علوم سیاسی

نمایش ۷٬۴۶۱ تا ۷٬۴۸۰ مورد از کل ۳۰٬۰۰۹ مورد.

۷۴۶۱.

تحریم های غرب علیه روسیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید علی روحانی احسان نمازی

منبع: روابط خارجی سال هشتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴

کلید واژه ها: تحریم روسیه تحریم های اقتصادی اقتصاد مقاومتی ضدتحریم

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۱۲۰۹ تعداد دانلود : ۸۳۷

مناقشات بین روسیه و غرب بر سر موضوع اوکراین، نقطه آغاز تحریم های غرب علیه روسیه بود. این تحریم ها که با وضع محدودیت های مالی و مسافرتی علیه برخی اتباع روسی آغاز شد، طی چند ماه به محدودیت های سرمایه گذاری و هرگونه همکاری در حوزه انرژی و نیز بانکی روسیه افزایش یافت. مقاله حاضر که در گروه تحقیقات کاربردی دسته بندی می شود، به روش تحلیلی – توصیفی به بررسی تحریم های غرب علیه روسیه از سال 2014، آثار آنها بر اقتصاد روسیه و اقدامات متقابل روسیه در قبال این تحریم ها، به روش تحلیل اسناد حقوقی، آماری و مکتوب می پردازد. هدف مقاله، ارائه دلالت های سیاستی برای ایران، از اقدامات ضدتحریمی روسیه است. براساس این تحقیق، مهمترین تجربیات قابل استفاده از اقدامات متقابل روسیه در برابر تحریم ها عبارتند از: اقدام جهت ضربه زدن به منافع کشورهای تحریم کننده با تحریم واردات، کاهش وابستگی به دلار و یورو در تجارت خارجی با انعقاد پیمان های پولی دوجانبه، تغییر مقاصد صادراتی در اقلام مورد نیاز تحریم کنندگان، کاهش وابستگی به زیرساخت های تبادلات بانکی بین المللی، تدوین برنامه ملی شفاف برای حمایت از بنگاه های آسیب دیده از تحریم و بازنگری در بودجه سالانه دولت با توجه به شرایط تحریم است.

۷۴۶۲.

راهبرد به کارگیری حقوق نرم در حل وفصل چالش های سیاست بین الملل؛ با ابتنای بر تحول مفهوم رضایت دولت ها

نویسنده: عباسقلی عسگریان رسول رضایی آدریانی

منبع: چالش های جهان سال دوم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۵) 123-156

کلید واژه ها: تحول مفهومی رضایت حقوق نرم هنجارسازی بین المللی حل وفصل چالش های سیاست بین الملل

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۲۹۸

امروزه دیوار بلند تراضی دولت ها و اعمال حاکمیت آن ها مانع حل وفصل بسیاری از چالش های سیاست بین الملل شده است. تعارض منافع دولت ها باعث شده که چالش ها جدید با نگاهی سهم خواهانه مواجه گردند؛ ازاین رو، به نظر می رسد حقوق نرم که آستانة مفهومی آن بسیار نزدیک به توافقات سیاسی است راه حل این مشکل باشد. حقوق نرم در واقع یک ترجیح رفتاری است که می تواند در اشکال مختلفی همچون اصول، هنجارها، استانداردها و یا هرگونه بیانیه ای ارائه شود و دستیابی به همکاری های کارکردی میان دولت ها را تسهیل می کنند و جهت کلی حرکت را، با توجه به اهداف سیستم، به تابعانش نشان می دهد، بی آنکه وظیفه و تعهدی منجّز برای آن ها ایجاد کرده باشند حقوق نرم با کنار گذاردن مفهوم الزام، راه را برای ورود همه جانبة دولت ها به عرصة تدبیر مسائل جدید سیاست بین الملل فراهم کرده است و راهگشای بسیاری از چالش های بین المللی خواهد بود. این مقاله با تحلیل سازوکار حقوق نرم و اقتضائات زیست بشری در جهان معاصر سعی دارد به این سؤالات اساسی پاسخ دهد که آیا راهبرد به کارگیری حقوق نرم در هنجارسازی بین المللی می تواند در حل وفصل اختلافات عدیده دولت ها و ترمیم چالش های بین المللی مؤثر باشد؟ در جهانی که به واسطة تعارضات منافع دولت ها شاهد بحران در قانون گذاری بین المللی هستیم، حقوق نرم می تواند چالش بی اقدامی و خلأهای قانونی را مرتفع سازد؟ این پژوهش با بررسی مصداقی چالش های سیاست بین الملل در جهان امروز مواردی را که دولت ها برای حل وفصل اختلافات خود به حقوق نرم متوسل شده اند، برشمرده است.

۷۴۶۳.

