سیاست نامه علم و فناوری

سیاست نامه علم و فناوری

سیاست نامه علم و فناوری دوره یازدهم پاییز 1400 شماره 3 (پیاپی 36) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مقایسه علم سنجی مفاهیم راهبرد دانش و راهبرد مدیریت دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 689 تعداد دانلود : 83
هدف پژوهش حاضر تحلیل و مقایسه مفاهیم راهبرد دانش و راهبرد مدیریت دانش بر اساس آثار نمایه شده در وبگاه علم است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، و از نظر روش شناسی، توصیفی با رویکرد علم سنجی است که در آن از فنون تحلیل هم واژگانی و تحلیل شبکه استفاده شده است. جامعه پژوهش تولیدات علمی مرتبط با موضوع راهبرد دانش و راهبرد مدیریت دانش در وبگاه علم است. نرم افزارهای هیست سایت ، اکسل و گفی جهت تحلیل داده ها و ووس ویور جهت ترسیم نقشه ها استفاده شده است. در حوزه راهبرد دانش 404 اثر و در حوزه راهبرد مدیریت دانش 720 اثر در وبگاه علم نمایه شده است. کشورهای ایالات متحده و چین بیشترین تولیدات را در حوزه های راهبرد دانش و راهبرد مدیریت دانش داشته اند. براتیانو و بیرلی به ترتیب بیشترین تولیدات و استنادات را در حوزه راهبرد دانش و گرندینتی و هانسن، نوهریا و تیرنی به ترتیب بیشترین تولیدات و استنادات را در حوزه راهبرد مدیریت دانش به خود اختصاص داده اند. حوزه اقتصاد کسب و کار بیشترین سهم را در تولید آثار هر دو حوزه داشته است. دانشگاه پادوآ بیشترین مشارکت را در هر دو حوزه داشته است. واژگان آثار راهبرد دانش 5 خوشه و آثار راهبرد مدیریت دانش 8 خوشه تشکیل دادند. 534 کلیدواژه مشترک در خوشه های موضوعی این دو حوزه وجود دارد. کلیدواژه های راهبرد دانش، مدیریت دانش و نوآوری؛ در حوزه راهبرد دانش و کلیدواژه های مدیریت دانش، راهبرد مدیریت دانش و نوآوری در حوزه راهبرد مدیریت دانش به ترتیب دارای بیشترین مرکزیت های درجه، نزدیکی و بینابینی هستند. روند رشد تولیدات علمی دو حوزه صعودی بوده و تعداد بیشتر تولیدات و استنادات حوزه راهبرد مدیربت دانش نشان از توجه بیشتر پژوهشگران به این حوزه در سطح بین الملل و ایران دارد. حوزه پژوهشی علم اطلاعات در آثار پژوهشی راهبرد دانش مشارکت بیشتری نسبت به حوزه علم رایانه دارد.
۲.

تحلیل شناخت عوامل مؤثر در عملکرد کارکنان شرکت های خدماتی در استفاده از فناوری اطلاعات داده های بزرگ(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 11 تعداد دانلود : 614
جهانی شدن بازار عرصه رقابت را برای شرکت ها بسیار شدیدتر کرده است، شرکت ها تلاش می کنند با بهره گیری از منابع و فرآیندهای مختلف مزیت های رقابتی خود را افزایش و یا حداقل حفظ کنند. پیشرفت فن آوری اطلاعات موجب شده تا شرکت های خدماتی حجم زیادی از داده های مربوط به مشتریان خود را نگهداری و در تفکرات استراتژیک بازاریابی خود بهره برداری نمایند. از این رو، شناخت بیشتر مشتریان با استفاده از فن آوری اطلاعات داده های بزرگ به دلیل داشتن حجم بسیار زیاد داده های به ظاهر نامرتبط و همچنین به کارگیری نرم افزارهای پیچیده آماری برای تحلیل نیازهای مشتریان در دهه های اخیر در شرکت های خدماتی مورد توجه قرار گرفته است. در این پژوهش می پردازیم به شناخت عوامل تأثیرگذار بر عملکرد واقعی کارکنان شرکت شاتل در استفاده از فن آوری اطلاعات داده های بزرگ که منجر به عملکرد شرکت خدماتی می شود. هدف این پژوهش کاربردی و به روش توصیفی با جامعه آماری کارکنان شرکت همراه اول استان البرز است. تحلیل های آماری با استفاده از نرم افزارهای اس پی اس اس و آموس انجام شده و در آزمون فرضیه ها از روش معادلات ساختاری استفاده شده که تائید همه فرضیه ها به جزء دو فرضیه ریسک درک شده بر پیش بینی عملکرد و همین طور ریسک درک شده بر قصد رفتاری است. یافته های پژوهش نشان دهنده اثر پیش بینی عملکرد، پیش بینی تلاش و عوامل اجتماعی بر عملکرد کارکنان شرکت شاتل از طریق قصد رفتاری با در نظر گرفتن اثر ریسک درک شده، هزینه فرصت و مقاومت در برابر استفاده از داده های بزرگ است.
۳.

شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر در افزایش کارایی دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 761 تعداد دانلود : 48
فناوری اطلاعات و ارتباطات از فناوریهای نوینی هستند که در سالهای اخیر به روستاها وارد شده است و ابزاری برای توسعه پایدار این نواحی و دستیابی به کیفیت زندگی ساکنین روستایی می باشد. هدف این پژوهش شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر افزایش کارایی دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی در استان لرستان است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی است. جامعه آماری 267 نفر از کارگزاران دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی در سطح استان لرستان می باشند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 158 کارگزار به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. پرسشنامه شامل چهار دسته عوامل انسانی، فنی، سازمانی و فرایندگی در قالب 27 متغیر می باشد. آلفای کرونباخ بدست آمده برابر با 757/0است. نتایج نشان داد که اهمیت عوامل چهارگانه و متغیرهای آنها، همگی در افزایش کارایی دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی تأثیر گذار هستند و از نظر نمونه پژوهش بالاتر از حد متوسط ارزیابی شدند. بر اساس آزمون فریدمن عوامل فنی در رتبه اول قرار دارد و ضریب تعیین نشان داد که این 4 عامل 64 درصد متغیر افزایش کارایی دفاتر را تبیین می کنند. با استفاده از ضریب بتا، سهم عوامل فنی 430/0، سهم عوامل انسانی 391/0، سهم عوامل سازمانی 278/0 و در نهایت سهم عوامل فرایندی 218/0 می باشد. به عبارت دیگر 4 دسته عوامل فنی، انسانی، سازمانی و فرایندی به ترتیب دارای بیشترین نقش را در پیش بینی متغیر افزایش کارایی دفاتر فاوا در استان لرستان دارند.
۴.

بررسی عوامل مؤثر در پذیرش فناوری اطلاعات سبز در صنایع کوچک و متوسط شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 799 تعداد دانلود : 607
امروزه مسائل سبز و توسعه پایدار با توجه به افزایش فشارهای اجتماعی، اقتصادی و قانونی، برای شرکت ها و سازمان ها جهت باقی ماندن در رقابت محلی و جهانی، تبدیل به موضوعی مهم و راهبردی شده است؛ به همین منظور سازمان ها همواره به دنبال استفاده از ابزارها و روش هایی هستند که در کنار تأمین اهداف خود از اهداف اجتماعی و زیست محیطی نیز پشتیبانی کند. فناوری اطلاعات سبز به عنوان یکی از عوامل کلیدی برای دست یابی به توسعه پایدار زیست محیطی شناخته شده است. هدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش فناوری اطلاعات سبز در صنایع کوچک و متوسط شهر کرمانشاه است. این مطالعه ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش های پژوهش، پیمایشی– توصیفی است. جامعه آماری پژوهش را مدیران صنایع کوچک و متوسط شهر کرمانشاه تشکیل می دهند. جهت گردآوری داده از پرسشنامه استاندارد استفاده گردید و بر اساس مقیاس لیکرت امتیازدهی شد. تجزیه وتحلیل داده ها در قالب مدل معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزارSmart PLS3 انجام شده است. نتایج مطالعه حاکی از تأثیر مستقیم عوامل بررسی شده در پژوهش(حمایت مدیریت ارشد، حمایت دولت، پیشران های اقتصادی، محرک های انطباق محیط زیست، منابع کسب وکار، حاکمیت شرکتی و منابع فناورانه) بر پذیرش فناوری اطلاعات سبز بوده است.
۵.

