مطالب مرتبط با کلیدواژه

حکمرانی


۶۱.

بررسی وضعیت حکمرانی در بخش آموزش از منظر نظام ارتباطی آن در کشورهای جهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست نامه علم و فناوری دوره هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۱)
تعداد بازدید : ۲۰۷ تعداد دانلود : ۲۶۴
در کشور ایران بخش آموزش حکمرانی منسجمی ندارد؛ زیرا تصدی امور مربوط به حوزه های آموزش عمومی، آموزش عالی و آموزش پزشکی به سه وزارتخانه واگذار شده است؛ درحالی که در بسیاری از کشورهای دنیا چنین تفکیکی دیده نمی شود. همچنین در این کشورها نه فقط این حوزه ها ذیل یک وزارتخانه (وزارت آموزش) مدیریت می شوند، بلکه گاهی حوزه های دیگری نیز نظیر علوم، پژوهش، فرهنگ، ورزش، فناوری، توسعه منابع انسانی، کارآموزی، دین، و جوانان زیرنظر این وزارتخانه قرار دارند؛ بنابراین هدف از مطالعه کنونی بررسی این نکته است که وضعیت حکمرانی بخش آموزش از منظر نظام ارتباطی آن در کشور ما و دیگر کشورهای جهان (زیرنظام های بخش آموزش و ارتباط آن با سایر بخش ها) چگونه است. بدین منظور با روش تطبیقی، نظام آموزش در برخی از کشورهای جهان از منظر نظام ارتباطی آن بررسی شد. نتایج حاکی از آن بود که در بسیاری از این کشورها، بخش آموزش حکمرانی منسجمی داشت و با برخی دیگر از حوزه ها هم افزایی نیز داشت؛ درحالی که در کشور ما این چنین نیست. در پایان پیشنهادهایی درمورد بهره مندی کشور از مزایای حکمرانی یکپارچه در بخش آموزش و نیز از تجمیع حوزه آموزش با سایر حوزه های هم افزا ارائه شد.
۶۲.

بررسی نقش نظام آماری در حکمرانی؛ مطالعه موردی حوزه فناوری و نوآوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست نامه علم و فناوری دوره هفتم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۱)
تعداد بازدید : ۳۲۰ تعداد دانلود : ۲۲۳
حکمرانی روش اعمال قدرت برای رسیدن به اهداف جامعه است، به گونه ای که همه کنشگران در آن دخیل اند. برای رسیدن به اهداف، تبیین وضعیت موجود و مسیرهای بهینه دستیابی به آن ها اهمیت بسیاری دارد. اگر جامعه ای نداند که در چه جایگاهی قرار دارد و موقعیت آن در جامعه جهانی و در مقایسه با سایر جوامع چگونه است، همچون رهروی که با چشمان بسته درحال حرکت است، به مقصد نخواهد رسید. در این مقاله، ابتدا نقش و جایگاه نظام های آماری و چارچوب های مفهومی در حکمرانی بررسی شده است. سپس، با استفاده از روش مطالعه موردی، وضعیت نظام های آماری ایران در سه حوزه از قلمرو اقتصاد فناوری و نوآوری کشور بررسی شده است. نتایج نشان می دهد که طراحی چارچوب های مفهومی، نظام آماری و شاخص گذاری برای سیاستگذاری در ابتدای فرایند حکمرانی و برای رصد و پایش سیاست ها در ادامه این فرایند مغفول مانده است.
۶۳.

ارائه الگوی حکمرانی خوب امنیت فضای سایبری در سازمان های دفاعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت نظامی سال بیستم بهار ۱۳۹۹ شماره ۷۷ 81 - 120

کلیدواژه‌ها: حکمرانی امنیت فضای سایبری مدیریت استراتژیک سرمایه انسانی چارچوب بومی معماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۰ تعداد دانلود : ۴۰۶
فضای سایبری، دامنهای سراسری در محیط اطلاعاتی است که شبکههای درهمتنیده شامل اینترنت، شبکههای مخابراتی، سیستمهای کامپیوتری، پردازندهها و کنترلرها را در برمیگیرد. با توجه به نفوذ روزافزون فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزههای مختلف جوامع، سازمانها و کسب وکارها، حفظ و ارتقای امنیت فضای سایبری از اهمیت بسیار قابلتوجهی برخوردار است. در این امتداد، با توجه به نقش و جایگاه سازمانهای فعال در بخش دفاع، این مهم اهمیتی صدچندان مییابد، چراکه بهطور مستقیم بر امنیت ملی کشور مؤثر است. آمارهای ارائهشده از منابع معتبر ملی و بینالمللی، نشاندهنده عدم یکپارچگی فعالیتهای این حوزه، عدم همراستایی و همگرایی اهداف و سیاستها و بهطورکلی، عدم توجه کافی به امنیت فضای سایبری و درنتیجه، آسیبپذیری جدی کشور در این حوزه است. بر این اساس، دغدغه اصلی پژوهش حاضر، ارائه الگوی حکمرانی خوب امنیت فضای سایبری در سازمانهای دفاعی است. رویکرد پژوهش، استقرایی و نحوه انجام آن، ترکیبی (کیفی و کمی) است که از طریق تحلیل محتوای اسناد و مدارک مرتبط، مصاحبهها با خبرگان و توزیع پرسشنامه با راهبرد نظریهپردازی داده بنیاد انجامشده است و الگوی نهایی بر اساس مدل پارادایم ارائه شده است. بر اساس یافته های پژوهش، حکمرانی خوب امنیت سایبری در سازمانهای دفاعی مستلزم توجه به مضامین مدیریت استراتژیک سرمایه انسانی، طراحی و پیادهسازی چارچوب بومی معماری امنیت سایبری، تطبیقپذیری و انعطافپذیری در حوزه امنیت فضای سایبری، مدیریت ریسک امنیت فضای سایبری، بازمهندسی ساختار و فراگردهای سازمانی، مدیریت پروژههای مرتبط با توجه به استانداردها و متدلوژیهای مناسب و توسعه و استقرار فرهنگ سازمانی تعالیگرا است.
۶۴.