ولایت فقیهان از دیدگاه شیخ فضل الله نوری (بررسی دیدگاه های مخالف و مختار)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: علی احمدی خواه (کوهنانی)

منبع: حکومت اسلامی سال بیست و یکم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۷۹) 123-142

کلید واژه ها: امام عصر شیخ فضل الله نوری ولایت فقیه ولایت فقیهان نیابت عامه سلطنت اسلامیه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۵۳۷ تعداد دانلود : ۲۹۹

شیخ فضل الله نوری قائل به «ولایت فقیهان» بود، نه معتقد به «ظل اللهیِ» شاه. به عبارتی، مجتهد نوری، حکومت را از آن فقهای مبسوط الید می دانست، نه سلطان صاحب قدرت؛ چون به اعتقاد او فقهاء، «نواب عام» امام عصر(عج) هستند. این اعتقاد مجتهد نوری را می توان در آثار و اسناد به جای مانده از ایشان دید. با این وصف، عده ای مدعی هستند که مجتهد نوری، نظری درباره «ولایت فقیه» ندارد و «اصلاً سخنی از ولایت فقیه در هیچ یک از آثار او وجود ندارد، بلکه مدافع سلطنت اسلامیه است و سلطان صاحب شوکت!». هدف این مقاله، بیان این واقعیت است که مسأله مذکور(هم ولایت فقهیان از دیدگاه مجتهد نوری و هم مدعای مخالفان) را بازخوانی و واکاوی کند و با تکیه بر سخنان و اسناد به جای مانده از خود ایشان، اندیشه او را درباره این مسأله بررسی و بیان نماید تا صحت و سقم مدعای مخالفان دیدگاه وی نیز مشخص شود.

۷۴۶۴.

معرفت شناسی محیط امنیتی جمهوری اسلامی ایران

نویسنده: حسین عصاریان نژاد سید حسن عقیلی

منبع: فصلنامه سیاست سال سوم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۲

کلید واژه ها: معرفت شناسی امام خمینی محیط امنیتی حمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۷۷۷ تعداد دانلود : ۱۳۱۴

با توجه به تأثیرگذاری قطعی روش شناسی در شناخت علوم به معنای اعم، به ویژه علوم انسانی، مطالعات بنیادین برای کشف آن به عنوان مبادی دستیابی به علوم انسانی اسلامی در همه عرصه ها از جمله مطالعات و مکتب امنیتی به شمار می آید. روش شناسی مطلوب منبعث از آموزه های اسلامی، قابلیت و ظرفیت شناخت و کشف قوانین و سنت های لایتغیر الهی را فارغ از معرفت های فردی مبتنی بر نسبی گرایی با رویکرد استناد قطعی و مستحضر به حجیت دینی برای سایرین، خواهد داشت. مدعای این مقاله آن است که این شیوه در کشف حقیقت علم، همان روش اجتهادی پویای منبعث از منابع چهارگانه در شناخت قوانین اسلام است و این شیوه در مطالعات و مکتب امنیتی نیز حاکم است. این ایده با بهرهگیری از دیدگاه های ارائه شده در شیوه علمای اعلام و شاگردان حکمت متعالیه در تبیین روش شناسی اجتهادی اسلام در حوزه علوم انسانی برای دستیابی به روششناسی در مطالعات امنیتی با تأکید بر مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران، تبیین خواهد شد.

۷۴۶۵.

پوتین، اوراسیاگرایی و دشواری های احیای موقعیت قدرت روسیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدرضا رستمی

منبع: روابط خارجی سال هشتم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳

کلید واژه ها: روسیه اوراسیاگرایی نفوذ منطقه ای بازیگری جهانی امکانات و موانع

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۱۰۵۲ تعداد دانلود : ۵۵۶

تحولات جدید در مناسبات روسیه و غرب و نقش کرملین در حوادث جهانی، بار دیگر مسئله اهداف سیاست خارجی روسیه و چشم انداز جایگاه جهانی روسیه را به میان آورده است. در حالی که در دهه 1990، وداع با جاه طلبی های جهانی و تلاش برای همگرایی با بازیگران غربی، درونمایه اصلی سیاست خارجی کرملین بود؛ به دنبال به قدرت رسیدن ولادیمیر پوتین و در هزاره جدید، تلاش برای احیای موقعیت قدرت روسیه به عنوان بازیگری جهانی، ویژگی عمده سیاست خارجی روسیه بوده است. این احیای موقعیت، با چالش های منطقه ای و فرامنطقه ای مواجه شده است. در این نوشتار به این پرسش می پردازیم که گفتمان اوراسیاگرایی، چه اهدافی را در سطح منطقه ای و جهانی برای روسیه، حائز اهمیت می کند و کرملین در تحقق این اهداف چه فرصت ها و موانعی را در پیش رو دارد؟ در پاسخ می توان گفت اعاده موقعیت قدرت بزرگ در جهان و احیای بازیگری بی رقیب در منطقه « خارج نزدیک»، از اهدافی است که در چهارچوب گفتمان اوراسیاگرایی دنبال می شود؛ ولی واقعیات روابط قدرت و سیاست بین الملل، مغایر با اوراسیاگرایی است و در آینده می توان انتظار افول اوراسیاگرایی را در سیاست خارجی روسیه داشت

۷۴۶۶.

