پژوهش در نظام های آموزشی

پژوهش حاضر باهدف بررسی وضعیت موجود صلاحیت های فناورانه دانشجو معلمان بر اساس استانداردهای یونسکو انجام گرفت. روش این پژوهش از نوع، توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری، شامل دانشجو معلمان مقطع کارشناسی دانشگاه تربیت دبیر فنی شهید رجایی بود. نمونه های تحقیق دانشجو معلمانی بودند که در نیمسال آخر تحصیلی و در آستانه فارغ التحصیلی به سر می برده و به روش تصادفی ساده انتخاب شدند. حجم نمونه نهایی بر اساس دیدگاه کلاین (2003)، 65 نفر در نظر گرفته شد. ابزارهای پژوهش شامل؛ الف) پرسشنامه سنجش صلاحیت های فناورانه دانشجو معلمان بر اساس استاندارد یونسکو ب) پرسشنامه آزمون عملکردی و چک لیستی برای سنجش وضعیت موجود، بود. در تجزیه و تحلیل داده ها از دو روش آمار توصیفی و استنباطی (آزمون کولموگروف اسمیرنوف و t تک گروهی) استفاده شد. نتایج نشان داد که وضعیت موجود صلاحیت های فناورانه دانشجو معلمان بر اساس استانداردهای یونسکو در هر سه مؤلفه سواد فناوری، تعمیق دانش و خلق دانش در سطح متوسط به پایین قرار دارد. همچنین میانگین سؤال کلی تحقیق 18/2 به دست آمد که با استفاده از آزمون t معنادار بوده و در دامنه متوسط به پایین قرار دارد.

پژوهش حاضر به منظور بررسی نقش واسطه ای اهداف پیشرفت در ارتباط بین ساختار هدف نظام آموزشی و پیشرفت تحصیلی دانشجویان انجام شده است. جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان دانشکده های فنی و مهندسی 5 دانشگاه سراسری تهران می باشد که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای تعداد 400 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شده است. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه ساختار هدف کلاسی میگدلی و پرسشنامه اهداف پیشرفت الیوتومکگرگور می باشد و برای اندازه گیری پیشرفت تحصیلی دانشجویان از معدل کل دانشجویان درترم گذشته استفاده شده است. داده های پژوهش از طریق مدل معادلات ساختاری، مفروضه پژوهش را مورد بررسی قرار دادند. نتایج پژوهش بیان کننده این است که ساختار هدف با واسطه گری کامل اهداف پیشرفت، 23 درصد از تغییرات پیشرفت تحصیلی دانشجویان را تبیین می کنند و به ترتیب اهداف پیشرفت رویکردی- عملکردی، ساختار هدف رویکردی- عملکردی، ساختار هدف تسلطی،  اهداف پیشرفت رویکردی- تسلطی، اهداف پیشرفت اجتنابی- تسلطی، اهداف پیشرفت اجتنابی- عملکردی و ساختار هدف اجتنابی- عملکردی، پیشرفت تحصیلی دانشجویان را تبیین می کنند. با توجه به ادراک بیشتر ساختار هدف عملکردی در دانشجویان و هدف گزینی عملکردی آنها، پیشنهاد می شود برنامه ریزی ساختار آموزش عالی بیشتر مبتنی بر ساختار هدف تسلطی باشد تا با هدایت دانشجویان به سمت اهداف پیشرفت تسلطی، میزان تعهد آنان را به یادگیری افزایش دهند.

پژوهش حاضر باهدف بررسی تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر خودپنداره ی دانش آموزان دارای افت تحصیلی انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه ی آماری پژوهش شامل کلیه ی دانش آموزان پسر مقطع متوسطه ی شهرستان نمین در سال تحصیلی 93-1392 بودند که از میان آنان، 30 دانش آموز با افت تحصیلی به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شده و به طور تصادفی در گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. به گروه آزمایش 10 جلسه مهارت های زندگی آموزش داده شد. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه ی خودپنداره ی کالیفرنیا استفاده شد. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که بین گروه آزمایش و کنترل در مرحله ی پس آزمون از لحاظ خودپنداره تفاوت معناداری وجود دارد و نمرات خودپنداره ی دانش آموزان گروه آزمایش بالاتر از گروه کنترل بود؛ بنابراین، می توان گفت که آموزش مهارت های زندگی موجب افزایش خودپنداره ی در دانش آموزان گروه آزمایش شده است و می توان از آموزش مهارت های زندگی برای افزایش خودپنداره دانش آموزان استفاده کرد.

هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه ای تأثیر تصویر ذهنی (برند) دانشگاه بر خودپنداره تحصیلی  دانشجویان دانشگاه است. طرح کلی این پژوهش کمی از نوع پیمایشی و همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانشجویان (پسر- دختر) دانشکده های روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه های علامه طباطبایی و دانشگاه لرستان به تعداد 1200 که در سال تحصیلی 94-93 مشغول به تحصیل بودند، که از این تعداد 400 نفر به شیوه تصادفی طبقه ای با تخصیصی مناسب انتخاب شدند. ابزار پژوهش 2 پرسشنامه محقق ساخته تصویر ذهنی از دانشگاه و خودپنداره تحصیلی  هستند که به منظور تعیین پایایی آزمون از روش آلفای کرونباخ استفاده شده است و ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه تصویر ذهنی (برند) از دانشگاه 79/0 و ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه خودپنداره  78 /0 می باشد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری همبستگی اسپیرمن، t دو گروه مستقل، کلولموگرف، اسمیرنف و فریدمن استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد که نوع نگاه به تصویر ذهنی (برند) از دانشگاه و خودپنداره تحصیلی در بین دانشجویان دو دانشگاه علامه طباطبایی و لرستان یکسان نیست. همچنین بین نمرات تصویر ذهنی از دانشگاه با نمرات محیط عام، محیط دانشگاهی و محیط غیردانشگاهی با خودپنداره تحصیلی رابطه مثبت و معناداری دیده می شود. 

هدف این پژوهش، آزمون روابط ساختاری نقش گروه های آموزشی با کیفیت عملکرد معلمان با نقش میانجی توانمندسازی آنان در دبیرستان های شهر یاسوج بود. روش مطالعه حاضر از نوع همبستگی بود شرکت کنندگان 201 نفر از معلمان (111 مرد، 90 زن) دبیرستان های شهر یاسوج در سال تحصیلی 93-92 بودند که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. همه آنها مقیاس های نقش گروه های آموزشی، کیفیت عملکرد و توانمندسازی را تکمیل کردند. داده ها با مدل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار LISREL تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که نقش گروه های آموزشی به طور مستقیم بر توانمندسازی اثر ساختاری دارد. نقش گروه های آموزشی به طور مستقیم بر کیفیت عملکرد اثر ساختاری دارد. نقش گروه های آموزشی به طور غیرمستقیم با میانجی توانمندسازی بر کیفیت عملکرد تأثیر دارد. نتیجه میگیریم نقش گروه های آموزشی می تواند به طور مستقیم توانمندسازی و کیفیت عملکرد را تحت تأثیر قرار دهد. همچنین نقش گروه های آموزشی به طور غیر مستقیم و با واسطه توانمندسازی می تواند کیفیت عملکرد را تحت تأثیر قرار دهد. تلویحات کاربردی یافته ها مورد بحث قرار گرفت.

هدف اصلی پژوهش حاضر مقایسه ی حل مسأله اجتماعی، تکانشوری و خودکارآمدی در دانش آموزان زورگو و عادی بود. برای وصول به این هدف، از بین جامعه آماری پژوهش حاضر که شامل کلیه دانش آموزان زورگو و عادی  مدارس شهرستان اردبیل در سال تحصیلی 94-1393 بودند،60 دانش آموز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به عنوان دو گروه مورد مطالعه(30 دانش آموز عادی و 30 دانش آموز زورگو) انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های حل مساله اجتماعی لانگ و کسیدی، تکانشوری بارات و خودکارآمدی شرر استفاده شد. ضمن آنکه روش تحقیق پژوهش حاضر علی_ مقایسه ای بود، برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری استفاده شد. نتایج نشان داد که بین دانش آموزان زورگو و عادی  از لحاظ حل مسأله اجتماعی، خودکارآمدی و تکانشوری تفاوت معنی داری وجود دارد. بدین معنی که دانش آموزان زورگو از لحاظ حل مساله اجتماعی و خودکارآمدی نسبت به دانش آموزان عادی در سطح پایین تری قرار داشتند ولی از از نظر تکانشوری در سطح بالایی بودند. با توجه به یافته های پژوهش حاضر می توان نتیجه گرفت که حل مساله اجتماعی، تکانشوری و خودکارآمدی به عنوان عامل روانشناختی مهم در پیش بینی زورگویی عمل می کند و توجه به آنها می تواند نقش مهمی در پیشگیری از زورگویی دانش آموزان داشته باشد. <strong> </strong>

ادراک فرایندی است که از طریق آن، احساس، یعنی اطلاعاتی که از اندام های حسی گرفته شده است، به کل سازمان یافته و معناداری تبدیل می شود. اهمیت ادراک از آن جهت است که دنیای اطراف ما را منظم و زمینه را برای شناخت فراهم می کند. از طرفی دستیابی به ادراکی سامان یافته از روابط و اصول حاکم بر جهان و در نهایت شناختی متعادل، الفبای ورود به دنیای آفرینش هنری است. هنرمند جهت بازنمایی و خلق اثر هنری نیازمند ادراک سازمان یافته است. در این پژوهش فرض بر آن است که ادراک هنرمند به واسطه ی انجام برخی تمرینات (که در متن بدان ها اشاره شده است) بهبود یافته است. جهت اثبات این فرضیه در این پژوهش از ابزاری به نام "آزمون اشکال هندسی پیچیده آندره ری" استفاده شده است.  این آزمون همچنین این امکان را به ما می دهد که بدانیم یک ادراک به کندی صورت گرفته است و یا با سرعت ایده آل. پژوهش حاضر در صدد است به دو سؤال اساسی پاسخ دهد. اول این که کسب مهارت های هنری چه تأثیری بر عملکرد ادراک افراد می تواند داشته باشد؟ و دوم این که کسب مهارت های هنری چه تأثیری بر زمان واکنش افراد می تواند داشته باشد؟ بدین منظور60  آزمودنی شامل 30 نفر هنرجوی شاخه های مختلف هنرهای تجسمی و 30 نفر از میان افراد عادی (غیر هنری) در این پژوهش شرکت کرده اند. برای تحلیل داده های پژوهش از روش های آماری استفاده شده است. مقایسه ی نمرات، بین دو گروه هنرجویان هنرهای تجسمی و افراد غیر هنری که تحت تعلیم هنری خاص قرار نگرفته اند، تفاوت معنی داری را در معیارهای سازمان ادراکی نشان می دهد. بر اساس نتایج به دست آمده از این آزمون، دو معیار سنجش سازمان ادراکی افراد، شامل کیفیت ترسیم و سبک ترسیم) روند مراحل ترسیم)، در گروه غیر هنری،  ضعیف تر از گروه هنری است. همچنین در گروه هنری فرآیند ادراک در مدت زمان کوتاه تری نسبت به گروه غیر هنری اتفاق می افتد.

ارزیابی راهبردی در سازمان، به عنوان یکی از وظایف مهم و اساسی مدیریت و یکی از اولین و اساسی ترین بخش های برنامه ریزی راهبردی به شمار می رود. در عصر دانش محور امروز، سازمان هایی موفق ترند که راهبردهای جدید مبتنی بر مزیت های رقابتی را به سرعت اجرا کنند و با شناخت محیط و مشتریان، فرایندها و عملیات خود را بهبود بخشند. دانشگاه نیز به عنوان یک نهاد مهم در راستای آموزش، توسعه و تأمین منابع انسانی باید رقابتی بماند تا بتواند تقاضای مشتریان خود فراهم نماید. لذا، میل به بقا در این محیط رقابتی، برای دانشگاه باز – که در آن به جنبه کاهش موانع زمانی و مکانی برای آموزش و بهره گیری از روش های نوین مبتنی بر فناوری اطلاعات بیشتر از سایر جنبه ها توجه می شود- آنان را از روی آوردن به مدیریت و برنامه ریزی راهبردی برای افزایش قابلیت انطباق با محیط متغیر امروزی و توانایی و پاسخگویی و جلب رضایت مشتریان ناگزیر ساخته است. یکی از مدل های راهبردی بسیار توانا در این زمینه، مدل کارت امتیازی متوازن است که در آن تمام جنبه های مختلف یک سازمان به طور متعادل پرداخته می شود. لذا در این پژوهش با به کارگیری نقاط قوت این مدل در مدیریت راهبردی ارزیابی عملکرد، مدل بومی شده کارت امتیازی متوازن در دانشگاه های باز ارائه و به طور موردی در دانشگاه پیام نور- به عنوان بزرگترین دانشگاه باز در ایران- به کار گرفته شده است. نتایج این پژوهش علاوه بر اینکه می تواند به طور کاربردی برای برنامه ریزی راهبردی و ارزیابی عملکرد دانشگاه های باز و همچنین دانشگاه های مبتنی بر روش های آموزش از راه دور به کار گرفته شود در توسعه مدل کارت امتیازی متوازن در بخش دانشگاهی نیز موثر است.

مطالعه حاضر باهدف بررسی رابطه بین جهت گیری مذهبی و هوش اخلاقی با تعهد زناشویی دانشجویان متأهل دانشگاه سیستان و بلوچستان انجام گرفت. این پژوهش توصیفی همبستگی از نوع رگرسیون بود که به شیوه نمونه گیری طبقه ای-تصادفی 308 نفر از دانشجویان متأهل دانشگاه سیستان و بلوچستان در سال 1394 از طریق سه پرسشنامه جهت گیری مذهبی آلپورت (1950)، هوش اخلاقی لنیک و کیل (2005) و تعهد زناشویی آدامز و جونز (1997) مورد مطالعه قرار گرفتند. داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه همزمان با کمک نرم افزار spss₂₁مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته ها نشان داد : الف) بین جهت گیری مذهبی با تعهد زناشویی رابطه مثبت و معناداری دارد (01/0p<). ب) بین هوش اخلاقی با تعهد زناشویی رابطه مثبت و معناداری دارد (01/0p<). ج) هر دو بعد جهت گیری مذهبی بیرونی و درونی و مؤلفه های درستکاری، مسئولیت پذیری و بخشش (مؤلفه های هوش اخلاقی) از توان پیش بینی تعهد زناشویی برخوردار هستند. با توجه به یافته ها توجه بیشتر به نقش باورهای مذهبی و هوش اخلاقی در افزایش تعهد زناشویی در تمامی نهادهای جامعه به ویژه خانواده، آموزش و پرورش، آموزش عالی و رسانه ملی ضروری می نماید

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه باورهای ناکارآمد و سبک های مقابله ای با گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان دختر دبیرستانی 18-14 ساله شهر قم بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه نوجوانان دختر 18 تا 14 ساله دبیرستانی مشغول به تحصیل در دبیرستان های شهرستان قم در سال تحصیلی 95- 1394 بودند. 144 نفر از آنان به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. آنان پرسشنامه های باورهای ناکارآمد، سبک های مقابله ای و خطرپذیری نوجوانان را تکمیل نمودند. روش اجرای پژوهش توصیفی پیمایشی از نوع همبستگی بود. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از همبستگی و رگرسیون گام به گام استفاده شد. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد بین باورهای ناکارآمد با گرایش به رفتارهای پرخطر در نوجوانان رابطه مثبت و معنادار  وجود دارد. همچنین سبک مقابله ای مسئله مدار با گرایش به رفتارهای پرخطر رابطه منفی و معنی دار و سبک مقابله ای هیجان مدار با گرایش به رفتارهای پرخطر رابطه مثبت و معنی دار دارد. نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام برای پیش بینی گرایش به رفتارهای پرخطر از روی باورهای ناکارآمد نشان داد در گام اول نیاز به راضی کردن دیگران، در گام دوم آسیب پذیری- ارزشیابی عملکرد، در گام سوم نیاز به تأیید دیگران و در گام چهارم موفقیت – کمال طلبی قادر به پیش بینی 47 درصد از تغییرات گرایش به رفتارهای پرخطر می باشند علاوه بر این نتایج حاصل از رگرسیون گام به گام برای پیش بینی گرایش به رفتارهای پرخطر از روی راهبردهای مقابله ای نشان داد در گام اول سبک هیجان مدار و در گام دوم سبک مسأله مدار قادر به پیش بینی 9/38 درصد از تغییرات گرایش به رفتارهای پرخطر هستند.

هدف این پژوهش، کشف و شناسایی چالش ها و مشکلات موجود در فرایند آموزش رشته های علوم انسانی در دانشگاه های ایران می باشد. این پژوهش از حیث معرفت شناختی و روش شناختی، دارای رویکردی کیفی است. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه های عمیق کیفی و تکنیک KII[1] (مصاحبه با افراد مطلع کلیدی) با استادان برجسته و دارای صلاحیت در پانزده رشته ی منتخب حوزه ی علوم انسانی استفاده شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که چالش های آموزش رشته های علوم انسانی در ایران عبارت اند از؛ چالش های محیطی و بومی، چالش های زبانی، سیاسی، ایدئولوژیک، اجتماعی، چالش های نهادی و فرهنگی. از دیگر یافته های پژوهش می توان به ضعف بنیه ی نظری آموزش دانشگاهی و علوم انسانی اشاره کرد. مشکلات عمده ی دیگر عبارت اند از؛ نبود سیستم ارزشیابی دقیق از تدریس استادان و نیز عدم توجه لازم و کافی به رشته های علوم انسانی در سطح سیاست گذاری، عدم توجه به شرایط بوم شناختی، وابستگی کامل رشته های علوم انسانی به نهادهای سیاستگذار و نیز سطحی نگری به مقوله ی تدریس و بالأخره عدم توجه به تفاوت های فردی