مطالب مرتبط با کلیدواژه

اشتغال زنان


۶۱.

حق اشتغال زن در نظام حقوقی ایران و حقوق بین الملل

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان حق کنوانسیون رفع تبعیض از زنان قوانین نظام بین الملل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۷ تعداد دانلود : ۴۶۸
در طو ل تاریخ، اشتغال زنان همواره از مسائل چالش برانگیز بوده است<span dir="LTR"> . همزمان با صنعتی شدن جوامع اروپایی، گسترش کارخانه ها و رونق بازار تولید ومصرف، مشارکت اقتصادی زنان افزایش یافت. با ورود زنان به عرصه عمومی و مشارکت بیشتر اجتماعی، وضع قوانین اشتغال زنان برمبنای قواعد نظام سرمایه داری بر پایه کسب سود بیشتر به مسائل مهم کنفرانس ها و مجامع جهانی تبدیل شد، اما در نظام اسلامی ایران براساس مبانی فقهی و حقوقی شریعت که مبنایی الهی دارد، شرایط اشتغال زنان به طور ویژه و با درنظرگرفتن مصالح فردی، اجتماعی و خانوادگی لحاظ شده است. نوشتار حاضر، حق اشتغال زن در نظام اسلامی ایران و اسناد بین المللی را بررسی می کند.
۶۲.

تحلیل جامعه شناختی آگاهی دانشجویان دختر درباره اشتغال زنان در جامعه اسلامی (مورد مطالعه: دانشجویان دختر دانشگاه تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آیات و روایات اسلام اشتغال زنان جامعه اسلامی دانشجو

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۲۰۷
اشتغال زنان از جمله موضوعات مطرح در جوامع مختلف است. این مطالعه با هدف بررسی آگاهی دانشجویان دختر درباره اشتغال زنان در جامعه اسلامی صورت گرفت. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی است و با دیدمان آمیخته (کمی و کیفی) انجام شد. گردآوری داده های بخش اول (کیفی) با روش مصاحبه صورت گرفت و مشارکت کنندگان 11 تن از دانشجویان دختر رشته علوم انسانی دانشگاه تهران بودند. گردآوری داده های بخش دوم (کمی) به روش پیمایش صورت گرفت و 132 دانشجوی دختر رشته های علوم انسانی شاغل به تحصیل در مقطع کارشناسی دانشگاه تهران به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزار اصلی برای جمع آوری اطلاعات این بخش، پرسشنامه محقق ساخته بوده است. یافته های بخش کیفی بیانگر آن است که آثار مثبت اشتغال زنان در چهار مقوله فردی و روان شناختی، اقتصادی، دانش و بینش، و فرهنگی و اجتماعی، و آثار منفی در سه مقوله فردی، خانوادگی و اجتماعی قابل دسته بندی است. یافته های بخش کمی بیانگر آن است که میزان آگاهی دانشجویان دختر درباره اشتغال زنان در جامعه اسلامی در حد متوسط است. بین آگاهی دانشجویان درباره اشتغال زنان براساس متغیرهای عضویت در کانال ها و گروه های مذهبی شبکه های مجازی، عضویت در تشکل های اسلامی دانشجویی و استفاده از برنامه های مذهبی و دینی صداوسیما تفاوت های معناداری مشاهده شد. براساس یافته های مطالعه، دانش و باورهای مذهبی اعضای خانواده و آموزش عالی از مهم ترین عوامل تأثیرگذار بر آگاهی دانشجویان درباره اشتغال زنان در جامعه اسلامی هستند.
۶۳.

واکاوی رویکرد نظام حقوقی ایران به وضعیت زنانِ خانه دار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان بیمه زنان خانه دار مشارکت عمومی حقوق بشر توانمندسازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۳ تعداد دانلود : ۲۹۸
هدف پژوهش حاضر واکاوی وضعیت زنان خانه دار در نظام حقوقی ایران از حیث وظایف دولت در برابر این گروه از شهروندان به قصد ارائه راهکاری حقوقی برای حمایت مطلوب و احقاق حقوق بشری آنان است. از آنجا که اشتغال پیش شرطِ بهره مندی معنادار از حقوق بشر است، چالش اصلی، تنظیم سطح حمایت ها است؛ به نحوی که هم حقوق زنان خانه دار محقق شود و هم انگیزه اشتغال زنان از میان نرود. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی با رویکرد تطبیقی است؛ در وهله نخست مسائل و مشکلات زنان خانه دار تبیین و سپس مسائل بر راه کارهای نظام حقوقی برای رفع آنها منطبق می شود تا با روشن شدن مشکلات مغفول مانده، توصیه هایی برایِ رفع آن ارائه می گردد. مهمترین مسأله زنان خانه دار، کسریِ کنش و مشارکت عمومی و عدم دسترسی به منابع ثروت عمومی است. در حال حاضر نظام حقوقی ایران برنامه جامعی برای زنان خانه دار ندارد. راه کار پیشنهادی قائل شدن به تفکیک میان نسل کنونی و آینده است. به این ترتیب که از طرفی خانه داریِ بخشی از زنان نسل کنونی به رسمیت شناخته شود و دولت مسئولانه و همه جانبه مشکلات آنان را رفع کند و از طرف دیگر زمینه اشتغال برای نسل آینده زنان فراهم شود؛ تا خانه داری به یک انتخاب معنادار فردی تبدیل گردد.
۶۴.

