مطالب مرتبط با کلیدواژه

کودک


۱۴۱.

آگاهی بخشی به والدین و مراقبان کودک از کودک آزاری جنسی و راهبردهای پیشگیرانه و مقابله ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت استثنایی سال هجدهم مهر و آبان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۱۵۳)

کلیدواژه‌ها: آزار جنسی کودک پیشگیری راهبردهای مقابله ای والدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۹ تعداد دانلود : ۲۲۹۸
زمینه: کودکان به علت ویژگی هایی که ازنظر سنی دارند بسیار آسیب پذیرترند و به حمایت و مراقبت نیاز دارند. همچنین بزرگ کردن فرزندان یکی از دشوارترین و پرمسئولیت ترین کار ممکن بر عهده ی انسان است و در صورت عدم آگاهی و نبود دانش کافی جهت پیشگیری و راهبردهای مقابله ای والدین و مراقبان، ممکن است آسیب های متعددی مانند آزار جنسی گریبان گیر کودکان شود. هدف از این مقاله ی توصیفی افزایش آگاهی و دانش والدین و مربیان آموزشی مدارس از کودک آزاری جنسی و همچنین آشنایی با راهبردهای کاربردی جهت پیشگیری از این مشکل روانی-اجتماعی بود. روش: بدین منظور پژوهشگر با گردآوری منابع گوناگون طی چندین سال اخیر در این حیطه، پژوهشی کوتاه، مفید و کاربردی جهت استفاده والدین، مراقبان، اولیای مدرسه و افراد مسئول در قبال کودک ارائه کرده است. این پژوهش می تواند خلاءهای موجود را در جهت آگاهی بخشی کودک آزاری جنسی و همچنین از راهکارهای پیشگیرانه و راهبردهای مقابله ای تا حدودی پر کند و همچنین می توان در راستای کاهش این پدیده مورد استفاده قرار گیرد. نتیجه گیری: در پژوهش حاضر مشخص شد آموزش به والدین، مربیان و خود کودک یکی از مهم ترین راهبردهای مهم و ضروری پیشگیری از کودک آزاری جنسی است و البته در این مقاله راهکارهای کلیدی از روش ها گوناگون به والدین و نمونه ای از شیوه آموزش به کودک بیان شده است. یکی از مشکلات اساسی عدم آموزش یا آموزش ناکافی والدین و سایر مسئولان در قبال کودک جهت پیشگیری از آزارهای جنسی است. این پژوهش آشنایی با کودک آزاری جنسی و انواع آن، عوامل زمینه ساز، پیامدهای مربوط به آن، علائم مهم و کلیدی برای شناسایی آزار جنسی کودک، و چگونگی آموزش را به والدین و کودک را ارائه می دهد.
۱۴۲.

نگرشی بر تدوین استراتژی های بهینه در جهت ایجاد فضاهای شهری مطلوب برای کودکان اوتیسم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال هشتم خرداد ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۳۶) 215-226

کلیدواژه‌ها: اوتیسم کودک فضای شهری SWOT AHP

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۱ تعداد دانلود : ۲۶۲
بیماری اوتیسم یکی از بیماری های نوظهور در جهان است و کودکان مبتلا به آن جزء یکی از آسیب پذیرترین قشرهای جامعه محسوب می شوند. فضاهای مناسب شهری جهت استفاده این کودکان خاص همواره در تمامی جهان مورد بحث و بررسی می باشد. در این تحقیق برآنیم در جهت دستیابی به راهکارهای بهینه برای ایجاد فضاهای مطلوب شهری برای کودکان اوتیسم گامی بلند برداشته شود. روش تحقیق در این مقاله ازنوع توصیفی-تحلیلی بوده و در آن از روش پیمایش، ابزار پرسشنامه، مدل های سوات (SWOT)و تحلیل سلسله مراتبی و تکنیک های آماری مختلف در جهت ارائه استرتژی های بهینه بهره گرفته شده است. نتایج حاصله حاکی از آن است که در ایران جهت ایجاد فضاهای مطلوب شهری برای کودکان اوتیسم از نظر نقاط ضعف از آسیب پذیری بالایی برخوردار بوده و در عین حال پتانسیل های بالقوه جهت رسیدن به کمال وجود دارد.
۱۴۳.

ویژگی های بالینی و ثبات تشخیصی اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران سال ۱۸ بهار ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۶۸)