چارچوبی مفهومی در فهم و تطبیق گسترش ورامرزی انقلاب ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مجید توسلی رکن آبادی سید عباس حسینی داورانی

منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال سیزدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۴۴

کلید واژه ها: صدور انقلاب بازتاب انقلاب گسترش انقلاب نفوذ انقلاب الگوی عمومی چارچوب تطبیقی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۷۸۹ تعداد دانلود : ۵۴۱

از ویژگی های انقلاب های بزرگ که انقلابیون آن را تضمینی بر جهان شمولی انقلاب خود می دانند، «گسترش ورامرزی» آن است. این ویژگی انقلاب در ادبیات رایج جامعه شناسی سیاسی، تحت عنوان «صدور انقلاب» مفهوم سازی شده که در کنار آن، واژگانی چون «بازتاب انقلاب»، «اشاعه انقلاب» و «تأثیر انقلاب» نیز مورد استفاده قرار گرفته است. در میان آثار متعددی که در این حوزه به زبان های مختلف منتشر شده است، نمی توان یک الگوی جامع برای توصیف و تشریح «پراکنش انقلاب ها» را شناسایی کرد. از این رو نگارندگان از رهگذر ریشه شناسی واژگان این حوزه، در پی ارائه الگویی در فهم و تطبیق گسترش ورامرزی انقلاب ها هستند. این مقاله پیرامون این پرسش سازمان یافته است که برای گسترش و پراکنش انقلاب ها، چه مدلی می توان طراحی کرد، تا ضمن مشخص بودن مقدمات، فرایند، اجزا و گونه های پراکنش، بتوان چارچوبی برای تطبیق گسترش انقلاب ها فراهم کرد.

۷۴۶۷.

بررسی مقایسه ای نقش ایدئولوژی در تحولات پساانقلابی ایران و مصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علیرضا سمیعی اصفهانی سارا اکبری

منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴۵

کلید واژه ها: ایران انقلاب مصر اخوان المسلمین ایدئولوژی انقلابی تحولات پساانقلابی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۹۳۷ تعداد دانلود : ۶۳۸

دو انقلاب اسلامی ایران (۱۹۷۹) و مصر (۲۰۱۱) ازجمله انقلاب های مهم و تأثیرگذار در منطقه غرب آسیا و نیز جهان بوده اند که مورد توجه جدی نظریه پردازان انقلاب قرار گرفته اند. پرسش اصلی نوشتار حاضر این است که ایدئولوژی چه نقش و جایگاهی در جریان انقلاب و به ویژه تحولات پس از فروپاشی رژیم های پیشین در این دو کشور داشته است؟ پژوهش با بهره گیری از دیدگاه نظریه پردازان نسل چهارم انقلاب به ویژه جان فوران و جک گلدستون می کوشد پیامدهای این دو انقلاب را در دو حوزه داخلی و خارجی مورد بررسی و مقایسه قرار دهد. یافته های پژوهش نشان می دهد که انقلاب اسلامی ایران، به دلیل برخورداری از ایدئولوژی منسجم اسلام انقلابی ملهم از فرهنگ سیاسی مذهب تشیع و در سایه رهبری فرهمند امام خمینی+ نقشی اساسی در ایجاد وضعیت انقلابی، سقوط نظام پهلوی، استقرار و تثبیت نظام نوپای جمهوری اسلامی در ایران داشته است. درحالی که انقلابیون مصر از چنین پشتوانه فکری ایدئولوژیکیِ منسجمی برخوردار نبودند.

۷۴۶۸.

بنیادگرایی یهودی و جایگاه آن در ساختار سیاسی اسرائیل(مقاله علمی وزارت علوم)

سایر: ابوالفضل شکوری نویسنده: سید محمدمهدی حسینی فائق

منبع: مطالعات راهبردی سال نوزدهم بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۷۱)

کلید واژه ها: منفعل بنیادگرایی یهودی عمل گرا

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۸۰۰ تعداد دانلود : ۶۳۳

بنیادگرایی یهودی امروزه در سه گونه اصلی در ساختار سیاسی- اجتماعی اسرائیل حضور دارد، که عبارتند از بنیادگرایی منفعل، بنیادگرایی عمل گرا و بنیادگرایی موعودباور. نکته قابل تأمل در همه انواع یاد شده، این است که تمامی آنان ریشه های خود را در کتاب و منابع مقدس یهود می دانند و دارای اهداف غایی یکسانی هستند، اما از حیث انتخاب ابزار و راهبرد اختلافاتی دارند. مبنای اصلی این اختلاف نیز ریشه در تفسیر این آموزه دینی دارد که یهودیت در دوران تبعید است یا رستگاری. بنیادگرایان امروزه می کوشند با استفاده از ابزارهای حزبی، حضور فعالی در عرصه سیاست داشته باشند و اهداف خود را پیگیری کنند.

۷۴۶۹.

آسیب شناسی وضع موجود و ارائه الگوی مطلوب مدیریتی توسعه منطقه ای در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: کرامت الله زیاری علیرضا محمدی

منبع: راهبرد سال بیست و پنجم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۷۹

کلید واژه ها: ایران آسیب شناسی تصمیم گیری چندمعیاره مدیریت توسعه منطقه ا ی الگوی مطلوب مدیریتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۰۷۴ تعداد دانلود : ۱۸۴۳

بر اساس نظرات پژوهشگران، توسعه منطقه ای در ایران طی دهه های اخیر با ناپایداری همراه بوده است. این مسئله تا حد زیادی به کاستی های الگوی موجود و فقدان الگوی مطلوب مدیریتی ارتباط داده شده است. این مقاله با استفاده از روش اسنادی و پیمایشی و با رویکرد توصیفی -تحلیلی، باهدف آسیب شناسی وضع موجود و انتخاب الگوی مطلوب مدیریتی توسعه منطقه ای تدوین شده است. جامعه آماری پژوهش متخصصان حوزه توسعه منطقه ای هستند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و معادله کوکران 370 متخصص، در سطح دانشگاه های کشور برای انجام پرسشگری انتخاب شده و از 30 خبره برای انجام روش دلفی و وزن دهی به معیارها و گزینه ها پرسشگری به عمل آمده است. ضریب روایی پرسشنامه با استفاده از معادله CVR، 80درصد و پایایی ابزار با استفاده از آلفای کرون باخ 926درصد و روش گاتمن معادل 827درصد محاسبه شده است که روایی و پایایی ابزار را در حد بالایی تأیید می کنند. نتیجه آزمون کولموگروف- اسمیرنوف در سطح معنی داری 05/0 نشان داد که رقم آمار ها بالاتر از سطح معنی دار و در حد نرمال است. از آمار توصیفی و استنباطی برای آزمون فرضیات استفاده شده است. برای وزن دهی به معیارها از روش ANP و برای رتبه بندی و انتخاب الگوی مطلوب مدیریتی از مدل های تصمیم گیری چندمعیاره شامل ANP، SAW، TOPSIS، ELECTREII و PROMETHEEII استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهند که از بین الگوهای مدیریتی متفاوت، «الگوی حکمروایی خوب» برترین گزینه از بین گزینه های محتمل است. در پایان پیشنهاداتی در چارچوب یافته های پژوهش ارائه شده اند.

۷۴۷۰.

بررسی رابطه قومیت گرایی و سلفی گری در جهان عرب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید امیر موسوی

منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۵ شماره ۹

کلید واژه ها: رشید رضا سلف سلفیه ابن تیمیه عرب گرایی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۶۷۰ تعداد دانلود : ۴۴۲

سلفیه جریانی است که ریشه در قرون اولیه اسلامی و مذهب حنبلی دارد اما تأسیس واقعی آن توسط ابن تیمیه حرانی در قرون هفتم و هشتم هجری صورت گرفته است. این جریان اعتقاد دارد باید از نسل های اولیه مسلمانان تقلید محض داشته باشد تا به اسلام حقیقی دست یابد. در تحقیق پیش رو آثار دو تن از اندیشمندان بزرگ سلفیه یعنی ابن تیمیه و رشید رضا در راستای هدف تبیین رابطة بین اندیشه های سلفی این دو و تمایلات عرب گرایانة آنان مورد بررسی قرار گرفت. این موضوع به ویژه از این جنبه بسیار پر اهمیت است که این روزها اظهار نظرهای نژادپرستانه ای از سوی مقامات دینی کشور سعودی علیه ایرانیان صورت گرفته است. در این تحقیق این نتیجه به دست آمد که اندیشه های جریان سلفی تنها اجرای اسلام واقعی را مد نظر نداشته بلکه به نظر می رسد آنان اسلام سلف را به صورت نوعی اسلام عربی مورد توجه قرار داده و خلوص اسلام را به صورت غیرمستقیم و تا حدی به خلوص ملی یا نژادی عرب مرتبط نموده اند. به گونه ای که آنان معتقدند اسلام زمانی به انحراف رفت که در آن عجمی ها دست بالا را یافتند.

۷۴۷۱.

تبیین دیپلماسی فرهنگی سید محمد خاتمی و محمود احمدی نژاد در نظام بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدعلی بصیری حمید احمدی نژاد

منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال هفتم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۴۶)

کلید واژه ها: جمهوری اسلامی ایران دیپلماسی فرهنگی سازه انگاری گفتگوی تمدن ها گفتگوی ادیان تعامل کانتی تقابل هابزی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۹۰۵

اهمیت دیپلماسی فرهنگی برای جمهوری اسلامی ایران به عنوان کشوری دارای سابقة تمدنی-فرهنگی چندهزار ساله و نیز مبتنی بر آموزه ها و ارزش های الهی، بسیار زیاد است. اما تغییر گفتمان های حاکم بر سیاست خارجی ایران منجر به تفاوت در میزان اهمیت آن، عدم توجه یکسان، عدم یک دستی کاربرد و در نتیجه دستاوردهای نه چندان چشم گیر آن است. در واقع در ایران، هر گفتمان با ارایة یک هویت نقشیِ متفاوت، منجر به رویکرد خاصی در ارتباط با نظام بین الملل شده است. به این معنا، تأکید گفتمان خاتمیبر مؤلفه های مدرنیته، و ابتناء گفتمان احمدی نژادبر مؤلفه های سنت باعث نزدیکی ارزش ها و هنجارهای فرهنگی ایران و نظام بین الملل در دوران خاتمی و اختلاف بین آن ها در دوران احمدی نژاد شد. هدف اصلی این مقاله، براساس چارچوب نظری سازه انگاری، پاسخ گویی به این سؤال است که: «کنش و واکنش دیپلماسی فرهنگی ج.ا.ایران در دوران خاتمی و احمدی نژاد با نظام بین الملل مبتنی بر چه رویکردی بوده است؟» فرض اصلی ما بر این است که «نزدیکی ساختارهای بین الاذهانی داخلی با ساختارهای بین الملل در گفتمان خاتمی منجر به تعامل کانتی، و دوری بین این دو ساختار در گفتمان احمدی نژاد منجر به تقابل هابزیدیپلماسی فرهنگی او با نظام بین الملل شده است». روش تحقیق در این مقاله، توصیفی-تحلیلی با استفاده از ابزار کتابخانه ای است.

۷۴۷۲.

جهاد و تکفیر در جهان اسلام؛گذر از فقه الخلافه به فقه المصلحه

نویسنده: مرتضی بحرانی

منبع: اندیشه سیاسی در اسلام زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۰

کلید واژه ها: جهاد اندیشه سیاسی خشونت اخوان المسلمین تکفیر خود و دیگری

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۹۳۸ تعداد دانلود : ۴۰۰

خشونت مقدس در دنیای معاصر اسلامی و زمینه تحول در صورت بندی آن، موضوع این مقاله است. نکته مهم این پژوهش، نشان دادن فرایند تصریح بر جهاد و گذر از آن و روی آوری به اندیشه تکفیر، تا نفی تکفیر است. به دیگر سخن، در مواجهه با جهان معاصر تا آنجا که اندیشه این متفکران ناظر به تقابل با دنیای مدرن و مشرک غربی است و خود را در وضعیتی متصور می کند که امکان هماوردی برایش ممکن است، جهاد را ترغیب می کند؛ اما گویی متناسب با زمان و پذیرش برتری این دیگری نسبت به مسلمانان از سوی این دسته از اندیشمندان، بویژه در عرصه نظامی به جای اندیشه جهاد، اندیشه خشونت مقدس از طریق پرداختن به دشمن داخلی (منافق، مفسد، مرتد، سکولار و ...) جایگزین شده است و با آگاهی از اینکه دنیای غرب از همین اقدام نیز دستمایه می سازد و به مقابله با کیان مسلمانان می پردازد، این روش نیز به کناری نهاده شده است و همزیستی دستمایه حضور و نمایش «خود» در جهان معاصر شده است. این موضوع به شیوه تحلیل فلسفی و با بررسی دو رویه خشونت مقدس، یعنی جهاد و تکفیر در آرای تنی چند از متفکران معاصر جنبش اخوان المسلمین پی گرفته شده است.

۷۴۷۳.

بررسی جایگاه استقرار فراسرزمینی سلاح های هسته ای ایالات متحده آمریکا (مطالعه موردی اروپا)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی دهنوی سعید قربانی

منبع: راهبرد سال بیست و پنجم بهار ۱۳۹۵ شماره ۷۸

کلید واژه ها: اروپا شوروی ایالات متحده استقرار فراسرزمینی سیاست اشتراک گذاری هسته ای

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۷۵۵ تعداد دانلود : ۲۲۶۵

ما در نوشتار پیش رو، به واکاوی جایگاه اسقرار فراسرزمینی سلاح های هسته ای ایالات متحده در بستر منافع گسترده این کشور در جهان پرداخته ایم. ایالات متحده آمریکا به عنوان یگانه ابرقدرت برآمده از رقابت جنگ سرد، همواره کوشیده است تا مناطق ژئوپلیتیکی گسترده ای را زیر نگین رهبری خود داشته باشد. در همین راستا، بر اساس تعریف ف راخی که از منافع پراکنده خود در پهنه گیتی داشته است، به استقرار سلاح های هسته ای تاکتیکی خود در گوشه و کنار جهان اقدام کرده است. یکی از این مناطق که نقش غیرقابل انکاری در روندهای امنیتی و سیاسی جهان ایفا می کند، اتحادیه اروپا است. ایالات متحده در زمان ریاست جمهوری آی زنهاور تعداد متناب هی از سلاح های هسته ای خود را تحت پوشش سیاست اشتراک گذاری هسته ای در خاک کشورهای اروپایی عضو ناتو مستقرکرد. از این رو، ما در مقاله حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش بوده ایم که مبانی استقرار فرا سرزمینی تسلیحات هسته ای در ایالات متحده آمریکا چیست؟ فرضیه مقاله حاضر بر این امر ابتناء یافته است که ایالات متحده برای نگه داشت قابلیت تحرک عملیاتی بالا و اطمینان به متحدان در رابطه با «چتر هسته ای» و تأمین امینت آنها در ب رابر نیروی متعارف عظیم شوروی اقدام به استقرار سلاح های مذکور در خاک کشورهای عضو ناتو کرده است. روش ما برای بررسی این امر، توصیفی-تحلیلی بوده و از ابزار کتابخانه ای و اسنادی برای گردآوری اطلاعات بهره برده ایم.

۷۴۷۴.

ساز و کار فقهی و قانونی مهار و کنترلِ قوای حکومتی در نظریه «ولایت مطلقه فقیه»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: مرتضی علویان فرزاد حسینی

منبع: حکومت اسلامی سال بیست و یکم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸۰) 5-28

کلید واژه ها: مهار قدرت قانون اساسی ولایت مطلقه فقیه کنترل های قانونی کنترل های فراقانونی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۱۹۲

با پیروزى انقلاب اسلامى و تأسیس جمهوری اسلامی در ایران، امام خمینی به عنوان فقیهى جامع الشرایط، مجال یافت تا ساز و کارهای نظارتی بدیعی را در قالب نظریه ولایت فقیه در شکل مطلقه آن در قانون اساسی در نظر بگیرد تا فقیه در مطلق اختیارات حکومتی معصومین: مبسوط الید گردد و «قوای حاکم در جمهوری اسلامی ایران را زیر نظر ولایت مطلقه امر و امامت امت...» قرار دهد. سؤال اساسی این است که «با وجود گستردگی اختیارات ولی فقیه در حکومت اسلامی، چگونه این نوع حکومت می تواند حافظ قانون باشد و قوای حکومتی را در مجرای طبیعی خود قرار دهد؟» این نوشتار با قراردادن نظریه ولایت مطلقه فقیه به عنوان مبنای نظری، در نهایت به این نتیجه می رسد که «ولایت فقیه با استمداد از کنترل های قانونی بر قوا در اشکال پیش بینی شده در قانون اساسی و نیز کنترل های فراقانونی معطوف به اختیارات مطلقه ملحوظ برای فقیه که با عنوان «حل معضلات نظام که از طرق عادی(پیش بینی شده در قانون) قابل حل نیست» در قانون اساسی مصرّح شده است، سدی محکم در برابر قانون گریزی احتمالی قوای حکومتی است».

۷۴۷۵.

رسانه، سیاست خارجی و اجماع سازی در برنامه هسته ای ایران: مطالعه ای تطبیقی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی دارابی افسانه احدی

منبع: روابط خارجی سال هشتم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴

کلید واژه ها: سازه انگاری دیپلماسی برنامه هسته ای ایران دولت احمدی نژاد سیاست رسانه ای دولت روحانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۱۲۷۲ تعداد دانلود : ۵۲۸

امروزه دولت ها تلاش می کنند در چهارچوب سیاست و دیپلماسی رسانه ای خود افکار عمومی را برای اهداف و سیاست های مورد نظرشان متقاعد کنند. در این راستا برنامه هسته ای ایران یکی از مهمترین مواردی است که نشان می دهد رسانه ها چگونه قادر به نقش آفرینی هستند و می توانند زمینه ساز اجرای سیاست ها شوند. نوشتار حاضر بر مبنای نظریه سازه انگاری و با بهره گیری از روش تحلیلی - مقایسه ای، عمدتا بر سیاست های رسانه ای دولت های احمدی نژاد و روحانی متمرکز است. بر این اساس سئوال اصلی این است که سیاست رسانه ای دولت های احمدی نژاد و روحانی در پیشبرد مذاکرات هسته ای چه تفاوت هایی با هم داشته است؟ نتایج تحقیق نشان می دهد سیاست رسانه ای هسته ای دولت احمدی نژاد به دلیل تاکید یکسویه بر اقناع افکار عمومی داخلی، زمینه ساز اجماع جهانی علیه برنامه هسته ای ایران شد. در حالیکه دولت روحانی با تاکید هم زمان بر اقناع افکار عمومی داخلی و خارجی، موجبات شکستن اجماع جهانی علیه جمهوری اسلامی ایران را فراهم آورد.

۷۴۷۶.

گونه شناسی تحریم های یک جانبه آمریکا علیه ایران در دوره ریاست جمهوری اوباما(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید یحیی علوی

منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۴۵

کلید واژه ها: ایران آمریکا تحریم اقتصادی اوباما تحریم یک جانبه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۱۶۵۹ تعداد دانلود : ۶۰۷

شناخت ماهیت و تحولات تحریم ها که به تعبیر مقام معظم رهبری در چند سال اخیر (دوره ریاست جمهوری اوباما) به جنگ تمام عیار اقتصادی تبدیل شده است، برای طراحی راهبردهای اقتصادی و سیاسی لازم جهت مقابله و یا حذف تحریم ها، امری ضروری است. بررسی روند و ساختار تحریم های ایران در دوره اوباما نشان می دهد، تحریم ها از نظر نوع، بخش اقتصادی هدف، مکانیزم اجرا و شدت دچار تحول شده است که هدف از آن، افزایش فشار بر مردم ایران است تا از طریق نارضایتی عمومی، ساختارهای حکومت ایران به چالش کشیده شود. مهمترین علت این تحول، وقوع فتنه ۸۸ و مثبت شدن نگاه سیاستمداران آمریکا به راهبرد فروپاشی از درون برای ایران است. البته در کنار این عامل، افزایش قدرت منطقه ای ایران با توجه به شکست مکرر اسرائیل از جریان مقاومت، تحولات بازار جهانی نفت و شکست تحریم های هدفمند نیز سهم مجزایی در این موضوع داشته اند. در این راستا لازم است رفع نقاط ضعف اقتصادی کشور به خصوص در بخش وابستگی به نفت به عنوان مهمترین راهبرد بلندمدت جهت خلاصی از تحریم ها در دستور کار دولت و ملت ایران قرار گیرد.

۷۴۷۷.

بررسی اندیشه اصلاحی حاجی آقا مجتهد شیرازی نماینده دوره دوم تا چهارم مجلس شورای ملی (1300 1288 ش)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: شکرالله خ‍اک‍رن‍د حمید حاجیان پور رضا زارع

منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال سیزدهم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۴۶ 55-74

کلید واژه ها: اصلاحات حاجی آقا شیرازی مجلس شورای ملی مشروطه دوم

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۵۳۸ تعداد دانلود : ۴۲۴

مقاله حاضر به اندیشه اصلاحی حاجی آقا مجتهد شیرازی نماینده برجسته دوره های دوم تا چهارم مجلس شورای ملی می پردازد. پرسش اصلی این تحقیق آن است که در اندیشه حاجی آقا شیرازی، جامعه آن عصر دچار انحراف از چه مبانی و اصولی شده که نیاز به اصلاحات پیدا کرده و راهبرد ایشان برای برون رفت از وضع موجود جامعه و رسیدن به وضع مطلوب چیست؟ اندیشه اصلاحی حاجی آقا شیرازی به لحاظ شکلی در چارچوب مشروطیت و قانون اساسی و به لحاظ محتوایی با طرح مفاهیمی همچون مبارزه با تبعیض، فساد، ناامنی، فقر و احیای حقوق ملت برگرفته از مفاهیم و متون اسلامی قرار دارد. وی اصلاحات را تنها وسیله نجات جامعه آن روز می داند که فقط از طریق مجلس به عنوان مرکز ثقل کشور با استفاده از تصویب قوانین و نظارت بر اجرا قابل تحقق می باشد. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی تحلیلی می باشد.

۷۴۷۸.

اجماع پکن؛ الگوی نوین توسعه در عصر جهانی شده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدعلی شیرخانی فریبرز ارغوانی پیرسلامی

منبع: سیاست دوره ۴۶ بهار ۱۳۹۵ شماره ۱ 129 - 149

کلید واژه ها: اجماع پکن اجماع واشنگتن توسعه جهانی شدن چین

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۶۵۸ تعداد دانلود : ۴۶۰

هدف این مقاله پاسخ به این پرسش است که مهم ترین زمینه ها و شاخصه های مدل توسعه اجماع پکن و علت قرار گرفتن آن به جای الگوی واشنگتن چیست و چه چالش هایی برای آن قابل تصور است؟ با ارزیابی شاخصه های الگوی اجماع پکن، زمینه هایی ایجابی مانند سیاست خارجی توسعه گرا، شاخص های چشمگیر اقتصادی، عملکرد قابل قبول در بحران مالی شرق آسیا در کنار زمینه سلبی همانند ناکارامدی تدریجی الگوی اجماع واشنگتن این فرضیه را حمایت می کند که اجماع پکن با شاخصه هایی همچون اولویت ابتکار، توجه به نقش دولت و اهمیت تغییر اجتماعی در عصر جهانی شده و در مطابقت با روندهای الگویی توسعه از اهمیت الگویی بدیل برخوردار شده است. روند الگوهای توسعه در رابطه دولت و بازار و بررسی مدل اجماع پکن از حیث زمینه ها، شاخصه ها و چالش ها نیز مورد توجه قرار می گیرند.

۷۴۷۹.

بررسی دستور موقت و ضمانت اجرای آن در دیوان بین المللی دادگستری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: احمدرضا سلیمان زاده هستی کوشا

منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۳ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۱ (پیاپی ۴۹) 59 - 92

کلید واژه ها: دستور موقت دیوان بین المللی دادگستری حکم ترافعی ضمانت اجرا شورای امنیت

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۱۰۲۴ تعداد دانلود : ۴۰۲

مقوله دستور موقت وآثار آن در نظام حقوق بین الملل یکی از موضوعات پر اهمیت در رویه دیوان بین المللی دادگستری است، صدور دستور موقت در راستای تثبیت، و صدور آرای ترافعی دیوان بوده ونه تنها باعث تدوین وتوسعه ی حقوق بین الملل می شود، بلکه موجب قوام واجرای آن نیزهست.طبق ماده 41 اساس نامه دیوان،دیوان با استناد به اوضاع و احوال وشرایط خاص ناظر بر اختلاف می تواند به تشخیص وتعیین اقداماتی بپردازد که برای حفظ حقوق یکی از طرفین اختلاف باید موقتا به اجرا درآید، لذا جستار حاضردر پی آن است که به شیوه توصیفی-تحلیلی ماهیت الزام آور بودن دستور موقت و ضمانت اجرای آن را با استناد به بند هایی از قضیه لاگراند بیان نموده و در ادامه ضمانت اجرای دستور موقت را از طریق شورای امنیت و دیوان بین الملل دادگستری بیان نماید. تقسیر دیوان از ماده 41 اساس نامه خود مبین این نکته هست که در پی صدور دستور موقت، تعهدی دال بر اتخاذ اقدامات مقتضی به منظور مقابله با تشدید اختلافات ونیز جلوگیری از بروز خسارات بیشتر بر عهده یکی از طرفین اختلاف و در نتیجه عدم ایفای آن موجب مسئولیت دولت متخلف می شود.

۷۴۸۰.

A Psychological Study of Roots of Religious Violence in the Middle East

نویسنده: اعظم حسینی سید امیرمحمد موسوی جشنی

منبع: اندیشه سیاسی در اسلام تابستان ۱۳۹۵ شماره ۸

کلید واژه ها: Personality Ideology Religious violence Ibn Timiyya takfir psychology

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۷۲۷ تعداد دانلود : ۴۰۷

Today, the Middle East is in the grip of religious violence, causing the death of thousands and displacement of millions of the people of this region. To find the roots of religious violence, which has practically paralyzed lives of millions, it is necessary to study it through an interdisciplinary approach. Religious violence involves many individual and collective aspects; psychology, personality, ideology and sociopolitical milieu in which an individual is raised. Attempts have been made in this paper to study the psychological roots of religious violence in the Middle East to shed light on some of its aspects. The main question of this research is: What are the psychological roots of violence in the Middle East? The hypothesis of this paper is that biologically influenced dispositions as well as environmental forces (family, schooling and sociopolitical conditions) molded the personality of Ibn Timiyya, which in turn shaped his ideology (Salafism with excommunication as its central signifier) that heavily influenced the violent movements in the Middle East. Ernesto Laclau and Chantal Mouffe’s discourse analysis was used to study the hypothesis. The findings show that Ibn Timiyya’s ideology, with takfir as its central signifier, the sociopolitical environment of the Middle East and personality of takfiris are the roots of religious violence in the Middle East.

درخت حوزه‌های تخصصی