بررسی وضعیت اشتغال تعاونی محور زنان ساکن در بافت فرسوده شهر رشت با تأکید بر شهر خلاق خوراک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان بافت فرسوده شهری تعاونی شهر خلاق خوراک شهر رشت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۲ تعداد دانلود : ۳۷۶
اشتغال زنان اثرات مختلفی در فرایند رشد و توسعه جوامع به طور اعم و شهرها به طور اخص دارد. بنابراین شناسایی فرصت های اشتغال زایی با توجه به فرصت های احتمالی ازجمله وظایف برنامه ریزان و پژوهشگران به شمار می رود. شهر رشت یکی از شهرهای بسیار با اهمیت در شمال کشور ازجمله شهرهایی است که بخش قابل توجهی از آن را بافت های فرسوده شهری به خود اختصاص داده است. از طرف دیگر این شهر به عنوان شهر خلاق خوراک شناسی از طرف یونسکو انتخاب شده است. ازاین رو به نظر می رسد فرصتی برای اشتغال زنان ساکن در بافت های فرسوده شهر رشت در بخش خوراک ایجادشده است. بر این اساس در این پژوهش سعی شده است با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، موضوع اشتغال تعاونی محور زنان ساکن در بافت فرسوده شهر رشت با تأکید بر شهر خلاق خوراک مطالعه شود. جامعه آماری پژوهش، زنان ساکن در بافت فرسوده شهر رشت می باشد. جامعه نمونه با استفاده از روش کوکران، 384 نفر محاسبه شده است. جمع آوری اطلاعات به روش اسنادی و پیمایشی بوده و جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات از آزمون های آماری دوجمله ای و فریدمن استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که زنان ساکن در بافت فرسوده شهر رشت تمایل بالایی برای فعالیت در تعاونی های خوراک دارند اما تنها 27 درصد آن ها شرایط لازم اجتماعی و اقتصادی را برای این کار دارند. از بانوانی که این شرایط را دارند نیز 66 درصد معادل 67 نفر امکان فعالیت در تعاونی خوراک شهر رشت را دارند. این تحلیل ها نشان دهنده تمایل بالای زنان برای فعالیت در بخش تعاونی خوراک و شکل گیری زمینه های اشتغال زنان در بافت های فرسوده شهر رشت است که با رفع موانع اقتصادی و همچنین آموزش به زنان می توان شاهد شکل گیری و توسعه تعاونی های موردنظر و اثرات مثبت آن ها بود.
۶۵.

بررسی تأثیر شاخص های توسعه اجتماعی بر ساختار خانواده از دیدگاه جامعه شناختی بعد از انقلاب اسلامی ایران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: ساختار خانواده شاخص های توسعه اجتماعی نفوذ اینترنت اشتغال زنان بعد خانواده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۲۹۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر شاخص های توسعه اجتماعی بر ساختار خانواده از دیدگاه جامعه شناختی بعد از انقلاب اسلامی بود. این تحقیق جز تحقیقات طولی می باشد و روش آن، تلفیقی از روش های روندپژوهی و توصیفی می باشد که با استفاده از آزمون های آماری همبستگی با ضریب پیرسون و رگرسیون چند متغیره با روش همزمان انجام گرفت. بررسیها بر اساس داده های مرکز آمار ایران و مجموعه ای از گزارشهای معتبر ملی در سطح کشوری انجام شده و در جریان آن شاخصهای جمعیت شناختی  ساختار خانواده با مجموعه ای از شاخصهای توسعه اجتماعی مورد استفاده قرار گرفتند.  یافته های تحقیق نشان می دهد که نفوذ اینترنت و اشتغال زنان بر نسبت طلاق به ازدواج تاثیر مثبت دارد. امید به زندگی در بدو تولد و اشتغال زنان توانسته اند میانگین سن ازدواج را افزایش دهند. همچنین عاملی که منجر به کاهش بعد خانواده شده است، تحصیلات عالی زنان می باشد. زنان با تحصیلات عالیه و اشتغال زنان در افزایش درصد زنان ازدواج نکرده تاثیر داشته اند. اما مولفه ای که در درصد مردان ازدواج نکرده تاثیر داشته است، نفوذ اینترنت می باشد.
۶۶.