تبیین مفهوم شفافیت و کاربرد آن در عرصه حکمرانی و اداره امور دولتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال هشتم تابستان۱۳۹۹ شماره ۳۰ 178 - 206

کلیدواژه‌ها: شفافیت حکمرانی مدیریت دولتی نظارت کنترل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۹ تعداد دانلود : ۵۱۲
بیان مساله و هدف پژوهش: امروزه یکی از دغدغههای مهم دولتها در عرصه حکمرانی و خطمشیگذاری، کارآمدی و دستیابی به اهداف، و مبارزه با فسادهای مختلف ازجمله اسراف و تبذیر است. بدین منظور دولتها در تلاش اند با بهرهگیری از رویکردها، روشها و ابزارهای جدید، کمهزینه تر و کارآمدتر این اهداف را محقق کنند. یکی از مدرنترین رویکردها و ابزارهایی که دولتها برای حکمرانی بهتر به کار میبرند، شفافیت میباشد. روش پژوهش: در این پژوهش با روش تحلیل متن و تحلیل اسنادی به مطالعه مبانی نظری و کارهای پژوهشی و همچنین مصداقهای عملیاتی و کاربردی اجراشده سایر کشورها در حوزه شفافیت پرداخته میشود و مزایا، کارکردها و فواید شفافیت بیان میشود. یافتههای پژوهش: بامطالعه پژوهشها و تجربیات جهانی در حوزه شفافیت و مصادیق کاربردی ازجمله شفافیت در قراردادها، شفافیت جلسات شورایی، ارزیابی کارکنان و عملکرد مشخص میشود که شفافیت ابزار کارآمدی، مبارزه با فساد، کنترل، نظارت، کارآمدی و توانمندسازی خطمشیها میباشد. نتیجهگیری: در پایان نیز مشخص میشود که رویکرد نوین و جدید شفافیت مطمئنترین، موفقترین، سادهترین، کمهزینهترین روش برای افزایش کارآیی دولت، به اندازهسازی قامت دولت، افزایش تعامل مردم و دولت و مشارکت عمومی، و مبارزه با فساد و... است.
۶۵.

نقد فرانظری مبانی هستی شناختی حکمرانی دولت ها در سیاست گذاری سلامت برای کنترل همه گیری کووید-19 (مطالعه موردی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال پانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۸) 183 - 224

کلیدواژه‌ها: حکمرانی دولت ایران سیاستگذاری سلامت بهداشت COVID-19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۳۱۷
درآغاز سال۲۰۲۰ میلادی،پاندمی ویروس کرونا متاثر از سرایت ویروس از راه تنفس انسان به انسان،شبکه ارتباطات انسانی را با محدودیت ودولت ها را برای حفظ جان شهروندانشان در یک «وضعیت استثنایی» قرارداد. از این رو پژوهشگر،«چگونگی اثرگذاری هستی شناسی حکمرانی دولت بر سیاست گذاری سلامت برای کنترل پاندمی ها» را با رویکرد انتقادی و روش «توصیفی-تحلیلی» مبتنی بر هشت اندیشه برابری طلبی ،سودمندگرایی ، لیبرالیسم ،شخص گرایی ،قابلیت گرایی ،کمونیستی،مساوات طلبی،بهزیست گرایی، در وضعیت استثنایی پاندمی COVIDE-19 بررسی کرده و در «چیستی مبانی آنتالوژیک حکمرانی دولت در ایران برای کنترل ویروس کرونا »،را با رهیافت فرانظریه و روش «فرایند تاریخی»، نقد می کند تحقیق، به این بحث پرداخته که تقدم پیشینی مبانی هستی شناختی دولت بر سیاست های سلامت سبب می شود تا حکمران سیاسی ، با کنش گری محدود اما کارگزارمحور در مواجه با پاندمی ها تحت تاثیر پارادایم های فلسفی، مفهوم سلامت جوامع انسانی را در معنایی متفاوت بکار ببرد. محقق به این نتیجه رسید که سیاستگذاری سلامت در منطق استثنا ، متاثر از مبانی هستی شناختی این جوامع ،حائز ویژگی «تمرکزگرایی» در شیوه های اعمال قدرت حکمران سیاسی برای حفظ «جمعیتِ اجتماع» است. این در حالی است که سیاستگذاری سلامت در ایران تا انقلاب۱۹۰۶ مشروطه، متاثر از عناصر خردستیز و عرفانگرا در تقابل با امرملی بوده وبعد از آن تا انقلاب اسلامی۱۹۷۸ متاثر ازتفسیر ایدئولوژیک از سنت بوده است. بعداز انقلاب۱۹۷۸، سیاستگذاری سلامت با قرائتی سوسیالیستی از حکمرانی برای عدالت همراه بوده که درسال۲۰۲۰،قوه مجریه در ایران مبتنی بر نظریات حکمرانی «مشارکتی-جهانی»،کوشش کرده برای کنترل شیوع ویروس کرونا سیاستگذاری کند.
۶۶.

