درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۱۲۱ تا ۳٬۱۴۰ مورد از کل ۳۰٬۰۹۵ مورد.
۳۱۲۱.

شخصیت دونالد ترامپ و تأثیر آن بر سیاست خارجی آمریکا در قبال برجام (بر اساس نظریه آناگرام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره چهاردهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۸ 18 - 35

کلید واژه ها: ترامپ ایران آمریکا برجام نظریه آناگرام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۹ تعداد دانلود : ۱۹۲
سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در دوره ریاست جمهوری ترامپ، با بد خواندن توافق هسته ای آغاز شد و در ادامه برای رسیدن به توافقی بهتر، از برجام خارج شد و قطعنامه 2231 سازمان ملل متحد را نقض کرد. در نهایت با بازگرداندن یک جانبه تحریم ها علیه ایران و همچنین ایجاد پیش شرط برای مذاکره مجدد، دیگر اعضای برجام را برای خروج از این توافق تحت فشار قرار داد. دولت ترامپ با استفاده از گزینه فشار حداکثری و ابزارهای قدرت به جای روش های دیپلماتیک و مسالمت آمیز، سیاست برد - باخت را به جای سیاست برد - برد انتخاب کرد. هدف دولت ترامپ در رسیدن به توافقی جدید، توافقی بهتر و به نام دولت خودش با جمهوری اسلامی ایران بود که بیشتر از منافع ملی آمریکا، متأثر از شخصیت وی بود. از آن جایی که وی با شعارهای پوپولیستی، نخبگان حاکم بر آمریکا و ساختار آمریکا را فاسد می خواند، سعی بر نابودی تمام دستاوردهای دولت قبلی دموکرات آمریکا در ابعاد داخلی و خارجی داشت.
۳۱۲۲.

تأثیر کم آبی جنوب غرب آسیا بر قلمروگستری هیدروپلیتیک رژیم صهیونیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۹۲) 105 - 141

کلید واژه ها: هیدروپلیتیک قلمروگستری آینده پژوهی جنوب غرب آسیا رژیم صهیونیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۲۵۶
افزایش مصرف آب، تغییر اقلیم و ناکارآمدی مدیریت منابع آب در بسیاری از کشورهای جنوب غرب آسیا با تهدید امنیت آبی، تشدید هماوردی و تنش هیدروپلیتیک این کشورها همراه بوده است. در این میان، بخش عمده ای از قلمروگستری رژیم صهیونیستی در پیوند با دسترسی به منابع آبی کشورهای پیرامونی توجیه پذیر است. با وجود این، طی یک و نیم دهه گذشته تغییر الگوی مدیریت سازگار با کم آبی و فناوری پیشرفته شیرین سازی آب، این رژیم را در موقعیتی قرار داده که بتواند افزون بر رفع نیازهای آبی خود، پیشگام عرصه و عرضه فناوری نوین آبی باشد. این در حالی است که بازیگران دیگر با مشکلات جدی در این زمینه مواجه هستند. از نظر نویسندگان این مقاله، سیاست خارجی منطقه ای مبتنی بر ملاحظات هیدروپلیتیک رژیم صهیونیستی به بازتعریف نقش این رژیم در منطقه انجامیده؛ به گونه ای که می توان قلمروگستری جدیدی بر بنیاد آن تعریف کرد.
۳۱۲۳.

قدرت های نوظهور و نظم هژمونیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۹۲) 183 - 209

کلید واژه ها: جنگ نظم نظم هژمونیک قدرت نوظهور چالش گر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۳ تعداد دانلود : ۸۸۸
دولت هژمون معمولاً نظم هژمونیکی را در راستای دستیابی به منافع خود ایجاد و سعی در حفظ آن دارد. بنابراین، ممانعت از وقوع جنگ های اصلی و مرکزی تبدیل به مهم ترین هدف دولت هژمون در نظم هژمونیک می شود. در تقابل با دولت هژمون، قدرت های نوظهوری قرار دارند که با توجه به متغیر رضایت، نقش، ایدئولوژی و تحولات قدرتی و نقشی که تجربه می کنند، سعی در ایجاد نظم های منطقه ای منطبق با اصول و قواعد مورد نظر خود دارند و چالشی برای نظم هژمونیک هستند. سوال این مقاله عبارت از این است که راهبردهای قدرت های نوظهور در نظم هژمونیک مبتنی بر چه اصول و مبنایی است؟ در پاسخ به این سوال و با توجه به مفروض پویایی قدرت و تأثیر متغیر نقش و رضایت بر طراحی راهبردهای بازیگران در نظام بین الملل، این فرضیه مطرح می شود که نزدیکی قدرت های نوظهور با هژمون منجر به تغییرات نقشی در رفتارهای بازیگران و این خود منجر به الگوهای رفتاری تعارضی در روابط با هژمون و کم شدن شکاف قدرتی منجر به اتخاذ سیاست های تجاوزگری و چالش گری بازیگر نوظهور ناراضی می شود. این پژوهش با تمرکز بر نظریه های چرخه قدرت، ثبات هژمونیک و گذار قدرت، سعی در تبیین راهبردهای قدرت های نوظهور در نظم هژمونیک دارد.
۳۱۲۴.

تبیین بنیان های نظری نظام بین الملل معنایی اسلام با در نظرداشت انگاره قدرت نرم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 7-30

کلید واژه ها: نظام سازی شهید صدر نظام بین الملل معنایی هستی شناسی معرفت شناسی قدرت نرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۸ تعداد دانلود : ۲۷۲
هدف این پژوهش واکاوی بنیان های نگرشی نظام بین الملل معنایی اسلام با در نظرداشت انگاره «قدرت نرم» است. نظام بین الملل معنایی اسلام، یک چیدمان فراساختاری است که با پذیرش واقعیت های مربوط به قدرت، به دنبال بهبود وضعیت موجود جهت دستیابی به نظام مطلوب با ایجاد دگرگونی در الگوهای رفتاری کنشگران به وسیله ارزش های معنویی است؛ بنابراین چنین نظامی ظرفیّت تحلیل پدیده های جهانی؛ از جمله جنگ، قدرت را در گونه های سخت و نرم آن دارد. پرسش پژوهش حاضر این است که انگاره قدرت نرم چه جایگاهی در نظام معنایی روابط بین الملل اسلام دارد؟» فرضیه پژوهش این است که «جایگاه قدرت نرم، در بنیان های نگرشی، آموزه های هستی شناسانه و منظومه معرفت شناسی اسلام که بیشتر بر عنصر قدرت نرم تکیه دارند، می باشد.» با به کارگیری روش نظام سازی شهید صدر و ارائه عناصر نظام معنایی اسلام، مشخص می شود که مفهوم قدرت نرم و نیروهای معنوی در چهار سطح «حقیقت»، «بینش ارزش»، «آموزه های اسلام» و «منابع و مبانی نظام بین الملل معنایی» جای داشته و به لا یه های دیگر نظام معنایی نیز منتقل شده است. مبانی چهارگانه «روش شناسی»، «هستی شناسی»، «معرفت شناسی» و «انسان شناسی» این نظام، به طوری چیده شده اند که ظرفیت لازم را برای پرداختن به گونه های مختلف قدرت را دارد. یافته پژوهش تأکید دارد که در نظام بین الملل معنایی اسلام، نقش آفرینی مسلمانان در پویش های بین المللی، از پایبندی آن ها به نیروهای معنوی و قدرت نرم سرچشمه می گیرد؛ با این که در شرایط امروزی مسلمانان قدرت سخت زیادی در اختیار ندارند؛ ولی با اعتقادی که به ارزش های اسلامی از قبیل «نفی اجبار در دین، ایثار، شهادت طلبی» دارند؛ دارای اهرم قدرت نرم مناسبی در پویش های جهانی می باشند.
۳۱۲۵.

فراتحلیل مقالات مرتبط با نقش شبکه های اجتماعی مجازی در وقوع بیداری اسلامی(۲۰۱7-۲۰۱۰)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 75 - 100

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی مجازی جنبش اجتماعی بیداری اسلامی خاورمیانه.شمال آفریقا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴ تعداد دانلود : ۳۱۷
فراتحلیل مقالات مرتبط با نقش شبکه های اجتماعی مجازی در وقوع بیداری اسلامی است. پرسش اساسی تحقیق آن است که «نقش شبکه های اجتماعی مجازی در وقوع بیداری اسلامی» کدام است؟ ( مسئله ) روش تحقیق کیفی از نوع فراتحلیل است. روش گردآوری اطلاعات، روش کتابخانه ای و ابزار آن پرسشنامه معکوس است. جامعه آماری کلیه مقالات چاپ شده از سال ۱۳۸۹ (۲۰۱۰) تا سال ۱۳۹۶ (۲۰۱۷) که موضوع آن ها به طورکلی نقش شبکه های اجتماعی در بیداری اسلامی است. حجم نمونه، ۲۲ مقاله با توجه به محدوده زمانی خاص، نزدیکی حوزه موضوعی و معدود بودن منابع مذکور به عنوان نمونه انتخاب شد. ( روش ) مهم ترین عوامل بیداری اسلامی: فقر، بیکاری، شکاف طبقاتی، فساد، تبعیض، بی عدالتی، استبداد بوده و بیداری از خلال فرآیندهای بسیج خودجوشی بودند که از فراخوان های اینترنتی و شبکه های ارتباطی به وجود آمدند؛ و در ابتدا بدون رهبر بودند اما آهسته آهسته رهبری یافتند؛ کشورهایی که دارای رهبری کارآمد و ایدئولوژی واحد بودند، زودتر به نتیجه رسیدند. نتیجه تحقیق نشان می دهد که نخست، شبکه های اجتماعی مجازی اگرچه عامل اصلی وقوع انقلاب ها نیستند، با این وصف می توانند بسیج عمومی را تقویت کرده، به رهبری و موفقیت جنبش ها کمک کنند. دوم، جنبش ها و انقلاب ها در جوامع با الگوگیری از یکدیگر در جستجوی هویت ازدست رفته اند. ( یافته ها )
۳۱۲۶.

