معصومه پازکی

معصومه پازکی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۲۰ مورد.
۱.

شناخت و مطالعه تسهیل کننده هایِ توانمندسازیِ روستاییان در فراگردِ کارآفرینی گردشگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: تسهیل کننده های توانمندسازی کارآفرینی گردشگری توسعه روستایی تکنیک COPELAND رگرسیون گام به گام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 166 تعداد دانلود : 91
توانمندسازی روستائیان در عرصه کارآفرینی گردشگری روستایی می تواند به عنوان یک انتخاب راهبردی، گذار موفقیت آمیز توسعه روستایی را به ارمغان آورد. پژوهش حاضر با هدفِ مطالعه تسهیل کننده های توانمندسازی در فراگردِ کارآفرینی گردشگری در شهرستان شاهرود انجام شده است. از روش تحقیق آمیخته در انجام این پژوهش استفاده شد. نمونه آماری در بخشِ کمی 373 خانوار از روستائیان بودند که پرسش نامه به عنوان ابزار پژوهش، به صورت نمونه گیری در دسترس در اختیار جامعه آماری قرار داده شد. آنالیز داده ها با استفاده از ضریب تغییرات، آزمون T، رگرسیون گام به گام و تکنیک COPELAND انجام شد. تکنیک کاپلند نشان می دهد که دو شاخصِ بسترهای فرهنگی و دارایی و سرمایه اولویت بالاتری در بین شاخص های تسهیل کننده توانمندسازی دارند. با کمک ضریب تغییرات، گویه های شاخص های تسهیل کننده توانمندسازی روستائیان در فراگرد کارآفرینی گردشگری بررسی شد که نتیجه آن نشان داد کمک به ایجادِ فضای فرهنگی اولویت اول را داراست. خروجی T نشان از معنی داری ابعاد و شاخص ها دارد. بر اساس میزان بتای استاندارد، گویه بستر فرهنگی روستا (214/0) و سرمایه های مشهود و نامشهود (158/0) بیشترین اهمیت را دارند. در مرحله دومِ این پژوهش، از روش کیفیِ تئوری داده بنیاد و از نوع رهیافت نظام مند استراوس - کوربین به منظور شناسایی و تبیینِ ابعاد و مؤلفه های مؤثر بر توانمندسازیِ کارآفرینانه در روستاها استفاده شد. تعداد 15 نفر از اساتید و خبرگان به صورت ترکیبیِ از روش های هدف دار و گلوله برفی برای مصاحبه انتخاب شدند. داده ها از طریق کدگذاری باز، محوری و انتخابی، تحلیل شد. بسترسازی فرهنگی در کنار آموزش، آگاهی بخشی و تأمین اعتبارات مالی می تواند به شناخت مزیت های نسبی، افزایش مسئولیت پذیری، پایبندی به اخلاق حرفه ای و سازمان دهی مناسب منابع منجر شود.
۲.

کارآفرینی گردشگری و کیفیت زندگی در سکونتگاه های پیرامونی شهرهای شهرستان شاهرود(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: کارآفرینی کیفیت زندگی گردشگری سکونتگاه های پیرامونی شاهرود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 505 تعداد دانلود : 138
بخش مهمی از فعالیت های اقتصادیِ روستا مربوط به گردشگری و کارآفرینی در این عرصه می باشد که از طریقِ پویایی بخشیدن به توسعه اقتصادی- اجتماعی روستاها، ارتقایِ کیفیت زندگی روستانشینان را در پی دارد. پژوهش حاضر به منظور مطالعه نقشِ کارآفرینیِ گردشگری بر کیفیت زندگی روستائیان در سکونتگاه های پیرامونِ شهرهای شهرستان شاهرود انجام پذیرفته است. واحد تحلیل در این پژوهش سرپرستان خانوار در مناطق روستایی بود که 373 خانوار به عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسشنامه به عنوان ابزار پژوهش، به صورت نمونه گیری در دسترس در اختیار جامعه آماری قرارداده شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون تی، کای اسکوئر و تکنیک WASPAS انجام شد. خروجی آزمونt  ، معنی داری ابعاد و شاخص ها را تأیید می کند و شاخص های کیفیت محیطی (946/11) و کیفیت آموزش (252/11)  به طور معناداری وضعیت مناسب تری دارند. نتیجه تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از آزمون کای اسکوئر نشان داد که گویه افزایش تنوع شغلی با میانگین (27/4) از مؤلفه اقتصادی، گویه انجام مسافرت سالانه با میانگین (22/4) از مؤلفه اجتماعی – فرهنگی، گویه استفاده از مصالح ساختمانی بادوام و مقاوم با میانگین (25/4) از مؤلفه کالبدی – فضایی و گویه عدم استقرار واحدهای مسکونی در مناطق پرخطر مثل حاشیه رودخانه ها با میانگین (69/3) از مؤلفه زیست محیطی بیشترین تأثیر را در ارتقای کیفیت زندگی روستائیان منطقه داشته اند.
۳.

نقشِ پیشرانهای انسانی کارآفرینی ِگردشگری در توسعه پایدار روستایی (مطالعه موردی: روستاهای دهستان فیلستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: پیشران های انسانی کارآفرینی تکنیک ARAS تکنیک WASPAS تکنیک CODAS گردشگری روستایی مقدمه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 109 تعداد دانلود : 115
بخش مهمی از فعالیتهای اقتصادیِ روستاهای مقصدِ گردشگری مربوط به گردشگری و کارآفرینی در این عرصه میباشد. کارآفرینی درحوزه گردشگری و استفاده از ظرفیتهای طبیعی و انسان ساخت در گرو فراهمی پیشرانهاست. پژوهش حاضربه منظورِ مطالعه پیشرانهای انسانی کارآفرینی ِگردشگری و تاثیر آن بر توسعه پایدار در روستاهای دهستان فیلستان انجام پذیرفته است. تحقیق حاضر به لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. روش جمع آوری داده ها مبتنی بر روشهای اسنادی - پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش 170 نفر از گردشگران غیر بومی میباشدکه پرسشنامه به عنوان ابزار پژوهش، به صورت نمونه گیری دردسترس در اختیار گردشگران قرارداده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و تکنیک های ARAS, WASPAS و CODAS انجام شده است. نتیجه تکنیکهای WASPAS و ARAS نشان داد که روستای گلزار هم از نظرِ ابعاد مختلف پیشرانهای انسانی و هم از جهتِ پایداریِ توسعه درابعادِ محیطی، کالبدی، اقتصادی، اجتماعی و نهادی رتبه اول را در بین روستاهای دهستان فیلستان دارا میباشد. با کمک تکنیک CODAS تاثیرات کارآفرینی بر توسعه گردشگری روستایی پایدار مورد بررسی وسنجش قرار گرفت. نتیجه این تکنیک نشان داد که روستاهای گلزار و فیلستان بیش ازسایر روستاهای دهستان از کارآفرینی متاثر شده اند. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان دادکه در جامعه مورد مطالعه به منظورِ تقویت کارآفرینی در حوزه گردشگری روستایی پایدار، متغیرهایِ منابع انسانی و جامعه شناختی به ویژه فاکتورهای انگیزشی نقش کلیدی ایفا میکنند.
۴.

نقش سرمایه اجتماعی در عملکرد اقتصادی کارآفرینان روستایی شهرستان پاکدشت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: کارآفرینی روستایی اقتصاد روستایی سرمایه اجتماعی توانمندسازی پاکدشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 666 تعداد دانلود : 760
کارآفرینی می تواند با قابلیتِ دارا بودنِ اثر مثبت بر روی ابعادِ اقتصادی، اجتماعی و محیطی در روستا به توسعه پایدار روستا منجرشود. از عوامل مهم وتاثیر گذار برعملکرد نوآورانه در روستاها، سرمایه اجتماعی می باشد. بدین منظور در این پژوهش ضمنِ بررسی جایگاه سرمایه اجتماعی در عملکرد نوآورانه کارآفرینانِ روستایی، به نقشِ تاب آوری و توانمندسازی در تاثیرگذاریِ سرمایه اجتماعی بر عملکرد کارآفرینان پرداخته شده است. جامعه آماری؛ روستائیانِ روستاهای بالای 20 خانوار دهستان فیلستان می باشد. بر اساسِ آنتروپی شانون، از میان معیارهای سرمایه اجتماعیِ مؤثر بر تاب آوری، رتبه برتر به معیار ِدانش و آگاهی با وزن 9981/0 اختصاص یافت. بر اساس تکنیک WASPAS، روستای گلزار از نظرِ ابعاد مختلفِ سرمایه اجتماعیِ موثر بر تاب آوری( Qi = 8764/0) جایگاه برتری دارد. شاخص های اصلی توانمندسازی کارآفرینان با تکنیک کپلند سنجش شد که شاخص های مطلوبیتِ نوآوری در پایان کار و برگزاری کلاس های کارآفرینی در رتبه اول اهمیت قرار گرفتند. تکنیک مولتی مورا نشان می دهد که روستائیانِ روستای گلزار از جهت عملکردهای نوآورانه نسبت به سایر روستاها توانمندتر هستند. بر اساس تکنیک CODAS، روستای گلزار از نظرِ نقشِ سرمایه های اجتماعی بر عملکرد کارآفرینانِ روستایی، برترین جایگاه را دارد. با استفاده از تکنیک ARAS، میزان پایداری روستاهای دهستان فیلستان در ابعاد مختلف مورد سنجش قرار گرفت که روستای گلزار در بین روستاهای دهستان فیلستان از لحاظ پایداری در رتبه اول قرار گرفت.
۵.

بررسی جایگاه حکمروایی خوب در توسعه گردشگری روستایی پایدار (مورد پژوهی: شهرستان سرخه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکمروایی خوب روستایی گردشگری روستایی کوپراس ویکور شهرستان سرخه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 766 تعداد دانلود : 583
در فرآیند توسعه گردشگری، ساختارحکمروایی خوب روستایی نقش بسیارمهمی در ایجاد  هماهنگی و تعامل مؤثر در بخشهای مختلف فعال در زمینه گردشگری را بر عهده دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه حکمروایی خوب در توسعه گردشگری روستایی پایدار صورت گرفته است . برای بررسی وضعیت حکمروایی خوب ابتدا با استفاده از آزمون t تک نمونه ای میزان هر یک از شاخصهای نه گانه حکمروایی خوب روستایی مورد آزمون قرار گرفت و در نهایت با ترکیب آنها وضعیت کلی روستاها مورد تحلیل وبررسی قرارگرفت. به منظورآگاهی از وجودرابطه بین حکمروایی خوب روستایی وگردشگری روستایی پایداراز آزمون همبستگی پیرسون استفاده شد که میزان ضریب همبستگی پیرسون ( 955/0) نشاندهنده رابطه مستقیم، مثبت و معنادار می باشد. نتایج حاصل از مدل ویکور (رتبه بندی روستاها از لحاظ پایداری) و مدل کوپراس (رتبه بندی روستاها بر اساس شاخص های حکمروایی خوب) کاملاً با هم مطابقت دارند و روستاهای لاسجرد و بیابانک هم از لحاظ شاخص های حکمروایی خوب و هم از لحاظ شاخصهای پایداری توسعه در رتبه اول قرار گرفته اند. به منظور آزمون فرضیات وسنجش شاخصهای پایداری توسعه گردشگری روستایی در شهرستان سرخه، ابتدا میزان پایداری هر یک ازابعاد زیست محیطی، اجتماعی – فرهنگی واقتصادی بااستفاده از آزمون t تک نمونه ای آزمون شدند که میانگین وضع موجود در شاخصهای زیستمحیطی (457/0) ، اجتماعی – فرهنگی (039/1) و اقتصادی (652/0) نشان دهنده پایداری این شاخصها میباشد و سپس آزمون همبستگی پیرسون صورت گرفت که بین متغیر حکمروایی روستایی (کل) بامتغیر های پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی – فرهنگی و پایداری زیست محیطی رابطه مستقیم، مثبت و قوی برقرار می باشد.
۶.

