Journal of Information Technology Management (مدیریت فناوری اطلاعات)

Journal of Information Technology Management (مدیریت فناوری اطلاعات)

مدیریت فناوری اطلاعات دوره 5 تابستان 1392 شماره 2 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تبیین تأثیرات گسترش نفوذ ICT بر توسعه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فناوری اطلاعات و ارتباطات توسعه اجتماعی داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 630 تعداد دانلود : 179
توسعه در حوزه های اجتماعی، از جمله دغدغه های پیشروی هر جامعه ای است که توجه بسیاری از صاحب نظران و محققان را به خود معطوف کرده است. در عصر اطلاعات با وجودی که فناوری های اطلاعات و ارتباطات، لایه های مختلف جوامع را در هم نوردیده و تأثیرات شگرفی بر آنها داشته، متأسفانه پژوهش های اندکی با دیدی کلان نگر به مطالعه این تأثیرات پرداخته اند. بدین منظور پژوهش حاضر در تلاش است تا به شناسایی و تبیین تأثیرات گسترش و نفوذ فناوری های اطلاعات و ارتباطات بر توسعه اجتماعی جوامع بپردازد. مقاله پیش رو، بخشی از یک پژوهش کیفی با رویکرد داده بنیاد (گراندد تئوری) است که در آن تعداد هجده نفر از صاحب نظران حوزه های سیاست گذاری عمومی، فناوری اطلاعات و علوم اجتماعی از طریق روش نمونه گیری هدفمند و گلوله برفی انتخاب شده و در مطالعه شرکت کرده اند. داده های پژوهش به روش مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شده و همچنین از روش مقایسه ای مداوم استراوس و کوربین برای تحلیل داده ها استفاده شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که گسترش و نفوذ فناوری اطلاعات و ارتباطات در جوامع از طریق تأثیرگذاری بر سطح انتظارات عمومی و یاری رساندن به شهروندان برای کسب شایستگی و تسهیل در ایجاد تغییر و تحول در نظام اجتماعی جوامع، بر فرآیند توسعه اجتماعی جوامع تأثیرگذار است که مشروح هر یک از آنها در این نوشتار تبیین شده است.
۲.

بررسی امنیت در سیستم های اطلاعاتی توسعه یافته با روش معماری سرویس گرا (SOA)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت وب سرویس سرویس معماری سرویس گرا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 133 تعداد دانلود : 438
مزایا و ویژگی های خاص معماری سرویس گرا و گسترش به کارگیری این معماری، درعمل مباحث امنیتی مرتبط با SOA را که در پاره ای از موارد متفاوت از اصول امنیتی سیستم های اطلاعاتی سنتی است، به دنبال دارد. هدف از این نوشتار، بررسی ابعاد مختلف امنیتی و ارائه راهکارهایی برای امنیت در سیستم های اطلاعاتی با معماری سرویس گرا است. امید است که نتایج این پژوهش بتواند به مدیران IT در برقراری یک سیستم اطلاعاتی ایمن و ایمن سازی هر چه بهتر معماری سرویس گرا یاری رساند. پژوهش حاضر از دید هدف کاربردی و از دیدگاه روش انجام پژوهش، توصیفی شمرده می شود. در این مطالعه بعد از استخراج مهم ترین شاخص ها، از نمونه آماری در این باره پرسش به عمل آمد. پس از گردآوری داده ها با کمک آزمون تی، به تجزیه و تحلیل آنها پرداخته شد. سپس با کمک تحلیل سلسله مراتبی داده ها، مهم ترین ابعاد امنیتی و زیر ابعاد مربوط به هریک، به ترتیب اهمیت اولویت بندی شدند.
۳.

شناسایی، طبقه بندی و اولویت بندی ابزارهای اشتراک گذاری دانش در عرصه مدیریت پروژه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت دانش دانش ابزار اشتراک گذاری دانش مدیریت پروژه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 808 تعداد دانلود : 765
شناسایی و به کارگیری صحیح و مناسب دانش، در موفقیت مدیریت دانش امری ضروری است. دانش و ابزارهای اشتراک گذاری دانش، اگر به خوبی شناسایی و به کار گرفته و ارتباط مناسبی بین آنها برقرار شود، در موفقیت پروژه نقش چشمگیری دارند. آنچه در این مقاله مورد توجه قرار می گیرد شناسایی، طبقه بندی و اولویت بندی دانش و ابزارهای اشتراک گذاری دانش در عرصه مدیریت پروژه با بهره گیری از استاندارد پیکره دانش مدیریت پروژه، روش های نوین آماری، تحلیل عاملی و پیمایش از خبرگان است. جمع آوری داده ها با استفاده از پرسش نامه انجام پذیرفته و پس از طبقه بندی و اولویت بندی دانش و ابزارهای اشتراک گذاری دانش بر اساس اهمیت، درنهایت ارتباط بین گروه های دانشی و گروه ابزارهای اشتراک گذاری دانش با استفاده از ماتریس ارتباطات مورد توجه قرار گرفته است، ماتریس به معرفی مناسب و کارآمدترین گروه ابزارهای اشتراک گذاری دانش در گروه های دانشی مختلف پرداخته است. نتایج پژوهش می تواند نقش مؤثری را در اجرای موفق مدیریت دانش در مدیریت پروژه های کشور ایفا کند.
۴.

مدلی برای اولویت دهی عوامل مدیریت دانش در بهبود عملکرد مدیریت ارتباط با مشتری (مطالعه موردی: بانک سپه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت دانش مدیریت ارتباط با مشتری دانش مشتری دانش بازار دانش کارکنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 714 تعداد دانلود : 138
در دهه اخیر با افزایش رقابت، جذب و حفظ مشتری که باارزش ترین رکن رقابت شمرده می شود، از اهمیت بالایی برخوردار شده است و بسیاری از سازمان ها آن را کلید موفقیت در کسب وکار می دانند. برخی از سازمان ها با وجود بهره مندی از مدیریت ارتباط با مشتری، قادر به جذب رضایت مشتری نیستند. برای نمونه با شکل گیری بانک های خصوصی، بانک های دولتی دچار مشکلات عدیده ای در بازار رقابت شدند. این نوشتار تلاش دارد تا با ارائه مدلی برای اولویت دهی انواع دانش و مدیریت بهینه تر دانش در سازمان، مدیریت ارتباط با مشتری را بهبود بخشد. برای این امر، عوامل مدیریت دانش به سه عامل دانش مشتری، دانش کارکنان و دانش بازار دسته بندی و متغیر های مستقل این پژوهش در نظر گرفته شدند. همچنین مدیریت ارتباط با مشتری (مدیریت خدمات، شکایت ها، پیشنهادها) نیز، متغیر وابسته شمرده شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از روش معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل استفاده شده است و تأثیر مدیریت دانش بر بهبود عملکرد مدیریت ارتباط با مشتری، در مطالعه موردی بانک سپه مورد ارزیابی قرار گرفته شد. در انتها نتایج گزارش شده است.
۵.

ارائه چارچوبی مفهومی برای بهره گیری از سازوکار داستان سرایی در مدیریت چرخه حیات پروژه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سازوکار مدیریت دانش داستان داستان سرایی چرخه حیات مدیریت پروژه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 437 تعداد دانلود : 805
شناسایی و بهره برداری از سازوکارهای مناسب و مؤثر مدیریت دانش، یکی از دغدغه های جدی سازمان های عصر حاضر است. در این میان، سازمان های پروژه محور به دلیل موقتی بودن پروژه های خود و چالش مستمر زمان و منابع محدود، بیش از سایر سازمان ها به مدیریت نظام مند دانش خود نیاز دارند. کاربردهای داستان سرایی به منزله سازوکاری مؤثر، کم هزینه و در دسترس برای مدیریت دانش پروژه ها، موضوع پژوهش پیش رو است. در این پژوهش ابتدا با استفاده از مطالعات کتابخانه ای (مطالعه و تحلیل پیشینه موضوع)، چارچوب مفهومی پژوهش، طراحی شد. سپس اعتبار چارچوب مفهومی با نظرسنجی از خبرگان حوزه مدیریت دانش و پروژه، بررسی و تأیید شد. در نهایت میزان کاربرد داستان سرایی در پروژه های شرکت صنعتی و بازرگانی صنام از طریق روش پیمایشی و با استفاده از چارچوب طراحی شده ارزیابی شد. براساس نتایج، 28 کاربرد داستان از مجموع 58 کاربرد معرفی شده، در این شرکت مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین بر اساس اطلاعات در دسترس محققان، این پژوهش یکی از نخستین پژوهش ها در این زمینه است که با ارائه چارچوبی مفهومی، به معرفی کاربردهای داستان سرایی در چرخه حیات مدیریت پروژه پرداخته است.
۶.

پذیرش فناوری دورکاری در سازمان های شهر تهران: تبیین نقش نفوذ اجتماعی، انگیزش و شرایط تسهیل گر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پذیرش دورکاری نفوذ اجتماعی انگیزش شرایط تسهیل گر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 354 تعداد دانلود : 514
ورود هر فناوری به سازمان، بایستی مورد پذیرش کارکنان آن سازمان قرار گیرد و سازمان های ایرانی در حال استفاده از فناوری جدید دورکاری هستند. به همین منظور، هدف این نوشتار بررسی رابطه ساختاری بین نفوذ اجتماعی، انگیزش و شرایط تسهیل گر و استفاده واقعی از فناوری دورکاری با میانجی گری تمایل (نیت و قصد) رفتاری استفاده از دورکاری است. پژوهش به شیوه توصیفی از نوع همبستگی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش، سازمان های دولتی بوده و نمونه آماری به صورت تصادفی ساده از آن انتخاب شده است. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها، پرسش نامه بوده و برای بررسی اعتبار محتوایی آن از استادان و خبرگان بهره گرفته شده است. پایایی از پیش آزمون بین 30 نفر انجام گرفته و پرسش نامه از نظر اعتبار و قابلیت اطمینان مورد تأیید قرار گرفت. داده های استخراج شده از 365 پرسش نامه، مبنای آزمون فرضیه های پژوهش و مدل مفهومی پژوهش قرار گرفت و از طریق آزمون تحلیل عاملی اکتشافی و مدل معادلات ساختاری مسیر تحلیل مشخص شد. نتایج پژوهش و آزمون های آماری نشان داد که نفوذ اجتماعی، انگیزش و شرایط تسهیل گر، تأثیر مثبتی بر تمایل رفتاری افراد بر استفاده از سیستم دورکاری دارند و این تمایل رفتاری باعث افزایش قصد استفاده واقعی در بین کارکنان می شود.
۷.

بررسی تأثیر فناوری های نوین ارتباطی و اطلاعاتی بر ساختار سازمانی و عملکرد شرکت های خدماتی: پیمایشی پیرامون مهندسان مشاورنقشه بردار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فناوری ارتباطات و اطلاعات ساختار سازمانی عملکرد شرکت شرکت های مهندسان مشاور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 988 تعداد دانلود : 764
هدف از انجام این مطالعه، بررسی وضعیت موجود و مطلوب فناوری های نوین ارتباطی و اطلاعاتی (ICT)، ساختار سازمانی و عملکرد شرکت های مهندسان مشاور است. به علاوه، تأثیر ICT بر عملکرد و ساختار سازمانی آنها مورد بررسی قرار می گیرد. از این رو، مطالعه ای به شیوه توصیفی پیمایشی در میان 252 نفر از مدیران و متخصصان شرکت های مهندسان مشاور نقشه برداری در شهر تهران و با روش نمونه گیری خوشه ای انجام شد. ابزار سنجش، پرسش نامه ای محقق ساز بود. پایایی پرسش نامه از طریق محاسبه آلفای کرونباخ تأیید شد. با استفاده از آزمون میانگین یک جامعه، آزمون مقایسه زوجی و معادلات ساختاری، این نتایج به دست آمد: 1) وضعیت موجود و مطلوب ICT، ساختار و عملکرد سازمانی شرکت های مهندسان مشاور در سطح قابل قبولی قرار دارد، 2) بین وضعیت موجود و مطلوب ICT، ساختار و عملکرد سازمانی شرکت های مهندسان مشاور اختلاف معناداری وجود دارد، 3) ICT تأثیر مثبت و معناداری بر ساختار سازمانی و عملکرد شرکت های مهندسان مشاور دارد.
۸.

سنجش اثر توسعه یافتگی ICT بر تقاضای سرویس ها و زیرساخت های ICT در سطح کشور: مطالعه بین استانی با رویکرد پانل دیتا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه یافتگی ICT سرویس ها و زیرساخت های ICT تقاضای ICT مخارج خانوار استان های کشور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 454 تعداد دانلود : 912
عرضه و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات، از مهم ترین عواملِ تقاضای فناوری اطلاعات و ارتباطات در راستای اهداف کلان اقتصادی کشور است. در همین رابطه در این پژوهش سطح توسعه یافتگی استان ها از دید برخورداری از سرویس ها و زیرساخت های ICT و تقاضای ICT در میان خانوارهای استان های کشور بررسی شده است. برای تعیین سطح توسعه یافتگی استان ها در بخش ICT، از شاخص بین المللی IDI شامل سه زیرگروه مجزای دسترسی، استفاده و سطح مهارت در ICT استفاده شده است. نتایج حاکی از آن است که با افزایش بُعد خانوار، تقاضا برای ICT افزایش خواهد یافت. همچنین خانوارها از عادات مصرفی سال قبل خود پیروی می کنند. در ارزیابی سطح توسعه یافتگی استان ها از دید امکانات ICT بر تقاضای ICT، زیرگروه مهارت و دانش کاربران، بیشترین تأثیر را در افزایش هزینه های خانوار بر ICT داشت، بنابراین سرمایه گذاری در سطح دانش و مهارت کاربران، استفاده از امکانات و زیرساخت های ICT را افزایش می دهد. همچنین زیرگروه دسترسی که شامل سرمایه گذاری در زیرساخت های ICT و تسهیل در دسترسی به امکانات آن است، سبب رشد بیشتر در تقاضای ICT خواهد شد.
۹.

طبقه بندی مدل های کسب وکار وب 2.0 و ارتباط آن با ویژگی های وب 2.0(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: وب 2.0 مدل کسب وکار طبقه بندی فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 41 تعداد دانلود : 720
وب 2.0 تنها یک فناوری یا یک استاندارد نیست، بلکه مجموعه ای از مفاهیم و ویژگی هاست. مفاهیم و ویژگی های وب 2.0 توجه بیشتری را می طلبد؛ چراکه مطالعات گذشته تنها به برخی از این مفاهیم و ویژگی ها اشاره کرده اند. برای ارائه دیدی کامل از وب 2.0، این ویژگی ها از طریق مرور ادبیات جمع آوری و چارچوبی از ویژگی های وب 2.0 ارائه می شود. همچنین با توجه به عدم وجود دسته بندی یکپارچه و کاملی از مدل های کسب وکار وب 2.0 و تنوع رویکردها و تعداد اندک مدل ها، پژوهش پیش رو با استفاده از روش فراترکیب، این مدل ها را بررسی، مقایسه و یکپارچه کرده است. در این پژوهش، دسته بندی جدیدی از مدل های کسب وکار وب 2.0 ارائه شده است و ارتباطی مفهومی بین ویژگی های وب 2.0 و مدل های کسب وکار وب 2.0 ایجاد کرده و مهم ترین ویژگی های هر مدل کسب وکار بیان شده است. در پایان، مثال هایی واقعی از سایت های ایرانی و سایت های جهانی برای هر مدل، از طریق مشاهده و بررسی سایت ها یا از درون مطالعات گذشته ارائه شده است.
۱۰.

بررسی مدل های زنجیره ارزش در صنعت آموزش الکترونیکی و ارائه مدل بهینه (مطالعه موردی: یکی از دانشگاه های تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنجیره ارزش مدل های زنجیره ارزش آموزش الکترونیکی آموزش عالی فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 264 تعداد دانلود : 885
امروزه یکی از فرصت هایی که فناوری اطلاعات و ارتباطات در اختیار مراکز آموزشی قرار داده، بهره گیری از آموزش الکترونیکی است. از آنجاکه این شیوه آموزش، رفته رفته به یک صنعت تبدیل شده است، بنابراین مفاهیم ارزش، خلق ارزش و زنجیره ارزش در آموزش سنتی نیاز به بازنگری و به روزرسانی براساس اجزای تشکیل دهنده یک سیستم آموزش الکترونیکی دارد. در این پژوهش با هدف ارائه یک مدل بهینه زنجیره ارزش، ضمن بررسی مقایسه ای مدل های زنجیره ارزش موجود در آموزش سنتی و الکترونیکی، شاخص های مهم یک مدل زنجیره ارزش ایده آل، از مرحله نیازسنجی تا ارزیابی نهایی دوره های الکترونیکی استخراج شد و با استفاده از ابزار مصاحبه، از زوایای گوناگون و با طرح 59 سؤال در سه بخش کلی تحلیل و طراحی، اجرا و ارزیابی در جامعه پژوهشی متشکل از دانشجویان به عنوان مشتری، اساتید، کارشناسان، مدیران، تأمین کنندگان و تولیدکنندگان محتوا در دانشگاه مورد مطالعه، نظرسنجی شد. در پایان، براساس نتایج حاصل از این نظرسنجی، مدل زنجیره ارزش بهینه و کاربردی برای استفاده در دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی متقاضی ورود به عرصه آموزش الکترونیکی ارائه شده است.
۱۱.

طراحی یک سیستم پشتیبان تصمیم برای تخصیص نیروی انسانی (مطالعه موردی: پروژه های تدوین بسته های نرم افزاری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستم پشتیبانی تصمیم تخصیص منابع انسانی برنامه ریزی آرمانی برنامه ریزی پویا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 836 تعداد دانلود : 623
در تیم های تدوین بسته های نرم افزاری، نحوه تخصیص افراد به وظایف، تأثیر قابل توجهی بر چگونگی حصول اهداف مدیریت دارد. وجود یک سیستم پشتیبان تصمیم مناسب، می تواند در اتخاذ تصمیمات این حوزه به مدیران کمک کند. معمولاً در برنامه ریزی تدوین بسته های نرم افزاری، اهداف متفاوت و حتی متضاد وجود دارند و روش تصمیم گیری باید به گونه ای باشد که دغدغه های مدیران را در فرآیند تصمیم گیری لحاظ کند. از این رو، پژوهش حاضر با ترکیب دو رویکرد مجموع موزون و برنامه ریزی آرمانی و به کارگیری آن در بستر برنامه ریزی پویا، روشی مناسب برای طراحی چنین سیستمی ارائه می دهد. روش شناسی این پژوهش از نوع گام به گام، تصمیم گرا و مدل گرا است. سیستم پشتیبان تصمیم پیشنهاد شده در این پژوهش، برای هر معیار در هر مرحله آرمانی تعریف می کند که میزان انحراف از آرمان، ملاکی برای ارزیابی جواب ها است. مزیت سیستم های پشتیبان تصمیم در چگونگی ترکیب آرمان هایی است که در ماهیت خود متفاوت هستند. این الگوریتم در مقایسه با سایر روش های پیشنهادی برای حل این مسائل، نیاز به حجم محاسبات کمتر دارد.
۱۲.

شناسایی و بررسی عوامل تأثیرگذار بر خریدهای آنی آنلاین در فروشگاه های تخفیف گروهی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رفتار مصرف کننده خرید آنی آنلاین تمایل فرد به خرید آنی (IBT) لذت از خرید فروشگاه اینترنتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 169 تعداد دانلود : 995
خرید آنی آنلاین بر آن دسته خریدهایی تأکید دارد که مرزهای منطقی و متداول فرآیند خرید را درهم می شکند و بدون ارزیابی جایگزین های متعدد و سبک سنگین کردن پیامدها، به طور عمده پس از تأثیرپذیری فرد از نوعی محرک درونی یا بیرونی و در مدت زمانی بسیار کوتاه، رخ می دهد. توجه به عوامل تأثیرگذار بر خریدهای آنی، به ویژه در فضای مجازی، مورد توجه محققان حوزه مدیریت، اقتصاد، رفتار مصرف کننده و بسیاری دیگر قرار گرفته است. در این پژوهش، هدف شناسایی و بررسی اثرگذاری عوامل مرتبط با محیط، موقعیت، کالا، فرد و روش های پیشبرد خرید آنی آنلاین است. روش پژوهش پیش رو، کاربردی و از نوع توصیفی پیمایشی است. داده های این پژوهش از 123 پرسش نامه که بین مشتریان فروشگاه های اینترنتی تخفیف گروهی به صورت تصادفی جمع آوری شدند، مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج تحلیل همبستگی و رگرسیون با استفاده از نرم افزار اس.پی.اس.اس و تجزیه تحلیل های تک متغیره و چند متغیره، نشان دادند که عوامل مرتبط با کالا و ویژگی های فردی، تأثیر به سزایی بر میزان خریدهای آنی آنلاین دارند، در عوض تأثیر ویژگی های محیطی، موقعیتی و روش های پیشبرد بر خرید آنی، مورد تأیید قرار نگرفتند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۹