محمد لعل علیزاده

محمد لعل علیزاده

مدرک تحصیلی: استادیار علوم سیاسی دانشگاه پیام نور

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۱۵ مورد از کل ۱۵ مورد.
۱.

آینده پژوهی و سناریوسازی جایگاه قدرت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قدرت منطقه ای ایران سناریوسازی انقلاب اسلامی مقاومت و اصولگرایی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱ تعداد دانلود : ۴۱۶
پایان جنگ سرد چتر ابرقدرت ها را از سر اروپا و بسیاری از مناطق برداشت. الگوی نفوذ ابرقدرت ها تغییر یافت. قدرت های منطقه ای ابتکار عمل را به دست گرفتند و ادبیات مربوط به قدرت های منطقه ای رواج یافت. وقوع انقلاب اسلامی، طرح حکومت اسلامی، ایدئولوژی شیعی و به چالش کشیدن گفتمان لیبرالیستی همراه با مولفه های دیگر قدرت ملی نظیر ژئوپلتیک، ایران را به عنوان یک قدرت منطقه ای مطرح ساخت. با توجه به اهمیت این جایگاه، چه سناریوهایی برای آینده قدرت منطقه ای ایران قابل کشف و ارزیابی است. تجسم آینده، کشف و ارزیابی آینده های ممکن و محتمل قدرت منطقه ای ایران با روش آینده پژوهی پیگیری شد. با استفاده از روش سناریوسازی تصویرهای خوش بینانه، بدبینانه و ترکیبی از آینده قدرت منطقه ای ایران ترسیم گردید. با تبیین بخش های سناریو و شواهد آنها، سناریوی ترکیبی؛ استمرار ایدئولوژی مقاومت و در حین تاکید بر تعامل موردی با غرب به عنوان تصویر نزدیک تر به واقعیت آینده جایگاه قدرت منطقه ای ایران محتمل تر است. ترسیم سناریوهای قدرت ایران در قالب مبنای نظری مجموعه بخش های سناریو(عناصر نسبتا مشخص، نیروهای پیشران و عدم قطعیت ها) و سناریوی ترکیبی بیانگر تداوم قدرت ایران و بازافرینی هویت انقلابی، پایبندی به مقاومت، اصولگرایی و آرمانگرایی واقع بین، در کنار تعامل موردی با غرب و تداوم مذاکرات 2021 است.
۲.

تاملی به مسئله کرونا به عنوان بزنگاه برون رفت از توسعه نیافتگی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۰۸ تعداد دانلود : ۸۹
کووید 19 از جنبه تخصصی در حوزه علوم پزشکی قرار می گیرد اما گستره تأثیرگذاری آن فراگیر شده است. همه گیری و همه درگیری کرونا از جنبه علمی همه علوم و رشته های دانشگاهی و از جنبه عمومی، همه حوزه های زندگی انسانی را در برگرفته است. بنابراین از جنبه های مختلف موضوع گفتگوها، جدال ها و چالش ها در سطح عمومی و در سطح علمی شده است. پژوهش حاضر معطوف به کرونا و توسعه، کرونا و انتخاب مسیرهای پیش رو است. در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی، بزنگاهی و نقطه عطف بودن بحران های گذشته و کووید 2019 را نشان داده ایم و با بررسی این پرسش که کرونا چگونه به عنوان واقعه بزنگاهی در انتخاب مسیر آینده کشورها نقش مهم و بزنگاهی را ایفا می کند، این ادعا بررسی شد که کرونا به عنوان واقعه بزنگاهی در قالب وارد ساختن شوک، تلنگر و بحران، زمینه ساز بازسازی، اصلاح و تغییر است. سخن گفتن از قبل و پس از کرونا در توصیف و تحلیل پدیده ها بیانگر لحظه انتخاب تغییرات گزینشی است؛ تبیین کننده نگاه و تأمل مجدد به روش ها، استراتژی ها، مدل ها و مسیرها است. کرونا می تواند نقطه عطف انتخاب های مجدد در عرصه داخلی و خارجی کشورها باشد. با این رویکرد به مسأله کرونا به مثابه واقعه بزنگاهی شاید پژوهشگران در آینده برخی کشورها را باتوجه به انتخاب روش ها، استراتژی ها و مسیرهای جدید در لحظه و بزنگاه کرونا به موفق و شکست خورده تقسیم کنند.
۳.