تبیین اصل همکاری همبسته و هدفمند در سیاست خارجی دولت اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و چهارم بهار ۱۴۰۰ شماره ۹۳ 7 - 30

کلید واژه ها: همکاری دولت اسلامی سیاست خارجی همبستگی منفعت گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۰ تعداد دانلود : ۱۷۶
دولت اسلامی سیاست خارجی را در چارچوب منفعت گرایی متعالی و در بستر حقیقت دنبال می کند، به طوری که براساس خصیصه ذاتی تلازم، تأمین بهینه منافع خود را به ویژه در بخش منافع معنوی، در گرو تحقق منافع مشروع سایر ملت ها به شکل عادلانه می داند. هدف پژوهش حاضر، بررسی روش یا روش هایی است که تحقق این راهبرد را امکان پذیر کرده و در یک سطح، به لحاظ ماهوی با بنیان های فکری دولت اسلامی همخوان باشد و در سطح دیگر، بتواند به بهترین شکل ممکن، تحقق راهبرد منفعت گرایی را تسهیل کند. با توجه به چند لایه بودن روابط در حیطه جهانی، این سوال اساسی مطرح می شود که دولت اسلامی براساس کدام راهبرد بنیادین می تواند منفعت گرایی متعالی را در سیاست خارجی عینیت ببخشد؟ روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نشان داد که جهان بینی توحیدیِ دولت اسلامی و هدف گذاری ارزش محورانه آن، راهبرد همکاری همبسته و هدفمند را بهترین طریقی می داند که می توان بر مبنای آن، راهبرد منفعت گرایی متعالی را در بستر نوع دوستی و مبتنی بر رویکرد تکامل بخشی و همبستگی متقابل تحقق بخشید. 
۳۱۲۷.

جایگاه مؤلفه «مدار آزادی» در نظریه قرآنی آزادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال دوازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۶۶) 101 - 126

کلید واژه ها: آزادی مدار آزادی حق آزادی حق مدار قرآن کریم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۱۳۳
این نوشتار قصد دارد به تبیین این نکته پردازد که با عرضه سؤالات اساسی حیطه آزادی به قرآن کریم، می توان وجود مؤلفه ای متمایز را از پاسخ های منعکس شده درآیات مختلف استخراج کرد که از آن تعبیر به «مدار آزادی» می شود. پژوهش حاضر مبتنی بر روش «تفسیر موضوعی قرآن کریم» است و پس از تشخیص وجود مؤلفه مدار آزادی، به تبیین محتوایی آن پرداخته و عنصر «حق» را به مثابه مدار آزادی در قرآن کریم معرفی می کند. بر این اساس «حق» عنصری است که شرایط مورد نیاز جهت بهره مندی انسان از آزادی ها را در حیات دنیایی فراهم کرده و تعیین کننده مصادیق آزادی ها و ناآزادی ها است. حق همواره امری ثابت و پایدار بوده که به سبب ریشه داشتن در فطرت بشر نظم و آرامش را برای جامعه انسانی به ارمغان می آورد؛ زیرا حق تنها معیار سنجش اعمال افراد و داوری میان آن ها جهت ریشه کن کردن اختلافات است. چنین کارویژه هایی ازآن روست که حق صرفاً از جانب خداوند متعال  بوده و تنها از ذات باری تعالی نشأت می گیرد.
۳۱۲۸.

مؤلفه های برابری سیاسی در تحقق عدالت از منظر تساوی گرایان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال هفدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۳۴) 597 - 624

کلید واژه ها: برابری برابری سیاسی برابری فرصت تساوی گرایان عدالت عدالت توزیعی مشارکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۵ تعداد دانلود : ۲۴۶
پژوهش حاضر به دنبال پاسخ گویی به این سؤال است که از دیدگاه تساوی گرایان برای رسیدن به یک وضعیت عادلانه در جامعه، چه نسبتی بین برابری سیاسی و عدالت برقرار است؟ بعد از تبیین مؤلفه های برابری سیاسی بر اساس نظریه «جیمز کلمن» و طراحی الگوی تحلیل مبتنی بر آراء «آدام سویفت» و «جان کیکس»، به بررسی نقش مؤلفه های برابری سیاسی در تحقق عدالت با روش توصیفی تحلیلی و راهبرد «پس کاوی» پرداخته شد. مؤلفه های برابری سیاسی که شامل برابری مشارکت، برابری توزیعی، برابری قانونی و برابری فرصت است، در سه سطح از روابط بین برابری سیاسی و عدالت دسته بندی می شود: سطح کمینه، متعارف و بنیادستیز. یافته های پژوهشی این مقاله مدلی را نشان می دهد که در آن رابطه مستقیمی بین مؤلفه های «برابری مشارکت» و «برابری قانونی» در «وضعیت عدم تعارض برابری سیاسی با سایر ارزش ها» جهت تحقق عدالت وجود دارد. در خصوص مؤلفه «برابری توزیعی» نیز تنها بر اساس مشخص شدن اصول توزیع و میزان منابع در «تئوری عدالت توزیعی» موردپذیرش، می توان وضعیت و رابطه این مؤلفه را با عدالت تعیین کرد. و نهایتاً در وضعیت «تعارض برابری با سایر ارزش های اساسی» صرفاً زمانی می توان مؤلفه «برابری فرصت» را عاملی برای تحقق عدالت دانست که سطح برابری ایجاد شده در «شرایط»، مانع از حقوق فردی افراد و کارایی کلی جامعه نگردد.
۳۱۲۹.

عوامل تحول سیاست های مهاجرتی ایالات متحده امریکا، 1917-2016(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۱ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 408 - 387

کلید واژه ها: قوانین مهاجرت سیاست گذاری محیط بین الملل امنیت سیاست خارجی ایالات متحده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۲۸۷
ایالات متحده امریکا از بدو تاسیس مهاجرپذیر بوده است، و بیشتر ساکنان این کشور را افراد مهاجر یا فرزندان آنها تشکیل می دهند. بسیاری از امریکایی ها در ظاهر به این واقعیت افتخار می کنند. مهاجران این کشور را از پایه ساخته اند و هم چنان به پیشرفت امریکا کمک می کنند، و عامل تغییر در کمیت و ترکیب جمعیت، اقتصاد و بازار کار، سیاست، جامعه و فرهنگ امریکا هستند. ایالات متحده از لحاظ جمعیت شناختی مدام در حال رشد و شکل گیری است؛ و بی شک این مساله در نظام بین الملل از نقاط قوت آن بشمار می آید. هدف کلی این پژوهش، بررسی دگرگونی قوانین مهاجرت امریکا در بستر دگرگونی های داخلی و سیاست خارجی این کشور از ۱۹۱۷ تا ۲۰۱۶ است. تلاش می شود تا پاسخ های مناسبی برای دو پرسش پژوهشی  زیر بدست آید: 1. تا چه حد عوامل بین المللی در مقایسه با عوامل داخلی بر سیاست گذاری مهاجرتی امریکا تاثیر داشته است؟ و ۲. چگونه سیاست های مهاجرتی  امریکا به دگرگونی محیط اقتصادی-اجتماعی و فرهنگی داخلی و سیاست خارجی این کشور منجر شده است؟  فرضیه پژوهش این است که گرچه ریشه تحول قوانین مهاجرت امریکا تحت تاثیر عوامل داخلی قرار دارد، اما سیاست گذاری مهاجرتی واشنگتن بستگی به عوامل بین المللی و سیاست های خارجی نیز داشته است. با استفاده از چارچوب واقع گرایی نوکلاسیک، و روش تحلیل محتوای کیفی اسناد رسمی دولتی، عوامل مؤثر و پیامدهای حاصل از سیاست گذاری مهاجرتی امریکا در بستر بین المللی بر وضعیت داخلی بافت جامعه شناختی، اقتصادی و فرهنگی بررسی خواهند شد.. با آزمون فرضیه نشان داده می شود که روند سیاست های مهاجرتی امریکا، به علت تکامل نظام مهاجرتی، از بعد خارجی به بعد محیط داخلی امریکا متمرکز شده است، اما فضای بین الملل همواره نقش عامل تسهیل کننده ایفا کرده است.
۳۱۳۰.

عامل های ظهور و تقویت اقتدارگرایی در آسیای مرکزی پساشوروی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۸) 99 - 125

کلید واژه ها: آسیای مرکزی اتحادیه اروپا اقتدارگرایی چین دموکراسی روابط خارجی شوروی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۴۶
ظهور رفتار سیاسی اقتدارگرایی در قالب سیاست های طایفه ای در آسیای مرکزی پساشوروی که نزدیک بر یک سده کمونیسم بر آن حاکم بوده است، رفتاری نبود که سیاست مداران و دانش پژوهان این حوزه و منطقه آن را پیش بینی کرده باشند. اقتدارگرایی همواره رشد فزاینده ای داشته است و در برخی از کشورهای آسیای مرکزی با شدت بیشتری نیز نهادینه شده و ماهیت رفتار سیاسی این واحدها را شکل داده است. در این نوشتار با روش توصیفی و با بهره گیری از مفهوم اقتدارگرایی، تمرکز خود را بر واحدهای سیاسی آسیای مرکزی قرار داده ایم و می خواهیم ریشه های اقتدارگرایی فزاینده و تقویت شونده در کشورهای این حوزه را تحلیل کنیم. در اینجا این پرسش مطرح است که عامل های ظهور و تقویت اقتدارگرایی در آسیای مرکزی پساشوروی چیست؟ در پاسخ، نشان می دهیم که عامل های ظهور و تقویت اقتدارگرایی در آسیای مرکزی از دو دسته عامل های داخلی و خارجی سرچشمه گرفته اند. عامل های داخلی خود به سه زیرمجموعه عامل های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی تقسیم می شوند و بر جامعه پذیری سیاسی حاکمان و شهروندان منطقه به واسطه سلطه حکومت اقتدارگرای اتحاد شوروی تأکید می کند. عامل های خارجی نیز به دو زیرمجموعه سطح ارتباطات خارجی و ماهیت ارتباطات خارجی تقسیم می شوند. برایند این عامل ها نشان می دهند که رژیم اقتدارگرا با شدت های متغیر، ماهیت سیاسی واحدهای آسیای مرکزی است و با وجود شباهت های بسیار زیاد واحدهای این منطقه در زمینه عامل های داخلی که سبب شده است آن ها را اقتدارگرا بنامیم، عامل های خارجی به ویژه ماهیت ارتباطات خارجی سبب ایجاد تفاوت هایی از نظر شدت اقتدارگرایی در میان آن ها شده است.
۳۱۳۱.

ماهیت و گونه شناسی اصل تفکیک در جنگ و جهاد براساس متون اسلامی و قوانین بین الملل(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۹۴ 55 - 76

کلید واژه ها: جهاد اصل تفکیک نظامیان غیرنظامیان حقوق بشردوستانه بین المللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۹ تعداد دانلود : ۲۲۰
هدف پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی گونه شناسی اصل تفکیک در آیات و روایات اسلامی و عهدنامه های بین المللی است. با استفاده از روش تحلیل محتوا نشان داده شد که اصل تفکیک به معنای جدا نمودن مصادیق نظامی از غیرنظامی، از مهم ترین اصول آموزه های اسلامی و حقوق بین الملل بوده و مفاد این اصل قرن ها قبل، در آیات قرآن و روایات مورد توجه جدی بوده است؛ درحالی که سازمان های بین المللی بشردوستانه در دوره معاصر، به صورت قراردادهای بین المللی آن را به جامعه جهانی عرضه داشته اند. گونه های اصل تفکیک، شامل تفکیک بین افراد، امکنه، ازمنه، اسلحه و روش های به کارگیری در جنگ است و آیات جهاد در قرآن کریم، بزرگ ترین مستند مکتب اسلام بر تفکیک افراد نظامی از غیرنظامی، مکان ها و زمان های جنگ و نیز روش ها و سلاح های جنگی است. آیات متضمن منع فساد و هلاکت حرث و نسل، قاعده وزر، عدالت ورزی و نفی اثم، بر ممنوعیت سلاح های کشتار جمعی و به تعبیری بر اصل تفکیک سلاح های مجاز و غیرمجاز دلالت دارد. گرچه زمان های ممنوعیت جنگ و مخاصمه، در جامعه بین المللی کم رنگ بوده، ولی در قرآن کریم و براساس اصل تفکیک، به روشنی به آن پرداخته شده است.
۳۱۳۲.

تصویر مطلوب رسانه تراز تمدن نوین اسلامی ازمنظر آیت الله خامنه ای

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی انقلاب اسلامی سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۷) 111 - 150

کلید واژه ها: تمدن نوین اسلامی رسانه آیت الله خامنه ای آینده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶ تعداد دانلود : ۱۵۲
مقام معظم رهبری طی سالیان گذشته و در بیانات مختلف، بر روی کلیدواژه تمدن نوین اسلامی نکات مختلفی را بیان داشته اند. نکته محوری در این بیانات، نشان دادن سیر حرکت انقلاب اسلامی در مسیر تمدن سازی است. حرکتی که با نهضت اسلامی شروع شده و با احیای تمدن نوین اسلامی ادامه می یابد. ازسویی از مهم ترین ابزارهای دوره حاضر که نقش کلیدی در برپایی یا اضمحلال تمدن ها را داشته، رسانه است که این کلیدواژه نیز در بیانات ایشان پرتکرار است و نقش مهمی در رشد جامعه و زمینه سازی برای تحقق تمدن نوین اسلامی دارد. در این مقاله به دنبال بررسی ویژگی های رسانه تراز تمدن نوین اسلامی ازمنظر رهبر معظم انقلاب هستیم. ایشان بعد از امام خمینی (ره) پرچمدار احیای تمدن نوین اسلامی بوده اند و بیانات ایشان، چراغ راه اندیشمندان حوزه های مختلف برای دست یابی به این مهم است. روش استفاده شده در این مقاله، تحلیل مضمون است. در این روش بیانات مقام معظم رهبری در رابطه با رسانه و تمدن نوین اسلامی بررسی و ویژگی های رسانه تراز تمدن نوین اسلامی استخراج شده است. در این مقاله ابتدا به بررسی مفهوم تمدن و رسانه پرداخته شده است. برخی از اندیشمندان، ظهور فناوری های جدید را پیشران تمدن آینده می دانند که در این مسیر، رسانه ها همبستگی بالایی با فناوری دارند. تمدن نوین اسلامی تمدنی توحیدی است که در آن علم همراه با اخلاق است و مادیات به همراه معنویت و دین است. در این مقاله با بررسی بیانات رهبر معظم انقلاب به این نتیجه رسیده شد که رسانه تراز تمدن نوین اسلامی، رسانه ای جامع، فراگیر، بر پایه اعتقادات عمیق اسلامی، توحیدگرا، عدالت محور، برخوردار از ابزار روزآمد، در قالب ارائه هنرمندانه مفاهیم است و وظیفه تربیت آحاد مردم در اقصی نقاط عالم و رساندن این پیام اثربخش و عمیق را به آن ها دارد.
۳۱۳۳.

بررسی مناسبات بازار سنتی و ساخت سیاسی در دوره هاشمی رفسنجانی (1368-1376)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۶۷) 237 - 264

کلید واژه ها: دولت بازار اقتصاد سیاسی تعدیل اقتصادی هاشمی رفسنجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۱۷۳
دولت و بازار به عنوان دو نهاد سیاسی و اقتصادی در ایران معاصر و به ویژه در دوره جمهوری اسلامی روابط متغیری را تجربه کرده اند. در دهه نخست دولت در چارچوب نظام اقتصاد متمرکز تلاش کرد از میزان نفوذ و قدرت بازار سنتی در عرصه های سیاسی و اقتصادی بکاهد . اما با ورود به دهه دوم  و آغاز دوران ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی این مناسبات تا حد زیادی متحول گردید. این تغییر بیش از هر چیز متأثر از اتخاذ سیاست تعدیل اقتصادی در دولت نخست وی بود که زمینه های قدرت یابی و استیلای جناح راست سنتی و بازار در عمده ترین نهادها و مراجع قدرت و اقتدار کشور را فراهم نمود. اما به تدریج و به ویژه از سال 1372 زمینه های اختلاف میان دولت وی و جناح بازار فراهم و به تقابل آن ها انجامید. سوال اصلی این مقاله چگونگی تاثیر سیاست های اقتصادی بر تعامل دولت و بازار در دولت اول و دوم هاشمی رفسنجانی است. فرضیه نویسندگان این است که اگرچه در دولت اول هاشمی با اجرایی شدن سیاست های لیبرالی، سرمایه داری تجاری و سنتی در پیوند با دولت توانستند منافع خویش را تأمین نمایند، اما سیاست های جدید اقتصادی دولت دوم، شکل گیری طبقه سرمایه دار صنعتی، ورود سرمایه گذاری خارجی به کشور، تورم،  تغییر در نظام توزیع و ایجاد فروشگاه های زنجیره ای موجب دگرگونی آشکاری در روابط میان دولت و بازار شد.
۳۱۳۴.

نقش بازرگانان سوئیسی در تجارت خارجی فرش ایران در عصر قاجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روابط بین الملل دوره یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴۰) 371 - 398

کلید واژه ها: تجارت خارجی ایران بازرگانی خارجی فرش عصر قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴ تعداد دانلود : ۴۹
برقراری روابط سیاسی میان ایران و سوئیس به معنای خاص کلمه به دوران قاجار باز می گردد، به گونه ای که در اواخر عصر قجری در سال 1919م سفارت ایران در برن سوئیس افتتاح گردید. حجم مراودات دیپلماتیک بین دو کشور افزایش یافت. اما پیش از روابط سیاسی روابط تجاری جریان داشته است چنانچه انتشار سفرنامه های ژان شاردن و دیگر سیاحان در اروپا و معرفی زندگی خیال انگیز و باشکوه عصر صفویه، اروپاییان را تشویق می کرد تا به مشرق زمینِ افسانه ای سفر کنند. صادرات انواع پارچه های زربفت و ترمه و قالی، بین خواص اروپایی خریداران بسیار داشت. در دوران طلایی ملکه ویکتوریا، بازرگانان، فرش های فاخر فراهان را از طریق اسلامبول به اروپا می فرستادند. این فرش ها علاوه بر جلوه هنری، اعتبار سرمایه داران اروپایی نیز بود و خانواده های اشرافی به داشتن یک تخته از آن ها افتخار می کردند.(ادواردز، سیسیل، قالی ایران) بر این اساس در مقاله حاضر به برخی رخدادها در یکی از شرکت هایی که نقش مهمی در صادرات و فروش فرش در ایران داشت می پردازیم تا زوایای مختلفی از این روابط و تاثیراتی که در مسائل سیاسی داشتند مشخص شود .
۳۱۳۵.

مبانی و اصول کلامی کارگزاران ولایت مداردر حکومت اسلامی و کاربست آن ها در ولایت مداری کارگزاران(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و ششم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۱) 93-122

کلید واژه ها: ولایت مداری کارگزاران حکومت اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۱۶۴
عدم التزام کارگزاران حکومت اسلامی به تبعیت از ولی امر، افزون بر نادیده انگاشتن قانون اساسی، بی شک ناکارآمدی حکومت در رسیدن به اهداف متعالی را در پی خواهد داشت. بر این اساس، تقویت باور ولایت مداری کارگزاران در تمام ارکان حکومت، مسأله ای است که ضرورت پژوهش در این حوزه را دو چندان می کند. با این وصف، هدف این تحقیق ارائه راه کارهای تقویت ولایت مداری کارگزاران حکومت اسلامی است. از جمله راه کارهای تقویت ولایت مداری کارگزاران در حکومت، تبیین مبانی و اصول کلامی کارگزار ولایت مدار است. در این مقاله، روش تحقیق کتاب خانه ای است که در آن با تحلیل عقلی، مبانی و اصول کلامی کارگزار ولایت مدار معرفی می شوند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که با برشمردن این مبانی و اصول و نیز با ارائه راه کارهای تقویت ولایت مداری، ریشه های دینی ولایت مداری در کارگزاران تقویت شده، التزام به ولایت مداربودن انگیزه اعتقادی و وجوب دینی پیدا می کند.
۳۱۳۶.

پژوهشی تطبیقی در باب توسعه سیاسی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال دوازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۳۹) 183-208

کلید واژه ها: توسعه توسعه سیاسی ذهنیت توسعه توسعه ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۱۷۶
مقوله تحقق توسعه و انواع آن در شکلهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی، همواره یکی از دغدغه های اندیشمندان و پژوهشگران مطالعات توسعه بوده است. اینکه چه زمینه ها و عوامل وجود دارد که توسعه محقق می شود یا محقق نمی شود. مساله توسعه به ویژه توسعه سیاسی، در ایران عمری بیش از یک قرن دارد و کماکان بر سر اصول ، استراتژی و در مجموع راه های تحقق بخشیدن به آن مجادلات فراوان علمی و دانشگاهی صورت می گیرد. در این پژوهش تلاش شده است تا روایت حسین بشیریه و محمود سریع القلم در حوزه مطالعات توسعه در ایران مورد بررسی قرار گرفته است. سئوال اصلی پژوهش حاضر مبتنی بر این امر است که توسعه سیاسی و موانع تحقق آن در ایران از منظر این دو روایت چیست؟ طبق یافته های پژوهش بشیریه با رویکردی جامعه شناختی و تاریخی، تلاش دارد توسعه را از منظر ساختارهای اجتماعی و سیاسی مورد تحلیل قرار دهد. از سوی دیگر سریع القلم در پرداخت موضوع توسعه با رویکردی کارگزارمحور بر ذهنیت و شخصیت ضدتوسعه ای ایرانی تأکید دارد و تلاش کرده است با تحلیل و توصیف اکنونیت توسعه سیاسی در ایران علل عدم نیل به آن را مورد بحث قرار دهد.
۳۱۳۷.

الگوی سیاست امنیت نیروی انتظامی در چارچوب فلسفه سیاسی خواجه نصیر با تکیه بر گام دوم انقلاب

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال پنجم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۷ 131 - 146

کلید واژه ها: نیروی انتظامی الگوی سیاسی امنیتی گام دوم انقلاب مقام معظم رهبری خواجه نصیرالدین طوسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷ تعداد دانلود : ۹۲
اندیشمندان مسلمان از قدیم الایام بر وجود رابطه مستحکم دین و سیاست در اندیشه سیاسی اسلام تأکید کرده اند و حتی برخی از آنان، معتقدند که پیوندی ذاتی بین دین مبین اسلام به عنوان برنامه ای جامع برای تنظیم زندگی انسانی و سیاست به عنوان ابزاری لازم جهت تحقق این برنامه وجود دارد، البته بایستی اذعان داشت که اشتراک نظر اندیشمندان مسلمان درباره وجود سیاست و دین در اسلام ، لزوماً به معنی توافق آنها درباره همه جزئیات مربوط نیست. در حقیقت، می توان گفت که تعدد تعابیر و تفاسیر از همان زمان رحلت پیامبر اسلام آغاز شد که تاکنون هم ادامه دارد ، برخی دیدگاه موافق دموکراسی و بعضی تفسیری مخالف آن از اسلام ارائه می کنند. یکی از این دانشمندان خواجه نصیرالدین طوسی می باشد که به سیاست با نگاه عملی در زمان مغول و تبدیل نمودن وحشی گری آنان به آرامش جامعه عمل پوشانده است .در این نوشتار ما سعی داریم با توجه به موارد مطروحه در بخش سیاست ملک و آداب ملوک خواجه در کتاب اخلاق ناصری به ارائه یک الگوی سیاسی امنیتی در نیروی انتظامی پرداخته و آن را با گام دوم انقلاب اسلامی ایران و کلید واژه عدالت از سوی مقام معظم رهبری در کشور روزآمد نماید
۳۱۳۸.

صلاحیت های شوراهای محلی و اصول حاکم بر ارتقایِ کارکرد آنها در جمهوری اسلامی ایران مطالعه موردیِ شوراهای اسلامی شهر و روستا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال دوازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۶۵) 63 - 88

کلید واژه ها: شوراهای محلی صلاحیت شوراهای اسلامی شهر و روستا جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۳۲۷
در جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک نظام مردم سالاری دینی توجه قابل ملاحظه ای به نهادهای محلی و نقش آفرینی آنها در نظام تصمیم گیری کشور شده است. یکی از این نهادها، شوراهای اسلامی است که در تمامی سطوح حکمرانی فروملی از روستا گرفته تا شورای عالی استانها بر مبنای انتخاب مردم تشکیل می شوند. در این مقاله با بهره گیری از روش تحلیل محتوای کیفیِ اسناد و روند اجرای آنها طی بیست سال اخیر، در پی پاسخ به این پرسش مهم هستیم که چه اصولی را می توان از محتوای صلاحیت های شوراهای اسلامی شهر و روستا به عنوان شوراهای محلی در جمهوری اسلامی ایران استخراج و استنباط کرد، به گونه ای که به ارتقای کارکرد آنها بیانجامد؟ در پاسخ به این پرسش، استدلال می شود که صلاحیت شوراهای محلی مجال شناسایی اصول راهبر برای ارتقای کارکرد این نهادها را که وجه مشترکِ آنها را می توان در اصل تمرکززدایی خلاصه کرد فراهم می سازد. یافته های این پژوهش نشان می دهد شناسایی اصول مستخرج از صلاحیتِ شوراهای محلی از حیث پژوهشی سرمنشأ دستورکار جدید پژوهشی در مورد یافتن راهکارهای اجرایی برای تحقق آنهاست و از سوی دیگر، از این اصول می توان برای ترمیم کاستی ها و خلاء های قوانین موجود و رفع نارساییِ احتمالیِ سیاستگذاری های مرتبط با آنها بهره جست.
۳۱۳۹.

Analysis of the Colonialism Function in the Thought of Allameh Mughniyeh(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Contemporary Research on the Islamic Revolution, Volume ۳, Issue ۱۰, Autumn ۲۰۲۱ 43 - 56

کلید واژه ها: Mughniyeh Function Colonialism America Zionism

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵ تعداد دانلود : ۱۳۵
The colonialists exploit the rights of the oppressed with ambition. To achieve their ideals, they take actions to better prevent its performance with awareness of its function. Allameh Mughniyeh is a contemporary religious thinker who is very concerned about anti-oppression. He refers to this subject in his many speeches and writings. To understand the function of colonialism, we should analyze and evaluate all of Mughniyeh's topics mentioned in this field to determine what function colonialism has in his mind. So can know better colonialists and ambitious. The present study aimed to, with the descriptive-analytical method, analyze all the content of colonialism and America, which is the symbol of modern colonialism, and Zionism, which is the stooge of America. The results indicated that there are three general functions for colonization. First is the transmutation of words that colonialism changes the nature of some words such as reformist, science, religion, and capitalism to achieve its interests. Then, colonialism uses psychological and physical tools of war to achieve its goals. Finally, is the existence of mercenaries and the polarization of society.
۳۱۴۰.

بحران های پاندمیک(بیماری های همه گیر) و سیاست: فرصت ها و تهدیدات پساکرونایی (کووید 19) در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۱ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 263 - 290

کلید واژه ها: ایران بحران برهه های سرنوشت ساز پاندمی کروناویروس رویداد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۳۴۰
مسئله محوری این مقاله بررسی رابطه پاندمی ها و سیاست با تأکید بر پاندمی کروناویروس و تبدیل آن به بحران و سپس رویداد در ایران و پیامدهای سیاسی و امنیتی آن است. در پاسخ به پرسش آثار سیاسی و امنیتی پاندمی ها در ایران با تأکید بر بحران کرونا چیست؟ این فرضیه مطرح می شود که پاندمی های تاریخ ایران، با ایجاد بحران هایی در سیاست، برخی به رویداد تبدیل شده و ضمن ایجاد آنتروپی محیطی به تغییراتی در ایران منجر شده اند. هرچند هیچ کدام هنوز برهه ای سرنوشت ساز را رقم نزده اند، اما در صورت بی توجهی، ممکن است تهدیدات فاجعه گونه ای را برای یک کشور رقم بزنند. کرونا نیز به سبب شرایط خاص ایران و تقارن نامیمون آن با فشارهای جهانی و بحران ناکارامدی و چالش های هویتی و گذار قدرت، فرصتی برای اصلاح و گذر نهادی، همبستگی ملی و پذیرش مشارکت مردمی و بهسازی های فقهی است، اما اگر اهمیت مسئله درک نشود، موقعیتی مغاک گونه (ترومای تمدنی) در انتظار ایران است. روش تحقیق، کیفی و از نوع مطالعات اسنادی با رویکرد تبیینی برای فهم دگرگونی های تاریخی-سیاسی است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان