اندازه گیری تربیتی

با توجه به گستردگی مشکلات رشدی - رفتاری ، پرسشنامه های موجود جنبه های محدودی از این مشکلات را ارزیابی می نمایند. پرسشنامه مشکلات رشدی - رفتاری (FTF) نسبت به سایر ابزارها جامعیت بیشتری دارد و با یک نگاه جامع نسبت به این مشکلات ساخته شده است. هدف از پژوهش حاضر، اعتبارسنجی این پرسشنامه در جامعه ایرانی می باشد. پژوهش حاضر از نوع توصیفی می باشد، نمونه ای با حجم 700 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای از استانهای تهران،آذربایجان شرقی، اصفهان، اهواز و کردستان انتخاب شدند، 55 آزمودنی به دلیل پاسخ ناقص به پرسشنامه ها از تحلیل های آماری کنار گذاشته شدند و به این ترتیب نمونه نهایی مورد پژوهش به 645 مادر تقلیل یافت. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 25 و لیزرل مورد تحلیل قرار گرفتند. پرسشنامه حاضر از هجده بعد شکل گرفته که ضرایب پایایی ابعاد پرسشنامه بین 486/0 (نقص در سازماندهی) تا 916/0 (نقص مهارت تحصیلی) قرار دارند. و همچنین با توجه به شاخص های برازش گزارش شده، مشخص شده که مدل شش عاملی بهترین مدل از نظر برازش محسوب می شود. بنابر یافته های پژوهش حاضر، پرسشنامه مشکلات رشدی - رفتاری ( FTF) در جامعه ایرانی به عنوان ابزار سنجش مشکلات رشدی - رفتاری اعتبار مطلوبی دارد و در تحقیقات و کارهای بالینی به عنوان یک ابزار معتبر قابل استفاده می باشد.

این پژوهش به منظور فراتحلیل پژوهش های انجام شده در زمینه اثربخشی درمان های شناختی-رفتاری در کاهش مشکلات روان شناختی دانش آموزان است. جامعه آماری، پژوهش هایی است که سوالهای نسبتاً یکسانی در مورد اثربخشی درمان های شناختی-رفتاری داشتند و روش آنها نیز آزمایشی و یا شبه آزمایشی بود. با بررسی پیشینه، تعداد 28 مقاله یافت شد. همگی این مقالات مربوط به سال های 1390 تا 1394 بودند. از این میان تنها 16 مطالعه، نتایج آماری خود را به خوبی گزارش کرده بودند. آزمون میانگین p برای ترکیب نتایج آزمون ها انتخاب شد و روش اندازه اثر کوهن برای دستیابی به مقدار اثر کلی استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان داد که اندازه d متوسط در اثربخشی درمان های شناختی-رفتاری در کاهش مشکلات روان شناختی دانش آموزان به میزان 067/1 است. با تبدیل متوسط d به مقادیر z در یک منحنی توزیع نرمال، سطح پوشش منحنی نرمال 86/0 به دست آمد که مقدار نسبتاً بالایی است. سطح معناداری محاسبه ها نیز 01/0 بدست آمد و اثربخشی کلی درمان های شناختی-رفتاری در کاهش مشکلات روان شناختی دانش آموزان تأیید گردید.

هدف پژوهش حاضر، بررسی دقت آماره پارامتریک U p در شناسایی سبک های پاسخ دهی شایع در داده های چند ارزشی بود که با استفاده از مدل امتیاز پاره ای راش، داده ها ی پنج گزینه ای با 25 تکرار، شبیه سازی شدند. چهار سبک پاسخ دهی؛ انتخاب گزینه انتهایی مثبت، منفی، تصدیق کردن و انتخاب گزینه میانی در موقعیت های مختلف (حجم نمونه، طول پرسشنامه ، درصد سؤال ها با الگوهای پاسخ ناهمسان و درصد افراد با سبک های پاسخ دهی) مورد بررسی قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان دادند که متوسط دقت آماره U p در شناسایی سبک های پاسخ دهی در تمامی موقعیت ها در انتخاب گزینه انتهایی مثبت و منفی بالا است؛ در مقابل، توانایی شناسایی سبک پاسخ دهی انتخاب گزینه میانی را ندارد و همچنین عملکرد این آماره در شناسایی تصدیق پایین می باشد. بررسی عوامل مؤثر بر دقت آماره برازش شخص نیز نشان داد که به طورکلی با افزایش حجم نمونه، تعداد سؤالات پرسشنامه و درصد سؤال های ناهمسان، دقت آماره U p بیشتر می شود؛ در مقابل با افزایش درصد پاسخ دهندگان دارای سبک پاسخ دهی، دقت این آماره کاهش می یابد؛ بنابراین، با توجه به نتایج پژوهش در شرایطی که احتمال سبک پاسخ دهی انتخاب گزینه انتهایی مثبت یا منفی وجود دارد، پژوهشگران می توانند با توجه به حجم نمونه و طول پرسشنامه از آماره U p استفاده کنند.