The Regional Security Complex of Moqavemah( Resistance) and Iran’s strategy to ensure Oil Security(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: Regional Security Complex Axis of Resistance Oil Security West Asian region Islamic Republic of Iran

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۱۸۳
One of the requirements for the formation of stability in regions and sub-regions is the creation of regional security complexes. The necessity of creation these regional security complexes is the existence of security orders which are outcomes of regional actors’ agreements to control internal crisis and challenges and to manage the level of external interventions in regional affairs. Due to its geopolitical, geo-strategic and geo-economic importance, especially in the oil field, the West Asian region has a great impact on the international security of the oil market, and the formation of an endogenous regional security complex can provide the necessary basis for oil security. The strengthening and expansion of the Axis of Resistance strategy under Islamic Republic of Iran leadership in formation a regional security complex could ensure oil security, as much as possible. This article studies the central impact of the Axis of Resistance strategies, especially the Islamic Republic of Iran in ensuring oil security through the formation of regional security complex. Countering unilateralism in oil market management, countering US-managed chaos to gain new customers in the oil market, and countering oil conversion as a financial source for international terrorism are some of the strategies of the Axis of Resistance and the Islamic Republic of Iran in this regard.  
۴.

الگوی حکمرانی رهبری؛ تحلیل محتوای سخنرانی های نوروزی در دو دوره اول ریاست جمهوری سال های 1384 و 1392(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: حکمرانی رهبری سیاست های کلی نظام احمدی نژاد روحانی تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۰۶
الگوی حکمرانی ولایت فقیه متاثر از الگو و تفکر اسلامی و در امتداد جهان بینی اسلامی است؛ این الگو قالب و محتوای یکسان اما اولویتبندی متفاوت باتوجه به مقتضیات را دارد. با این مفروض، شناخت الگوی حکمرانی مقام معظم رهبری با بررسی بیانات نوروزی ایشان در دو دوره اول ریاست جمهوری سالهای 1384 تا 1400 هدف این مکتوب است. چند موضوع از سخنان رهبر انتخاب شده تا در دو دوره ذکر شده مورد بررسی قرار گیرد. برای رسیدن به این هدف، تعداد دفعاتی که رهبری در تمام سخنرانی-های نوروزی در این هشت سال باتوجه به موضوعات انتخاب شده روی آن تاکید داشته اند، را برشمرده و هر کدام را نسبت به سال مورد نظر دسته بندی نموده و در آخر به صورت مجموع مورد استفاده قرار گرفته اند. بررسی موصوف با روش تحلیل محتوا، حاکی از آن است که در هر دوره موضوعات اصلی یکی بوده اما در جزئیات، اهمیت محورها متفاوت بوده است. بر اساس یافته ها با وجود تاکید بر محورهای یکسان، اولویت موضوعات در دو دوره یادشده متفاوت است؛ شباهت ها و تفاوت های اساسی در اولویت بندی موضوعات از سوی رهبری مشاهده می گردد که این خود نشان دهنده این است که رهبری با توجه به وظیفه خویش در قانون اساسی و در راستای تعیین سیاست های کلی نظام و با توجه به مصالح و مقتضیات جامعه، موضع گیری حمایتی و انتقادی متفاوتی را در قبال سیاست دولت ها اتخاذ می کنند.
۵.

نسبت عدالت و کارآمدی نظام سیاسی دراندیشه امام خمینی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام خمینی عدالت کارآمدی جهان بینی توحیدی لیبرالیسم و سوسیالیسم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷ تعداد دانلود : ۹۲
یکی از وجوه تمایز مکاتبی چون اسلام، لیبرالیسم، سوسیالیسم، در نسبت و رابطه ای است که میان مفاهیم عدالت و کارآمدی قائلند. دو مکتب لیبرالیسم و سوسیالیسم بر اساس اولویت قائل شدن برای هر یک از این مولفه ها موجب به حاشیه راندن دیگری می شوند. در حالیکه اسلام با نگاه طولی به شبکه منسجم و یکپارچه توحید و نبوت، عدالت و اصول اساسی دین را مطرح می سازد. در این پژوهش پرسش اصلی این است که چه نسبتی میان عدالت و کارآمدی در اندیشه امام خمینی(ره) وجود دارد؟ یافته های پژوهش بیانگر آن است که در اندیشه امام(ره) و بر مبنای دیدگاه اسلام برخلاف دو مکتب فوق، عدالت و کارآمدی در یک نظام طولی قابل ارزیابی می باشد و رابطه عموم و خصوص مطلق بین این دو مفهوم برقرار است. لذا از نگاه وی عدالت، مفهومی عام تر و گسترده تر می باشد؛ به گونه ای که مفهوم کارآمدی را نیز در برمی گیرد. در واقع برقراری عدالت شرط اصلی کارآمدی است و کارآمدی در یک سیر طولی، تقویت عدالت اجتماعی را به همراه دارد. روش بکار گرفته در این پژوهش، توصیفی– تحلیلی می باشد و داده های پژوهش، کتابخانه ای است.
۶.

بررسی نظری نقش فنّاوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطاتی در تغییر رفتارهای سیاسی کردها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ماهواره و اینترنت دایاسپوراکردها رفتار سیاسی و مسالمت آمیز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۴۱۱
مقاله حاضر با هدف ساخت تئوری در باب رابطه فنّاوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی بر رفتارهای سیاسی کردها آغاز شد. در راستای این هدف و به منظور پاسخ به این سؤال که «چه رابطه ای میان فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطاتی و تغییر رفتارهای سیاسی کردها وجود دارد؟» به تبیین تئوریک رابطه جهانی شدن و هویت های قومی و تبیین تئوریک رابطه فنّاوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی با هویت های قومی خواهیم پرداخت. با ترکیب نظریه های یادشده، دستگاه نظری مناسب با پرسش مقاله فرموله خواهد شد و فرضیه پژوهش از این نظریه ساخته شده، استخراج خواهد شد. با استفاده از منابع کتابخانه ای، شواهد نظری و عملی تحولات معرفت شناختی و تغییر رفتارها به سمت دموکراتیک گردآوری شد. با تحلیل ویژگی های هفده گانه ماهواره و اینترنت، چگونگی تغییر رفتارها به سمت مسالمت آمیز شدن به روش تحلیلی و توصیفی نشان داده می شود و با اشاره به نقش و تأثیر دایاسپورای کردی و تحلیل تغییر استراتژی آنها به سمت دموکراتیک شدن، شواهد تأثیر ماهواره و اینترنت بر تغییر رفتارها به سمت دموکراتیک شدن با شواهد و یافته های نظری، موردی و ثانوی در چارچوب نظریه و فرضیه پژوهش ارائه خواهد شد.
۷.

الگوی مطلوب حکمرانی از دیدگاه امام خمینی و سید قطب؛ بررسی تفاوت ها و شباهت ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امام خمینی سید قطب الگوی مطلوب حکمرانی حکومت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۰ تعداد دانلود : ۴۷۴
یکی از پرسش های مهم فقها و اندیشه ورزان سیاسی شیعه و اهل سنت در جهان اسلام، اصل تأسیس حکومت و تلاش برای دستیابی به الگوی مطلوب حکمرانی بوده است. در این میان، آراء و اندیشه های دو متفکر جهان اسلام و از رهبران جنبش های اسلامی معاصر، امام خمینی و سید قطب، شایسته بازخوانی اند. هر دوی آنها، تنها راه نجات ملّت های ستم دیده را در برقراری حکومت اسلامی می دانستند اما تفاوت های فکری و مبانی مبارزاتی آن ها منجر به دو مسیر مجزا؛ یعنی انقلاب اسلامی ایران و تحولات مصر انجامید که نشان دهنده میزان استحکام و قدرت نظریّه های حکومت آن دو است. سوال اصلی پژوهش این است که چه شباهت ها و تفاوت هایی میان اندیشه امام خمینی و سید قطب در باب ارائه الگوی مطلوب حکمرانی وجود دارد؟ یافته های پژوهش نشان می دهد که هردو اندیشمند در نفی حکومت طاغوت و ظالم، ضرورت تشکیل حکومت اسلامی و برخی کارکردهای حکومت، هم نظرند اما در تعیین شکل حکومت و چگونگی شکل گیری آن و شرایط حاکم اختلاف نظر دارند. در این مقاله برای تایید فرضیه از روش مقایسه ای استفاده شده است.
۸.