امکان سنجی تشکیل تعاونی تولید مبتنی بر کشاورزی سبز میان زنان روستایی استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: امکان سنجی تعاونی تولید محصولات سبز اشتغال زنان فقرزدایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۵
تعاونی های بخش کشاورزی یکی از مهم ترین جلوه های مشارکت سازمان یافتۀ کشاورزان روستایی در امور اقتصادی و اجتماعی به شمار می روند که در افزایش اشتغال، تولید و ارتقای سطح درآمد و وضعیت اجتماعی روستاییان مؤثرند؛ لذا این پژوهش با هدف امکان سنجی تشکیل تعاونی تولید مبتنی بر محصولات سبز به منظور اشتغال زنان و فقرزدایی در استان ایلام در سال 97 انجام گرفت. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته بود که روایی آن را 3 نفر از صاحب نظران و استادان گروه کارآفرینی و توسعۀ روستایی دانشگاه ایلام تأیید کردند و پایایی پرسش نامه از طریق محاسبۀ ضریب آلفای کرونباخ (86/0) قابل قبول برآورد شد. جامعۀ آماری این پژوهش را زنان روستایی استان ایلام با جمعیت 89895 نفر تشکیل دادند و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران 196 نفر برآورد شد که 200 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. نتایج توصیفی و استنباطی نشان داد مناطق مورد مطالعه از نظر ابعاد آموزش و مهارت آموزی، زنجیرۀ تأمین، اجتماعی، فنی، حمایت و اقتصادی، آمادگی تشکیل تعاونی تولید محصولات سبز و ارگانیک را میان زنان روستایی استان ایلام دارند؛ لذا با توجه به نتایج، پیشنهاد می شود سازمان های حمایتی زمینۀ تشکیل تعاونی تولید محصولات سبز و ارگانیک را در استان ایلام فراهم سازند و با کمک به تشکیل تعاونی محصولات سبز و ارگانیک برای زنان روستایی، راهکاری برای حل معضل بیکاری و کاهش فقر در مناطق روستایی ایجاد کنند.
۶۷.

ارائه مدل ارتقاء سلامت اجتماعی بانوان در کلان شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: بهداشت روانی سرمایه اجتماعی حقوق شهروندی اشتغال زنان هویت جنسیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۲۲۸
رعایت عملکرد اجتماعی از سوی سازمان ها، علاوه بر آن که برای خود شرکت ها بسیار سودمند می باشد برای افراد پیرامون سازمان با اهمیت است. در این پژوهش به منظور ارایه مدل ارتقاء سلامت اجتماعی بانوان در کلان شهر تهران، با استفاده از تحلیل محتوای استقرایی؛ با شناسایی 782 کد مفهوم، کدگذاری و دسته بندی آنها در سه مرحله نهایتا 374 شاخص اصلی؛ در هفت بعد و 23 مولفه، تبیین و در ادامه با استفاده از تکنیک دلفی سه مرحله ای در بین 22 نفر از خبرگان علمی و اجرایی، این شاخص ها مورد جرح و تعدیل قرار گرفت. نهایتا در این مرحله مدل کیفی ارتقاء سلامت اجتماعی بانوان در کلان شهر تهران در هفت بعد خانواده و روابط خویشاوندی، بهداشت روانی، سرمایه اجتماعی، حقوق شهروندی، اشتغال زنان، هویت جنسیتی، سیاست گذاری های مناسب ارائه شد. در مرحله دوم تحقیق، حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 242 نفر برآورد شد و پس از گردآوری داده ها، تجزیه و تحلیل آماری داده های پژوهش در دو سطح توصیفی با استفاده از شاخص های آماری (نظیر فراوانی، درصد و میانگین) و سطح استنباطی (آزمون لوین، آزمون تی تست)، تحلیل عاملی تاییدی، با استفاده از Spss 22 وLisrel8.54 و Excel صورت گرفت. معناداری ضرایب و پارامترهای بدست آمده ابعاد خانواده و روابط خویشاوندی، بهداشت روانی، سرمایه اجتماعی، حقوق شهروندی، اشتغال زنان، هویت جنسیتی، سیاست گذاری های مناسب نشان داد که تمامی ضرایب بدست آمده، معنادار می باشند . یافته های حاصل از تحلیل ابعاد بیانگر آن بود که از بین ابعاد مدل ها و بهداشت روانی با میانگین (93/0) و هویت جنسیتی با میانگین (52/0) کمترین تاثیر را در ارتقاء سلامت اجتماعی بانوان در کلان شهر تهران را داشته و پاسخ دهندگان با وضعیت موجود مولفه های دیگر در سوالات مذکور رضایت ندارند ونظرات منفی دارند وهمه ی مولفه ها در امر ارتقاء سلامت اجتماعی بانوان در کلان شهر تهران از قابلیت بهبود بالایی برخوردار می باشند.
۶۸.

تاثیر نامتقارن ادوار تجاری بر اشتغال زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ادوار تجاری اشتغال زنان اثر نامتقارن ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۳ تعداد دانلود : ۲۶۳
اشتغال زنان یکی از موضوعات مهمی است که مورد توجه دولتمردان قرار گرفته است زیرا بیکاری این قشر از افراد جامعه یکی از مهم ترین چالش های اقتصادی-اجتماعی به شمار می رود که می تواند آثار مخربی بر رشد اقتصادی کشورها بگذارد. ادوار تجاری از عواملی است که باعث ایجاد تغییراتی در جایگاه اشتغال زنان شده و در هنگام بروز رکود و رونق سهم اشتغال زنان را تحت تأثیر قرار می دهد. بنابراین، پژوهش حاضر با استفاده از روش NARDL اثرات نامتقارن ادوار تجاری بر سهم اشتغال زنان ایران طی دوره زمانی 1397-1345 را مورد بررسی قرار می دهد. نتایج بیانگر این است که یک شوک مثبت یا منفی در ادوار تجاری، اثرات نامتقارنی بر سهم اشتغال زنان به جا می گذارد. همچنین نتایج نشان داد، درکوتاه مدت، شوک مثبت ادوارتجاری، اثر منفی و معنا دار؛ و شوک منفی ادوار تجاری، اثر مثبت و معنادار بر سهم اشتغال زنان دارد و در بلندمدت نیز این اثر پابرجاست. سایر نتایج تخمین نشان می دهد، در کوتاه مدت و بلندمدت، متغیرهای نرخ باروری اثر منفی و معنادار بر سهم اشتغال زنان می گذارد اما اثر معنادار متغیرهای هزینه های دولت در بخش آموزش و نرخ تورم بر سهم اشتغال زنان در کوتاه مدت و بلندمدت رد می شود. همچنین متغیر حداقل دستمزد نیز در کوتاه مدت و بلندمدت اثر مثبت و معنادار بر سهم اشتغال زنان می گذارد.
۶۹.

واکاوی چالش های قانون کار جمهوری اسلامی ایران، در راستای ایجاد، حفظ و توسعه فرصت های شغلی (مطالعه گروه کانونی در بنگاه های کوچک)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قانون کار ج.ا.ا فرصت شغلی بنگاه کوچک اقتصادی راه اندازی کسب وکار جدید بهره وری خروج از کسب وکار اشتغال زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۲۲۲
هدف: هدف پژوهش حاضر، واکاوی مشکلات اثرگذار قانون کار جمهوری اسلامی ایران بر ایجاد، حفظ و توسعه فرصت های شغلی در بنگاه های کوچک اقتصادی و ارائه راهکارهایی به منظور رفع تأثیر این مشکلات است. روش: در این پژوهش کاربردی، برای شناسایی مشکلات، از روش گروه کانونی استفاده شد. جامعه آماری آن، کارآفرینان و مدیران بنگاه های کوچک بخش خصوصی و صاحب نظران حوزه قانون کار و روابط کار با حداقل از 10 سال سابقه کاری بود. انتخاب مشارکت کنندگان به روش نمونه گیری هدفمند انجام گرفت و در نهایت 4 گروه کانونی با حضور 35 نفر برگزار شد. یافته ها: چهار مشکل اصلی که بر ایجاد، حفظ و توسعه فرصت های شغلی تأثیرگذار است، عبارت است از: راه اندازی کسب وکار جدید و توسعه آنها؛ بهره وری و ادامه فعالیت بنگاه های کوچک اقتصادی؛ ادغام بنگاه های کوچک اقتصادی و خروج آنها از بازار و اشتغال زنان. راهکارهای ارائه شده برای این مشکلات بدین صورت مشخص شد: برون سپاری بخشی از فرایندهای تولید به خارج از بنگاه؛ بهره گیری از مشاوران حقوقی توسط بنگاه های کوچک؛ کاهش عناوین شغلی در بنگاه برای کاهش حداکثری نیروی کار و در نظر گرفتن شرایط اقتضایی برای بانوان هنگام استخدام. نتیجه گیری: بنگاه های کوچک اقتصادی، برای رفع مشکلات ناشی از قانون کار، باید دو راهبرد کلان را در پیش بگیرند: 1. پیگیری مطالبات ظرفیت های موجود در قانون کار به کمک مشاوران حقوقی خبره (مانند مواد 191 و 190) و 2. اجرای سناریوهای گوناگون برای به کارگیری نیروی انسانی (برای مثال، عقد قراردادهای موقت کار).
۷۰.