کلیدواژه‌ها: اختلال دوقطبی کودک نوجوان تشخیص علایم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۳ تعداد دانلود : ۴۶۶
هدف : این پژوهش با هدف بررسی ویژگی های بالینی و ثبات تشخیصی اختلال دوقطبی درکودکان و نوجوانان انجام شده است. روش: این بررسی گذشته نگر بر روی 257 بیمار مبتلا به اختلال دوقطبی که به صورت پی درپی در سال های 87-1383در بخش کودک و نوجوان بیمارستان روزبه شهر تهران بستری شده بودند انجام شد. داده های مربوط به ویژگی های جمعیت شناختی، تشخیص، درمان، اختلال های همراه و نیمرخ علایم خلقی و پسیکوتیک از پرونده بستری و پرسش نامه مشخصات بیمار که در زمان بستری پر شده بود، گردآوری شد. در بررسی دوباره، ارزیابی تشخیصی به کمک مصاحبه تشخیصی نیمه ساختاریافته اختلالات خلقی و اسکیزوفرنیا برای کودکان، تشخیص فعلی و طول عمر برای افراد زیر 18 سال و مصاحبه نیمه ساختاریافته اختلال های خلقی و اسکیزوفرنیا در افراد بزرگتر از 18 سال انجام شد. شدت علائم در دوره حاد اختلال خلقی با بهره گیری از مقیاس رتبه بندی مانیای یانگ برای مانیا، پرسش نامه افسردگی بک (برای افراد بالای 16 سال) و پرسش نامه افسردگی کودکان (برای افراد زیر 16 سال) سنجیده شد. عملکرد کنونی نیز به کمک پرسش نامه ارزیابی کلی عملکرد (بالای 18 سال) و پرسش نامه ارزیابی کلی عملکرد کودکان (زیر 18 سال) ارزیابی گردید. یافته ها : شایع ترین علامت یعنی تحریک پذیری (98% ) در بیشتر موارد با خلق بالا همراه بود. 2/73% بیماران دست کم یک اختلال همراه داشتند و شایع ترین اختلال همبود، کمبود توجه همراه با بیش فعالی (2/44%) بود. ثبات تشخیصی اختلال دوقطبی در دوره های ارزیابی یک، دو، سه، چهار و پنج ساله بالاتر از 80% بود. نتیجه گیری : یافته های این پژوهش از بالابودن ثبات تشخیصی اختلال دوقطبی در کودکان و نوجوانان حمایت می کند.
۱۴۴.

تحریک پذیری های شدید و دائمی در کودکان: چالش های تشخیصی و نقش DSM(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران سال ۲۰ بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷۶)

کلیدواژه‌ها: اختلال دوقطبی خلق تحریک پذیر کودک DSM-5

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۲ تعداد دانلود : ۶۳۲
هدف : تحریک پذیری های شدید و دائمی (غیردوره ای) در 3/3 درصد کودکان دیده می شود و به مراقبت های جدی بالینی نیاز دارد. چهارمین ویراست راهنمای آماری و تشخیصی اختلال های روانی (DSM-IV) دستورالعملی برای تشخیص گذاری روی این کودکان ندارد و این موضوع سبب اختلاف نظر بالینگران در تشخیص و درمان شده است. تدوینگران DSM-5 تلاش کرده اند تا گامی برای رفع این کاستی بردارند. روش: داده ها در یک بررسی مروری که تا زمستان 1391 ادامه داشت، با جست وجو در پایگاه های معتبر انگلیسی و فارسی گردآوری شد. از میان یافته های جست وجو، 66 مقاله، دربرگیرنده مقاله های مروری، فراتحلیل، پژوهش های بالینی شاهددار، مقاله های اصیل و گزارش های موردی، جدا شد. در 46 مورد اصل مقاله مطالعه شد، اما در 20 مورد ناچار به چکیده بسنده شد. کیفیت مقاله ها از سوی نگارندگان به طور جداگانه بررسی شد و مقاله هایی که روی کیفیت آنها اتفاق نظر وجود داشت، بررسی و تحلیل شدند. یافته ها: صاحب نظران همواره در مورد ارزش تحریک پذیری در تشخیص اختلال های کودکان مناقشه داشته اند. در دهه گذشته، دیدگاه بالینی حاکم، تحریک پذیری های شدید و دائمی را نماد اختلال دوقطبی در کودکان می دانست. به نظر می رسد ارزش تشخیصی تحریک پذیری با میزان شدت و دائمی/دوره ای بودن آن ارتباط دارد. به بیان دیگر، تحریک پذیری تنها در صورتی که شدید و دوره ای باشد، برای اختلال دوقطبی ارزش تشخیصی یا پیش بینی کننده دارد. در DSM-5، نام اختلال بدسامانی خلق ایذایی (DMDD) روی این نشانه ها نهاده و معیارهای آن تنظیم شده است. نتیجه گیری: مهم است کودکان مبتلا به تحریک پذیری های شدید و دائمی (غیردوره ای) جایگاه مشخصی در DSM-5 داشته باشند تا ضمن رفع سردرگمی بالینگران، اجرای پژوهش های دقیق برای دسته بندی صحیح تشخیصی و درمانی آنان تسهیل شود.
۱۴۵.