بررسی و مقایسه رابطه آزادی و امنیت در اندیشه سیاسی توماس هابز و جان لاک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آزادی امنیت لاک هابز قانون طبیعی قرارداد اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵۵ تعداد دانلود : ۹۴۱
مسئله «آزادی» و «امنیت» همواره توجه بشر را به خود جلب کرده است. « هابز» و « لاک»، دو تن از نظریه پردازان اصلی «قرارداد اجتماعی» در این راستا گام هایی برداشته اند؛ مطالعه دیدگاه این دو متفکر درباره آزادی و امنیت از آن جهت ضروری می نماید که یکی به مطلق گرایی و دیگری به پدر لیبرالیسم معروف است. تحقیق حاضر با روش توصیفی و تحلیلی با جمع آوری داده های کتابخانه ای و با رجوع به آثار این اندیشه ورزان و آثار سایر محققانی که درباره آن ها تحقیق کرده اند، به بررسی رابطه آزادی و امنیت در دیدگاه هابز و لاک پرداخته است. در این راستا این پرسش مطرح گردید که «چه شباهت ها و تفاوت هایی در اندیشه سیاسی هابز و لاک درباره رابطه آزادی و امنیت وجود دارد؟». ادعای نوشتار این است که هابز آزادی را با امنیت قابل جمع نمی داند، در حالی که از دید لاک این دو با یکدیگر سازگار و تقویت کننده همدیگر است. از نظر هابز باید یکی از این دو را برگزید که او امنیت را با اهمیت تر تشخیص داده و آن را بر آزادی ترجیح می دهد؛ اما لاک هم در پی تأمین امنیت است و هم در پی حفظ آزادی، هر چند که او ارج بیشتری به آزادی قائل است تا امنیت.
۹.

واکاوی رفتارهای سیاسی طغرل بیک سلجوقی براساس نظریه نخبه گرایی

کلید واژه ها: طغرل بیک نخبه گرایی ویژگی های شخصیتی نقش وزیران اقدامات پیامدها و نتایج امپراتوری سلجوقیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۴ تعداد دانلود : ۳۰۷
بازکاوی و شناخت نقش نخبگان و کارگزاران تغییر و تحول سیاسی –  تاریخی برای تبیین تاریخ ایران ضروری است . شناخت رفتارهای سیاسی طغرل بیک سلجوقی به عنوان یکی از نخبگان و کارگزاران تغییر و تحول و بنیانگذار سلسله سلجوقیان از یک سو تبیین کننده بخشی از تاریخ ایران است و از سوی دیگر نقش موثری در روابط ایران و ترکمنستان خواهد داشت. بر اساس این ضرورت و در راستای شناخت بهتر رفتارهای سیاسی طغرل بیک سوال زیر مطرح گردید : «رفتارهای سیاسی طغرل بیک به عنوان یک نخبه، کارگزار و سیاستمدار چگونه قابل ارزیابی است ؟» به عبارت دیگر رفتارهای سیاسی طغرل بیک از جهت مثبت و یا منفی بودن مورد ارزیابی و بررسی قرار می گیرد. به نظر نگارنده رفتارهای سیاسی طغرل بیک گرفتار قضاوت وارونه شده است. در حالی که درباره رفتارهای سیاسی وی، اجماعی در منابع دیده نمی شود ولی با بررسی زمینه ها و شرایط روی کار آمدن وی و تحلیل کدها و یافته ها از منابع موثق، رفتارهای سیاسی طغرل در تحلیل نهایی و با توجه به تحلیل بر اساس رویکرد نخبه گرایی در چارچوب رفتارهای مثبت قابل ارزیابی است.
۱۰.

چیستی نسبت دین و دموکراسی در اندیشه توکویل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دین آزادی فردگرایی دموکراسی تمرکز قدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۵۷ تعداد دانلود : ۹۴۱
این مقاله به کارکرد دین در تئوری دموکراسی توکویل میپردازد. توکویل در تحلیل دموکراسی در آمریکا اظهار میدارد که دین نقش مهمی در ایجاد دموکراسی و پاسداری از آن در برابر تهدیدهایی چون مادیگرایی، فردگرایی، استبداد اکثریت، تمرکز قدرت و کم رنگ شدن آزادی در مقابل برابری، ایفا می کند. او این نقش را با تأکید بر جنبه اخلاقی و سودمندی اجتماعی دین در جوامع دموکراتیک توضیح می دهد. به باور توکویل دین منبع اساسی و تکیه-گاه اصلی اخلاق خصوصی و عمومی است و اخلاق از شروط نخستین تداوم و بقای جامعه به شمار می آید.
۱۱.

تاثیر تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطاتی بر مولفه های سیاسی حاکمیت ملی با بررسی موقعیت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ایران تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطاتی جهانی شدن مولفه های سیاسی حاکمیت ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۱ تعداد دانلود : ۲۹۰
فرایند جهانی شدن در حوزه های فنی و تکنولوژیک، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی قابل مطالعه است. هدف مقاله حاضر بررسی تاثیرات تحولات ناشی از ظهور و گسترش تکنولو ژی های اطلاعاتی ارتباطاتی (بخشی از حوزه ی فنی و تکنولوژیک) بر مولفه های سیاسی حاکمیت ملی است. به این منظور این سوال طرح شد که «ظهور و گسترش تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطاتی چه تاثیری بر مولفه های سیاسی حاکمیت ملی وارد کرده است؟» به عبارت دیگر با ظهور و گسترش تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطاتی چه تغییری در قدرت و جایگاه دولت-ملت ها، ماهیت حکومت ها و مفاهیم امنیت و قدرت صورت گرفته است؟ با بررسی رویکردهای نظری مختلف، فرضیه پژوهش صورتبندی شد، تغییر نقش دولت و تضعیف آن، گسترش و تقویت دموکراسی و نرم افزاری شدن مفهوم امنیت و قدرت تحت تاثیر تکنولوژی های جدید اطلاعاتی و ارتباطاتی به تاسی از فرضیه پژوهش نشان داده شد.
۱۲.

جهانی شدن فرهنگی و قدرت نرم، ضرورت سیاستگذاری جدید با رویکرد نرم افزارنه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۷ تعداد دانلود : ۶۰۷
در عصر جهانی شدن و گسترش تکنولوژی های اطلاعاتی و ارتباطی شاهد اهمیت روزافزون قدرت اطلاعات هستیم.ضرورت بررسی و مطالعه تأثیر این تکنولوژی ها به عنوان عنصری از قدرت ملی ذدر این چارچوب قابل ارزیابی است. این پژوهش درصدد است تا تأثیر تکنولوژی های جدید اطلاعاتی و ارتباطی را بر سیاستگذاری در حوزه های امنیتی و دیپلماسی بررسی کند. در این راستا این سؤال طرح شد که«تکنولوژی اطلاعاتی و ارتباطی جدید به عنوان بخشی لز قدرت نرم چه تأثیری بر سیاستگذاری در زمینه امنیت و دیپلماسی داشته است؟.» ادعای این مقاله آنست که فناوری های جدید به عنوان ابزار اساسی جهانی شدن فرهنگی بازنگری در مفهوم امنیت و دیپلماسی را ضرورت ساخته است و با چرخش امنیت از شکل سنتی به چهره جدید آن و طرح و اهمیت دیپلماسی عمومی جدید توجه به استراتژی های کلان امنیتی-دفاعی در چارچوب قدرت نرم ضرورت یافته است. ادعای یاد شده با روش توصیفی، اسنادی و تحلیل ثانوی مورد کنکاش و بررسی قرار خواهد گرفت.
۱۳.

معرفی و بررسی شکلی و محتوایی کتاب « بنیادهای علم سیاست»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نقد معرفی بررسی کتاب «بنیادهای علم سیاست» اصلاحات و پیشنهادها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱۸ تعداد دانلود : ۱۰۹۵
کتاب «بنیادهای علم سیاست»، کتاب اصلی درس مبانی علم سیاست به ارزش سه واحد است که برای دانشجویان مقطع کارشناسی رشته علوم سیاسی تدریس می شود. با توجه به این که این اثر ارزشمند، بهترین منبع برای درس مبانی علم سیاست و آزمون کارشناسی ارشد معرفی می گردد، پس از معرفی و ذکر مفروضات این مکتوب به بررسی و نقد شکلی و محتوایی این اثر می پردازیم و در نهایت پس از ارائه فهرست مطالب پیشنهادی، برخی از اصلاحات و بازنگری ها از جنبه شکلی و محتوایی در این اثر ارزشمند را توصیه می کنیم. کتاب «بنیادهای علم سیاست»، کتاب اصلی درس مبانی علم سیاست به ارزش سه واحد است که برای دانشجویان مقطع کارشناسی رشته علوم سیاسی تدریس می شود.
۱۴.

سرمایه اجتماعی و یادگیری دانش آموز ؛ یافته های تجربی از مدارس ابتدایی آمریکای لاتین(مقاله علمی وزارت علوم)

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان