اندازه گیری تربیتی

هدف پژوهش حاضر بررسی روابط صفات شخصیت و بهزیستی ذهنی در پیش بینی هوش معنوی جهت تدوین مدل ساختاری در دانشجویان دانشگاه صنعتی امیر کبیر بود. نمونه ای به حجم220 دانشجو در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا به روش طبقه ای منظم انتخاب و به سه پرسشنامه هوش معنوی کینگ(2007)، مقیاس جامع بهزیستی کیز(1998) و فرم کوتاه پرسشنامه پنج عامل بزرگ شخصیتNEO-FFIپاسخ دادند. به منظور ارزیابی روابط بین متغیرهای مکنون و اندازه گیری شده در الگوی مفهومی، از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج نشان داد که نمرات بالا در هوش معنوی از طریق نمرات پایین در روان رنجورخویی و نمرات بالا در برون گرایی و وجدانی بودن پیش بینی شد. در این الگو متغیرهای بهزیستی نقش متغیر میانجی را به عهده داشتند و روان رنجورخویی، برون گرایی و وجدانی بودن با میانجی-گری بهزیستی ذهنی توانستند تغییرات هوش معنوی را پیش بینی کنند. در این مدل وزن های رگرسیونی مربوط به اثرات مستقیم معنادار نبودند اما وزن های رگرسیونی مربوط به اثرات غیر مستقیم و کل متغیرها معنادار بودند و متغیرهای پیش بینی کننده الگو 25% از واریانس هوش معنوی را تبیین کردند نتایج پژوهش حاضر نقش ویژگی های شخصیتی را در بهزیستی ذهنی و هوش معنوی مورد تأکید قرار می دهد.

هدف: پژوهش حاضر با هدف اعتیاریابی مقیاس صلاحیت چندفرهنگی روانشناسی مدرسه در مشاوران مدارس انجام گرفت. روش: روش پژوهش همبستگی از نوع تحلیل عاملی بود. جامعه ی آماری پژوهش را مشاوران زن و مرد مدارس استان اردبیل و گیلان در سال تحصیلی 95-1394 تشکیل می دادند که از میان آنها 302 مشاور (157 زن و 145 مرد) با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه ی صلاحیت چندفرهنگی روانشناسی مدرسه (MSPCI)، پرسشنامه ی هوش فرهنگی (CIQ) و پرسشنامه ی رضایت شغلی مینه سوتا (MSQ) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون های تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی و همبستگی پیرسون تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل از اعتبارسنجی به شیوه ی همسانی درونی نشان داد که اعتبار مقیاس صلاحیت چندفرهنگی روانشناسی مدرسه از طریق آلفای کرونباخ 95/0 است. بررسی های مرتبط با روایی صوری، همزمان، پیش بین و سازه مؤید روایی مقیاس مذکور بود. یافته های حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی همانند فرم اصلی نشان داد که این مقیاس دارای سه عامل دانش و مهارت های مراجع محوری، مهارت های غیرمرسوم و زبان دوّم و آگاهی و مهارت های درونگری است. نتیجه گیری: بنابراین با توجه به نتایج این پژوهش می توان نتیجه گرفت که مقیاس صلاحیت چندفرهنگی روانشناسی مدرسه، ابزاری قابل اعتماد و روا برای سنجش میزان صلاحیت چندفرهنگی مشاوران مدارس می باشد.

هدف از انجام این تحقیق بررسی روایی و پایایی پرسشنامه اضطراب آسیب ورزشی بود. 237 ورزشکار مرد از رشته های ورزشی انفرادی و تیمی شامل کشتی آزاد و فرنگی، تکواندو، بدمینتون، فوتبال، بسکتبال، دوومیدانی، ووشو، کاراته، جودو، آمادگی جسمانی، اسکی، والیبال و به تعداد پراکنده از سایر رشته ها به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سابقه ورزشی آن ها به طور میانگین 1 ±32 سال و سن 10 ± 55 سال بود. پرسشنامه پس از ترجمه به فارسی و تأیید ترجمه توسط چند متخصص، به ورزشکاران ارائه و سپس تحلیل شد. تحلیل عاملی اکتشافی نشان داد مقدار ویژه در عامل های اول 876/5، دوم 101/2، سوم 028/2، چهارم 267/1، پنجم 155/1، ششم 114/1 بود. درصد واریانس تراکمی در کل 420/56 بود به طوری که درصد واریانس ها به ترتیب از دست دادن توانایی های ورزشی با 482/24 درصد، مأیوس شدن افراد خاص از فرد با 754/8 درصد، آسیب دیدگی مجدد با 450/8 درصد، ادراک ضعیف فرد از خود با 280/5 درصد، از دست دادن حمایت اجتماعی 812/4 با درصد، اختلال تصور از خود با 642/4 درصد بود. بود. شاخص های برازش مدل با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مشخص کرد که مقدار کای اسکوئر برابر 40/553 در سطح معنی داری p=0/0 بود که با درجه آزادی مدل مستقل (276) فاصله داشت. شاخص نسبت کای اسکوئر به درجه آزادی 96/3543 بود. همچنین شاخص برازندگی مقایسه ای برابر با (90/0) بود و شاخص برازش هنجارشده برابر با (84/0) و ریشة میانگین مجذور خطای برآورد برابر با (078/0) بود. به طورکلی تمامی شاخص های برازش مدل مطلوب بودند. پایایی درونی با آلفای کرونباخ 853/0 بود که قابل قبول و مطلوب است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی فرم کوتاه ابزار کارکرد تولید اجتماعی برای ابعاد بهزیستی ، شامل پایایی، روایی و تحلیل عاملی اکتشافی به منظورآماده سازی آزمون برای پژوهش های روانشناختی حوزه سالمندی انجام شده است. این مطالعه از نوع توصیفی- کاربردی است؛ و جامعة آماری این تحقیق کلیه سالمندان زن و مرد شهر تهران بودند؛ که در مجموع 283 شرکت کننده شامل 148 زن و 135 مرد به طور در دسترس انتخاب شدند و با فرم کوتاه ابزار کارکرد تولید اجتماعی برای سطوح بهزیستی مورد آزمون قرار گرفتند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مولفه های اصلی، علاوه بر عامل کلی، پنج عامل(مهر و محبت، تایید رفتاری، وضعیت، آسودگی خاطر و تحریک) را برای این مقیاس تایید کرد. پایایی مقیاس با استفاده از روش بازآزمایی و ضریب آلفای ترتیبی و کرونباخ در مورد گروه نمونه محاسبه و تایید شد. پژوهش حاضر نشان داد که ابزار کارکرد تولید اجتماعی برای سطوح بهزیستی در جامعه ایرانی از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است و می توان جهت سنجش سطوح بهزیستی سالمندان از آن استفاده کرد.

زمینه: انتقال به نوجوانی همراه با تغییرات سریع، غیرمنتظره و تجارب جدید شناختی، اجتماعی، هیجانی و روان شناختی است که چالش هایی پیشروی نوجوان قرار داده و به عنوان زمینه ساز استرس هستند. هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی و ارزیابی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه استرس نوجوان بر روی دانش آموزان نوجوان مقطع دبیرستان در هر دو جنس بود. روش: جامعه آماری پژوهش حاضر دانش آموزان مقاطع دبیرستان شهر همدان در سال تحصیلی 94 بودند. که 280 نفر بر اساس نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. به منظور بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه مذکور ابتدا پرسش نامه استرس نوجوان با تکنیک ترجمه مضاعف ترجمه شده و در نهایت به منظور بررسی شاخص های روان سنجی آن، این پر سش نامه همراه با مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS) و مقیاس اضطراب حالت اسپیلبرگر (SAI) اجرا گردید. داده-های گردآوری شده مورد تحلیل قرار گرفته و شاخص های پایایی، روایی، تحلیل عاملی تاییدی محاسبه گردید. یافته ها: تحلیل داده های گردآوری شده نشان داد که این پرسش نامه از نظر پایایی دارای ضرایب آلفای 75/0 تا 85/0 در ده خرده مقیاس است، همچنین روایی همزمان آن با مقیاس افسردگی، اضطراب، استرس و پرسش نامه اضطرب حالت به ترتیب 34/0، 35/0، 82/0 و 15/0 بدست آمد که در سطح 01.0P< معنادار بود. همچنین نتایج تحلیل عاملی تاییدی از ساختار عاملی پرسش نامه حمایت کرد. بحث و نتیجه-گیری: پرسش نامه استرس نوجوان دارای ویژگی های روان سنجی مطلوبی در دانش آموزان نوجوان است.

هدف پژوهش، بررسی سهم منابع خطای منظم در نمره های مصاحبه داوطلبان استخدام و برآورد ضرایب تعمیم پذیری و اتکاء پذیری در چارچوب نظریه تعمیم پذیری بود. برای این منظور، اطلاعات مربوط به نمره های ارزیابی سطح شایستگی های شغلی داوطلبان استخدام در سه شغل مورد نیاز یکی از دانشگاه های دولتی با به کارگیری یک طرح دو وجهی متقاطع تحلیل شد. سپس سهم منابع خطای منظم دربرگیرنده سوال ها، مصاحبه گران و تعاملات خطاها با یکدیگر و با هدف اندازه گیری تعیین شد و با به کارگیری آن ها ضرایب تعمیم پذیری و اتّکاءپذیری نمره ها برآورد شد. یافته ها نشان داد که ضرایب تعمیم پذیری و اتّکاء پذیری نمره های ارزیابی در همه مصاحبه های شغلی برابر نیست. همچنین میانگین نمره های ارزیابی، یک شغل از میان سه شغل مورد بررسی، نباید مبنای تصمیم گیری قرار بگیرد؛ به این علّت که ضرایب تعمیم پذیری و اتّکاء پذیری آن ها کمتر از میزان مورد انتظار است. بر پایه نتایج، پیشنهاد می شود که پیش از به کارگیری نظرات مصاحبه گران درباره سطح شایستگی های شغلی داوطلبان استخدام، ضرایب تعمیم پذیری و اتّکاء پذیری نمره ها با استفاده از نظریه تعمیم پذیری برآورد شود و در صورت پایین بودن ضرایب، نمره های مصاحبه شغلی مبنای تصمیم گیری قرار نگیرد.

پژوهش حاضر با هدف آزمون روان سنجی مقیاس واکنش پذیری نسبت به استرس ادراک شده (PSRS؛ شولتز، ییم، زوکالا، جانسن و شولتز، 2011) در بین گروهی از دانشجویان ایرانی انجام شد. در مطالعه همبستگی حاضر 324 دانشجوی کارشناسی (130 پسر و 194 دختر) به PSRS و مقیاس سازگاری هیجانی (EAM؛ رابیو، آگادا، هانتنگاس و هرناندز، 2007) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی PSRS از روش آماری تحلیل عاملی تأییدی و به منظور بررسی همسانی درونی PSRS از ضرایب آلفای کرونباخ استفاده شد. همچنین، به منظور مطالعه روایی سازة PSRS، ضریب همبستگی بین زیرمقیاس های واکنش پذیری نسبت به استرس ادراک شده با سازگاری هیجانی گزارش شد. نتایج تحلیل عاملی تاییدی PSRS نشان داد که در نمونة دانشجویان ایرانی ساختار چندبعدی PSRS شامل پنج زیرمقیاس واکنش پذیری طولانی، واکنش پذیری نسبت به اضافه بار کاری، واکنش پذیری نسبت به تعارض های اجتماعی، واکنش پذیری نسبت به ناکامی و واکنش پذیری نسبت به ارزشیابی اجتماعی، با داده ها برازش مطلوبی داشت. نتایج مربوط به همبستگی بین زیرمقیاس های واکنش پذیری نسبت به استرس ادراک شده با سازگاری هیجانی به طور تجربی از روایی سازة PSRS حمایت کرد. مقادیر ضرایب همسانی درونی زیرمقیاس های PSRS بین 75/0 تا 80/0 به دست آمد. در مجموع، نتایج مطالعة حاضر نشان داد که PSRS برای سنجش مفهوم واکنش پذیری نسبت به استرس ادراک شده در دانشجویان ایرانی ابزاری روا و پایا است.

زمینه : یکی از راه های پیشگیری از بروز مشکلات روانی ورفتاری، ارتقاء سرمایه روانشناختی افراد می باشدکه از چهارسازه امید، خوشبینی، تاب آوری و خودکارآمدی تشکیل شده است. هدف : هدف پژوهش حاضر، ساخت و رواسازی مقیاس سرمایه روانشناختی جهت کاربرد در حوزه های عمومی و رابطه آن با بهزیستی ذهنی بود. روش : روش پژوهش از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری کلیه متأهلین شهر تهران بودند که از بین آنان520 نفر به روش چند مرحله ای انتخاب شدند. مقیاس های بکاررفته، مقیاس66سؤالی محقق ساخته و مقیاس های 24 سؤالی سرمایه روانشناختی لوتانز (2007) و فرم کوتاه 18سؤالی بهزیستی ذهنی ریف(1995) بودند. برای تحلیل داده ها از نظریه جدید اندازه گیری (IRT) و تحلیل عامل تأییدی مرتبه اول و دوم استفاده گردید. جهت انجام تحلیلIRT ابتدا مفروضه های تک بعدی بودن و استقلال موضعی، با استفاده از سه روش VSS وMAP و تحلیل عامل اکتشافی مورد بررسی قرارگرفتند و پس ازآن با استفاده ازتحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و برازش مدل، پنج عامل امیدواری، خودکارآمدی، خوشبینی مثبت، خوشبینی منفی و سازگاری استخراج شدند. جهت بررسی منتج شدن این پنج عامل از عامل بزرگ تری بنام سرمایه روانشناختی، از تحلیل عاملی مرتبه دوم بهره گرفته شد و برای بررسی پایایی از روش ضریب همسانی درونی، در دوفرم آلفای کرونباخ وتتای ترتیبی استفاده گردید. یافته ها : در نتیجه این تحلیل ها، پرسشنامه66 سؤالی محقق ساخته به پرسشنامه 48 سؤالی تغییر یافت. مقیاس دارای ضریب پایایی بالا وقابل قبولی بوده (آلفای کرونباخ برابر 945/0و تتای ترتیبی برابر952/0) ودر بررسی روایی همگرایی، پرسشنامه مذکور رابطه مثبت ومعنی داری با مقیاس لوتانز و همچنین رابطه مثبت و معنی داری با مقیاس بهزیستی ذهنی ریف وشش عامل آن بدست آمد. نتیجه گیری : نتایج نشان دادکه مقیاس محقق ساخته از پایایی وروایی مناسبی برای سنجش این سازه درحوزه های مختلف اجتماعی برخوردار است.

هدف: تجهیز شدن به مهارت های فرصت یابی حرفه ای منجر به سازگاری بیشتر با تغییرات امروزی مسیر شغلی، بهبود شایستگی تصمیم گیری مسیر شغلی و در نهایت زندگی معنادارتر در قرن 21 می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختار عاملی، پایایی و روایی مقیاس آمادگی فرصت یابی حرفه ای که به سبک رویکرد تصادفی برنامه ریزی شده میشل و کرومبولتز انجام شد. روش: در این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، با روش نمونه گیری خوشه ای 185 نفر از دانشجویان دانشکده پزشکی کرمان انتخاب شدند. الگوریتم تحلیل داده ها به روش حداقل مربعات جزئی که شامل: بررسی مدل های اندازه گیری (آلفا کرونباخ، ، پایایی ترکیبی، روایی همگرا و واگرا) و برازش مدل ساختاری (ضرایب بار عاملی، معناداری ضرایب مسیر و ضریب تعیین، شاخص پیش بینی مدل، نیکوی برازش) است که جهت ارزیابی پنج مؤلفه انعطاف پذیری، خوش بینی، ریسک پذیری، پشتکار و کنجکاوی مقیاس آمادگی فرصت یابی حرفه ای مورد استفاده قرار گرفت. یافته ها: برازش هر دو بخش الگوریتم داده ها و نتایج حاصله از تحلیل عاملی تأییدی نیز نشان دهنده مطلوبیت و قابل قبول بودن ساختار مکنون در سطح شاخص ها و مؤلفه ها بود. نتیجه: با توجه به نتایج پژوهش حاضر می توان گفت که نسخه ی فارسی پرسشنامه ی آمادگی فرصت یابی حرفه ای، در جامعه ی دانشگاهی اعتبار و روایی سازه خوبی دارد و می توان از آن برای سنجش و شناسایی میزان مهارت های فرصت یابی حرفه ای و تسهیل در فهم تأثیر حوادث تصادفی بر رفتار انتخاب شغل (رشته) بهره گرفت.

چکیده زمینه: به جز مقیاس های مربوط به اضطراب امتحان، کمبود در زمینة دسترسی به ابزارهای سنجش هیجانات پیشرفت فراگیران یک واقعیت غیرقابل انکار است. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف آزمون روایی عاملی مقیاس های هیجان مربوط به کلاس (CRES) در گروهی از دانشجویان ایرانی انجام شد. روش: در مطالعة همبستگی حاضر 400 دانشجوی کارشناسی (240 پسر و 160 دختر) به مقیاس های هیجان مربوط به کلاس (CRES) پاسخ دادند. به منظور تعیین روایی عاملی و پایایی CRES به ترتیب روش های آماری تحلیل عاملی تأییدی و ضرایب همسانی درونی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تاییدیCRES بر پایة نرم افزار AMOS نشان داد که در نمونة دانشجویان ایرانی ساختار چندبعدی مقیاس های هیجان مربوط به کلاس با داده ها برازش قابل قبولی داشت. نتایج مطالعة حاضر با تاکید مجدد بر تفکیک مقیاس های هیجانات مثبت (لذت، امیدواری، غرور) و منفی (خشم، اضطراب، شرم، ناامیدی و خستگی) برای اندازه گیری تجارب هیجانی مختلف در موقعیت کلاس درس به طور تجربی، از روایی درونی CRES حمایت کرد. ضرایب همسانی درونی مقیاس های هیجان مربوط به کلاس شامل هیجانات لذت، امیدواری، غرور، خشم، اضطراب، شرم، ناامیدی و خستگی به ترتیب برابر با 0/93، 0/92، ،0/89،0/89،0/89،0/91، 0/93 و 0/95 به دست آمد. نتیجه گیری: در مجموع، نتایج مطالعة حاضر، از یک سو، شواهدی را در دفاع از نظریة کنترل ارزش هیجانات پیشرفت ارائه کرد و از دیگر سوی نشان داد که CRES برای سنجش هیجانات مربوط به کلاس در گروه نمونة دانشجویان ایرانی ابزاری روا و پایا است.

زمینه: یکی از مشکلات مربوط به سنجش شخصیت طولانی بودن مقیاس های اندازه گیری بوده و احتمالا انگیزه پاسخ دهنده را تحت تاثیر قرار بدهد، در سالهای اخیر نیاز به ساخت پرسش نامه های کوتاه به عنوان یک ضرورت در این حوزه از سنجش مطرح شده است. هدف: در این پژوهش به بررسی برخی از ویژگی های روانسنجی پرسش نامه ی 20 سوالی شخصیت ( IPIPکوچک) پرداخته شد. روش: تعداد 780 دانشجو از چندین دانشگاه های شهر تهران (402 دختر و 378 پسر) به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شد و به پرسش نامه ی فرم کوتاه شخصیت (Mini-IPIP) و همچنین پرسش نامه ی پنج عامل شخصیت 60 سوالی(NEO-FFI) پاسخ دادند. یافته ها: یافته های پژوهش گویای نشانگر این بودند که پایایی (آلفای کرونباخ) این پرسش نامه برای پنج عامل شخصیتی بین 68. تا 85. بود، از آنجا که هر عامل توسط 4 سؤال مورد سنجش قرار می گرفت، این مقادیر پایایی از اندازه ای خوب و قابل قبولی برخوردار بودند. نتیجه ی این پژوهش نشان داد که پرسش نامهIPIP کوچک از روایی همگرای خوبی برخوردار است. چرا که کلیه ی ضرایب همبستگی خرده مقیاس های مشابه در دو پرسش نامه ی شخصیتی از مقدار بالایی برخوردار بود. به منظور بررسی ساختار عاملی این پرسش نامه از تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی استفاده شد که نتایج پژوهش گویای این بود که پرسش نامه ی IPIP کوچک از ساختار 5 عاملی برخوردار است. بحث: نتایج این پژوهش نشان دهنده ی اهمیت پرسش نامه ی IPIP در سنجش شخصیت بوده و به ویژه زمانی که مشکل در محدودیت زمانی و هزینه مطرح است، اجرای این پرسش نامه قابل توصیه است.

در کنار ساخت، تدوین و اعتباریابی پرسشنامه بی موبایل هراسی باید مقیاسی تدوین می شد که بتواند به خوبی معنا و مفهومی را که از موبایل در ذهن افراد متبادر می شود، توصیف و تبیین نماید؛ لذا مقیاس افتراق معنایی مفهوم تلفن همراه به عنوان مکمل و پشتوانه معنایی پرسشنامه ی بی موبایل هراسی تدوین شد؛ بنابراین می توان هدف از پژوهش حاضر را ساخت و تعیین ویژگی های روان سنجی مقیاس معنا و مفهوم تلفن همراه تعریف نمود. بر این اساس روش پژوهش به این صورت بود که دانشجویان رشته های مختلف علوم انسانی دانشگاه های دولتی تهران، جامعه ی آماری تحقیق حاضر را تشکیل می دادند که از بین آن ها 363 نفر زن و مرد در مقاطع مختلف کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری به شیوه ی تصادفی طبقه ای نسبی انتخاب شدند و پرسشنامه محقق ساخته معنا و مفهوم موبایل روی ایشان اجرا گردید. نتایج بررسی روایی سازه و پایایی مقیاس افتراق معنایی معنا و مفهوم موبایل با 44 گویه بیانگر آن بود که این مقیاس از پایایی و روایی مناسبی برخوردار است؛ بنابراین این نتیجه حاصل شد که مقیاس افتراق معنایی مفهوم و معنای موبایل به عنوان مکمل پرسشنامه بی موبایل هراسی که توسط محقق تدوین و اعتباریابی شده است به خوبی توانست معنا و مفهومی را که از موبایل در ذهن دانشجویان متبادر می شود، توصیف و تبیین کند.