اندازه گیری تربیتی

به کمک فراتحلیل می توان به نتایجی جامع از موضوع رسید و پژوهشگران آتی را از صرف زمان و هزینه برای تحقیقات تکراری بی نیاز ساخت. هدف پژوهش حاضر، فراتحلیل آموزش به کمک رایانه بر عملکرد تحصیلی فراگیران بود. جامعه ی آماری آن، شامل کلیه ی مطالعاتی است که در فاصله ی سال های 1390 تا 1395 در داخل کشور، و در سال های 2010 تا 2016 در خارج کشور به صورت مقاله ی تمام متن در پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی در دسترس بودند. به منظور جمع آوری اطلاعات از چک لیست مشخصات طرح های پژوهشی؛ و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل حساسیت، نمودار قیفی، مدل های ثابت و تصادفی و تحلیل ناهمگنی به واسطه ی نرم افزار CMA استفاده شد. تحلیل اطلاعات حاصل از پژوهش ها، نشان دادند که آموزش به کمک رایانه بر عملکرد تحصیلی دارای اثربخشی مثبتی می باشند. همچنین اثرات آموزش رایانه بر عملکرد تحصیلی براساس روش های نمونه گیری متفاوت است؛ اما براساس جنسیت تفاوتی وجود ندارد. با توجه به نتایج فراتحلیل حاضر، می توان گفت که استفاده از آموزش به کمک رایانه در عملکرد تحصیلی مؤثرترند.

سنجش ویژگی های روانشناختی در جذب و انتخاب معلمان یکی از مسائل مهم آموزش و پرورش بوده و نقش مهمی در کیفیت نظام آموزشی و سلامت ذهنی و روانی دانش آموزان دارد. روش پژوهش، کیفی بوده و از تحلیل محتوای کیفی برای تحلیل داده ها استفاده شد.این پژوهش با هدف بررسی ساختار عاملی مقیاس ویژگی های روان شناختی در جذب معلمان ابتدایی انجام گرفته است. روش این پژوهش از نوع توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل معلمان ابتدایی شهر تهران به تعداد 17787 نفر بود. از این جامعه آماری تعداد 377 نفر به شیوه نمونه گیری طبقه ای نسبتی انتخاب شد. ابزار پژوهش، مقیاس محقق ساخته ویژگی های روان شناختی گزینش معلمان ابتدایی بود. برای تحلیل داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی و پایایی به شیوه کرونباخ، تنصیف و بازآزمایی استفاده گردید. نتایج نشان داد که مقیاس ویژگی های روان شناختی گزینش معلمان ابتدایی از پایایی و روایی مناسبی برای استفاده در معلمان ابتدایی برخوردار است.

هدف اصلی پژوهش حاضر تعیین خصیصه های روان سنجی چک لیست رفتارهای اتیستیک (کروگ، آریک، الموند؛2009) در افراد با اختلال طیف اتیسم است. روش پژوهش توصیفی از نوع آزمون سازی است. جامعه آماری پژوهش کلیه کودکان مبتلابه اختلال طیف اتیسم استان تهران بود که به منظور درمان به مراکز درمانی اختلال طیف اتیسم تهران مراجعه کرده اند. حجم نمونه این پژوهش شامل 400 نفر از کودکان و نوجوانان مبتلابه اختلال طیف اتیسم بود که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. به منظور بررسی روایی و پایای ابزار، چک لیست فهرست رفتارهای اتیستیک (کروگ، آریک، الموند، 2009)، بر روی گروه نمونه (۴۰۰ کودک و نوجوان مبتلابه اختلال طیف اتیسم)، توسط پژوهشگران اجرا شد. یافته های نتایج نشان داد که ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه «946/0» است، این ضریب بیانگر پایایی بالای چک لیست است که از آن می توان در اهداف تشخیصی و درمانی استفاده کرد؛ بنابراین چک لیست قادر است 9/73 درصد افراد سالم و 5/77 درصد افراد دارای رفتار اتیستیک را به درستی تشخیص دهد. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد که تمام مؤلفه های چک لیست با یکدیگر و با نمره کل همبستگی معناداری دارند و سؤال های زیر مقیاس ها کاملاً هماهنگ بوده است همچنین زیر مقیاس های چک لیست رفتارهای اتیستیک (کروگ، آریک، الموند، 2009) به طور معناداری برای تصمیم گیری های تشخیصی قابل اعتماد بوده و نشان دهنده پایایی درونی مناسب مقیاس است.