تحلیل محتوای پژوهش های کیفی با موضوع تعادل کار و خانواده زنان و بررسی چالش های آن با رویکرد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تعادل کار و خانواده اشتغال زنان کارخانگی نقش های جنسیتی پژوهش کیفی تحلیل محتوا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۱۹۶
پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای پژوهش های انجام شده در مورد تعادل کار و خانواده زنان به روش کیفی تحلیل محتوا انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه پژوهش های انجام شده با این موضوع براساس سال انتشار، کشور، روش انجام پژوهش، ویژگی های جمعیت شناختی مشارکت کنندگان و یافته ها بود. براین اساس، 49 پژوهش به عنوان نمونه برای ورود به تحلیل محتوای کیفی انتخاب شد. پس از تحلیل داده ها تعداد 7 مقوله اصلی در ارتباط با تعادل کار و خانواده (زنان) شناسایی شد که عبارتند از: مفهوم تعادل کار و خانواده، تفاوت های جنسیتی، چالش های کار زنان، چالش های تعادل کار و خانواده (زنان)، عوامل مؤثر بر تعادل کار و خانواده، استراتژی های تعادل کار و خانواده و پیامدهای تعادل کار و خانواده. نتایج نشان داد که هیچ یک از پژوهش های کیفی با موضوع تعادل کار و خانواده (زنان)، چه در داخل و چه خارج از ایران، با رویکرد اسلامی صورت نگرفته است و از توجه به مضامینی مانند مذهب، فرهنگ اسلامی، اخلاق اسلامی، آموزه های اسلامی، پایداری خانواده و حفظ ارزش زن در ارائه الگو برای تعادل کار و خانواده (زنان) غفلت شده است.
۷۱.

بررسی علل، پیامدها و راهکارهای کاهش طلاق در ایران با رویکرد دلفی فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: طلاق دلفی فازی اشتغال زنان تحصیلات عالی آسیب های اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۰ تعداد دانلود : ۲۷۳
این مطالعه به عنوان یک تحقیق پژوهشی -کاربردی با هدف شناخت علل و عوامل، پیامدها و راهکارهای کاهش طلاق در ایران و  الویت بندی آن از منظر خبرگان حوزه طلاق صورت گرفته است. در این تحقیق، با استفاده از تکنیک دلفی فازی از 13 نفر از محققان طلاق مهم ترین علل و پیامدهای طلاق در کشور سوال شد، سپس اصلی ترین راهکارهای کاهش طلاق در کشور الویت بندی شد. "عدم کسب مهارت های ارتباطی (بین زوجین، بین افراد خانواده، و بین خانواده ها در ارتباط با هم)، "افزایش بی سابقه ورود زنان به بازار کار در دهه های اخیر، به استقلال اقتصادی آنان منجر گردیده است و این امر، زنانی را که از وضعیت زناشویی خود چندان رضایتی ندارند به طلاق سوق می دهد". "آسیب های روحی و روانی"، "اختلال در اجتماعی شدن فرزندان طلاق" و "افزایش زنان سرپرست خانوار" به عنوان مهم ترین پیامدهای طلاق در کشور ارزش گذاری شد. "جلوگیری از افزایش اعتیاد"، "کاهش و کنترل آسیب های اجتماعی تهدیدکننده نهاد خانواده خاصه اعتیاد، بیکاری، فقر، خشونت، همسرآزاری و ... در سطح جامعه"، اصلی ترین راهکار کاهش طلاق در کشور از منظر نظر خبرگان بوده است.
۷۲.

بررسی تأثیر اشتغال زنان بر ضریب جینی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توزیع عادلانه درآمد ضریب جینی اشتغال زنان خودرگرسیون برداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۳۴
مقاله حاضر به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که افزایش اشتغال زنان چه تأثیری بر توزیع عادلانه درآمد و افزایش سطح استاندارد زندگی و رفاه در جامعه ایران داشته است؟ به منظور پاسخگویی به این سؤال، از مدل مناسبی برای ضریب جینی به عنوان متداول ترین شاخص نابرابری درآمد استفاده می شود و با بهره گیری از روش خودرگرسیون برداری ( VAR ) به بررسی اثر اشتغال زنان بر ضریب جینی در ایران برای دوره 1370-1387 پرداخته می شود. نتایج برآورد مدل، نشان می دهد افزایش اشتغال زنان، افزایش درآمدهای مالیاتی دولت و افزایش مخارج مصرفی دولت، باعث کاهش ضریب جینی و در واقع کاهش توزیع ناعادلانه درآمد می شود. در حقیقت با توجه به افزایش زنان تحصیل کرده در جامعه ایران، از طریق افزایش ایجاد فرصت اشتغال برای زنان، می توانیم شاهد عادلانه تر شدن توزیع درآمد در جامعه و افزایش سطح رفاه عمومی جامعه باشیم.
۷۳.

توسعه مالی و اشتغال زنان در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان توسعه مالی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۶ تعداد دانلود : ۱۴۸
اشتغال زنان به عنوان نیمی از سرمایه انسانی هر جامعه ای می تواند نقش مهمی را در رشد و توسعه کشور داشته باشد. از دیگر سو، امروزه بنگاه های اقتصادی و مؤسسات مالی برای تسخیر بازارها و جلب رضایت مشتریان در حال رقابت هستند. با توسعه مالی می توان انتظار افزایش به کار گیری نیروی کار را داشت. با وجودی که ادبیات مربوط به توسعه مالی افزایش یافته است، پیوند بین اشتغال و توسعه مالی، به طور ویژه اشتغال زنان، در مطالعات محدودی بررسی شده است. در این راستا، با استفاده از داده های سری زمانی موجود و در قالب برآورد مدل سنجی انتخابی، رابطه بین توسعه مالی و اشتغال زنان در اقتصاد ایران مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج حاکی از آن است که با افزایش توسعه مالی می توان انتظار داشت که نرخ مشارکت زنان در ایران افزایش یابد.
۷۴.

بازشناسی رویکرد دینی درزمینه اشتغال زنان در ایران : چالش ها، فرصت ها و الزامات سیاستی

کلیدواژه‌ها: دین اسلام اشتغال زنان فرصت ها و الزامات سیاستی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۱۴۵
اشتغال زنان، همیشه از ابعاد گوناگون مورد بحث بوده است. ایجاد پاردوکس در زمینه اشتغال زنان، اندیشه وران حوزه های اقتصادی، اجتماعی، اخلاقی و دینی را با پرسش هایی روبه رو کرده است. خط استدلال این مقاله این است که ببینیم رویکرد اسلام نسبت به اشتغال زنان چیست؟ موانع و چالش های فراروی مسأله اشتغال زنان دریک جامعه اسلامی کدام است؟ این پژوهش تلاش نموده به روش اسنادی و از نوع مطالعه اکتشافی، با مرور سیستماتیک مطالعات انجام شده دراین زمینه و ملاحظات نظری برگرفته شده از دیدگاه اسلام، به تحلیل وضعیت اقتصادی و معیشتی زنان با تأکید بر انطباق آن بر آموزه های اصیل دینی درکشور اسلامی ایران بپردازد که هدف اصلی آن را شکل می دهد. یافته ها نشان داد دین اسلام با اینکه اصل استقلال اقتصادی را برای زنان قائل شده، یعنی زنان هم مالک کار و تولید خود بوده و هم هیچ گونه مسئولیتی در برابر اقتصاد خانواده ندارند، اما درشرایط واگذاری کار به زنان در اسلام، مصلحت جامعه، خانواده و شرایط و مسائل فردی را هم مدنظر داشته، که این محدودیت هایی را برای کار زنان بوجود می آورد. شواهد جمعیت شناختی نشان می دهد میزان مشارکت اقتصادی زنان از93/12 درصد در سرشماری 1355به 16درصد درسرشماری 1395 افزایش یافته که مبین تغییر و تکامل مشارکت زنان دراقتصاد اسلامی، تغییر هویت فردی و اجتماعی آنان است. افزایش تعداد فارغ التحصیلان زن در دوره های آموزش عالی، افزایش اشتغال زنان در بخش های مختلف اقتصادی و افزایش میزان فعالیت زنان در بخش های مدیریتی نسبت به دهه های گذشته حکایت از رشد قابل توجهی دارد. با این وجود، عدم فرصت و امکانات برابر با مردان دریافتن شغل، سطح دستمزد پایین تر نسبت به مردان و میزان بیکاری زنان به ویژه در سطوح آموزش عالی، وجود برخی محدودیت های اجتماعی و فرهنگی برای اشتغال زنان، طرز تلقی و نگرش نادرست جامعه نسبت به شایستگی زنان در مشاغل مختلف، گسترش نابرابری جنسیتی در دسترسی به منابع و به دنبال آن افزایش آسیب ها به لحاظ عدم آمادگی و پذیرش جامعه از بعد امنیت اجتماعی برای زنان در عرصه فعالیت اقتصادی، از مهم ترین دغدغه ها و چالش های اساسی اشتغال زنان در کشور اسلامی ایران است.
۷۵.

بررسی عوامل مؤثر بر تبعیض جنسیتی دستمزد در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نیروی کار جمعیت شاغل تبعیض جنسیتی دستمزد شکاف جنسیتی دستمزد مشارکت اقتصادی اشتغال زنان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۷ تعداد دانلود : ۱۵۲
پژوهش حاضربه بررسی عوامل مؤثر بر شکاف جنسیتی دستمزد در ایران می پردازد. پایه نظری این مطالعه مبتنی بر مدل نیومارک (1988) است که برچارچوب شکاف جنسیتی اوزاکاو بلیندر (1973) قرار دارد. این مدل بر روی داده های طرح نیروی کار سال 1393 کشور ایران پیاده   سازی شدهاست. نتایج پژوهش نشان می دهد که متوسط بالاتر میزان تحصیلات در بین زنان شاغل موجب کاستن از شکاف جنسیتی دستمزد در بین شاغلان کشور شده است. با این حال تبعیض جنسیتی دستمزد برای کار برابر و میزان تحصیلات برابر به میزان چشمگیری وجود دارد. این شکاف در بخش خصوصی بیش از بخش عمومی است. بخش خصوصی سهم قابل توجهی از اشتغال را در بردارد و در عین حال هم دستمزد کمتری پرداخت می کند و هم در مقایسه با بخش عمومی شکاف جنسیتی بیشتری در پرداخت دستمزدهای این بخش وجود دارد. طبقه بندی JEL : J31 ,J16 ,J21
۷۶.

نقش اشتغال زنان بر ساختار خانواده

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان فشارکاری میزان قدرت تصمیمگیری در خانواده ساختار خانواده

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۰ تعداد دانلود : ۵۴۷
هدف اصلی از این پژوهش، بررسی نقش اشتغال زنان بر ساختار خانواده میباشد. روش مورد استفاده در این مطالعه پیمایشی و جمعآوری دادهها با استفاده از ابزار پرسشنامه است. جامعهی آماری این پژوهش، کلیهی کارکنان زن بیمارستان جوادالائمهی مشهد است، که تعداد کارکنان زن این بیمارستان، ۲۳۰ نفر میباشد که150 نفر ار آنها متاٌهل میباشند، که نمونهی آماری این پژوهش را تشکیل میدهد. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که بین متغیرهای پایگاه اجتماعی-اقتصادی، روابط اجتماعی، فشارکاری، میزان قدرت تصمیمگیری درون خانواده رابطهی مستقیم و معناداری وجود دارد، و همچنین بین متغیرهای نقش همسرداری، نقش مادری، خانهداری، نیازهای مالی خانواده، رابطهی معکوس و معناداری وجود دارد. بین متغیر تحصیلات با اشتغال زنان نیز رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین نتایج رگرسیون حاکی از آن است که بیشترین متغیرهای مؤثر بر ساختار خانواده، فشارکاری و میزان قدرت تصمیمگیری است. به همین دلیل میتوان گفت که از نظر کارکنان، اشتغالشان بیشتر، فشارکاری و میزان قدرت تصمیمگیری در درون خانواده را تحت الشعاع خود قرار میدهد.
۷۷.

تحلیل گونه های تزاحم اشتغال زنان و تکالیف مبتنی بر زوجیت با تأکید بر شاخصه های تقدیم اهم از منظر امامیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان تزاحم تکالیف برون رفت از تزاحم تزاحم اشتغال زنان با تکالیف مبتنی بر زوجیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۳ تعداد دانلود : ۲۴۳
اشتغال زنان در تعریف امروزی، غالبا با ویژگی هایی ازجمله انجام فعالیت در زمان مشخص، دریافت مزد در قبال ساعات کار و وجود فاصله با محل زندگی همراه است که از زمینه های بروز تزاحم در تکالیف و حقوق می باشد. براى حل تزاحم در اصوص فقه، مرجّحاتى وجود دارد که فقیه کلیات آنها را اجتهاد می کند، اما از آنجا که تطبیق در مقام امتثال، برعهده مکلف است تشخیص تکلیف اهم همواره از دغده های زنان شاغل متشرع بوده است. پژوهش حاضر با رویکردی تکلیف محور و باهدف شناسایی گونه های تزاحم اشتغال زنان با تکالیف مبتنی بر زوجیت و ارائه راهکارهای رفع تزاحم بر مبنای قاعده تقدیم انجام شد. بدین منظور منابع مکتوب مربوطه به روش اجتهادی- تحلیلی بررسی گردید. براساس نتایج، با مقابل هم قرار دادن انواع چهارگانه اشتغال زنان از منظر احکام تکلیفی با شش تکلیف مبتنی بر زوجیت، در دو بستر اصلی جریان تزاحم واجب-واجب و مستحب-مستحب، 41 مورد تزاحم ممکن الوقوع شناسایی و تکلیف اهم در هر یک معرفی شد.
۷۸.

الگوی اشتغال بانوان در گفتمان انقلاب اسلامی: بررسی و ترسیم هسته های گفتمانی از منظر آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انقلاب اسلامی آیت الله خامنه ای گفتمان اشتغال زنان خانواده برابری جنسیتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۶ تعداد دانلود : ۲۰۵
اشتغال زنان، امکان یا اتباع آن، پس از پیروزی انقلاب اسلامی برای زنان درون گفتمان انقلاب و همچنین، برای منتقدان بیرونی آن یک مسئله ی جدی و سؤال بر انگیز بوده است. مقاله ی حاضر با تمرکز بر اعلام مواضع، سخنرانی ها و آثار آیت الله خامنه ای به احصاء هسته های گفتمانی در عدم یا تجویز اشتغال برای زنان و همچنین، حدود وثغور متصور برای آن می پردازد. گفتمان انقلاب اسلامی در حوز ی اشتغال زنان و به طور مشخص صورت بندی آن از منظر آیت الله خامنه ای از جهاتی با گفتمان مدرن در تطابق است و از جهاتی تفاوت ها یا حتی تناقضات آشکاری دارد که یک سبک زندگی متفاوت را برمی سازد. به لحاظ نظری مطالعه ی حاضر با تکیه بر نظریه ی الگوی سوم زنانگی آیت الله خامنه ای و به جهت روش شناسی با استفاده از تحلیل گفتمان با رویکرد لاکلا و موف (2001)، ضمن جمع آوری داده به روش کتابخانه ای، هسته های گفتمانی مربوطه را مشخص می کند. نتیجه ی این پژوهش نشان می دهد؛ از نظر آیت الله خامنه ای اشتغال زنان نه تنها امری مذموم نیست؛ بلکه اشتغال و کنش اجتماعی امری لازم برای پیشرفت جامعه ی اسلامی به حساب می آید. پنج هسته ی اصلی بازشناسایی شده در این باب، دغدغه ی ایشان برای تکامل زن همزمان در سطوح فردی، خانوادگی و اجتماعی را نشان می دهد. این هسته های گفتمانی بدین شرح اند: اشتغال به مثابه ی یک مصداق حقوق انسانی، توافق بلکه لزوم اشتغال زنان معطوف به حفظ سلامت و عزت ایشان، حفظ شئون معنوی و روحی مناسب زنان در اشتغال از جمله خصلت های عفت و شرافت، تعادل نقش های خانوادگی اعم از همسری، مادری و تربیت فرزندان و نقش پذیری اجتماعی و نهایتاً، عدم اختلاط و مردانگاری در اشتغال زنان. گفتمان احصاء شده، نشانگر عدم اصالت منطق مدرن و فردگرایانه ی صرف و برابری جنسیتی به معنای شباهت مطلق زن و مرد در عرصه ی اشتغال است که اساس نگاه های فمینیستی و غربی را تشکیل می دهند.
۷۹.

دیدگاه مفسران و قرآن پژوهان معاصر درباره اشتغال زنان: نقد و تحلیل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان مفسران قرآن پژوهان معاصر نقد و تحلیل

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۲۰۳
مسئله اشتغال زنان در حوزه برابری حقوق زنان و مردان مطرح شده است. برای توضیح و تفسیر آیات قرآنی که این موضوع را مطرح می نمایند، همواره سوالاتی در این زمینه مطرح می شود. این پژوهش با روش اسنادی کتابخانه ای، ضمن گزارش آرای مفسران و قرآن پژوهان معاصر با محوریت آیات ۳2 سوره نساء و ۳۳ سوره احزاب، به تحلیل و نقد نظرات آنها می پردازد. مفسران و قرآن پژوهان در این حوزه به دو دسته مخالفان و موافقان تقسیم می شوند. ضمن آنکه موافقان اشتغال زنان نیز خود به دو گروه موافقان مشروط و مطلق تقسیم می شوند. نتایج بحث نشانگر این است که؛ موافقان مطلق، استقلال و شغل را حق طبیعی زنان می دانند، حال آنکه موافقان مشروط معتقدند که زنان حق شرکت در فعالیت های اجتماعی و اقتصادی را دارند، اما اولویت برایشان خانه و رسیدگی به فرزندان است. شرط حضور آنان در جامعه نیز رعایت حجاب و شئونات اسلامی است. مخالفان این حوزه معتقدند اشتغال زنان با مسئولیت همسری و مادری آنان تداخل دارد، بنابراین حضور آنان در جامعه مثبت نیست. گویی تفاسیر موافقان مشروط که برای کرامت و آزادی زنان ارزش قائل-اند، در این زمینه تطابق بیشتری با نیازهای جامعه امروزی دارند.
۸۰.

واکاوی اذن ولی قهری در اشتغال زنان از منظر فقه و حقوق

کلیدواژه‌ها: اشتغال زنان اذن ولی مصالح خانوادگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۱۴۷
اشتغال زنان به امور خارج از منزل و درگیری های اقتصادی آنان از جمله مسائلی است که شایسته توجه و عنایت بیشتری دارد. هدف این پژوهش تبیین ادله ی مشروعیت یاعدم مشروعیت اشتغال زنان خارج از خانه، در بحث اشتغال زنان به تناسب احراز شغل با ویژگی های روحی و جسمی زنان شاغل و همچنین به مصلحت جامعه و خانواده توجه شده است. نوشتار حاضر با استفاده از روش توصیفی_تحلیلی به دلایل فقهی و حقوقی در خصوص اذن ولی  قهری در اشتغال زنان خارج از خانه را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. از جمله یافته های تحقیق این است که اشتغال زنان در صورتی که منافی مصالح خانوادگی وحیثیت طرفین نباشدجایز است، در غیر این صورت ولی قهری می تواند دختر وزنی که تحت سرپرستی وی است منع کند، شوهر نیز حق منع زوجه را خواهد داشت. به بیانی دیگر مشروعیت اشتغال زنان مطلق نیست بلکه  مقید به شروطی است.