۱.
بررسی سیر شکل گیری و تحول و تطور دانشگاه در دنیا به عنوان یک نهاد مدرن از بیش از دو قرن پیش تا کنون و مقایسه آن با روند و زمینه شکل گیری و گسترش دانشگاه ها در کشور نشان دهنده برخی تفاوتهای بنیادین است که می توان این تفاوت را به نگرش متفاوت و تلقی دیگرگون از نهاد دانشگاه در کشور در مقایسه با دنیا نسبت داد. چنین برداشت متفاوتی سرچشمه بروز تفاوتهای گسترده و همچنین شکل گیری ضعف مفرط در حوزه پژوهش دانشگاهی شده است و از جمله نتایج آن دوری نهاد دانشگاه از پژوهش در حوزه های نیازهای واقعی جامعه را می توان برشمرد. مبتنی بر این تحلیل، در انتها پیشنهاداتی برای تحول ارائه می گردد.
۲.
در این مقاله ماموریت آموزشی و پژوهشی دانشگاه با نگاهی به رویکردهای مختلف به ماموریت دانشگاه در فرایند تاریخی شکل گیری و توسعه آن مورد بررسی قرار گرفته است. برای این کار نخست مدل همبولت یا رویکرد همبولتی به دانشگاه، مدل دانشگاه تحقیق پایه و رویکرد سوم که بیشتر بر ارائه خدمات از سوی دانشگاه به جامعه قرار دارد توضیح داده شده است و در بخش دوم مقاله رابطه آموزش و تحقیق و نقاط قوت و آسیب های ناظر به توجه به هر یک به صورت کلی و در قالب مدل هایی آمده است.
۳.
تامین مالی دانشگاه ها یکی از چالش های مهم نظام آموزش عالی است. دوگان های تامین مالی مدیران دانشگاه ها را برای تحقق همزمان گزاره هایی مبنی بر حفظ و ارتقای سطح علمی دانشگاه، در کنار افزایش میزان ثروت آفرینی بیش از پیش تشویق می کند. این مهم با کنکاشی در مورد روش های تامین مالی دانشگاه های برتر جهان که در امر مذکور توفیقاتی حاصل کرده اند و روند کاهش وابستگی به دولت یا استفاده هدفمند از آن را در کنار افزایش میزان ثروت آفرینی از سایر منابع مالی پیگیری می نمایند، توفیق بیشتری خواهد داشت. هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی الگوهای تامین مالی و ترکیب آن ها در دانشگاه های منتخب بوده و با استفاده از روش پژوهش مطالعات موردی نهایتا به دسته بندی و احصای نظامات تامین مالی مذکور و بیان آموخته هایی برای بکارگیری توسط مسئولان نظام اموزش عالی اقدام کرده است.
۴.
ژاپن در اوایل قرن 17 روابطش را با همه جهان قطع کرده بود تا زمانی که به اجبار رابطه تجاری خود را در سال 1845 آغاز کرد. پس از آن ژاپن با یک سرعت باور نکردنی به سوی مدرنیته حرکت کرد و این موضوع همه جنبه های زندگی ژاپنی را تحت تاثیر قرار داد. با دقت در این فرآیند، می توان از توسعه فناوری به عنوان مهمترین عنصر این حرکت پر شتاب نام برد که خود از جنبه ها و منظر های متفاوتی قابل بررسی و تحلیل است. برخی توسعه فناوری در ژاپن را متاثر از نظام سیاسی جدیدِ حاکم بر ژاپن در دوران میجی می دانند. برخی دیگر آن را متاثر از فرآیندهای جدید اقتصادی شکل گرفته در ژاپن کشور قلمداد می کنند. اما در این مطالعه، نسبت سارختار و ارزش های اجتماعی با توسعه فناوری مبتنی بر آرا و اندیشه های فینبرگ مرکز توجه بوده است. بر این اساس در مقاله پیش رو، توسعه فناوری ژاپن با تبیین نظریه انتقادی فناوری، تشریح شده و سپس به طرح آموزه ای برای توسعه و پذیرش فناوری در ایران با استفاده از مدل های توسعه فناوری ژاپنی اشاره شده است.
۵.
رتبه بندی بین المللی دانشگاه ها از سال 2003 با آغاز به کار رتبه بندی شانگهای (ARWU) کلید خورد. ذینفعان مختلف از جمله مسئولین آموزش عالی در مواجهه با تنوع شاخص ها و روش شناسی های رتبه بندی ها، لازم است تفسیر صحیحی از نتایج و محدودیت های رتبه بندی ها داشته باشند. محورهای مورد بررسی برای 7 رتبه بندی منتخب عبارت بوده اند از: اینکه رسالت و ماموریت رتبه بندی تجاری است یا غیرتجاری، و پژوهشی یا آموزشی؛ جامعه هدف کلیه دانشگاه ها هستند یا دانشگاه های برتر یا دانشگاه های پژوهشی و به چه تعداد بررسی و منتشر می شوند؛ شاخص ها جمیع پنج ماموریت دانشگاه یعنی آموزش، پژوهش، ارتباط با صنعت، همکاری و مشارکت علمی داخلی و بین المللی، و استفاده از دانشجو و عضو هیأت علمی بین المللی را پوشش می دهند و یا خیر؛ داده ها از نوع کتاب شناختی هستند (پایگاه داده ISI یا اسکوپوس یا غیره) و یا پیمایشی و یا منابع خوداظهاری و ثانویه دیگر؛ آیا در تحلیل روند دانشگاه ها صعود و نزول ناشی از تغییر روش شناسی از تغییرات عملکردی دانشگاه ها قابل تفکیک هستند؛ قالب ارائه نتایج؛ و میزان دسترس پذیری و شفافیت نتایج نهایی و نیز داده های خام و روش شناسی از جمله روش نرمالیزاسیون. پاسخ به سوالات فوق کمک می نماید تا در پرتو درک محدودیت ها و ویژگی های متمایز هر رتبه بندی، تصویری یکپارچه تر از دانشگاه ها به دست آید.
۶.
امروزه سیاست گذاری صنایع فرهنگی به یکی از کلیدی ترین حوزه های مورد توجه دولت ها تبدیل شده است و با رشد پرشتاب تولید و مصرف محصولات صنایع فرهنگی و خلاق و همچنین تعدد نوآوری در فناوری های این حوزه از جمله در فناوری های شبکه اجتماعی، بازی های رایانه ای، مد و لباس و طراحی اهمیت این حوزه از صنایع، چندین برابر شده است. با این حال با توجه به شرایط فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی هر کشور یا منطقه، سیاست گذاری های متفاوتی انجام شده و حتی در تعاریف و مفاهیم اختلاف نظر وجود دارد. در تحقیق حاضر سعی شده است ضمن مروری بر مفاهیم و تعاریف کلیدی این حوزه از جمله فناوری فرهنگی، کالاها، خدمات و صنایع فرهنگی و صنایع خلاق و در نهایت اشاره ای بر نحوه سیاست گذاری فرهنگی در دو کشور بریتانیا و استرالیا انجام دهیم که می تواند درس هایی برای سیاست گذاری فرهنگی در کشور داشته باشد.