تأثیر برنامه ورزشی در کاهش نشانه های کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۰ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۷۹)

کلیدواژه‌ها: اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی برنامه ورزشی کودک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۲ تعداد دانلود : ۳۸۸
هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر برنامه ورزشی بر کاهش نشانه های کودکان مبتلا به اختلال کمبود توجه/ بیش فعالی ( ADHD ) انجام شد. روش : 30 پسر 10- 7 ساله مبتلا به ADHD از میان مراجعه کنندگان به یکی از کلینیک های شهر کرمان، به صورت تصادفی به دو گروه آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش هشت هفته در برنامه ورزشی شرکت کرد. برای گردآوری داده ها، فرم پدر و مادر مقیاس درجه بندی ADHD ( ADHD-RS ) به کار رفت. پیش از مداخله و پس از هفته های دوم، چهارم، ششم و هشتم در طول برنامه ورزشی، ADHD-RS توسط والدین تکمیل شد. داده ها با روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها : پس از پایان دوره مداخله و بررسی هر هشت هفته نسبت به شروع درمان، نمره هر دو خرده مقیاس کمبود توجه و بیش فعالی/ تکانشگری تحت تأثیر برنامه ورزشی کاهش یافت و با گذشت زمان کاهش نمره ها بیشتر شد (05/0 p< ). نتیجه گیری : برنامه ورزشی بر علایم ADHD مؤثر است. /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:"Table Normal" mso-tstyle-rowband-size:0 mso-tstyle-colband-size:0 mso-style-noshow:yes mso-style-priority:99 mso-style-qformat:yes mso-style-parent:"" mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt mso-para-margin:0cm mso-para-margin-bottom:.0001pt mso-pagination:widow-orphan font-size:11.0pt font-family:"Calibri","sans-serif" mso-ascii-font-family:Calibri mso-ascii-theme-font:minor-latin mso-fareast-font-family:"Times New Roman" mso-fareast-theme-font:minor-fareast mso-hansi-font-family:Calibri mso-hansi-theme-font:minor-latin mso-bidi-font-family:Arial mso-bidi-theme-font:minor-bidi}
۱۴۶.

بررسی و طبقه بندی تصاویر مربوط به مفهوم خدا در شعر کودک (براساس طبقه بندی ایماژهای سه گانه تخیلی- واقعی، تخیلی-کنشی و توصیفی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ادبیات کودک سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 155 - 176

کلیدواژه‌ها: خدا تصویر کودک شعر پدیدههای طبیعت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۵ تعداد دانلود : ۵۱۲
کودکان تصویر متفاوتی از خداوند در ذهن دارند و همواره نسبت به شناخت او کنجکاو هستند. این کنجکاوی اغلب به صورت پرسش های مداوم خود را نشان می دهد. آن ها به دنبال تصویری روشن و اقناع کننده درباره مفهوم خداوند هستند. ادبیات به عنوان یک رسانه می تواند کودک را در این شناخت یاری دهد. شاعران کودک هر کدام به سبک خاص خود تصویری از خداوند ارائه کرده اند. هدف این پژوهش بررسی و نقد تصویر خداوند در شعر کودک است. روش تحقیق به صورت تحلیل محتواست. در این پژوهش مواردی مانند؛ بسامد القاب و عناوین خداوند، طبقه بندی نوع ایماژها و بسامد اشعار مربوط به مفهوم خداوند بررسی شده اند. از میان 30 شاعر (9 زن و 21 مرد) و 120 اثر، تنها در 40 قطعه شعر به مفهوم خداوند پرداخته شده که اغلب تکراری و کلیشه ای هستند. در میان پدیده ها، بیشتر از زیبایی های طبیعت به عنوان نشانه هایی برای خداشناسی بهره گرفته اند. اکثر اشعار مربوط به خدا در شعر کودک، بر موضوعات حاشیه ای متمرکزند و کمتر مشاهده شده که شاعر مستقیما با خدا گفت وگویی داشته باشد یا دست به ستایش شاعرانه ی او بزند. ایماژهای دسته ی اول (ایماژ های توصیفی) در مقایسه با ایماژهای واقعی- تخیلی و تخیلی- کنشی بسامد بیشتری داشته اند.
۱۴۷.

فهم کودکان سه تا شش ساله شهر مشهد درباره زنانگی در دو عرصه خصوصی و عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی (فردوسی مشهد) سال پانزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: زنانگی کودک پژوهش کیفی عرصه خصوصی و عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۳ تعداد دانلود : ۵۳۵
هویت زنانه به معنای بایسته هایی است که در نقش های جنسیتی فرد به اجرا در می آید. ادبیات تحقیق نقش های زنانه را در دو عرصه خصوصی یعنی خانه و عرصه عمومی یعنی جامعه همواره موردبررسی قرار داده است. اتخاذ رویکرد کیفی و گفت وگو با کودکان برای بررسی مفهوم زنانگی در این دو عرصه از جمله حوزه های مورد نیاز برای گسترش در ادبیات پژوهش است. از آنجایی که هر فرهنگی الزامات هویتی خاص خود و اَشکال مختلف بروز این هویت جنسیتی را دارد، در این پژوهش، گستره فرهنگی شهر مشهد مورد بررسی قرارگرفت. هشتاد و سه کودک سه تا شش ساله در نواحی پنج گانه طبقه بندی منزلت اجتماعی شهر مشهد در این پژوهش شرکت داشتند. در پژوهش کیفی حاضر با روش پدیدارشناسی تفسیری، از طریق بازی با اسباب بازی ها و کارت ها، نقاشی، داستان دیجیتال و گفت وگو با کودکان، مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. نتایج پژوهش کیفی حاضر نشان داد که در نگاه کودکان، عرصه خصوصی قلمروی خاص زنان محسوب می شود. در این عرصه زنان مسئولیت رسیدگی به امور خانه را بر عهده دارند که شامل آشپزی، نظافت و مراقبت از کودکان است. در عرصه اجتماعی، زنان حضور خیلی کم رنگ تری نسبت به مردان دارند و بیشتر در شغل هایی چون معلمی، پزشکی یا پرستاری شاغل اند. در نگاه ِکودکان زنان با مفهوم مراقبت و توانمندی در خانه و ترس و ناتوانی مالی، شناختی، جسمی و عملکردی در بیرون از محیط خانه شناخته می شوند. دوگانه های مشخصی در هویت جنسیتی زنانه به چشم می خورد که می تواند موضوع تفکرو پژوهش راجع به مفهوم زنانگی و به طور کلی، جنسیت باشد.
۱۴۸.