حکمرانی شهری در راستای عملکرد سازمانهای محلی با بررسی مدل های متفاوت در جهان

نویسنده:
منبع: آمایش سیاسی فضا دوره اول زمستان ۱۳۹۸ شماره ۵ 11-21

کلیدواژه‌ها: حکمرانی دولت سازمان های محلی مدیریت شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۳۴۶
از موضوعات قابل بحث در جغرافیای سیاسی نقش سازمان های محلی و اعمال حکمرانی در فضای شهر است.. در عصر جدید، ابزارهای سنتی اجبارآمیز حکومت، ناکارآمد و ابزارهای اقناعی و مبتنی بر مذاکره بر گروهها و سازمانهای محلی در جامعه مد نظر قرار می گیرند. حکمرانی به افراد و سازمانهایی می پردازد که در فرآیند تصمیم گیری و اجرای تصمیات نقش دارند. امروز باید با شناخت الگوهای حکمرانی، شهر را به وسیله آنها مدیریت کرد. انتقال " حکمرانی" از ایده به عمل، در کنار تغییرات ساختاری و کارکردی حکومت، به چیزی بیش از یک دولت نیازمند است و سایر بازیگران نیز در بهبود کیفیت زندگی و رفاه گروههای مختلف ذینفعان تاثیرگذارند. پژوهش حاضر با به کارگیری روش توصیفی- تحلیلی، پس از پرداختن به مفهوم و زوایای مختلف الگوی حکمرانی، به دنبال اثبات این است که در شهرهای امروزی، مدیریت نظام شهری بدست حکمرانی سازمانهای محلی قابل اجراست. نتایج نشان می دهند، حکمرانی در سطوح فضایی خرد تا کلان برای مدیریت امور گامی برای خودسازمانی جوامع شهری و تکه تکه شدن قدرت دولت است که علاوه بر بازیگران حکومتی به مشارکت شهروندان و گروههای اجتماعی نیاز دارد. در واقع، شیوه های انتخاب مسئولان محلی در جهان برای اعمال حکمرانی در شهر متفاوت است.
۶۷.

آنچه کیفیت کشورداری را تهدید می کند: بدتصمیمی، بی تصمیمی، تصمیم گیری تأخیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت دولتی ایران دوره سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 1 - 25

کلیدواژه‌ها: خط مشی کیفیت کشورداری تصمیم تصمیم گیری حکمرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۰ تعداد دانلود : ۳۵۳
سرنوشت هر کشوری در پرتو تصمیم هایی رقم می خورد که حاکمان، خط مشی گذاران، مدیران و کارشناسان نظام حکمرانی و مدیریتی آن کشور اتخاذ می کنند. قانون اساسی یا قوانین مادر هر مملکتی، زیرساخت خط مشی های ملی آن مملکت است که بر اساس انواعی از تصمیم های راهبردی و عملیاتی هستی می یابند. برخی از این تصمیم ها صبغه حکمرانی (راهبری) دارند و برخی ها حامل محتوای مدیریتی یا عملیاتی هستند. این دو تصمیم مهم به ترتیب به وسیله حاکمان (خط مشی گذاران و کشورداران) و مدیران دولتی اتخاذ می شوند. بر این اساس «کیفیت کشورداری» و «مدیریت ملک و مملکت» به کیفیت این تصمیم ها بستگی دارد. در این میان تصمیم های راهبردی ملی که شالوده تک تک تصمیم های روزمره نظام راهبری و اداری هر کشوری است اهمیتی دوچندان دارد. بر این اساس اتخاذ «تصمیم های راهبردی بد»، «معطل گذاشتن تصمیم های راهبردی ملی» و درنهایت «اتخاذ با تأخیر تصمیم های راهبردی» سرنوشت کشورداری حال و آینده هر کشوری را تهدید می کند. در این مقاله، سه گان فوق مورد بررسی، دلالت های آن برای کشورداری ایران احصا، مختصات تصمیم های خوب ملی تشریح و پژوهش های آتی مورد نیاز در این زمینه مورد بحث قرار داده خواهد شد.
۶۸.

مؤلفه های اخلاق حکمرانی در مکتب شهید سلیمانی

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 81 - 108

کلیدواژه‌ها: حکمرانی اخلاق حکمرانی مکتب سلیمانی مدیریت دولتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۴ تعداد دانلود : ۷۸۷
حکمرانی، الگوهای مختلف آن و مباحث متعدد ذیل آن، از جمله موضوعات پر بحث در مدیریت دولتی عصر حاضر است. از 1980 و با ارائه مفهوم حکمرانی خوب توسط بانک جهانی تا به امروز، شاهد تلاش های فراوان و روایت های گوناگونی در رابطه با حکمرانی و الگوهای آن بوده ایم. تعدد الگوهای مختلف حکمرانی، خود در این چند سال اخیر نشان از این فضا و شرایط پیچیده دارد. به موازات بحث بر سر الگوهای حکمرانی، موضوع اخلاق حکمرانی نیز مطرح گردیده است و شاید بتوان گفت که اخلاق حکمرانی روح حاکم بر الگوهای حکمرانی و وجه تمایز آنها با هم است. پس از شهادت شهید سلیمانی بی شک، مهمترین گزاره و توصیف درباره ایشان را رهبر معظم انقلاب(مدظله) فرمودند که از ایشان به «مکتب» یاد کردند. با لحاظ این توصیف، ضروری است تا محققان ابعاد مختلف این مکتب را تبیین نمایند؛ یکی از این ابعاد اخلاق حکمرانی شهید سلیمانی است که در این پژوهش سعی شده است  مؤلفه های اخلاق حکمرانی در مکتب شهید سلیمانی احصاء و تدوین گردد. این مقاله، با مراجعه به مقالات و پژوهش های مختلف و نیز مبانی اندیشه اسلامی  به تبیین کلی  نظریات اخلاق حکمرانی پرداخته است. سپس با استفاده از  روش تحلیل مضمون مؤلفه های اخلاق حکمرانی مکتب شهید سلیمانی با استفاده از متن سخنرانی ها، مصاحبه و وصیت نامه  شهید بزرگوار و سایر منابع معتبر استخراج و ارائه شده است. در این تحقیق مجموعاً 267 مفهوم پایه، 93 مفهوم سازمان دهنده و 24 مفهوم عالی شناسایی و ارائه گردیده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که شهید سلیمانی را می توان الگو و مصداقی برای گزاره «حکمران مسلمان انقلابی» دانست و مؤلفه های اخلاق حکمرانی شهید سلیمانی که در این پژوهش ارائه شده اند از قبیل ارزش گرا و اصول مدار، استکبار ستیز، اما باور و امام یاور، پاسدار انقلاب و نظام، تواضع و احترام، خادم، شخصیت جامع، شهادت طلب، فساد ستیز و ساده زیست، شاکر، مخلص، مجاهد، مشرف و آینده نگر، مدیریت پدرانه و مشفقانه، مردم دار و مردم باور، نفوذ و محبوبیت شخصیتی، هدفمند و هدف گرا و... مؤید وجوه حکمرانی، تقید و تشرع اسلامی و دینی و روحیه انقلابی و جهادی این شهید بزرگوار می باشند.
۶۹.

حکمرانی جهادی (درآمدی بر تحلیل سیره سردار سلیمانی از منظر آموزه های حکمرانی)

نویسنده:
منبع: حکمرانی متعالی سال اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 109 - 128

کلیدواژه‌ها: حکمرانی حکمرانی جهادی مکتب سردار سلیمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۳۸۶
 تحقیق حاضر، توصیفاتی که از سبک و سیره شخصی و شخصیتی سردار سلیمانی در کلام مقام معظم رهبری(مدظله العالی) ارائه شده را از منظر آموزه های حکمرانی به عنوان بحثی تازه در عرصه اداره امور عمومی تحلیل نموده با این هدف که امتیازات و تمایزات آن را شناسایی و الگویی مقدماتی بر مبنای یافته ها ترسیم نماید. در این راستا از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده و پس از تحلیل نمونه آماری تمام شمار از بیانات منتشرشده درباره سردار سلیمانی تعداد 27 کد استخراج که 5 گروه از آنها برآمد و نهایتا مقوله هایی در دو بعد فردی و اجتماعی شکل گرفت که در مقام انتزاع با نظام مفهومی «حکمرانی جهادی» تبیین نظری شدند. یافته ها نشان می دهد الگوی حکمرانی جهادی با محوریت و مرکزیت مفهوم جهاد در معنای عام آن، از جهت مبانی و خاستگاه، مفهوم اثربخشی و جایگاه جهاد و مجاهدت حکمران در آن از دیگر الگوهای معرفی شده حتی الگوهای بومی، متمایز بوده و شاخص های یادشده جزء ماهوی آن محسوب می گردد.
۷۰.

سخن سردبیر (حکمرانی بحران در جهان اسلام بر مبنای تعاون محوری)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۲۸ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 5 - 9

کلیدواژه‌ها: حکمرانی بحران تعاون محوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۳۵۹
بحرانها و بلایا می توانند آسیب های بزرگی را به بار آورند و منجر به ایجاد اختلالات گسترده و نظام یافته در تمامی ارکان جامعه در سطوح مختلف سازمانی، محلی، ملی و بین المللی می گردند. هر ساله در سراسر جهان، زمین لرزه، سیل، خشکسالی، تروریسم و مخاطرات دیگر، موجب کشته شدن ده ها هزار نفر، زخمی شدن صدها هزار نفر و میلیاردها دلار ضرر و زیان اقتصادی می شود. البته این پدیده ها می توانند نیرویی برای تغییر سازنده، رشد و نوسازی نیز باشند. بحران می تواند باعث تغییر شکل سریع نهادها، ایجاد تغییر در جوامع، اکوسیستم ها، کاهش ثبات اقتصادی و حتی تغییرات گسترده در باورها و اعتقادات افراد جامعه گردد. بحرانها و بلایا همواره با زندگی بشر عجین بوده-اند، شرکت ها و سازمان ها را غافلگیر می کنند و نقاط عطفی را در تاریخ ملتها بوجود آورده اند.
۷۱.

شناسایی و اولویت بندی شاخص های کلان حکمرانی نوآوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت راهبردی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۳ 113 - 138

کلیدواژه‌ها: حکمرانی نوآوری شاخص سوارا فازی ترکیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۲۶۵
حکمرانی نوآوری مربوط به نقش آفرینی دولت در نظام نوآوری است که در آن دولت باید از طریق مشارکت عمومی در سیاست گذاری، همکاری و تعامل در میان سطوح مختلف قدرت و همچنین با طراحی، تدوین و پیشنهاد اهداف واضح که امکان تدوین سیاست های لازم در زمینه نوآوری را فراهم می کند، بستر لازم را برای تحقق نوآوری فراهم آورد. اغلب مشکلات و چالش هایی که کشورها خصوصاً کشورهای کمتر توسعه یافته در زمینه نوآوری با آن مواجه هستند مربوط به حکمرانی نوآوری بوده و گام اول در بهبود وضعیت و تقویت حکمرانی نوآوری کشورها شناسایی وضعیت موجود آن ها می باشد بر همین اساس این مقاله به دنبال شناسایی و اولویت بندی شاخص هایی برای سنجش و ارزیابی حکمرانی نوآوری در سطح کلان بود که به منظور دستیابی به این هدف، ابتدا با مرور ادبیات حکمرانی نوآوری و همچنین نظرخواهی از خبرگان، شاخص هایی برای ارزیابی حکمرانی نوآوری در سطح کلان استخراج و سپس این شاخص ها را با استفاده از روش سوارا در محیط فازی وزن دهی و اولویت بندی نمود در نهایت نیز با استفاده از شاخص های اصلی حکمرانی نوآوری در سطح کلان و همچنین تحلیل سیاست های به کار گرفته شده در زمینه علم، فناوری و نوآوری، وضعیت حکمرانی نوآوری کشور ترکیه به عنوان کشوری در حال توسعه که تجربیات آن می تواند در زمینه سیاست گذاری علم و فناوری برای جمهوری اسلامی ایران مفید باشد، بررسی گردید.
۷۲.

طراحی مدل توانمندسازی سازمانی بر مبنای حکمرانی خوب: رویکرد کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۱۴ تابستان ۱۳۹۹ ویژه نامه 37 - 52

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی توانمندسازی سازمانی حکمرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۹۴۲
حکمرانی خوب به عنوان یک نظریه جدید در جهان مطرح است، این پژوهش به توانمندسازی به عنوان ابزاری، جهت ارتقاء و افزایش اثربخشی سازمانی نگریسته، چراکه هر سازمانی جهت کسب موفقیت به آن نیازمند بوده است، بنابراین در چارچوب حکمرانی خوب مدل جدیدی برای توانمندسازی ارائه شده است. مطالعه حاضر یک پژوهش کیفی از نوع تحلیل مضمون بوده که طی دوره 1 ساله در سال 97/1398 انجام شده است. جهت گرداوری اطلاعات، از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. این مصاحبه با 16 نفر از خبرگان حوزه توانمندسازی و حکمرانی خوب به صورت هدفمند صورت گرفت. ملاک انتخاب 16 نفر اصل اشباع نظری بوده است. جهت تحلیل یافته های مصاحبه از تحلیل مضمون استفاده گردید. طبق یافته های به دست آمده، 10 بعد توانمندسازی برمبنای حکمرانی خوب «مشارکت، حاکمیت قانون و ارزش ها، توسعه و آموزش، شفافیت، مسئولیت پذیری و پاسخگویی، کنترل، سرمایه اجتماعی و ارتباطات، رهبری، هدف روشن و نتیجه گرایی و عدالت با مجموع 25 مؤلفه» شناسایی شد. ازآنجاکه منابع انسانی شاخصی مناسب در برتری یک سازمان نسبت به سازمان های دیگر بود، تجهیز و آماده سازی منابع مزبور برای مواجهه با تغییرات، از اهمیت ویژه برخوردار بوده و کلیه سازمان ها با هر نوع مأموریتی باید بیشترین سرمایه، وقت و برنامه را به پرورش انسان ها در ابعاد مختلف اختصاص دهند.
۷۳.

شکل گیری گفتمانی شادی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ 42 - 65

کلیدواژه‌ها: تبارشناسی شادی حکمرانی فقه صفویه اقتصاد گفتمانها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۶ تعداد دانلود : ۳۰۷
پژوهش حاضر با هدف ارائه تحلیلی از ظهور گفتمانی شادی، درصدد است تا به این مسئله در وضعیت ایران پاسخ دهد که چگونه شادی، در هیئت مسئلهای مذهبی، درون عقلانیت حکومتی قرار گرفت. بر این اساس، پیوند گفتمان فقهی با کردار حکمرانی اهمیت خواهد یافت؛ چراکه از آن پس، شادی بهعنوان یک حقیقت تمامعیار حقوقی، مذهبی و سیاسی ظهور کرده است. در این راستا و برمبنای الگوی فوکویی تبارشناسی، این پرسش مطرح میشود که چه نوع بسترهای تاریخی، ترسیم چشماندازی فقهی را در اقتصاد گفتمانی شادی، ممکن کرد؟ روش انجام پژوهش حاضر، تحلیل گفتمان فوکویی است؛ لذا جعبهابزار تحلیلی مورد استفاده قرار میگیرد که برگرفته از رویکرد تاریخی فوکو در تحلیل گفتمان است. مطابق با یافتهها، میتوان آغاز حکمرانی سیاسی مبتنی بر فقه را در عصر صفویه، نقطه عطف اصلی دانست که از آن پس، عقلانیت جدید شادی از طریق بهکارگیری مجموعهای از تکنیکها، ممکن شد. تفکیک سازمانی، فراخوانی مجتهدان شیعی و اعطای مناصب قضایی- سیاسی به آنها، اعطای سیورغال و واگذاری موقوفات، از تکنیکهای مهم به کار رفته است. این سامانه، به داشتن مناسبات ابزاری هرچه بیشتر با گفتمانهای مبتنی بر نفوذ، گرایش دارد.
۷۴.

طراحی الگوی حکومت داری پایدار مبتنی بر فرمان حکومتی حضرت علی (ع) به مالک اشتر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۵ 55 - 84

کلیدواژه‌ها: حکومت داری پایدار حکمرانی منشور پایداری الگو فرمان حکومتی فن تحلیل مضمون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۲۱۹
هدف این پژوهش طراحی الگویی از حکومت داری پایدار مبتنی بر فرمان حکومتی حضرت علیبه مالک اشتر است. روش انجام دادن این پژوهش، کیفی و با رویکرد استقرایی است. به منظور استخراج مطالب، از فن تحلیل مضمون استفاده شد. منبع مورد بررسی در این پژوهش، فرمان حضرت علی به مالک اشتر در نهج البلاغه است. یافته های پژوهش نشان می دهد که برای ایجاد و فراگیر شدن حکومت داری پایدار در کشور، الزامات مدیریت توسعه پایدار اقتصادی و الزامات مدیریت توسعه پایدار اکولوژیکی و الزامات مدیریت توسعه پایدار اجتماعی و الزامات مدیریت توسعه پایدار سیاسی مورد نیازند و اگر مخدوش شوند، بخشی از حکومت اسلامی آسیب می بیند. نتایج به دست آمده بر اساس داده های پژوهش، نشان می دهد که الزامات چهارگانه فوق را باید در چهار سطح اقتصادی، اکولوژیکی، اجتماعی و سیاسی جست وجو کرد. نیل به اهداف این سطوح در شکل گیری و ایجاد حکومت داری پایدار مؤثر است؛ به نحوی که در سطح اقتصادی عدالت اقتصادی، در سطح اکولوژیکی عدالت زیست محیطی، در سطح اجتماعی عدالت اجتماعی و در سطح سیاسی عدالت سیاسی نمود پیدا می کند. به عبارت دیگر، استقرار و پیاده سازی عدالت اقتصادی، زیست محیطی، اجتماعی و سیاسی در شکل گیری حکومت داری پایدار مهم است.
۷۵.

بررسی علل شکل گیری شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا

نویسنده:
منبع: سازمان های بین المللی سال دوم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۷ 87-112

کلیدواژه‌ها: شکاف شمال - جنوب اتحادیه اروپا بحران اقتصادی بحران بدهی قومیت فساد سیاسی حکمرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵ تعداد دانلود : ۳۲۴
امروزه شکاف شمال- جنوب در اروپا، مهم ترین مسئله ای است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا با آن درگیر هستند؛ به گونه ای که این شکاف، روند همگرایی در اروپا را نیز، تحت تأثیر قرار داده است. درحقیقت شکاف شمال- جنوب، عصاره ای از شکاف های کلاسیک اروپایی با عنوان شرقی- غربی ، پیر- جوان ، قاره محور- آتلانتیک محور و درنهایت توسعه نیافته- کمتر توسعه یافته است. اینکه این شکاف از کجا در اتحادیه اروپا شکل گرفت، چه ابعادی داشته و در چه سطوحی مطرح است؟ و اینکه بحران اقتصادی حوزه یورو چه نقشی در این شکاف دارد؟ مهمترین پرسش هایی است که این مقاله در چارچوب نظریه حکمرانی درصدد پاسخ به آنهاست. در این راستا، شکاف شمال- جنوب در اتحادیه اروپا در سه سطح بررسی شده است. در سطح ملی؛ ضعف ساختاری جنوب، ، فساد اقتصادی و سیاسی جنوب، شکاف در حکمرانی، سطح نابرابر تولید ناخالص و تفاوت های مذهبی و فرهنگی داخلی میان کشورهای شمال و جنوب اروپا ازجمله عوامل اصلی موجد این شکاف است. در سطح منطقه ای؛ اختلاف میان فرانسه و آلمان، بحران اقتصادی حوزه یورو و سیاست های ریاضت اقتصادی مهمترین عوامل مؤثر بر شکاف شمال و جنوب است و در سطح بین الملل؛ دو عامل جهانی شدن و بحران جهانی سبب تعمیق شکاف شمال و جنوب شده اند.
۷۶.

ساخت فرهنگی سیاست قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۶۴) 13 - 40

کلیدواژه‌ها: رویکرد معناشناختی ساخت فرهنگی سیاست قرآنی حکمرانی خداگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۲۱۷
فهم سیاست قرآنی مستلزم فهم ساخت فرهنگی قرآن کریم است. در پاسخ به پرسش از چیستی ساخت فرهنگی سیاست قرآنی، مقاله حاضر، تلاش می کند در چارچوب رویکرد معناشناختی و با بکارگیری روش تفسیر موضوعی، با فهم و تبیین ساخت فرهنگی قرآن کریم، مفهوم سیاست قرآنی را در درون این ساخت فرهنگی مطالعه نماید. فرضیه ای که با روش مذکور در این مقاله مورد بررسی قرار می گیرند این است که "الله" به مثابه کلمه کانونی، ارزش خداگرایی را در جایگاه کانونی قرار داده، منظومه ای از مفاهیم ارزشی پیرامون آن ساخت فرهنگی قرآن کریم را شکل می دهند. قراردادن سیاست در درون چنین ساخت فرهنگی، جایگاه سیاست در قران کریم را نمایان ساخته ما را به ساخت فرهنگی سیاست قرآنی رهنمون می سازد. مطالعه صورت گرفته در این مقاله نشان می دهد که سیاست به مثابه فعالیت عمومی ناظر به اقتدار و امر حکمرانی، آن گاه مورد تایید قران کریم است که در درون ساخت فرهنگی خدامحور قرار گرفته، ارتباط تنگاتنگی با مفاهیم ارزشی چون حق محوری، مسئولیت پذیری، پایداری، عدل، وفای به عهد و اصلاح برقرار نماید.
۷۷.

ساخت بندی و افتراق حوزه پولیتیک از پالیسی ؛ تایوان و سازوکارهای کنترل و مدیریت بحران پاندمیک بیماری کووید 19(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال نهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۳۳ (پیاپی ۶۳) 9 - 38

کلیدواژه‌ها: تایوان سیاست حکمرانی تخصص بیماری کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸ تعداد دانلود : ۲۳۲
تایوان دیرزمانی یکی از ببرهای توسعه یافته شرق آسیا و مدل اقتصادی و سیاسی توسعه بوده است و امروزه نیز در جرگه کشورها- مناطق توسعه یافته صنعتی، اقتصادی وسیاسی دنیا است. مبنا و هدف اصلی این پژوهش، تجزیه و تحلیل نقش دولت تایوان در مدیریت و کنترل بحران بیماری همه گیر کرونا یا کووید 19 است. تایوان از زمان شروع اپیدمی از جمله کشورهایی بوده که مدیریت موفقی در زمینه کنترل این بیماری داشته و تحسین بین المللی را بر انگیخته است. با وجود نزدیکی به سرزمین اصلی چین، تایوان با مدیریت مدبرانه و سیاستگذاری صحیح توانسته است بدون قرنطینه همگانی، بحران را بخوبی مدیریت کند. بر همین مبنا پرسش اساسی پژوهش این است که مهمترین عامل موفقیت تجربه تایوان در کنترل و مدیریت بیماری همه گیر کووید 19 چه بوده است؟ در پاسخ به پرسش پژوهش، مقاله بر مبنای روش واکاوی توصیفی بر این فرض تاکید می کند که حکمرانی دموکراتیک و شفاف سیاسی در تایوان از طریق جدایی حوزه سیاسی (پولیتیک) از حوزه سیاستگذاری تخصصی (پالیسی)، باعث کنترل و مدیریت بحران پاندمی کرونا بدون قرنطینه عمومی شده است.
۷۸.

کنترل و هدایت جمعیت در قالب نهادها و تکنیک های جدید حکمرانی در ایران (از عباس میرزا تا رضاشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال ششم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۴ 103 - 139

کلیدواژه‌ها: کنترل و هدایت جمعیت نهاد حکمرانی تکنیک های جدید بهره وری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۴۹۲
تلاش برای کنترل و هدایت جمعیت در هر جامعه توسط قدرت و حکومت از طریق نهادها و تکنیک های جدید حکمرانی، یکی از بحث های مدرنی است که ابتدا به وسیله فوکو مطرح شد و توسعه یافت. قدرت با هدف قراردادن افراد و جمعیت برای رفع نیازهای خود، تکنیک ها و نهادهایی را طراحی می کند که ضمن مرئی کردن افراد، کنترل و هدایت آنها در جامعه را افزایش دهد. در این چارچوب این مقاله در نظر دارد با روشی توصیفی- تحلیلی رابطه میان جمعیت و حکومت را بر اساس نهادها و تکنیک های جدید حکمرانی، و بویژه نهاد مدرسه، در ایران از اواخر سده نوزدهم، با اقدامات عباس میرزا، امیرکبیر، ناصرالدین شاه، مشروطه و رضاشاه بررسی کند و نشان دهد که مواجهه با غرب و شکل گیری بحران آگاهی در زمینه حکومت و حکمرانی نزد نخبگان، چه تحولاتی را در ایران رقم زد؟ و چگونه و چرا جمعیت، هدف قوانین و تکنیک های جدید حکمرانی قرار گرفت؟ در جواب به این پرسش ها، این پژوهش در پی اثبات تغییر الگوی حکمرانی در ایران از یک سو و تلاش دولت برای کنترل و هدایت جمعیت در نهادهای جدید از سوی دیگر است تا بتواند ضمن افزایش بهره وری و بالابردن فرمانبری، پایه های حکومت خود را مستحکم کند.
۷۹.

تأثیر اندازه دولت و حکمرانی بر رشد اقتصادی کشورهای حوزه سند چشم انداز (رویکرد آستانه ای غیرخطی GMM)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های رشد و توسعه اقتصادی سال یازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۱ 52 - 35

کلیدواژه‌ها: رشد اقتصادی اندازه دولت حکمرانی داده های تابلویی پویا رویکرد آستانه ای غیرخطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۳۹۲
اگر چه رشد اقتصادی متأثر از رشد عوامل تولید است اما شیوه حکمرانی و اندازه دولت نیز بر رشد اقتصادی مؤثر می باشد. در این مطالعه تأثیر اندازه دولت و حکمرانی بر رشد اقتصادی کشورهای حوزه سند چشم انداز در بازه زمانی 2017-2006 ارزیابی می شود. بدین منظور با استفاده از پایگاه اطلاعات بانک جهانی و داده های 24 کشور حوزه سند چشم انداز (عمان، کویت، ازبکستان، امارات، ترکیه، ترکمنستان، تاجیکستان، یمن، عربستان، پاکستان، قطر، لبنان، قزاقستان، قرقیزستان، گرجستان، عراق، ایران، اردن، مصر، بحرین، ارمنستان، آذربایجان، افغانستان و رژیم اشغالگر قدس)، اندازه بهینه دولت براساس روش پیشنهادی بارو ارزیابی و سپس با بهره گیری از داده های تابلویی و تکنیک گشتاورهای تعمیم یافته دومرحله ای غیرخطی تأثیر اندازه دولت و حکمرانی بر رشد اقتصادی این کشورها برآورد شده است. یافته های تحقیق دلالت برآن دارد که متوسط اندازه بهینه دولت درکشورهای مورد مطالعه معادل 38/18 درصد تولید ناخالص داخلی بوده است. همچنین نتایج برآورد مدل مؤید آن است که در کشورهای با اندازه دولت کمتر از حد بهینه، رشد مخارج دولت اثر مثبت بر رشد اقتصادی دارد در حالی که کشورهای با اندازه دولت بزرگ تر از حد بهینه، مخارج دولت اثر منفی بر رشد اقتصادی داشته است. علاوه بر این، نتایج تحقیق بر این امر صحه گذاشت که رشد اقتصادی متأثر از نوع حکمرانی دولت ها می باشد.
۸۰.

اثر حکمرانی بر گسترش دی اکسید کربن در کشورهای عضو G8: رهیافت رگرسیون پانل کوانتایل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد و توسعه منطقه ای دوره جدید پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۸ 173 - 196

کلیدواژه‌ها: حکمرانی انرژی دی اکسید کربن رگرسیون پانل کوانتایل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۳ تعداد دانلود : ۲۷۱
کاهش انتشار دی اکسید کربن مرکز اصلی بحث های جهانی در مورد مسائل محیط زیستی بوده است. در این زمینه نقش دولت ها در توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست بر کسی پوشیده نیست. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر حکمرانی بر انتشار دی اکسید کربن در کشورهای عضو G8 با استفاده از مدل رگرسیون پانل کوانتایل در دوره زمانی 2016-1996 است. نتایج نشان می دهد که حکمرانی به غیر از دهک های 70 % به بالا در سایر دهک ها اثر منفی و معنی دار بر گسترش دی اکسید کربن دارد. باز بودن تجارت در دهک های پایین اثر مثبت و در دهک های میانی تأثیر معنی داری ندارد ولی در دهک های بالا اثر منفی و معنی داری است. نتایج تخمین رابطه بین GDP و دی اکسید کربن در دهک های میانی منفی و معنی دار است، ولی در دهک های پایین و بالا معنی دار نیست و همچنین مصرف انرژی در تمام سطوح دارای اثر مثبت و معنی داری بر گسترش دی اکسید کربن است.