مطالعه ی پیشران های انسانی توسعه ی کارآفرینی در حوزه ی گردشگری روستایی، مورد پژوهی: شهرستان شاهرود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیشران های انسانی کارآفرینی گردشگری روستایی COPELAND WASPAS CODAS

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 320 تعداد دانلود : 405
کارآفرینی درحوزه گردشگری واستفاده ازظرفیتهای طبیعی وانسانساخت درگروفراهمی پیشرانهای انسانی است. ازاینرو پژوهش حاضربه منظورِمطالعه وضعیت پیشرانهای توسعه کارآفرینی درحوزه گردشگری روستایی دردهستانهای شهرستان شاهرود وتحلیل تاثیرات کارآفرینی دراین زمینه برتوسعه پایدارروستاها انجام پذیرفته است. روش تحقیق درپژوهش حاضربه لحاظ هدف کاربردی وبر اساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی می باشد. روش جمع آوری داده ها مبتنی بر روشهای اسنادی - پیمایشی است. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات ازتکنیکهای واسپاس، کداس وکپلند استفاده شده است. نتایج این پژوهش، نشان میدهد که دربین شاخصهای تحقیق، شاخصهای خودباوری، دسترسی به زیر ساختها و دسترسی به سرمایه در مطلوبترین وضعیت قرار دارند و سایر شاخصها (اعتماد اجتماعی، مشارکت، انضباط اجتماعی، امنیت اجتماعی، انسجام اجتماعی، آینده نگری، آموزش، مهارت، نوآوری و خلاقیت، تولید و فروش و بازاریابی) نیز وضعیت مطلوبی دارند. 13 معیار نهایی تحقیق که بر اساس مطالعات کتابخانه ای مشخص شدند با استفاده ازتکنیک COPELAND رتبه بندی شدندکه معیارِ نوآوری وخلاقیت بالاترین ارزش راداراست. مطابقِ تکنیک WASPAS ابعادمختلف پیشرانهای منابع انسانی دردهستان خرقان (Q_i = 1171/0) بیشترین تاثیررادرروند توسعه کارآفرینی درمنطقه داشته است. به منظورِتحلیل تاثیراتِ کارآفرینی درحوزه گردشگری بر توسعه نواحی روستایی ازتکنیک CODAS استفاده شد. یافته هانشان میدهدکه تاثیرات کارآفرینی درحوزه گردشگری روستایی برتوسعه دهستانهای خرقان، خوارتوران وبیارجمندبیش ازسایردهستانهای شهرستان شاهرود بوده است.
۷.

بررسی کارکردهای اجتماعی قنات در نواحی روستایی با تأکید بر شاخصهای سرمایه اجتماعی ( مورد مطالعه: شهرستان همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قنات سرمایه ی اجتماعی شبکه ی اجتماعی مشارکت اجتماعی روستا استان همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 622
قنات ها در ایران کارکردهای اقتصادی، اجتماعی - فرهنگی و زیست محیطی مختلفی در شهرها و روستاها دارند. یکی از عواملی که بر توانایی جامعه در مدیریت منابع آب مشترک تاثیر می گذارد سرمایه ی اجتماعی است. از طرف دیگر وجود قنات موجب ایجاد فضای مشارکتی در روستاها می شود و این فضای مشارکتی منشاء سرمایه ی اجتماعی در روستاها است. روش تحقیق توصیفی - تحلیلی است که با هدف بررسی نقش قنات در افزایش سرمایه ی اجتماعی ساکنین نواحی روستایی در بخش مرکزی شهرستان همدان انجام شده است. میزان سرمایه ی اجتماعی در روستاهای مورد مطالعه در چهار مؤلّفه انسجام اجتماعی، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و امنیت اجتماعی مورد سنجش قرار گرفت. پایایی پرسش نامه با مقدار آلفای کرونباخ 82/0 تأیید شد. جهت روایی از نظرات کارشناسان و خبرگان دانشگاهی استفاده گردید. جامعه آماری شامل 15 روستا بود که به دو گروه، روستاهای دارای قنات و فاقد قنات تقسیم شدند. از تعداد 9257 خانوار در جامعه آماری، حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 369 خانوار تعیین گردید که سهم روستاهای دارای قنات 244 خانوار و روستاهای فاقد قنات 125 خانوار مشخص شد. داده های مورد نیاز بر اساس مطالعات میدانی و اسناد کتابخانه ای جمع آوری شد. داده های جمع آوری شده از طریق آزمون های آماری نظیر آزمون T مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت. نتایج تحقیق نشان داد که سرمایه اجتماعی در روستاهای دارای قنات با میانگین 98/3 و روستاهای فاقد قنات با میانگین 37/3 در وضعیت مطلوب قرار دارند اما آزمون T در سطح 99 درصد، تفاوت معنی داری را در میزان سرمایه اجتماعی در دو گروه روستاهای مذکور نشان داد بدین معنی که میزان سرمایه ی اجتماعی در روستاهای دارای قنات بیش تر بود. تقویّت سرمایه ی اجتماعی می تواند به عنوان ابزاری در جهت دست یابی به مدیریت پایدار منابع آب و توسعه ی پایدار روستایی عمل نماید که این سرمایه ی اجتماعی باعث توانمندسازی روستاییان، اعتمادبه نفس و خود باوری در آن ها می شود.
۸.

شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر در افزایش کارایی دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 515 تعداد دانلود : 87
فناوری اطلاعات و ارتباطات از فناوریهای نوینی هستند که در سالهای اخیر به روستاها وارد شده است و ابزاری برای توسعه پایدار این نواحی و دستیابی به کیفیت زندگی ساکنین روستایی می باشد. هدف این پژوهش شناسایی و رتبه بندی عوامل موثر بر افزایش کارایی دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی در استان لرستان است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای و میدانی است. جامعه آماری 267 نفر از کارگزاران دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی در سطح استان لرستان می باشند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 158 کارگزار به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. پرسشنامه شامل چهار دسته عوامل انسانی، فنی، سازمانی و فرایندگی در قالب 27 متغیر می باشد. آلفای کرونباخ بدست آمده برابر با 757/0است. نتایج نشان داد که اهمیت عوامل چهارگانه و متغیرهای آنها، همگی در افزایش کارایی دفاتر فناوری اطلاعات و ارتباطات روستایی تأثیر گذار هستند و از نظر نمونه پژوهش بالاتر از حد متوسط ارزیابی شدند. بر اساس آزمون فریدمن عوامل فنی در رتبه اول قرار دارد و ضریب تعیین نشان داد که این 4 عامل 64 درصد متغیر افزایش کارایی دفاتر را تبیین می کنند. با استفاده از ضریب بتا، سهم عوامل فنی 430/0، سهم عوامل انسانی 391/0، سهم عوامل سازمانی 278/0 و در نهایت سهم عوامل فرایندی 218/0 می باشد. به عبارت دیگر 4 دسته عوامل فنی، انسانی، سازمانی و فرایندی به ترتیب دارای بیشترین نقش را در پیش بینی متغیر افزایش کارایی دفاتر فاوا در استان لرستان دارند.
۹.

نقش امنیت در توسعه گردشگریِ روستاهای حاشیه کویر (مطالعه موردی: شهرستان سرخه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت گردشگران رضایتمندی شهرستان سرخه گردشگری روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 461 تعداد دانلود : 708
بخش مهمی از فعالیتهای اقتصادیِ روستا مربوط به گردشگری است که یکی از اهرمهای توسعه روستایی به حساب می آید. توسعه گردشگریِ روستایی یک راهبرد نوین برای رونق اقتصاد روستایی میباشد. ازآنجاکه امنیت زیربنایی ترین اصل در تدوین راهبردهای توسعه گردشگری است لذا مسئله اصلیِ پیشرویِ پژوهش جاری تحلیل نقش امنیت در توسعه گردشگریِ روستاهای حاشیه کویر در شهرستان سرخه میباشد. پژوهش از نوع پیمایشی است که با روش توصیفی - تحلیلی انجام گرفته و ابزار اصلی جمع آوری داده، پرسشنامه بوده که توسط جامعه آماری (170 نفر از گردشگران غیر بومی) تکمیل شده است. به منظور بررسی مولفه های تاثیرگذار بر امنیت در توسعه گردشگری روستایی ازآزمون تی تک نمونه ای استفاده شد که بررسی اختلاف میانگین متغیرها نشان می دهد؛ گویه هایِ مولفه هایِ فضایی، نژادی و پایداریِ منظر در وضعیت مطلوبتری نسبت به سایر گویه ها قرار دارند. میزان همبستگی بین شاخصهای امنیت در توسعه گردشگری روستایی درمنطقه برابر 789/0 میباشد که نشاندهنده توانِ تبیین 79 درصد از تغییرات (واریانس) میباشد. تحلیل واریانسANOVA وآزمون F فیشر نشان داد که میان روستاهای شهرستان سرخه از نظرِشاخصهای سیاسی و زیست محیطی تفاوت معناداری وجود ندارد. براساس تکنیک واسپاس و آراس، دو روستای بیابانک و لاسجرد از نقطه نظر شاخصهای تحقیق و پایداریِ توسعه در رتبه اول قرار دارند. یافته های تحقیق نشان میدهد که امنیت گردشگران براساس شاخصهای تحقیق در روستاهای بیابانک و لاسجرد بیشتر است و این دو روستا نسبت به سایر روستاها توسعه یافته تر میباشند. بنابراین تدوین راهکارهایی برای ارتقای سطح امنیت گردشگران در سایرِ روستاها ضروری است.
۱۰.

