مطالب مرتبط با کلیدواژه
۶۱.
۶۲.
۶۳.
۶۴.
۶۵.
۶۶.
۶۷.
۶۸.
۶۹.
۷۰.
۷۱.
۷۲.
۷۳.
۷۴.
۷۵.
۷۶.
۷۷.
۷۸.
۷۹.
۸۰.
ایالات متحده آمریکا
منبع:
مطالعات حقوق عمومی دوره ۵۰ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱
255 - 274
حوزه های تخصصی:
دیوان بین المللی دادگستری در یازدهم مهر ۱۳۹۷ (3 اکتبر ۲۰۱۸) به درخواست ایران برای صدور دستور موقت در قضیه نقض های ادعایی عهدنامه مودت به اتفاق آرا پاسخ مثبت داد و آمریکا را ملزم کرد تا تمهیدات لازم را در مورد صادرات آزاد به ایران در خصوص نیازهای انسان دوستانه از جمله دارو و لوازم پزشکی و بهداشتی، محصولات کشاورزی و غذایی و قطعات یدکی و تجهیزات ضروری و خدمات برای ایمنی هواپیمایی کشوری اتخاذ کند و هیچ گونه محدودیتی در مسیر پرداخت ها و انتقال وجوه مربوط به این اقدام ها ایجاد نکند. در جریان رسیدگی دیوان به درخواست ایران، آمریکا علاوه بر طرح ایرادهای متعدد در زمینه شروط صدور دستور موقت (صلاحیت علی الظاهر، باورپذیری حقوق مورد ادعا و ارتباط آن با دستور موقت درخواست شده، شرط فوریت و جبران ناپذیربودن خسارت)، استدلال می کرد که دستور موقت درخواست شده به نقض حقوق حاکمیتی این دولت منجر خواهد شد. دیوان در نتیجه گیری های خود که اغلب در نتیجه پذیرش استدلال های تیم حقوقی ایران بوده، شروط لازم برای صدور دستور موقت را احراز کرد. به نظر دیوان، معیار خسارت های جبران ناپذیر صرفاً خسارت مالی نیست، بلکه صدمه و خسارت به جان انسان هاست.
سیاست تنش زدایی روحانی در قبال آمریکا؛ اهداف و موانع(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۴۹ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱
205 - 224
حوزه های تخصصی:
روحانی بعد از به قدرت رسیدن در سال 1392 تنش زدایی در سیاست خارجی به خصوص در ارتباط با آمریکا را سرلوحه امور خود قرار داد. از دیدگاه روحانی، با توجه به نیاز کشور به سرمایه گذاری خارجی برای حل مشکلات اقتصادی از یک طرف و تسلط ایالات متحده آمریکا بر شرکت ها و نهادهای اقتصادی جهان از طرف دیگر ضرورت دارد که سیاست خارجی ایران به سمت تنش زدایی با آمریکا سوق داده شود. مرکز ثقل و کانون اصلی تنش زدایی با کشورهای غربی به خصوص ایالات متحده آمریکا، مهم ترین برنامه راهبردی روحانی تلقی شد. پرسشی که این پژوهش درصدد پاسخ به آن است چنین است: سیاست تنش زدایی روحانی در قبال آمریکا با چه فرصت ها و موانعی مواجه است؟ فرضیه این تحقیق که با متدولوژی تحلیلی و تبیینی و با استفاده از کتاب ها و مقالات مستخرج از فصلنامه ها و منابع اینترنتی نگاشته شده این است: هدف روحانی از اتخاذ سیاست تنش زدایی ارتقای امنیت، توسعه و عادی سازی سیاست خارجی ایران است؛ اما این سیاست با به قدرت رسیدن ترامپ، تغییر نخبگان اجرایی در آمریکا، اتخاذ سیاست خصمانه این کشور در قبال جمهوری اسلامی ایران و تشدید فعالیت مخالفین تنش زدایی در سطوح فروملی، منطقه ای و بین المللی با چالش اساسی مواجه شده است.
ایالات متحده آمریکا در میدان مغناطیس صهیونیسم مسیحی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۴۱ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳
111 - 129
حوزه های تخصصی:
دولت صهیونیستی که به عنوان دولتی کارگزار در منطقه خاورمیانه ایجاد شد، پس از ناکامی در دستیابی به اهداف خویش در نبرد سی و سه روزه لبنان و بیست و دو روزه غزه با چالش های جدی در جامعه آمریکا مواجه شد که از آن جمله پرسش از چرایی و علت حمایت این کشور از دولت صهیونیستی، علی رغم ناتوانی این رژیم در دستیابی به اهداف تعیین شده بود. در پاسخ به این پرسش، برخی پژوهشگران به محافظه کاران، یهودیان آمریکا و صهیونیست های مسیحی به عنوان اضلاع سه گانه مؤثر در حمایت آمریکا از رژیم صهیونیستی اشاره کرده اند. بدین ترتیب، نگارندگان این سطور با فرض بر اطلاع پژوهشگران ایرانی از دو ضلع نخست - یعنی محافظه کاران و یهودیان آمریکا - کوشیدند تا ضمن بررسی کارکردهای صهیونیسم مسیحی در دو عرصه سیاست داخلی و خارجی ایالات متحده آمریکا به بررسی فعالیت های پاره ای از مهم ترین سازمان های صهیونیسم مسیحی در این کشور بپردازند.