راهبردهای مطلوب ترویج فرهنگ عفو و گذشت برا ی سیمای ج.ا.ا(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم اجتماعی ایران سال دوازدهم پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳ (پیاپی ۴۶)

کلیدواژه‌ها: راهبرد گذشت کودک سیمای جمهوری اسلامی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۲۴۷
  مسأله اصلی این تحقیق دستیابی به مطلوب ترین راهبردهای ترویج فرهنگ عفو و گذشت برای کودکان برای سیمای جمهوری اسلامی ایران می باشد. این راهبردها به سیما این امکان را می دهد که با توجه به نظریه مدل کاربردی برای گزینشگری مخاطبان، به ترویج فرهنگ عفو و گذشت در کودکان ایران اسلامی کمک نماید. این تحقیق با استفاده از روش مصاحبه عمیق و با بهره گیری از الگوی برنامه ریزی استراتژیک دیوید انجام شد. به همین منظور برای دستیابی به اهداف تحقیق از نظرات خبرگان در این حوزه کمک گرفته شد. بر این اساس ابتدا مأموریت سیما و چشم انداز آن در این موضوع مشخص شد. در ادامه با ارزیابی عوامل درونی و بیرونی سیما، اهداف بلند مدت سیما تعیین و در نهایت راهبردهای مطلوب شناسایی و اولویت بندی شدند. نتیجه این تحقیق نشان داد راهبردهای رقابتی مناسب ترین راهبردها برای سیما کودک تشخیص داده شدند. در انتها راهبردهای رقابتی تدوین شده برای سیما اولویت بندی شدند. نتیجه این تحقیق نشان داد؛ مهمترین راهبرد برای سیما «آموزش تفکر انتقادی در برنامه های کودک تلویزیون (سیمای ملی) و ایجاد بستر مناسب برای یادگیری مهارت های اجتماعی و اجتماعی شدن در راستای ترویج فرهنگ عفو و گذشتبرای کودکان» که به خوبی با نظریه یادگیری اجتماعی و ترویج مطابقت دارد.
۱۴۹.

خلاقیت تصویری کودکان

نویسنده:
منبع: پیکره دوره اول بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱۱ 73 - 78

کلیدواژه‌ها: کودک نقاشی خلاقیت بیان ارتباط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۵ تعداد دانلود : ۲۵۶
    مقاله ی حاضر به بررسی آن دسته از نقاشی های کودکان می پردازد که در ساختار تصویر آن ها، نشانه هایی  وجود دارد که بیان گر رویکرد خلاقانه ی نقاش است. موضوع نقاشی کودک و نقش آن به عنوان زبان تصویری صاحب اثر، از مقولات همواره جذابی است که پیرامونش تحقیقات گسترده ای صورت گرفته است، اما رویکرد علمی که بر مبنای تجزیه و تحلیل نقاشی، بیان خلاقانه ی کودک و تاکید بر احساسات و عواطفش پی گرفته شده باشد، کمتر مورد توجه بوده است. این نوشته قصد دارد با اشاره به برخی از مشهورترین نظریات مرتبط با مفهوم خلاقیت، ضمن بررسی موردی نقاشی کودکان 8 تا10 سال، ویژگی هایی را که روشن گر نمایش خلاقانه ی احساسات و درونیات پیچیده ی کودک است را تجزیه و تحلیل نماید و به درک و شناخت افزون تر مخاطب از جهان پر رمز و راز نقاشی کودک و خصلت های مستتر در نقاشی که کارآمدترین شیوه ی بیانی کودک برای ارتباط با جهان بیرون است، یاری رساند. روش این مقاله جهت دستیابی به نتیجه با استفاده از منابع کتابخانه ای، میدانی و مبتنی بر تحلیل نگارنده است.
۱۵۰.

نشانه شناسی فرهنگی برنامه های شبکه کودک سیمای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۰ 191 - 226

کلیدواژه‌ها: تلویزیون شبکه کودک سیما کودک لوتمان نشانه شناسی نشانه شناسی فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۵ تعداد دانلود : ۴۶۷
اهمیت دوران کودکی در هویت یابی و نیز تلاش مخاطبان کودک در شناخت رمزگان های دیگر فرهنگ ها، این پژوهش را بر آن داشت تا عملکرد شبکه کودک را در شش ماهه دوم سال 96 به صورت تمام شماری و با استفاده از «نشانه شناسی فرهنگی لوتمان»، در شکل گیری فرایند دیگری سازی به مثابه اقدامی ضد هژمونیک و همچنین تثبیت هویت فرهنگی «خود» بررسی نماید. یافته ها نشان می دهد گفتمان غرب در برخی موارد حضور خود در سپهر نشانه ای فرهنگ اسلامی ایرانی را تحمیل کرده است. چون مفروض پژوهش دیگری غربی را در حکم پادفرهنگ می داند، لذا ضعف در فرایند دیگری سازی را به مثابه تعامل فرهنگی نمی شناسد. شبکه، نماینده الگوی مبتنی بر «هم خود و هم دیگری» است. یعنی به جای الگوی «خود دیگری قطبیده» از الگوی «خود دیگری آمیخته» بهره می برد. بر مبنای نظریه اومولت، برنامه های تولیدی، رویکردی محافظه کارانه نسبت به مسائل پیرامونی و جامعه داشته و بیشتر بر تاریخ و سنت تأکید دارند. در مقابل برنامه های تأمینی بر مؤلفه های جامعه پذیری، ثروت، قدرت و سبک زندگی تمرکز داشته اند. یکی از شیوه های مؤثر شبکه کودک به عنوان راهکاری ضدهژمونیک برای غیریت سازی، بهره مندی از سازوکارهای ترجمه فرهنگی در برنامه های تأمینی خارجی است. در این مسیر فرایندهای تکرار و خلاقیت به خوبی در شبکه به کار گرفته شده است، اما لازم بود عوامل فرهنگی «خود» و «دیگری» از طریق مکانیزم های طرد و جذب به کار گرفته می شد تا متون پخش شده ویژگی های کاملاً فرهنگ بنیاد را برای خودش احراز کند. 
۱۵۱.

تبیین ابعاد تربیت کودک در نظام خانواده از دیدگاه اسلام(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق دوره جدید سال پنجم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱۸ (پیاپی ۴۰) 9 - 35

کلیدواژه‌ها: تربیت ابعاد تربیت کودک خانواده دیدگاه اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۱ تعداد دانلود : ۷۴۳
مسئله تربیت، از نیازهای ضروری و مهم هر جامعه انسانی محسوب می شود. در این میان، تربیت کودک وظیفه خطیری است که به ویژه برای والدین مسئولیت آفرین است و کیفیت تحقق آن می تواند برای فرد، خانواده و جامعه سرنوشت ساز باشد. مقاله حاضر با هدف بررسی و تبیین ابعاد تربیت کودک در نظام خانواده از دیدگاه دین مبین اسلام انجام شد. روش پژوهش از نوع تحلیل اسنادی بوده و طی آن مجموع منابع و اسناد مربوطه بررسی شدند. این منابع شامل آموزه های تربیتی قرآن کریم و سیره زندگی پیامبر اسلام9و امامان معصوم:بوده است. در مقاله حاضر، ابتدا مفهوم و جایگاه تربیت کودک در آموزه های اسلام تشریح می شود، سپس حقوق کودک در خانواده و نقش والدین در تربیت کودک تبیین می گردد و در ادامه ابعاد تربیتی کودک از دیدگاه اسلام، شامل تربیت جسمانی و عقلانی، تربیت دینی و اخلاقی و نیز تربیت اجتماعی کودک تشریح می شود. در پایان، روش های پرورش ابعاد تربیتی کودک بررسی می شود و پیشنهادهای تربیتی برای تحقق تربیت مطلوب کودک ارائه می گردد
۱۵۲.

شیوه های خواباندن و مشکلات خواب در کودکان 1 الی 2 ساله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال دهم بهار ۱۳۹۳ شماره ۳۹ 237-248

کلیدواژه‌ها: خواب کودک مشکلات خواب کودک شیوه های خواباندن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۳۲۴
پژوهش حاضر با هدف تعیین ارتباط بین مشکلات خواب و پنج نوع شیوه خواباندن کودکان انجام شد. بر اساس نمونه برداری در دسترس، 180 مادر دارای کودک یک الی دو ساله، از سه مرکز بهداشتی درمانی واقع در منطقه 9 شهر مشهد انتخاب شدند و به پرسشنامه خواب کودک (مورل، 1999) و پرسشنامه رفتار تعاملی والد کودک هنگام خواباندن (مورل و کورتینا بورجا، 2002) پاسخ دادند. نتایج نشان دادند مشکلات خواب در کودکان یک الی دو ساله، با شیوه های خواباندن کودک به طورکلی و دو نوع از شیوه های خواباندن (تسکین جسمانی فعال و تسکین جسمانی غیرفعال) ارتباط معنادار دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیری نشان دادند بر اساس شیوه های تسکین جسمانی فعال و غیرفعال، مشکلات خواب کودکان قابل پیش بینی است. شیوه تسکین جسمانی فعال برخلاف شیوه تسکین جسمانی غیرفعال، به تنهایی پیش بینی کننده معنادار مشکلات خواب کودک بود. نتایج پژوهش، بر اهمیت شناسایی و اجتناب از شیوه های خواباندن نامناسب کودک تأکید می کند.
۱۵۳.

مشکلات درونی سازی شده و برونی سازی شده درکودکان: ترتیب تولد و فاصله سنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴۶ 187-173

کلیدواژه‌ها: ترتیب تولد فاصله سنی مشکلات درونی سازی شده و برونی سازی شده خواهر و برادر کودک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳۴ تعداد دانلود : ۶۳۲
پژوهش حاضر از نوع علّی مقایسه ای بود که با هدف مقایسه مشکلات رفتاری درونی و برونی سازی شده کودکان با توجه به فاصله سنی و ترتیب تولد انجام گرفت. نمونه مورد پژوهش را 536 دانش آموز دوره ابتدایی شهرستان یزد به همراه والدین شان تشکیل دادند که به روش نمونه برداری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند. از سیاهه رفتاری کودکان (CBCL؛ آشنباخ و رسکورلا، 2001)، به همراه فرم اطلاعات جمعیت شناختی محقق ساخته برای جمع آوری داده ها استفاده شد. نتایج تحلیل واریانس دوراهه نشان دادند فاصله سنی و ترتیب تولد فرزندان تأثیر معناداری بر مشکلات برونی سازی شده کودکان دارد. نتایج نشان دادند کودکانی که تفاوت سنی آنها با خواهر/برادرشان، کمتر از دو سال است، بیشترین میزان مشکلات برونی سازی شده را نشان می دهند. همچنین، فرزندانی که رتبه تولد آنها چهارم به بعد یا رتبه اول در خانواده اند، به ترتیب بیشترین میانگین مشکلات برونی سازی شده را نشان دادند. طبق یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که تفاوت سنی دو تا سه سال بین دو فرزند فاصله مناسبی است و خانواده هایی که سه فرزند دارند، میانگین مشکلات رفتاری کودکان آنها کمتر از سایر گروه ها است.
۱۵۴.

جنس سوم ؛ بررسی پیکرشناختی خواجگان در دربار قاجار(1210 1313 ه.ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ ایران بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 167-184

کلیدواژه‌ها: خواجه زن ح‍رم‍س‍را جنس جنسیت کودک قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۷۳۹ تعداد دانلود : ۸۷۵۵
خواجگان از روزگاران کهن در ساختار سیاسی فرمانروایان مشرق زمین ایفاگر نقش های متعدد بودند. ضرورت وجودی آنها در ساختار سیاسی علی الاصول از ضرورت ها و نیازهای بخشی از سیستم سیاسی نشات می گرفت. اندرونی یا حرمسرا مکانی بود که فقط زنان و کنیزان متعدد پادشاهان در آن می زیستند. حال به منظور سامان دادن روابط داخلی اندرونی و همین طور روابط شاه و هر فرد دیگر با زنان ساکن اندرونی خواجگان را به استخدام درآورده بودند. پرسش بنیادین مقاله کنونی این است که خواجه را از منظر جنسی چگونه می توان تعریف کرد؟ آیا خواجگان هویت خود را به مثابه یک مرد تعریف می کردند یا نه برعکس خود را زنانی می پنداشتند که می توانستند که با زنان اندرونی رابطه ای متناسب برقرار کنند؟ فرضیه پژوهش این است که خواجگان را نمی توان الزما مرد یا زن تلقی کرد بلکه سخن از جنس سومی است که واجد برخی خصائص بیولوژیک مردانه از یک سو و برخی صفات بیولوژیک و جنسی زنانه از سوی دیگر هستند. با توجه به بررسی بعمل آمده روشن گردید برخی از این کودکان مذکر در کودکی اخته شده و بدین ترتیب یکی از مهمترین ویژگی های بیولوژیک جنس مذکر را از دست می دهند و برخی دیگر که به شکل طبیعی و مادرزادی به حالت خواجه درمی آمدند. از نظر پیکرشناختی و فیزیکی برخی اندام های خواجگان چون فرم صورت، فقدان ریش و سیبیل، برجستگی سینه ها حالتی زنانه به آنان می داد. نظریۀ جنس سوم که در مقاله حاضر به شکل مقدماتی ارائه شده است متضمن این ایده است که خواجگان نمونه ای از آندروژنی نه به معنای یونگی کلمه که ناظر به ترکیب حالات روانی مردانه زنان در یک جنس است، بلکه نمونه ای از هیبرید مردانه و زنانه در سطح پیکرشناختی به شمار می روند.
۱۵۵.

رابطه تصویر والدین با تصویر خدا درکودکان 8 تا 12 ساله: با نگاهی بر تفاوت های سنی و جنسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال پانزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۵۹ 311-330

کلیدواژه‌ها: تصویر پدرانه و مادرانه والدین تصویر خدا کودک تحول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۸ تعداد دانلود : ۲۷۸
تصویر خدا، تحول و شکل گیری دین داری شخصی افراد را تعیین می کند. بنابراین در طول دهه های گذشته، بیش از هر مفهوم مذهبی دیگر مورد بررسی قرار گرفته است. هدف این پژوهش بررسی ارتباط تصویر پدرانه و مادرانه والدین با تصویر خدا با رویکردی تحولی در کودکان 8 تا 12 ساله شهر یزد بود. بدین منظور از بین جامعه آماری کودکان 8 تا 12 ساله شهر یزد، 194 کودک ( 98 دختر، 95 پسر) به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. تمامی کودکان با راهنمایی مصاحبه گر به مقیاس افتراق معنایی والدین و خداوند که به سنجش ویژگی های پدرانه و مادرانه والدین و خداوند پرداخته و توسط پاتین و کاسترز (1964) طراحی شده؛ پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام و آزمون تحلیل واریانس استفاده شد. نتایج نشان دادند بین تصویر پدرانه و مادرانه والدین و تصویر خداوند رابطه معنادار وجود دارد. نتایج آزمون رگرسیون گام به گام نیز نشان داد تصویر پدرانه مادر و تصویر مادرانه مادر، از توانایی پیش بینی کنندگی 50 درصدی تصویر مثبت خداوند برخوردار است. هم چنین تصویر پدرانه خدا در سنین مختلف تفاوت معنادار داشت. دیگر یافته ی پژوهش حاکی از این بود تصویر خداوند بیشتر مبتنی بر ویژگی های مادرانه بود تا پدرانه و در بین دو جنس تفاوت معنادار مشاهده نشد.
۱۵۶.

تأثیر برنامه های آموزشی مبتنی بر مدرسه در پیشگیری از سوءاستفاده جنسی از کودکان: مطالعه مروری نظام مند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سلامت روان کودک دوره ششم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۲۰) 307-319

کلیدواژه‌ها: آموزش برنامه مبتنی بر مدرسه سوءاستفاده جنسی کودک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۳۳۵
هدف: سوءاستفاده از کودک مشکل مهمی است که پیشگیری از آن به روش های مرثری نیاز دارد. از جمله روش های مورد استفاده برای آموزش رفتارهای خودمراقبتی به کودکان، روی آورد مبتنی بر مدرسه است. هدف از مطالعه مروری نظام مند حاضر، بررسی نقش برنامه های آموزشی مبتنی بر مدرسه در پیشگیری از سوء استفاده جنسی از کودک است. منابع داده ها: پژوهش مروری نظام مند حاضر با جست وجوی مقالات انگلیسی از پایگاه های داده شامل Science Direct ، PubMed ، Google Scholar و Scopus و با استفاده از کلمات کلیدی ( Education ) AND ( School - Based ) AND ( Child OR Children ) AND ( Sexual Abuse OR Abuse ) به دست آمد. همچنین مقالات فارسی در پایگاه های داده Iran doc ، SID ، Iran Medex و Magiran با همان کلمات کلیدی به زبان فارسی مورد جست وجو قرار گرفت. همچنین فقط مقالات منتشر شده از سال 2000 تا سال 2017 مورد ارزیابی قرار گرفتند. روش مطالعه: جهت ارزیابی مقالات از معیار نمره گذاری جداد استفاده شد. مقالاتی که بر اساس این معیار نمره جداد بیشتر از 3 را گرفتند، وارد مطالعه شدند. تجزیه وتحلیل داده ها به صورت کیفی صورت گرفت. یافته ها: نتایج نشان داد که روش های آموزشی مبتنی بر مدرسه برای پیشگیری از سوءاستفاده جنسی سبب افزایش آگاهی، نگرش و یادگیری رفتارهای خودمراقبتی در کودکان می شود. نتیجه گیری: این پژوهش دیدگاه جدیدی از برنامه های آموزشی مبتنی بر مدرسه در پیشگیری از سوءاستفاده جنسی از کودکان را نشان داد. توجه بیشتر به آموزش برنامه ها و ترکیب آن با مهارت های عملی مناسب، سبب توانمندسازی کودکان در زمینه رفتارهای خودمراقبتی خواهد شد. همچنین از این نتایج می توان در برنامه ریزی های تخصصی و اجتماعی جدید، بهبود خدمات موجود، و یا تصمیم گیری در مورد بودجه برنامه های آموزشی استفاده کرد.
۱۵۷.

الزامات و چالش های اجرایی و اخلاقی پژوهش با کودک: ارائه نمونه الگوی مشارکتی برای پژوهش در حوزه جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تفکر و کودک سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۱۷) 115-146

کلیدواژه‌ها: پژوهش کودک روش شناسی جنسیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۰ تعداد دانلود : ۵۳۸
در دهه های اخیر، رویکردی در بررسی دوره کودکی و پژوهش راجع به کودک، به وجود آمده است که در آن کودک به عنوان مشارکت کننده ای فعال جهت فهم موضوعات و مسائلی که مرتبط با وی می باشند، در نظر گرفته شده است؛ این رویکرد در تقابل با نگاهی است که کودک را عضو منفعل پژوهش می داند. این رویکردِ مشارکتی البته با چالش ها و مسائل اجرایی و اخلاقی پژوهش با کودکان روبرو ست. مقاله حاضر این چالش ها را مورد بررسی و تدقیق قرار می دهد و با ارائه پیشنهادات و راهکارهایی، راه را برای رویکرد مشارکتی بررسی کودک ممکن می سازد. همچنین در مقاله حاضر، نمونه یک پژوهشی کیفی با مدل مشارکت فعال با کودک در راستای فهم کودکان از جنسیت معرفی می گردد. در این پژوهش، ساخت ابزارهای مشارکت دهنده کودک برای انجام مصاحبه نیمه ساختاریافته با کودک مدنظر قرار گرفته است.
۱۵۸.

بررسی تاثیر آموزش مهارت های زندگی بر هویت ملی نوآموزان پیش دبستان منطقه چرام

نویسنده:
منبع: رویکردی نو در علوم تربیتی سال اول پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱ 32 - 45

کلیدواژه‌ها: پیش دبستان هویت ملی مهارت های زندگی کودک چرام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۵ تعداد دانلود : ۲۸۰
هدف: هدف از این پژوهش مطالعه تاثیرآموزش مهارت های زندگی بر هویت ملی نو آموزان در دوره پیش دبستانی منطقه چرام بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون بود. جامعه آماری شامل95 نو آموز پیش دبستانی که مربی داوطلب داشتند بود که با روش نمونه گیری تصادفی 75نفر به عنوان نمونه بدون گروه کنترل انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه هویت ملی لطف آبادی با پایایی ۹۲/. بود. داده ها با استفاده از روش های تجزیه و تحلیل واریانس یک طرفه (ANOVA) و مقایسه از طریق آزمون تی مستقل و آزمون تی همبسته آزمون ویلکاکسون تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که بین هویت ملی کودکان پیش دبستانی و یادگیری مهارت های زندگی رابطه معنا داری وجود دارد و در سایر متغیرها مانند شغل مادر و جنسیت تفاوت معناداری وجود ندارد. نتیجه گیری: در مجموع به نظر می رسد ،هویت ملی تحت تأثیر متغیرهای آموزشی، فرهنگی و اجتماعی مدرسه است و به همه آن ها باید توجه شود.
۱۵۹.

باورهای بدیل معارض با روان بنه های منفی در سبک فرزندپروری اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۶)

کلیدواژه‌ها: کودک سبک فرزندپروری اسلام خانواده روان بنه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۸ تعداد دانلود : ۴۷۰
این پژوهش، درصدد است تا باورهای بدیل معارض با روان بنه های منفی در سبک فرزندپروری اسلامی را با رویکرد توصیفی تحلیلی استخراج کرده و تبیین کند. محقق در این پژوهش، روان بنه های ناسازگار و عوامل شکل دهنده آن را در کودکی از دیدگاه یانگ مورد بررسی قرار داده و دیدگاه اسلام را در این زمینه بیان کرده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که در خصوص تمامی پنج حیطه روان بنه ای، در کلام و سیره اهل بیت علیهم السلام، شاهد نکات مهمی هستیم؛ هر چند حدود و ثغور این حیطه ها در مواردی متفاوت با دیدگاه یانگ است.
۱۶۰.

اثربخشی مداخله شناختی رفتاری خانواده محور بر انطباق خانواده و شدت اختلال وسواس بی اختیاری کودکان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۶۰ 367 - 378

کلیدواژه‌ها: اختلال وسواس بی اختیاری درمان شناختی رفتاری آموزش خانواده کودک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۱ تعداد دانلود : ۴۷۱
هدف این پژوهش تعیین اثربخشی مداخله شناختی رفتاری متمرکز بر آموزش خانواده بر کاهش انطباق خانواده و شدت وسواس کودک بود. طرح پژوهش از نوع شبه تجربی همراه با پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود. با استفاده از مقیاس اختلال وسواس بی اختیاری یل براون کودکان (اسکاهیل و دیگران، 1997)، 20 کودک مبتلا به اختلال وسواس بی اختیاری 8 تا 12 ساله به عنوان نمونه انتخاب شدند و به تصادف در دو گروه آزمایش (10 نفر) و گواه(10 نفر) قرار گرفتند. سپس مقیاس انطباق خانواده (کالووکورسی و دیگران، 1999) و مقیاس اثر وسواس بر کودک (پیاسنتینی، برگمن، کلر و مک کراکان، 2003) اجرا شدند. سپس، کودکان و خانواده های آنها در گروه آزمایش تحت درمان 12 جلسه ای راهنمای عملی شناختی رفتاری متمرکز بر آموزش خانواده قرار گرفتند. در این بازه زمانی گروه گواه هیچ مداخله ای را دریافت نکرد. همه مقیاس ها به عنوان پس آزمون برای هر دو گروه اجرا شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر مورد تحلیل قرار گدفتند. نتایج نشان داد که پس از این مداخله، انطباق خانواده، شدت وسواس و اختلال درعملکرد کودکان گروه آزمایش در مقایسه با گروه گواه کاهش معنادار داشت. یافته های این پژوهش با روشن ساختن نقش انطباق خانواده در شدت وسواس کودکان، منجر به کاربرد بیشتر الگوی ترکیبی درمان شناختی رفتاری و آموزش خانواده در موقعیت های بالینی خواهد شد.