تحلیل نقشِ مدیریت مبتنی بر حکمروایی خوب در توسعه پایدار روستایی مطالعه موردی: دهستان فیلستان، شهرستان پاکدشت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکمروایی خوب توسعه پایدار روستایی تکنیک کوپراس مدل ویکور دهستان فیلستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 899 تعداد دانلود : 886
حکمروایی خوب روستایی، پیش شرطی برای توسعه پایدار روستایی بر شمرده می شود، با استقرار رهیافت حکمروایی خوب روستایی در محیط روستاها، می توان عدم تمرکز، مدیریت منابع روستایی، مشارکت همگانی، شراکت بین دولت و جامعه مدنی و بخش خصوصی را در بطن جامعه روستایی نهادینه کرد. پژوهش حاضر به منظور تحلیل نقش مدیریتی مبتنی بر حکمروایی خوب در توسعه پایدار روستایی دهستان فیلستان شهرستان پاکدشت انجام شده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف، کاربردی است و روش پژوهش از نوع توصیفی– تحلیلی می باشد. جمع آوری داده ها و اطلاعات به دو صورت اسنادی و میدانی (پرسشنامه) در نه شاخص: مشارکت، شفافیت، قانون مداری، عدالت، پاسخگویی، مسئولیت پذیری، نظارت، کارآیی و اثربخشی و تخصص گرایی انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل سرپرستان خانوار در روستاهای دهستان فیلستان (شهرستان پاکدشت) بوده که بر اساس فرمول کوکران حجم نمونه 354 خانوار محاسبه و به صورت تصادفی ساده توزیع گردید. برای تحلیل داده ها از تکنیک شانون، تکنیک کوپراس، مدل ویکور، میانگین رتبه و t تک نمونه ای و رگرسیون گام به گام استفاده شد. در این پژوهش، شاخص پاسخگویی با استفاده از تکنیک شانون بیشنرین امتیاز (9811/0) و شاخص تخصص گرایی کمترین امتیاز (8631/0) را به خود اختصاص داده اند. بر اساس تکنیک کوپراس، روستای فیلستان بهترین وضعیت را از لحاظ 9 شاخص حکمروایی خوب محلی در بین روستاهای این دهستان داراست و با توجه به مدل ویکور، روستای فیلستان در بین سایر روستاهای دهستان فیلستان از لحاظ پایداری در رتبه اول قرار دارد. سطح حکمروایی و پایداری روستاها در سطح مطلوب بود و رابطه معناداری بین حکمروایی خوب و پایداری روستایی وجود داشت. نتیجه آزمون رگرسیون گام به گام نشان می دهد که مقدار بتای شاخص پاسخگویی با 325/0 =β بیشترین اهمیت را در افزایش سطح حکمروایی روستاها داراست.
۱۱.

جایگاه بوم گردی در توسعه روستایی با استفاده از تکنیک ترکیبی SWOT و WASPAS (مورد شناسی: بخش مرکزی شهرستان دامغان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بوم گردی روستایی تکنیک WASPAS مدل تحلیلی SWOT توسعه روستایی شهرستان دامغان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 360 تعداد دانلود : 211
بخش مهمی از فعالیت های گردشگری روستایی مربوط به بوم گردی و بهره مندی از طبیعت روستاست و از آنجا که این بخش از گردشگری روستایی در پی رسیدن به ایده های توسعه ای پایدار است، می تواند به عنوان یک استراتژی مناسب عملکردی درجهت توسعه همه جانبه روستا مد نظر قرار بگیرد؛ از این رو، پژوهش حاضر به منظور مطالعه و شناسایی جایگاه بوم گردی در توسعه دهستان های بخش مرکزی شهرستان دامغان انجام شده است. روش تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی و براساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. روش جمع آوری داده ها مبتنی بر روش های اسنادی- پیمایشی است. مقایسه حد متوسط گویه ها و میانگین وضع موجود نشان می دهد که در بین شاخص های تحقیق، شاخص ارتقای سطح درآمد و رفاه مردم در مطلوب ترین وضعیت و شاخص افزایش سرمایه گذاری در نامطلوب ترین وضعیت قرار دارد. براساس تکنیک WASPAS، بوم گردی در دهستان تویه دروار دارای بیشترین تأثیر در روند توسعه روستاهای این دهستان بوده و دهستان رودبار کمترین تأثیر را داشته است. نتیجه حاصل از مدل تحلیلی سوآت نشان می دهد که نقاط قوّت و فرصت ها بر نقاط ضعف و تهدیدها برتری دارند؛ ازاین رو استراتژی تهاجمی به منظور توسعه بوم گردی روستایی در این منطقه انتخاب می شود.
۱۲.

جایگاه توانمند سازی روستاییان در بهبود مدیریت منابع آب(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 455 تعداد دانلود : 249
نماگرهای وضعیت منابع و مصرف آب در بخش کشاوری، بیانگر عدم تعادل بین عرضه و تقاضای آب است. به واسطه توانمندسازی، روستاییان بر فعالیت هایشان تسلط بیشتری پیدا می کنند و با کسب قدرت بالا، کنترل بر منابع آب، ظرفیت سازی و مشارکت فعال، قادرند مسیر فعالیتشان را به درستی هدایت کنند. پژوهش حاضر به منظورِ مطالعه جایگاه توانمند سازی روستاییان در مدیریت منابع آب و شناخت شاخصهای موثر در توانمندسازی جهتِ مدیریتِ پایدار منابع آب و گروه بندی دهستان های شهرستان بر اساس شاخص های توانمندی در مدیریت آب صورت گرفته است. جامعه آماری پژوهش، روستائیانِ شهرستان پاکدشت می باشد که حجم نمونه 381 نفر بدست آمد و به صورت تصادفی ساده توزیع گردید و از ابزار پرسشنامه جهتِ جمع آوری داده ها استفاده شد. نتیجه بررسی میانگین رتبه متغیرها نشان دادکه میانگین تمام رتبه ها بالاتر از حدمتوسط می باشدکه نشان دهنده وضعیت مطلوب شاخصهای تحقیق در بین پاسخگویان است. نتیجه آزمون t تک نمونه ای نیز معنی داری میانگین متغیرها را تایید کرد. به منظور رتبه بندی مولفه ها از ضریب تغییرات استفاده شد که شاخص کاهش مهاجرت رتبه اول و افزایش عملکرد تولید مزارع ، باغات و گلخانه ها رتبه آخر را کسب کردند. به منظور گروه بندی اثر توانمند سازی بر شاخصها از تکنیک نقطه شکست با استفاده اعداد ضریب تغییرات استفاده شد و در نهایت دهستان ها بر اساس میزان همگنی در مدیریت منابع آب با استفاده از تحلیل خوشه ای، گروه بندی شدند.
۱۳.

