Journal of Information Technology Management (مدیریت فناوری اطلاعات)

امروزه با پیشرفت تکنولوژی و پدیدار شدن مدل های جدیدکسب وکار، افزایش سطح رقابت و تغییر خواسته ها و انتظارات مشتریان، استفاده ازکانال های توزیع چندگانه، روزبه روز در حال گسترش و اهمیت روزافزون است. استفاده ازکانال های توزیع چندگانه برخلاف داشتن مزایای متعدد، چالش هایی از قبیل بروز تضاد و تعارض، تخصیص محصول، سواری مجانی برخی اعضا و غیره را به دنبال دارد؛ هماهنگی و انسجام این کانال ها با کارآیی بالا و رفع این چالش ها مستلزم قابلیت هایی است تا عرضه کنندگان به هنگام تصمیم گیری مجهز به تاکتیک های مختلف بوده، ضمن داشتن گزینه های مختلف بتوانند به دستاوردهای گوناگون دسترسی داشته باشند. هدف اصلی پژوهش، بررسی نقش ارتباطات در هماهنگی کانال های توزیع از نظر عرضه کننده در کانال های توزیع چندگانه است. سؤال اصلی پژوهش عبارت است از، نقش ارتباطات در هماهنگی کانال های توزیع چندگانه و تأثیرآن بر عملکرد عرضه کنندگان. این پژوهش از نوع توصیفی-پیمایشی است و جامعه ی آماری آن شامل عرضه کنندگان محصولات و قطعات الکترونیکی در تهران است. از این جامعه ی آماری، تعداد 175 نفر از مدیران بازاریابی و فروش که در امر تصمیم گیری درباره ی کانال های توزیع مسئولیت و مشارکت دارند، نمونه ی آماری این پژوهش انتخاب شدند. تحلیل داده ها با استفاده از تکنیک مدلسازی معادلات ساختاری انجام شد. یافته های مطالعه حاکی از این است که عواملی مانند استراتژی ارتباطی، کیفیت اطلاعات، تسهیم اطلاعات و توانمندی اطلاعات بر عملکرد مالی و غیرمالی تأثیر مثبت داشته، عملکرد غیرمالی نیز بر عملکرد مالی اثر مثبتی دارد.

با توجه به سرعت تغییرات در عصر اطلاعات سازمان های ایرانی بایستی هر چه سریع تر در مسیر بهینه سازی کسب وکار الکترونیکی گام بردارند. در راستای دستیابی به این هدف استراتژیک، پژوهش حاضر عوامل مؤثر بر اشاعه کسب و کار الکترونیکی در دو بعد یکپارچه سازی درونی و اشاعه بیرونی را در قالب یک مدل مفهومی براساس چارچوب «تکنولوژی- سازمان – محیط» بررسی می کند. هدف این مدل بررسی تأثیر عوامل تکنولوژیکی(زیرساخت و تخصص سیستم اطلاعاتی)، عوامل سازمانی(سازگاری سازمانی، مزایای مورد انتظار کسب وکار الکترونیکی، پشتیبانی مدیریت ارشد و قابلیت یادگیری سازمانی) و عوامل محیطی(فشار رقابتی، آمادگی شرکای تجاری و محیط قانونی) بر اشاعه کسب وکار الکترونیکی است. این مدل توسط نود مدیر آشنا و درگیر در پروژه های سیستم اطلاعاتی، سازمان هایی که در راستای کسب وکار الکترونیکی اقدام کرده اند، از طریق پرسشنامه سنجش و آزمون شد. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی- مدل معادلات ساختاری محسوب می شود. نتایج پژوهش نشان داد، عوامل سازمانی بر یکپارچه سازی درونی و عوامل محیطی و یکپارچه سازی درونی بر اشاعه بیرونی اثر مثیت و معناداری دارند. همچنین نتایج پژوهش نشان داد، عوامل تکنولوژیکی بر اشاعه کسب وکار الکترونیکی تأأثیری ندارد.

طبق گزارشات مختلف، برخلاف سرمایه گذاری های زیادی که روی مدیریت ارتباط با مشتری صورت می گیرد، اجرای آن ریسک بسیار زیادی را به همراه دارد. یکی از دلایل شکست اجرای مدیریت ارتباط با مشتری، نداشتن ابزار و معیارهای مناسب برای سنجش و ارزیابی ارتباط با مشتریان است. در حال حاضر، روش های سنتی مالی پرکاربردترین ابزارهای ارزیابی بازاریابی و مدیریت ارتباط با مشتری هستند. ولی این روش ها برای ارزیابی سرمایه گذاری هایی مثل مدیریت ارتباط با مشتری که انتظار می رود مزایای آنها نامشهود، غیرمستقیم، یا راهبردی باشد، مناسب نیستند؛ بنابراین برای ارزیابی مدیریت ارتباط با مشتری نیازمند ابزاری هستیم که عوامل مشهود و نامشهود را بسنجد، رویکردی فرایندگرا و جامع داشته باشد و نواقص روش های فوق را نیز برطرف سازد. در این مقاله با رویکرد کیفی و با روش نظریه داده بنیاد، مدلی برای ارزیابی عملکرد مدیریت ارتباط با مشتری ارائه می شود که نواقص مدل های موجود را برطرف کرده، با رویکردی جامع و سیستمی، ابعاد مشهود و نامشهود روابط با مشتریان را به صورت فرایندی در بانک های تجاری خصوصی کشور ارزیابی می کند. در نهایت پس از تحلیل و مقایسه مدل توسعه یافته، پیشنهاداتی برای مدیران بانکی و پژوهگران آتی این حوزه ارائه می شود.

صنعت خودرو از جمله صنایعی است که همواره تلاش جهت مشارکت و هماهنگی با شرکای زنجیره تأمین در آن مورد توجه بوده است. نظر به اهمیت مسئله به اشتراک گذاری اطلاعات به عنوان مکانیزم اصلی هماهنگی زنجیر? تأمین برای مدیران ارشد شرکتهای ایرانی فعال در امر خودرو سازی، هدف این تحقیق، طراحی و مدلسازی عوامل موثر بر به اشتراک گذاری اطلاعات در زنجیر? تأمین شرکت ایران خودرو خراسان بوده است. جامعه ی آماری پژوهش، خبرگان زنجیر? تأمین شرکت ایران خودرو خراسان می باشند. بر همین اساس، ابتدا با مطالعه ادبیات موضوع و مرور پیشینه 20 عامل زیرمجموعه این سازه تعریف گردید که با انجام چند مصاحبه با خبرگان، عوامل فوق به 22 مورد افزایش یافت. در ادامه مدل مفهومی پیشنهادی از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته محک خورده شد. این پژوهش از نظر متدولوژیک براساس روش «تحقیق آمیخته متوالی» انجام می گیرد بدین ترتیب که ابتدا با استفاده از متدولوژی مدلسازی نقشه علّی، مدل اولیه ارائه شده است. به منظور اطمینان از مدل طراحی شده، از مدلسازی شبکه های بیزین نیز در جهت تأیید مدل استفاده شده است. خروجی نهایی این پژوهش مدل مفهومی به اشتراک گذاری اطلاعات در زنجیر? تأمین شرکت ایران خودرو خراسان می باشد.

توانایی تسهیم دانش گروههای آموزشی دانشگاهی یکی از پیش نیازهای مهم برای کسب شایستگی های علمی و پژوهشی است.این مقاله با هدف تعیین عوامل موثر بر تسهیم دانش درون و مابین گروههای آموزشی دانشگاه آزاد اسلامی انجام شده است. توانایی های تکنولوژیک، فرهنگ سازمانی، ساختار سازمانی ، وضعیت مستند سازی دانش ، کنترل سرپرست، تعامل سازمانی، وابستگی های ارتباطی و روشهای انگیزشی از جمله عوامل زمینه ای سازمانی و همینطور اعتماد به مدیریت ، ادراک حمایت سازمانی از عوامل ادراکی هستند که همگی بعنوان متغیر مستقل مورد بررسی قرار گرفتند. تعداد 148 نمونه بصورت طبقه ای تصادفی از اعضای هیئت علمی واحد تهران شمال و واحد علوم وتحقیقات انتخاب شده است و روش تحقیق این مقاله، میدانی از شاخه همبستگی است و برای تجزیه و تحلیل داده ها، روشهای آماری t تک نمونه ای، تحلیل عاملی تاییدی و مدل معادلات ساختاری از طریق نرم افزارهایSPSS وPLS استفاده شده اند. نتایج نشان می دهد که اعتماد به مدیریت از طریق مستند سازی دانش بر تسهیم دانش درون و مابین گروهی تاثیردارد. توانمندی های تکنولوژیک و ادراک حمایت سازمانی از عوامل موثر بر تسهیم دانش مابین گروهی بوده اند. همینطور روشهای انگیزشی مادی و غیر مادی بر تسهیم دانش درون گروهی تاثیر داشته اند. دست آوردهای این تحقیق مبنای تجربی مناسبی جهت برنامه ریزی و اجرای سازوکارهای مدیریت دانش را فراهم آورده است.

با توجه به پارامترهایی همچون افزایش جهانی تقاضای نفت، افت طبیعی مخازن، رشد فزاینده داده ها و کاهش تدریجی منابع، لازم است شرکت های اکتشافی و بهره بردار نفت مدیریت امکانات و منابع خود را بهبود بخشند .آرمان مدیریت فناوری اطلاعات در صنعت نفت، تجهیز شرکت های نفت به آخرین دستاوردهای فناوری اطلاعات روز دنیا در جهت تبادل بهینه اطلاعات و دستیابی به سیستم های اطلاعاتی یکپارچه، ایمن، انعطاف پذیر و کنترل پذیر می باشد. سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان یکی از پرکاربردترین راه حل های فناوری اطلاعات است. با تنوع گسترده نرم افزارهای در دسترس ERP، مشخص کردن بهترین سیستم که مطابق با خواسته های سازمان باشد، کار سختی است. لازمه انتخاب بهترین سیستم ERP، انتخاب سیستمی است که متناسب با اهداف استراتژیک باشند که در این مورد کارت امتیازی متوازن می تواند تصویر کامل و همه جانبه ای از عملکرد این سیستم ها را در اختیار مدیریت قرار دهد. به منظور انتخاب بهترین سیستم در این مقاله از تکنیک های تصمیم گیری چندمعیاره استفاده می شود. در واقع ماهیت پیچیده مساله و وجود عوامل و شاخص های مختلف با وزن های متغیر ما را به استفاده از روش های تصمیم گیری چندمعیاره از جمله روش فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) ترغیب نمود.

امروزه مهندسی مجدد به عنوان یکی از گسترده ترین و امن ترین بحثهای مدیریتی و کشتی نجاتی برای سازمانهای در حال نابودی و غ رق شدن تبدیل شده است. با وجود استفاده روزافزون سازمانها از مهندسی مجدد فرآیندهای کسب و کار برای بهبود عملکرد خود، آمارها حاکی از شکست و ناتمام ماندن حدود 70-80 درصد این پروژه هاست. تحقیقات زیادی برای توجیه و یافتن دلایل این شکستها صورت گرفته است. فقدان یک رویکرد و نگرش متدولوژیکی مناسب و نیز استفاده از ابزارها و تکنیکهای نامناسب برای اجرای آن، از دلایل اصلی این شکستها می باشد. استفاده از شبیه سازی رایانه ای در مدل سازی و تحلیل فرآیندها یکی از مناسب ترین و بهترین تکنیکهای مهندسی مجدد است که می تواند این شکست ها را کاهش داده و شانس موفقیت پیاده سازی آنها را بالا ببرد. در این مقاله بر اساس روش تحقیق تلفیقی کاربردی و مطالعه موردی، تعداد 51 متدولوژی، رویکرد و تکنیک مهندسی مجدد و 24 متدولوژی و رویکرد شبیه سازی، بررسی شده و بر اساس روش تحقیقی که کتینجر و همکارانش در زمینه مهندسی مجدد فرآیندهای کسب و کار انجام داده و متدولوژی جامعی را برای BPR ارائه داده اند، متدولوژی ترکیبی جامعی را برای مهندسی مجدد فرآیندهای کسب و کار با استفاده از تکنیک شبیه سازی، ارائه می دهیم. در نهایت نتایج حاصل از اجرای پروژه مهندسی مجدد انجام گرفته با استفاده از این متدولوژی در یکی از فرآیندهای شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران را ارائه می دهیم.

در عصر دانایی محوری، مدیریت دانش به مهم ترین وظیفه سازمان هایی تبدیل شده که به دنبال استفاده بهینه از این سرمایه ارزشمند و ناملموس اند. اجرای موفقیت آمیز پروژه های مدیریت دانش در سازمان به ایجاد زمینه ها و شرایط مناسب و تقویت کننده ای نیاز دارد. یکی از عواملی که می تواند نقش بسیار موثری در تسهیل اقدامات مدیریت دانش داشته باشد، زیرساخت انسانی-اجتماعی است که نقش و تاثیر آن در موفقیت مدیریت دانش در سازمان به اندازه زیرساخت هایی مانند وجود ساختار و فناوری مناسب اهمیت دارد. از این رو در این مقاله نقش و تاثیر سرمایه انسانی، سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی در ارتقای اثربخشی اقدات مدیریت دانش در سازمان تشریح و بررسی می شود که این سرمایه های سازمانی چگونه می-توانند نگرش ها و رفتارهایی در افراد ایجاد کنند که انجام اقدامات مدیریت دانش را در سازمان تسهیل کنند. روش تحقیق، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری آن نیز شامل950 نفر مدیران و کارشناسان شرکت پخش فراورده های نفتی ایران است که با نمونه گیری تصادفی انجام شده، 274 نفر آن ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج پژوهش بیانگر آن است که مدل ارائه شده از زیرساخت انسانی- اجتماعی مدیریت دانش تاثیر قابل توجهی بر ارتقای اثربخشی اقدامات مدیریت دانش در سازمان دارد. بر این مبنا پیشنهادهایی به مدیران و پژوهشگران ارائه می شود.

ظهور موبایل به دلیل ویژگی های خاص، فرصت های شغلی فناورانه ای را برای فعالان صنایع فناوری محور فرهم نموده است. جستجوی انجام شده در پایگاه داده مقالات داخلی و خارجی، نشان داد تاکنون تحقیقی جهت شناسایی، طبقه بندی و تحلیل مدل های کسب و کار موبایل انجام نشده و از این نظر این مقاله به نوبه ی خود دارای نوآوری است. در این پژوهش مفاهیم تجارت همراه و مدل کسب و کار بررسی گردید. پس از مطالعه مدل های کسب و کار حوزه ی موبایل در 28 عنوان مقاله و کتاب ، 92 مدل مختلف با استفاده از روش فرا ترکیب مورد مقایسه، تفسیر، ترجمه و ترکیب قرار گرفته اند. معیارهای طبقه بندی مدل ها نظر صاحب نظران ارائه دهنده نقش، حوزه ی کسب و کار، شرکای کسب و کار، میزان پویایی، نوع فعالیت، حوزه تمرکز، نسل های موبایل، شفافیت، نوع شبکه، نوع فعالیت اپراتور، بازاریابی و تبلیغات و سطح لایه است. در نهایت مدل ها بر اساس نوع محصول، این مدل ها در چهار حوزه ی مختلف کسب و کار موبایل شامل تولید محتوا، فناوری (سخت افزار،نرم افزار)، شبکه و ترکیبی تحلیل و طبقه بندی شدند.