پژوهش حاضر با هدف ساخت، عامل یابی و رواسازی پرسشنامه آمادگی برای تغییر در دختران نوجوان انجام شد. روش پژوهش ترکیبی اکتشافی متوالی با مدل تدوین ابزار بود. روش پژوهش در بخش کیفی تحلیل متن به شیوه قیاسی-استقرایی و جامعه آماری شامل کتاب ها و مقالات مرتبط با نظریه ها وعوامل موثر بر آمادگی برای تغییر بود و نمونه به صورت هدفمند انتخاب شد. در بخش کمی جامعه شامل دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه منطقه 5 شهر تهران در سال 99-1398بود. 300 دانش آموز با روش تصادفی خوشه ای دو مرحله ای انتخاب و پرسشنامه آمادگی برای تغییر را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها ابتدا از تحلیل عامل تأییدی استفاده شد، شاخص های برازش در گام اول مطلوب نبود. پس از استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی به روش تلفیق گویه ها، بار دیگر از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد و شاخص-های برازش حاکی از تناسب مدل با داده های گردآوری شده بود. براین اساس عامل های مهارت ها، ویژگی های شخصیتی، تطابق پذیری و ریسک پذیری مورد تأیید قرار گرفتند. همسانی درونی پرسشنامه و مولفه ها برای عامل های مذکور به ترتیب 66/0 و 71/0 و 68/0و 72/0 و ضریب آلفای کرونباخ کل پرسشنامه 83/0بود. متوسط واریانس استخراج شده (AVE) مولفه ها به ترتیب برابر 562/0، 625/0، 528/0 و 510/0 به دست آمده است که نشان می دهد، مؤلفه های استخراج شده از روایی همگرای قابل قبول برخوردارند. همچنین پایایی کل آزمون به روش بازآزمایی معادل 88/0 برآورد شد. این پرسشنامه برای اهداف پژوهشی قابل استفاده است وروانشناسان می توانند برای سنجش میزان آمادگی برای تغییر نوجوانان دختر از آن استفاده کنند.

پژوهش حاضر با هدف ساخت و بررسی ساختار عاملی پرسشنامه درگیری پژوهشی دانشجویان انجام شد. روش پژوهش از نوع پیمایشی و جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده های علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد (ادبیات و علوم انسانی، الهیات و معارف اسلامی، علوم ورزشی، علوم تربیتی و روانشناسی، علوم اداری و اقتصادی) به تعداد 3199 نفر بود که از طریق فرمول کوکران حجم نمونه 343 نفر برآورد شد. آزمودنی ها به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب شدند. مدل نظری لیننبریک و پینتریچ (2002) به عنوان مبنای ساخت مقیاس قرار گرفت. این مدل شامل سه مولفه ی درگیری شناختی، عاطفی و رفتاری است. از نرم افزار SPSS و AMOS برای تحلیل داده ها استفاده گردید. برای احراز روایی پرسشنامه از روایی محتوایی وتحلیل عاملی تأییدی و برای بررسی پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه توسط 8 نفر از متخصصان دانشگاه فردوسی مشهد (بر اساس شاخص روایی محتوایی) مورد تأیید قرار گرفت و گویه های نامناسب حذف شدند. شاخص های نیکویی برازش مدل مذکور را تأیید کردند. نتایج نشان داد ضریب آلفای کل پرسشنامه 89/0 و برای عامل های درگیری شناختی (80/0)، عاطفی (73/0) و رفتاری (76/0) بود. درمجموع پرسشنامه درگیری پژوهشی از همسانی درونی مطلوب و روایی مناسبی برخوردار بود و می توان از این پرسشنامه در پژوهش ها استفاده کرد.

دوره آموزشی همیار پلیس دوره ای است که از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی و با همکاری وزارت آموزش و پرورش کشور با هدف ارتقاء دانش ایمنی در رانندگی و آشنایی با قوانین راهنمایی و رانندگی کودکان مدارس ابتدایی و راهنمایی اجراء میشود. هدف از این مطالعه، ارزیابی طرح همیار پلیس در ارتقای دانش ایمنی در رانندگی و آشنایی با قوانین راهنمایی و رانندگی دانش آموزان مدارس ابتدایی شهر تهران میباشد. تحقیق حاضر از نوع تحقیقات آزمایشی و از لحاظ هدف کاربردی به شمار می رود. تمامی دانش آموزان مقطع ابتدایی شهر تهران جامعه آماری این مطالعه را تشکیل دادند که از میان آنها نمونه ای به تعداد 1325 نفر از دانش آموزان آموزش دیده و آموزش ندیده (گروه کنترل) با استفاده از روش نمونه گیری کاملاً تصادفی نسبی، انتخاب گردید. این مطالعه در دو فاز انجام پذیرفت. فاز اول با استفاده از ابزار مشاهده و با هدف تبیین وضعیت کلی آموزشها و بررسی محتوای آموزشی انجام پذیرفت. در فاز دوم مطالعه با استفاده از پرسشنامه ای محقق ساخت بر مبنای محتوای آموزشی دوره، دانش ایمنی در رانندگی و آشنایی با قوانین راهنمایی و رانندگی دانش آموزان بررسی گردید. داده های فاز دوم بوسیله نرم افزار SPSS V20مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که بین میانگین دانش ایمنی در رانندگی و آشنایی با قوانین راهنمایی و رانندگی گروه کنترل و گروه آموزش دیده، تفاوت آماری معنی دار وجود دارد. نتایج آزمون کای اسکوئر نیز رابطه میان سطوح دانش ایمنی در رانندگی و آشنایی با قوانین راهنمایی و رانندگی و گروههای آزمایشی را تأیید نمود، که گویای موفقیت بالای دوره آموزشی بر ارتقاء سطح دانش ایمنی در رانندگی و آشنایی با قوانین راهنمایی و رانندگی دانش آموزان دبستانی می باشد.

مقدمه: اگرچه ابزارهای مختلفی جهت سنجش ذهن آگاهی طراحی شده است، لیکن هیچ یک از این ابزارها به بررسی جامع ابعاد ذهن آگاهی در کنار یکدیگر نپرداخته و هم چنین فقط برای یک گروه سنی خاص طراحی شده است. در پاسخ به این شکاف پژوهشی، مقیاس ذهن آگاهی دراتمن و همکاران (AAMS) با 19 گویه جهت سنجش چهار بعد از ذهن آگاهی برای دو گروه نوجوانان و بزرگسالان طراحی شده است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس ذهن آگاهی دراتمن و همکاران در دو گروه دانش آموزان و دانشجویان بود. روش: پژوهش حاضر در قالب یک پژوهش روان سنجی به دنبال بررسی روایی و پایایی مقیاس ذهن آگاهی دراتمن و همکاران بود. مشارکت کنندگان پژوهش 525 نفر (220 دانشجو و 305 دانش آموز) بودند که در سال تحصیلی 98-1397 مشغول به تحصیل بودند و مقیاس های ذهن آگاهی دراتمن و همکاران، لذت و امنیت اجتماعی گیلبرت و همکاران، بهزیستی هیجانی کی یز و مگیارموئه و تنظیم رفتاری هیجان کرایج و گارنفسکی را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از آزمون های آماری ضریب همبستگی، ضریب آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تاییدی بررسی شدند. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی تاییدی چهار عامل توجه و آگاهی، واکنشی نبودن، قضاوتی نبودن و خودپذیری را تایید نمود. نتایج همبستگی با سایر آزمون ها نیز روایی همگرای مقیاس را تایید نمود. برای تعیین پایایی مقیاس از روش آلفای کرونباخ استفاده شد که تمامی ضرایب حاکی از همسانی درونی قابل قبول زیر مقیاس ها و نمره کل مقیاس بود. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که مقیاس ذهن آگاهی دراتمن و همکاران از روایی و پایایی بسیار خوبی در دانش آموزان و دانش جویان ایرانی برخوردار است و کارایی لازم را برای اندازه گیری ذهن آگاهی در چهار بعد مذکور دارد. نتایج بر مبنای شواهد پژوهشی و نظری مورد بحث قرار گرفته است.

