ارائه الگوی تعالی فرهنگ ایمنی در نیروهای مسلح (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
کارکنانی که در محیطهای کار نظامی مشغول انجام وظیفه هستند بهگونهای در معرض خطرات ناشی از کار میباشند. عامل بسیار مهمی که نقش اساسی در ارتقا ایمنی و جلوگیری از خطرات را دارد؛ فرهنگ ایمنی کارکنان نیروهای مسلح میباشد. اولین گام اجرایی در خصوص تعالی فرهنگ ایمنی، تدوین الگوی آن است؛ که هدف اصلی این پژوهش میباشد. در این پژوهش ابتدا با بهرهگیری از بررسی مبانی نظری و مطالعات اسنادی و همچنین مصاحبه با 32 نفر از خبرگان، صاحبنظران، مدیران و فرماندهان حوزه HSE در نیروهای مسلح، مولفههای ششگانه اصلی تأثیرگذار در تعالی فرهنگ ایمنی نیروهای مسلح تعیین و سپس مراحل و گامهای ششگانه اساسی لازم در فرایند تعالی فرهنگ احصا گردید و سرانجام با بهرهگیری از نتایج به دست آمده دراین دو بخش و ترسیم الگو در فضای دو بعدی «افزایش ایمنی، کاهش مخاطرات ن.م.» و «تعالی فرهنگ ایمنی ن.م. و تقویت رفتار مطلوب»، الگوی تعالی فرهنگ ایمنی نیروهای مسلح ارائه گردید. این الگو که بر مبنای اصول علمی و اخذ نظر خبرگان، متناسب با وضعیت و الزامات بومی و اقتضایی نیروهای مسلح، برای اولین بار در کشور تدوین و ارائه گردیده است؛ میتواند مبنایی علمی برای اقدامات اجرایی در جهت ارتقا و تعالی فرهنگ ایمنی نیروهای مسلح قرار گرفته و موجب انسجام و اثربخشی این اقدامات گردد.Presenting Excellence Model of Safety Culture in Armed Forces
The personnel who are serving in military environments are exposed to dangers caused by their service. A factor that is vital in promoting safety and preventing threats, is the safety culture in armed forces. The first executive step in the excellence of the safety culture, is producing a model for it, which is the subject of this research. In this research, by using theories and documentative studies, and also interviewing with 32 of experts, intellectual, managers and commanders in the field of HSE in armed forces, six effective factors of cultural excellence process were found, and in the end by using the result of these two parts and producing a model in two-dimensional of “Safety Increase, Threat Decrease” and “Exellence of Safety Culture and promoting Appropriate Behavior”, the Exellence model of safety culture was presented. This model, which was based on beliefs of experts and scientific foundation, was produced in compatiblity with local necessities and armed forces needs. It can be a scientific foundation for executive decisions, in order to promote the ecellence of safety culture in armed forces and cause coherence and effectiveness in the decisions.