Journal of Information Technology Management (مدیریت فناوری اطلاعات)

Journal of Information Technology Management (مدیریت فناوری اطلاعات)

مدیریت فناوری اطلاعات دوره 7 تابستان 1394 شماره 2 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

داده کاوی دانشجویان انصرافی دانشگاه تهران با تمرکز بر حفظ دانشجویان شهریه پرداز (جلوگیری از روی گردانی مشتری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انصراف داده کاوی آموزشی روی گردانی مشتری مدیریت ارتباط با مشتری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 686 تعداد دانلود : 890
انصراف دانشجو یکی از چالش های پیش روی آموزش عالی است. مقاله حاضر رویکرد پذیرش دانشجوی شهریه پرداز را نوعی کسب وکار و انصراف دانشجو را روی گردانی مشتری در نظر گرفته است و به دنبال بررسی عوامل انصراف دانشجویان و اتخاذ سیاست های مداخله جویانه بازدارنده است. پژوهش پیش رو کاربردی از نوع توصیفی است که به کمک داده های کمی و کیفی بر مبنای روش پژوهش کریسپ از داده کاوی اطلاعات دانشجویان ورودی شهریه پرداز (21420 دانشجو دانشگاه تهران طی سال های 1392- 1388) استخراج شده از بانک های اطلاعاتی سیستم آموزش دانشگاه تهران، اجرا شده است. هدف آن، تحلیل رفتار دانشجویان به منظور شناسایی دانشجویان در معرض خطر انصراف و ارائه مدل پیش بینی احتمال انصراف است. پس از تحلیل داده ها و ارائه مدل پیش بینی، جدول احتمال انصراف و مدل رگرسیونی انصراف، یافته های پژوهش ترم اول و دوم (به ویژه ترم اول در دوره سنی 31-24 سال) را به منزله پرخطرترین دوره زمانی، دانشجویان ارشد را مستعدترین مقطع و دوره شبانه را پرخطرترین دوره تحصیلی برای انصراف دانشجو (روی گردانی مشتری) شناسایی کرد.
۲.

کشف تقلب در بیمه بدنه خودرو با بهره مندی از سیستم خبره فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیستم خبره کشف تقلب منطق فازی واژگان کلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 411 تعداد دانلود : 730
صاحب نظران صنعت بیمه معتقدند تقلب، بلای خانمان سوز این صنعت خواهد بود. روش های گوناگونی طی سال ها برای کشف تقلب به کار گرفته شده است که یکی از آنها، سیستم خبره فازی نام دارد. سیستم های خبره شناسایی تقلب با تکیه بر پایگاه دانشی که مستخرج از خبرگان است، به شناسایی تقلب می پردازند. البته به دلیل ماهیت پنهان پدیده تقلب، دانش و قضاوت خبرگان مبتنی بر شواهد و اطلاعات کیفی است که اغلب واژه های کلامی را برای توصیف رفتار متقلبانه به کار می برند. در مدل ارائه شده، از میان 61 معیار کمی و کیفی شناسایی شده کشف تقلب در بیمه بدنه خودرو، بر اساس نظر خبرگان 17 معیار که از اولویت بالایی برخوردار بودند، در قالب هشت عامل دسته بندی شدند. در سیستم پیشنهادی برای استنتاج فازی، از الگوریتم ممدانی استفاده شده است. در نهایت پس از طراحی و پیاده سازی سیستم در یکی از شرکت های بیمه خصوصی ایران، اعتبار آن از طریق پرسشنامه سنجیده شد و اعتبار کلی سیستم 45/69 درصد به دست آمد. درصد محاسبه شده مؤید این نکته است که مدل پیشنهادی به میزان شایان توجهی از قابلیت شناسایی تقلب برخوردار است.
۳.

تعیین خودکار حداقل دامنه پشتیبانی از قاعده در محیط فازی برای بهبود استخراج قواعد همباش با استفاده از الگوریتم اپریوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: الگوریتم اپریوری الگوهای پرتکرار خوشه بندی فازی دامنه پشتیبانی از قاعده قواعد همباش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 969 تعداد دانلود : 259
قواعد همباش (انجمنی) یکی از محبوب ترین مدل های حوزه داده کاوی به شمار می رود. در الگوریتم های کلاسیک حوزه قواعد همباش کاوی، مانند اپریوری، از حداقل دامنه پشتیبانیِ قاعده واحد استفاده می شود؛ در حالی که در رویکردهای جدیدی که تلاش کرده اند الگوریتم های کلاسیک را بهبود بخشند، مانند ام. اس. اپریوری، از حداقل دامنه پشتیبانیِ قاعده چندگانه استفاده می شود که در هر دو حالت، کاربر موظف است حداقل دامنه پشتیبانی از قاعده را تعیین کند. در نظر بگیرید کاربر قصد اعمال الگوریتم اپریوری را بر پایگاه داده ای با میلیون ها تراکنش داشته باشد؛ به طور قطع کاربر نمی تواند دانش لازم را درباره تمام تراکنش های موجود در پایگاه داده داشته باشد، بنابراین نمی تواند حد آستانه مناسبی را تعیین کند. در این پژوهش، برای اولین بار با استفاده از داده های فازی سازی شده و تکنیک میانگین گیری، روشی ارائه شده است که در آن، الگوریتم اپریوری به صورت کاملاً خودکار حداقل دامنه پشتیبانی از قاعده را تعیین می کند. نتایج شبیه سازی شده روی نمونه ای واقعی نشان داد این رویکرد عملکرد مطلوب تری نسبت به الگوریتم اپریوری کلاسیک دارد.
۴.

طراحی سیستم پشتیبان تصمیم برای رتبه بندی شعب بانک (مطالعه موردی: بانک تجارت)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد رتبه بندی شعب بانک روش پرامیتی روش های تصمیم گیری چندمعیاره سیستم پشتیبان تصمیم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 978 تعداد دانلود : 513
از آنجا که کارکرد بهینه بانک ها، تأثیر بسزایی در توسعه اقتصادی کشور دارد، ایجاد بستر های لازم در جهت ارتقای کیفی و کمی عملکرد بانک ها در سایه رقابتی سالم، می تواند نقش شایان توجهی در دستیابی به اهداف داشته باشد. بنابراین یکی از روش هایی که به شعبه های بانک ها در راستای شناسایی جایگاه رقابتی و کیفیت عملکرد کمک می کند، سنجش عملکرد آنها از ابعاد گوناگون و رتبه بندی آنهاست. روش این پژوهش از دید هدف، کاربردی توسعه ای و از نظر داده، توصیفی است. در پژوهش پیش رو سیستم پشتیبان تصمیمی بر اساس روش پرامیتی دو، برای رتبه بندی شعبه های بانک تجارت طراحی شده است. خروجی این سیستم، رتبه اختصاص داده شده به هر شعبه در مقایسه با شعبه های دیگر است که شعبه ها را با توجه به فهرست کاملی از شاخص های ارزیابی عملکرد، شامل شاخص های کمی و کیفی رتبه بندی می کند و در نهایت، امکان تجزیه وتحلیل حساسیت مفیدی را برای تصمیم گیرندگان فراهم می آورد.
۵.

ارائه مدل پشتیبانی اجرای پروژه های برنامه ریزی منابع سازمان (ERP) با رویکرد پویایی های سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه ریزی منابع سازمان رویکرد پویایی های سیستم سیاست گذاری مدل سازی اصل مقاله

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 846 تعداد دانلود : 444
مطالعات اخیر نشان دهنده آن است که از میزان موفقیت پروژ ه های پیاده سازی سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان (ERP)، کاسته شده و خطر پیاد ه سازی به همان اندازه افزایش یافته است. بر این اساس، پژوهش حاضر به ارائه مدل پشتیبانی اجرای پروژه های ERP با رویکرد پویایی های سیستم با استفاده از شبیه سازی رفتاری در محیط نرم افزار ونسیم پرداخته است. این پژوهش، از نظر هدف کاربردی است و ماهیت و روشی، توصیفی تحلیلی دارد. در راستای هدف پژوهش، پس از پیاده کردن مدل شبیه سازی پیشنهادی در شرکت پاکسان، با آزمودن راهکارهای مختلف در محیط شبیه سازی، سیاست های بهبود وضعیت پروژه پیاده سازی سیستم ERP در اختیار شرکت مذکور قرار گرفت. از آنجا که در پژوهش پیش رو، بهبود وضعیت این پروژه ها از نظر زمان و هزینه مد نظر بوده است، سیاست هایی به منظور کاهش این دو عامل ارائه شد و نتایج نشان داد افزایش تعداد کاربران با تجربه، حذف شخصی سازی و افزایش آموزش کاربران، موجب بهبود عملکرد پروژه می شود.
۶.

پیمایشی درباره اولویت بندی عوامل مؤثر بر برون سپاری فناوری اطلاعات در بستر رایانش ابری، در دانشگاه های استان سمنان با بهره مندی از روش دیمتل فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برون سپاری فناوری اطلاعات رایانش ابری روش دیمتل فازی شاخص اندازه گیری خدمات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 617 تعداد دانلود : 845
رایانش ابری از جدیدترین پارادایم های برون سپاری فناوری اطلاعات به شمار می رود که توانسته است در چند سال اخیر با توجه به ماهیت انعطاف پذیرش، سازمان ها را در مقابل تغییرات مداوم فناوری اطلاعات محافظت کند. مدیران سازمان ها با شناخت دقیق نیازها و اولویت بندی آنها می توانند برون سپاری موفق تری را در بستر رایانش ابری تجربه کنند. در این راستا، کنسرسیوم طرح اندازه گیری خدمات ابری، شاخص های استانداردی را به نام شاخص اندازه گیری خدمات برای مقایسه خدمات ابری فراهم آورده است که می تواند کمک بسزایی در شناسایی نیازهای سازمان برای روی آوردن به رایانش ابری پیشنهاد کند. این مقاله برای اولویت بندی نیازهای سازمان ها، روش دیمتل فازی را پیشنهاد می کند. در این روش، نظر خبرگان فناوری اطلاعات درباره برون سپاری بخش فناوری اطلاعات در بستر رایانش ابری، پس از جمع آوری، اولویت بندی می شود. مطالعه موردی این پژوهش، دانشگاه های استان سمنان است. نتایج به دست آمده از پیاده سازی این مدل، نشان می دهد مهم ترین معیارهای برون سپاری در بستر رایانش ابری، به ترتیب پذیرش، کارایی و تجربه قرارداد است. همچنین این مدل نشان می دهد مدیریت امنیت، مالکیت و تجربه قرارداد، از معیارهای تأثیرگذارند.
۷.

ارائه روش نظارتی برای نظرکاوی در زبان فارسی با استفاده از لغت نامه و الگوریتم SVM(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قطبیت لغت نامه ماشین بردار پشتیبان نظرکاوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 786 تعداد دانلود : 80
به سبب رشد سریع شبکه ها و رسانه های اجتماعی، امکان دسترسی افراد به نظرهای دیگران افزایش یافته است. نظرها، حاوی اطلاعات ارزشمندی اند که با تحلیل آنها، می توان به گرایش ها و ترجیح افراد پی برد و نظرهای مثبت و منفی را نسبت به مسائل گوناگون، شناسایی کرد. نظرکاوی فرایندی است که به تحلیل عاطفه ها، احساس ها و نظرهای افراد می پردازد و از این طریق، اولویت افراد را شناسایی می کند. در این مقاله، روشی برای نظرکاوی در زبان فارسی ارائه شده است که از ترکیب لغت نامه و الگوریتم نظارتی ماشین بردار پشتیبان (SVM) استفاده می کند. برای ایجاد لغت نامه، از لغت نامه SentiWordNet بهره برده شده است. در واقع این لغت نامه، مجموعه ویژگی های الگوریتم SVM است. برای ارزیابی نتایج، از داده های دامنه هتل استفاده شد. چهار فرضیه برای دستیابی به بهترین نتیجه تعریف شد که از این بین، بیشترین درستی، به فرضیه حاصل ضرب قطبیت در تعداد تکرار کلمه ها اختصاص یافت.
۸.

طراحی سیستم خبره به منظور تحلیل رفتار مصرف انرژی کارکنان به کمک مدل سازی راف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: استنتاج قوانین رفتار مصرف انرژی مجموعه های راف ROSETTA

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 391 تعداد دانلود : 619
شناخت رفتارهای مصرف انرژی و تغییر آنها، به دانش گسترده ای درباره محرک های رفتار و بیان این دانش به صورت برنامه های مداخله گر موفق نیاز دارد. در این مقاله، رفتار مصرف انرژی کارکنان در سازمان، به کمک مدل سازی راف بررسی شده است. به این منظور پس از انتخاب 13 مشخصه موقعیتی (شامل شاخص های جمعیتی، ارزشی، نگرشی و سازمانی کارکنان) و یک مشخصه تصمیم (رفتار مصرف انرژی روشنایی کارکنان)، سیستم اطلاعاتی راف ایجاد شد. 482 نفر از کارکنان شاغل در 37 ساختمان اداری وزارت نفت، به صورت تصادفی انتخاب شدند و مدل سازی راف برای آنها به اجرا درآمد. با تلفیق روش های مختلف گسسته سازی داده، تولید بی زائده و تولید قوانین و به کمک نرم افزار ROSETTA، نُه مجموعه قانون تولید شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد از بین 13 مشخصه موقعیتی، چهار مشخصه شهروند سازمانی، رضایتمندی، نوع نگاه به رفتار و امکان کنترل روشنایی، اصلی ترین مشخصه های سیستم اند و در تمام بی زائده های تولیدشده، وجود داشتند. پس از اعتبارسنجی مدل های مختلف، مدل گسسته کردن دستی داده ها که بی زائده های آن به کمک الگوریتم ژنتیک و با رویکرد ORR استخراج شدند، بالاترین دقت و اعتبار را نشان دادند.
۹.

فروشگاه اینترنتی هوشمند: سیستم پیشنهاددهنده مبتنی بر تحلیل رفتار کاربران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اطلاعات جمعیت شناختی خوشه بندی رویکرد پالایش همکارانه سیستم پیشنهاددهنده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 246 تعداد دانلود : 265
سیستم های پیشنهاد دهنده ای که با ارائه پیشنهادها شخصی سازی می شوند و به کاربران در یافتن محصولی که علاقه دارند، کمک می کنند، می توانند در ترغیب مشتریان به خرید از وب سایت و در نتیجه موفقیت فروشگاه های آنلاین، نقش کلیدی ایفا کنند. روش پالایش همکارانه، یکی از موفق ترین روش های به کاررفته در این سیستم ها است که توانایی ارائه پیشنهادهایی نزدیک به نظر کاربران را دارد، اما با افزایش تعداد کاربران و محصولات، با مشکلاتی مانند شروع سرد و مقیاس پذیری مواجه می شوند. به همین دلیل در این پژوهش روش جدیدی معرفی شده است که ضمن به کارگیری الگوریتم روش پالایش همکارانه مبتنی بر کاربر به مثابه رویکرد پایه، از ترکیب وزن دار خوشه بندی کاربران بر اساس اطلاعات جمعیت شناختی آنها نیز برای دستیابی به نتایج بهتر از سیستم، استفاده کرده است. نتایج پیاده سازی الگوریتم نشان داد رویکرد ارائه شده، ریشه میانگین مربعات خطای کمتری دارد که به معنای عملکرد بهتر و دقت بیشتر آن است و پیش بینی های حاصل از آن با ترجیح و سلیقه کاربران همخوانی بیشتری دارد.
۱۰.

اولویت بندی کاربرد های سلامت همراه و زیرساخت های ارتباطی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی آمادگی الکترونیکی تحلیل سلسله مراتبی فازی تلفن همراه سلامت همراه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 90 تعداد دانلود : 825
گسترش فناوری های همراه در زمینه سلامت، شاخه جدیدی از سلامت الکترونیک به نام سلامت همراه را به وجود آورده است. هدف این پژوهش، ارزیابی زیرساخت های ارتباطی سلامت همراه است که به روش تحلیل سلسله مراتبی فازی برای مدل سازی و رتبه بندی معیار ها و کاربردها اجرا شده است. سه گروه اصلی در شبکه ارتباطی تلفن همراه، انتقال داده، خدمات کاربردی و دسترسی به شبکه انتخاب شدند. سپس به کمک روش دلفی و دلفی فازی، زیرمعیارهای زیرساخت فناورانه بر اساس سه معیار اصلی طبقه بندی شدند و 13 کاربرد سلامت همراه به منزله انتخاب ها به آن اضافه شد. نتایج تحلیل سلسله مراتبی فازی نشان می دهد دسترسی به شبکه ارتباطی تلفن همراه از بیشترین وزن (5656/0) و بالاترین اولویت برخوردار است. انتقال داده در شبکه ارتباطی تلفن همراه (4184/0) رتبه دوم را دارد و با اختلاف وزن زیادی، خدمات کاربردی در شبکه ارتباطی تلفن همراه (0159/0) در رتبه سوم قرار گرفته است. بر اساس نتایج به دست آمده، بسیج جامعه، پرونده الکترونیکی بیمار و پایش بیمار به ترتیب با وزن های 0981/0، 0878/0 و 0876/0 اولویت برتر کاربردهای سلامت همراه اند.
۱۱.

چالش پیاده سازی موفق سیستم های مدیریت دانش: بررسی عوامل موثر بر پذیرش مدیریت دانش در سازمان های ایرانی با رویکردی آمیخته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پذیرش فناوری مدل معادلات ساختاری مدیریت دانش مرور سیستماتیک ادبیات نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 798 تعداد دانلود : 973
با توجه به اهمیت استراتژیک مدیریت، شواهد روزافزونی دال بر رشد گرایش شرکت ها به ایجاد سیستم های مدیریت دانش برای اکتساب و استخراج بهتر دانش سازمانی وجود دارد. علی رغم جذابیت این مفهوم، در عمل دستیابی به اهداف مدیریت دانش آسان نیست و چالش هایی را به همراه دارد که یکی از آنها بی رغبتی کاربران در پذیرش و استفاده از سیستم های مدیریت دانش است. در این مقاله به منظور تبیین مدلی جامع، با بهره مندی از روش آمیخته عوامل مؤثر بر پذیرش ابتکارهای دانشی استخراج شد و به منظور غنابخشی به عوامل استخراج شده، پس از مرور نظام مند ادبیات و شناسایی عوامل بومی، از فرایند کدگذاری باز نظریه داده بنیاد بر اساس وضعیت سازمان های داخلی، استفاده شد. به منظور ارزیابی مدل توسعه یافته در مرحله قبل، از خبرگان حوزه مدیریت دانش نظرسنجی به عمل آمد و با استفاده از مدل معادلات ساختاری به تحلیل داده های گردآوری شده اقدام شد. در نهایت، عوامل فردی، سازمانی، رقابتی و فناوری/ اطلاعاتی، به مثابه متغیرهای برون زای مدل پذیرش فناوری به تأیید رسیدند.
۱۲.

مدل سازی نوآوری محوری و بازارمحوری خدمات الکترونیک بانک ها با استفاده از مدل ترکیبی FAHP، FTOPSIS و تئوری امکان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازارمحوری تئوری امکان نوآوری محوری AHP فازی تاپسیس فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 508 تعداد دانلود : 240
هدف از اجرای این پژوهش بررسی و مدل سازی متغیرهای تجارت الکترونیک در قالب مدل ترکیبی FAHP، FTOPSIS و تئوری امکان، برای ایجاد رویکردی جدید در روش های تصمیم گیری است. بر این اساس، شاخص های بازارمحوری و نوآوری محوری عوامل رضایتمندی الکترونیک و شاخص های قابلیت اطمینان و اجرا، پاسخگویی و امنیت نیز، عوامل اعتماد الکترونیک در راستای ایجاد وفاداری الکترونیک مشتریان، برای بانک های منتخب مدل سازی شدند. جمع آوری داده های این مطالعه از طریق توزیع 80 پرسشنامه میان مشتریان و کارشناسان صورت پذیرفت و روش های ترکیبی FAHP، FTOPSIS و تئوری امکان برای تجزیه وتحلیل اطلاعات به کارگرفته شد. نتایج نشان داد رضایتمندی الکترونیک مهم ترین عامل در ایجاد وفاداری الکترونیک، نوآوری محوری مهم ترین عامل برای ایجاد رضایتمندی الکترونیک و امنیت نیز مهم ترین عامل برای ایجاد اعتماد الکترونیک است. همچنین از میان سایر گزینه ها، بانک ملت بهترین گزینه موفق در پوشش دادن شاخص های مربوط شناسایی شد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۹