نظام دوحزبی و علل عدم موفقیت حزب سوم در آمریکا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۴۳ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱
55 - 75
حوزه های تخصصی:
با شکل گیری حزب جمهوری خواه در سال 1854 و جایگزینی آن با حزب ویگ، دو حزب دموکرات و جمهوری خواه دو حزب حاکم بر صحنه سیاسی آمریکا شدند طوری که تاکنون همواره یکی از این دو حزب پیروز انتخابات ریاست جمهوری بوده اند. این مقاله با در نظر گرفتن انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در پی یافتن پاسخ به این پرسش است که چرا نظام دو حزبی در آمریکا تا کنون پایدار مانده است. بررسی ساختار سیستم انتخاباتی آمریکا نشان می دهد که خود نظام انتخاباتی حضور احزاب سوم را بسیار دشوار می کند. علاوه بر این موانع دیگری از قبیل کمبود منابع مالی، عدم دسترسی به برگه رأی در همه ایالات، موانع فرهنگی و روان شناختی،انعطاف پذیری دو حزب اصلی در جذب ایده های احزاب سوم مهم و تلاش حداکثری آن ها برای حفظ انحصار خود نیز سبب تقویت و پایداری نظام دو حزبی شده است. در این میان نادیده گرفتن و یا نگرش منفی رسانه ها به احزاب سوم و عدم حمایت نخبگان از آن ها نیز سبب غیر مهم جلوه دادن احزاب سوم و به حاشیه راندن آن ها شده است.
بررسی روابط اتحادیه اروپا و ناتو؛ چالش ها و فرصت های موجود(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۴۴ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳
643 - 662
حوزه های تخصصی:
اتحادیه اروپا و ناتو 21 عضو مشترک دارند، به همین دلیل، بررسی چالش ها و فرصت های روابط این دو نهاد در حوزه سیاست بین الملل بسیار مهم است. اتحادیه اروپا قدرت غیرنظامی با قابلیت های اقتصادی-اجتماعی و امنیت نرم است و قابلیت های نظامی آن در قالب سیاست دفاعی و امنیتی اروپا اهمیت کم تری دارد، اما ناتو در نخستین نگاه پیمانی نظامی و امنیتی بیشتر تحت نفوذ آمریکا شناخته می شود. از دهه نود اتحادیه اروپا قابلیت ها و فعالیت های خود را در حوزه «سیاست خارجی و امنیتی مشترک» و به ویژه «سیاست امنیتی و دفاعی اروپا» توسعه داده است. اعضای اتحادیه اروپا در نظر دارند با «نیروی استقرار سریع اروپایی» و با همراهی «نیروی واکنش سریع ناتو» توانمندی ها و قابلیت های لازم را به دست آورند. یافته های این پژوهش نشان می دهد که «سیاست مشترک دفاعی اتحادیه اروپا» تکمیل کننده ناتو و نه در تقابل با آن تعریف می شود. نویسندگان این مقاله می کوشند چالش ها و فرصت های موجود در روابط اتحادیه اروپا و ناتو و همچنین تأثیر این کنش ها در منافع ایران در منطقه و جهان را شرح دهند. تدوین این مقاله به روش جمع آوری کتابخانه ای-اسنادی و به صورت «توصیفی-تحلیلی» است. همچنین، از منابع مختلفی نظیر کتاب های مرتبط، پایگاه داده ها، بانک های اطلاعاتی و مقالات معتبر استفاده شده است.
بررسی تأثیر گروه های شیعه عراق بر عدم موفقیت طرح خاورمیانه جدید(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۴۵ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳
655 - 677
حوزه های تخصصی:
س ایالات متحده آمریکا به مثابه یکی از بازیگران اصلی منطقه خاورمیانه که پس از فروپاشی شوروی، مدعی رهبری نظام تک قطبی جهان شده، طی دو دهه گذشته تلاش کرده است عامل مؤثری در شکل دادن به منطقه خاورمیانه باشد؛ برای این منظور، طرحی را با عنوان خاورمیانه جدید در جهت حضور و تداوم سلطه خود بر این منطقه راهبردی با هدف تأمین و کنترل منابع انرژی، مهار بیداری اسلامی ملت های منطقه و تجزیه و تضعیف دولت های منطقه به منظور حفظ امنیت و برتری رژیم غاصب اسرائیل، به اجرا درآورده است. آمریکا برای اجرای طرح خاورمیانه جدید، عراق را نقطه آغاز قرار داد و با سرنگونی رژیم صدام در سال 2003 قصد داشت با ایجاد نظام جدید مطابق الگوی غربی و تأمین کننده منافع غرب، نظام های منطقه را در چارچوب آن طرح دگرگون کند؛ اما پس از گذشت 9 سال از حضور آمریکا در عراق، شیعیان عراق که در رأس آنها گروه های اسلام گرا قرار دارند، برخلاف میل و خواسته آمریکا به قدرت رسیدند و در نتیجه آن، آمریکایی ها نه فقط به اهداف طرح خاورمیانه جدید دست نیافتند، بلکه در پایان سال 2012، به خروج از عراق مجبور شدند. پرسش اصلی این مقاله این است که «گروه های شیعه عراق در عدم موفقیت طرح خاورمیانه جدید آمریکا چه تأثیری داشتند؟». فرضیه ما این است که گروه های شیعه عراق با عملکرد مثبت و هم افزایی و به کارگیری عنصر مرجعیت که در مراحل مختلف، محوریت پیدا کرده بود، موفق شدند قدرت را در عراق در دست گرفته، از این راه طرح آمریکایی خاورمیانه جدید در عراق را با عدم موفقیت روبه رو کنند. در این پژوهش، افزون بر بهره گیری از منابع کتابخانه ای، از روش میدانی شامل مصاحبه با صاحب نظران کلیدی گروه ها و جریان های شیعی عراق و نیز مشاهد ه ها و تجربه های شخصی استفاده شده است و با استفاده از روش تحلیلی- توصیفی داده های اسنادی و گردآوری شده از تحقیقات میدانی، تجزیه و تحلیل شده است تا در جهت رد یا اثبات فرضیه یادشده نتایج به دست آید.
آینده رقابت های راهبردیِ متداخل در اقیانوس هند(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۴۷ بهار ۱۳۹۶ شماره ۱
1 - 21
حوزه های تخصصی:
اقیانوس هند طی سال های اخیر به دلیل اهمیت اقتصادی و راهبردی آن، به سبب برخورداری از منابع سرشار، موقعیت ژئواستراتژیک و نقشِ مواصلاتیِ آن و همچنین واقع شدن تعداد زیادی از کشورها در حاشیه آن، مورد توجه جدی قرار گرفته است و به عنوان صحنه ای جدید برای رقابت قدرت های بزرگ و به طور عمده بین ایالات متحده، چین و هند دیده می شود. از همین رو با عنایت به تمرکز کنونیِ کشورهای بزرگ و گمانه زنی ها در این خصوص که تاریخ قرن بیست ویکم در حال متمرکز شدن در شرق و جنوب آسیاست، بیش از پیش بر دامنه اهمیت آن و لزوم حضور و ایفای نقش بسیاری از کشورها در این قلمرو دریایی افزوده شده است. در این چارچوب به نظر می رسد با در نظر گرفتن این واقعیت که حجم گسترده تجارت دریایی و موازنه راهبردیِ جهانی در آینده نزدیک در این منطقه رقم خواهد خورد؛ فرض این مقاله نیز بر این پایه استوار است که آینده چالش ها و رقابت ها در قرن حاضر در اقیانوس هند و بیش از پیش میان کشورهایی چون آمریکا، چین، هند و کشورهای منطقه ای به گونه ای ضعیف تر رخ خواهد داد. نظر به این مهم، در مقاله حاضر ضمن بررسی اهمیت این پهنه دریایی، ابعاد و تحرکات هر یک از کشورهای مذکور با تمرکز بیشتر بر ایالات متحده آمریکا واکاوی و تجزیه وتحلیل می کند و تغییرات ژئوپلیتیک احتمالی در اقیانوس هند را با توجه به اقدام ها و راهبردهای هر یک از بازیگران مذکور تشریح و ارزیابی دقیق می شود.
راهبرد ایالات متحده آمریکا در قبال دموکراسی خواهی در سوریه و بحرین؛ سردرگمی محصور یا موازنه راهبردی (2016-2011)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سیاست دوره ۴۸ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴
835 - 852
حوزه های تخصصی:
اغلب پژوهش هایی که درباره راهبرد آمریکا در قبال دموکراسی خواهی در غرب آسیا صورت گرفته اند، به نوعی سردرگمی راهبردی اشاره دارند. آنها معتقدند آمریکا از طرفی در پی دموکراسی سازی و حمایت از حقوق بشر بوده و از دیگر سو بیم داشته که منافع راهبردی خود در منطقه را از دست بدهد؛ از این رو چنین ملاحظاتی موجب بروز کنش های ناسازوار از سوی این کشور شده است. اما در این مقاله، این پرسش مطرح می شود که مبنای راهبرد سیاست خارجی ایالات متحده در دو سوریه و بحرین در قبال روند دموکراسی خواهی چه بوده است؟ در پاسخ با واکاوی حوادث دو کشور سوریه و بحرین پس از سال 2011، این فرضیه طرح شده که مبنای کنش ایالات متحده مشخص و مبتنی بر موازنه راهبردی است. یافته های مؤید فرضیه نشان می دهند: حفظ موازنه با هدف جلوگیری از بر هم خوردن تعادل نیروهای منطقه ای راهبرد سیاست خارجی آمریکا بوده است. دموکراسی خواهی و حمایت از حقوق بشر در راستای راهبرد موازنه به کار گرفته می شود و در صورت تضاد بین این دو مقوله، موضوع دوم نادیده انگاشته می شود. در این نوشتار ضمن بهره گیری از رویکرد توصیفی - تحلیلی، در گردآوری اطلاعات از روش کتابخانه ای استفاده شده است.