پرسشنامه تجدید نظر شده بنشیک و همکاران (2005) که یک پرسشنامه خودگزارشی برای اندازه گیری سرسختی تحصیلی است و دارای سه مقیاس تعهد، کنترل و چالش است. هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه سرسختی تحصیلی بنشیک و همکاران(2005) بر اساس نظریه سوال پاسخ بود. 186 نفر از دانشجویان کارشناسی سال تحصیلی 96-95 این پرسشنامه را تکمیل کردند. داده ها بر اساس مدل پاسخ مدرج در نظریه سوال پاسخ برای سوال های چندارزشی مورد تحلیل قرار گرفت. ضریب تشخیص و آستانه ها برای تمامی گویه ها محاسبه شد. یافته ها نشان دادند که گویه 4 و 28 کمترین ضرایب تشخیص را دارند و با توجه به توابع آگاهی هیچ اطلاعاتی در مورد توانایی آزمودنی ها ارائه نمی دهند. تابع آگاهی آزمون نیز نشان می دهد که نقطه ی اوج آگاهی آزمون در توانایی حدود 1 است و برای توانایی های بالاتر و پایین تر آگاهی کمی را در اختیار قرار می دهد. بنابراین می توان گفت که با استفاده از تحلیل پاسخ مدرج می توان با حذف برخی گویه ها ابزار مناسب تری برای سنجش سرسختی تحصیلی ساخت.

هدف: هدف از انجام این پژوهش بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه سلامت معنوی در مربیان مهدهای کودک شهر تهران بود. مواد و روش: روش پژوهش توصیفی بود. جامعه آماری این پژوهش مربیان مهدکودک های شهر تهران در سال 1396 بودند که به پرسشنامه سلامت روان مبتنی بر آموزه های اسلامی(ابوالمعالی و موسی زاده، 1394) پاسخ دادند. روش انتخاب نمونه سهمیه ای تصادفی بود که در آن از مناطق شمیرانات، شهر ری و مرکز تهران تعداد 1100مربی به تصادف انتخاب شدند. یافته ها: روایی سازه مقیاس به روش تحلیل عاملی اکتشافی بررسی شد. نتایج نشان داد که مقیاس سلامت روان از دو عامل ایمان به خدا و خودکنترلی تشکیل شده است و این دو عامل 56/44 درصد از واریانس کل مقیاس را تبیین کردند. اعتبار مقیاس به روش همسانی درونی بررسی شد و ضرایب آلفای کرونباخ برای دو عامل 94/0 و 69/0 به دست آمد. نتیجه گیری : مقیاس سلامت روان مبتنی بر آموزه های اسلامی از روایی و اعتبار قابل قبولی برخوردار است و ابزار سودمندی برای سنجش سلامت معنوی مربیان مهدهای کودک می باشد.

از ویژگی های مهم یک آزمون موفق، داشتن روایی و پایایی مناسب است. در این پژوهش به بررسی چگونگی و میزان روایی و پایایی آزمون تعیین سطح زبان فارسی بنیاد سعدی پرداخته شد. این آزمون از سه بخش اصلی دانش زبانی، نگارش و صحبت کردن تشکیل می شود که بخش دانش زبانی شامل سه زیربخش دستور، واژه و خواندن است. جامعه آماری این آزمون متشکل از140 زبان آموز از 41 کشور دنیا بود. برای محاسبه روایی، از ضریب آلفای کرونباخ و برای بررسی روایی که از انواع آن، روایی سازه ای انتخاب شد، ضریب همبستگی پیرسون به کار گرفته شد. میزان پایایی در زیربخش های دانش زبانی برای دستور 0.71 ، برای واژه 0.817 و برای خواندن 0.861 و در کل 0.916 به دست آمد. پایایی دو بخش صحبت کردن و نوشتن 0.749 و کل آزمون 0.895 محاسبه شد. با توجه به اینکه میزان پایایی قابل قبول در روش آلفای کرونباخ حداقل 0.7 است، مشخص شد که آزمون در بخش ها و زیربخش های گوناگون، و کلیت آزمون، پایایی مناسب و قابل قبولی داشت. ضرایب همبستگی به دست آمده بخش های آزمون، بین دانش زبانی و صحبت کردن 0.175، دانش زبانی و نوشتن 0.186 و نوشتن و صحبت کردن 0.602 بودند. شاید در نگاه اول این آزمون از روایی مناسب و قابل قبولی برخوردار نباشد، ولی با مقایسه میزان همبستگی بین زیربخش های بخش دانش زبانی و بخش مهارت های صحبت کردن و نوشتن، می توان نتیجه گرفت که زبان آموزان در بخش مهارت های تولیدی ضعیف عمل کرده اند و این نشان می دهد که در تدریس آنها فقط به دانش محض زبانی پرداخته شده است و نه دانش روندی. بر این اساس پیشنهاد شد که برنامه درسی زبان آموزان بیشتر متمرکز بر ارتقای سطح دانش روندی آنان، باشد.

