اندازه گیری تربیتی

اندازه گیری تربیتی

اندازه گیری تربیتی سال یازدهم بهار 1400 شماره 43 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ساخت و اعتباریابی مقیاس اخلاق نوجوانان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اخلاق مقیاس اخلاق نوجوانان ایرانی روایی پایایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 54 تعداد دانلود : 889
سنجش اصولی اخلاق با استفاده از ابزارهای معتبر و مناسب بافت وحساس به فرهنگ هر جامعه، همواره مورد توجه روان شناسان بوده است. هدف اصلی این پژوهش ساخت و اعتباریابی ابزاری برای سنجش اخلاق از منظر نوجوانان ایرانی بود. روش پژوهش، آمیخته از نوع اکتشافی و مدل تدوین ابزار بود. میدان پژوهش در بخش کیفی کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه اول منطقه چهار آموزش و پرورش شهر تهران و در بخش کمّی، کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه اول شهر تهران بودند. شرکت کنندگان در بخش کیفی پژوهش 77 نفر(49 دختر، 28 پسر) از بین دانش آموزان مقطع متوسطه ی اول بودند. جمع آوری داده ها با استفاده از روش گروه های کانونی انجام شد. نمونه پژوهش در بخش کمی شامل تعداد 1823 نفر از دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه اول مناطق 4، 2،3، 16 و 11 شهر تهران بودند که به روش چند مرحله ای انتخاب شدند. در بخش کیفی پس از انجام تحلیل کیفی مصاحبه ها به روش کلایزی مشخص شد نوجوانان ایرانی اخلاق را در هفت مقوله تعریف می کنند که عبارتند از: عدالت، مراقبت، عاملیت اخلاقی، حساسیت اخلاقی، مسئولیت اخلاقی، انگیزش اخلاقی و ارزش های فردی. با استفاده از یافته های کیفی ، نسخه اولیه مقیاس اخلاق ساخته شد و پس از اجرای مقدماتی، به منظور بررسی روایی و پایایی روی نمونه ی اصلی پژوهش اجرا شد. روایی محتوایی مقیاس با استفاده از نظر متخصصان و با در نظر گرفتن شاخص CVR و مقدار 91/0 تایید شد. روایی ملاکی با اجرای همزمان پرسشنامه همدلی دیویس(1983) و بررسی ضرایب همبستگی دو پرسشنامه مورد بررسی قرار گرفت. روایی سازه با استفاده از تحلیل عاملی مرتبه دوم و همچنین میانگین واریانس استخراج شده (AVE) مورد تایید قرار گرفت. پایایی ابزار با استفاده از روش همسانی درونی و آلفای کرونباخ (87/0) و آزمون پایایی ترکیبی برای مولفه ها از 72/0 تا 87/0 مورد تایید است. بر اساس نتایج این پژوهش، این مقیاس برای سنجش سازه اخلاق در نمونه های ایرانی از پایایی و روایی مناسبی برخوردار است.
۲.

بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس خرد سن دیگو(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اعتباریابی خرد ساختار عاملی مقیاس خرد سن دیگو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 28 تعداد دانلود : 488
خرد، یکی از بالاترین فضایل است و در گستره وسیعی از حوزه فعالیت های اجتماعی، درنهایت باعث بهبود خود و جامعه می شود. هدف این پژوهش، مطالعه ویژگی های روان سنجی مقیاس خرد سن دیگو (SD-WISE)(توماس و همکاران، 2019) است. به همین منظور نمونه ای شامل 350 نفر از دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی (223زن و132 مرد) با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. این نمونه به سؤالات مقیاس SD-WISE که شامل شش مؤلفه؛ بینش، مدیریت هیجان، رفتار جامعه پسند، قاطعیت، مشاوره اجتماعی، و نسبی گرایی ارزش ها است پاسخ دادند. در بررسی ویژگی های روان سنجی این مقیاس، از مشخصه های آماری، تحلیل سؤال، ضرایب پایایی، تحلیل عامل اکتشافی و تأییدی استفاده شد. پایایی پرسشنامه بر اساس آلفای کرونباخ برابر با 81/0 محاسبه شد. میزان همبستگی میان این مقیاس با مقیاس خرد سه بعدی آردلت 56/0 به دست آمد که نشان گر روایی ملاکی پرسشنامه بود. نتایج نشان داد پس از چندین بار اجرای تحلیل عاملی و استخراج راه حل های گوناگون، تعداد 5 عامل با روش واریماکس استخراج شد. درصد پوشش واریانس مشترک بین متغیرها برای این شش عامل بر روی هم، 236/54 درصد کل واریانس متغیرها را تبیین می کند. همچنین به منظور تأیید عامل های استخراج شده، مدل تحلیل عامل تأییدی اجرا شد. برای این منظور دو مدل ساختار عاملی نسخه اصلی و ساختار عاملی استخراج شده از طریق مدل اندازه گیری لیزرل، مقایسه و بررسی شد. شاخص های برازش نشان داد که مدل پنج عاملی استخراج شده نسبت به مدل اصلی از برازش مطلوبی با داده ها برخوردار است.
۳.

ساخت، رواسازی و تعیین پایایی آزمون تشخیص مشکلات رفتاری کودکان مقطع ابتدایی تبریز بر اساس DSM-5(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مشکلات رفتاری کودکان پایایی تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 467 تعداد دانلود : 421
هدف از پژوهش حاضر ساخت آزمونی برای تشخیص مشکلات رفتاری دانش آموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی شهر تبریز و بررسی روایی و پایایی آن بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه آماری را کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع ابتدایی شهر تبریز که در سال تحصیلی 99-1398 مشغول به تحصیل بودند، تشکیل می دادند. تعداد 1374 نفر دانش آموز دختر و پسر مقطع ابتدایی با روش نمونه گیری در دسترس به عنوان اعضای نمونه انتخاب شدند، سپس مادران همان دانش آموزان به سوالات آزمون تشخیص مشکلات رفتاری کودکان پاسخ دادند و در نهایت آزمون مورد نظر بر اساس معیارها و ملاک های DSM-5 به کمک روش تحلیل عاملی ساخته شد . نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل مولفه های اصلی با چرخش مستقل واریماکس هفت عامل را به ترتیب با عناوین مشکل سلوک، بیش فعالی صرف، کم توجهی صرف، یادگیری تحصیلی، اضطراب جدایی، لجبازی و نافرمانی و ارتباط اجتماعی معرفی کرد که بر روی هم 30/32% کل واریانس متغیرها را تبیین می کردند. تمام هفت عامل و کل پرسشنامه از روایی مناسب برخوردار بودند. برای بررسی روایی علاوه بر روایی صوری و محتوایی، از روش ارزش ویژه بیشتر از 1 استفاده شد و نتایج نشان داد که هم عوامل هفتگانه و هم کل آزمون از روایی مطلوب برخوردارند. مقدار ضریب آلفای کرونباخ برای بررسی پایایی عوامل هفتگانه آزمون از 61/0 تا 79/0 و برای کل آزمون (90/0=α) به دست آمد. میانگین شیوع مشکلات رفتاری کودکان گروه نمونه در هفت عامل به دست آمده 4/10% به دست آمد. با توجه به خصوصیات رفتارسنجی مطلوب آزمون تشخیص مشکلات رفتاری کودکان، می توان از این آزمون برای تشخیص مشکلات هفتگانه به دست آمده برای سرند کردن، پیشگیری و یا درمان در کارهای بالینی و یا تحقیقاتی استفاده کرد.
۴.

شناسایی بهینه ترین مدل مبتنی بر توزیع لجستیک برای جایگزینی پرسش های بی پاسخ(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خطا سوگیری مدل پرسش پاسخ ترتیبی مطالعه بزرگ مقیاس نرخ بی پاسخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 798 تعداد دانلود : 946
بی پاسخی چالشی اجتناب ناپذیر در برابر مطالعات بزرگ مقیاس است و می تواند از یک سو موجب اتلاف هزینه، زمان و نیروی انسانی درگیر در گردآوری داده ها شود و از سوی دیگر، مطالعه را از رسیدن به اهدافش به ویژه توزیع نمرات باز دارد. از این رو، روش های جایگزینی برای برآورد پاسخ پرسش های بی پاسخ ابداع شده اند تا امکان استنباط از یک مجموعه داده کامل شده را فراهم آورند. این مقاله از طریق شبیه سازی روی یک مجموعه داده واقعی بر اساس یک الگوی طرح آزمایش چندمتغیره، دقت سه مدل جایگزینی را شامل لُجیت های تراکمی، پاسخ مدرج و پرسش پاسخ تبیینی مورد ارزیابی قرار می دهد. یافته ها نشان می دهند که تحت بی پاسخی تصادفی، جایگزینی های هر سه مدل در حدی مطلوب قرار دارند هر چند جایگزینی های مدل پرسش پاسخ تبیینی همواره دقیق تر از دو مدل دیگر است. اگر بی پاسخی غیرتصادفی باشد، تنها در نرخ بی پاسخی 5 درصد به نتایج مطلوبی برای مدل پرسش پاسخ تبیینی دست خواهیم یافت و دقت دو مدل دیگر قابل پذیرش نیست. همچنین، یافته ها حاکی از آن هستند که جایگزینی پرسش های دارای بی پاسخی و محاسبه نمره کل فرد از ترکیب پاسخ های جایگزین شده و پاسخ های واقعی کم خطاتر از جایگزینی مستقیم نمره کل او است.
۵.

