانی و هنرهای زیبا به تحلیل اطلاعات پرداختیم. نتیجه تحقیق، توصیفی سیستماتیک از معنای ذهنی دانشجو نسبت به دانشگاه ایرانی است. برقراری ارتباط با سایر دانشجویان و ایجاد اکیپ های دوستانه و تعاملات با جنس مخالف و افرادی از شهرهای دیگر و فرهنگ های مختلف و گذران اوقات فراغت و زمان های خارج از کلاس درس با آنها، از جمله ادراکات بسیاری از دانشجویان است. دانشجویان می خواهند با ورود به دانشگاه بزرگ و جامع در پایتخت پایگاه اجتماعی خود را بالاتر ببرند وکسب اعتبار کنند. با تمام نارضایتی ها از خوابگاه، معنی ذهنی مثبتی که از آن در تصور دانشجو وجود دارد این است که زندگی در خوابگاه می تواند سبب بالابردن مهارت هایی در فرد شود از جمله کسب استقلال فردی، یادگیری مدیریت مالی ، تقویت تعاملات اجتماعی، شناخت از خود و سازگاری با محیط . تعداد کمی از دانشجویان، معنای کسب مهارت در دانشگاه برای اشتغال در آینده را در ذهن داشتند.

مدارس غیردولتی به عنوان سازمانی مشارکتی و نو پدید در ایران، با هدف تفویض اختیار به صاحبان اصلی آموزش و پرورش یعنی اولیا و ایجاد فضای هم یاری و هم کاری تشکیل شد. سنجش اثربخشی این مدارس، از ابعاد درونی و بیرونی زمینه توسعه یا عدم توسعه آن و رفع نقاط قوت و ضعف را فراهم می آورد. به این منظور در این مقاله از مدل ترکیبی کارت امتیاز متوازن و تحلیل پوششی داده های بازه ای استفاده شده است. تحقیق حاضر از نوع ،کاربردی- تحلیلی و از جنبه روش گردآوری اطلاعات، یک تحقیق کتابخانه ای – میدانی است . با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 30 باب مدرسه از مناطق 20 گانه شهر تهران به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند و از این تعداد 10باب دوره ابتدایی، 10 باب دوره متوسطه اول و 10 باب متوسطه دوم می باشند.و قلمرو زمانی سال تحصیلی 96-95 است. نتایج این پژوهش مدل مناسب و کاربردی را برای رتبه بندی ، برنامه ریزی و بهبود عملکرد مدارس ارائه می کند که می تواند در سازمان های دیگر مانند بانک ها ، آب و ... به کار گرفته شود.

هدف از پژوهش حاضر، مقایسه حرمت خود، منبع کنترل و کمال گرایی در دانشجویان زن و مرد ورزشکار با دانشجویان زن و مرد غیرورزشکار بود. روش پژوهش علی مقایسه ای بود.. جامعه آماری کلیه دانشجویان ورزشکار زن و مرد در دوازدهمین دوره المپیاد بازیهای ورزشی در مردادماه سال 1393 در تهران بودند که از این تعداد 92 نفر به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و با 92 دانشجوی غیرورزشکار زن و مرد دانشگاههای تهران، شهید بهشتی، علامه طباطبایی و قم، از لحاظ متغیرهای جمعیت شناختی شامل سن، جنس، سطح تحصیلات ، وضعیت تاهل همتا شدند به منظور جمع آوری داده ها از پرسش نامه های حرمت خود کوپر اسمیت (1967) ، منبع کنترل نوویکی و استریکلند (1973) و آزمون کمال گرایی مثبت و منفی تری-شورت و همکاران (1995) استفاده شد.تحلیل واریانس دو عاملی چند متغیری نشان داد که بین افراد ورزشکار و غیرورزشکار، در متغیرهای منبع کنترل و حرمت خود تفاوت معناداری وجود دارد. اما در مقایسه جنسیتی، زنان و مردان تنها در متغیر منبع کنترل تفاوت معنادار دارند. بررسی تعامل گروه با جنسیت نیز نشان داد که بین زنان و مردان ورزشکار در مقایسه با زنان و مردان غیرورزشکار تنها در متغیر منبع کنترل تفاوت معنادار وجود دارد. تفاوت معناداری بین ورزشکاران و غیر ورزشکاران و زنان و مردان و همچنین تعامل ورزشکاری و جنس در خصوص متغیر کمال گرایی مشاهده نشد (05/0P<). با توجه به یافته فوق به نظر می رسد تاثیر ورزش در بالا بردن حرمت خود در دانشجویان نه تنها در مواجهه آنان با مشکلات می تواند مفید باشد بلکه تاثیر به سزایی در تعاملات بهینه آنان دارد.