هدف این پژوهش بررسی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسش نامه پذیرش و عمل مربوط به ولعِ غذا در افرادی بود که مشغول کاهش وزن یا حفظ وزنِ کاهش یافته بودند. در این پژوهش توصیفی، 420 نفر به شیوه نمونه گیری متوالی انتخاب شدند و به پرسش نامه پذیرش و عمل مربوط به ولعِ غذا و مقیاس شفقت به خود پاسخ دادند. برای بررسی روایی پرسش نامه، از روایی سازه (تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی) و روایی همگرا استفاده شد. پایایی پرسش نامه بر اساس همسانی درونی بررسی شد. تحلیل عاملی اکتشافیِ گویه های نسخه فارسی پرسش نامه پذیرش و عمل مربوط به ولعِ غذا دو عاملِ تمایل و پذیرش را آشکار ساخت، اما با مدل اصلی پرسش نامه، در سطح گویه، تفاوت داشت. ضرایب آلفای کرونباخِ عامل های آشکارشده در دامنه 0/73 تا 0/74 قرار داشت که حاکی از مناسب بودن پایایی پرسش نامه بود. نتایج تحلیل عاملی تأییدی از ساختار عاملیِ حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی حمایت کرد و شاخص های برازش حاکی از برازش قابل قبول مدل بود. روایی همگرای پرسش نامه نیز مطلوب بود. نتایج این پژوهش نشان داد که نسخه فارسی پرسش نامه پذیرش و عمل مربوط به ولعِ غذا پایایی و رواییِ مطلوبی در جمعیت ایرانی دارد و ابزار خودسنجیِ مناسبی برای موقعیت های بالینی و پژوهشی است.

یکی از راهکارهای اساسی کاهش طلاق استفاده از خدمات مشاوره تعارضات زناشویی است. ولی خیلی از زنان درآستانه ی طلاق انگیزه چندانی برای مشاوره ندارند. برای مشخص کردن این گروه از زنان در آستانه طلاق و ایجاد انگیزه مشاوره در آنها، این پژوهش با هدف تدوین مقیاس انگیزه مشاوره تعارضات زناشویی زنان در آستانه ی طلاق انجام گرفت. روش پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زنان در آستانه طلاق استان همدان در سال 1398 تشکیل داده اند. شیوه نمونه گیری هدفمند است، نمونه از بین شهرهای استان همدان، شهرستان های همدان، اسدآباد و بهار انتخاب شد. حجم نمونه 291 نفر بود. برای پی بردن به ساختار عاملی و روایی سازه ویژگی های روان سنجی مقیاس انگیزه مشاوره تعارضات زناشویی، از روش تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی استفاده شد. با انجام تحلیل عاملی اکتشافی به روش مؤلفه های اصلی و با چرخش واریماکس و استخراج نهایی، سه عامل انتظار، ابزار و ارزش به دست آمد ، این سه عامل درمجموع، 94/78 از واریانس کل سؤالات مقیاس را تبیین نمود. ضریب آلفای کرونباخ خرده مقیاس ها برای عامل انتظار 95 /0، برای ابزار 96/0 و برای ارزش 94/0 و برای نمره کل پرسشنامه نیز 95/0 برآورد شد که نشان دهنده پایایی مناسب گویه های مقیاس بود. تحلیل عاملی تائیدی و شاخص های آن نیز بیانگر برازش مطلوب مقیاس بود و نشان داد همبستگی بین سؤالات و سازه در این مدل سه عاملی مورد تأیید است. نتیجه گیری: با توجه به نتایج پژوهش می-توان گفت این نسخه مقیاس انگیزه مشاوره تعارضات زناشویی در بین زنان در آستانه ی طلاق از پایایی و روایی کافی برخوردار است و می توان از آن در موقعیت های مختلف مشاوره ی تعارضات زناشویی و فعالیت های پژوهشی استفاده کرد.