توانایی تصویرسازی حرکتی بر یادگیری و عملکرد حرکتی در ورزش و نیز باز توانی اثرگذار است. بر این مبنا پرسش نامه های خود گزارشی برای ارزیابی توانایی تصویرسازی حرکتی در بزرگسالان توسعه یافته و نیز در ایران اعتبار یابی شده اند، بااین حال تاکنون ابزاری مناسب برای استفاده کودکان در ایران وجود ندارد. برای پر کردن این شکاف تمرکز پژوهش حاضر بر تعیین ویژگی های روان سنجی پرسش نامه تصویرسازی حرکتی، فرم کودکان بود. 244 نفر از کودکان 7 تا 12 سال (135 پسر، 109 دختر) با روش خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. ابتدا تحلیل عامل اکتشافی نشان داد که پرسش نامه شامل سه خرده مقیاس و 12 ماده است که همسو با پیشینه نظری و پرسش نامه اصلی است. در تعیین ویژگی های روان سنجی با نظریه سؤال پاسخ مشخص شد که تمامی سؤالات دارای ضریب تشخیص و ضریب دشواری مناسب و قابل قبولی هستند؛ بنابراین نسخه فارسی پرسش نامه حاضر برای سنجش توانایی تصویرسازی کودکان 7 تا 12 سال فارسی زبان توصیه می گردد.

هدف پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روانسنجی پرسشنامه آگاهی فراشناختی و رابطه آن با اهداف پیشرفت در دانش آموزان دختر متوسطه دوره دوم شهر شهریار بود. از جامعه آماری مشتمل بر 10500 نفر دانش آموز دختر متوسطه دوره دوم شهر شهریار در سال تحصیلی 98-97 نمونه ای با حجم 561 نفر به روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای انتخاب و به پرسشنامه های آگاهی فراشناختی شراو و دنیسون (1994) و اهداف پیشرفت الیوت و مک گریگور (2004) پاسخ دادند. به منظور بررسی پایایی پرسشنامه آگاهی فراشناختی، با بهره گیری از روش بازآزمایی بر روی 53 نفر در دو بازه زمانی سه هفته ای، ضریب 79/0=α برای کل پرسشنامه و 82/0=α برای مقیاس ها و خرده مقیاس ها بدست آمدکه نشان دهنده ی خصوصیت ثبات آزمون در طول زمان است. افزون برآن نتایج حاصل از بررسی اعتبار پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ بر نمونه ای به تعداد 561 نفر، برای کل پرسشنامه 82/0=α و برای خرده مقیاس ها و مقیاس ها 84/0=α بود که نشان دهنده هماهنگی درونی سؤال ها است. به منظور بررسی روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی اکتشافی 8 عامل بدست آمد و به تبع آن پس از انجام تحلیل عاملی تأییدی مشخص شد که ابزار از برازش قابل قبول برخوردار است. جهت بررسی روایی همگرا، عوامل بدست آمده از تحلیل عاملی اکتشافی مورد بررسی قراگرفتند، نتایج نشان می دهد که عوامل پرسشنامه از روایی همگرای خوبی برخوردارند یعنی آنچه را که باید، می سنجند. روایی همزمان مؤید همبستگی بین مقیاس های پرسشنامه آگاهی فراشناختی و اهداف پیشرفت بود.

جو مدرسه یکی از سازه های تاثیر گذار بر مسایل تربیتی، رفتاری و روانی در مدارس می باشد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ساختار عاملی و رواسازی سیاهه ادراک دانش آموزان از جو مدرسه ی دلاویر (بییر، گاسکینز، بلانک و چن، 2016) در نوجوانان دختر ایرانی پایه ی یازدهم با حجم 500 نفر (250 نفر علوم انسانی، 250 نفر علوم تجربی) که با روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند اجرا شد. تحلیل سوال های مقیاس بر پایه محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای کل مقیاس 92/0 بود که حاکی از همسانی درونی بالای آن می باشد. نتایج تحلیل عاملی تأییدی نشان داد که الگوی 7 عاملی ادراک دانش آموزان دبیرستانی از جو مدرسه با داده ها برازندگی قابل قبولی دارند. افزون بر این ، برای آزمون تغییرناپذیری اندازه گیری پرسشنامه ی ادراک دانش آموزان دبیرستان از جو مدرسه ی دلاویر دربین گروههای تحصیلی انسانی و تجربی، تحلیل چند گروهی انجام گرفت. نتایج تحلیل چند گروهی نشان داد که این پرسشنامه در مدل های محدود در بین گروه های تحصیلی انسانی و تجربی یکنواخت است. به طور کلی، یافته های پژوهش بیانگر این است ساختار عاملی پرسشنامه ادراک دانش آموزان از جو مدرسه ی دلاویر (2016) در نسخه ی فارسی از برازش مطلوبی برای دانش آموزان دبیرستانی دختر در مقطع یازدهم انسانی و تجربی برخوردار است و می تواند به عنوان ابزاری معتبر در سنجش ادراک دانش آموزان دبیرستانی از جو مدرسه مورد استفاده قرار بگیرد.