عوامل مؤثر بر میزان افزایش جرم در سکونتگاه های غیر رسمی (مطالعه موردی: شهر پاکدشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سکونتگاه غیر رسمی جرم روش رگرسیون گام به گام شهر پاکدشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 188 تعداد دانلود : 985
حاشیه نشینی پدیده ای است که مدیریت شهری را با چالش بزرگی مواجه کرده است، زیرا که از یک سو، بستر ارتکاب به انواع جرایم را فراهم می کند و از دیگر سو به واسطه رشد قارچ گونه سکونتگاه های غیر رسمی و نامناسب منظر شهر را زشت و نازیبا می کند، از این رو می توان گفت حاشیه نشینی شهر را از لحاظ زیبا شناختی و امنیتی به واسطه بروز رفتارهای نابهنجار ناشی از بارگذاری بحرانی جمعیت، دچار چالش می کند. پژوهش حاضر به دنبال شناخت عوامل مؤثر بر میزان افزایش جرم در سکونتگاه های غیر رسمی در شهر پاکدشت است. روش انجام پژوهش، به شیوه توصیفی - تحلیلی است و ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه و مصاحبه می باشد. نمونه آماری 62 نفر متشکل از ساکنین سکونتگاه های غیررسمی در شهر پاکدشت، صاحبنظران و برخی از مسؤلین شهر پاکدشت بوده است که از این تعداد 13 نفر که دارای تحصیلات بالای دیپلم می باشند شامل صاحبنظران و مسؤلین می باشد. تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گیری از نرم افزارspss  انجام شده و از آزمون های پارامتری (واریانس یک طرفه و t تک نمونه ای و رگرسیون گام به گام) جهت سنجش معناداری عوامل مؤثر بر افزایش جرم در سکونتگاه های غیر رسمی در شهر پاکدشت استفاده شده است. نتایج آزمون رگرسیون گام به گام نشان می دهد که بین تمام مولفه های تحقیق (زیربنایی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، ساختاری –کالبدی، حقوقی، نهادی- سازمانی و امنیتی) با افزایش میزان ارتکاب به جرم رابطه معنادار وجود دارد و عامل اقتصادی با 974/0 بیشترین و عامل حقوقی با 935/0 کمترین تاثیر را بر میزان جرم در مناطق حاشیه نشین داشته اند.
۱۴.

ارزیابی و سنجش شاخصهای کیفیت زندگی خانوارهای ساکن در نواحی روستایی شهرستان ملایر (مطالعه موردی: دهستان حرم رود علیا)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی نواحی روستایی شهرستان ملایر دهستان حرم رود علیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 111 تعداد دانلود : 151
امروزه هدف نهایی برنامه ریزی ها بهبود کیفیت زندگی است، لذا مطالعه و سنجش آن اهمیت ویژه ای داشته و جزو ضرورتهای اساسی در فرایند توسعه پایدار روستایی قلمداد می شود. هدف مقاله حاضر سنجش کیفیت زندگی خانوارهای ساکن روستاهای دهستان حرم رود علیا شهرستان ملایر می باشد. روش تحقیق توصیفی– تحلیلی مبتنی بر تکمیل پرسشنامه بوده و حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 285 سرپرست خانوار روستایی از بین 16 روستای دهستان مشخص شد. شاخصهای کیفیت زندگی، در هفت متغیر آموزش، سلامت و امنیت، کیفیت محیط سکونت، زیرساخت روستا، اشتغال و درآمد، گذران اوقات فراغت و کیفیت محیط زیست مورد سنجش قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با بهره گیری از نرم افزارspss انجام شد و از میانگین رتبه متغیرها و آزمون های پارامتری t تک نمونه ای و رگرسیون گام به گام استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که از میان این هفت متفیر، دو متغیر آموزش و اشتغال و درآمد میانگین آنها پایین تر از حد متوسط بودند که نشان دهنده وضعیت نامطلوب این دو متغیر می باشد. همچنین مقدار بتای استاندارد نشان داد که زیر ساخت روستا بیشترین تأثیر و کیفیت آموزش کمترین تأثیر را بر کیفیت زندگی خانوارهای روستایی دارد.
۱۵.

ارزیابی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر بازاریابی گردشگری روستایی با استفاده از مدل آمیخته بازاریابی (7p) (مورد مطالعه: دهستان جوزان، شهرستان ملایر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازاریابی گردشگری روستایی شهرستان ملایر مدل آمیخته بازاریابی دهستان جوزان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا فنون جغرافیایی روش های کمی در جغرافیا
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای روستایی گردشگری روستایی
تعداد بازدید : 870 تعداد دانلود : 155
گردشگری روستایی یکی از فعالیت های اقتصادی پربازده و کارآفرین در دهستان جوزان شهرستان ملایر است. رونق این بخش از فعالیت اقتصادی می تواند منابع درآمدی را متحول کند و به پایداری درآمد روستاییان منجر شود. به منظور توسعه و گسترش این فعالیت اقتصادی به تمهیدات ویژه ای ازجمله بازاریابی نیاز است که مطابق با اصول علم بازاریابی باشد. هدف این مقاله ارزیابی و اولویت بندی عوامل مؤثر بر بازاریابی گردشگری روستایی است. روش انجام پژوهش توصیفی تحلیلی و مبتنی بر روش های کمّی و مدل آمیخته بازاریابی p7 است. در این پژوهش، آمیخته بازاریابی شامل هفت مؤلفه مکان، برنامه ریزی و مدیریت، شواهد و امکانات فیزیکی، ترویج، مردم، قیمت و محصول است. جامعه آماری، کارکنان سازمان میراث فرهنگی و گردشگری شهرستان ملایر، گردشگران و دهیاران روستاهای دهستان بودند که از بین آن ها 93 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند که چهار نفر کارشناس، هفت نفر دهیار و 82 نفر گردشگر آزموده شدند. بر اساس پرسش نامه محقق ساخت به گردآوری داده ها پرداخته شد و تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار spss و روش تحلیل عاملی و آزمون های رتبه بندی فریدمن و t صورت گرفت. نتایج به دست آمده از بررسی و اولویت بندی عامل های بازاریابی گردشگری دهستان حاکی از اهمیت زیاد دو عامل مردم و مکان است. نتایج مدل تحلیل عاملی نشان داد که از بین این هفت عامل، دو عامل مکان و برنامه ریزی بیشترین درصد از واریانس مجموعه گویه ها را دارند.
۱۶.

بررسی و تحلیل نابرابری فضایی شهرستان های استان همدان بر اساس شاخص های بهداشتی- درمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استان همدان تحلیل فضایی تحلیل عاملی تحلیل خوشه ای شاخص های بهداشتی درمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 80 تعداد دانلود : 961
: در هر جامعه ای، بهبود وضعیت بهداشت و سلامتی شهروندان یکی از ن شانه ه ای ارتقا و توسعه انسانی است. با توجه به اهمیت و نقش توسعه و توزیع مطلوب امکانات و شاخص های بهداشتی درمانی در بهبود کیفیت زندگی و توسعه پایدار مناطق، در پ ژوهش حاضر توزیع و توسعه این شاخص ها در سطح شهرس تان ه ای اس تان همدان ارزیابی مقایسه ای شده است. در این تحقیق، روش مطالعه توصیفی تحلیلی بوده و از روش تحلیل عاملی و تحلیل خوشه ای استفاده شده است . یافته های پژوهش حاکی از این است که محرومیتی نسبی در سطح کل استان از نظر برخورداری از شاخص های بهداشتی و درمانی حاکم است و توزیع امکانات موجود نیز چندان متناسب با ت وان و نی از جمعیت ی شهرستان ها انجام نشده است. شهرستان همدان، به عنوان مرک ز اداری سیاس ی و اقت صادی اس تان، در رتبه دوم برخ وردارترین شهرستان از نظر توسعه شاخص های بهداشتی درمانی بوده و اختلاف نسبتاً چشمگیری ب ا رتبه اول شهرستان ها که تویسرکان می باشد دارد. شهرستان های رزن، ملایر، نهاوند، بهار، کبودرآهنگ و اسدآباد ب ه ترتی ب در رتبه های بعدی قرار گرفته و فامنین نیز محروم ترین شهرستان شناخته شده است و با مدل تحلیل خوشه ای نیز 3 سطح مشخص شد که سطح یک که برخوردارترین شهرستان است فقط تویسرکان را شامل شد و سطح 2 که شامل 4 شهرستان نیمه برخوردار همدان، رزن، ملایر و نهاوند بودند و سطح 3 که 4 شهرستان دیگر استان را شامل شد که محروم شناخته شدند.
۱۸.

تحلیل قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای کشت گلخانه ای در توسعة کارآفرینی و اشتغال زایی روستایی (مطالعة موردی: روستاهای شهرستان پاکدشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارآفرینی مدلSWOT کشت گلخانه ای اشتغال زایی روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 378 تعداد دانلود : 801
تهدف: امروزه، کشت گلخانه ای در نواحی روستایی یکی از عواملی است که در اقتصاد روستایی تأثیرگذار است. هدف از نگارش این مقاله، تحلیل قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدهای کشت گلخانه ای در توسعة کارآفرینی و اشتغال زایی روستایی است. روش: روش تحقیق به لحاظ هدف، کاربردی و براساس ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. ابتدا، با مراجعه به روستاها و انجام مصاحبه، نظر مردم دربارة وضعیت کشت گلخانه ای پرسیده شد. سپس، با استفاده از 100 کارشناس مرتبط با مسائل روستایی، درقالب مدل SWOT، چهار عامل قوت ها، ضعف ها، فرصت ها و تهدیدها مشخص گردیدند و درقالب پرسش نامه ارزش دهی انجام شد. یافته ها: براساس نتایج تحقیق، عامل درآمدزایی روستاییان درزمینه های مختلف نظیر بسته بندی، طراحی و ساخت بسته ها، کاشت، داشت و برداشت تولیدات گل و گیاه، با امتیاز 36/0 به عنوان مهم ترین قوت شناخته شد. کمبود انبار و ماشین های حمل گل و گیاه مجهز به سردخانه (وانت و کامیون های بدون سردخانه) با ارزش 14/0 بااهمیت ترین ضعف، نزدیکی به بزرگ ترین بازار مصرف گل و گیاه (تهران- کرج) با امتیاز 36/0، مهم ترین فرصت و نبود بازاریابی کارا و اثربخش درزمینة تولیدات گل و گیاه در داخل و خارج کشور با ارزش 1/0، به عنوان مهم ترین تهدید شناخته شدند. همچنین، راهبرد تهاجمی با امتیاز 49/4، به عنوان مهم ترین راهبرد در بخش تولیدات گل و گیاهان زینتی اتخاذ شده است. محدودیت ها/راهبردها: از چالش های پیش روی پژوهش، دست نیافتن به اطلاعات مربوط به میزان تولید در سازمان متولی توسعة روستایی و کشاورزی است. راهکارهای عملی: با توجه به یافته ها، راهکارهای ایجاد پایانة صادراتی گل و گیاه در منطقه، تغییر در روش تولید از شیوة سنتی به صنعتی با بهره گیری از فناوری های نوین، تقویت و ایجاد اتحادیه ها و تشکل های صادرتی، ایجاد یک پژوهشکدة بیوتکنولوژی و ایستگاه تحقیقات گل و گیاه و آزمایشگاه، ایجاد دهکده های گل و گیاه و برپایی نمایشگاه های ملی و بین المللی در تهران و پاکدشت پیشنهاد شده است. اصالت و ارزش: پژوهش حاضر از این لحاظ دارای اهمیت و ارزش است که نظرات کارشناسان و خبرگان توسعة روستایی مبنای ارزش گذاری و وزن دهی به معیارها و تحلیل SWOT قرار گرفته است.
۱۹.

بررسی تأثیر کشت گل و گیاهان زینتی بر اقتصاد شهرستان پاکدشت(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: کشت گل و گیاهان زینتی توسعه اقتصادی صنایع مکمل و کوچک وابسته به کشت گل و گیاهان زینتی ایجاد اشتغال گردشگری روستایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 847 تعداد دانلود : 696
طی چند دهه گذشته تنوع بخشی به صادرات کشور و به عبارتی دیگر گرایش به استراتژی توسعه صادرات و جهش صادراتی، شدیداً مورد تأکید قرار گرفته است. در این راستا صادرات کالاهای غیرنفتی به منظور جایگزینی هر چه بیشتر سایر کالاها بجای نفت در جهت رشد اقتصادی و ایجاد وتحول ساختاری در آن، افزایش فرصت های شغلی، کسب درآمدهای ارزی و در نهایت امکان بروز توانهای بالقوه مدنظر قرار دارد. اصولاً در راستای توسعه اقتصادی، شناخت منابع و عواملی که از مجرای صادرات بر رشد تأثیر می گذارد از اهمیت بالایی برخوردار است , به ویژه منابعی که از مزیت نسبی و خصوصاً از مزیت رقابتی نیز بهره مند باشند. یکی از کالاهایی که به واسطه ویژگی های طبیعی و سوابق تاریخی در برخی از نقاط ایران قابل تولید بوده و به لحاظ کسب درآمدهای ارزی می تواند در ترکیب صادرات غیرنفتی قرار بگیرد، گل و گیاهان زینتی است. با فراهم کردن زمینه تولید گل و گیاهان زینتی در حجم بالا و صادرات آن می توان درهای بازارهای جهانی را بر روی اقتصاد کشور گشود و از آنجایی که این محصولات دارای توان بالقوه ای در کسب درآمد ارزی بالا می باشند، در ترکیب با صادرات سایر کالاهای غیر نفتی می تواند نقش بسیار مهمی در تدوین برنامه اقتصادی بدون نفت و تنوع بخشی به صادرات داشته باشد و از طرف دیگر کشت گل و گیاهان زینتی در روستاها علاوه بر ایجاد اشتغال , سبب افزایش درآمد و پس انداز و انباشت سرمایه روستائیان شده و به توسعه اقتصادی روستا منجر می گردد که نهایتا" توسعه پایدار را در پی دارد.
۲۰.

نقش گردشگری پایدار روستایی در توسعه پایدار روستاها (مطالعه موردی: شهرستان پاکدشت)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: گردشگری روستایی گردشگری پایدار روستایی توسعه پایدار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 127 تعداد دانلود : 199
گردشگری از مهمترین فعالیتهای انسان معاصر است که تغییراتی شگرف در سیمای زمین , اوضاع سیاسی , اقتصادی و فرهنگی جوامع بوجود می آورد و زندگی انسانها را دگرگون می سازد .گردشگری روستایی یکی از اجزای مهم صنعت گر دشگری به شمار آمده و نیروی اصلی در زمینه بهبود و رشد اقتصادی روستا ها محسوب می گردد و با ایجاد فرصتی راهبردی سبب تنوع اقتصاد محلی شده و با ایجاد فرصت های شغلی مولد مبتنی بر پتانسیلهای موجود در روستا, سبب افزایش سطح رفاه, استاندارد های زندگی, درآمد, امنیت در روستا شده و سبب ثبات و نگهداشت جمعیت در روستا, پیشگیری از مهاجرت های بی رویه, حفظ تعادل اکولوژیک و منابع طبیعی, حفظ بافت سنتی و ویژگیهای فرهنگی روستا می شود و بر این مبنامی توان گفت که یکی از بهترین راههای نجات روستا از مسائل و مشکلات اجتماعی, اقتصادی و زیست محیطی و رسیدن به عدالت اجتماعی و عدالت جغرافیایی, توسعه و گسترش گر دشگری روستایی است.  

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان