سیاست

سیاست

سیاست دوره 41 بهار 1390 شماره 1 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

اقتصاد سیاسی شرکت های چندملیتی و دولت توسعه گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اقتصاد سیاسی بین الملل جهانی شدن دولت توسعه گرا سرمایه گذاری خارجی شرکت های چند ملیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۰ تعداد دانلود : ۳۹۴
با ظهور شرکت های فراملی و جایگاه آنها در اقتصاد سیاسی بین الملل تحول مفهومی عظیم در دیپلماسی و تعامل میان بازیگران رخ داده و اینک با ورود این شرکت ها به عرصه روابط بین الملل، غیر از دیپلماسی دولت دولت دو جنبه دیگر به دیپلماسی افزوده شده و آن دیپلماسی شرکت دولت و شرکت شرکت است. همچنین این مسأله اثبات می شود که شرکت های فراملی با ورود به عرصه بین المللی لزوماً موجبات توسعه در کشورهای جهان، بالاخص کشورهای درحال توسعه را فراهم نمی آورند، بلکه تعامل آنها با دولت توسعه گرا که مخصوص کشورهای درحال توسعه است، این نوع دولت و نحوه تعامل آن با شرکت های فراملی می تواند توسعه در این کشورها را موجب می شود.
۲.

گفتگوهای عقلانی و جهان شمول گرایی اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهان شمول گرایی اخلاقی خودتعینبخشی غایات قیاسناپذیری استدلالها گفتگوهای عقلانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۳ تعداد دانلود : ۲۵۹
این نوشتار ظرفیت گفتگوهای عقلانی را برای نیل به جهان شمول گرایی اخلاقی بررسی می کند در نگاه ایجابی، توانایی عقلانی مهم ترین دلیل بر امکان دستیابی به هنجارها و حقوق اجتماعی - سیاسی مشترک تلقی می شود. نظریه گفتگوهای عقلانی با ایجاد فضای مناسب گفتمانی در ورای منافع خصوصی و دخالت قدرت دولتی، توافق بر بنیان های اخلاق اجتماعی را با اصلاح فرایندها و شیوه های حصول به آن جستوجو می کند. اما در نگاه سلبی، تکثرگرایی اخلاقی جزء لاینفک جوامع انسانی به شمار می آید . در یک روایت، این امر در خود تعین بخشی غایت واقعی زندگی و نفی هرگونه انتخاب عقلانی نهفته است و در روایت دیگر، نفی عقلانیت با گونه ای از اخلاق غایت گرا پیوند می خورد که ویژگی های پس زمینه ای و خصلت های اجتماعی متفاوت به آن هویت می بخشد.
۳.

بازاندیشی انتقادی نظریه فردگرایی لیبرال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ایدئولوژی آزادی آزادی خواهی دموکراسی دولت رفاه فردگرایی کثرت گرایی لیبرالیسم منافع فردی ناسیونالیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۳ تعداد دانلود : ۳۳۰
پس از فروپاشی اردوگاه ایدئولوژی افراطی چپ یعنی کمونیسم به رهبری اتحاد جماهیر شوروی که این شکست را باید در امتداد فروپاشی اردوگاه ایدئولوژی افراطی راست یعنی فاشیسم در نیمه قرن بیستم دانست اردوگاه ایدئولوژیک راست میانه یعنی لیبرالیسم به رهبری کشورهای صنعتی جهان در راستای عصر جهانی شدن این پیروزی را جشن گرفت و در این میان، نظریات اقتصادی سیاسی این اردوگاه بر محور نظریه فردگرایی به نوعی در همسو کردن سایر جریانات فکری میانه معتدل حول محورهای بازار آزاد جهانی، دولت حداقل، آزادی های اساسی و حقوق بشر جزمیت یافت. این مقاله با تأکید بر نظریه فردگرایی سعی دارد تا ضمن ارائه تصویری بی طرفانه از این نظریه در سه بُعد مادی، معنوی و اجتماعی، عمده دیدگاه های فرد محورانه، رفاهی و منافع فردی را در اندیشه فردگرایی به همراه سوگیری های این نظریه نسبت به آزادی، دموکراسی، کثرت گرایی، ناسیونالیسم، فمینیسم و ایدئولوژی مورد بازاندیشی انتقادی قرار دهد.
۴.

ضرورت بازنگری در سیاستگذاری آزمون ارشد علوم سیاسی (مطالعه موردی: آزمون 1387)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: آزمون ارشد آزمون سازی اهداف آموزشی مورد سنجش روایی آزمون گرایش علوم سیاسی ماده های امتحانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۶ تعداد دانلود : ۳۱۳
در بررسی حاضر، سؤال اصلی تحقیق این است که به چه میزان، آزمون کارشناسی ارشد 1387 گرایش علوم سیاسی، با اصول و قواعد آزمون سازی علمی مطابقت دارد؟ برای پاسخ به این سؤال، آزمون فوق، با معیارهایی چون روایی محتوایی، حیطه های شناختی مورد سنجش، قواعد طرح و تهیه سوالات و گزینه ها، منابع آزمون و قواعد صوری سؤال نویسی تجزیه و تحلیل شد. یافته های پژوهش: بیشتر ماده های امتحانی، کم و بیش، فاقد روایی محتوایی مناسب بوده؛ میزان سؤالات تکراری در آزمون ها نسبتاً زیاد می باشد. اگرچه بیشتر ماده های امتحانی، به لحاظ منابع آزمون، قابل قبول هستند؛ به علاوه، سؤالات در بیشتر ماده های امتحانی، به لحاظ اهداف آموزشی مورد سنجش، معطوف به حیطه شناختی دانش، به مثابه نازل ترین سطح اهداف آموزشی مورد نظر می باشند.
۵.

هویت، قومیت و سیاست خارجی در خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: خاورمیانه. سیاست قومی رئالیسم سازه انگاری قومیت هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۴۰۲
طی دهه های اخیر، سیاست خارجی دولت های خاورمیانه ای عمیقاً از رشد هویت های قومی و مذهبی در این منطقه تأثیر پذیرفته، در حالی که رهیافت رئالیسم همچنان منطق حاکم بر تحلیل سیاست در خاورمیانه باقی مانده است. این مقاله در قالب رهیافت سازه انگاری به تحلیل نقش متغیر نوظهور هویت قومی بر سیاست خارجی دولت ها در خاورمیانه می پردازد و بر تفکیک ناپذیری حوزه سیاست داخلی و مسائل آن، مانند سیاست قومی از سیاست خارجی این دولت ها و تأثیرپذیری آنان از مؤلفه های معنایی و هویتی تأکید دارد. طی دهه های اخیر، سیاست خارجی دولت های خاورمیانه ای عمیقاً از رشد هویت های قومی و مذهبی در این منطقه تأثیر پذیرفته، در حالی که رهیافت رئالیسم همچنان منطق حاکم بر تحلیل سیاست در خاورمیانه باقی مانده است.
۶.

مجمع تشخیص مصلحت نظام؛ زمینه های پیدایش، منازعات گفتمانی و قانونمندی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احکام‏ حکومتی ضرورت گفتمان مصلحت ولایت فقیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۷ تعداد دانلود : ۳۶۵
با وجود پیش بینی نهادها و سازمان های گوناگون زمامداری، براساس نظام تفکیک قوا با نظارت رهبری و تعیین حقوق و وظایف هر یک در قانون اساسی 1358، تجربه چندین ساله نشان داد که انجام وظیفه و اتخاذ تصمیم در برخی از امور با رعایت کامل قانون به راحتی قابل اعمال نیست. در این مدت، بن بست ها و تنش هایی در کشور به وجود آمد که حل و فصل و رفع آن برای تثبیت اصل نظام ضروری می نمود. «مجمع تشخیص مصحلت نظام» نهادی است که پس از پاره ای چاره جویی های موردی با ابتکار و به موجب فرمان 17/11/1366 امام خمینی(ره) تأسیس شد و در بازنگری قانون اساسی در سال 1368 جایگاه قانونی یافت. در این مقاله، بستر های پیدایش منازعات گفتمانی در مذاکرات شورای بازنگری قانون اساسی در جهت تثبیت و قانونمندی این اصل مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است.
۷.

مدرنیته و اصالت گرایی فرهنگی در روسیه و ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اصالت گرایی فرهنگی اندام وارگی اجتماعی بحران هویت تقلید فرهنگی جامعه شناسی تاریخی رمانتیک گرایی روشنگری غربی مدرنیته نوسازی از بالا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۹ تعداد دانلود : ۳۳۹
مدرنیته پدیده ای است که در چهارچوب اصول روشنگری به صورت فرایندی درون جوش و متناسب با شرایط تاریخی و فرهنگی اروپای غربی شکل گرفت و به تدریج دامن? آن به سایر کشورها و نظام های فرهنگی رسوخ یافت. این مقاله به دنبال بررسی پیامدهای ورود مدرنیته به کشورهای غیر غربی در سطح روشنفکری است و در این راستا کشورهای روسیه و ایران به عنوان موارد مطالعاتی انتخاب شده اند. استدلال نویسنده این است که ورود مدرنیته به این کشورها موجب ایجاد بحران هویت در سطح روشنفکران شد و آنها در جستجوی راه حلی برای برون رفت از این بحران، با تأثیرپذیری از روشنفکران آلمانی مخالف جنبش روشنگری غربی، به اصالت گرایی فرهنگی روی آوردند. در انجام این مطالعه از الگوی جامعه شناسی تاریخی سود برده شده است که بهترین الگو برای انجام مطالعات فرهنگی و مقایسه ای است.
۸.

ابرقدرت ها، نظام بین الملل و جنگ عراق علیه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: ابر قدرت ها ایران جنگ عراق نظام بین الملل نو واقع گرایی والتز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۷ تعداد دانلود : ۴۱۴
استدلال اصلی این نوشتار تاثیر نفوذ ابرقدرت ها و نظام بین المللی بر شروع، تطویل و پایان جنگ ایران و عراق است. بدون شک تمامی ابرجنگ ها، متاثر از نوع گفتمان حاکم بر نظام بین الملل و نوع سیاست کشورهای بزرگ است. بالطبع جنگ ایران وعراق از این مورد مستثنی نیست. شروع تهاجم ویرانگر عراق علیه خاک میهمان تا حد زیاد بر عناصر و مولفه های خارجی و اصول و قواعد نظام بین الملل آن زمان بستگی داشت. به عبارتی این نوشتار شروع، تطویل و پایان ابرجنگ ایران و عراق را بیش از آنکه بر عناصر داخلی و منطقه ای متکی بداند بر عناصر و جهت دهی نظام بین الملل اشارت دارد. این ادعا بر نظریه نوواقع گرایی به عنوان یکی از نظریه های روابط بین الملل متکی است.
۹.

دموکراسی گفتگویی هابرماس: رابطه یا نسبت عامل ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حوزه عمومی دموکراسی گفتگویی زیست جهان کنش ارتباطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۳۹۴
دموکراسی گفتگویی، برخلاف دموکراسی های رایج، بر سه پایه ی اساسی متکی است: الف. حوزه ی زیست- جهان بازسازی شده؛ ب. زبان یا نیروی زبانی که دارای بنیانی عقلانی است و به عنوان تنها وسیله ی رسیدن به اجماع عقلانی تعریف می شود؛ و ج) مشارکت کنندگانی که همه در یک سطح مشابه «زبان» را به کار می گیرند که بطرف «اجماع» جهت گیری شده است. در حقیقت هابرماس چارچوب اثبات عقلانیت ارتباطی و امکان دستیابی به اصول عام دعوای اعتبار را که مبتنی بر استدلال برتر و بحث عقلانی و اجماع، با ویژگی شرکت آزاد از فشار و اضطرار مشارکت کنندگان و عام بودن دعاوی اعتبار می باشد، در دموکراسی گفتگویی می بیند. نهایتاً اینکه دموکراسی گفتگویی به لحاظ زمانی و مکانی در نظر هابرماس در «حوزه ی عمومی» یافت می شود.
۱۰.

جهانی شدن، توسعه و مدیریت جدید حکومتی؛ (تجربه ی آمریکای لاتین)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: توسعه توسعه ی پایدار جهانی شدن مدیریت جدید حکومتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۴۶۵
جهانی شدن به عنوان مهم ترین دگرگونی عصر حاضر، ریشه در پیشرفت علم، فناوری و مبادله ی فزاینده ی اطلاعات دارد و در اغلب فعالیت ها و اندیشه های بشری، به ویژه مطالعات اجتماعی و سیاسی تحول ساز بوده است. در این میان، قدرت که در کانون علم سیاست قرار دارد، با رویکردی متفاوت مواجه می شود، به شکلی که می توان مفاهیم نشات گرفته از آن، من جمله توسعه ی سیاسی را باز تعریف و باز تبیین کرد. مدیریت جدید حکومتی، مطالعه ی عوامل موثر بر تصمیم گیری است و نه تنها اعضاء حکومت، بلکه همه ی کسانی را که بر مناسبات عناصر و عوامل قدرت موثرند؛ در سه مبحث ضرورت، تفاوت با حکومت و سازما ن دهی در بر می گیرد. مدیریت جدید حکومتی که تابع عوامل کنونی توسعه ی سیاسی است؛ فراتر از حاکمیت دولت ها، خصلتی جهانی می یابد.
۱۱.

تاثیر تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطاتی بر مولفه های سیاسی حاکمیت ملی با بررسی موقعیت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطاتی جهانی شدن مولفه های سیاسی حاکمیت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۵ تعداد دانلود : ۲۹۶
فرایند جهانی شدن در حوزه های فنی و تکنولوژیک، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی قابل مطالعه است. هدف مقاله حاضر بررسی تاثیرات تحولات ناشی از ظهور و گسترش تکنولو ژی های اطلاعاتی ارتباطاتی (بخشی از حوزه ی فنی و تکنولوژیک) بر مولفه های سیاسی حاکمیت ملی است. به این منظور این سوال طرح شد که «ظهور و گسترش تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطاتی چه تاثیری بر مولفه های سیاسی حاکمیت ملی وارد کرده است؟» به عبارت دیگر با ظهور و گسترش تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطاتی چه تغییری در قدرت و جایگاه دولت-ملت ها، ماهیت حکومت ها و مفاهیم امنیت و قدرت صورت گرفته است؟ با بررسی رویکردهای نظری مختلف، فرضیه پژوهش صورتبندی شد، تغییر نقش دولت و تضعیف آن، گسترش و تقویت دموکراسی و نرم افزاری شدن مفهوم امنیت و قدرت تحت تاثیر تکنولوژی های جدید اطلاعاتی و ارتباطاتی به تاسی از فرضیه پژوهش نشان داده شد.
۱۲.

درآمدی بر اندیشه سیاسی اسماعیلی (با تاکید بر دولت اسماعیلیان نزاری ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام اندیشه سیاسی نزاریان تاویل عقیده تعلیم کیهان شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۶ تعداد دانلود : ۳۹۳
" اختلاف در جانشینی"مهم ترین عامل شکاف در میان شیعیان بوده است و شکل گیری فرقه اسماعیلیه از این عامل مهم ناشی می شود. این فرقه نقشی مهم در حیات سیاسی _ اجتماعی مسلمانان داشته و از زاویه تحلیل سیاسی کمتر مورد توجه قرار گرفته است. ایده مقاله این است که مفهوم مرکزی یا دال برتر گفتمان سیاسی اسماعیلیان مفهوم "امام" است به گونه ا ی که همه مفاهیم دیگر و دال های حاشیه ای در ارتباطی "التفاتی" با آن قرار دارند و به اعتبار آن اهمیت می یابند. امام اسماعیلی به اعتبار هر عصری و مصلحت گفتمان سیاسی حاکم گاه غایب بوده و گاه حاضر، آنچه که مهم است و تغییرناپذیر، حرمت فرامین امام است که به جهان اسماعیلیان معنا می بخشد. نگارنده کوشیده است با نگاهی پدیدارشناسانه، تصویری از کلیت فکر سیاسی اسماعیلی را ترسیم کند و ارتباط آن را با مفهوم امام که عنصر بنیادین آن است، بررسی نماید.
۱۳.

سیاست خارجی ایران در دوران هخامنشیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اردشیر تسامح و مدارا جنگ خشایارشا داریوش بزرگ دیپلماسی سیاست خارجی کورش بزرگ هخامنشیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۰ تعداد دانلود : ۵۸۱
حکومت هخامنشیان در سال 550 ق م با سقوط دولت ماد به دست کورُش بزرگ تأسیس شد. از همان نخستین نبردی که به سقوط مادها منجر شد، اساسی ترین اصل سیاست خارجی و داخلی کورُش یعنی تسامح و مدارا پایه گذاری شد. پادشاهان بعدی کمابیش این سیاست را ادامه دادند. کمبوجیه، سیاست توسعه ارضی پیش گرفت و پس از تسخیر مصر همان سیاست ملایم پدرش را دنبال کرد. داریوش بزرگ سیاست تسامح و مدارای سَلَف خویش را به یک دکترین سیاسی تبدیل و تلاش کرد با روش های مسالمت جویانه به اهداف خود برسد. در پی حملات خشایارشا به یونان اتحادیه دلُس به رهبری آتن شکل گرفت. اردشیر اول در قبال یونانی ها سیاست صبر و مماشات و داریوش دوم و اردشیر دوم سیاست تفرقه بینداز و حکومت کن پیش گرفتند. سرانجام با حملات مقدونی ها در زمان داریوش سوم، آفتاب عمر امپراتوری معظّم هخامنشی غروب کرد.
۱۴.

نقض حقوق بشر و گسترش تروریسم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امنیت تروریسم حقوق بشر خشونت محرومیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۶ تعداد دانلود : ۳۴۵
نقض گسترده حقوق و آزادی های اساسی بشر از جمله سرکوب سیاسی، تبعیض های اجتماعی، عدم رواداری (oleranct) و تحمل در برخورد با اقلیت ها (مذهبی، نژادی و ...)، به حاشیه راندن هر گونه صدای مخالف و ... یکی از موجبات اساسی نضج و گسترش خشونت و اقدامات تروریستی است. از سوی دیگر، اَعمال خشونت آمیزی که عموماً «تروریسم» نامیده می شود - مستقیم و غیرمستقیم- باعث نقض حقوق بشر و آزادی های بنیادین شهروندان می شود. به عبارت دقیق تر از آنجا که مقابله با جرائم تروریستی باید به صورت سامانه مند (systematic ) و مداوم صورت گیرد و مستلزم اتخاذ تدابیر نسبتاً شدید (در مقایسه با سایر جرایم) است؛ همواره این نگرانی وجود دارد که دولت ها (حتی سامانه های مبتنی بر مردم سالاری و حاکمیت قانون) از مسیر اعتدال و عقلانیت خارج شده و در چهارچوب مبارزه با تروریسم، خود مرتکب نقض و یا تحدید (محدودیت) حقوق بشر شوند.
۱۵.

جامعیت و برتری اندیشه امام خمینی ( ره) درباره ارکان دولت بر اندیشه "دولت مدرن"(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حاکمیت حکومت دولت مدرن سرزمین سنت مصلحت ملت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۲۴۴
نحوه نگرش امام خمینی به مساله حکومت و نظام سیاسی و تاثیر دیدگاه سنتی یا مدرن بر نگرش ایشان همواره مورد توجه اندیشمندان و صاحبنظران بوده است؛ به طوری که برخی نگرش امام به دولت را سنتی و برخی دیگر مدرن می دانند. برای بررسی دقیق نگرش امام در این خصوص، یکی از بهترین شیوه ها، بررسی موضع امام درباره ارکان و عناصر اصلی تشکیل دهنده "دولت مدرن" یعنی حاکمیت، حکومت، سرزمین و ملت است. این بررسی جامعیت و برتری دیدگاه امام نسبت به دیدگاه غربی را نشان داده است.نحوه نگرش امام خمینی به مساله حکومت و نظام سیاسی و تاثیر دیدگاه سنتی یا مدرن بر نگرش ایشان همواره مورد توجه اندیشمندان و صاحبنظران بوده است؛ به طوری که برخی نگرش امام به دولت را سنتی و برخی دیگر مدرن می دانند.
۱۶.

تحلیلی بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد از منظر مدل پیوستگی «جیمز روزنا»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی جمهوری اسلامی ایران سیاست خارجی گفتمان اصول گرایی عدالت محور محمود احمدی نژاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۲ تعداد دانلود : ۴۵۰
طی سال های 1387 – 1384 گفتمان حاکم بر سیاست خارجی ایران از «صلح مردم سالار اسلامی» به «اصول گرایی عدالت محور» تغییر کرد. از خصوصیات قابل توجه گفتمان جدید می توان به زیر سؤال بردن هنجارهای بین المللی، اتخاذ رویکرد تهاجمی نسبت به غرب و به چالش کشیدن سیاست قدرت های بزرگ، بازبینی در سیاست های ایران بر مبنای اولویت تنظیم روابط بر گسترش روابط و ضرورت تعامل با ملت ها و جنبش های عدالت خواه جهان اشاره کرد. این مقاله در چارچوب مدل پیوستگی «جیمز روزنا» به بررسی علل و عوامل این تغییر در دو سطح تحلیل محیط بین الملل و محیط داخلی می پردازد و بر آن است که در چارچوب این نظریه، عامل محیط بین الملل و عامل فرد (اندیشه ها و شخصیت محمود احمدی نژاد) بیشتر از سایر عوامل (نقش، حکومت و جامعه) نقش ایفا می کنند.
۱۷.

تأثیر بحران اجتماعی و جهانی شدن بر ظهور بنیادگرایی در مصر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بحران بنیاد گرایی جهانی شدن مصر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۲۷۸
با توجه به تشدید جریانات بنیاد گرا در دهه های اخیر بالاخص در جوامع اسلامی، هدف این مقاله بررسی و تحلیل تاثیر بحران اجتماعی و جهانی شدن بر رشد جریانات بنیادگرا در مصر است. این پژوهش درصدد پاسخ دادن به این سوال است که بحران اجتماعی به عنوان متغیر اصلی و جهانی شدن به عنوان عامل تشدید کننده چه تاثیری در ظهور بنیادگرایی در مصر داشته است؟ فرضیه پژوهش حاضر این است که مجموعه بحران های اجتماعی و جهانی شدن علت اصلی ظهور بنیادگرایی در جوامع مسلمان و در مطالعه ی موردی مصر است . بدین منظور در مقدمه به طرح مسئله، چارچوب نظری، تعاریف و مفاهیم و سپس تاثیر بحران اجتماعی و جهانی شدن بر ظهور بنیادگرایی در مصر پرداخته شده است. در آخر نتیجه گیری و جمع بندی بحث ارائه می شود .
۱۸.

ماهیت سیاسی دولت پهلوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: دموکراتیزاسیون دولت اقتدارگرای بوروکراتیک دولت اقتدارگری رانتیر دولت خودکامه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۲۷۵
یکی از موضوعات اساسی در جامعه شناسی سیاسی هر جامعه ای، ماهیت دولت در آن جامعه است. دولت ها ماهیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی گوناگون دارند. در این نوشتار ماهیت سیاسی دولت در ایران دوره پهلوی از نظر میزان گذار به دموکراسی بررسی می شود. هدف از بررسی ماهیت سیاسی دولت آن است که چگونگی اعمال حاکمیت مردم و تعامل میان شهروندان و حاکمیت روشن شود. با این رهیافت، پرسش اساسی این است که ماهیت دولت در ایران دوره پهلوی در چارچوب چه گفتمان یا خرده گفتمان شکل می گیرد؟ فرض نگارنده آن است که نوع رابطه میان مردم و حاکمیت نقشی تعیین کننده در ماهیت سیاسی نظام از نظر میزان گذار به دموکراسی دارد.
۱۹.

علل توسعه اقتصادی در آسیای جنوب شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیای جنوب شرقی اصلاحات سیاسی توسعه اقتصادی توسعه فرهنگی رانت منابع انسانی نخبگان سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۶ تعداد دانلود : ۵۵۸
همگی ما تاکنون عبارت "معجزه آسیای جنوب شرقی"را بارها شنیده ایم. در فضایی که نظریه های وابستگی و نظام جهانی، رویکرد قالب داشتند، کشورهای این حوزه سریع ترین رشد اقتصادی تاریخ جهان را تجربه کردند. به باور بسیاری از محققین، کشورهای این منطقه با تقدم بخشیدن به توسعه اقتصادی و به تعویق انداختن سایر جنبه های توسعه به این مهم نایل آمده اند. در این مقاله ما بر آنیم جنبه های مختلف این موضوع را بررسی کرده و نشان دهیم که توسعه اقتصادی در این منطقه نه تنها همراه با توسعه فرهنگی و اصلاحات سیاسی بلکه تا حدود زیاد نیز ناشی از موارد مزبور بوده است. در این راستا، چارچوب وبری توسعه را اتخاذ کرده ایم تا نشان دهیم جنبه های مختلف توسعه کاملا اندرکنش داشته و تنها بر بستری مساعد از فرهنگ توسعه یافته و نظام سیاسی اصلاح ساختار شده، امکانپذیر است.
۲۰.

رهیافت ها و نظریه های کارایی تحریم در اقتصاد سیاسی بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اقتصاد سیاسی بین المللی بالدوین تحریم تحریم اقتصادی رهیافت بازدارندگی رهیافت سمبولیک کارایی سیاسی نظریه فشار مضاعف هافبائر و اسکات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۶ تعداد دانلود : ۳۸۰
تحریم به عنوان ابزار فشار و اجبار در پیشبرد اهداف سیاست خارجی کشورها همواره مد نظر بوده و ادبیات آن نیز یکی از بحث انگیزترین و غیرقطعی ترین ادبیات ها در روابط بین الملل است. با توجه به فضای موجود داخلی و بین المللی درباره تحریم ایران، این پژوهش تلاش دارد برخی از این رهیافت ها و دیدگاه های نوین را در ارتباط با کارایی تحریم ها بویژه تحریم اقتصادی از منظر اقتصاد سیاسی - بین المللی بررسی و تبیین کند. تحریم به عنوان ابزار فشار و اجبار در پیشبرد اهداف سیاست خارجی کشورها همواره مد نظر بوده و ادبیات آن نیز یکی از بحث انگیزترین و غیرقطعی ترین ادبیات ها در روابط بین الملل است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۷۰