پژوهش در نظام های آموزشی

مدیریت ترومای سازمانی یک بحران بهداشت عمومی نادیده گرفته شده است در حالی که به نظر میرسد موضوع بسیار مهمی باشد که باید به درستی مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر با هدف اعتباریابی عوامل مؤثر بر مدیریت ترومای سازمانی نو معلمان با رویکرد شبکه عصبی مصنوعی (ANN) انجام شد. روش پژوهش حاضر از نظر راهبرد کمی و از نظر تکنیک توصیفی – همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش نو معلمان استان گیلان، البرز و تهران با جمعیت 15000 نفر بود. از این جامعه نمونه ای به حجم 375 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته (1401) استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از شبکه عصبی مصنوعی با روش پرسپترون چند لایه (MLP) با استفاده از نرم افزار SPSS25 استفاده شد. یافته ها نشان داد مدیریت ترومای سازمانی دارای یک لایه ورودی با 21 گره و یک لایه پنهان با 9 گره است که توانمندسازی روانشناختی بیشترین تأثیر و ایمن سازی روانی کمترین ضریب اهمیت را در مدیریت ترومای سازمانی را در بر می گیرد. با توجه به بررسی های صورت گرفته، بحران های روانشناختی در سازمان ها به یک تجربه رایج برای مدیران و کارکنان در سراسر جهان تبدیل شده است. برخی از این بحران ها نشانه هایی از تجربه آسیب زا را نشان می دهند. اگر به درستی مدیریت نشود به نظر میرسد که تجربه آسیب جمعی در قالب بسیاری از عوامل سازمانی بروز می دهد که منجر به رفتار نارکارآمد در سازمان می شود.

این پژوهش با هدف، نقش واسطه ای انگیزش شغلی در رابطه بین راهکارهای مقابله با استرس با شایستگی اجتماعی-هیجانی در معلمان ابتدایی انجام شد. روش پژوهش مقطعی از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه معلمان مشغول به تدریس در مقطع ابتدایی شهر تهران در سال 1400-1401 تشکیل داد، که از میان آنها، تعداد 350 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. در این پژوهش از ابزارهای راهبردهای مقابله ای (لازاروس و فولکمن، 1985)، انگیزش شغلی (رابینسون، 2004) و شایستگی اجتماعی-هیجانی (بویاتزیس، 2007) استفاده شد که همگی از اعتبار و پایایی قابل قبولی برخوردار بودند. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS-V23 و Lisrel-V7.8 استفاده گردید. به منظور پاسخگویی به فرضیه های پژوهش از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که مدل از برازش مناسبی برخوردار است. نتایج نشان داد راهکارهای مقابله با استرس بر شایستگی های اجتماعی-هیجانی معلمان تاثیر مستقیم دارد (05/0>p). راهکارهای مقابله با استرس بر انگیزه شغلی معلمان ابتدایی تاثیر غیرمستقیم دارد (05/0>p). انگیزه شغلی بر شایستگی های اجتماعی-هیجانی معلمان ابتدایی تاثیر غیرمستقیم دارد (05/0>p). همچنین نتایج نشان داد که اثر غیرمستقیم راهکارهای مقابله با استرس با شایستگی های اجتماعی هیجانی با میانجی گری انگیزه شغلی در معلمان ابتدایی با 95 درصد اطمینان مورد تأیید بوده است. لذا توجه به متغیرهای مذکور در پیشگیری و طراحی درمان های مناسب تر به پژوهشگران و درمانگران یاری می رساند.

تلاش های کلامی به مجموعه نگرانی ها و نشخوارهای فکری مشترک و همچنین صمیمیت بین فردی اشاره دارد که افراد با مشکلات هیجانی به صورت یک رفتارایمنی بخش کلامی جهت کاهش و رهایی از علائم بیمارگون در ارتباط با دیگران به کار می گیرند. این پژوهش به دنبال بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ی تلاش های کلامی در یک نمونه ی دانشجویی بود. روش پژوهش از نوع توصیفی همبستگی است. از طریق روش نمونه گیری خوشه ی 550 نفر از بین دانشگاه های شهر تهران به صورت تصادفی انتخاب و از همه ی افراد مایل به همکاری خواسته شد که به سوالات پرسشنامه های مربوطه پاسخ دهند. مقادیر بارهای عاملی حاکی از آن است بارهای عاملی همه سوال ها(نشخوارفکری مشترک، نگرانی مشترک، و صمیمت) روی مولفه اصلی معنی دار و رضایت بخشی است. بار عاملی همه سئوالات غیر از سئوال 42 بالاتر از 40/0 است. ضریب آلفای کرونباخ و دونیمه کردن گاتمن برای پرسشنامه تلاش های کلامی 95/0 و 92/0 برآورد شده است. که بیانگر همسانی درونی مطلوب این مقیاس است. بنابراین با توجه به همسانی و ارتباط ساختاری قوی بین مولفه های پرسشنامه ، مولفه های این مقیاس در یک سازه جدیدتر به نام تلاش های کلامی به عنوان یک روش مقابله ای اهمیت می یابد. این سازه ی جدید با توجه به نتایج این پژوهش می تواند در فهم مشکلات هیجانی نقش مهمی داشته باشد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر واسطه ای حمایت اجتماعی ادراک شده در رابطه بین رضایت تحصیلی، هوش هیجانی، خودتنظیمی و ابراز وجود در دانش آموزان انجام شد. روش پژوهش، همبستگی از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه آماری، شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه دوم شهر کرمانشاه بود که از بین آنها 384 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. روش نمونه گیری به صورت خوشه ای چندمرحله ای بود. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه رضامندی تحصیلی عنبری و همکاران(ASQ) ، پرسشنامه خودسنجی شات(SRI)، پرسشنامه توانایی ابراز وجود گمبریل و ریچی(AI) ، مقیاس چند بعدی حمایت اجتماعی ادراک شده زیمت و همکاران(MSPSS) و پرسشنامه خودتنظیمی بوفارد(BSF) استفاده شد. تحلیل داده ها به روش آماری تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزارهای آماری SPSS-24 و AMOS-22 انجام شد. یافته ها نشان داد هوش هیجانی، خودتنظیمی و ابراز وجود از طریق حمایت اجتماعی ادراک شده بر رضایت تحصیلی اثر غیرمستقیم و معنی داری دارند و مدل علی رضایت تحصلی براساس متغیرهای مذکور معنادار بود. با توجه به نقش با اهمیت رضایت در موفقیت و پیشرفت تحصیلی به خانواده ها، معلمان و نهادهای آموزشی پیشنهاد می گردد، تحقیقات بیشتری جهت شناسائی عوامل موثر بر این متغیر انجام گرددتا شرایط لازم برای افزایش رضایتمندی تحصیلی فراهم گردد.

فضای علمی در عصر حاضر نیاز به وجود رهبرانی تحول آفرین دارد تا بتوانند دانشگاه ها را متناسب با نیازی های خود به سمت عملکرد بهتر هدایت کنند. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر سیستم های کنترل داخلی بر شدت نوآوری و عملکرد سازمانی ، با نقش میانجی رهبری تحول آفرین انجام شد. روش پژوهش از نوع مدل سازی معادلات ساختاری است و جامعه آماری این پژوهش کلیه کارمندان دانشگاه پیام نور استان تهران در سال 1401 است که تعداد 301 نفر از آنها به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب و پرسشنامه های پژوهش بین آنها توزیع گردید. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که دارای روایی و پایایی مناسبی بود.نتایج یافته های پژوهش نشان داد که سیستم های کنترل داخلی دارای تاثیر مستقیم و غیر مستقیم معناداری بر شدت نوآوری و عملکرد سازمانی در سطح خطای کمتر از 05/0 است. با توجه به یافته های این پژوهش می توان گفت که رهبری تحول آفرین دارای نقش میانجی بین سیستم های کنترل داخلی بر شدت نوآوری و عملکرد سازمانی است.

معلمان، از مهمترین متغیرهای نیازمند تغییر به منظور بهبود سیستم های آموزشی شناخته می شوند. هدف پژوهش حاضر؛ بررسی تاثیر آموزشهای ضمن خدمت بر ابعاد توانمندسازی و توسعه معلمان مدارس ابتدایی شهر قزوین وفق بند 3 سیاستهای کلی«ایجاد تحول در نظام آموزش پایه» است. پژوهش از لحاظ هدف،کاربردی و به شیوه مداخله ای نیمه آزمایشی(طرح پیش آزمون_ پس آزمون با گروه کنترل) انجام گردید. جامعه آماری؛ کلیه معلمان مدارس ابتدایی شهر قزوین(200نفر) در سال 1401-1400 می باشد که 30 نفر به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به شکل تصادفی در گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار پژوهش؛ پرسشنامه توسعه حرفه ای نوا(۲۰۰۸) و توانمندسازی اسپریتز (۱۹۹۵) بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی(جداول توزیع فراوانی، انحراف معیار) و آمار استنباطی( آزمون کلموگروف اسمیرنوف، آزمون لوین، آزمون t و تحلیل واریانس چندمتغیری)استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش ضمن خدمت با ضریب 84/0و 81/0 بر توانمندسازی و توسعه حرفه ای معلمان و نیز بر احساس خودمختاری(میزان تأثیر 32/0)، احساس معنادار بودن(میزان تأثیر 38/0)، احساس شایستگی(میزان تأثیر53/0)، احساس موثر بودن (میزان تأثیر42/0)، احساس اعتماد (میزان تأثیر43/0)، معنی دار بودن(میزان تأثیر 38/0)، مهارتهای برنامه ریزی(میزان تأثیر64/0)، ارزیابی معلمان (میزان تأثیر 45/0)، مدیریت کلاس( میزان تأثیر48/0)، روش تدریس(میزان تأثیر 44/0) معلمان مدارس ابتدایی شهر قزوین تأثیر دارد. بنابر نتایج لازم است مسئولین امر به دو عامل توسعه حرفه ای و توانمندسازی معلمان توجه خاص نموده و به آموزشهای ضمن خدمت جایگاه ویژه ای دهند.

هدف پژوهش حاضر، تحلیل تجارب زیسته ی میرزاها در نظام آموزش ابتدایی قبل از انقلاب از منظر روش آموزشی، هدف آموزشی و محتوای آموزشی آن ها بود. جهت دست یابی به این هدف از رویکرد کیفی و روش های پژوهش اسنادی-کتابخانه ای، پدیدارشناسی و سرگذشت پژوهی بهره برده شد. جامعه پژوهش، شامل تمام فارغ التحصیلان نظام آموزش ابتدایی میرزاها در استان کردستان بود که با استفاده از نمونه گیری در دسترس، تعداد 10 نفر از آنان تا رسیدن به درجه اشباع انتخاب شدند. یافته ها در سه دسته روش، هدف و محتوای آموزشی تقسیم شدند. در حوزه ی روش آموزشی، هردو نظام در وجود موانع تحصیلی و بی عدالتی آموزشی مشترکاتی دارند و شناخت سبک های یادگیری فراگیران، دچار چالش می باشد. در حوزه ی هدف، «نظام آموزشی میرزاها»، هدفش باسوادکردن به معنی توانایی خواندن و نوشتن بود. در «نظام آموزش ابتدایی کنونی»، تنها حیطه دانشی کافی نیست و خواندن و نوشتن ابزار لازم برای رسیدن به ظرفیت و قابلیت های وجودی هر دانش آموز است. در حوزه ی محتوای آموزشی، در «نظام آموزشی میرزاها»، محتوا عمدتاً در حیطه دانشی و در سطح کتاب های تعیین شده بود. در «نظام آموزش ابتدایی کنونی»، علاوه بر محتواهای کتابی، نیازسنجی صورت می گیرد و به تشخیص معلّمان، مواد آموزشی، تولید محتوا و طرّاحی آموزشی صورت می گیرد. نتیجه گرفته شد که دانش آموخته های نظام آموزشی میرزاها از این آموزش و تربیت رضایت نداشته و طبق اصول تربیتی دارای نواقصی بوده و ایده پردازان حوزه تعلیم و تربیت برای تقویت نظام آموزش و پرورش کنونی باید از نقاط ضعف و قوت این نظام بهره ببرند.