چالش های معرفتی در حکمرانی فناوری و ارائه راهکارهایی برای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 286 تعداد دانلود : 566
تکنولوژی به عنوان یک پیشران اساسی در حوزه های خط مشی گذاری نظام علم و نوآوری پیامدهای زیادی، بر عرصه های مختلف پیشرفت در کشور داشته و سرعت و شتاب روزافزون تولید، تکامل و انتقال تکنولوژی اهمیت ضرورت شناخت تحولات و تغییرات در این عرصه را دو چندان نموده و فقر دانشی و نظری نسبت به ماهیت تکنولوژی، کارکردها وپیامدهای آن، بسترساز پدیده تأخر مدیریتی و سیاستی در این عرصه شده است. هدف از انجام این پژوهش شناسایی چالشهای معرفتی حکمرانی تکنولوژی و ارائه راهکارهایی برای جمهوری اسلامی ایران است. بر همین اساس سوال این پژوهش بدین صورت طرح می گردد که «بر اساس پژوهش های انجام گرفته، چالشهای معرفتی در حکمرانی تکنولوژی چیست و چه راهکارهایی برای جمهوری اسلامی ایران میتوان ارائه داد؟». روش انجام پژوهش بصورت تحلیل اسنادی و تحلیل مضمون بوده و از پژوهش های انجام گرفته در حوزه مطالعات علم، تکنولوژی و جامعه در بازه 10 سال اخیر بهره گیری شده است. از جمله مهمترین چالشهای بنیادین در حکمرانی تکنولوژی می توان به ابهام معرفت شناختی در ماهیت و فلسفه تکنولوژی، تکنولوژی و سلطه سیاسی، تکنولوژی و زوال اجتماعات واقعی، جبرگرایی تکنولوژیک، سیطره تکنولوژی بر فرهنگ (تکنوپولی)، تکنولوژی و قدرت تغییردهندگی، تکنولوژی و گسترش نابرابری ، تکنولوژی و هنجارسازی، تکنولوژی و تغییر الگوی توسعه اقتصادی، تکنولوژی و شکل گیری جهان مرکز – پیرامون، تکنولوژی و ازخودبیگانگی، تکنولوژی و تغییر الگوی مصرف، تکنولوژی و پیامدهای اخلاقی، تکنولوژی و تغییر سبک زندگی و ... اشاره نمود که در محورهای چالشهای فلسفی و معرفتشناختی، چالشهای فرهنگی اجتماعی، چالشهای سیاسی و چالشهای اقتصادی قابل تفکیک و دسته بندی است.
۶.

معرفی و ارزشیابی رویداد علمی «تو مغزت چه خبره؟»(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 711 تعداد دانلود : 400
معرفی و ارزشیابی رویداد علمی «تو مغزت چه خبره؟» چکیده: ترویج علم با هدف درگیری و مشارکت عموم مردم با علم، از طریق ابزارها و روش های متفاوتی انجام می شود. یکی از این روش ها برگزاری رویدادهای علمی است. این پژوهش با هدف بررسی میزان دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده و همچنین میزان انطباق رویداد «تو مغزت چه خبره؟» با ویژگی های آموزش غیر رسمی انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش شامل افراد بالای 20 سال و دانش آموزان بازدیدکننده از رویداد در طول برگزاری آن بودکه از والدین تعداد 46 نفر و دانش آموزان تعداد 205 نفر با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه ای بود که در سه بخش ویژگی های جمعیت شناختی، محتوای رویداد، ویژگی های آموزش غیر رسمی و پیشنهادات تنظیم شده بود. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان دهنده رضایت و استقبال بازدیدکنندگان (والدین و دانش آموزان)از رویداد و دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده بود(بیش از 70 درصد) و اکثر ایستگاه ها از ویژگی های آموزش غیر رسمی برخوردار بودند. این نتایج استقبال و علاقه مندی عموم مردم به شرکت در رویدادهای علمی را نشان می دهد ولزوم توجه سازمان ها و متولیان امر به برگزاری هرچه بیشتر این رویدادها را می طلبد و توجه به نیازها و علایق علمی بازدیدکنندگان هنگام طراحی رویدادها از عوامل موفقیت آن هااست.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۳