ساخت و اعتباریابی آزمون هوش چندگانه زمینه ای دانشجویان (مورد مطالعه: دانش آموختگان متقاضی شغل پلیس)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هوش یادگیری هوش اجتماعی هوش فرهنگی هوش اقتصادی هوش سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 912 تعداد دانلود : 666
پژوهش حاضر با هدف ساخت و اعتبارسنجی آزمون هوش چندگانه زمینه ای دانشجویان بر اساس مدل نظریه هوش چندوجهی زمینه ای چنگ(2000) ساخته شد. در این مدل، محوری ترین نوع هوش یعنی هوش یادگیری که به معنی توانایی یادگیری و تفکر خلاقانه و انتقادی و بهینه سازی استفاده از توانائی های زیستی- فیزیولوژیکی است، در مرکز و قلب مدل ارتباطی انواع هوش مستقر گردیده است و پنج نوع هوش دیگر یعنی اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و فنی در تأثیر و تأثر متقابل با آن قرار دارند. روش پژوهشی از نوع پیمایشی و جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموختگان متقاضی شغل پلیس بود که از بین آن ها 200 نفر به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند که پس از کنار گذاشته شدن پرسشنامه های ناقص به تعداد 161 نفر تقلیل یافت. این آزمون در 6 مؤلفه هوش های یادگیری، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و فنی و در قالب 32 سؤال تنظیم شد. پس از حصول روایی و پایایی مناسب این آزمون، داده ها با استفاده از نرم افزار Amos تجزیه و تحلیل شد. پس از احراز مناسب بودن مدل با استفاده از شاخص های برازش، نتایج حاکی از بار عاملی ضعیف 5 سوال بود که از آزمون حذف گردید و شکل نهایی آزمون مورد تأیید واقع شد. نتایج دیگر نشان دادکه به جز ارتباط دوطرفه معنی دار و مثبت هوش فنی و هوش سیاسی، ارتباط بین بقیه مسیرها معنی دار نبود؛ بنابراین انواع مختلف مؤلفه های هوش، زمینه ای و دارای استقلال نسبی از یکدیگر هستند.
۶.

ارائه مدل پیش بینی صمیمیت زوجین بر روی زنان متأهل مراجعه کننده به خانه های سلامت شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صمیمیت زوجین تمایزیافتگی باورهای ارتباطی رضایت جنسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 839
پژوهش حاضر توصیفی و از نوع طرحهای همبستگی و روش مدلیابی معادلات ساختاری بود؛ جامعه آماری زنان متأهل مراجعه کننده به خانههای سلامت شهر تهران سال ۸۹۳۱ بودند. حجم نمونه موردنظر 044 نفر و روش نمونه گیری پژوهش تصادفی خوشهای چند مرحلهای بود. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه صمیمیت زوجین ووندن بروک و هانس برتمن؛ پرسشنامه تمایزیافتگی خود، پرسشنامه رضایت جنسی هادسون، پرسشنامه باورهای ارتباطی، پرسشنامه تعهد زناشویی آدامز و جونز وپرسشنامه کیفیت روابط زناشویی بود. یافتههای مدل سازی معادلات ساختاری حاکی از آن بود که اثر تمایزیافتگی بر<4/ 4 است 40 / صمیمیت زوجین برابر با 440 P 4 است که در - / (؛ تأثیر باورهای ارتباطی بر صمیمیت زوجین برابر با ۸00>4/ سطح 4۸ p < معنیدار است؛ همچنین اثر مستقیم باورهای ارتباطی از نظر آماری معنی دار نبود 40 p و اثر مستقیم باورهای> 4 از نظر آماری معنی دار بود 4۸ / ارتباطی بر کیفیت زناشویی با مقدار ۸۹0 p 4 بر / . رضایت جنسی دارای اثر مستقیم ۹۸0>4/ صمیمیت زوجین است که از نظر آماری معنی دار بود 4۸ p 4 بر تعهد / ؛ همچنین رضایت جنسی دارای اثر مستقیم 0۳>4/ زناشویی بود که در سطح 4۸ p 4 است که در سطح / معنی دار است و بر کیفیت زناشویی نیز درای اثر معنی دار 00۸>4/4۸ p 4 بر صمیمیت زوجین است که در / معنی دار بود؛ همچنین مششخص شد که تعهد زناشویی دارای اثر مستقیم ۹0۸>4/ سطح 4۸ p >4/ 4 بر صمیمیت زوجین بود که در سطح 4۸ / معنی دار بود؛ کیفیت زندگی دارای اثر مستقیم ۸۹0 p معنی دار است؛ از یافتههای پژوهش میتوان در برنامههای مشاورهای برای بهبود صمیمیت زوجین بهره جست.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۰