نقش عربستان سعودی در خروج آمریکا از توافق هستهای برجام
ایران و عربستان باتوجه به موقعیت ژئوپلیتیکی که دارند یکی از مهم ترین بازیگران خاورمیانه هستند که بیشترین نقش آفرینی را در رخدادهای منطقه دارند. بعد از پیروزی انقلاب اسلامی این دو به دلیل تضادهای شدید ایدئولوژیکی با هم در رقابت شدید به سر می برند و همین امر باعث تسری رقابت در دیگر زمینه ها شده است. روابط این دو کشور در طول تاریخ همواره روندی سینوسی داشته است و ب اتوج ه ب ه تحولات س ال های اخی ر در منطق ه همانند عراق، سوریه، یمن و ... ش اهد رقابت های جدی ای ران و عربستان بودی م. چراکه افزایش قدرت هریک از این قدرت ها متقابلا به تضعیف دیگری در منطقه می انجامد. باتوجه به توافق هسته ای میان ایران و گروه 1+5 زمینه افزایش قدرت منطقه ای ایران در منطقه فراهم شده بود که این امر باعث موضع گیری شدید عربستان در مقابل ایران شد. باتوجه به خروج آمریکا از توافق هسته ای برجام شاهد کاهش قدرت مانور ایران در مسائل منطقه ای هستیم، بدیهی است عربستان در خروج آمریکا از این توافق نقش داشته است. پژوهش حاضر به دنبال این سوال است که هدف عربستان سعودی از فشار بر ایالات متحده در خروج از توافق برجام چیست؟ فرضیه مطرح شده نیز بر این اصول استوار است که فشار عربستان به آمریکا برای خروج این کشور از توافق هسته ای برجام، با هدف ممانعت از تقویت قدرت ایران و در نتیجه کاهش تهدید ایران علیه عربستان سعودی انجام گرفته است. چارچوب نظری مورد استفاده این پژوهش رئالیسم تهاجمی و روش پژوهش توصیفی-تحلیلی می باشد.
تحلیل سیاست رژیم پهلوی در منطقه خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
دانش سیاسی سال پانزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۹)
271 - 296
حوزه های تخصصی:
وقوع تغییرات ژئوپلیتیکی در محیط امنیتی ایران در کنار تحکیم قدرت شاه در اواخر دهه 1340 افزایش نقش آفرینی منطقه ای رژیم پهلوی را به همراه داشت. بر این اساس بود که رژیم پهلوی ضمن مطرح کردن خود به عنوان قدرت برتر منطقه ای نفوذ خود را در خلیج فارس گسترش داد و در جهت حفظ ثبات و امنیت منطقه ای گاه با استفاده از قوه قهریه و گاهی با بهره گیری از دیپلماسی و گسترش روابط با همسایگان سعی در ایفای نقش ژاندارمی کرد. هدف از این پژوهش پاسخ به این پرسش است که نقش آفرینی رژیم پهلوی به عنوان یک قدرت منطقه ای تحت تأثیر چه عواملی و چگونه صورت پذیرفته است؟ یافته های اولیه نشان می دهد در سطح بین المللی کاهش فشار ساختاری نظام بین الملل ناشی از عواملی چون تنش زدایی در دوران جنگ سرد، خروج بریتانیا از خلیج فارس و دکترین نیکسون به همراه توسعه توانمندی های داخلی موجب ایفای نقش سه گانه رهبری، پاسداری و پشتیبانی منطقه ای از سوی رژیم پهلوی شد. درحقیقت با توجه به قرار گرفتن خلیج فارس در ذیل بلوک غرب و روابط شاه با واشنگتن، رژیم پهلوی به نیابت از ایالات متحده به تأمین امنیت این منطقه پرداخت.
حضور آمریکا در افغانستان بعد از حوادث 11سپتامبر
حوزه های تخصصی:
فروپاشی شوروی در اوایل دهه 1990 فرصتی مغتنم برای آمریکا بود تا در یک جهان تک قطبی سیاست خارجی خود را به عنوان قدرتی هژمونیک اعمال نماید. ایالات متحده در جایگاه رهبری ناتو(سازمانی که بعد از فروپاشی شوروی دچار بحران هویت شده بود) نقش مؤثری در ابقاء آن به واسطه خلق تهدیدات نوین مانند: تروریسم و بنیادگرایی اسلامی، مقابله با دولتهای مستقل و جنبشهای آزادیبخش مخالف سیاستهای توسعه طلبانه غرب، مقابله با تولید و استفاده از سلاح های کشتارجمعی، تضمین امنیت و ثبات در تولید- استخراج- انتقال انرژی(نفت و گاز) و... که تمامی این موارد به زعم غرب مصادیقی در منطقه خاورمیانه دارند. حملات تروریستی 11سپتامبر را میتوان سهمگین ترین بازتاب سیاستهای متکبرانه و غیر انسانی ایالاتمتحده در خاورمیانه و در قبال مسلمانان دانست. دولت جرج بوش با این استدلال که مورد تهاجم عملیاتی تروریستی قرار گرفته، دفاع را حق خود دانست و با همکاری جامعه جهانی تحت عنوان مبارزه با تروریسم، توانست افغانستان را اشغال نماید. ایالات متحده تلاش کرد 11سپتامبر را ابزاری برای دستیابی به هدف کوتاه مدت مبارزه با تروریست و تسلط بر منطقه خاورمیانه و دستاویزی برای هدف طولانی مدت تثبیت هژمونی بر نظام جهانی قرار دهد، چون آمریکا پس از این حادثه جهان را به دو قطب دوست و دشمن تقسیم نمود تا سیاستهای امپریالیستی خود را توجیه و عملی سازد.
جایگاه زندان های خصوصی در حقوق کیفری ایران و ایالات متحده آمریکا(کالیفرنیا و تگزاس)
منبع:
پژوهشنامه حقوق فارس سال اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱
67 - 88
حوزه های تخصصی:
با اعمال مجازات حبس یکی از اهداف مجازات یعنی، ناتوان سازی و طرد از اجتماع محقق می گردد. کشور ایالات متحده آمریکا بیشترین استفاده از زندان های خصوصی را تجربه نموده است. از علل گرایش به زندان های خصوصی می توان به افزایش آمار زندانیان، کمبود فضای استاندارد، کمبود نیروی انسانی، کمبود امکانات مالی و کارایی بیشتر زندان های خصوصی را نام برد. گرایش به سمت خصوصی سازی زندان در ایالات متحده آمریکا از سال 1980 میلادی در ایالت تنسی شروع شد. در کشور ایران دو مصداق از زندان های خصوصی اجرایی گردید یکی زندان عادل آباد شیراز و دیگری زندان وکیل آباد مشهد که پس از مدتی کوتاه به علت عوامل متعددی جمع آوری گردیدند. پرسش تحقیق این است که جایگاه زندان های خصوصی در حقوق کیفری ایران و ایالات متحده آمریکاچگونه است؟ پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی است و مطالب آن به روش کتابخانه ای با استفاده از کتب و مقالات تالیفی و ترجمه ای تحلیل و تدوین گردیده است.
تحلیل سخنرانی های حسن روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل بر اساس نظریه کنش-گفتار: 2015 تا 2018(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سخنرانی های رهبران در مجمع عمومی، عصاره ی کلی ترین و کلیدی ترین مواضع سیاسی بازیگران عرصه سیاست بین-الملل است و تحلیل زبان شناختیِ این متون می تواند حاوی نتایج پژوهشی ارزشمندی باشد. سخنرانی های حسن روحانی از 2015 تا 2018 موضوع مطالعه ی این پژوهش متکی بر نظریه کنش گفتار «جان سرل» قرار گرفته است. در پاسخ به این پرسش که الگوی کنش گفتاری سخنرانی های روحانی در مجمع عمومی چگونه بوده و چه پیوندی با زمینه های متغیر خود داشته است، متن سخنرانی های وی ضمن طبقه بندی موضوعی، بر اساس تفکیک کنش های اخباری، تحریکی، التزامی، ایجادی و عاطفی، محاسبه ا ی کمّی شده و نتایج در پیوند با بستر و در قالبی مقایسه ای مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان می دهد حجم کنش ها به ترتیب از کنش های اخباری، تحریکی، التزامی، عاطفی و اعلامی بوده اند. هر گاه سخنرانی کوتاهتر بوده کنش های التزامی و اعلامی کاهش و کنش های عاطفی و تحریکی افزایش یافته است. در موضوعاتی مانند برجام یا انتخابات ریاست جمهوری ایران، بیشترین استفاده از کنش های اخباری و در موضوعاتی مانند فاجعه منا یا حمله تروریستی اهواز بیشترین استفاده از کنش های تحریکی و عاطفی بوده است. از نظر حجم موضوعات بیشترین سهم متعلق به برجام بوده که از 2017 به بعد با موضوع نقد عملکرد آمریکا جایگزین شده است.
راهبرد آمریکا در منطقه ایندوپاسیفیک و تأثیر آن بر روابط هند و چین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقاله با بهره گیری از نظریه ثبات هژمونیک درصدد پاسخگویی به این پرسش بوده است که «راهبرد آمریکا پس از 11 سپتامبر 2001 چگونه بر مناسبات دو کشور هند و چین اثر گذاشته است». نویسندگان با روش توصیفی- تحلیلی این فرضیه را مورد آزمون قرار داده اند که ایالات متحده آمریکا از رهگذر بالا بردن وزنه هند در منطقه ایندوپاسیفیک و تلاش برای مهار چین درصدد تداوم هژمونی خود در این منطقه برآمده است؛ زیرا باور داشته که چین تهدیدی نزدیک و هند تهدیدی دوردست به شمار می رود. بر این اساس و با این اندیشه که هند به عنوان قدرت متوسط در آینده ظرفیت به چالش کشیدن منافع آمریکا را در منطقه مزبور ندارد، درصدد کنترل چین از طریق تقویت هند برآمده است. نگارندگان این مقاله ضمن تبیین نظریه ثبات هژمونیک و تشریح سیاست آمریکا در منطقه ایندوپاسیفیک به تجزیه وتحلیل تأثیر آن بر سیاست ها و مناسبات هند و چین پرداخته اند.
چالش های اساسی در گذار از نظم نوین جهانی: فرا یک جانبه گرایی و ظهور چین در نقش قدرت جدید(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
«نظم نوین جهانی» دوره ای در موازنه قدرت و باور ایدئولوژیکی است که تحقق نظم نوین جهانی را از طریق فهم، شناسایی و رفع مشکلات جهانی، فراتر از توان واحدهای ملی میسر می داند. این اصطلاح به اصول «ویلسون»، «جورج هربرت واکر بوش» و «گورباچف» برای نظم پس از جنگ جهانی دوم بازمی گردد. فرا یک جانبه گرایی گذار از این نظم نوین جهانی است. مسئله اصلی این است که به دلیل بروز منازعات میان قدرت های بزرگ مدعی رهبری جهان در عصر حاضر، از جمله آمریکا و چین، نظم نوین کنونی فاقد مشروعیت و نهادهای کارآمد برای رفع موانع تکوین ساختارهای نظام حکومتی جهانی است. پژوهش حاضر درصدد بوده است که عمده ترین چالش های عبور از نظم نوین جهانی به سمت گذار از یک جانبه گرایی را تبیین نماید. با این فرض که عبور از نظم نوین جهانی، ترجمان فرا یک جانبه گرایی و ظهور قدرت های جهانی بوده، فرضیه قابل پردازش این است که چالش های گذار از یک جانبه گرایی ریشه در دوگانگی ساختار نظام بین الملل، بروز دیدگاه مبتنی بر گذار از نظام وستفالیایی و قواعد و موانع امنیتی و ایدئولوژیکی داشته باشد. یافته های پژوهش بیانگر جاه طلبی رو به افزایش قدرت های بزرگ، تضعیف چشمگیر نقش ایالات متحده آمریکا در نظام بین الملل، تکوین قدرت های جدید اقتصادی و سیاسی و عبور از نظام تک قطبی بوده است.
سیاست آمریکای ترامپ در قبال جمهوری اسلامی ایران و توافقات بین المللی
حوزه های تخصصی:
سیاست خارجی کشورها همواره در بطن نظام ارزشی و ویژگی های ملی حاکم بر آن ها شکل می گیرد که شکل دهنده هویت ملی آن ها به عنوان یک ملت – دولت است و در راستای تامین منافع ملی و دست یابی به اهداف کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت آن ها تئوریزه و عملیاتی می شود. هدف پژوهش حاضر این است که با بهره گیری از روش توصیفی – تبیینی و اتخاذ یک رویکرد مقایسه ای، در چارچوب نظریه مدل سیاست خارجی استراتژیک، به تبیین و بررسی نوع سیاست خارجی آمریکای ترامپ در قبال جمهوری اسلامی ایران و توافقات بین المللی بپردازد. همچنین در این مقاله پژوهشی به دنبال پاسخگویی به این پرسش اصلی هستیم که رویکرد تعارضی دونالد ترامپ در قبال توافقات بین المللی و خروج آمریکا از برخی از این توافقات مانند برجام، به منزله تغییر در استراتژی کلان سیاست خارجی آمریکا و تمایل این کشور به انزواگرایی در عرصه سیاست بین الملل می باشد یا خیر؟ فرضیه اصلی مقاله این است که این نوع رویکرد، صرفا تاکتیکی در راستای تغییر دادن اهداف استراتژیک سیاست خارجی کشورهای دیگر، اعم از دوست و دشمن آمریکا، با هدف پذیرش هژمونی آمریکا در عرصه سیاست بین الملل توسط آن ها و تثبیت جایگاه ابر قدرتی این کشور در نظام بین الملل می باشد. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهد که ایران بایستی از طریق تنش زدایی با رقبای منطقه ای خود مانند: ترکیه و عربستان سعودی، ایجاد یک مکانیسم پولی و بانکی دوجانبه با اتحادیه اروپا مانند: ایجاد یک بانک سرمایه گذاری مشترک و ائتلاف سیاسی و اقتصادی با کشورهای عضو بریکس یک موازنه نرم علیه آمریکا ایجاد نماید.
تعیین سناریوهای تهدید آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آینده پژوهی دفاعی سال چهارم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱۴
115 - 133
حوزه های تخصصی:
اقدامات آمریکا علیه ایران از قبیل کودتای 28 مرداد 1332 علیه محمد مصدق، نفوذ در ایران بین سال های 57-1332، مخالفت با انقلاب اسلامی، وقایع ناموفق طبس، بلوکه کردن دارایی های ایران، سرنگونی هواپیمای ایرباس ایران در خلیج فارس، حمله به تأسیسات نفتی ایران در خلیج فارس، کمک تسلیحاتی به عراق در جنگ با ایران، کمک به گروه های محارب ج.ا.ایران در خارج از کشور و ... نشانه هایی از خصومت این کشور با ایران است. تمامی این ها نشانه این است که آمریکا کشوری سلطه گر است و هرگونه ایجاد رابطه با آن زمینه ساز تحقق الگوی سابق سلطه گری آمریکا را فراهم می کند. این گذشته ناخوشایند، دغدغه محققین پژوهش حاضر شده تا با بهره گیری از روش تحقیق مورد کاوی و متکی بر تکنیک های تحلیل سناریو، و با هدف شناسایی عناصر سناریوهای تهدیدهای آمریکا علیه ج.ا.ایران صورت گرفته است. یافته های حاصله از نرم افزار سناریو ویزارد تعداد 197 سناریو را ارائه نمود. از بین این تعداد سناریو، تعداد 10 سناریو پس از محاسبه نرخ ناسازگاری انتخاب گردیدند. این سناریوها با توجه به پیشران های کلیدی و اشتراک نظر خبرگان به سه سناریو تقلیل داده شد. در این مرحله بر اساس نظر خبرگان پژوهش سناریوهایی که هم پوشانی کم تری داشتند و به واقعیت نزدیک تر بودند انتخاب گردیدند.
روابط دوجانبه فرهنگی و اجتماعی ایران و ایالات متحده آمریکا از ابتدا تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران (1979-1829 میلادی)
حوزه های تخصصی:
نقطه عطف روابط ایران و آمریکا به اوایل قرن نوزدهم بر می گردد و به طور کلی روابط دو کشور در این برهه زمانی و حتی تا جنگ دوم جهانی– البته با فراز و نشیب هایی- عمدتاً محدود به روابط فرهنگی، مذهبی و بعدها تا حدودی اقتصادی بوده است. تا سال 1320 شمسی (1941 میلادی) مقامات دستگاه حکومتی آمریکا به علل مختلف و به ویژه تحت تأثیر اعمال سیاست مونروئه تمایل چندانی به حضور در ایران ابراز نمی کردند اما در اواسط سال 1320 شمسی به دلیل ارزیابی های جدید آمریکا، این دولت نفوذش را در ایران هر چه بیشتر می کند. از این برهه تاریخی تا پیروزی انقلاب اسلامی، همکاری متقابل ایران و ایالات متحده تدریجاً به نفوذ گسترده این کشور در امور سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی منجر می شود و از طرفی رژیم ایران هدف های توسعه ملی و سیاست خارجی خود را به طور رسمی و غیر رسمی در پیوند با منافع غرب قرار می دهد و گسترش روابط فرهنگی و اجتماعی، از جمله مسائل مهمی می شود که در دهه 1340 مورد توجه حاکمیت ایران قرار می گیرد و در این دوره نمایندگی و دفاتر فرهنگی ایران در سایر کشورهای خارجی تأسیس می شود و در این میان، آمریکا بیش از سایر کشورها، مورد توجه مقامات ایران قرار می گیرد. هدف از این پژوهش معرفی اجمالی فعالیت های فرهنگی و اجتماعی ایالات متحده آمریکا در ایران و بالعکس فعالیت های فرهنگی و اجتماعی ایران در ایالات متحده تا پیروزی انقلاب اسلامی ایران است.
تأثیر ساختار ژیوپلیتیک حاکم بر روابط روسیه و ایالات متحده آمریکابر رقابت آنها در جنوب غرب آسیا(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ایالات متحده آمریکا و روسیه از زمانی که قدرت بریتانیا رو به افول گذاشت و آمریکا کم کم جای آن را گرفت، وارد رقابت در منطقه آسیا و شرق اروپا شدند. این رقابت و گاه رویارویی در زمان شوروی و پس از جنگ جهانی اول به اوج خود رسید و منجر به جنگ سرد شد که تا 1991 میلادی ادامه یافت. پس از فروپاشی شوروی این رقابت نیز برای یک دهه از بین رفت و رویکردهایی مبتنی بر روابط دوستانه با غرب و آمریکا مطرح شد. اما با ترمیم قدرت روسیه به دست ولادیمیر پوتین که خود از بازماندگان دستگاه های امنیتی شوروی بود، مجدداً بحث رقابت روسیه به عنوان یک ابرقدرت با آمریکا مطرح شد که با اشغال شبه جزیره کریمه و حمله به سوریه در حمایت از بشاراسد، این رقابت جدید واقعیت عملی یافت. حضور روسیه در سوریه، همکاری با ایران و کشورهای حوزه خلیج فارس و اقداماتش در قبال امنیت افغانستان و نیز بازتعریف اهداف سیاست خارجی و امنیتی-نظامی روسیه در اسناد استراتژیک این کشور از سال 2015 به بعد، نشانگر ورود روسیه به عرصه رقابت با آمریکا در منطقه جنوب غربی آسیا است. روابط و رقابت روسیه و آمریکا در مناطق مختلف و نیز جنوب غرب آسیا تابعی از ساختارهای معنایی، مادی و منافع این دو کشور به صورت کلی و نیز منطقه ای است که به طور کل در درون یک ساختار ژیوپلیتیکی قابل تعریف است. بنابراین در این مقاله سعی شده با روش توصیفی – تحلیلی نشان دهد، از منظر سازه انگاری، ساختار ژیوپلیتیکی چگونه بر رقابت بین روسیه و ایالات متحده آمریکا در منطقه جنوب غربی آسیا تأثیر می گذارد؟ نتایج تحقیق نشان می دهد، دو کشور روسیه و ایلات متحده آمریکا رقابت تنگاتنگی در حوزه های مختلف همچون شرکای استراتژیک و انگاره فضاها و موقعیت های ارزشمند ژیوپلیتیکی دارند. Abstract Since the British power has been declining, the United States has replaced it. the United States and Russia entered the competition in the Asian and Eastern European region. This competition peaked after World War I and leading to the Cold War, which lasted until 1991. With the reign of Russia during the reign of President Vladimir Putin, Russia's rivalry as a major power with the USA was raised. This new competition was observed in reality with the occupation of the Crimean Peninsula and the invasion of Syria in support of Bashar al-Assad. Russia's presence in Syria, cooperation with Iran and the Persian Gulf countries surrounding, and its actions for the security of Afghanistan As well as redefine the goals of Russian foreign policy and security in its strategic documents from 2015 onwards, Reflects Russia's entry into the region of the USA in the Southwest Asia region. This article tries to analyze this geopolitical structure on the basis of the Constructivism approach Alexander Wendt.
مناسبات سیاسی- اقتصادی چین و آمریکا در بازی بزرگ قرن
حوزه های تخصصی:
با پایان نظام دوقطبی، آمریکا مدعی جایگاه قدرتمندترین دولت در نظام بین الملل گردید، لیکن نظم جهانی اینگونه پیش رفت که سایر قدرت ها با برنامه ریزی های بلندمدت و استراتژیک تلاش نمودند که این کشور را به چالش بکشند. چین یکی از این قدرت های بزرگ است که با توجه داشتن پتانسیل لازم برای تبدیل شدن به یک هژمون و تصاحب جایگاه فعلی آمریکا، در مقام بازیگری زیرک، نگرانی های زیادی را برای استراتژیست ها و مقامات آمریکایی رقم زده است. بسیاری روابط آمریکا و چین را مهمترین روابط دوجانبه از منظر تأثیرات و پیامدهای آن بر سیاست و نظام بین الملل دانسته و رفتارهای متغیر آنها را به صورت کاملا حساب شده و عقلایی در چارچوب بازی و تاکتیک های سیاسی تلقی نمودند. هدف ما از این پژوهش بررسی رفتارهای متغیر آمریکا و چین در روابط این دو کشور است، لذا مقاله حاضر در پی پاسخ به این سؤال اصلی است که بازی های سیاسی و اقتصادی ایالات متحده آمریکا و چین ثمره چیست و چگونه منجر به همگرایی یا واگرایی میان آنها گردیده است؟، در همین چارچوب فرضیه پژوهش این است که رقابت های فی مابین چین و آمریکا در حوزه های اقتصادی و سیاسی، ثمره انتخاب بهترین تصمیمات این دو کشور در عرصه روابط بین الملل بوده که هریک از بازیگران در هر مرحله از این بازی، با بازی خاص خود به انتخاب اولویت پرداختند و این انتخاب ها منجر به همگرایی یا واگرایی در روابط آنها گردیده است.